Nummer 88.
Donderdag 4 November 1909.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad
NT
PALJAS
32e Jaaigaj g.
ANTOON TIELEN,
Dit nummer bestaat
uit TWEE Bladen
Markto verzicht.
Gemeenteraadsvergadering,
Uitgever:
FEUILLETON
WAALWIJK. Telefoonnummer 38.
De wasch, U ziet het, is groot,
doch is door de zuivere zeep
het werk gemakkelijk.
Suulightzsep schaafjes om zachte
zeep Ie maken.
Gratis te bekomen bij uwen
winkelier ia rail voor 5 omslagen
Waalivpsclie en Lanfxlraalxrkf Courant,
Dit Bind verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 8 maanden fü."5.
Ifranro per post door het gekeele rijk f 0.90.
Brieveningezonden
Uitgever.
stukkengelden enz., franco te zenden .\an deu
Adveetjentibn 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën 3maal ter plaatsing opgegeven,
worden 2inaal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
flor» Qrcoto Wasch
En
Wolnlff Werk.
Zuivere
.'sop
1245
De «Lederindustrie» schrijft:
De gevolgen der opheffing van 15
percent invoerrechten op huiden in de
VereenigdeStaten van Noord-
Amerika ziin van ernstiger en van
verderstrekkenden aard geweest, dan het
meerendeel der leder produceerende en
huiden verhandelende menschheid ver
wacht heeft. Grooter dan algemeen ge
dacht werd, zijn de gevolgen geweest
van de afschaffing der rechten in de
Ver. Staten voor de grondstof der leer-
fabrikanten. Wel had men zich een
Van „DE ECHO VAN I1ET ZUIDEN."
OF
JtvlcVnltouw ciau de.» J6uivel'tj1iolxiiiD.
rEN-
30)
Moest men zijne hulp missen wat zon het
huisgezin a ingevangen hebben
Terwijl l'uljas en Katrien zich dus met hem
onledig hielden waron da twee meipjes uit de
kar gesprongen en huppilden vroolijk door
de heide, mot Spi 8 en Belphegor die voor
zijne zustertjes bloemen plukte.
Vanaf het punt waar de goochelaars zich
nu bevonden, kon het oog over een prachtig
natuurtooneel weiden.
Langs alle kanten zag men tot aan den
horizon niets anders dan bergen met bosschen
en struikgewas bedekt, hier en daar afgewis
seld door lachende beemden ou eenige bebouw
de lauden.
De oogstzon schoot hare milde stralen over
dit uitgestrekte looptapijt dat reeds door de
herfstwinden met de meest verschillende kleur
tinten versierd was.
Wie zou ooit gedacht hebben dat er te
idden dezer bosschen, waar alles van vrede
pralc, geheele legerbenden gewapende mannen
erscholen waren
Inderdaad, de soldaten van Hoche, bekamp-
ten nog in deze streken den opstand der
Veudeeërs.
Men weet dat Charette in 1795 de wapens
neergelegd en den vrede te Jaunay goteekend
had maar weldra had hij de wapens terug
opgenomen omdat hij de verzekering bekomen
had dat hulptroepen binnen kort uit Engeland
zouden aankomen, ouder geleide van den graaf
van Artois zei ven.
i til
■I
levendige markt voorgesteld, welke vaste,
zoo niet opgaande prijzen zou teweeg
brengen, maar dat de rijzing zulke af
metingen zou aannemen, is voor een
ieder een verrassing geweest.
Men heeft nu gezien wat een ernstige
concurrent de Vereenigde Staten op de
huidenmarkt geworden zijn we hebben
kunnen aanschouwen, dat zij zoo ze
't in hun hoofd krijgen de heele
markt kunnen beheerschen en prijzen
willen aanleggen, welke alle vroeger
bestede ver achter zich laten.
Dat de Amerikanen in groote hoeveel
heden de grondstof van elders zouden
betrekken, nadat de vrije deur hiervoor
was verkregen, behoefde niemand en
kon ook niemand verwonderen, die eenigs-
zins met den toestand aldaar op de
hoogte is. Immers zijn de onafhankelijke
leerfabrikanten aldaar voor een groot
deel gehandicapt, wat het inslaan van
huiden betreft, door de beeftrust.
