Nummer 77.
Zoiiüag 26 September 1909
62e Jaargang
Tweede Blad,
BINNENLAND.
Ingezonden stukken.
atle
Kamerverkiezing Breukelcn
Men seint
De officieele telling heeft uitgemaakt,
dat zijn uitgebracht op de heeren
mr. F. H. de Monté VerLoren (a.r.)
1772; baron Van Serooskerken van
Zuylen, (1.) 1070; mr. L. J. Doude >an
Troostwijk (c.h.) 953;mr.J. B. L C. C.
baron de Wijkerslooth de Weerdesteijn
(r.k.) 2621.
In 't geheel uitgebracht 5923 stemmen.
Prinses Juliana.
Naar wij vernemen heeft Prinses Juliana
haar tweede tandje gekregen, zonder
eenigen hinder. De kleine Prinses, die
ook «n dit opzicht een zeer voorspoedig
kind blijkt te zijn (zij is pas ruim 6Vg
maand oud), blijft zeer welvarende.
(icen interpellatie.
De Haagsche cor- v.h. Hbld. meldt
Van het aanvankelijke voornemen om
een interpellatie te houden over de zaak
Kuyper-Lehmann.Westmeijer is, om meer
dan ééne reden afgezien ook door
de sociaal-democraten. De zaak zal ech
ter vermoedelijk bij de begrooting ter
sprake worden gebracht, dus zonder
dat de Regeering er rechtstreeks in be
trokken wordt.
De Millioenen nota.
De rijksbegrooting ziet er niet zoo
schitterend uit. De millioenen-nota, we
melende van groote cijfers is door den
minister van financiën ingediend. Het
voornaamste geven we hier
De minister becijfert het volgende
Tekort dienstjaar 1908: 4,9 millioen.
1909: 5.0
1910:11,8
Alles op den gewonen dienst.
Dat tekort moet worden gedekt, het
spreekt vanzelf.
De Minister steekt het niet onder
stoelen of banken, dat hij dit beroerd
vindt, maar zonder geld geen Zwitsers.
Straks worden allerlei nieuwe uitga
ven aan de schatkist gevraagd en het
zal dus noodig zijn eerst de oude schul
den te betalen.
De Minister stelt voor handhaving der
10 opcenten op bedrijfs- en vermogens
belasting, dat geeft 1,2 millioen.
Dan verhooging van jeneveraccijns 7,6
millioen.
Verder verhooging der invoerrechten
met 30 pCt. 3,7 millioen.
Samen 11,3 millioen. Daarmee is het
tekort over 191C gedekt op een half
millioeutje na.
De uitroer van Amerikat
Volgens Amerikaansche statistiek be-
droeg 1de waarde van den uitvoer naar
Nederland van
Juli 1907 tot Juli 1908 tot
Juni 1908. Juni 1909.
Dollars. Dollars.
Zooileder. 23.300 3,972
Overleder. 618.211 743 084
Schoenen. 24.162 11.258
De waarde van den uitvoer naar België
Zoolleder. 244.694 244.463
Overleder' 424.316
Schoenen. 86 466
En de waarde van de
Zooileder. 6.593.950
Overl. (behalve verlakt
418 269
69.659
totalen uitvoer
6 887 298
en chevreaux)
15 344.497 17.623.525
Chevreaux 2.897.969 3 573.909
Schoenen 11.469.559 10.305,814
Gelijk uit bovenstaande statistiek over
12 maanden blijkt, gaat de uitvoer van
zoolleer van de Vereenigde Staten
van Noord-Amerlka naar Nederland sterk
achteruit, en bedraagt de import hiervan
voor ons land thans 't luttele bedrag van
nog geen 4000 dollars. Helaas kan
hetzelfde verschijnsel niet geconstateerd
worden van den invoer van overleer
hierin werd voor circa 125-000 dollars
meer ingevoerd over de 12 maanden
Juli 1908 tot Juni 1909 dan het vorige
statistiek-jaar. Het blijkt voorts ge
noegzaam, hoe groote afmetingen de
import van Amerikaansch overleer aan
neemt hier te lande. De Amerikaansche
uff, satin, chroomglacé, box-calt vinden
ier steeds goeden aftrek en dat vooral,
lanifeer de prijzen betrekkelijk niet hoog
noemen zijn. Het is namelijk de vraag,
oi het nu bereikte cijfer in de periode
itOC-Ifuh 1909—Juni 1910 overtroffen zal wor
den. Weliswaar zijn de prijzen aan
merkelijk hooger en wordt dus de waarde
van een zelfde aantal stuks direct aan
zienlijk veel meer, maar nu de verkoop
in satin, buff etc. uit Amerika veel en
veel minder is, hebben we toch ver
trouwen, dat de invoer over de volgende
periode niet zoo groot zal wezen.
