Nummer 98.
Zondag 19 December I9lO.
33° Jaaig
Tweede Blad
k.
k.
it
rse
Verzekering tegen werkstaking^
Bank
W
LANDBOUW.
Oorspronkelyke schets
G v. d. WALD.
Gemeenteraadsvergadering,
Qj( Zij die zich tegen het
^volgend kwartaal op dit
rill(jblad abonneeren, ontvan
gen de tot dion datum
verschijnende nummers
GRATIS.
Reclame.
K.
achte
gheid
3n eis
ntoor
ingen
a het
li
J
3*1
w
.."5
*2 «-S
S
w -e
c 3 5
■S =3 "g I
Een lesje, ook voor
niet-landbouwers.
lederen ZATERDAGAVOND
een
Echo van het Men.
Men verzoekt ons overname van het
volgende
In den laatsten tijd is, door het rijks
bureau voor statistiek in Duitschland.
bijzonder aandacht geschonken aan om
vang en organisatie van de werkgevers
bonden, die onder den druk van de actie
der arbeidersvakvereenigingen zijn ont
staan, en zich reeds een groote machts
positie hebben weten te veroveren. On
der de middelen welke deze bonden
toepassen om zich tegenover de eischen
en de taktiek der arbeidersvereenigingen
sterk te maken, behoort de verzekering
tegen de geldelijke gevolgen van werk
stakingen of uitsluitingen bij een der
aangesloten ondernemers uitbrekende,
met dien verstande, dat slechts bij ge
schillen die door het bestuur van den
werkgeversbond zijn onderzocht, met het
gevolg dat naar zijn oordeel de getrof
fen ondernemer niet mag toegeven aan
de eischen der arbeiders, vergoeding
voor de kosten van het conflict wordt
uitgekeerd.
De uitkomsten van een onderzoek naar
den feitelijken toestand op dit punt bij
het begin van 1910 zijn onlangs openbaar
gemaakt. Bij het verzamelen der gege
vens werd van de zijde der werkgevers
bonden de meest mogelijke medewerking
ondervonden. De omvang der bonden
blijkt wel uit deze enkele cijfers, dat
reeds 115,035 werkgevers, met te zamen
3,854,680 arbeiders in hun dienst, bij
een werkgeversbond zijn aangesloten.
Niet minder dan 207 bonden (27 rijks
bonden, 51 landelijke en 129 plaatselijke
werkgeversbonden) hadden een voorzie
ning van dezen aard getroffen. Daarvan
zijn 27,100 werkgevers lid met 1,952,480
werklieden in hun dienst. De grootste
bonden zijn de vier in den mijnbouw
met 175 leden en 395,284 arbeiders, en
de 27 in de metaalnijverheid met 3335
leden en 531,693 werklieden Een over
zicht van deze belangrijke Organisaties
met onderscheiding naar bedrijfsgroepen
geeft de volgende cijfers.
L6
steeda
rorden
ap ep
■a n
B*
tfTS
o S
o-S
a
JS
a 9 k
es
■a
SC
a>
,2 o
■2 p
a .2
"3 s?
a
g.-s
15 O K
U yr u
u <v c a
cs a>-a S
g S*
E-* x>
0-,
W
O
C4
O
co
fc
O
w
CQ
««wquwyo^iflvoooior-
•-< O oC O* ON O* N N N ro" 0\ o"
ooror»o\vo.—'C-rovo.—icmu->cniu-,
Or^OiNCM-inco^^rHintO'n
O) oT vo oC r-^ co" f-~ ro rt o o"
C- CM co C- Tt 00 00 l> rf CQ CM
••t fO C\ *o m N
00 ON 0\ CM Q\ I> CQ
CM 00 VO O r-» Tl-
o" oo cf CQ oo ^-T oó co cm" cm"
On O co vo CQ 't fco^OH^rl-m
co lO 't 00 0\
- O
- O OO CQ CO
OO'TcoO^
•oooiOOO«ocoOOOCQO\roCO^OO
t^T^fOTf ONCTj-inincOOCO
COCOCMrOT^CMTfVOCMCM'^COTH
CO lO CO CQ H hV"
r— CM
0\OOCH*OiOOOCJ>A-(COO
M^hOCO^^OncoOiCCCO
CM^-_co^O\VOCMC-00 CMVOCOVO
-h CO co co" if) CM CO VO «o" oC O* o" Th
«^ONlOt^T^HVOCMVOCMr— OlO«0
TH «O ^-0000
CQ co
COCOOOCMOOOOCMt-scoOO—'000\«0
Q->ci0\hOnhmc(O>cini00\
CQI><0\O^NHOO\OiOOCOO
CO Cl
HinOO^rHiACOMn
«O lO H
7u aiA
a
U
V
V.
