Nummer 83.
Zondag 17 October 1909
32e Jaargang.
Derde Blad.
Provinciaal Nieuws.
te
.i
beperking zondagsarbbid.
Waalwijk 16 Oct. 1909.
Kamer van Koophandel.
Door de Kamer van Koophandel en
Fabrieken te Waalwijk is het navolgend
schrijven gericht tot den Minister van
Landbouw, Nijverheid en Handel.
No. 1482.
ONDERWERP
Waalwijk, 15 October 1909.
Wij hebben de eer Uwe Excellentie
hierbij toe te zenden de antwoorden op
de vragen, gesteld bij schrijven van 21
Augustus 1909. No. 1780, Afdeeling
Arbeid.
a. Blijkens te onzer beschikking
staande gegevens, wordt binnen het
ressort oazer Kamer des Zondags
arbeid verricht in de leerlooierijen
en op kleermakerswinkels, zoomede
in hotels, restaurants, koffiehuizen,
door het personeel van tramweg- en
stoombootondernemingen, door kap
pers en dergelijken voor wie Zondags
arbeid gewoonte is geworden.
b. Bij de beantwoording van de
onder deze letter gestelde vraag
kunnen we ons gevoeglijk bepalen
tot de leerlooierijen en de kleer
makerijen, wijl de Zondagsarbeid in
de overige genoemde bedrijven en
inrichtingen niet specifiek is toe te
schrijven aan de bedrijven en in
richtingen binnen het ressort onzer
Kamer.
In de meeste leerlooierijen, uit
sluitend die naar het oude systeem
(kuiplooii'ng), wordt nu en dan des
Zondags gearbeid voor het optrek
ken van laven en het afleggen en
zouten van in bewerking zijnde
>f huiden, in de kleermakerijen de
gewone kleermakers-werkzaamheden
c. In looierijen, al naar den omvang
van het bedrijf Vs 1 uur per etmaal,
in kleermakerijen soms gedurende
een vrij groot deel van den Zondag.
d. In de looierijen gedurende het ge
heele jaar, naar gelang het looiproces
dit vordert, op afwisselende tijd
stippen in de kleermakerijen alleen
in de drukke seizoen?, d.i. van
Paschen tot Pinksteren en vóór den
winter.
e. In de looierijen om beurten een
bepaald gedeelte van het personeel,
1/s of lU, zoodat om de drie of
vier weken een gedeelte werk ver
richt. In de kleermakerijen in den
regel dezelfden.
f. In de looierijen zou bij een oordeel
kundige behandeling, door gedeel
telijk te breken met een sinds jaren
noodzakelijk bestaande gewoonte, de
Zondagsarbeid wellicht belangrijk
verminderd kunnen worden, waar
door het bezwaar in deze voor den
werkman tot zeer geringe afmeting
kan worden teruggebracht. In de
kleermakerijen is de Zondagsarbeid
alleen ten gerieve van de clientèle,
die in het drukke seizoen, vooral
des zomers, zoo spoedig mogelijk
bediend wil zijn, dus voor den ge-
regelden gang van het bedrijf wel
niet strikt noodzakelijk, toch om
bovengenoemde reden niet geheel te
vermijden. Ook hier zou eenige
beperking zeer doeltreffend zijn.
Ten slotte mogen wij nog opmerken
dat in sommige stoomlederfabrieken des
Zondags de ovenvuren moeten aange
houden worden, teneinde de droogin-
richting op temperatuur te houden en
het looiproces in de walkvaten niet te
onderbreken. Het toezicht is dan vrijwel
doorloopend elkenZondag aan denzelfden
machinist of stoker opgedragen.
De Ka7tier van Koophandel en Fabrieken
te Waalwijk.
Jnbilé.
Met betrekking tot de 25-jarige ambts
vervulling van den heer A. C. v. d.