De in het land zelf vallende huiden met
name die, welke van de bekende reus
achtige abattoirs te Chicago afkomstig
zijn, kwamen alle aan de groote vleesch-
trust, een trust, die, zooals men weet,
ook massa's leder bereidt en verschillende
leerfabrieken aangekocht heeft. Het
behoeft daarom geen betoog, dat met
verlangen door deindependente looierijen
uitgezien werd naar 't oogenblik, dat zij
de grondstof uit Europa, La Plata enz.
zouden kunnen betrekken. Met een niet
te stillen honger vingen ze dan ook aan
alles te koopen, wat maar eenigszins
van hun gading was.
Amerika scheen onverzadigbaar, tel
kens slokte het maar huiden op, de
New-Yorksche haven werd bestormd met
duizenden huiden. Het was alsof een
groot tekort in grondstof gedekt moest
worden.
Gretig werd door de houders van deze
levendige stemming en bijzonder goede
kooplust gebruik gemaakt. Telkens en
telkens zetten zij hun prijzen op en
even vlug waren de koopers er weer
bij om het meerdere te geven en zoo
ontstond binnen enkele weken een
niveau voor de ruwe waar, gelijk dat
nimmer bereikt is. Alles wat maar huid
is, werd opgekocht, hetzij in loco hetzij
op levering.
Aan de L a Plata beheerschen de
DL troapon waren inderdaad in Juli te
Quiberon aangeland, maar werden verslagen
door Hoche, die de Koningsgezinden aange
voerd door Puisige en d'Hervilly, voor goed
uiteen gedreven had
De graaf van Artoia zelf had gaan deol aan
hst gevecht «janomen maar was hafil voorzich
tig op het schip gebleven.
Zijne vrienden en trouwe boudgenooten
waren mooatal bezweken eenigeu waren er
in gfslaagd terug de schepen te bereiken
andereu waren krijgsgevangen genomen.
Ondanks dezen tegenspoed, wilde Charette
zich toch niet overgeven en vocht hij altijd
voort als een wanhopige.
Terwijl Stofüet den strijd voerde in Anjou,
had hij zijne laatste manschappen vergaderd
in de Bocaga, de meest voordoelige streek,
om tot kleine schermutselingen den vijand
uit te dagen en hem ernstige verliezen te doen
ondergaan.
Het was tusschen den republikeinschen ge
neraal en den hoofdman dar Veudeeërs een
onverzoenbare strijd, waar het voordeel meer
aan den kant der aanvallers, dan aan dien
der verdedigers stond, uit hoofd der natuurlijke
verschansingen welke dit boscb- en bergachtig
land aanbood.
Maar Hoche, een man van ondervinding,
was ruim zoo sluw en listig, als zijne tegen
standers.
In stede van zijne manschappen allen in een
geregeld gevecht bloot te stellen, verdeelde
hij zo ook in kleine groepen, gereed om de
schermutseling des vijands te beantwoorden
en zelfs uit te lokken, en die het er zelfs op
aanlegden de koningsgszinden in een wijden
kring te sluiten en dan te overrompelen.
Witten en Blauwen (1) bespiedden elkander
en trachten elkander zooveel mogelijk te ver
mijden en zelfs om den tuin te leiden en te
verschalken.
Dat was de oorzaak dat alles er uiterlijk
zoo rustig uit zag op dit uur, toen alle solda
ten onbeweeglijk en stilzwijgend te midden
van het kreupelhout lagen uitgestrekt.
(1) De Witten, die ook soms brigands ge
noemd worden zijnde Vendeeërsde Blauwen
zyn Republikeinen.
Amerikanen niet alleen de geheele markt
van 't oogenblik, maar ze verzekeren
zich alvast van groote hoeveelheden
huiden der nieuwe campagne aan prijzen,
die nog gaan boven Europeesche pariteit.
Zoo werden o.a. 18 000 Nelson frigori-
fique ossen, zomerhuiden, aan 961/* francs
cif. verkocht, d. w z. 112 francs op
Antwerpsche condities.
