Nummer 10. Zondag 2 Februari 1008. 31*. Jaargang. ill HgMH Toegewijd aan Handel, industrie en Gemeentebelangen. Eerste BUii L 11 11 U li? DE Abonneert u op dit Woningbouwdoor deWoningwet, ANTÖON TIELE», Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen U LANDBOUW ïsS) FEUILLETON. U I T O E V E R DENK TOCH EENS NA 1 IS H s .«fs e|- E «ges wjs fBUKSB®»*"?' Waahvijksclie ei Courant, Dit Blad verse! ijnt "Woensdag- en Zaterdagavond. Abonnementsprijs per 3 maanden f 0.~5. Franco per post door het geheele rijk f 0.90. Brieven, ingezondeD stuiken, gelden enz., franco te zenden Uitgever. W A A L W IJ K- Telefoonnummer 38. Advkrtkntikn 17 regels f 0.60 daarboven 3 cent per regel, groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven, worden 2 maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en advertenties bij abonnement worden ipecisle zeer voordeelige contracten gesloten. Reclames 15 cent per regel. ifi Met de halve moeite en de helft der onkosten aan zeep kan men met Sunlight de geheele wasch in de helft van den tijd doen, zonder dat men zelfs het fijnste weefsel schaadt. Door Sunlight te gebruiken verkort men zijn arbeidsdag en maakt men dat het goed langer duurt. 605 Wat door de gemeente zelve op het gebied van woningbouw werd ter hand genomen blijkt uit het volgend staatje, waarin zijn opgenomen de voorschotten door het Rijk aan verschillende gemeen ten tot aanbouw van woningen verstrekt. Van „DE ECHO VAN HET ZUIDEN". 29) II. Eeue diepe stilte heerschte gedurende eenige oogeublikkeu in het Oude Huis. Elsie slond aan de deur en luisterdegeen net minste gerucht was te vernemen, D m op9ens hoorde «ij het geluid van naderende voetstappen en vernam des graven stem hij sprak Constance aan. Goeden avond, miss Leslie. Ik hoop, u dezen avond beter te vinden. Dank u, mylord, antwoordde Constance aachtjes. Ik voel mij zeer zwak, anderB gaat het nog al wel. liet doet mij genoegen zulkB te verne men. Is er sedert mijn laatste btzoek niemand hier geweeBt en zijne oogen waren strak op het bleek gelaat vau Constance gericht. Constance aarzelde maar Nina nam dade lijk het woord Neen, niemand is hier geweest zeidezij. Iedereen weet dat dit oud huis onbewoond is, daar er nergens licht te bespeuren is. Ik heb dat aan u niet gevraagd, ant woordde de graaf botweg. Dan wendde hij zich weder tot Constance en zei op vleiendeu toon. Ik denk dat ik u weldra aan deze een zame plaats zal kunnen onttrekken. Onder— tusgchen zal ik alles in het werk stellen om uw lot verdraaglijk te maken... Leg hout op het vuur, Jozef. Ik zal dezen nacht hier ver blijven. Zou hij dat werkelijk doen vroeg Elsie die dat hoorde, zich af Een schoon vooruitzicht voor mij, den gai.scheu nacht tot morgeu toe in dit gevaarlijk huis te moeten blijven Ik zou wel willeu weten waar ik mij hier gebracht heb. of deze zaal geenen auderen uitgang heeft dan langswaar ik binnengetreden ben ■a •a P3 jü a 5 t 3 a <c >- <2 8 t. >Z ai a> a .-o 8.1 ®.a a c •- as o OS a a "ï-ö a •2-ë o a o ..as 3 - O a-a a a O fc, S 2 ai a o "■gc o w •a 0 2*0 ..O. m o a ei i- io«C"^ 2*8 s—1 a W CO O 00 VO •uaSuuio.w noujoiif- 3) ibjubv c CJ c 1) O O O UI O O O O O VO O O O O O O O O O O O O m iO m CM TjH O in O u-1 CM O —1 O O «O i N fO C V- rt -O u y O -O c V V c a X ten v -3C V O c V X tweede male tot aantal woningen Dat Franeker den bouw van een overgaat, zonder daarbij eenige bijdrage tot dekking van een tekort noodig te hebben, pleit zeker wel voor de goede uitkomst van de in 1905 uitgevoerden woningbouw. De overigen hier genoemde gemeenten gingen tot woningbouw over om aan de bewQners der door onbewoonbaar-ver klaring ontruimde woningen huisvesting te