glimmer 50.
Donderdag 23 Juni 1910.
I
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Eerste Blad.
llBlUGHT
"pTlj AS
'J;
AMTOON TIELEN,
Dit nummer bestaat
uit TWEE bladen
SUNLIGHT
Uitgever:
FEUILLETON
WAALWIJK. Telefoonnummer 38.
OOGENBLIXKEN OM U!T
te blazen zijn alleen mogelijk
wanneer Sunlight Zeep wordt
gebruikt. Zij bespaart tijd
want
de zuiverste zeep doet het werk.
Botermijn.
cHstfföettUouw aait t)cu J'êuwefeilwCauD
!l
mxlrailxrlr Courant
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden fU. 5.
Franco per post door bet geheele rijk f0.90.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden aan den
Uitgever.
Advert entiën 1—7 regels f 0.60daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën Smaal ter plaatsing opgegeven,
worden 2maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames IB cent per regel.
vermeerdering bedroeg f377,78 en
f 160.70 of 538.48.
Door den zachten winter ondervond
de vaart zoo goed als geen belemmering-.
De toestand van onzen vaarweg was
Devredigend.
Veemarkt.
Ook gedurende 1909 viel over de
veemarkt niet te klagen. De handel
stemde ongeveer overeen met dien van
verleden jaar.
Ook in 1909 profiteerde onze markt
weder van het feit, dat enkele markten
in hare omgeving gesloten waren, wegens
het heerschen van mond- en klauwzeer.
In het geheel werden op onze jaar- en
weekmarkten aangevoerd 16 a 17000
stuks runderen, schapen en varkens. De
prijzen der runderen waren heel wat
lager dan vorige jaren.
Best- fok- en kalt vee echter konden
de prijzen nog al tamelijk handhaven.
Op dit oogenblik wordt het vee weder
beduidend duurder.
ITVDQT fi der werkzaamheden
V tier Kamer van Koop-
handelen Fabrieken te WAALWIJK
betreffende den toestand van den handel
de nijverheid en de scheepvaart over het
jaar 1909.
Haven en Scheepvaart te Wp al wijk.
Het jaar 1909 was voor onze haven
bijzonder gunstig.
Het aantal schepen, dat de haven
binnenvoer, bedroeg 728 tegen 659^ in
1908, de tonnenmaat kwam van 48533
op 49786, zoodat de vooruitgang 69
schepen 1253 ton bedroeg.
De opbrengst der haven- enkadegelden
ging mede belangrijk vooruit; deze be
droeg f2343.99 tegen f 1966,21 in 1908.
Daarenboven werd aan kadegelden meer
ontvangen f 160,70, weshalve de totale
De tijden, dat groote hoeveelheden
boter op onze mijn werden afgeslagen,
zijn voorbij, sinds ook in verscheidene
aangrenzende gemeente mijnen gehouden
worden en de roomboterfabrieken in onze
buurt hun fabrikaat bij de burgers aan
huis komen presenteeren of bezorgen.
Toch bedroeg de aanvoer nog 35 a
40000 K.G.
De prijzen, die, tengevolge van het
schaarsche voedergewas en het mindere
aanbod zeer hoog waren varieerden van
f 1,20 tot t 1.55 per K.G.
Die der roomboterfabrieken hielden
hiermede ongeveer gelijken tred.
Koloniale en Petroleumhandel
Met betreking tot den handel in koloniale
waren kan gezegd worden, dat hierin
ieder jaar al meer omgaat.
In het afgeloopen jaar zijn weer een
paar nieuwe, naar den eisch ingerichte
winkels bij de vele reeds bestaande
gekomen. Dat door de groote onder
linge concurrentie de 'winsten zeer klein
zijn, zal wel niet behoeven gezegd, zoo
min als het voor de inwoners nog noodig
is ter wille der goedkoopte, elders hunne
waren te betrekken. Werd in de winkels
en magazijnen van deze soort niet zeer
veel door buitenlieden betrokken, dan
zouden zij zich onmogelijk op den duur
kunnen handhaven.
Alle koloniale waren bleven duurde
peulvruchten, erwten, oliesoorten, kaas
enz. bekwamen weder een beduidenden
opslag.
De handel in petroleum bleef ongeveer
gelijk aan dien van verleden jaar. Door
het toenemend gasverbruik, dat de ver
breiding van petroleum natuurlijk in den
weg staat, was de omzet iels minder
en bedroeg 729500 Liter tegen 768660
Liter in 1908.