Een verblijdend teeken mag het ge
noemd worden, dat Amerikaansch
schoenwerk zoo weinig meer hier ge
bruikt wordt. De invoer bedraagt slechts
voor 11.000 d. volgens bovenstaande
statistiek in 't laatste jaar. En dan maakt
men de menschen nog wel wijs, dat er
hier zooveel Amerikaansch schoenwerk
wordt verkocht. Hier deugt 't model,
de snit immers niet 1 Ter wille van het
publiek moet men een mooi klinkenden
Engelschen naam geven, opdat 't er
beter bij de menschheid in zal gaan.
Terwijl anders de trek van een volk is
om zooveel mogelijk zijn eigen pro
ducten te gebruiken en zijn eigen industrie
te ondersteunen, schijnen wij, Neder
landers, juist het omgekeerde standpunt
in te nemen- Terwijl een Duitsche naam
aan de overzijde van het Kanaal steeds
als iets minderwaardigs aangezien wordt,
is het publiek in Holland van meening,
dat een artikel direct is waarde s t ij g t,
indien er een mooie Fransche naam
Engelsch etiquet of dik Duitsch woord
op zitHet ware te wenschen, dat het
koopend publiek dit eindelijk eens in
ging zien in onze verlichte eeuw 1 Het
spreekwoord>De wereld wil bedrogen
zijn4 is nog maar al te zeer van
toepassing. V. v. d. S.
Successierechten
Het wetsontwerp tot nadere regeling
van de rechten van successie en van
overgang bij overlijden, is bij de Tweede
Kamer ingediend.
De voorgestelde wijziging zal aan de
schatkist een jaarlijksche bate van on
geveer f 1,100,000 kunnen brengen.
Het ligt in de bedoeling der regeering
kleine erfdeelen en legaten te ontlasten
door uitbreiding van vrijstellingen.
Hoogere opbrengst der belasting zal
verkregen worden door verhooging van
het percentage der heffingen voor ver-
krijgingen in de zijlijn en door niet-
verwanten.
Verhooging voor de rechte lijn wordt
niet voorgesteld.
Eeri'olie overwinning
Een der belangrijkste afdeelingen van
de Wereld tentoonstelling van Fotografie
te Dresden mag de groep »Photographie
im Dienste der Lander- Völkerkunde4
genoemd worden.
Niet minder dan 37 landen, zoowel in
als buiten Europa namen aan dezen
vreedzamen wedstrijd, een fotografische
beschrijving van hun land te geven,
deel. Aan de Nederlandsche inzending,
door de regeeringscommissie bijeenge
bracht, werd de hoogste onderscheiding
n.l. de écnige sEhrenpreis4 in deze
groep toegekend.
Voor Holland een eervolle overwin
ning I
Nationale Tentoonstelling roor Huisvlijt.
Het Bestuur der Nationale Tentoon
stelling voor Huisvlijt welke, uitgaande
van den Volksbond tegen Drankmisbruik
in de zomermaanden van 1910 te Den
Haag zal worden gehouden onder eere-
presidum van Z. K. H. Prins Hendrik
der Nederlanden, is thans met de voor
bereidende werkzaamheden voor een
groot deel gereed gekomen.
Vastgesteld is het plan van de ten
toonstelling, hetwelk twaalf afdeelingen
te zien geeft, namelijk deze
I. Oorsprong, geschiedenis en ont
wikkeling der Huisvlijtbeweging in ons
land. Literatuur, leerboeken en geschrif
ten leermiddelen, werktuigen en grond
stoffen ter bewerking.
II. Een moderne huisvlijtschool met
openbare les, en nieuwste hulpmiddelen.
III. Huisvlijt produkten uit vroegeren
tijd.
VI. Houtbewerking en metaalbewer
king.
V. Papier-, leder- en beenbewerking,
riet-, touw- en stroovlechtwerk.
VI. Nuttige en fraaie handwerken. De
afdeelingen IV, V en VI moeten een
beeld geven van de trapsgewijze ontwik
keling van het eenvoudigste tot bet meest
kunstig bewerkte huisvlijt-product, uit
eenzelfde grondstof vervaardigd, tevens
zoo mogelijk met indeeling der groepen
naar practisch nut en versiering.
VII. Teekenkunst, schilderkunst, pho
tographic, projectie, boetseer- en kleiar-
beid.
