Nummer 38.
Zon<iag9 Mei 1900
32e Jaargang!
Derde Blad.
binnenland.
Provinciaal Nieuws.
BüTtENLAN').
Frankrijk.
Rusland.
Turkijë.
Italië.
Een afgevaardigde van postbeambten be
gaf zich gisteren naar hel ministerie van
binnenlandsche zaken, doch trot minister
Cleraenccau, die ongesteld is, niet aan. EeD
daarna gehouden vergadering van post en
telegraafbeambten besloot daarop hun ver-
eeniging om te zetten in een vakvereeuiging
een ^syndicaat." Zoo men weet is het recht
▼an regeeringsambtenaren om syndicaten te
vormen meermalen bestreden. In het besluit
der beambten heeft men dus mogelijk een
oorlogsverklaring aan de regeering te zien.
Pauron, de ambtenaar, die a»n bet hoofd
stond der deputatie, welke minister Cle-
menoeau niet te spreken kon krijgen, is van
zijn baantje ontheven, omdat hij gister
morgen niet op zijn post was.
Met grooteu bijval is op het in Parijs
gehouden congres van spoorbeambten een
voorstel begroet, waarbij het bestuur wordt
ui'geuoodigd alle maatregelen te treffen, die
noodig zijn ter voorbereiding van een alge-
meenc staking, daar dit het eenigc middel
is om de willekeur der spoorweg-maatschap
pijen te bestrijden. De postambtenaren werden
d^or de spoorwegmannen uitgenoodigd den
strijd tot verkrijging van hun rechtmatige
•ischen voort te zetten. Men hoopte op het
congres dat alle spoorwegbeambten zich
solidair zouden verklaren met de post - en
telegraafbeambten.
De postbeambten bij de spoorwegen hebben
zich in beginsel voor een nieuwe staking
verklaard.
Het bestuur van den Algemeeuen Arbeids
bond heeft een oproep gericht tot de geheele
werkende klasse, waarin tegen de willekeurige
handelingen van het gouvernement tegen de
voormannen der post- en telegraafbeambten
wordt geprotesteerd.
Be mxlliardentoaU. De heer Sléphane
Lanzanne maakt in de ^Matin" eenigc ver
gelijkingen tusschen den schuldenlast der
verschillende landen.
Bij het begiu van de 19a «-ruw bedroeg
de schuld van de oude en nieuwe wereld 15
milliard; ia 1900 was hij gestegtn tot 160
milliard.
Maar i'i desen wedloop naar den afgrond
zooals de senator Gervais dit noem», behielden
twee landen hun koelbloedigheid, Engeland
en de Vereeuig^o Staten. Het eerste ver
minderde stelsel matig zijn schuld welk
voorbeeld door de Vereenigde Sisten gevolgd
werd.
Frankrijk spant van alle landen de kroon,
het heefi zijn schuldenlast vau ongeveer 5
milliard in 1852, weten op te voeren tot 29
milliard een vijfde gedeelte va» «te geheels
wereldschuld.
Hiertegenover staat een Oosteurijksche
schuld van 8%, en een Italiasnsche van
ruim 13, eea Duitsche van 5 milliard 375
millioen.
Op het oogenblik wordt ieder burger in
Frankrijk geboren met een schuld sau 750
francs. Alleen de jeugdige burgers van de
republiek Honduras moeten nog meer betalen
en wel 1095 francs.
Een Yaukee vindt een rekening vau 70
lrancs in ziju wieg.