XI
o 'O v
rt -C
<3
o
<u
C S
u
v tv)
•- a
u
fc-
3 V
V JJ
*D.T3
CS V
Pu .J
a
u
"5
T3
T3
*g bh
B a
bo
3 a
a o
t»
CüO
3
O O JZ O
X bd m
C v-
S V
CT3
t. TO
- V
a-o
OK
v
XJ
9
d
v a
T2 a!
a
a rt
T3 rt
bo c
a
<J 03
6 5
o
O H
Zooals uit vergelijking van de percen
tages in de beide laatste kolommen blijkt
zijn in den regel juist de grootste werk
gevers tegen arbeidsgeschillen verzekerd.
Slechts bij de papierindustrie, de leder
bewerking, de houtbewerking, de voe-
dings- en genotmiddelen, en de kleeding
en reiniging zijn de percentages der
werklieden waarover de verzekering zich
uitstrekt kleiner dan die der tot de ver
zekering toegetreden werkgevers.
Bij gelegenheid van hetzeltde onder
zoek, aan welke uitkomsten hierboven
enkele cijfers werden ontleend, werd ook
gevraagd naar het bestaan van door deze
bonden afzonderlijke arbeidsbeurzen. Men
herinnert zich dat de opening van een
dergelijke beurs voor de mijnwerkers in
het Roergebied in het begin van dit
jaar een oogenblik dreigde daar opnieuw
een ernstig geschil te doen uitbreken
Het bleek dat 184 werkgeversbonden
in het geheel 250 arbeidsbeurzen onder
hielden, en wel 43 centrale, althans voor
een geheel Bezirk werkende arbeids
beurzen, en 207 plaatselijke, onder deze
laatste de enkele filiaal inrichtingen me-
degerekend Aan de inrichting van ge
zamenlijk door werkgevers en arbeiders
bestuurde arbeidsbeurzen werkten boven
dien 13 werkgeversbonden mede, met
betrekking tot 78 arbeidsbeurzen.
Van in het geheel 80 werkgeversbon
den met 118 zuivere werkgevers-arbei
dersbeurzen werd het aantal der in 1909
geplaatste arbeiders bekend, dat niet
minder dan 504,319 bedroeg.
Ook deze arbeidsbeurzen zijn natuur
lijk een middel ter versterking van de
macht der werkgeversbonden, daar nu
ongewenschte elementen onder de arbei
ders kunnen worden uitgesloten vaa
plaatsing bij een der bij den bond
aangesloten werkgevers.
Een klein bemestiiigtlesje willen we geven
vooral bedoeld voo hen, die geen boer of
tnimnan zijn, maar toch eeD lapje grond
bezitten, waarop zij eigen groenten en aard
appelen, vaak ook wat rogge enz. verbouwen.
Het boeren en tuinieren is hon "ak niet,
zij bewerken hun stukje grond in hun vrije
uren, brengen daarop den mest, welken zij
van hun varkens en soms nog een enkele
koe verkrijgen en komen zij te kort, dan
wordt er althans den laatsten tijd een beetje
knnstmest gekocht. Over dat laatale willea
we bet even hebben. Dat bij aanwenden
van konstmest geschiedt meestal lok-raak,
omdat men niet weet wat men doet. Van
bemestingsleer neemt men niet de minste
uottie en men strooit één of meer meststof
fen, toevallig deze of die, omdat A. of B.
het zoo gerade beeft. De hoeveelheid is
even toevallig of ^'lekeurig om dezefde reden,
of omdat men ger* jvat de bears lijden kan.
