Nummer 79.
Zondag 3 October 1909.
32e Jaa
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad.
PALJAS
igaig
ANTOON TIELEN,
Dit nummer bestaat
uit DRIE Bladen
LANDBOUW.
Uitoïvke:
Groote vorderingen inzake
de Vakschool voor leer
looiers en schoenmakers.
FEUILLETON
WAALWIJK. Telefoonnummer 38.
Door uitsluitend Sunlight
Zeep te gebruiken blijft het
linnen en tafelgoed zoo wit
als sneeuw.
Sunlightzeep scDaafjes om zachte
zeep te maken.
Gratis te bekomen bij uwen
•winkelier in ruil voor 5 omslagen
Vruchtboom-bemesting.
Voor Konynenhouders.
Een voorbeeld voor ben die aan de maag lijden.
n veSl®rken» om door dit gure W<38r UWGU
WA» voortzetten...
Courant,
Uit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond,
abonnementsprijs per 8 maanden f0."5.
Frarno per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden
Uitgever.
?.an
den
■W3
AdvkrtüntiBn 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, grootr
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels cd
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
GEBRUIKS AANWIJZING ROND IEDER STUK.
Het Vakblad v. d. Schoenmakerij
schrijft
Ieder bij de lederindustrie of schoen-
fabricage betrokken zal ongetwijfeld met
groot genoegen de belangrijke mede-
deeling gezien hebben in de nota, be
geleidende de Staatsbegrootlng voor
1910, onder hoofdstuk V (Binnenlandsche
Zaken), luidende aldus
>Eene Rijksschool wordt beoogd voor
leerlooiers en schoenmakers te Waalwijk,
Van „DE ECHO VAN HET ZUIDEN."
OF
touw aair t)en JGmwfijlwbauD.
21)
Gaston hield de wacht half verkleumd
•door de koude, was hij zachtjes ingesluimerd
maar sliep toch Diet vast genoeg om door het
mipste gerucht niet gewekt te worden.
Eindelijk begon de klaarte van den dag
door te breken.
Suzanna staat op, gansch verbaasd en ver
wonderd van zich niet onder de zijdon dekens
wan haar praalbed te bevinden.
'Doch bij het gezicht van die boerenkleeding
en van die armzalige hut waar zij overnacht
heeft, wordt alles voor haren geest weer
- duidelijk.
Hoe onvolkomen en verstoord ook de rust
was welke zij genoten had, toch voelde zij
zich eenigszins hersteld zij stond op, bereid
om wederom den tocht aan te vangen.
Nu gevoel ik mij sterker, sprak zij.
Goddank? antwoordde de markies.
Komaan dan, wij moeten ons haasten, want
t met het opklaren van den dag, is ook het
V gevaar weer aangebroken.
^'iizanna voelde draaiingen in het hoofd en de
Rmarkies zelf,hoewel veel sterker gebouwd, voelt
/obok iets dergelijks. De stoffelijke natuur staat
nooit hare rechten af, zelfs niet in de gevaar-
ilijkste omstandigheden of de nijpendste zie-
Jlesmarten de vluchtelingen hebben sedert
«den vorigen middag niets gegeten en beginnen
ihonger te lijden.
üp dit tijdstip van het jaargetijde is het
t 'bosch bijna zoo naakt als de woestijn, de
hongerigen kunnen noch beukeuoten rapen, en
grilde aardbeziën of braamvruchten zyn er ook
welker gemeentebestuur op verschillende
wijzen zijn medewerking verleent.
De kosten van stichting en inrichting
zullen het door de gemeente Waalwijk
aangeboden bedrag van f 40.000 niet
overtreffen".
Bovendien vinden we onder Hoofdstuk
X, Landbouw, nog de mtdedeeling, dat
>Het voornemen bestaat te Waalwijk
een gecombineerde Rijksvakschool voor
het schoenmakers- en voor het leerlooiers-
bedrijf in het leven te roepen, waarin
de oprichting van een proefstation en
inlichtingendienst het gevolg zal zijn.
Ten behoeve van een en ander wordt
f 2500 uitgetrokken".
De zoo lang verbeide gebeurtenis zal
dus binnen afzienbaren tijd verwezenlijkt
worden een gebeurtenis, waarvan naar
onze meening veel heil voor onze schoen
en leder-nijverheid te verwachten is.