Heijden, waarover wij verleden week
schreven, verzoekt deze ons mede te
deelen, dat, ofschoon hij met ingang van
11 November tot onderwijzer benoemd
werd, hij feitelijk eerst 14 November die
betrekking aanvaardde. Op dien dag, een
Zondag, wenscht hij dan ook het feit te
herdenken, doch slechts in huislijken
kring, zoodat hij van ieder feestvertoon
zoowel in als buiten de school aller
vriendelijkst verzoekt verschoond te
mogen blijven.
Onderwijzersvergadering.
Donderdag j.l. hield het Onderwijzers
gezelschap uit het Arrondissement Waal
wijk zijne najaarsvergadering op Musis
Sacrum. Niettegenstaande het slechte
weder waren velen opgekomen, niet
minder dan ruim een veertigtal onder
wijzers en onderwijzeressen toch woon
den de vergadering bij. De Voorzitter,
de WEl.Ed.Gestr. Heer Mr. F. J. van
Lanschot, arr.-schoolopziener riep den
aanwezigen een hartelijk welkom toe en
deelde mede welke leden naar elders
vertrokken en welke nieuwe waren toe
getreden. Hierna deed de heer Busch,
secretaris voorlezing van de notulen der
vorige vergadering, welke onveranderd
werden goedgekeurd. Thans was aan de
beurt de verkiezing van een secretaris.
Daar de aftredende te kennen gaf de
benoeming onder geen geval meer te
zullen aanvaarden, werd tot die functie
gekozen de heer Tavenier, hoofd der
school van 's-Gravenmoer. Alvorens met
de inleiding der onderwerpen te begin
nen, gaf de Voorzitter in overweging
reeds nu vast te stellen of de vergade
ring het volgende jaar weder een reisje
wenschte te maken en zoo ja, naar welke
plaats men dan wenschte te gaan of
naar Apeldoorn, óf naar Brussel, waar
dan eene wereldtentoonstelling gehouden
zal worden. Met 24 tegen 17 stemmen
werd tot laatstgenoemd uitstapje besloten.
Alsnu leidde de heer van der Horst
van Kaatsheuvel het punt in Onderwijs-
Rijkszaak. Op uitnemende wijze werd
dit onderwerp behandeld en eene vrucht
bare discussie volgde er op.
Na de pauze leidde de heer Laarakker
alhier het punt in De school en de
gereglementeerde spelen. Ook dit onder
werp werd op alleszins verdienstelijk
wijze behandeld, terwijl het mede aan
leiding gaf tot eene zeer vruchtbare
discussie.
Als onderwerpen voor het volgende
jaar, werden bij die, welke nog in petto
waren, gekozenHeraldiek en Solidari
teit. Deze zullen resp. behandeld worden
door de heeren Ouwerling van Baardwijk
en M. v. d. Horst van Kaatsheuvel.
Nadat nog enkele zaken betreffende
de bibliotheek enz. behandeld waren,
werd de vergadering met een hartelijk
woord door den Voorzitter gesloten.
Jos. Groenen.
De heer Jos. Groenen, bariton, is aan
gezocht om op 16 November a.s. te
Zaandam in het oratorium >Samson»
van Handel, de barytonpartij, »Harapha»
te vervullen.
De uitvoering gaat uit van de christe
lijke Zangvereeniging Hallelujah» te
Zaandam.
Loobond.
Morgennamiddag zal de Leobond op
de St- Pauluszaal zijne jaarlijksche alge-
meene vergadering houden. Als spreker
zal optreden de'weleerw. heerH Donders
uit Boxtel.
Dienstregeling tram.
Indertijd is door Waalwijks Belang
aan directie der Holl. Buurtspoorwegen
gevraagd of het mogelijk was maatre
gelen te nemen, dat de etrste tram die
van Waalwijk naar Tilburg loopt, iets
vroeger van eerstgenoemde plaats ver
trok, opdat de aansluiting met de tram
naar Dongen in de Veldhoven geregeld
zou worden verkregen. Met de meeste
welwillendheid werd door den directeur
daarop geantwoord, dat alles zou in 't
werk worden gesteld om deze aanslui
ting zooveel mogetijk steeds te bewerk
stelligen, zelfs dat over deze aangele
genheid met de directie der Zuider
stoomtram zou worden geconfereerd,
om daaraan eene geheel bevredigende
oplossing te geven.