En nog schijnt de behoefte aan huiden
bij de looiers niet gedekt te zijn, want
steeds blijft er overal en voor alle soorten
goede vraag ondanks de voortdurend
hooge prijzen, die de houders yoor hun
waar eischen. Vraagt men vandaag 103
francs, morgens 105 en een paar dagen
daarna 106 francs voor een zelfde soort
van een zelfde partij huiden, 't is all
the same", men koopt even gemakkelijk.
Van sErschütterung" bij de koopeis
schijnt er ditmaal geen sprake te zijn.
Elke week gaan de prijzen maar hoogcr,
en de zaken blijven desniettegenstaande
van grooten omvang, zoodat er van
ophoopen van voorraden geen quaestie is.
De veilingen en Inschrijvingen van markt
berichten geven in binnen- en buitenland
voortdurend >betere« cijfers. Op de
veilingen te Frankfort, Keulen enz. gin
gen de prijzen weer 2 a 3 pf. per pond
hooger, zoodat het cijfer 60 pf., betaald
voor góede koe- of oshuiden doodge
woon is op 't oogenblik. Ook voor
kalfsvellen bestond er weer meer animo
en werd daarin vlot gekocht, Het bui
tenland (waaronder Amerika) zoowel als
het binnenland liet zich noch in huiden
noch in vellen onbetuigd.
Waar het heen gaat, niemand begrijpt
het. De toestand is als die van een
opgejaagden hond, die maar niet tot
staan kan komen. Hoewel er eens toch
een einde aan zoo'n hausse-beweging
komen moet, nog in het midden la
tende of ze speculatief of uit de omstan
digheden roortvloeiende is schijnt
er voorshands naar alle menschelijke
berekening van geen teruggaan sprake.
De basis, waarop de grondstof gekomen
is, zal, zoo niet hooger klimmen, dan
toch minstens gehandhaafd worden.
Een alleszins logisch gevolg van de
enorm hooge huidenprijzen is een flinke
rijzing der 1 e e r p r ij z e n. Toen alge
meen ingezien werd, dat het >meenens«
was met de huiden, begon er dadelijk
Paljas wist heel goed dat hij eene streek
doorreisde waar oorlog gevoerd werd, maar
die toestand kon hem niet bewegen om zijn
reisplan te veranderen.
Zijn ambacht zelf, dat hem overigens ge
bood do volstrekte onzijdigheid aan te nemen,
was hem een goede waarborg.
De kunstenmaker had niemand te vreezen,
omdat niemand hem vreezen moest.
In de dorpen en steden, waar hij stil hield
en zijne goocheltoeren uitoefende, kon het
hem weinig schelen of zijne toeschouwers
republikeineu of koningsgezinden waren hij
was slechts over de ontvangsten bekommerd.
Zoo hij op zijnen weg eene afdeeling van
het Repuhlikoinsche of het Vendeesche leger
ontmoette, nam hij eerbiedig zijnen hoed af
en groette Belphegor deed hem na en
iedereen, zelfs de slechtst geluimden, lach
tea met het zonderlinge voorkomou van dit
vooreeuwig rijtuig.
De goochelaars en tooneelspelers hebben
in alle tijden menig voorrecht genoten waar
over zelfs de vorsten naijverig waien...
Na gednrende een half nnr uitgerust te
hebben, begaf zich de zwerversfamilie weer
op weg.
Alles liep goed van stapel, zoolang zij den
platten, effen, breeden weg van boven bere
den maar toen zij de glooiïag bareikt hadden
en dat de gebrekkige huifkar weer naar be
neden moeat, dan namen de moeilijkheden
weer een aanvang.
Edoch, in plaats van het gOBpan vooruit te
stooten, moest men het nn tegenhouden.
De reizigers waren nu weer in eenen hollen
weg, toen opeens Spits bleef stil staan, do
ooren omboog stak en begon te bluffen.
Dadslijk hield Paljas de oogen naar den
bovenkant.
In den beginne had hij niets gehoord dan
het ritselen der bladeren, maar toen hij de
plaats bereikt had, waar Spits stond, scheen
net hem toe, alsof er boven de braamstruiken
de loop van een geweer uitstak.
En hy had juist gezien.
De struiken werden opengespard en daar
verscheen nu opeens een blauwe, een soldaat
der Republiek.