verschaffen. De huurprijzen van die bewoners te verkrijgen, bleken echter niet voldoende tot dekking der kosten zoodat het Rijk een gedeèlte van het geldelijk offer op zich neemt. Zoo kon voor de aanvankelijke huuropbrengst der woningen niet meer worden gesteld dan f 1.25 per week te Edam, f 0.55 per week te Vries, f20.per jaar te Hel- lendoorn en f 40.80 per jaar te Hens broek. De rijksbijdrage aan Edam is onver anderlijk, die aan Vries wordt vermin derd zoo spoedig een ander gezin in de woning trekt, terwijl in Hellendoorn en Hensbroek wederom een afloopende Elsie zocht de duisternis te doorpijle.n, en .weldra gelukte het haar, te erkennen dat zij zich in eene soort van gang bevond, die waar schijnlijk het huis in tweeën scheidde. Met de handen laugs den muur tastende, kwam zij op bet einde van den gnng aan eene deur, welke zij zocht te openen, wat haar, na kleine moeite, gelukt*. Zij trad in eene grootere zaal, dia zeer gelijkend was aan degene die zij verlaten had. Zij ging eerder en kwam tot hare groote verwondering aan edne trap, die naar onder aardsche gangen leidde. Zij aarzelde een oogenblik voor de eerste maal, maar hare nieuwsgierigheid en onver schrokkenheid overwonuen weldra alle andere gevoelens, welke in haar opkwamen en zij begon voorzichtig langs de trappen af te dalen. Als zij beneden was bevond zij zich in eenen langeu breeden gang, dien zij erkende door den flauwen lichtschijn die aan den tegenover- gestelden kant door de spleet e«Der deur drong. Om haar heen heerschte diepe duisternis als in de overige kamers. Weder aarzelde zij een oogenblik. Zon zij verder gaan of weerkeeren Zij deed eenige schreden voorwaarts Plotseling vernam zij een licht geruisch achter haren rug. Zij bleef staan en luisterde. Alles was wederom stil Zou zij zich bedrogen hebben Of was het geruisch uit de bovenzalen aan hare ooren gekomen Zij meende dat het niets anders kon geweest ziju en stapte verder den gang in. Maar nauwelijks had zij nog eenige stappen gedaan of zij hoorde het geruisch opnieuw en duidelijker dan te voren, zoodat alle twijfel verdwenen, en wat zij gehoord had waB inderdaad het gerucht van naderende voet stappen. Buiten zich zelve van schrik, en niet wetende wat te doen, ijlde Elsie nog verder den gaDg in, maar opeens haperde haar voet in eenen grooten ring aan den grond gevestigd en mot eenen angstigen kreet viel zij iipder. Tegelijkertijd voelde zij zich door twee kr-iohtige armen omvatten en eene ijskoude hand op baren mond drukken. Een vreeselyk oogenblik der pijnlijkste verwachting van hetgeen volgen zou, ging langzaam voor Elsie voorbij Plotseling hoorde schaal wordt toegepast, waarbij de be paling geldt dat de bijdrage er vermin derd blijftindien blijkt dat evenredige verhooging der huurprijzen niet moge lijk is. De grootte der rijksbijdrage wordt steeds zoodanig vastgesteld, dat Rijk en Gemeente een even groot offer brengen, i Hij de bepaling van het bedrag werd voor Edam, Vries en Hensbroek zorg vuldig beredeneerd, dat het geheele te kort op de woningexploitatie nog geen offer is voor de gemeente wijl deze na aflossing van het voorschot vrij eigena resse zal worden der woningen,, waarvan de waarde als dan wordt geschat op de halve bouwkosten benevens den aan koopprijs van den grond een deel van het jaarhjksch tekort wordt daarom be schouwd als kapitaalvorming van de zijde der gemeente. Voor Hellendoorn echter werd die fiscale microscoop niet aangelegd en is de bijdrage van het Rijk eenvoudig de helft van het op de woningexploitatie geraamde te kort, groot f 169.60. Deze laatste regeling is zeker wel het billijkste te achten daar de risico van onverhuurd blijven of andere gebeurlijk