Thans is de winterdienstregeling ver
schenen en vestigt men er onze aan
dacht op, dat de tram Tilburg-Dongen
's morgens om 8.23 aan de Veldhoven
vertrekt en die van Waalwijk om 8 26
aan de Veldhoven aankomt, dus juist
3 minuten te laat, zoodat deze aan
sluiting weer gemist wordt en men
niet voor omstieeks half twaalf in Don
gen kan zijn. De tram van Waalwijk
komt in plaats van 2 minuten vroeger,
2 minuten later op [de Veldhoven
aan bij deze dienstregeling.
't Eigenaardige is, dat de eerste tram
van Waalwijk 1 uur en 6 minuten en
de tweede slechts 1 uur en 3 minuten
over 't traject doet, een verschil van 3
minuten, juist genoeg om de aansluiting
op de eerste tram te halen>
Wij vertrouwen dat autoriteiten en
W. B. nogmaals hunne pogingen zullen
aanwenden en ook zien of er aan de
opheffing van de laatste tram, gezien den
slechten treinenloop, niets is te doen.
Cursus eerste hulp bij ongelukken.
Wij vestigen gaarne de aandacht op
vorenstaande advertentie, betreffende
den Cursus in het verleenen van eerste
hulp bij ongevallen, te geven door dr.
Sweens.
Waalwijk Vooruit.
Morgen zullen de competities van den
Brabantschen Voetbal Bond weder aan
vangen. Morgen zal voor de vereenigin-
gen, die bij genoemden Bond zijn aan
gesloten, een tijd aanbreken van inspan
ning, vrees en hoop, voetbalvreugd en
leed, totdat na maanden van taaie vol
harding, één club slechts het zoo vurig
begeerde doel zal bereiken, n 1. de eer
kampioen van den Bond te zijn. Het
verleden seizoen was Sparta (Geertrui
denberg) de gelukkige. En wie zal dit
seizoen aan het hoofd van het ranglijstje
prijken Zou het »Waalvvijk Vooruit*
zijn We durven het bijna niet hopen
en tochhebben zij dit seizoen veel
kans.
Hun elftal, dat voor het eerst uitslui
tend uit Waalwijksche spelers bestaat, zit
hechter dan ooit in elkaar. In verschei
dene matchen hebben zij dit bewezen,
ja zelfs de huidige kampioen »Sparta*
werd Zondag j.l. door hen geklopt.
Ditzelfde »Sparta« komt morgen naar
Waalwijk, om den len competitie-wed
strijd te spelen.
Wie zal in dezen wedstrijd overwin
naar blijven
Tot de laatste oogenblikken van dezen
wedstrijd, zal deze vraag niet met zeker
heid beantwoord kunnen worden.
Het »W. V.« elftal is vast besloten
zijn uiterste krachten in te spannen, doch
ook »Sparta* zal al het mogelijke in het
werk stellen het geleden verlies te her
stellen.
We wenschen den geel zwarten van
harte een overwinning toe, doch
we vreezen
De wedstrijd begint om half drie.
Vce-tentoonsteiliug.
Bij de Woensdag van wege de Afd.
's Hertogenboseh van de Noord-Brabant-
sche Maatschappij van Landbouw, ge
houden tentoonstelling van runderen en
en varkens, werden o. m. prijzen be
haald door
Kalfkoeien.
Ie prijs f30 Dirk Hoeflake, Wijk.
2e f20 W. Rijken, Capelle.
4e f 10 A- Timmermans, Capelle.
5e j f 5 H. Brok, Drunen.
Kalfvaarzen met vier breede tanden.
2e prijs f20 W. Hoeflake, Wijk.
3e f 15 A. de Waal, Wijk.
6e f 5 A. de Waal, Wijk.
Kalfvaarzen met twee breede tanden.