Als het resultaab bsfcfckkelijk goed is, dan
is dit niet mindpr toevallig, maar vaak is
dit natanrlijk anders %n yoldoet de bemes
ting niet aan de verwachtingdan wordt
soms op de kunstmest niet weinig afgegeven
en zéé komt dan deze in miscrediet.
Voor zoodanige gebruikers zijn eenige
wenken niet overbodig.
^Ik heb tamelijk goed gemest, maar wat
voor kunstmest en hoeveel moet ik nu nog
over mijn land uitstrooien om een goed be
schot aardappelen te krijgen en wat en hoe
veel moet ik geven op mijn roggeland
Ik z»l 't u zeggen. Veronderstel dus,
dat uw bemesting vrij toereikend is en ge
dos alleen hebt toe te voegen, wat het ge
was het meest behoeft, dan zult ge uw
voeraardappelen het best kunnen helpen met
ptr Are (10 bij 10 Meter) uit te strooien
en onder te werken 4 k 5 K G. kainiet,
in 't najaar reeds aan te brengenvoor
eet aardappelen 2 k 3 K.G. patentkali, welke
vroeg in 't vootjaar nog kan worden aan
gewend. Uw rogge heeft meer behoefte
aan phosphorzuur en zal heel dankbaar zijn
voor een slakkenmeelgiftminstens 4 Kilo
per Are. Ik geef gemiddelde cijfers op
wat meer is niet weg, maar kan goede
rente geven.
Misschien is uwe stalbemesting slechts
een halve, dan kant ge met één meststof
Diet volstaan, maar moet ge voor voer
aardappelen geven per Areminstens 6
K.G. kainiet en 5 K.G. slakkenmeelvoor
eetaardappelen in plaats van kainiet 8 K.G.
patentkali benevens het slakvoor rogge
4 5 Kilo kainiet en 5 K.G. slakken.
Volledig of voldoende is uwe bemesting
dan nog nieter ontbreekt nog min of
meer stikstof, welke ook in stalmest zit
maar in de halve bemesting niet voldoende
is aangebracht. Het ontbrekende kunt ge
nu aanvullen in den vorm van Chili-salpeter
bij aardappelen per Are (1 Are is een half
spint) 2 3 K.G., waarvan ge de hplft
nitstrooit vlak na het poten, de andere helft
bij het opkomen, bij rogge 1 k l1/, K.G
waarvan op schraal land al in den herlst
vóór het uitzaaien der rogge een deel, b. v,
Y4, kan worden aangewend, de rest in't voor
jaar.
Kunt ge met uw mest heel niet rondko
men, zoodat ge volledig kunstmest op een
of ander stuk land wilt geren, dan is de ge
middelde bemesting voor aardappelen 5 k d
K. G. patentkali of voor voederaardappels
dubbel zooveel kainiet )10 K.G slakkenmeel
en 3 k 5 K G. Chilisalpeter de slakken geeft
ge, als tkan reeds in de herfst, in ieder
geval zoo spoedig mogelijk. Voor rogge is
de volledige bemesting minstens 8 K.G. Chi
lisalpeter.
Koop nooit gemengde meststoffen, als
aardappelmest, roggemest enz. Ge zij t
er duur mee uit, weet niet wat ge hebt en
mest veelal niet doelmatig. Ook guano-
inest is vele te dnur en daar deze meststof
zeer weinig kali bevat, moet er beslist een
flinke portie patentkali of kainiet bij. Dat
is ook het geval, als ge op uw land uitslui
tend privaatmest (beer) brengt.
Provinciale Noordbrabantsehc
en 's Hertogenbossebe Courant
Uitgevers J.J Arkesteyu Zoon,
VHertogenbosch, Telefoon 79.