heden geheel op de gemeente blijft drukken. Het komt ook moeilijk ver dedigbaar voor, het tegenwoordig levende geslacht, dat vroeger ontstane misstan den wenscht op te ruimen, voor dekking van de kosten te verwijzen naar eene vergoeding, die eerst over 50 jaren zal kunnen ontvangen worden. Vreest het Rijk dat de nakomelingen der gemeen tenaren goede sier zullen maken met 's rijks penningen, dan zal er wel een middel te vinden zijn tot intooming van te groote weelderigheid. De scherp rekenende financier zoude ook bij de voorschotten, die aan de gemeenten ten behoeve van bouwver- eenigingen verstrekt worden, de moge lijkheid van iets dergelijks kunnen ont dekken, daar de gemeente ten allen tijde de bezittingen der vereeniging onder bepaalde voorwaarden kan naasten daarin zoude wellicht ook een voordeeltje kunnen steken. Zulke snoode plannen worden echter blijkbaar bij de gemeen ten, die bouwvereenigingen steunen niet verondersteld, alleen Leeuwarden schijnt op dat punt niet geheel zuiver. Voor zij een schril gefluit, dat in de onderaardsche zalen duizendmaal weergalmde. Elsie's onbe kende outmoeter had dit geheimziuuig teeken gegeven. Weinige minuten daarna gevoelde zij den grond onder haar oplichten. Het werd haar klaar, dat haar voet in den ring eener valdeur was blijven hangen. De deur werd langs onder opgeheft en meer dood dan levend van schrik, zag Elsie op den stoep van de verborgen trap eenen man. die oenen lantaarn in de hoogte stak cm te lichten Nog nooit had Elsie in haar leven soo'n ruw wild gezicht aanschouwd Een lange zwarte baard verborg zijne trekken en eeri gevoel van vrees en schrik beviüg haar als zii dacht in welke handen zij gevallen was Zij keerde haar gelaat en bezag den man die haar vastgehouden had. Hij zag er jonger uit als de audere en zijn uitzicht was ook zoo wild niet Maar er brandde een geheimzinnig vuur in zijne oogen wiens blikkeu haar afschrik inboezemden. Haar voorgevoel van het naderend gevaar was droeve werkelijkheid geworden Het oude hnis was b woond maar door welke lieden Wist haar oom dat zulke ruwe menschen in de onderaardsche zalen van het Heidehof leefden Deze gedachten vlogen haar met bliksem snelheid door den ceest, en als zij gewaar werd dat zij in handen was gevallen van menschen wien niets heilig is. en dat zij aan het grootste gevaar blootgesteld was, dan keerden moed en geestkracht, die zij een oogenblik verloren had, in haar ziel terug, want zij dac t dat zij al hare vastberadenheid noodig had, om den komenden vijand het hoofd te biedep. Zij wilde zich oprichten, maar de aanrander verzette zich daar tegen. Wat hebt .ge daar, Simon riep de man op de trap, met de oogen ondervragend op Elsie gericht. Eene gevangene Inidde hot antwoord. Laat ons beneden dalen doch zeg mij perst, juffrouw, wilt gij gaan of wil ik n iv ned-n dragon Ik zal gauD, antwoordde zij. lerwijl dn man ze wat ruw voor zich stiet. Elsie wist dat wederstand tot niets dienen kon en haren toestand verslechten moest om die gemeente alleen werd namelijk de voorwaarde gesteld, dat bij gebruikma king van het naastingsrecht ten aanzien van de bezittingen der vereeniging, de bescherming der aldus verkregen eigen dommen niet dan met Koninklijke toe stemming kan worden veranderd en de dairuit voor de gemeente ontstane zuivere baten geheel in het belang der volks huisvesting zullen worden aangevoerd.. Nog op andere wijze vonden de be palingen van de finantieele paragrpfen der Woningwet toepassing. Door het Rijk werd namelijk een voorschot groot 'f 800 verleend ten einde den eigenaar, tevens bewoner, door tusschenkomst der gemeente, in staat te stellen aan zijne woning die verbeteringen