Nummer 71
Zondag LI September 1910
33e J aargang
Tweede Blad
Pro*: Landbouwtentoonstelling,
1
5:
7
t
en verwachtingen hooren spreken. Ik
weet wat zij ervoor gedaan hebben.
Zoolang hier nog mannen zijn van
durf, wilskracht en onderneming, zoolang
zij doortastend optreden, zal Waalwijk
het energieke Waalwijk blijven.
Deze tentoonstelling mag zich in een
algemeene belangstelling verheugen en
zelfs gaf ons dierbaar vorstenhuis hooge
blijken van ingenomenheid. Immers Z.K
Waalwijk 411 Sept. 1910.
(VLRVC LG. [H. de Prins der Nederlanden heeft wei-
De speciale prijzen in de afdeeling willend het beschermheerschap aanvaard
pluimvee en konijnen, zijn als volgt uit
geloofd
C. F. Jansen 'sBosch, voor de inzending
Wit Wijandottes, kunstvoorwerp van den
heer Cor. Witlox.
H. J. Neerveen, Mierlo, zilv. med. van
den heer Denis Swigemakers.
Pol de Klerk Roosendaal, voor de
prachtigste inzending konijnen, zilv. med.
van den heer P. van Schijn del.
J. Verstappen Aarle-Rixtel, voor de
inzending Indische loopeenden, kunst
voorwerp van den heer A. Verbunt.
Maandag 5 September?'
In den afgeloopen nacht had het gere
gend en gestormd, dat menigeen zich
's morgens angstig afvroeg hoe het er op
het terrein toch wel zou uitzien.
De Comité leden, allen zonder onder
scheid waren dan ook reeds vroeg
tijdig present om te zien wat gedaan moest
worden om het terrein in orde te maken.
Gelukkig bleek echter geen schade
ergens aan te zijn toegebracht. Wel hing
het groen en de bloemen er half ver
welkt bij en waren de vlaggen zwaar
van het water, doch dat was wel te ver
helpen, indien het maar droog wilde
blijven.
Nu, regenen deed het wel niet van
beteekenis doch het b'eef koud en guur.
Een echt Bamesweertjs zeiden de boeren
Tegen 12 uur vereenigden zich rond
om het Secretariaat verschillende be
langstellenden.
Nadat Burgemeester en Wethouders
met leden van den raad benevens de
leden van het comité zich voor het Se
cretariaat hadden geschaard nam de
president, de heer Ph. Timmermans het
woord en sprak ongeveer als volgt
Edelachtbare Heer Burgemeester
Mijne Heeren.
Met genoegen heet ik u hier allen
welkom, vooral de leden van den raad
wien wij zeer dankbaar zijn voor de
ruime garantie die u ons hebt willen
verleenen. Daaraan is het ook voor een
groot deel te danken dat wij alles zoo
hebben durven aanpakken. Ik hoop dat
deze tentoonstelling in het werkelijk
belang van den landbouw zal zijn en
verzoek den heer Burgemeester deze
tentoonstelling wel te willen openen.
De heer Burgemeester sprak ongeveer
als volgt
Mijnheer de President
Mijne Heeren.
Mij valt de vereerende taak te beurt
U allen een hartelijk welkom toe te
roepen.
Dit is mij thans meer dan ooit een
genoegen, omdat dit samenzijn ten doel
heeft de Provinciale Landbouwtentoon
stelling, waaraan zooveel moeite en zor
gen zijn besteed, te openen.
Ik heb deze taak aanvaard op uitnoo-
diging van het Comité en ik breng dit
Comité dank voor deze eer, die door
mij zeer op prijs wordt gesteld.
Het denkbeeld om dit jaar eene groote
landbouwtentoonstelling te Waalwijk te
houden, ontmoette van meet af aan
groote sympathie. Reeds in 1903 had
men getoond wat wilskracht en energie
vermogen en ook nu vond men mannen
bereid die niet opzagen tegen het groote
en moeilijke werk, het organiseeren eener
tentoonstelling.
Onder die mannen zijn er die ook in
1903 hebben medegewerkt en hun durf
toonden en ook nu, verrijkt met de
ondervinding toen opgedaan, hunne
krachten hebben gewijd aan deze ten
toonstelling.
Deze Heeren vormden een Comité,
waarvan de heer Ph. Timmermans voor
zitter werd.
Met het werken dezer Heeren ben ik
van zeer nabij in aanraking geweest en
ik heb mij kunnen overtuigen met hoe
veel lust, ijver en werkkracht alles in het
werk is gesteld om te doen slagen.