VIII. Verscheidenheden niet behoo-
rende in de vorige afdeelingen, als
postzegelarbeid, scherfwerk, en alle ver
sieringskunst uit waardelooze grondstof
fen.
IX Versiering van diversen aard.
X. Inzendingen van bijzondere perso
nen en instellingen.
XI. Huisvlijt-producten uit de koloniën
en uit het buitenland.
XII De huisvlijt als propagandamiddel
van den Volksbond.
Vastgesteld is tevens het reglement
voor de inzenders Inzender op de
Tentoonstelling kan ieder zijn, die in
Nederland woonachtig of van Nederland
sche nationaliteit is. De inzenders worden
onderscheiden in le vaklieden, 2e man
nen en vrouwen (geen vaklieden) boven
de zestien jaar, 3e jongens en meisjes
van twaalf tot zestien jaar, en 4e
inzenders buiten mededinging en
van voorwerpen ter opluistering. Zij
allen worden uitgenoodigd, zoowel ter
mededingen als ter opluistering in te zen
den onder voorbehoud van hetgeen in
de artikelen wordt gemeld.
Inzendingen ter mededinging moeten
door den inzender zeiven gedurende de
laatste vijf jaren zijn vervaardigd.
De aangifte van inzendingen moeten
voor 15 April 1910, gedaan worden bi
de plaatselijke correspondenten, of voor
die plaatsen, waar geen correspondent
is aangesteld, bij den Secretaris der
Regelingscommissie, den heer G. J.
Blees Kz. te Zaandam, op nauwkeurig
ingevulde en onderteekende inschrijvings-
kaarten, welke bij de correspondenten
of bij den Secretaris voornoemd ver
krijgbaar zijn.
Correspondenten zijn thans benoemd
en hebben de benoeming aangenomen
in de meeste plaatsen des lands tezamen
verklaarden bijna 300 dames en heeren
zich bereid aan dit nuttige werk hunne
krachten te verleenen, en onder hen
vindt men allen rang en stand vertegen
woordigd.
Voor Waalwijk is de correspondent
E. W. Klijberg-Pernot, industrieel.
Voor Geertruidenberg Luitenant La-
gerweij.
De Tentoonstelling belooft, naar de
vooruitzichten nu reeds aanwijzen, van
deelneming niet te zullen worden ver
stoken. En behalve de binnenlandsche
inzendingen mag ook van de buiten-
landsche groep, die ter leering en ter
opluistering wordt georganiseerd, goed
effect worden verwacht.
(Builen verantwoordelijkheid der Redactie.
Mijnheer de Redacteur.
Verleen ons s.v.p. eenige plaatsruimte
in uw veelgelezen blad, waarvoor wij u
hartelijk dank zeggen.
Ondergeteekenden, behoorende tot
het personeel van de Stoomschoenen-
fabriek van den heer Bern. v- d. Heijden-
van Iersel, verklaren hiermede, dat aan
hun Baardwijksche collega's bij het pas-
toorsfeest geen verlof was toegezegd en
weer ingetrokken en dat hun wel dege
lijk is tegemoet gekomen door om 4
uur vrij af te geven, ondanks overgroote
drukte.
Wij keuren dan ook het optreden van
het bestuur der afd. Baardwijk af, daar
zij wel hare bemiddeling mag aan
bieden doch in geen geval met zulke
dreigementen voor den dag had mogèn
komen.
ANTOON TRIMBACH. lid van de
Vakv. Waalwijk.
A. MAHIEU, ld.
H. J. VAN NUNEN, lid van de Vakv.
Baardwijk
Mijnheer de Redacteur.
Naar aanleiding van het ingezonden
stuk, geteekend S- S., zou men den in
druk krijgen, dat ik de arbeiders van
domheid heb beschuldigd. Niets is
echter minder waar dan dat. Ik tart
S. S. mij de plaats in mijne stukken
aan te wijzen, waar ik dat schreef. Dat
ik het woord dom gebruikt heb in ver
band met het bestuur van de afd. Baard
wijk is mogelijk, doch het bestuur zal
tqch wel niet zoo verwaand zijn zich te
verbeelden de arbeiders te vertegen
woordigen.
Mag ik het bestuur van de Baardwijk
sche vakvereeniging niet voor leugen
achtig uitmaken als zij doorgaat met
blijven te beweren dat ik eerst verlof
zou hebben gegeven en daarna weer
ingetrokken. Geheel mijn personeel kan
getuigen, dat nooit verlof is toegestaan.