aan te brengen, welke hem door het gemeentebestuur waren voorgeschreven. Het was de ge meente Westzaan, die dit bedrag ver kreeg, af te lossen in 20 jaren door betaling eener annuïteit van f 56.29. De eigenaar van het gebrekkige perceel ontvangt die som van de gemeente tot verbouwing zijner woning en heeft daar voor gedurende hetzelfde aantal jaren, wekelijks f 1 10 te betalen, terwijl de gemeente door een hypotheek op het pand behoorlijk tegen schade is gevrij waard. Het is te wenschen dat nog vele be sturen van gemeenten, waar men met de bewoners van onbewoonbaar ver- _mpr' de dek vrucht gezaaid daar dat hij altijd eenigszins beperkt zal blijven. Trouwens voor de fabricatie van Küminel en andere likeuren, voor het kruiden van gebak en kaas, kan toch nooit zulk een groote kwantiteit noodig zijn. Dat neemt echter niet weg dat tusschen 1890— 1900 gemiddeld 3380 Hectaren en van 1901-1905 gemiddeld 5033 HectareD met-kar wij bebouwd Werden in Nederland. Het is dan ook, zoo als ic zei, in vele opzichten een uitstekend gewas. De oogst valt vroeg. (De karwij bloeit in de tweede hel t van Mei, is rijp in het laatst van Juni of in 't begiu van Juli, in de eerste week van welke maand ook geoogst wordt, de vruchten zijn dan bruin geworden en vallen licht at) De stoppel kan dus ge makkelijk herhaaldelijk geploegd worden en voor het opgevolgend gewas in goeden staat gebraiht. Ook is het karwijland uitstekend geschikt voor groenbementing en den ver bouw van allerhande veevoeder. Zooals bekond is, is de karwij een twééj iig gewas dat dus in het 2d" jaar pas viucht geeft. Nadat in het najaar geploegd is, wordt het in het voorjaar geëgd, en half Maart tot half April bezaaid. Als dekviucht (deze vormt dus den oogst van het eerste jaar) ueemt men meestal erwten of veldboonen, ook wel lijnzaad, bruine mosterd, blauw maanzaad,soms vlas, of bruine sUmboonen. Doch erwten het meest. Men kan de erwten met de machine zaaieü en op deze machine een toestel aanbrengen voor 't zaaien der ka wij. Deze,wordt dus gelijk klaarde woningen vei legen zit of waar eigenaars worden aangetroffen, buiten machte de poodige verbetering hunner woningen te bekostigen, door kennis neming van de voorwaarden, waarop voorschotten werden verkregen, de over tuiging erlangen, dat er met enkele tientallen van guldens of soms met eenige moeite alleen, zooveel goeds valt te verrichten tot verbetering van woon toestanden. K. S. W. J. M. A. Z. Karwij in de vruchtwisseling. Om vele redenen is de karwij een zeer geweuvehte vrucht in de opvolging der ver schillende gewassen. Op 6roote schaal is de verbouw er*au altijd gewaagd, in verband met de onzekerheid van den marktprijs. Van hulp roepen was ook" te vergeefs. Zij moest zich inn haar lot schikken. Derhalve steeg zij de smalle trappen afhaar aanrander volgde en sloot de valdeur toe, terw ijl degene, die het licht droeg, voorop stapte. Eindelijk kwamen zij aan een sraallen gang vanwaar eenige trappen naar eene diepte leidden waar zij binnendrongen verwarde stemmen klonken eensklaps in Elsie's ooren. Zij schrikte an deinsde onwillekeurig terug voor het onverwacht schouwspel dat zij daar to zien kreeg maar haar geleider gebood haar vooruit te gaan en deed de deur achter zich toe. Als de oogen der mnunen, die in deze kamer rou.i eene groote tafel gezeten waren op het meisje vielen, Bprongen zij met eenen uitroep van verwondering op en zagen Simon vragend aau, als wilden zij iu zijn wezen de verklaring der gebeurtenis lezen. Elsie richtte zich fier op en keek onbevreesd rond. Zij bevond zich in eene hooge breede zaal met ruwe muren en steenen vloer Langs de waudeu bevonden zich haken, in het raidden der