Het is mij dan ook een behoefte het
tentoonstellingscomité met zijn Voorz.
uit naam van allen hulde en dank te
brengen.
Ik heb hen altijd met vuur en geest
en schonk twee medailles terwijl onze
geliefde Koningin en H. M. de Koningin-
Moeder eveneens medailles toezonden.
Deze tentoonstelling is zoo omvang
rijk en breed als mogelijk is opgezet en
ge zult U straks kunnen overtuigen met
hoeveel smaak zij is ineengezet.
Zij is ingericht niet alleen om te too-
nen op welke hoogte de landbouw in
deze omgeving staat, wat deze hoofd
factor van het bestaan onzer provincie
vermag, maar ook om practisch aan te
toonen wat nog kan verbeterd worden
en om een leerschool te zijn zoowel op
economisch gebied als op hygiënisch
gebied en daardoor mede te werken
aan den meerderen bloei van het bedrijf.
Wij zullen zien, dat het Comité aan
alles heeft gedacht want het heeft ook
gestreefd naar ontwikkeling en vermeer
dering van den kunstzin, getuige den
prachtigen aanleg en rangschikking, de
smaakvolle en typisch ontworpen ge
bouwen en het schoone harmonisch
geheel.
Ik heb altijd de beste verwachtingen
gehad van deze tentoonstelling en ik
twijfel niet of straks zal blijken, dat deze
verwachtingen niet beschaamd zullen
worden.
Ik zou de opening dezer tentoonstelling
een historisch moment voor Waalwijk
willen noemen, want dit feit zal in de
geschiedenis dezer gemeente blijven ge
boekstaafd en als men na vele, vele jaren
deze bladzijde onzer geschiedenis naslaat,
dan zal zij getuigen wat een eendrach
tige samenwerking in het algemeen be
lang vermag.
Mijne Heeren, thans voldoende aan
het vereerend verzoek van het Comité
verklaar ik deze provinciale landbouw
tentoonstelling voor geopend.
De president dankte den Burgemees
ter voor zijne jympathieke woorden en
verzocht al de aanwezigen te drinken op
de gezondheid van den Burgemeester.
Daarna maakten de heeren een rond
gang over het terrein De Burgemeester
betuigde meermalen ziine groote tevre
denheid over het tentoongestelde en
over de grootsche opvatting.
De regen was intusschen weer lang
zaam gaan vallen, zoodat het bezoek
niet zoo druk was als men met recht
zou mogen verwachten.
Er bewoog zich den geheelen dag
nogal matig veel publiek over het ter
rein, met aandacht de prachtige expo
sities van machines, ooft, enz. bekijkend,
of zich verpoosden bij de goede muziek
die de staf ons geregeld te hooren geeft.
De openlucht bioscoop-voorstelling
trok des avonds zoo wat al de bezoekers
tot zich. Nu, wij moeten het bekennen,
de bioscoop werkt uitstekend. Van tril
ling is geen sprake terwijl de gepro
jecteerde tableaux allen even interessant
als kluchtig zijn.
Ook de kermesse d'été werd goed be
zocht, in aanmerking nemende het slechte
weer.
Diasdag 0 September.
Heden was het een prettig ontwaken
Wel verlichtte de zon met haar schitte
rende stralen het terrein niet, doch het
was droog en daarbij de temperatuur
ook veel aangenamer.
Gelukkig want vandaag was het de
groote dag voor den boer, parade van
paarden, groot en klein vee. Reeds vroeg
was er een groote bedrijvigheid waar te
nemen. Spoor, tram, fietsen, rijtuigen,
alles bracht bezoekers en er was ook
geen straat of steeg of men zag boeren
en boerinnen hun beesten naar het
terrein leiden.
Op het terrein zelf heerscht een groote
bedrijvigheid En dat kan ook niet an
ders, want vandaag zou voor alle aidee-
lingen de beoordeeling der jury plaats
hebben.
De Exposanten zelf legden ook eene
bedrijvigheid aan den dag als te voren
nog niet gezien. De machines werden
gesteld en zij die de machines met
kracht lieten drijven, maakten alles ge
reed opdat straks, als de boeren kwamen
drift over de tentoonstelling, de plannen alles in werking zou zijn te zien De
overige exposanten rangschikten alle
nog eens wat ordelijk of deden hun ar
tikelen nog wat beter uitkomen Nu was
het dus zaak om alles eens goed te be
zichtigen om dan onze indrukken er van
te geven. Doch ten 10 uur had de ont
vangst op het Raadhuis plaats van het
Hoofdbestuur der Noord-Brabantsche
Maatschappij van Landbouw en het
bestuur der 14e afdeeling van genoemde
Maatschappij.
