Nummer 94. Donderdag 25 November 1909. «ly I -1 Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. Eerste Blad. De Werkloosheidverzekering in Zwitserland. 32e Jaat gang ANTOON TIELEN, Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen gii# Uitgevek: v. FEUILLETON BUITENLAND. België. Door uitsluitend Sunlight Zeep te gebruiken blijft het linnen en tafelgoed zoo wit als sneeuw. Sunlightzeep scbaafjes om zachte zeep te maken. Gratis te bekomen bij uwen winkelier in ruil voor 5 omslagen Waalwpsche en Langstraatsche Courant, Dit Bind versci ijnt Woensdag- en Zaterdagavond. Abonnementsprijs per 8 maanden fU."5. Framo per post door het geheele rijk f 0.90. Brieveningezonden stukkengelden enz., franco te zenden aan den Uitgever. WAALWIJK. Telefoonnummer 38. Advjcetkntiën 17 regels f 0.60 daarboven 8 cent per regel, grootr letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven, worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten gesloten. Reclames 15 cent per regel. GEBRUIKS AANWIJZING ROND IEDER STUK. Het democratische Zwitserland komt de eer toe, het eerst pogingen in 't werk gesteld te hebben, een werkloosheids verzekering in te voeren. En gelijk bijna alle eerste stappen op economisch ge bied waren ook deze die eens zoekenden op onbekend, niet door ervaring belicht terrein. Toch was Zwitserland een der meest geeigende landen, om met proefnemingen Van „DE ECHO VAN HET ZUIDEN." OF dGetiWltoiuv aan Dew J'êusvefiikefjaitD. 36) VI. Wij hebben Balphégor en Madeleine in de vallei gelaten waar het bloedig goveebt tus- schen de soldaten der Republiek en de Konings- gezinden geleverd werd. Wat zou er nu worden van die twee arme kinderen die gansch aan hun droevig lot waren overgelaten Op dit oogenblik dacht geen van beiden aan de toekomst. Het meisje was te jong en zag niets dan het tegenwoordige in. Da knaap, reeds verstandiger en meer be proefd, was als door den bliksem getroffen en kon onmogelijk zijne denkbeelden verzamelen en een besluit nemen. Zij hadden zoo nog lang op den stesn kan nen zitten te midden van die dooden en ster vende soldaten, zij, steeds roepend om moedor en weenend van hongerhij, haar steeds schommelend en troostend. Ei^was reeds een geruimen tijd verloopen, toen eeue patroelje der Blauwen achter hunnen rug aan den rand van het bosch verscheen. Zij kwamen het slagveld bezoeken en de omstreken doorsnuffelen om zeker te zijn dat zij van wege de koniugsgezinden geenen aan val meer te vreezen hadden. Hoe stonden zij verbaasd, toen zij die twee levende wezens, twee lieve kinderen ont moetten De sergeant trad vooruit en riep hun barsch toe op dit gebied te beginnen. Immers, het is klein en heeft een niet al te sterke industriebevolking. Bovendien bood het kalme, op eigen kracht vertrouwende kracht der bevol king genoegzamen waarborg, dat deze proefnemingen niet gebruikt zouden worden voor sociaal-democratisch par tijdoeleinden. Hoe weinig het Zwitser- sche volk zich door sociaal-democratische mooipraterij tot onmogelijke proefne mingen en maatregelen laat verlokken, bleek wel ten duidelijkste bij het refe rendum, gehouden over de sociaal-poli- tischen eisch, het recht op arbeid van rechtswege door den staat te doen er kennen. Trots eener reuzen-agitatie der sociaal-democraten werd genoemde eisch met groote meerderheid verworpen. Nu eerst, nadat de overgroote meerderheid der bevolking zich uitgesproken had tegen eene algemeene verzorging van den staat, achtte eenige kantons de tijd gekomen, pogingen in 't werk te stellen, hunne arbeiders tegen werkloosheid te verzekeren. De eerste stap op dit terrein werd gezet door de stad Bern, welke thans ongeveer 65000 inwoners telt. Zij ont wierp een vrijwillige