kam«r stond eene lange tafel bedekt met glazen, flefschen en tahaksdoozen. Rond de dertig mannen met rnwc, verwilderde aange zichten, zaten of simden rond de tafel. Hunne kleedir.g verried dat zij Zeelieden waren, en- dolken en pistolen voor wapens droegen. Elsie besloot daaruit dat zij zich in eene roovershende bevond. Eene siddering doorliep hare leden bij deze gedachte en zij berouwde het niet weinig dat zij de bovenzaal verlaten had. Aan het uiteinde der tafel stond een groote leunstoel die ongetwijfeld voor eenen man be stemd was van hoogeren rang als de andere aanwezigen Simon wierp eenen blik op dien stoel en vroeg aan de gezellen Wnar is de kapiteiu Sylla heeft hem over eenige minnteu geroepen, antwoordde de jongeling, die er min verwilderd nitzng Wil ik Um roepen N-en, het is n n u niet u rla-iim e t- I, i. Er s -.H- |»ij Sint ui, f» n ij Elsie JU d. I>«.g< I. ziend, terwijl hij het ui dronk. Hare wangen -„'bieiden, haiv. oogen fonkelden als zij zich fier oprichtte en den Men Velt dan ongeveer 7 K.G. per H.A. noodig. Zaait men met de hand in de voren d'-r machine, waarmee men de erwten zaait, gebruikt men 12 K.G. per H.A. Na het zaaien egt men het laud met eeu lichte egge dicht en zoodra liet land droog is, gaat men er met de land rol óver. Afgezien van de be mesting de.r dekkracht moet de karwij een krachtige bemesting hebben. Wanneer men aanneemt dat een gera. oogst 1350 K G. kar- wijzaad en 2500 K G. stroo per H.A. op levert en karwij 12.2 kali en 71 8 phosphor- zuur be •rat, al# men daaren hoven weet, dat de practijk geleerd heeft, dat chilisalpeter voor karwij onontbeerlijk is, dan is het zeker niet te veel, al# ik spreek van een krachtige bemesting Het is bij karwij een eerste vereiachte, dat men allrs in het werk stelle, o n ze het eerste jaar zoo goed mogelijk te doen groeien. Wanneer d iarom de dekvrucht van het land is, zaaie men minstens 150 K.G, chilisalpeter en 200 K G. patent kali. stouten spreker met eenen verachtenden blik aauzag. Pots Blitz, daar rijt gij toch gelukkig aangekomen, riep een der mannen met wild gelach Waar hebt gij die gevangen vroeg een andere. Ik zal dat vertellen als de kapitein komt antwoordde de aangesprokene Jaak, zing thans voort Gezel Jaak hernam, met he Bche stem, het lustig lied dat hij begonnen had voor de ver schijning van Elsie, en dat veel bijval genoot. Hallo mannen, gij schijnt heden opge ruimder te zijn, dan ooit, riep plotseling eene klare, welwillende stem, en als Elsie opkeek, zag zij eene jongeling aan do overzijde, de zaal binnen komen. Vivat kapitein Negus Lang leve onze hoofdman riepen als uit éénen mond de roovers begeesterd uit. 3 Ik dank u, vrienden 1 Vrij als de vogel in de lucht, zij steeds onze leus de wijde Oceaan ons vaderland bat blinkend zwaard, onze wet We willeu geeuen aüMeren heer herkennen als de parelenden wijn en ons schip I was het antwoord van den jongen man die dat vol begeestering uitriep. Iu zijne Btem en zijne woorden lag het bewustzijn van overleg en verstand. Liet reeds de klank zijner stem vermoeden dat hij niet gelijk de anderen was, zoo leverde geheel zijn persoon nog meer het bewijs dat hij aan eeu gansch andere soort vau menschen toebehoorde als zijne kameraden. Hij was groot van gestalte zijne bewegingen en houding toonden eene zwierigheid die men enkel in de zalen Ier rijken gewoon is aan te treffen en men niet onder eene rooverBbende verwacht t« vinden. Wflke vaste wortelen moesten fierheid en waardigheid in hem niet g.*schoten hebben, dut Wij ze. 7. lf« in dit gezelschip Villi oubi- cpi 1 r i v ••nvrl't af 1 i'ir'-n V IVOV i

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1908 | | pagina 1