Zelfs de man in quaestie, van Leent,
beweert nu nog tegen zijn tegenwoor
digen patroon den heer A. H. van
Schijndel, dat het stuk in De Leerbe
werker onwaar is.
Waar blijft nu mijn brutaliteit, als ik
meer dan voldoende kan bewijzen, dat
ik gelijk heb en blijf volhouden, dat de
berichten van het bestuur, niet der ar
beiders, zooals S. S. beweert, leugen
achtig zijn,
Het antwoord van het bestuur ge
tuigt of van groote domheid, of van
verregaande brutaliteit.
Het komt mij voor en met mij veel
anderen, dat S. S. met zijn schrijven
niets anders ten doel heeft, dan de ar
beiders tegen den patroon op te ruien.
Immers, waarom die aanhef in zijn
stuk over die domheid
Geeft S. S. geen blijk van valschheid
Ik schreef er waren er maar 3 eigen
dunkelijk weggebleven of bedoelt het
bestuur als no. 4 een jongen van 12
jaar, die ik vrij had gegeven, wijl ik
die missen kon Nu laat die eerlijke
S. S. het voorkomen alsof ik geschre
ven zou hebben, er zijn er maar 3 weg
gebleven, waarbij nog een jongen van
12 jaar. De rest laat hij weg. Is dat
nu doordat hij zich zoo vermaakte of
is het opzettelijk vervalschen
Of het 't zelfde is of er 3 of 5 weg
blijven f Zeker vermakelijke S. S. Ik
heb liever dat er maar 3 menschen zijn
die hun plicht niet kennen dan 5.
Verder gelieft gij het optreden van
het bestuur bemiddelend te noemen-
Maar mijn beste S. S. is dan dreigen
met actie, waar het niet te pas komt,
een zaak middelen 1 En gedreigt heeft
men toch Lees het schrijden van het
bestuur maar eens als u lezen kunt of wilt.
Dat andere heeren patroons vrij geven
is hun zaak. Ik moet mijn zaak be
sturen.
Voorts wordt een arbeider uit een
andere gemeente, die bij mij in dienst
komt, te kennen gegeven, dat hij zich
aan de Waalwijksche toestanden heeft
aan te passen. Was een dergelijk feest
In Waalwijk voorgekomen, dan was de
fabriek gesloten geworden en hadden de
arbeiders uit Besoijen, Sprang, Elshout,
Drunen en Baardwijk ook vrij gehad.
Daar juist zeer veel werk af moest,
pastte het mij niet, om voor een feest
in een andere gemeente, een gedeelte
mijner arbeiders niet enkele uren,
want dat was toegestaan maar een
halve dag vrij te geven en een ander
gedeelte voor niets in de fabriek te
houden.
Dat er omstandigheden zijn, als het
vervullen van zijne wettelijke plichten
en familie-omstandigheden dat de arbei
ders recht op vrij af geeft, geef ik gaarne
toe, doch wat zegt dat nu Hier was
het toch niet zoo'n geval 1
Ondanks het zalvende slot, kan S. S.
de opruiende strekking van zijn schrijven
niet verbergen
Een volgend maal uw naam er onder
mijnheer S. S. Imand die met zulke
eerlijke wapens strijdt is waardig gekend
te worden.
Het bestuur der afdeeling Baardwijk
ziet van verder polimiek af.
Het is m.i. echter niet voldoende zich
zoo van de zaak af te maken.
Immers toen ik van Leent naar het
bestuur verwees om rectificatie van het
bericht in De Leerbewerker, waarin ver
meld was dat ik verlof had gegeven en
weer ingetrokken wat van Leent
zelf getuigt heeft dat 't niet waar was
kreeg ik een schrijven waarin dat bericht
niet alleen gehandhaafd werd, doch
waarin men ook dreigde met actie.
Ik zal daarom niet rusten vooraleer het
bestuur het eerste bericht heeft gerectifi
ceerd en erkent te ver te zijn gegaan,
want ik verkies niet, door wie ook, voor
leugenaar te worden gequalificeerd en
ook wacht ik wel bemiddeling af n aar
geen dreigementen in zaken die mij
alleen aangaan en waarbij nog het recht
aan mijne zijde is.
Zoolang dat niet is geschied, wil ik,
wat er ook moge gebeuren, op het ge
bied van vakactie, met zoo'n bestuur,
dat willens en wetens een verkeerde
voorstelling van een gebeurtenis geeft,
niets te maken hebben.
U mijnheer de Redacteur dankzeg
gende voor de verleende plaatsruimte
in uw blad verblijf ik,
B. V. D. HEIJDEN-van IERSEL.
Waalwijk, 24 Sept. 1909.