Pius X wijst er ook op, hoe bij de aard-
bevings-katastroof op Sicilië en het Zuiden
van Italië de werken van liefdadigheid,
verricht door de geestelijkheid, belasterd
werden en hoe, vooral io katholieke landen,
tegen de Kerk een verbitterde strijd wordt
gevoerd. Iu verband hiermede herinnert de
Paus aan het woord hetwelk eenmaal de II
Auselmus aan een vorst schreef: «-Niets is
God op deze wereld aangenamer dan de
vrijheid zijner Kerk.* Bij het betreurens
waardige werk van buitenstaande vijanden
sluit zich aan het werk van vijanden in
den boezem der Kerk-zeke, der modernisten
die de zielen der geloovigen iu het verderf
trachten te storten, door hun geloof en hun
trouwe aanhankelijkheid aan den H. Stoel
te ondermijuen.
Daarom spoort de Paus de bisschoppen
dit euvel moedig te bestrijden, ten
einde de verbinding tusschen de Kathokekao
met Rome et) den Paus des te inniger te
maken en naar vermogen weerstand te
bieden aan de noodlottig# strevingen der
moderne maatschappij, die tot gevolg hebben
een gmadelijke werkeloosheid bij het uit
breken van den strijd tegen den Christelijke»
godsdienst ofwel1 een laffe neutraliteit zich
openbarende in zwakke uitvluchten en
toegeeflijkheid.
Het heelkundig Instituut te Jumol
bij Charleroi.
Op het oogenblik wordt le Coustantiuopel
veler aaudacht getrokken door de ontdek
kingen die op het Yildiz—paleis plaats hebben
bij 't opmaken vau den inventaris van Abdoel
Ha mid.
Het ,/Uerl. Tsgobl.' laat zich nu weer
uit Constantinopel meldeu dat men er onge
looflijk groote geldsommen gevonden heeft.
De juweelen en edclsteenen, die sr ontdekt
zijn, zouden alleen reeds eene som van 50
millioen francs vertegenwoordigendaaren
boven nog een massa compromiteereude
blieven meest uit Frankrijk afkomstig.
Do regeering heeft verschilleude voorstallen
gedaan met betrekking tot de landsver
dediging. Het leger zal opgevoerd wordeu
tot 1.170.000 man, voor 13 uiillioen worden
uitgegeven en voor de strategische linie in
Polen 39 millioen.
De doema h«eft een motie der rechterzijde
aangenomen, waarin de regeering wordt uit.
genoodigd den toestand der Israëlieten in
het leger te veranderen en maatregelen te
nemen om aan *den nadeeligen invloed"
dezer laatste een einde te maken. De wind
waait weer uit den reactionuairen hoek.
Ter gelegenheid va» het 8e eeuwfeest van
den H. Anselinus, den primaat van Engeland
en dea grooten kerkleeraar, beeft Z. H. de
Paus gisteren-avond een Encycliek laten
publiceeren, waarin gewezen wordt op de
groote beteekenis vau dezen heilige en diens
leer en voorbeeld aan de geloovigen van
onzen tijd worden voorgehouden. Z. H.
gedenkt daarbij de plechtige betoogingeu
der katholieke wereld ter gelegenheid van
zijn priester-jubilé en van het Eucharistisch
Congres te Londen, alsmede van de jubel
feesten te Lourdes. Verschijnselen als deze
verzachten de bittere smart welke inwendige
en uitwendige vijanden veroorzaken aan den
Paus en aan de geheele Kerk.
Het officieel bulletin heden(Vrijdag)—
morgen teu Paleize te 'a Gravenhage uit
gegeven lnidt
Aangezien de toestand van Hare Majesteit,
de Koningin en van de Prinses onveranderd
is gebleven, zal Zaterdag geen bericht ver
schijnen.
Prof. dr. KOUWER.
Dr. ROESS1NGH.
Naar de »Haagsche Ct." uit goede
bron verneemt, heeft de Koningin in bet
geheel aau 473 gedetineerden geheel of ge
deeltelijke vrijstelling van hun verderen
straftijd verleend en voorts aan 428 niet-
gedeti lieerden (veroordeelden tot boeten enz
geheele of gedeeltelijke kwijtschelding vau
hun straf.
Naar de ^Osssrvatoro Romaua" van
den 3en Mei mededeelt, heeft ook de H.