•van
De Prov. N.Br en 's-Hert. Crt.
verschijnt dagelijks per kwartaal
f 1 65, franco per post f2.
directe telegrammen van Reuter
en an lere persbureaus en eigen
correspondenten in binnen- en
buitenland. Gra'is ongevallenver
zekering, verschillende uitkeeringen
reeds gedaan.
KAATSHEUVEL.
Openbare vergadering van den ge
meenteraad op Maandag 12 December
1910 des voo'rmiddags ten 9'/s uur.
Voorzitter de Edelachtbare heer Van
Besouw.
Ongeveer kwart voor 10 uur opent
de Voorzitter de vergadering- Aanwezig
alle leden.
Voorzitter. Ik stel voor de notulen
der vorige vergadering aan te houden tot
een volgende vergadering. De Secretaris
is ongesteld en heeft ze nog niet kunnen
afdragen. Verder stel ik voor dat de heer
v. d. Wee de plaats van den Secretaris
voor heden inneemt.
De convocatiebiljetten voor de leden
van Kaatsheuvel wareD voor deze ver
gadering reeds verzonden, toen mij het
verzoek van de drie leden van Loonop
zand bereikte om een spoedeischende
vergadering uit te schrijven. Vandaar
hebben de leden tweemaal een convo
catiebiljet ontvangen. Voor de buiten
leden was het nog niet verzonden en
heb ik het nog juist er op kunnen zet
ten. De heeren die deze vergadering
hebben aangevraagd, zullen het doel
daarvan nu wel willen uiteenzetten.
Verster. Mijnheer de Voorzitter, art.
40 der Gemeentewet geeft ons, Raads
leden van wijk A het recht eene ver
gadering van den gemeenteraad aan te
vragen. Plicht gebiedt ons te spreken,
nu alles er op wijst, dat de gemeente
raad in zijne vergadering van 3 December
jl. een besluit heeft genomen, recht
streeks in strijd met het welbegrepen
belang der gemeente. Wanneer wij toch
op goede gronden kunnen bewijzen, dat
de op te richten gasfabriek in de Kat-
tensteeg èn om hare ligging èn om de
aanvoer van materialen geheel misplaatst
is, met het oog op de aansluiting van
Loonopzand, wat trouwens door den heer
van Mierlo in zijn rapport op pagina 11
in goed verstaanbare woorden bevestigd
wordt, dan nemen wij de vrijheid, de
vergadering voor te stellen, het genomen
besluit te wijzigen.
Tevens doe ik een beroep op den eed,
die alle leden van den Raad bij het
aanvaarden van hun mandaat in het
belang der geheele gemeente hebben
afgelegd.
Waar wij door cijfers kunnen staven,
dat de aansluiting van Loonopzand geen
schadepost voor de gasfabriek zal zijn,
kan noch mag één lid van den raad
gekant zijn tegen het bouwen van de
Gasfabriek aan den Provincialen weg en
het z®odra mogelijk leveren van gas aan
de bewoners van wijk A. Dit, mijnheer
de Voorzitter, meende ik te moeten
zeggen, voor u de discussie opent van
de question bruiante.
Van de Heuvel. M. de Voorzitter,
niet alleen ons eigen overkropt gemoed,
niet alleen de smartkreet, die spontaan
en als uit een irond in wijk A. weer
klinkt, brengt ons tot deze vergadering,
maar ook de onbillijkheid, de onregel
matigheid, de afkeurenswaardige spoed,
waarmede een raadsbesluit van zulk een
omvang genomen is Of is het billijk
dat een commissie-vergadering op 26
November bepaald en waarop de heer
van Mierlo naar eigen getuigenis ge-
noodigd was, willekeurig wordt onmoge
lijk gemaakt, terwijl ik juist, in die ver
gadering èn mijne besprekingen met het
trambestuur èn vooral onze bevinding
over het petroleum-verbruik in het ver-
lichtingsgebied van wijk A. zou hebben
toegelicht, eene bevinding, mijnheer de
Voorzitter, die ons de zekerheid geeft
dat het door den heer van Mierlo ge
stelde quantum gasverbi uikter aansluiting
niet alleen bereikt, maar bij ma'ige raming
door ons gedaan, zeer zeker met 10,000
M3 meters overschreden wordt. Is het
billijk, mij, als commissielid den pas ter
opheldering af te snijden en zoodoende
aan duizend inwoners in wijk A als het
ware een kaakslag te geven Ik vraag
niet welk lid de schuld draagt dezer
verijdeling en constateer alleen het feit.