Hola 1 voerman, waar rijdt gij naar toe
meer teekening in de leermarkt te ko
men. De vraag verlevendigde van dag
tot dag, de kooplust nam voortdurend
toe en de voorraad bleek daarbij niet
groot, geen wonder dus, dat ook de
prijzen gemakkelijker dan - anders ver
hoogd konden worden. Vooral in prima
kwaliteiten zwaar zoolleer bestond blijk
baar groote behoefte en hierin konden
werkelijk goede prijsverbeteringen be
dongen worden.
Terwijl anders over 't algemeen de
verkooper nogal jvlot" van de hand zet
stootten de koopers ditmaal op totale
onwil der leerfabrikanten, wanneer door
hen voorgesteld werd wat op het bod
te laten vallen. Van op levering koopen
wilden vele fabrikanten zelfs niets weten
en dat alleen nog op korten termijn en
aan verhoogde prijzen.
Noch in buitenland, noch in binnen
land bestaat er noemenswaardige voor
raad en door het mindere inwerken op
vele fabrieken zal het aanbod ook ner
gens groot worden. De vraag zal dien
tengevolge het aanbod overtreffen. Zon
der eenigen twijfel zullen de leerprijzen
dan ook in de eerste tijden verder
stijgen. Niet alleen echter om deze re
denen zal dat geschieden, maar ook
om andere zijn de leerfabrikanten ver
plicht de noteeringen van hun product
op te voeren. De tegenwoordige prijzen
der grondstof staan op zulk een niveau
dat verdere verhooging voor leder niet
uit kan blijven Het stoffelijk behoud
der looiers is er mede gemoeid. Zelfs
aan de vrijwat verhoogde prijzen is het
volstrekt onmogelijk met eenige ver
diensten te blijven werken. De huiden
van 105/106 francs kosten den looier
zelf immers meer dan f 1.per pond.
De schoenfabrikanten en andere le
derconsumenten dienen daarom wel re
kening te houden met het feit, dat de
verhooging der leerprijzen nog laug haar
laatste woord niet gesproken heeft. Zij
zullen zich door verhooging van hun
producten schadeloos moeten stellen,
opdat zij niet het kind van de rekening
worden.
De schoenwinkeliers, die voor een deel
nog tegen oude prijzen hun schoenwerk
aan het publiek aanboden en nog aan
bieden, zullen dan van zelf gedwon
gen worden een meer redelijken, met
vroeg do soldaat.
Terwijl Belphégor zich dicht nevens zijnen
vader voegde en dat Katrien, alhoewel zelve
verschrikt, do twee kleinen trachtte gerust te
stellen, hield Paljas zijnen ezel staande en ant
woordde zonder dralen
Wij komen van Fontenay en begeven
ous naar Nantes.
Wat gaat ge daar doon
Wel, drommels ous beroep uitoefenen 1
Welk beroep
Maar ziet ge dan niet dat wij kunsten
makers zijn
Uiterlijk schijnt gij dit waarlijk te wezou.
Zijt gij van hier
Wij zijn overal thuis.
Hola dat is varre... overal 1 gij zijt
toch zeker trouwe dienaars der Republiek
Wij eerbiedigen het staatsbestuur.
Dat is wel, dat want zoo gij de bri
gands aaukleefdet...
En de soldaat legde zijn geweer op Paljas
aan om hot overige van den volzin te doen
raden en begrijpen.
Zeg eens, vriend, hebt gij de Witten
nergens gezien
Wij zijn op weg sedert den opgang der
zon en hebben nog geene levende ziel ont
moet.
Waarlijk
Zoo waar, als ik Paljas heet. De heele
streek gelijkt een uitgestrekte woestenij.
Zoo dat ge mij geene enkele inlichting
kunt geven
Gij zijt het eerste manschelijk wezen
dat ik vandaag aanschouw, en wat de Witten
betreft, daarover weet ik niets meer dan gij
zelfdat zweer ik u bij St. Willem, mijnen
patroon.
Goed zoo gij schijnt een brave kerel
te zijn gij kunt gerust en ongedeerd uwen
weg voortzetten. Maar, zoo gij de KoniDgr-
geziuden ontmoet, moogt gij hun niet zeggen
dat onze troepen zich bier bevinden anders...
En andermaal legde de soldaat op den
goochelaar aan.