Vader Zijn gelukwenschen en Zijn aposto
lische» zegen gezonden onmiddelijk na het
bekend worden der blijde gebeurtenis.
Journalistieke wedloop.
Toen na den jouinaiisti^k-hDtoriscbea
uacht ten paleize de Kouiulrlijke secretaris,
jhr. Van Geen, den wachtenden persmannen
de officieele rededeeling had gedaan, ontstond
een wilde jacht tusschen du journalisten vau
tal van naties naar het telegraafkantoor,
waarbij Engeland won. Hamilton Fife van
de Daily Mail won don eersten, en Pailip
Gibbs van Daily Chronic p den tweede prijs.
Eu wij Hollanders dan
O, antwoordt 't Hbld., wij waren die En-
geische prijswinnera al lang voor
Want de vertegenwoordiger van het Haag-
scha Correspoudentiebureau (dat ook met zoo
schitterend succes ons blad bediende) ha 1 in
het geheim een telefoon oestel in een der
kamers ten Paleize gereserveerd. Eu toen
buiten die grnote wedkamp der naties werd
gehouden telefoneerde hij kalm zijn bericht
naar het telegraafkauioor, zoodat het gn-
boortetelsgram re#ds lang verzonden, mis
schien reeds besteld was, toen de prijswin-
ner hijgend in het Haagsche telefoonkan
toor binnenstoof.
Mr. Kolkman
Het is heden 25 jtar geleden, dat de
heer Mr. M, J. C. M. Kolkman, thans mi
nister van Financiëu, gekozen werd tot lid der
Tweede kamer.
Hadden we van zulke nannen nóg een
paar dozijn.
Als stadent te Leiden wss hij al een ka
tholiek voorman. Hij richtte er een dis
puutgezelschap op onder deu zinspreuk
yTenemus Confessionem", wij houden vast
aan ons Geloof, vestigde zich later als ad-
vokast te Arnhem, waar bij De Post stichtte,
verhuisde, tot kamerlid gekozen naar Den
Haag, waar hij een middelpunt werd van
katholiek leren.
Een tournee, die wij dezer dagen ir
België maakten, bracht ons ook in het
eenvoudige, vriendelijke dorpje Jumet.
Reeds meermalen hadden wij de voor
treffelijke inrichting hooren roemen van
het daar gevestigde heelkundige instituut,
waarvan de zeer bekwame docter Dog-
niaux de directeur is en wat bestuurd
wordt door zusters van barmhartigheid.
Overtuigd van de welwillendheid en
de gastvrijheid van de bewoners van het
schoone België, namen wij de vrijheid
eens te trachten de bekende inrichting
van den Heer Dogniaux nader te leeren
kennen. Het is hier de plaats te erken
nen, dat wij door de zusters onmiddellijk
met de meeste hoffelijkheid werden ont
vangen en bij den Directeur werden
aangediend, die ons verzoek onmiddelijk
met de meeste welwillendheid inwilligde.
Aan een der andere zusters werd op
gedragen ons eens in deze inrichting
rond te leiden en wij overdrijven niet
wanneer wij beweren, dat alles wat wij
hier zagen ons den indruk heeft gegeven,
dat wij hier te doen hebben met een
instelling die behoort tot de eerste in
Europa en beantwoordt aan het meest
mogelijke comfort.
Het fraaie, breede gebouw, mede een
bewijs van fraaie bouwkunst en goeden
smaak van den bekwamen eigenaar, is
omgeven door een fraai park van circa
2 H. A., geheel ommuurd en hoogge
legen en heeft men uit de verschillende
»kamers der patiënten een liefelijk pano
rama op een werkzame en aangename
streek, waarover het mooie land van
België in zoo ruime mate beschikt, ter
wijl eveneens een zeer fraaie solarium
(wintertuin) aan het instituut is verbonden
ten dienste der zieken.