Ie prijs f25 L. Rijken, Sprang.
2e f20 J. Rijken,
3e f 15 D. Hoeflake, Wijk.
5 e f 5 A. de Waal, Wijk.
Vette koeien.
4e prijs f 5 M. Mz. De Roon,
Raamsdonk.
Vette Vaarzen.
Ie prijs f 15.Corn, de Roon, Capelle.
3e f 7.50 Wed. A. v. Huiten,
Waalwijk.
Vette Vaarzen, hoogstens 6 tanden.
Ie prijs f10 Corn, de Roon, Capelle.
Hokkelingen.
Vaarzen zonder breede tanden.
5e prijs f5 G. Bouwman Dzn., Wijk.
Hokkellingen.
Ossen zonder breede tanden.
3e prijs f7.50 D. de Rooij, Dussen.
4e 5 D. de Rooij, Dussen
Zeistcr verloting.
Onder het agentschap W. P. Schoofs
v. d. Wiel, Kloosterwerf alhier is op No.
38257 van bovenstaande verloting een
prijs gevallen nl. een prachtige familie
schaal. Winner is de heer Chr, v. d«
Werffj Waalwijk, aan wien de prijs reeds
is ter hand gesteld.
Mestverkooping.
De mestverkooping der gemeente heeft
1.1. Donderdag opgebracht f 120,50,
De staking bij de Nijss en Co. te Amsterdam.
In ons vorig nummer deelden we mede,
dat er staking was op de schoenfabriek
van de Nijss en Co. te Amsterdam.
De correspondent van het Vakblad
van de Schoenmakerij» schrijft hierom
trent
Wat nu eigenlijk van de zaak is Door
het invoeren der zwikmachine, dat ook
met eenige strubbeling gepaard ging,
kreeg een gedeelte gedaan (als ik het
wel heb 5 man) de andere zwikkers die
nog overbleven, 6 man, werden nu over-
halers en opzoolmakers. Voor het zwik
ken zonder de machine wordt en werd
betaald 22 ct. p. p., doch dit werd nu
verlaagd tot 8 ct. voor het overhalen en
opzoolmaken. Op proef zou het echter
10 cents zijn, doch wanneer de boel
geregeld was, werd het tot 8 ct. terug
gebracht. Overal nu is dit loon 15 cents
en daar waar het in twee gedeelten plaats
vindt als overhalen en opzoolmaken is
iet eerste 7 ets. en het laatste 7, 7Vs
a 8 ets. Tegen dit loon 15 cents of bij
gedeelten 7 en 77a a 8 ets. wenschen
de menschen te werken.
De werklieden schuiven de schuld op
den nieuwen meesterknecht, een Duit-
scher, welke den firmant het hoofd warm
schijnt gemaakt te hebben, zeggende
dat bij de regeling, zooals die nu door
de firma is aangegeven, in Duitschland
een goed loon gehaald kan worden.
Betere ledcrprijzea.
Men schrijft uit de Langstraat
Het gaat hier vlot in leder, er komen
in de laatste weken veel zaken tot stand
tot zeer verhoogde prijzen. De verhoo
ging wil er bij de leerhandelaren en
schoenfabrikanten veel makkelijker in
dan in andere tijden. Zij beseffen den
moeilijken toestand en zijn daardoor
genegen willig een meerderen prijs aan
te leggen. Vooral komt de verbetering
in uitdrukking in de verschillende prima
zoolleersoorten. Zoo werden dezer dagen
verkochtColon Li'ebig huiden van 32
a 34 pond voor 93 cents en zware dito
oshuiden van circa 40 pd., te leveren in
November, a 96 ets.
Prijsvorhooging.
De fit ma T. H. Haagen, Engelsche
Stoom drijfriemen- en Ledei fabrieken, te
Rotterdam, Waspik en Londen, geeft
kennis, dat zij ten gevolge van de buiten
gewone stijgingen der huidenprijzen
genoodzaakt is met ingang van 1 Oct
alle hare bestaande noteeringen in te
trekken.