Wees gerust, antwoordde deze, die lust
zal niij niet bekrnipen... dat zijn ook overi
gens mijn zaken niet.
De braamstruiken wipten weer toe en de
de grondstof in overeenstemming zijnden
prijs voor hun artikel te vragen. Wordt
er van geen prijsverhooging gerept, dan
kan het koopende publiek er verzekerd
van wezen, dat inferieure waar ge
leverd wordt en het per slot van reke
ning op die manier toch het gelag betaalt.
De kolossale verhooging op de hui
denmarkt moet natuurlijk nawerken op
alle artikelen, die uit deze grondstof
vervaardigd zijn.
■'J1LM'". I I I 1%
SPRANG.
Openbare vergadering van den raad
der gemeente Sprang op Zaterdag 29
October 1909, des avonds ten 7 uur.
Voorzitter de Edelachtbare heer G.
Meijer.
Ongeveer 7.15 uur opent de Voor
zitter de vergadering Aanwezig alle
leden.
De Voorzitter verzoekt den secretaris
de notulen der vorige vergadering te
willen voorlezen, welke na voorlezing
onveranderd worden goedgekeurd en
vastgesteld.
Aan de orde
1. Ingekomen stukken.
a. Schrijven van Ged. Staten, houdende
goedkeuring besluit geldleening.
b. Idem besluit verhuring van kamer
onder het raadhuis.
c. Proces-verbaal van kasopneming.
Voorzitter. Door Burg. en Weth. is
in dato 29 September proces-verbaal
van kasopneming gedaan. Uit het on
derzoek is gebleken dat de boeken en
registers ordelijk en regelmatig zijn bij
gehouden en dat het dienovereenkomstig
bedrag, 716.521/s, in kas aanwezig was.
Voor kennisgeving aangenomen.
2. Wijziging begrooting 1909.
Voorzitter. Ingevolge het besluit van
den raad om Varlseaux een pensioen
toe te kennen, moet op de begrooting
daarvoor een post worden uitgetrokken.
Van den post onvoorziene uitgaven kan
dat worden afgeschreven.
Aldus wordt besloten.
3. Vaststelling begrooting 1910.
Na door den secretaris te zijn voor
gelezen wordt de begrooting met alge-
meene stemmen vastgesteld in ontvangst
schildwacht waB verdwenen.
Ju Cadour, riep Paljas, en zweepte
over zijnen ezel die nu lang genoeg uitgerust
had... Dat is een profeet wiens samenspraak
niet sl te aangenaam is, voegde hij er halfluid
bij het geweor spreekt te veel met hom
mee....
Ik en de kinderen waren bang, zei
Katrien.
Bah verklaarde Belphegor, ware de man
niet beleefd geweest, wij zouden hem wel aan
't lijf getrokken zijn, niet waar, vader
Paljas glimlachte over de kinderlijke stout
moedigheid.
Ja zeker, antwoordde hij, maar het is
toch beter dat wij niet genoodzaakt zyn ons
te verdedigen. Laat ons moedig, maar tevens
voorzichtig wezen, gelijk het betaamt aan
lieden die eene landstreek doorreizen, waar
alles in opstand is.
De reizigers reden hotsend en botsend
voort en bereiktsn weldra een trechtervormig
dal.
In de diepte vloeide een zacht murmelend
be kje.
Het huisgezin hield nogmaals stil.
Onze arme Cadour is afgemat, zei
Paljas, en wij zijn, geloof ik, even zoo ver
moeid al hij. Wij bevinden ons hier op eene
gnnstige plaats om onze tent op te slaan, en
mij dankt dat wij zouden wel doen hier nit
te rusten en den dag door te brengeD. Wij
zijn hier beschut tegen den wind en wij vinden
kristalhelder water om onzen dorst te lesschen,
de soep te koken en ons te wasschen....
Dit voorstel werd met algemeene goedkeu
ring aangenomen.
Toen de nacht gevallen was, een zoele
nacht zonder naam, maar met talrijke ster
ren aan het firmament, legden zich de reizigers
ter rast.
Naar gewoonte, sliepen de twee kleine
meisjeB in de huifkar.
Katrien en Belphegor lagen op een bed
van varenB en waren slechts met een ouden
mantel gedekt.
(Wordt vervolgd