Reeds menigmaal hebben we uiteengezet
wat het groote belang van een vakschool
voor de lederindustrie zou wezen, hoe
groot de behoefte was aan een dergelijke
inrichting. Het doet ons dan ook oprecht
genoegen, dat Nederland evenals de
meeste Europeesche landen, weldra een
looiersschool rijk zal wezen, waar de
jonge mannen zoowel theoretisch als
practisch opgeleid kunnen worden voor
ons vak een opleiding, die meer en
meer noodzakelijk wordt door de ver
schillende veranderde omstandigheden,
waarin de looierij gekomen is. Het looiers-
bedrijf, gelijk het op 't oogenblik ge
worden is, kan niet meer vergeleken
worden bij dat tan vroeger, toen eenige
practische kennis als 't ware de eenige
vereischte voor den goeden gang van
zaken was. Is men thans niet goed uit
gerust, zoowel wat het meer wetenschap
pelijke als practische gedeelte aangaat
zijn de noodige machines niet aanwezig,
die 't handwerk vervangen werkt men
niet in alle opzichten economisch en
vlug, dan is men niet in staat een
alleszins »concurrenzfahiges< artikel op
de markt te brengen. Hetzelfde geldt
in gelijke mate voor de schoenfabricage.
Een woord van lot mag tevens niet
onthouden worden aan de krachtige
medewerking in deze verleend door de
gemeente Waalwijk, door den Bond van
Schoenfabrikanten en door den Bond
van Lederfabrikanten. (De Kamer van
niet ta plukken.
Zij durfden bij geen der boschwnchters
aankloppenuit vreeze van herkend en misschien
slecht onthaald te worden.
Op Gods genade doorzoekt Gaston al de hoe
ken der verlatene hut... Weldra qndektte hij,
wel verborgen in eeue holte door eenen steen
gedekt, eenige handsvollen kaslaDjens en die
ontdekking baart hem zoo veel vreugd als
die van eenen schat hem zou veroorzaakt
hebben.
Hij vult de Bakken van zijn vest met dien
mageren voorraad, alsof hij een arme uitge
hongerde ware voor wien het kleinste graan-
korraltje eene vondst is
Ziedaar waartoe de eigenaar van zoo uit
gestrekte korenvelden, en malsche weiden en
talrijke kudden op zijn eigen erf gebracht is;
hij is nog ongelukkiger dan een arme bede
laar en zou zelfs niet weten hoe een stukje
brood ta bekomen
Zonder langer te verwijlen, zetten de
vluchtelingen zich weer op weg. Zij stappen
maar altijd voort, op goed geluk af, zonder
eenigen weg te kennen die het bosch door
kronkelt.
Voorzeker zijn zij geruster verre van alle
bewandelde wegen, maar, van eenen anderen
kant, loopen zij ook meer gevaar van te
verdwalen.
Zonder het te weten, slaan zij terug den
weg in naar Montbazon, en &1b zij hunne
dwaling bemerken, bevinden zij zich omtrent
zoover van hun doel vorwijderd, als den
vorigen dag.
Wat al moeite en tijd verloren 1 Hoe
zouden zij deze dwaling vergoeden
Helaas 1 er is slechts één middel zij moeten
vooruit, altijd vooruit maar zou dat niet
boven de krachten der markiezin zyn wier
gezondheid zoo vele zorgen vereischt
De markies herkent dien kruisweg wel
menigmaal heeft hij er uitgerust wanneer hij
op jacht was. Als men hier den rug naar
het kaBteel toekeert, dan ligt de weg naar
Honfleur links hij zal zoo dicht mogelijk
tegen dezen weg de gelijkloopende paden
kiezen, en zoo hnn geen ongelnk overkomt
l oopt hij l innen een paar uren de stad te
bereiken.
Koophandel te Waalwijk is hier blijkbaar
door de redactie over 't hoofd gezien.
E. v. h. Z Al deze lichamen hebben
het hunne er toe bijgedragen, om de
spoedige totstandkoming dezer school
te helpen bevorderen.
Van harte hopen en vertrouwen we,
dat weldra toJ den bouw van een en
ander kan word'cn overgegaan en is het
tevens onze wen^ch, dat het beschikbaar
gestelde bedrag voldoende zal blijken
om de school ook* naar de eischcn des
tijds in te richten.
.■TM IIIIMMWp—It
Reeds meermalen in de laatste jaren
hebben wij onze lezers gewezen op de
noodzakelijkheid eener bemesting van vrucht-
boomen, en wel speciaal met kunstmeststoffen.