De meest volmaakte zindelijkheid
heerscht in ieder lokaal van deze inrich
ting waarvan een gedeelte uitsluitend
voor vrouwelijke patiënten is afgezonderd,
terwijl alles wat ons getoond werd, be
antwoordt aan de meest strenge etschen
die aan het modern comfort, gesteld
kunnen worden.
Alles wat wij zagen tot in de kleinste
bijzonderheden, heeft ons overtuigd, dat
door den stichter van zijn instituut voor
af een zeer ernstige studie is gemaakt,
want alles is tot in de kleinste bijzonder
heden uitmuntend verzorgd en gaarne
nemen wij aan, dat volgens het advies
van bevoegde autoriteiten, de kliniek
van Dr. Dogniaux, in haar soort inder
daad een model-inrichting is.
Elke zieke zal erkennen, dat alles wordt
aangewend om het hier zoo aangenaam
mogelijk te maken, waartoe zeer zeker
de liefelijke behandeling der zusters het
hare bijdraagt en waarvoor het ons past
hier nogmaals een woord van dank te
uiten.
Het voedsel voor de zieken maakt
een onderwerp van voortdurende studie
van den Heer Dogniaux uit, zoodat ook
in dit opzicht getracht wordt, iedereen te
bevredigen.
Na de zusters bedankt te hebben, voor
hare welwillende inlichtingen, werden wi
nog enkele oogenblikken in het kabinet
van Doctei Dogniaux genoodigd, waarbij
hij ons mededeelde, dat zijne inrichting
ia hoofdzaak hare vermaardheid heeft te
danken aan debehandelingde navolgende
ziekten
Breuken; Aderbreuk, Waterbreuk.
Mismaaktheid der ledematen Horrel
voeten, Genu-Valgum, enz.
Vrouwenziekten: Breuken, Afwijkingen
Gezwellen enz.
En als bewijs van den goeden naam,
die Dr. Dogniaux als specialiteit dezer
ziekten heeft, is zeker het feit van ge
wicht, dat in 1908 door hem niet minder
dan 1143 operatiën zijn verricht, een
cijfer wat wellicht door geen ander nog
werd bereikt en wat dan ook zeer zeker
een chirurgisch record kan worden ge
noemd.
Waar ook in ons land zeer zeker velen
zijn, die aan een der bovenbedoelde
ziekten lijdende zijn en waarschijnlijk
reeds meermalen getracht hebben daar
voor genezing te vinden, hebben wij ge
meend goed te doen door in dit berichtje
met een enkel woord eens op de voor
treffelijke inrichting van Dr. Dogniaux
te wijzen.
Zijne diepe en ernstige studie en de
hoffelijkheid waarmee hij ons ontving,
geven hem recht van ons te verwachten,
dat wij hem op deze wijze dankzeggen
en hem steunen in zijn streven, in het
belang der lijdende menscheid.
jumet is zeer gemakkelijk en in korten
tijd te bereiken, en ligt aan de lijn
Brussel—Charleroi. Per spoor gaat men
tot Roux en is het Instutuut ongeveer
in een kwartier te bereiken door nauw
keurig den weg te volgen, die aangegeven
is op een kaartje, wat de Heer Dogniaux
gaarne bereid is te zenden aan eiken
belanghebbende, terwijl hij bovendien
gaarne te allen tijde verdere gegevens
zal verstrekken.
Waalwijk, 8 Mei 1909.
Volksmatlnée Llcdcrtaiel.
Wilhelmina, onze Koningin Schellekens.
Neerlands Taal Stille.
Neerlands Mannenzang. De Vliegh.
Aanvang 12 uur precies
Evangelie- bediening.
Door het Provinciaal Kerkbestuur van
Noord-Holland is tot Evangeliebediening
in de Ned. Hervormde kerk toegela
ten de heer J C. A. Fetter alhier.
Blyde gebeurtenis.