Alhoewel de Amerikaansche Petrol.
Comp. hier sinds jaren het monopolie
gehad heeft, heett nu de Petroleum Import
Maatschappij zich hier gevestigd; het
beste succes zij haar toegewenscht. In-
tusschen zijn de prijzen der Americ.
Petrol. Comp wel wat te hoog opgevoerd
doch deze zullen door de concurrentie
wel gereduceerd worden, vooral als de
Petrol. Imp. Mij. steeds eerste soort olie
blijft afleveren aan de concurrenten hier
en elders.
De omzet van andere Maatschappijen
tot detail-verkoop van petroleum o a.
»De Automaat,» >Nederlaud» enz bleef
stationnair. Mindere kwaliteiten vonden
niet zoo gretig aftrek.
De prijzen van prima dubbel geraffi
neerde Amerikaansche petroleum bleven
ook in 1909 dezelfde, dat is 9 cent per
Liter. Ongezuiverde, door sommige in-
dustrieelen nog voor hun bedrijf be
trokken, was 1 a 2 ets goedkooper.
Overzicht Granen 1909.
Tengevolge vau het koude en natte
weder gedurende den geheelen zomer
en vooral tijdens de oogstmaanden,
mislukten bijna alle graansoorten in ons
land- In geeu 30 jaren zag men zoon
slechte kwaliteit haver, tarwe en rogge
aan de markt komen als in het begin
van het seizoen 1909. Daar de prijzen
van de jarige tarwe in den loop van
den zomer enorm gestegen waren, vver
den de slechte kwaliteiten van den
nieuwen oogst aanvankelijk nog tegen
zeer hooge prijzen verkocht, wat niet
weinig ten goede kwam aan den land
bouw. Om de slechte kwaliteit der in-
landsche granen, vooral tarwe, te ver
vangen werd meer buitenlandsch goed
gebruikt dan andere jaren.
De kwaliteit van buitenlandsche tarwe,
zodals Australische, Zuid-Amerikaansche
en Canada, was uitnemend en de groote
aanvoeren in deze artikelen getuigen
van een prachtoogst in die exportlanden.
Rogge, in hoofdzaak betrokken uit
Rusland en de Donaulanden, was niet
minder goed van kwaliteit, terwijl de
prijs circa f 30 per last lager was dan
in het voorafgaande jaar. Wat de voer
artikelen aangaat, was het verbruik min
der dan iu vorige jaren, eensdeels ten
gevolge der hoogere prijzen dezer arti
kelen, anderdeels wegens de lage vee-
prijzen, waardoor het den boer geen
genoegzaam voordeel gaf, zijn vee te
mesten.
De prijzen varieerden als volgt
Rogge f 6.G0 ft f 7.30 per 76 K.G.
Witte Tarwe
Kis
Inlandscho Haver
Buitenl.
Voorgerst
Brouwgerst
Erwten
Van „DE ECHO VAN HET ZUIDEN."
OF
94.)
Dit deed haar eene pijnlijke rilling door
heel het lichaam loopen zij stond op en verliet
met tegenzin dit graf, na eenen vurigen kus
gezonden te hebben aan haar die zij zich
verweet alleen te laten.
En toen de hertog van Montbazon haar
betraand gelaat bemerkte poogde hij haar te
troosten. i_
Droog uwe tranen af, l.ef kind, zegde hij,
terwijl hij haar terug naar de koets geleidde.
Ik had gedacht dat gij het mij zondt ten goede
geduid hebben u naar hier te brengen.
Oh ik dank er u voor, antwoordde zij,
en ik zal u zelfs het verlof vragen dikwijls te
mogen terugkomen.
Dat Bta ik u gereedelijk toe zei de hertog
die hoogst tevreden was over den goeden
indruk welke deze voorbereide bedevaart op
haren geest had teweeggebracht...
Wij weten reeds dat Belphégor haar slechts
onvolledig aanduidingen had kunnen geven over
de omstandigheden waarin hare ouders verplicht
geweest waren haar aan zijne ouders toe te
vertrouwen. Hij was nog te jong, toen zulks
gebeurd was, om een juist begrip te hebben
van hetgeen er omging, vooral aangaande don
dood der markiezin en hare begrafenis in het
bosch.
Het grafschrift dat Madeleine daareven ge
lezen had, stelde twee feiten vast. Suzanna de
Montbazon was niet alleen in het dennenboBch
begraven geweest, zij was er ook gestorven.