Daar de prijzen der huiden nog steeds
stijgende zijn, heeft zij vanaf heden voor-
loopig hare prijzen met 10% verhoogd.
Sehocnenuitvoer van Amerika.
Interessant is de volgende staat van
den schoenenuitvoer der Vereenigde
Staten gedurende 1 Juli 1908 tot en met
30 Juni 1909.
Hij geeft aan, welken gemiddelden
prijs de Amerikanen in de verschillende
landen maakten, waarbij echter wel over
wogen moet worden, dat het factuur-
prijzen zijn, dus geen vrachten en rech
ten er bij zijn inbegrepen
Paren. Dollar. Dooreen
p. pnar dl
Groot-Brlttanje
België
Frankrijk
Duitschland
Nederland
Overig Enropa
Britech N.-Amerika
Middel-Amerika
Mexico
Westlndië en
Bermuda
Colnmbia
Overig Zuid-Amerika 202,751
Britsoh Australië Azië 83,417
Philippijnen 119,476
Overig Azië en
Australië 33,126
Britsch Afrika 48,092
Overig Afrika 16,831
847,768 1,861,925 2,19
23,049 69,659 3 02
102,431 340,324 3,32
155,437 450,003 3,53
3,572 11,285 3,16
103.413 288,515 2 78
608,440 1,094 956 1,79
428 385 728,314 1.70
626,001 1,259 081 2,03
2,745,724 3,101,508 1,12
26,636 47,090 1,76
427,029 2,10
183,476 2,19
219,746 1,83
72,723 2,19
113,735 2,36
36,445 2,16
Totaal 6,176,57910,305,8151,66
V. v. d. S-
BAARDWIJK. Den Heer Icspecteur der
Posterijen en Telegrafie te 's-Bosch heeft
aan het D. B. dezer gemeente medegedeeld.
wdat de openstellingsuren op werkdagen
van het hulptelegraaf- en hulptelefoonkantoor
met ingang van 10 October e k. nader
wordt vastgesteld op 910, 121 en
6773 ure, met bepaling, dat liet Jcantoor
ook in den sluitingstijd bereikbaar zal zijn.
Een en ander zal door middel van de
Staatscourant ter algemeene kennis worden
gebracht.
Vanwege den Inspecteur van den Ar
beid in het 2e district is medegedeeld, dat de
schoenmakerijen en de schoenfabrieken geen
gebruik meer kunnen maken van de uit
zonderingsbepalingen om even als Naaisters,
borduursters, modemaaksters enz,, vrouwe
lijke personen boven 16 jaar den arbeid te
doen eindigen ten 8 uren des namiddags.
De bedrijfshoofden worden uitgenoodigd
de gewaarmerkte arbeidslijsten, waar noodig,
te doen wijzigen en in overeenstemming te
doen brengen met de thans geldende wet
telijke bepalingen.
ELSHOUT. De heer A. K. die Dinsdag
.1. voor de Arrondissements-Rechtbank te
Bosch terecht sïond voor weggeld over
treding is vrijgesproken.
DRUNEN. Voor den landbouwcursu9 die
deze winter gehouden wordt hebben niet
minder dan 32 personen zich aangemeld.
Bravo In onze Drunentche boertjes zit toch
ook nog actie. Deze cursus zal gegeven
worden door den Heer van der Linden, uit
Vlijmen, die op dat gebied reeds naam heeft
verworven'
In onze gemeente heeft zich een geval
van typhus voorgedaan met doodelijken afloop
Moge deze ziekte zich hierbij bepalen.
Zondag 17 October zal dan de feeste
lijke iuwijding plaats hebben der nieuwe
jongens-congregatiezaal. Wij vernamen dien
aangaande het volgende. Des namiddags,
inplaats van 5 uur om half zes gewone
godsdienstoefeningen waaronder door den Z.
E. II. Directeur de nieuwe zaal zal ingewijd
worden.
Om 6 uren precies, groot feestconcert.