De Voorzitter der Kamer van Koop
handel en Fabrieken ontving de navol
gende telegrafische dankbetuigingen
voor de door de Kamer gezonden ge-
lukwenschen bij de geboorte der Prinses
van Oranje Nassau
1. Namens Zijne Koninklijke Hoogheid
Prins Hendrik der Nederlanden
>Zijne Koninklijke Hoogheid laat u
»allen zeer dankzeggen voor aangeboden
gelukwenschen.
Van Suchtelen
Adjudant.
2. Van den Commissaris der Koningin
in Noordbrabant.
»Ik betuig U dank voor aangeboden
>gelukwenschen.
Commissaris Koningin
Van Voorst
Pr()sverboogiMg Zoolleder.
Aangezien het artikel ruwe huiden
eene enorme prijsverhooging heeft on
dergaan heeft de Waalwijksche Looiers-
vereeniging op heden het volgende be
sloten:
De leden verplichten zich onderling
hun zoolleder vanaf Maandag 10 Mei e.
k. met 10°/o te verhoogen op de laatst
gemaakte prijzen, teneinde eene eenigs-
zins betere verhouding te verkrijgen tus
schen de ruwe waar en het gefabriceerde
artikel.
In het uiterste geval is den leden
to gestaan de verhooging van 10% op
5 e te reduceeren.
Aldus vastgesteld en goedgekeurd op
de vergadering gehouden 7 Mei in het
lokaal der Vereeniging.
Bosch en Heidebrand.
Gisterenmiddag, even voor half twee
uur, deden de uit het Z. O. dik op
stijgende rookwolken zien, dat in die
richting brand was uitgebroken.
Al aanstonds bleek ons dat de heide,
gelegen achter de gemeente Baardwijk,
in lichte laaie stond.
Waar de brand is uitgebroken valt
niet te constateeren, want toen men den
brand ontdekte stond op verschillende
plaatsen het mooi gioene hout in vlam
men.
Waren de talrijke arbeiders bezig hier
de vlammen in haar voortgang te stuiten
dan stond weer op een andere plaats
een bosch in lichte laaie.
Veel kon dan ook niet tot blussching
worden gedaan, lijdelijk moest men zien
hoe het eene bosch na het andere door
het verwoestend element werd vernield.
Eene uitgestrektheid van ongeveer 50
bunder is vernield.
Een partij gekapte boomen, toebe-
hoorend aan de firma van Gerwen te
Oirschot en bestemd voor de kolenmij
nen, naar schatting van deskundigen
vertegenwoordigende een waarde van
f 5000, werd zoo goed als geheel door
het vuur verteerd.
Een groot aantal bosschen van de
heeren Timmermans te Waalwijk, een
van den heer Swagemakers te Kaatsheu
vel en van Mevr. Wed. Loeff te Drunen,
benevens perceelen toebehoorend aan
verschillende eigenaars zijn in vlammen
opgegaan.
De bosschen zijn, naar wij vernemen
allen tegen brandschade verzekerd, doch
het gekapt hout van de firma van Ger
wen te Óitschot niet.
Ook de op verschillende plaatsen op
gestapelde musterd was niet verzekerd.
De schade wordt geschat op f 50.000.
Hoe de brand is ontstaan is niet te
zeggen.
Het grootste gedeelte der heide, de
trots der eigenaars en een zoo geliefd-
koosde wandelplaats voor Waalwijk en
omliggende gemeenten is door den
brand voor lange jaren ontsierd.
Drinkwater-voorziening.
Reeds vroeger is er gewezen op de
pogingen, die op initiatief van de regee
ring door Ged. Staten van Noord-Bra
bant en door het Staatstoezicht van de
Volksgezondheid in het werk worden
gesteld om te geraken tot verbetering
der drinkwater-voorziening in het Noord
westelijk gedeelte van deze provincie.