Nu dat een hoekje van den sluier die over
hare kinderjaren geworpen was, opgelicht was
geworden, wilde zij zoodra mogelijk heol de
waarheid kenneD.
Zoodra de koets weer op weg was, begon
zij haren grootvader desaangaande te onder
vragen.
Zoo, sprak zij, de hand in do richting
van het dennenwoud uitstekeud, hot is daar
Ja, lief kind, antwoordde do hertog, het
is d&ar dat uwe moeder in de armen van haren
echtgenoot den laatsten adem heeft uitgeblazen,
onmachtig de kwaal tegen te werken welke
haar overvallen had.
Mijn God gelief mij alles nador te ver
halen...
Ik heb u reeds verteld hoe uwe ouders,
dank aan de koelbloedigheid van Barnabas,
het kasteel hadden kunnen ontvluchten.
Ja, maar verder?...
Als boeren verkleed, vluchtten zij door
de velden met hunnen dierbaarsten schat, hun
kind gij ZÜ hoopten de kust te be
reiken en mij in Engeland te komen weervinden
waarheen ik reeds de wijk genomen had.
Achtervolgd, blootgesteld aan alle gevaren,
brachten zij te midden der sneeuw en het sner
pende loeien van den noorderwind éécen dag,
twee nachten in het bosch door... Het was in
de maand Jaunuari De tweede nacht moest
noodlottig wezen... Verkleumd van koude, uit
geput van vermoeieuis en ontberingen, zakte
zij hier ineen om niet meer op te staan...
Arme moeder!... murmelde Madeleine,
wier tranen uit hare oogen gudsten, ik heb
haar mischien het leven gekost?...
Gedurende eenige oogenblikken snikte zij,
het gelaat tusschen hare handen verbergend.
De hertog troostte haar zoo goed mogelijk.
Het scheelde zelfs heel weinig, of er
waren twee slachtoffers in plaats van ééD.
Gy zelf, gij waart op het punt van gebrek
te sterven in de armen van uwen wanhopigen
vader, hadde de Voorzienigheid die gooche
laarsfamilie niet op zijnen weg geplaatst die
er in toestemde u aan te nemen en te verzor
gen. Uw vader zelf, met behnlp van Willem
Paljas, was gedwongen het graf uwer moeder
te delven...
Dat was de vader van Belphégor,
merkte Madeleine op.
...Dan zette hij alleen zijnen weg voort,
Kunde Maïs
Mixed
Inl. Tarwebloem
Amerik.
Roggebloem
Cliiuaboonen
8.00 - 12.00 80
W 12.50 80
- 7.50 - 9.50 100
- 7.00 - 9.00 100
- 4.75 - 5.35 G5
- G.25 - 7.50 65
- 7.00 - 7.70 80
- 5.90 - 6.60 80
- 6.20 - 6.80 60
- 13.50 - 15.50 100
- 13.00 - 16.00 100
- 11.50 - 12.50 100
7.00 - 7.50 80
^ninuuuunoii
Amerik. Lijnkoeken - 90.00 -100.00 1000
Rijksnormaallessen.
De cursus 1909—1910 ving aan op
1 Mei 1909 niet 30 mannelijke en 5
vrouwelijke kweekelingen. In den loop
van het schooljaar werd de inrichting
verlaten door 9 kweekelingenvier
daarvan kregen de akte van onderwijzer
en tevens aanteekening voor de vrije-
en ordeoefeningen der gymnastiek, drie
slaagden voor het admissie-examen van
de kweekschool te 's Bosch en gingen
daarop over, de overigen veranderden
van loopbaan. De aan de normaallessen
toegevoegde voorbereidende klasse telde
einde December 17 leerlingen.
Aan de oproeping tot inschrijving van
kweekelingen voor den Cursus 1909-1910
werd gevolg gegeven door 11 mannelijke
en 1 vrouwelijke voor de normaallessen
en 5 mannelijke en 5 vrouwelijke leer
lingen voor de voorbereidende klasse.
De uitslag van het examen, ten over
staan van den Heer District-Schoolop
ziener is geweest dat 8 konden worden
toegelaten voor de normaallessen en 9
voor de voorbereidende klasse.
Het nieuwe leerjaar is nu begonnen
met 30 mannelijke en 4 vrouwelijke
kweekelingen, de voorbereidende klasse
met 17 leerlingen, in 't geheel dus met
51 leerlingen. Het is een verblijdend
teeken dat deze nuttige instelling zich
in bestendigen bloei mag verheugen.