Waarom? Omdat de eischen, welk3 een
ooflboom aan den bodem stelt betrekkelijk
zijn voeding, zeer onderscheiden ziju van
die onzer cultuurgewassen, eischert, waaraan
door een bemesting met stalmest niiet steeds
kan worden voldaan, 'i Is dan ook een
meermalen waargenomen feit, dat hoornen,
die bij een rijke stalbemesting onvruchtbaar
bieren of althans de kosten der bemesting
niet loonden, nieuw leven en groolere
vruchtbaarheid toonden, wanneer kunstmest
stoffen werden aangewend. Wij zullen op
da oorzaken van dit verschijnsel thans niet
nader ingaan. Ons hoofddoel is thans ouzen
lezers aan te sporeu, om de bemestiug van
hun oofttuiix of boomgaard vooral op den
rechten tijd te doen geschieden, dat is.
volgens onze ai'ieniog, hoofdzakelijk in het
aanstaande herfstseizoen. Wij weten dat
velen nog anders handelen en juist daarom
achtsn wij het nuttig deze zaak afzonderlijk
met reu enkel woord te besprekeü.
Wij vertelden al eer, hoe wij zelf telken
jare het eene jaar wat mser, het andere
wat minder overvloedig fruit mogen
oogsten, sedert wij "kunstmest ziju gaan ge-
bruikeu, maar hat wil ons voorkomen, dat
dit resultaat voor een niet onbelangrijk deel
hieraan it te danken, dat de hoof (/bemesting
in het najaar wordt toegepast.
Waarom wij aldus doen, en ook van
deskundige zijde in Luitschland wordt aan
geraden Omdat wij willen zorg dragen, dat
de plantenwortels voedsel kunnen vinden,
Dan zullen zij gerust zyn....
Maar het schijnt dat zij door het noodlot
vervolgd worden.
Het gaanpad dat zij gevolgd hadden, in de
hoop dat zij er het minst gevaat* liepen, leiddo
hen regelrecht naar eono holtn, waar zij een
half dozijn kerels rond een open vuur zien
zitten, dat zij van verre niet ihadden kunnen
bemerken.
Op het eerste gezicht, kon imen wel be
merken dat deze lieden geene* eenvoudige
houthakkers waren.
Hunne galgentronie, de lompen die huRne
Behouders bedekten, de wilde gulzigheid
waarmede zij het pluimgedierte en de stukken
vlessch verslonden, welk e slecht» half gebraden
waren boven de vlam dar dorre boomtakken,
deed vermoeden dat het veeleer schurken of
strnikroovers waren.
De vluchtelingen, waren to llidden van
een bivak gevallen van weerwo lven, die
zich, na het uitdrijven der bende i'an Claude
Cachöux in bosch het verscholen ha»tden.
De meest verschillende wapens die rond hen
op den grond lagen gespreid tooi/den dit
duidelijk genoeg aan.
Wij zijn verloren, fluisterde de uaar
kiezin terwijl zij zenuwachtig den aria* v&n
haren man vatte.
Zij wilden achteruit gaan, maar hot wj V8 te
laat de bandieten hadden hen bemerkt «n
hunne ontydige vlucht zou veeleer hm uae
vermoedens opgewekt en hen aangezet heb
ben de twee vreemdelingen te achtervolge u.
Het best was, in deze omstandigheid kloekV
moedig voort te handelen en het gevaar t-1
gemoet te zien, in Btede van den mg te
keeren.
Zij zetten dus hunnen weg voort en volgen
het gaanpad dat dicht voorbij de plaats loopt
waar de bandieten gelegerd zijn.
Zooals het overigens te voorzien was,
werden zij door dezen aangesproken
Hola 1 brave liedeD, van waar komt gij
Waar gaat gij naartoe?... Waar woont gij
De vluchtelingen blijven staan de markies
verzamelt al zijne krachten om zoo moedig
mogelijk te schijnen, terwijl Snzanna bi,ina
in zwijm valt.
Heel hun lot staat bier op 't spel Moq st
zoodra ze dit noodig hebben dat is reeds
in de maand Februari. In die maand moet
voor den boom da tafsl al gedekt zijn, de
wijl alsdan nieuw levon komt in de wortels
en in don stam, de sapstroom begint te
vloeien en de asuweaige voedingsstoffen
worden reeds dan benut. Om die reden
zorgen wij voor een tijdige bemesting, dat
is straks, als de bladeren gevallen zijn. Dan
blijft eral de tijd voor de meststoffen, om
zich zooveel mogelijk in den grond te
verspreiden en te komen daar, waar de
wcrtelharen ze te rechter tijd kunnen vinden.