verzekering tegen werkloosheid, tot waarbij zich elke in woner van Bern kon aansluiten. De bij drage bedroeg maandelijks slechts 20 ct. Na een betalingstijd van een halfjaar waarborgde de kas bij intredende werk loosheid ondersteuning, doch slechts voor de wintermaanden December, Ja nuari en Februari en in een en den zelfden winter hoogstens gedurende 2 maanden. De ondersteuning bedroeg in de eerste maand voor ongehuwde kassemedelid 48 cent per dag, voor gehuwden 72 ct. per dag. Hadden leden, na een maand ondersteuning nog geen werk, dan ont vingen zij nog een maand toelage, ech ter niet het genoemde bedrag, doch zooveel als het bestuur der kas vast stelde. Bij zelfverschuldigde werkloos heid werd geen ondersteuning verleend, dus niet, als het lid door luiheid, on verdraagzaamheid of ongehoorzaamheid zijn betrekking verloren had ook niet, als aangeboden arbeid geweigerd werd (wanneer tenminste geen grondige re denen voor deze weigering konden wor- Ho! kleinen, wat doet ge daar? Belpbégor had die kerels niet zien aanko men hij huiverde, schoot uit zijne ongevoe ligheid op, keerde zich om en staarde hem met angstigen blik aan. KomaaD, hernam de sergeant, wees niet bevreesd en antwoordt De lippen vaD den kleinen Belphégor be wogen wel, maar konden geen geluid uit brengen. Hij strekte den arm uit, wees op de lijken van Paljas, Katrien en Sylvia, en kon eindelijk stamelen Daar 1 daar allen dood Die goochelaar heeft zijn verraad duur botaald, zei een Blauwe ruw. Hij heeft slechts wat hij verdiende. Eerbiedig de doodenonderbrak do overste streng. En indien de vader ons ver raden heeft, is dat nochtans geene reden om de ongelukkige kleinen te verlateD. Dan keerde hij zich terug tot de weazen en sprak Staat op, kinderen gij moogt hier niet langer verblijven. Bölphégor verroerde niet en Madeleine die verschrikt was door de ruwe stem en het norscbe voorkomen dezer soldaten, begon te weenen en om hare moeder te roepen, niet begrijpende waarom deze, dia slechts scheen te Blapen, nog niet was opgestaan. Het kostte veel moeite om de kinderen van deze plaats te verwijderen en tegen wil en dank moest de sergeant er in toestemmen dat Belghégor zijne moeder nog eens omhelsde, vooraleer deze zich van plaats wilde vervoeren. De kleine wilde dat Madeleine hetzelfde deed, alhoewel het arme kind het vreeselijk drama dat zich hier ontrold had niet kon begrijpen en dat zij afschrikte bij het aan raken der ijskonde handen en wangen. En, hoe zonderling is soms het noodlot, de arme kleine stapte over het lijk van den mar kies de Montbazon die nevens Paljas lag uit gestrekt, zonder natuurlijk eenigszins te ver onderstellen, dat hij haar vader was! De arme Cadour die tusschen de burries der huifkar gedood werd, kreeg ook een af echeid8groet. Wat Spits aangaat, deze was slechts ge wond en kon weldra, opgewekt door het den opgegeven) of het medelid door staking arbeidsloos was geworden. Deze geringe voordeelen der Berner werkloosheidsverzekering laten zich hier door verklaren, dat het systeem zonder eenige voor-ervaring op dit gebied ge sticht was ook was het aantal leden te gering slechts eenige honderden en van deze waren de meesten, welke chronisch eden aan seizoenwer^loosheid. Tenge volge hiervan eu ook van de te kleine bijdragen der leden was de toestand dezer kas steeds een ongezonde. Slechts een klein deel der benoodigde gelden werd door de verzekerden ingebrachtde rest werd voor een deel door eenige arbeid- gevers. doch voor het allergrootste deel door de stadjbetaald, ongeveer f 3000 jaarlijks. Op i[welk een ongezonde basis de Bernsche kas was opgebouwd, moge hieruit blijken, dat zij in het eerste jaar harer werkzaamheid 354 betalende leden had, die