Wij moesten dus eerst daarheen en
gingen 's middags dan maar eens een
kijkje nemen.
r De president der tentoonstelling verwel
komde op het terrein de jury en deze
begaf zich direct aan 't werk.
Even 10 uur trad bet bestuur der
N Br. Mij van Landbouw met dat der
14e atd. de Raadzaal binnen.
Nadat allen plaats hadden genomen,
sprak den heer Burgemeester het vol
gende
Mijne Heeren
Het is mij hoogst aangenaam het
Hoofdbestuur en het bestuur der 14e
Afd. van de N Br Maatschappij van
Landbouw, uit naam van het bestuur
dezer gemeente een hartelijk welkom toe
te roepen en ik hoop, dat uw verblijf te
Waalwijk vele vruchten moge dragen en
ook, dat het u eenige aangename uren
moge bezorgen
Hoewel het geruimen tijd geleden is,
dat het Hoofdbestuur hier vergaderde,
beschouwen wij u niet als vreemden, de
meesten uwer toch zijn hier goede be
kenden.
Wij ontvangen u dan ook met echt
N.-Brabantsche gastvrijheid en bieden u
wat wij te bieden hebben.
En dat doen wij vooral omdat het
geldt den Landbouw, een der hoofd
factoren van het bestaan onzer provincie.
In elk deel der provincie ziet men den
landman vreedzaam den akker beploe
gen, met riet golvende korenvelden,
markten met vee overladen en zooals
op de reclameplaat onzer tentoonstelling
is afgebeeld, eindelooze gras- en hooi
landen, waar de boer zoo menig zweet
droppel laat Zelfs ziet men te midden
van heistreken, waar men dit het minst
zou verwachten, boerderijen verrijzen
Ook zij durven het aan en trachten door
harden arbeid onze mooie doch niet
vruchtbare heidegronden te ontginnen
en productief te maken.
Dit alles spreekt van groote bedrijvig
heid en rusteloozen arbeid en door dit
alles is de laodbauw met reuzenschreden
vooruitgegaan
Aan dien vooruitgang is Uw Bestuur
niet vreemd want het werkt mede aan
den bloei van den landbouw.
Het is ook daarom M. H., dat wij u
zoo gaarne in ons midden zien en dat
wij u ontvangen met gevoelens van
vriendschap en gastvrijheid.
Nogmaals M H. weest welkom, weest
van harte welkom in deze genreente en
naast dit welkom wijd ik een dronk aan
den voortdurenden groei en bloei van
de N.-Br- Maatschappij van Landbouw.
De heer van Poppel, Voorzitter van
het Hoofdbestuur der N.-Br Maatschappij
van Landbouw, hierna het woord ne
mende, sprak ongeveer als volgt
Edelachtbare heer Burgemeester
Mijne Heeren.
Het is mij een aangename plicht u mij
nen welgemeenden dank te brengen voor
de hartelijke ontvangst. Terecht is door
u gewaagd van den vooruitgang van den
landbouw, van het ijverig werken van
den landbouwer, waardoor hij zich iD
staat tracht te stellen, eene behoorlijke
positie in de Maatschappij in te nemen.
Met genoegen heb ik altijd kunnen con-
stateeren dat men hier in Waalwijk, hoe
wel het eene industrieele plaats is, steeds
een open oog heeft gehad .voor den
landbouw. Bekend staat het dan ook als
een zeer goede veehandelsplaats. Ge
noegen doet het mij ook dat u de ten
toonstelling krachtig hebt willen steunen.
Ik dank het bestuur van Waalwijk
nogmaals voor de hartelijke ontvangst en
ik hoop dat onder het wijze bestuur van
burgemeester Surmont de Bas Smeele
Waalwijk met nog grootere reuzen
schreden in groei en bloei mag toenemen.
Ik drink dan ook op de gezondheid
van den Burgemeester. (Bravo's).
Nadat men nog even bijeen had ge
zeten, toog men naar het Hotel Verwiel
alwaar in de achterzaal ten half elf de
groote Openbare vergadering plaats.
De Voorzitter der 14e Afdeeling, de
heer Meijer, burgemeester van Sprang,
heette het hoofdbestuur welkom en sprak
den wensch uit, dat deze vergadering
vele vruchten zou moge dragen.
De Voorzitter, de heer v. Poppel,
opende daarna de vergadering die werd
bijgewoond door Dr. Knuttel en Dr. De
Ruijter de Wildt, directeuren der Rijks-
landbouw proefstations te Maastricht en
te Goesde Voorzitter en den Secre
taris van de Koninklijke Nederlandsche
Landbouwvereeniging, den Rijkszuivel-
consulent Struijt te Eindhoven en den
tuinbouwleeraar Camman te Breda en
Burgemeester en Wethouders van
Waalwijk.