Deze regel geldt voor alle meststoffen,
ook voor de chili, want ook stikstof heeft
de boom immers noodig, en ook deze stof
dient du», als de sapstroom begint, ter be
schikking te wezen. Ongetwijfeld zal velen
dit vreemd in de ooreu klinken Chili in
najaar Maar da genoemde reden moet
ieder duidelijk en gegrond voorkomen noch
aan kali en kalk, noch aan phosphorzuur
en stikstof, mag straks, in 't vroege voor
jaar, de boom gebrek lijden dit zou zich
stellig wreken.
Of die chilisalpeter dan niet uitspoelt?
Zet uw vrees daarroor op zij Dat gaat
zoo gauw niet, als sommigen nog meenen.
Maar let wel i niet ftl de chili moet ge
in den herfst geven j®, dat zou min of
meer verlies kunnen geven. <Ge dient den
boom slechts zooveel toe, dat ia zijn aller
eerste stiks'tofbehoeftc straks woidt voorzien,
de rest houd'* ge i*» den tot 'Qet vo.18end
voorjaar. De hoeveelheid is natuurlijk af
hankelijk van i?*n staat, waarin de boom
verkeertheeft hij korte, zwakke loten
gemaakt, waren de blaioxen misschien klein
en geelachtig, en wefden daarbij de jonge
vruchten, rijk iu getal, afgeworpen, dan
is dit een bewijs van groote ttixstofbehoefte
en kan men al dadelijk wat meer geven,
dan wanneer do boom in botiekk.eiijk goeden
staat verkeert. Toch, in ieder geval, zou
ik met- een gift van hoogstens 100-1.50
kilo per hectare (1 ll/s K*®» Per *^re)
volstaandaarmee is voorloopïg genoeg
gegeven, mits men dan de voorjaarsbe
mesting niet te laat aanwendt. Doch deze
najtarsgift achten Wij dan ook, els regel,
onmisbaar en van groot nut. "Wij herhalen,
dat wij het beschouwen als belangrijk
onderdeel onzer bemeatiugswijzc en zouden
ongaarne anders handelen.
Een waarschuwing is mi ischieö «*et
overbodigmen waehte met der bemesting
tot de boom in rust is gekomen, tot het blad
is gevallen.
Paste men ze vroeger toe, dan zou dit
juist kwade, gevolgen kunnen hebbende
boom zou dan te lang doorgroeien, het jonge
hout als dan vóór het invallen van den
winter niet rijp zijn en kunnen invriezen.
In den herfst of den vroegen winter (niet
te laat, anders treft het geen doel moet
de hoofdbemesting valleu, namelijk wat
betreft de minerale meststoffenvan den
etikstofmest wordt tegelijkertijd een kleiner
of grooter deel uitgestrooid. Volgens den
bekenden Duitschen deskundige Lierke raag
dit Vs °f s/s zÜnvoorzichtigheidshalve
zouden wij liever Vs *1® maximum be
schouwen.
Zorg dat uw hok droog is en er ver-
verscbing vali lucht plaats heeftdat is de
halve gezondheid der dieren De urine van
het konijn is de grootste vijand van het dier,
daar het de lucht verpest. Voorzie uw hok
van een dubbelen bodem, de onderste schuins
liggend om de urine op te vangen en af te
laten loopen, de bovenste recht liggend van
dicht bij el ander geplaatste latten.
Maak een dubbele zoldering, de onderste
van vlechtwerk, de bovenste van hout en
maak tusschen die twee zolderingen tegen
over elkaar luchtgaten voor luchtmversching.