En verder, terwijl de agenda der ver
gadering van 3 Dec. alleen aangeeft:
Bespreking gasfabriek, geen letter meer,
werpt zich als bij tooverslag een lid der
gascommissie op en permiteert zich,
zonder mandaat, liefst namens alle leden
der gascommissie een formeel voorstel
te doen.
Mijnheer de Voorzitter, ik verklaar
dit als eere onrechtmatige daad en als ik
dit in verband breng met de verijdeling
der gascommissie-vergadering, dan vraag
ik mij af of hier ook de bedoeling voorzit
de gemeente in haren geheelen omvang
voor te staan.
Verder mijnheer de Voorzitter zult u
mij willen toegeven dat U, wat ik hoo-
gelijk waardeer, staande de vergadering
van 3 December een oogenblik aan
mijne zijde stond, doch zwichten moest
voor den opzet van een paar raadsleden.
En hier vraag ik waarom moest in deze
vergadering met zoo'n overdreven spoed
en schier bij overrompeling een zoo ge
wichtig raadsbesluit worden doorgedre
ven, en buiten de lijn lag van dat, wat
bij B. en W. voorzat. Men spreke nu
niet van finanlieele bezwaren, men hale
er niet bij als zoovele dooddoeners eene
nieuwe school in 't verschiet, plannen
van verbouwing van het postkantoor ot
eene eventueele rioleering voor Loonop
zand, die nota bene pas in onderzoek
is bij B. en W. want Mijnheer de Voor
zitter ik geloof dat de leden in wijk A
woonachtig even^goed doordrongen zijn
van onze finantieele nooden en met de
zelfde nauwgezetheid de gemeente-gelden
wenschen behandeld te zien. doch bij de
winsten door eeoe zakelijke exploitatie
verkregen, die zij Jn geenendeele ver
smaden, stellen zij bij de gasfabriek als
eerste voorwaarde, dat aan <Ie geheele
gemeenschap, voor zoover dit kan, een
goed en goedkoop licht verstrekt wordt.
Herinnerde, mijnheer de Wethouder
zeer ter snede, iin zijne inleiding aan den
eed door ons allen afgelegd, de geheele
gemeenschap te dienen, zoo doe ik een
beroep op uw afier ridderlijkheid, die
niet gedoogen kan, dat een duizend
zielental van wijk A eenvoudig met één
slag wordt afgemaakt.
Mijnheer de Voorzitter, om een en
ander boven aangehaald, mede om de
stoffelijke voordeelen der gasfabriek zelve
en harer exploitatie, heb ik de eer voor
te stellen de gasfabriek in plaats van in
of nabij de Kattesteeg te bouwen op
een terrein gelegen nabij den Horst,
langs den Provincialen weg, met aan
sluiting van wijk A en wel om de vol
gende redenen
le goedkooper bouwterrein.
2e natuurlijke ligging aan verharde
wegen langs tramlijn
3e goedkoopere constructie der gas
fabriek zelve wegens l.oogere 'igging der
bouwplaats waaruit volgt besparing van
grondwerken, en door voordeeliger aan
voer van bouwmaterialen uit sub. 2
volgend-
4e goedkoopere aansluiting van wijk
A welke aansluiting te meer dient be
vorderd wijl de straatverlichting er aller
treurigst is, deze verbetering die geen
jaren wachten kan, met groote onver
mijdelijke kosten gepaard gaat die dan
bij latere aansluiting aan de gasfabriek
weder worden te niet gedaan-
5e voordeeliger, sneller en zekerder
kolenaanvoer-
6e voeg bij al die stoffelijke voordeelen
de volkomen bevrediging met innigen
dank der gansche bevolking van wijk A.