Hij riep allen 'n hartelijk welkom toe, in
het bijzonder bovengenoemde heeren, die
door hunne tegenwoordigheid blijk gaven
van groote belangstelling in den land
bouw en sprak den wensch uit, dat
deze vergadering moge strekken in het
werkelijk belang van alles den landbouw
rakende en hoopte wat het bestuur voor
oogen heeft gesteld en op deze agenda
heeft geplaatst zal worden bereikt. Vooral
wijst hij er in zijn openingswoord nog op
dat waar de Regeering voorgaat om den
veestapel te verbeteren waarvoor veel
geld wordt uitgegeven, het voor den
boer plicht is om alles te doen wat tot
verbetering dient. Wordt dat niet gedaan,
dan is het geld dat de Regeering geeft,
weggegooid. Vooral de stallen moeten
in een beteren toestand worden gebracht,
daar nu de dikwijls ellendige ongezonde
stallen oorzaak zijn van het veelvuldig
voorkomen der tuberculose.
Vervolgens komen aan de orde de
volgende punten
1. Notulen der vorige vergadering van
het Hoofdbestuur, welke onveranderd
werden goedgekeurd.
2. Ingekomen stukken
a. Circulaire van den Directeur Gene
raal van den Landbouw, houdende ken
nisgeving dat kosteloos hulp der Rijks-
seruminrichting te Rotterdam kan wor
den ingeroepen door veeartsen en hou
ders van schapen en geiten, die met
besmettelijke uierziekte of melkgebre-
ken onder deze dieren te kampen hebben.
Voor kennisgeving aangenomen.
b. Circulaire van den Directeur Ge
neraal van den Landbouw, daarbij me-
dedeelende. dat van Rijkswege serum
tegen den goedaardigen droes van paar
den kosteloos en portvrij aan in Neder
land gevestigde veeartsen worden ver
strekt.
De afgevaardigde van de afd. Ossen-
drecht vraagt of het Hoofdbestuur er
niet op kan aandringen dat ook Bel
gische veeartsen aan de grenzen wonen
en hun praktijk ook in Nederland uit
oefenen. van deze bepaling gebruik
kunnen maken daar de grensbewoners
er anders van verstokeD blijven.
De Dr. Bruinsma, te Teteringen deelt
mede dat de Belgische veeartsen door
de Belgische regeering ook kosteloos
worden voorzien van serum, doch bui
tendien bestaat er nog een bepaling dat
die veeartsen, die in grensplaatsen prac-
tijk uitoefenen ook gratis van Rijkswege
serum kunnen bekomen.
c. Brief van Ged- Staten houdende
mededeeling van het besluit der Staten,
waarbij aan de Maatschappij voor het
jaar 1910 eene bijdrage uit de provin
ciale kas is toegekend van f1000, tot
het bekostigen van cursussen in paarden
en runderkennis en in hoefbeslag en tot
het houden van lezingen over hoender
teelt en coöperatie van eieren-verkoop.
De Voorzitter doet mededeeling, dat
zij, die zich willen bekwamen in het
hoefsmeden, zich daarvoor kunnen
aanmelden bij de militaire artsen te
Breda, Bergen op Zoom en te 's Bosch.
Verder stelt hij voor het schrijven
voor kennisgeving aan te nemen onder
dankbetuiging aan de Prov. Staten.
d. Brief van den Minister van Justitie
met een uittreksel van het Kon. besl.
houdende goedkeuring der wijziging van
de Staten der Maatschappij.
Deze wijziging betreft het verlengen
van het voortbestaan der Maatschappij
voor den tijd van 29 jaren.
Aangenomen voor kennisgeving.
e Brief van den Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel met een
exemplaar van het verslag van de Staats
commissie, betreffende een nieuwe wet
telijke regeling betreffende de Jacht.
De Voorzitter deelt mede, dat het
Hoofdbestuur den Minister heeft geant
woord, dat het bestuur geen bezwaar heeft
tegen de nieuwe wettelijke regeling op de
jacht. Alleen heeft het te kennen ge
geven de wenschelijkheid dat het beter
zou zijn indien men wat inschikkelijker
wilde zijn omtrent het dooden van
konijnen.
f. Brief van den Directeur van het
Rijkslandbouw .proefstation Maastricht,
betreffende het opsporen van verval-
schlngen van veevoeder, meststoffen en
zaaizaden.