C. B.
Mevrouw Theodora Verdijk, geb. Bexhene,
oud 62 jaren, wonende te Mazemburg, Box
meer, schrijft ons het volgende, wat bewijst
dat men met de Pink Pillen altijd de
maagpijnen kan genezen, zelfs wanneer de
ziekte langen tijd bestaat, wanneer zij al aan
vele middelen heeft weerstand geboden en de
2ieke reeds op een zekeren leeftijd is;
u Ik heb gedurande drie jaran geleden,
schrijft zij, san maagpijnen die mijn eetlust
hadden doeii verdwijnen en die mij zulk eeu
moeielijke spijsvertering garen dat de opname
van voedsel zeer moeielijk voor mij was
geworden, Ik ondervond zeer pijnlijke kram
pen, neigingen tot braken die mij buikpijn
en 'walgingen en ook hardnekkige schele
hoofdpijn bezorgden. Ik behoef u niet te
zeggen dat ik, ten gevolge der moeielijke
opname van voedsel, zeei zwak was geworden
en mijne beeuen bewijlen weigerden mij te
dragen. Gedurende de drie jaren dat ik leed,
een der mannen ooit de kasteelhoeven van
naderbij gezien hebben, hij zou ze voorzeker,
zelfs onder huuuo verkleeditg herkend Aeb—
ben, en dan was alles verloren.
Gelukkig was er in de gansche bende nie
mand in dit geval. Het waren meestal be
woners der nal urige leengoederen, die do
heereu van Montbazon nooit gekend hadden.
Niettemin moest de markies op hunne
vragen antwoorden.
Wij ziju uit deze streek niet, sprak bij,
wij ziju uit het land van Couchois, sad den
overkant dor Seine.. Ik waB met de vrouw
en den kleine de kerstdagen te Touques
komen doorbrengen, bij eenen mijner bloed
verwanten. en nu keeren wij terug naar
Honfleui.
Welnu jkjo gij gisteren te Touques
waart, antwoordde een groote leelijko
kerel wiens handen en aangezicht nog zwart
waren van den rook, dan zult ga waarschijn
lijk dat. schoon feestvuur gezien hebben, als
het kasteel van Montbazon in brand stond
ja, een echt feestvuur f herbaalde de
markies met gesmoorde stom.
Gij zult dat ginder kunnen vertellen en
aan uwe geburen uitleggen hoe wij hier met
do edellieden handelen... Het schijnt dat de
markies ontsnapt is maar hij zal niet lang
verborgen blijven en ook niet verre wtg
geraken, want alle banen en wegen zijn wel
bewaakt... Wat ons betreft, voegde de
brandstichter erbij, terwijl zijn mond tot
eenen grijnslach trok en zijne lange zwarte
tanden ontdekte, zoo hij in onze handen valt,
dan zullen wij er kort recht mede Bpelen eu
hem zonder omzieD, aan den eersten boom
den besten opknoopen. Niet waar vrienden
Ja I ja 1 wij zullen hem zeker opknoo
pen riepen de „weerwolvon" in koor.
En ge zondt wel doen 1 antwoordde de
ito&rkies, die op zijnen arm de hand der mar
kiezin voelde beven.
Uw wrouwtje schijnt niet heel kloek op
de beenen te ziju, hernam de grootspreker
der bende- Komt hier, bij het vunr gij
kuuf met ons eenen beet eten cd eenen teug
driuke.n ge moet niet \erlegen zijn, 't is alles
op de kosten van den heer van Montbazon
Ah die kerel mag er op roemen dat hij
lekkeren wijn in zijnen kelder had 1 Gij aalt
hu-I proeven, dat zal uw hart verwarmen ou
O spotter^ van noodlot 1 De dronken
bandieten bieücMï - drank aan hunne
vluchtende slachters die van honger en
dorst bijna bezwijken
Doch het edele pnar Ifil zoo haastig mogelyk
uit .dit gevaarlijk verwijderd zyn
en met een .hartelijk d.ok« vroedenaji r.eh
voort, gelukkig ditmaal aoo gemakkelijk te
ziju ontsnapt.
Toen de nacht h«n wederom verraste,
hadden zij den heelen dag in angst en schrik
dt orgebracht «n waren zeer vermoeid door
het onophoudend dwalen longs alle wegen van
het bosch.
Hun schaar sche voorraad kastanjeDS was
reeds verbruikt en sleehtB éémnaal hadden
zij hunnen brandendeu dorst kunnen lesscheu
aun het water eener bron waarvan zy de
ijskorst stuk hadden geslageD.
Suzanna was door eene lievige koorts aan
getast die haar eerst era» buitengewone
kracht scheen bij te zetten maar toen zij in
het denncqbosch eene laatste maal uitrusten
en toen 2ij wilde opstaan, was zij zoo zwak,
dat zij gcenen stap varder meer kon gaan.
Zij waren dus gedwongen den nacht onder
den blaoten hemel door te brengen, niets
hebbende om zich te beschntten, dan de
naakte takken der denneboora?D.
(Wordt vervolgd