ongeveer 540 g. aan bijdragen inbrachten, van welke echter niet min der dan 165 ondersteuning genoten en wel voor de totaalsom van f 3300. Hier uit blijkt, dat voor een algemeene vrij willige werkloozenverzekering het gevaar bestaat, dat vooral die arbeiders als lid der verzekeringskas •'bijtreden, die, door welke oorzaken dan, dikwijls werkloos zijn, zoodat het risico der kas feitelijk te groot is. De ongunstige ervaringen, welke Bern met zijn werkeloosheidverzekering opge daan had, brachten andere steden en kantons in Zwitserland er toe, het te probeeren met een dwangverzekering deze toch, heeft dezen voorsprong op een vrijwillige algemeene verzekering, dat alle arbeiders zich verzekeren moeten waardoor weer het risico der kas veel kleiner wordt, daar toch slechts een deel der verzekerden werkloos worden. In 1895 werd door de stad St. Gallen zulk een dwangverzekering ingevoerd. Bij gebrek aan statistische gegevens ging men daar van de veronderstelling uit, dat jaarlijks 10% van de verzekerden werkloos zouden zijn,een veronderstelling, welke, gelijk we reeds in een vorig artikel aantoonden, verkeerd was. Volgens het systeem St. Gallen waren verzekeringsplichtig alle mannelijke ar beiders, die niet meer den f2.40 per streelen van zijn jongen meeBter, de onge lnkkige weezen hinkend achternaloopen. Tot zijne groote spijt, moest Belpbégor de oude huifkar die zoo lange jaren over al de wegen van Frankrijk gerold en hem tot wieg gediend had, op dit slagveld achter laten. Hij vergenoegde zich er eenige voorwerpen uit te nemen die hem noodig waren tot het uitoefenen van zijnen stiel: de trommel om het volk bijeen te roepenhet oud versleten tapijt dat hij op den grond uitstrekte als hij vertooningen gaf in open lucht en de hoepels waar Spits moest doorspringen. Die eenige voorwerpen en zijo hond: zie daar heel zijn erfgoed 1 De kinderen werden naar het kamp der Blauwen geleid. Zij werden er goed onthaald, want buiten het gevecht zijn die ruwe krijgslieden meestal met een medelijdend hart bedeeld. Hoe zou iemand ongevoelig gebleven zijn aan het droevige lot dezer kleine weezen De sergeant stelde hen aan den comman dant voor en deze was aanstonds met de kleinen ingenomen. Het was overigens een brave kerel ondanks zijn stuur voorkomen ook trachtte hjj door alle middelen de kinderen gerust te stellen en omhelsde het kleine meisje wier betraande oogen en verschrikt gezichtje, den hardvoch tigsten ijzerbijter zouden ontroerd hebben. Madeleine geliefkoosd door iedereen, liet zich gansch aan de vreugd over, deelde het sol datenbrood en vergat een oogenblik de droeve gebeurtenissen van dezen morgen. De zoon van den kunstenmaker, die ove rigens ouder en verstandiger was, bleef stil zwijgend en nadenkend, alsof hij den droeven toestand van het tegenwoordige en de ver antwoordelijkheid van de toekomBt volkomen begreep en inzag Na dat de legerbende van den markies de Montbazon, de laatste groep van het leger van Cbaratte die in de Bocage nog eene se' uilplaats zocht, verslagen was, hadden de republikeinsche soldaten geene reden meer hier nog langer te vertoeven. Afgemat door de onophoudende schermut selingen, waaraan zij sedert verscheidene weken zonder rust of duur blootgesteld waren, was dag verdienden. De bijdrage waren, in verhouding tot het loon, ia drie klassen ingedeeld en wel 7, 9 en 14 c. per week. Elke arbeider ontving een contróleboekje, waarin hij elke week voor zijn bijdrage een zegel (ongeveer in grootte en vorm gelijk aan onze postzegels van 21/» cent) ontving, dat hij dan in zijn boekje plakte, Eens per maand moest hij zijn boekje in een der opgerichte betaalkantoortjes laten nazien. De ondersteuningen bij werkloosheid bedroegen, naar