Mijnheer de Red.
Vergun mij een kleine plaatsruimte
in uw blad.
Het schrijven tusschen de heer v.d.
Heijden en het bestuur van de vakver
eeniging afdeeling Baardwijk, heb ik
steeds met belangstelling gevolgd.
En dan moet ik zeggen dat, vooral
nu een zekere S.S. gemeend heeft zich
ook met de quaestie te moeten bemoei
en, het mij is opgevallen, dat noch het
bestuur, noch S S. eenig antwoord geeft
op het schrijven van v. d. Heijden daar
waar hij zegt dat van Leent zelf ontkent
heeft dat de zaak zich zoo, zooals in
de Leerbewerker stond vermeld, heeft
toegedragen.
Dat wordt èn door bestuur èn door
S.S. zorgvuldig vermeden.
Volgens mijn bescheiden meening is
dit toch alles waaromheen de zaak draait.
Dat zorgvuldig vermijden geeft te
denken 1
Ik kan dan ook goed begrijpen dat
v. d. Heijden het optreden van het Be
stuur ontactisch noemde, want wat toch
doen zij
Zij keuren het eigendunkelijk weg
blijven der arbeiders af, maar schelden
v. d. H. uit voor onwelwillend en maken
hem dan zoo wat voor een onwaarheid
spreker uit.
Wat doen zij nog meer
Zij keuren het eigendunkelijk weg
blijven der arbeiders af, doch schrijven
v. d. H. dat het berikht niets hinderlijks
voor hem bevatte en alleen was eene
mededeeling van vaststaande feiten
(hoewel de betrokken persoon zulks
ontkent) en dreigen dan met actie omdat
zij de handelwijze der werklieden
afkeuren.
U, mijnheer de Redacteur, dank ik
voor de verleende plaatsruimte.
Kaatsheuvel 24. Sept. igog H.IJ.S.M,
Verworpen.
De aanvraag der »Hanze4 voor de
vakcursussubsidie is in de gemeenteraads
vergadering van 14 Sept. j. 1. afgeketst.
Waarom
Omdat enkele boeren afgevaardigden
beweerden dat er geen geld was en an
deren zeiden geen verstand van de
schoenmakerij te hebben en daarom maar
tegen subsidie geven waren 1
Dat het niet zoo gemakkelijk zou gaan
was wel te begrijpen uit de vorige ver
gadering toen het request na voorgelezen
te zijn onbehandeld werd ter zijde gelegd
om nogmaals aangehouden te worden.
„Wie aanhoudt overwint" doch in dit
geval komt deze spreuk niet tot haar
recht en is „aanhouden' beslist af te
keuren.
Terwijl de heeren Brok v. d. Geldt en
Willemse de aanvraag verdedigden een
heel begrijpelijk voorstelden dat het eene
noodzakelijkheid was, een dringende
behoefte, een onmisbaar iets op het hui
dige oogenblik voor Drunen komen de
boeren afgevaardigden voor den dag
met „er is geen geld".
't Is me dan ook wel een reden om
voor een uitgaaf van vijftig gulden want
meer is het niet de vereeniging de
Hanze4 zoo in haren vooruitgang te
belemmeren en te dwarsboomen.
Het Rijk heeft verleden jaar wel ge
gronde reden gehad om de subsidie te
weigeren die natuurlijk voor hen veel
hooger is.
Wanneer vakmannen beweren dat een
cursus noodzakelijk is voor de instand
houding van de schoenmakerij moesten
menschen die daarvan niet het minste
verstand hebben daarover zwijgen, zich
er bij neer leggen want evenmin als een
Schoenmaker iets van het boerenbedrijf
kent weet een boer niets van de Schoen
makerij.
Het is ook in 't belang van 't alge
meen dat er een cursus tot stand komt
en men kan hier niet het minste eigen
belang ontdekken van de voorstanders.
Weth. van Son zegt ik ben een leek
in 't vak dus kan er niet over meepraten,
doch als het noodig is geeft subsidie.
En tot slot omdat hij er nou eenmaal
niks van weet doch weet doch wanneer
het noodig is geven, is hij voor het
voorstel van Speijk, de eene volgt de
andere na en leden die er heelemaal
niet over gedisctueerd hebbeninplaats
van onpartijdig te blijvenstemmen even
eens tegen het geven van subsidie.
En wat v. Son nou vertelt van >hooren
zeggen4 dat is ook ongerijmd »vantlaat
er vijftig schoorsteenen rooken en er is
niemand die het vak kent dan zullen ze
gauw uitgerookt zijn.
Zuilen
9
V