Deze zaak is heden weder een schrede
nader tot hare oplossing gebracht. Daar
toe waren de burgemeesters uit een
35-tal der betrokken gemeenten door
den heer hootd-inspecteur van de Volks
gezondheid bijeen geroepen en verga
derden onder zijn presidium en bij
tegenwoordigheid der inspecteurs in het
gemeentehuis alhier.
Nadat de hoofd inspecteur op de
groote beteekenis van deze zaak had
gewezen en in het licht had gesteld
hoezeer de hooge autoriteiten het op
prijs stellen als in dit opzicht eene af
doende verbetering wordt aangebracht,
besloten de aanwezigen hunne beste
krachten daartoe aan te wenden.
Daartoe zal voorloopig worden getracht
een klein fonds bijeen te brengen om
door deskundig onderzoek te doen uit
maken welke oplossing de meest ge-
wenschte is en welke onkosten de uit
voering daarvan zal mede brengen-
Daarna kan worden overwogen hoe de
uitvoering kan worden verwezenlijkt,
waarvoor reeds van Regeeringswege
steun in uitzicht is gestold.
Naar wij vernemen zullen de ge
meentebesturen van Sprang, Vrijh.
Cappel, Capelle, Waspik en Kaatsheuvel
nogmaals pogingen aanwenden om tot
een overeenkomst te geraken met de
WaterleidingMaatschappij de Lang
straat alhier, tot aansluiting hunner ge
meenten.
Bekroning.
De heer J. B. Verwiel Jr. te Waalwijk
wiens opgezette vogels bij menigen na
tuur- en kunstvriend reeds een plaats
hebben gevonden in vestibule, woonka
mer of salon, zond op de tentoonstelling
van kunst en huisvlijt te 's Bosch een
groep van opgezette vogels in o.a. een
roerdomp, een gruto, een buizerd, een
sperwer, een zwarte lijster, een tapuil,
een grasparkiet, enz.
Voor deze inzending werd hij be
kroond met de eenigste medaille, die
voor opgezette vogels werd uitgereikt,
zoodat we dit voor den jongen naturalist
een waar succes kunnen noemen. We
feliciteeren hem wel met deze onder
scheiding.
N. O. G.
Vergadering der afd- »Waalwijk« van
het N. O. G. op Zondag, 16 Mei a. s.
s namiddags om 3 uur op Musis Sacrum
te Waalwijk.
AGENDA
1. Opening en notulen.
2. Verkiezing afg. alg. verg.
3. Bespreking voorst, alg. verg.
4. Ingekomen stukken.
5. Rondvraag en sluiting.
Groet Concert.
Wij vestigen gaarne de aandacht on
zer muziekliefhebbers op het groote con
cert dat morgenavond in »Euphonia» te
kaatsheuvel wordt gegeven en waaraan
de bekende Hollandsche baryton Karei
Butter zijne vereerende medewerking zal
verleenen. Een uitstapje naar Kaatsheu
vel zal dus een zeldzaam kunstgenot
verschaffen. Voor nadere bizonderheden
zie men rubriek Kaatsheuvel.
Distriet Oosterhout.
Bij de R. K. Kiesvereeniging in het
district Oosterhout waren twee candida-
ten voor de Teede Kamer ingediend
het aftredend lid jhr. Van den Berch
van Heemstede en de heer J. Houben
van Waalwijk. De laatste heeft zich,
naar uit een rondschrijven van het be
stuur aan de leden blijkt, Maandag per
telegram teruggetrokken, zoodat alleen
de "candidatuur overblijft van jhr. Van
den Berch. (Huisg.)
BESOIJEN. Donderdagavond is bij den
heer W. Brokken het gemengd koor ge
constitueerd, d»t ter eere der blijde ge
beurtenis eene uitvoering zal geven op een
n»d-r te bepalen d.ig. In 't geheel zijn 160
zangeressen en zangers toegetreden, zoodat