Gemeente Teekenachool.
Verslag omtrent den Staat van het
Onderitjijs bij het einde van den Teeken-
Cursus 1909—1910.
Met voldoening kan de Commissie
wijzen op den vooruitgang van het getal
leerlingen over den afgeloopen cursus.
Bedroeg vorig jaar het getal leerlingen
in de verschillende vakken zes en veertig,
dit jaar werd op 15 September 1909 de
cursus geopend met 5 5 leerlingen en
wij mogen er bijvoegen, dat over het
geheel in al de vakken van het onderwijs
met ijver en tot tevredenheid van Heeren
onderwijzers gewerkt werd.
Hoezeer tegen absentiën van enkele
leerlingen, zooveel mogelijk gewaar
schuwd en gewaakt werd, kwamen die
toch voor inzonderheid tegen het einde
van het schooljaar.
Verdeeling
28 leerlingen uit Waalwijk,
3 Besoijen,
3 Sprang,
4 Vrijhoeven,
1 Kaatsheuvel.
10 Baardwijk,
1 Elshout,
5 Capelle,
waarvan
28 voor Handteekenen, 13 voor recht
lijnig Teekenen en 14 voor Teekenen,
toegepast op het Schoenmakersbedrijf.
Naar leeftijd
6 leerlingen van 12—14 jaar,
19 14—16
19 16—18
11 boven 18
Beroepsgewijze
15 Timmerlieden, 2 smeden, 3 met
selaars, 10 ververs, 23 schoenmakers,
1 Tuinman, 1 Photograaf.
Behalve voornoemde 55 leerlingen,
maakten nog 22 leerlingen gebruik van
het voorbereidend Teeken-onderwijs,
Woensdag en Zaterdag in de lokalen
der teekenschool gegeven.
Gebruikelijker wijze waren ook dit jaar
de laatste weken van den Cursus aan
1
t
al wat hij lief had achterlatende, zijne beminde
vrouw die hij nooit zou weerzien, u, zijn
kind, dat hij weldra hoopte te komen weer
halen. Hij slaagde er in naar Engeland over
te steken...
Maar waarom werd ik hem nooit weer-
geschonken Hoe komt het dat hij nooit het
spoor wedervond van die lieden waaraan hij
mij had toevertrouwd? En hoe hebben deze
lieden zeiven hem nooit weergevonden
Eerst en vooral moest er aan gedacht
worden u te redden, vervolgde de hertog, en
hij had niet veel kens over de noodige mid
delen.
Hij was verbannen en zoo by zijn eigen
leven eerst in veiligheid moest stellen, dan
was het niet omdat hij den dood vreesde
de Montbazon's kennen geenen schrik
maar alleen omdat het zyn plicht was voor
u te leven. Hij was wel vast besloten u zoodra
mogelijk weer op te eiBcben, gelijk het overi
gens overeengekomen was, maar, helaas het
noodlot beschikte er anders over de verschei
dene gezanten welke wij naar frankrijk
stuurden om u op te zoeken, slaagden er
niet in het spoor van Willem Paljas te ont
dekken, die overigens niet wist tot welke
familie gij behoordet, want de markies had
voorzichtigheidshalve zijnen naam verzwegen.
God zy mij getuige dat wij gedurende ver
scheidene jaren alles in 't werk gesteld hebben
wat mogelijk was om u weer te vinden, en
uw vader, die reeds diep beproefd was ge
weest door den dood uwer moeder, was innig
bedroefd over uwe verdwijning en werd door
eene ongeneesbare neerslachtigheid overvallen.
Een diepe zucht ontsnapte aan de borst
van Madeleine.
Arme vader mompelde zij.
Ea terzelfdertijd duidde baar blik aan
dat zij nog meer wenschte te weten.
De hertog vervolgde zijn verhaal.
De markies trotseerde alle gevaar en kwam
naar Frankrijk weer om u zelf op te zoeken.
Hij koesterde de hoop in zijne onderne
ming gelukkiger te wezen dan zijne zendelingen,
die misschien niet ijverig genoeg gewerkt hadden
Te Quibron aangeland moest hij in Vendée
voor de koninklyke zaak ten strijde trekken
en met de wapens in de hand sneuvelen...