evenredig heid der bijdragen f 0.90, f 1.05 en f 1.20 per dag en duurden hoogstens 60 dagen per jaar. Deze welgemeende poging mislukte, doordat het niet mogelijk was, vele der arbeiders tot geregelde betaling te brengen. Het grootste gedeelte der bijdragen bleek eenvoudig niet te innen te zijn En wijl de patroons wettelijk niet verplicht waren, iets tot deze ver zekering bij te dragen, moest de stad jaarlijks dat bijpassen, wat niet geind had kunnen worden. Het scheen, dat de meeste arbeiders een dergelijke dwangveizekering niet wenschten. Daar volgens de statuten de niet betalende leden geen recht op ondersteuning hadden stond het bestuur der kas toe, dat, ingeval van werkloosheid, een lid ineens zijne nog verschuldigde bijdragen kon betalen en zoodoende weer recht kreeg op ondersteuning. Het gevolg hiervan was, dat nog meerderen hunne wekelijksche bijdragen niet betaalden. Deze onverschilligheid der arbeiders leidde ten slotte hiertoe, dat in een algemeene vergadering der inwoners van St. Gallen de kas in 1897, dus twee jaar na haar oprichting, werd opgeheven. Tengevolge van deze mislukking werd te Zurich in 1897 een voorstel tot in voering van een dwingende werkloosheid verzekering met groote meerderheid verworpen. En toch lag deze mislukking niet aan het beginsel, maar alleen aan den onoordeelkundigen opzet van de St. Gallenerkas. Gelukkiger was men te Bazel, al kan ook het daar gevolgde stelsel onze geestdrift niet opwekken. Men oordeele Daar konden zich alleen tegen werkloos heid verzekeren losse of z.g. ongeleerde fabrieksarbeiders en de arbeiders in het bouwvak, altijd nog ingeval deze een het hoogst noodig dat zij eenigen tijd konden nitrasteo om nieuwe krachten bij te winneD. De zegepralende afdeeling begaf zich dus aanstonds terug op weg om zich bij het voor naamste deel van het leger van Hoche te voegen en voerde met haar de eenige krijgs gevangenen mede die aan de vernieling der Vendeeërs overleefden. Den volgenden dag bereikten zij Nantes. Het was marktdag. Zoodra zij de poorten der stad binnen ge treden waren, was alles onder het volk in rep en roer. Men drong van alle kanten bijeen om de soldaten te zien die na eene zoo lange ver moeienis het hoofd onder den soldatenhelm weer fier omhoog staken en vastberaden onder het geroffel van de trommels vooruit stapten. Aan de vensters, op de drempels der deuren stonden de nieuwsgierigen als haringen in eene mand opeen gepakt. Burgers, koop- eu werklieden stonden in dichte rijen langs de beide kanten dor straten. De een juichten de overwinnaars uitbundig toe, de anderen koesterden meer genegenheid voor de verslagen Vendeeërs. maar durfden geen lucht geven aan hunne koningsgezinde gevoelens. Iederean merkte tusschen de soldaten de aanwezigheid op van twee kinderen. Welke was dit klein meisje dat een soldaat op zijne schouders droeg? En die kleire kunstenmaker die statig nevens da oude soldaten van Hocbe stapte met zijnen trommel op den rug Toen de soldaten op de Place Uraslin aan kwamen, werd er een venster op de eerste verdieping van een burgerwoning geopend en drie friesche kindergezichtjes verschenen in het raam neveDS eene jonge vrouw die waarschijn lijk hunne moeder was. Zij hadden het gerucht der trommels gehoord en konden zich niet weerhouden eens even nieuwsgierig naar buiten te kijken. Zij gaven zich gansch aan de vreugde over die bij hen het zien dei soldatenkleederen verwekte, toen een ander personaadje zich vooruit boog en even ras zich ontovreden terugtrok. jaar in Bazel woonachtig waren. Onder steund werden alleen zij, die buiten hun schuld werkloos waren geworden (o. i. een gezond beginsel) zoodat zij, die vrijwillig uit hun betrekking getreden en