Op het program zagen wij nummers van
belang. O.a. voor de Liedertafel. wHct
Feestlied"met woorden van M. v. d. Lear.
„Opwaarts eDZ. voor de Harmonie Overture
Fantastie en Les Martyrs, en andere.
De rederijkers zullen opvoersn „Levie
Baars of de Wraak van een student
Als feestredenaar staat aangegeven de
W. E. H. W. v. Kessel kapelaan te Nijmegen.
De zaal is in fecstooi gestoken, reeds
dagen zageu wij personen, met sieren op
de hoogte, daaraan hunne zorgen wijden
De toelating van niet Congreganisten is
zooals dat bij vroegere gelegenheden ge
bruikelijk was.
Moge het feest naar wen9ch slagen,
NIEUWKUIJK. Bij K. B. is aan L.
Bruurmiju milicien-verlofganger alhier van
de lichting 1904. vergunning verleend eerst
in 1910 met de lichting 1905 voor herha
lingsoefeningen onder de wapenen te komen.
De rekening der inkomsten en uitgaven
dezer gemeente over het dienstjaar 1908 is
door den gemeenteraad voorloopig vastgesteld
in ontvangst op f 9055,53 in uitgaaf op
f 8544 29 alzoo met een batig slot van
f 611.24®
Op Maandag den 18 October a.s.
moet de milicien verlofganger J. van Buul
aan wien uitstel wa9 verleend voor herha
lingsoefening onder de wapenen komen,
wuartoe hij zich op dien dag in zijn garni
zoen moet aanmelden.
Den 21 October heeft voor deze ge
meente te 't Hertogenbosch de keuring plaats
voor dekhengsten welke keuring van pro
vinciewegen gehouden wordt.
VLIJMEN. Woensdagavond hebben do
leden dex Kegelclnb „Alle Negen" gevestigd
bij den heer H. Daelmans alhier weer eens
gezellig en vroolijk feest gevierd, net
prijskegelen, dien avond aan de orde gesteld,
bracht de ledeu in deze vroolijke stemming,
allen deden hun best een der vsle mooie
prijzen te verdienen. De uitslag van deze
onderÜDgen wedstrijd was als volgt
le. prijs J. v. d. Wiel; 2e. L. Boom;
3e. L. Daelmans 4e. J. v. d. Grindt5e.
G. v. d. Wiel6e. H. v. Knik; 7e. L.
Zeeuwen8e. J. v. Falier9e. J. Fabrie
10e. L. v. d. Wiel; 11e. Den Braai. De
verrassingsprijs werd door A. Schel in kamp
met M. v. d. Udonhout behaald.
B. en W. van Vlijmen maken bekend,
dat de begrooting van de inkomsten en
uitgaven der gemeente vanaf 14 October
tot en met 28 October ter secretarie ter
visie ligt en aldaar tegen betaling der
kosten verkrijgbaar is.
B. en W. van Vlijmen maken bekend,
dat op Maandag 18 October des voormid
dags ten 10V2 uur ter secretarie zal worden
aanbesteed het vervoeren van 20000 steenen
van het station S.S. tot bij Dr. Weyers.
VRIJH.-CAPPEL. Op de Woensdag
j.l. gehouden stemming voor een lid van
den gemeenteraad werden uitgebracht 64
stemmen, waarvan diie van onwaarde
De Heer Heijmans verkreeg 30 stemmen.
Koole 6
u Oerlemans 25 u
Zoodat eene herstemming volgt voor de
heeren G. o. Heijmans en A. C. Oerlemans
welke zal plaats vinden op Dinsdag den
26 October e. k.
Deze week werden alhier in onze
gemeente wederom een hulpbehoevend echt
paar verblijd met een gift van f 25. van
H. M. de Koningin teneinde een kleinhandel
te kunnen beginnen.
Tot beheerder van een der z.g. Reizende
Bibliotheek van /t Nut van 't algemeen*
is voor deze gemeente aangesteld de heer
Buzink alhier. Deze bibliotheek bevat een
100 tal werken van verschillenden aard, zoo-