Wanneer? of in welk gevecht? dat weet ik
niet, want nooit heb ik desaangaande eenige
inlichting kunnen inwinnen. Er stond geschre
ven dat zijn lot byna zon gelijk zijn aap dot
zijner vrouw. Zooals zij, is hij waarschynlyk
in het opon veld, verre van de zijnen gevallen,
en misschien werd zijn lijk zelfs niet begraven 1...
Wy zullen helaas nooit den troost smaken
op zijn graf te kunnen nederknielen gelijk op
dit uwer moeder... Gedurende ons verblijf in
Eugeland, had de markies dikwijls het inzicht
uitgedrukt, bet stoffelijk overschot uwer moeder
te doen ontgraven en te doen overbrengen
naar de kapel van het kastesl waar de assche
berust vau al onze voorvaderen en van de
hertogin, mijne vrouw in afwachtirg echter
zou hij op de eigenlijke grafplaats eenen
gedenksteen doen oprichten. Na mijne weder
komst, heb ik gezorgd zijn verlangen, minstens
gedeeltelijk, te verwezenlijken. Dank aan de
juiste beschrijvingen welke ik uit den mond
van Gaston vernomen had, heb ik de plaats
ontdektmaar er waren reeds zoo voel jaren
verloopen dat ik het als eene heiligschennis
zoude aangezien hebben die heilige asch te
vervoeren ik heb beter geoordeeld haar in
vrede te laten rusten en de aarde waarmede
zij nu vermengd is te doen wijden Ziedaar,
besloot de grijsaard, hoe het komt dat eene
markiezin de Montbazou iu het bosch van
ToDques begraven werd eu er^zul blijven...
Ah mijne dochter, onze familie is wel diep
beproefd geweeBt en ik ben overtuigd dat God
mij dit alles niet zon hebben laten overleven,
hadde Hij mij den troost niet voorbehouden
u eerstdaags weer te vinden en en het levend
beeld der dierbare afgestorvene aan mynbart
te kunnen drukken...
De hertog zweeg, ten prooi aan de hevigste
ontroering, welke overings door Madeleine
gedeeld werd.
Deze had het hoofd op den schoudei van
haren grootvader laten zinken en weende over-
Dau werd zij weer langzamerhand kalm en
baar gelaat helderde wederom op.
De tranen welke, welke z'j gestort had,
hadden haar hart verlicht.
Ik heb u bedroefd, miju kind, zei de hertog
maar het was mijn plicht u over alles in te
lichten. Nu dat wij beiden grootelijks ons
deel aan ongelukken gehad hebben, wil ik dat
gij voortaan door mij zcudt gelukkig wezen,
gelijk ik het door u zal zijn, tot wanneer
mijne beurt zal komen om deze wereld te
varlateD...
Dan sprak hij vau iets anders en beiden
keerden terng naar het kaBteel waar zij bij
het vallen van den avond aankwamer.
Na deze wandeling stelde Madeleine zelve
vast dat er een gaDSche ommekeer in haar j
was gebeurd.
Haar hart had zich voor eene versche liefde
geopend.
Niet alleen voelde zij zich nauwer aan
dien edelen grijsaard verbonden wiens onge—
luk zij nu kende en die slechts van haar,
®p het einde zijns levens, troost en vergoe
ding wachtte, welke rijkdom en weelde hem
niet konden verschaffenmaar ook voelde
zij een innige liefde voor de ouders die,
eenwig voor haar verdwenen waren, zonder
dat zij eenige herinnering bewaard had van
hun bestaan, van hunne kussen, van hunne
liefkozingen...
Langen tijd waren zy in bqren geest voor
gesteld geweest als raadselachtige wezens,
als schimmen wier verschijning haar onver
schillig libt en waaraaD zy noch vorm noch
leest kon geven.
De verklaringen zelfs van ridder de Kollac
hadden nanwelyks haar gevoelen desaan
gaande doen wankelen.
Zij had door hem vernomen dat zy van
edele afkomst was.
Welnu wat kon haar dat schelen
Indien zij altijd van alle voordeelen welke
hare geboorte haar moest bezorgen beroofd 1
was geweest, indien zij altijd gedocht had j
dat zij de dochter was van die arme goochelaars
en daarna - toen Belphégor haar ten tijde
van hun huwelijk verteld had wat hij wist
de dochter zich waande van arme boeren,
was het dan niet omdat hare ouders haar
verlaten en vergeten hadden
Ja, in haar binnenste had zij hun zulks
verweten, des te meer daar zij rijk en machtig
waren en de armoede te hunner verontschul
diging niet konden inroepen.
(Wordt vervolgd.)