daardoor werkloos waren, geen recht op ondersteuning hadden. Ook de door staking of uitsluiting werkloos geworde- nen ontvingen geen ondersteuning. Bovendien was aan de kas een arbeids beurs verbonden, die den werkloozen zooveel mogelijk nieuwen arbeid bezorg de, welken de betrokkenen moesten aannemen, anders verloren ze hun recht op ondersteuning. Uit dit alles blijkt, dat dus slechts zij ondersteuning ont vingen, voor wie geen passenden arbeid gevonden kon worden. De maximale duur der ondersteuning was 91 dagen, terwijl er ook weer drie klassen waren aan vrouwen en ongehuwde mannen 39, 45 en 51 c. per dag; aan gehuwde mannen, wier vrouwen ook geen werk hadden, 60, 72 en 78 c. per dag en aan gehuwde mannen met meer dan 1 kind 72, 84 en 96 c. per dag. De kosten dezer Bazelsche verzekering bedroegen bij 9000 leden jaarlijks ge middeld f78000 met nog f1200 voor salarissen der beambten en bureaukosten. De bijdragen der leden waren voor de drie verschillende klassen 10, 15 en 19 c. per weekdoch voor de arbeiders in bouwvakken 19, 24 en 30 c. per week. Hierdoor had de kas een jaarlijksch inko men van f 90000, terwijl bovendien de werkgevers voor elk hunner verzekerings- plichtige arbeiders per week 5 c. moeten betalenvoor de bouwarbeiders zelfs een dubbeltje. Ten slotte gaf de staat nog een toeslag van f19200, alles te zamen genomen een vrij wat frooger dan het benoodigde bedrag, zoodat er een vrij groote reservesom kon teruggelegd worden. Dc dood van Brussel s burgemeester. Maandagavond is de toestand tan M. De Mot, die den ganschen dag beter was, plotseling zeer verslechterd. Ongeveer zeven unr is een watergezwel ontstaan, uitgelokt door de aandoening der Nogmaals een zegepraal der Blauwen bromde hijziet gij die a:me gevangenen met de witte kokarde Ja, antwoordde de vrouw heel droevig, de arme lieden zijn gekwetst en schijnen mot moeite voort te kunnen.... Waarom mogen wij hen in ouz9 woning niet verzorgen Helaas het is ons zelf verboden hun een glas frisch water aan te bieden uit vrees van verdacht te worden en miasphien onzen eigonen ondergang te bewerken.... Kijk eens mijn vriend ziet gij dat kleine lieve meisje op de schouders van dion soldaat zitten? Och wat is dat kindje lief 1 Waarschijnlijk eene arme weeze, wier vader zij gedood hebben.... En die kleine trommelaar met dien kreupelen hond, riep een der kinderen, Belphegor aanwijzend. Och, wat is hij aardig aangekleed. Men zou zeggen dat het een kunstenmaker is, niet waar, moeder?..... De vader, die zichtbaar over iets ernstigs nadacht 'onderbrak die samenspraak. Onze zaken staan slecht, zeer slecht, duisterde hij. Hoche behaalt overal de over winning en het leger van Charette is uiteen gedreven. Wij zijn reeds sedert verscheideno woken zonder nieuws van den markies 1 God gevo dat hora geen ongeluk overgekomen zij 1.., Ah het gezicht der soldaten doet mij het bloed koken.... ik vrees dat ik mij zon ver raden-... Laat ons binnengaan.... Het venster werd gesloten tot groot onge noegen der kinderen die zich zeer verheugden over het schouwspel dat huü vader zoo diep bedroefde. De vader was niemand anders dan Le Bihan, de bondgenoot van Charette. Na de nederlaag van Quiberon, had hij slechts ééamaal de gelegenheid gehad den Markies do Montbazon te ontmoeten hij wist dat hij zich had aangesloten bij een legerkorps der konings- gezinden in Vendéewat sedert dien van hem geworden was, wist hij niet. Waarschijnlijk streed hij met de laatste soldaten in de bergen en bosschen van den Bocage.... Zij wilde zelfs Spits niet verlaten on ver pleegde zijnen poot zoo goed mogelijk. Maar alhoewel de jonge gasten haar zeer

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1909 | | pagina 1