Van Beurden. Mijnheer de Voorzitter,
om terug te komen op hetgeen mijnheer
v- d. Heuvel zegt, als zou er een lid
van de gascommissie een formeel voorstel
hebben gedaan, wil ik mededeelen, dat
ik dat heb gedaan. De heer Hesselmans
president van de gascommissie, had mij
op de vergadering gevraagd zulks namens
hem te willen doen.
Van den Heuvel Dat zal dan zeker
zijn geweest op die vergadering van de
gascommissie waarop ik niet mocht ko
men. Dan kunt U ook niet namens allen
spreken. Op die vergadering had ik met
gewichtige mededeelingen gekomen en
mijnheer van Mierlo zou ook zijn geko
men maar dat mocht niet. Ik zat reeds
gekleed met de boord aan op Vrijdag
toen ze mij kwamen mededeelen dat de
vergadering niet doorging. Ik wil graag
zakelijk en matig blijven maar dan ver
zoek ik ook dat men niet verder door
drijf, want zoo zal ik mij niet laten neer
sabelen.
En van die andere vergadering heb
ik geen convocatiebiljet gekregen.
Van Beurden. Ik heb van geen con
vocatiebiljet gehoord, daar weet ik niets
van.
Van den Heuvel. Dan zal ik even
aannemen dat alles te goeder trouw is
gebeurd en niemand in verdachtheid
brengen. Maar wie heeft het recht om
een vergadering van een gascommissie
te verijdelen en dan ter elfder ure, zonder
dat op het convocatiebiljet iets staat
aangegeven, met een formeel voorstel
te komen zonder dat hem daarvoor een
brevet was toegekend.
Van Beurden. Op welke gronden be
wijst u dat
Verster. Zeker, u waart toen een
beetje buiten uw boekje gegaan.
Van Bturden. In de vorige verga
dering is er lang genoeg over gesproken
en toen hebt u allen toch voor het
voorstel gestemd.
Van den Heuvel. Later schrok ik bij
de gedachte dat het geen waardig ter
rein is, maar wij werden met uw voorstel
overrompeld en nu wil ik wel bekennen,
dat ik niet zoo slagvaardig ben om dan
zoo maar, zonder dat ik er mijn ge
dachten over heb laten gaan, alles te
overzien, zoo onderlegd ben ik niet.
Voorziiter. Dus u stelt voor om het
genomen besluit in te trekken.
Van den Heuvel. Ik ga verder en
stel voor om de fabriek te bouwen op
den Horst, aan den provincialen weg.
Voorzitter. U zal mij toch toegeven
als u de fabriek van plaats wil veranderen,
eerst het genomen besluit moet worden
ingetrokken en dan voorgesteld kan
wordeD om het elders te bouwen.
Van den Heuvel- Nu, goed
Voorzitter. Dan breng ik het in om
vraag. Ik zal vragen voor intrekking of
tegen intrekking
Rijken. Maar op welke gronden moet
dat gebeuren
Voorzitter. Dat hebt u van den heer
van den Heuvel kunnen hooren.
Rijken, 't is toch niet comme il faut
om nu zoo'n besluit weer te gaan in
trekken. Loonopzand is de gemeente
en die moet aanstonds licht hebben, dat
is billijk, maar waar de fabriek gebouwd
zal worden moet haar hetzelfde zijn, als
ze maar mooi licht kiijgen, dat is de
bedoeling.
Verster. De reden kunnen u nu goed
genoeg bekend zijn, waarom de fabriek
iu de Kattensteeg niet op haar plaats is.
Wij moeten wel degelijk rekening
houden met het groote voordeel aan het
bouwen verbonden. Van alle kanten
bekeken is het aan den Horst veel
voordeeliger. Het aanvoeren van mate
rialen, het bouwen op zichzelf en ik weet
al niet wat meer. Daar is de aangewezen
plaats. Mijnheer van Mierlo wijst op
pagina 11 van zijn rapport er op dat
daar aan de tramlijn de plaats is, niet