Dr. Knuttel zette op verzoek van den
Voorzitter dit punt uiteen. Hij wees er
op hoe in Limburg reeds een contro
leur aan het werk is en hoe daardoor
aan het licht zijn gekomen zaken, die niet
geduld mogen worden. De ruilhandel
tiert er nog welig. De boeren krijgen
van handelshuizen mest- en voederarti
kelen en geven daarvoor in ruil hun
oogst. Later kunnen zij die terugkoopen
doch tegen buitensporig hooge prijzen.
Die controleur zal zijne werkzaamheden
in Noord-Brabant voortzetten en hij hoopt
dat de boeren den controleur in zijne
werkzaamheden behulpzaam zullen zijn.
Denkt iemand vervalscht goed te hebben
gekregen, dat hij dan even schrijft en
de zaak zal worden onderzocht»
g. Brief der Geldersche Over^sselsche
Maatschappij van Landbouw, houdende
verzoek om te komen tot eenheid van
het kort-stelsel.
I)e Voorzitter zei er veel voor te voelen
om met andere landbouw-Maatschappijen
te bewerken dat hieromtrent lot een
stemmigheid wordt gekomen. Vooral het
kosten van gewicht bij den verkoop van
granen en vee levert doordat op ver
schillende plaatsen andere gebruiken be
staan, dikwijls moeilijkheden op.
Besloten wordt dat door de N. Br.
Maatschappij medewerking zal worden
verleend ter verkrijging van verbetering
daarvan.
3. Mededeeling omtrent de middelen
tot het verkrijgen van goed zaaizaad.
De heer Croesen, Secretaris van de
Kon, Ned. Landbouw-Maatschappij te
's Hage zette in een goed gestyleerde
rede uiteen de wenschelijkheid om te
geraken dat ook de zaaizaden zullen
worden gecontroleerd.. Hij deelde mede
dat er bij het Hoofdbestuur plannen zijn
geopperd om een hoofd-afdeellog te
stichten, die ten doel zal hebben om te
verkrijgen goede zaaizaden en pootgoed.
Spreker kon het Duitsche systeem daar
voor aanbevelen.
De vergaderingbesloot om bij oprich
ting hierin hare medewerking te verleenen.
4 Beantwoording der vraagwat kan
worden gedaan ter bevordering der Vee
fokkerij, vooral met het Oog op den
hygiënischen toestand van het fok- en
melkvee.4
De heer Struijf, rijkszuivelconsulent te
Eindhoven beantwoordde deze vraag.
Hij bracht hulde aan het comité der hier
te Waalwijk te houden tentoonstelling
voor het plaatsen van een pot- en groep
stal De boer kan hier in één oogopslag
zien hoe hoog noodzakelijk het is, dat
verbetering in den stalbouw moet ge
bracht worden Hij wees er op hoe de
potstal oorzaak is van het veelvuldig
voorkomen der tuberculose- Spreker
deelde ook nog mede dat plannen bestaan
om een commissie te benoemen, bestaan
de uit deskundigen, onder wier leiding
stalbouwwedstrijden zullen worden uit
geschreven Dit is volgens spreker ook
de beste weg om tot verbetering te ge
raken. In afwachting van een rijkssub
sidie voor dit doel zijn door de Mij.
brochures over stalverbetering verspreid.
Dr. Bruinsma te Teteringen drong er
op aan, om wat deze verbetering betreft,
ook voeling te houden met het Staats
toezicht der Volksgezondheid, aangezien
ook deze, in verband met de groote
kindersterfte in Noord-Brabant, wat men
voor een deel ook wil toeschrijven aan
de melk, deze materie in studie heeft
genomen.
De Voorzitter zei hiervan goede nota
te nemen, waarvoor de heer Dr. Bruinsma
zijn dank betuigde.
5. Bepaling der plaats waar het vol
gendjaar eene Hoofdbestuursvergadering
zal worden gehouden.
Dit punt werd aangehouden tot een
volgende hoofdbestuursverg.
6. Vaststelling der rekening en verant
woording over het dienstjaar 1909.
Deze werd door een commissie onder
zocht en goedgekeurd, onder dankbe
tuiging aan den secr.-penningm., den
heer C. J. J. Daniëls.
De rekening sloot met een batig saldo
van f706,42.
7. Vaststelling der contributie voor
het dienstjaar 1911.
Deze werd vastgesteld op hetzelfde
bedrag als het vorig jaar.
8 Vaststelling der begrooting voor
het dienstjaar 1911, sluitende in ont-
r
-1
I
■lis
Echo van het Zuiden.
i
i
I
