Jtimmer 10
Donder Jag 2 Februari 1011
34e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen,
Waalwijksche Stoomdrukkerij Antoon Tielen.
Eerste Blad.
Ie omlegging det Zuid-Willems-
vaait nabil 's-Hertogenbosch.
palTas"
)it nummer bestaat
git TWEE bladen.
FEUILLETON
Telefoonnummer 38. Telegram-Adres ECHO.
De Echo van het Zuiden,
IVaahvijksclie en Langstraatsclie Courant
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond,
abonnementsprijs per 8 maanden fU."5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden aan den
Uitgever.
UITGAVE:
Advertentikn 1—7 regels f 0.60daarboven 8 cent per regel, groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën 8 maal ter plaatairg opgegeven,
worden 2 maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten,
gesloten. Reclames 15 cent per regel.
I - "IT
Zooals men weet is bij den Gemeen-
eraad van 's Hertogenbosch een brief
gekomen van den Minister van Water
aat, waarin werd medegedeeld, dat een
edrag van f400.000 zou komen ten
iste der gemeente, indien eventueel tot
mlegging der Zuid-Willemsvaart van
tijkswege zou worden overgegaan.
Volgens de >'s Hert. Crt.« was er hi-
ariteit in den gemeenteraad, toen die
irief werd voorgelezen. Wij kunnen ons
at voorstellen. Niet zoo gemakkelijk
omt men in een, zij het dan bloeiende
tad van 35.000 inwoners, ertoe om een
ergelijk bedrag, waarmee de heele ge-
neente met ap- en dependentie, onge-
eer een half jaar kan toekomen, in eens
oor één doeleinde beschikbaar te stel"
en. En wij herinneren ons wel de te-
;enkanting, die indertijd het voorstel
steeds aan de verwachtingen beantwoord,
die men er van gehad heeft. Gedurende
een halve eeuw is het verkeer op de
binnenwateren van Oostelijk België en
Zuid-Nederland grootendeels daarlangs
onderhouden en de vaart gebruikt als
een goed communicatie-middel met
Duitschland.
Voor den aanleg der spoorwegen was
er een druk passagiersverkeer, zoowel
in trekschuiten als later in stoombooten.
De oudere Bossche kooplieden, de Bra-
bantsche en Boven-Moerdijksche mis
schien ook wel, herinneren zich nog den
tijd, toen zij 's middags om vier uur met
de beroemde »Spekpan* van 's Herto
genbosch naar Maastricht vertrokken, om
daar in het gunstige geval des morgens
tegen 8 uren te arriveeren. En bij het
lezen dezer regelen, mogelijk io een
snellen trein, denken zij waarschijnlijk
nog eens aan die tochtjes en aan het
verzet in de lange uren kaart- en do
minospel, en aan de malen, waaraan de
>snelvarende salonstoomboot* haar
fraaien naam ontleende eieren met ham
in de spekpan van den gezelligen hof
meester gebakken.
Doch laten we deze dingen van voor
heen, waarop we nog wel eens kunnen
terugkomen rusten voor de dingen van
heden.
de verlegging van het passa
neden den kaderand staat. Daar drijven
de statige booten. Welk een verschil
met die uit den trekscbuitentijd 1 Mooie,
breedgebouwde stoomsleepers, vol ko
peren ornamenten» lange sleepkanen van
de Rijnvaart, kleinere schepen van schip
pers in opkomst, bevracht met waren
van overzee, die zij te Rotterdam over
namen, bevracht met waren uit Rijnland,
met steenkolen en turf. Vlaggen van alle
kantoren, wimpels van alle steden wap
peren op feestdagen over den stroom,
als een bewijs van de uitgebreidheid des
handels, die hier zijn weg vindt. Duitsch
land en België ontplooien hier in Ne
derland hunne nationale kleuren de
Vlaming en de Waal doen hun dialect
weerklinken tusschen 't harde Hollandsch
en het vloeiende plat Duitsch.
Bij de sluis een drukte van schippers
en schippersknechts, die naar elkanders
reis informeeren, nieuwtjes vertellen en
moppen, ook al kunnen zij niet meer
gelijk vroeger bij den sluiswachter een
neutje kraken oftewel een borrel nemen.
En sommigen mopperen ook wel eens
als de vaart zóó bar vol ligt, dat er
bijna geen doorkomen aan is en zij uren
moeten wachten eer zij worden geschut.
Dit is juist de quintessens van deze
nieuwe kwestie de omlegging van de
Zuid-Willemsvaart, er is geen ruimte
genoeg tusschen sluis 1 en de monding
in aanmerking genomen, dat 's-Herto
genbosch eenmaal zal komen te staan
voor nieuwe behoefte aan bebouwbaren
grond.
Die grondbehoefte zal zeker in aan
merking genomen moeten worden indien
het komt tot een omlegging van Rijks
wege, doch men doet verkeerd het er
voor te houden, dat die behoefte aan
grond ook grondnood zou zijn. Wil
's-Hertogenbosch, als eenmaal het >nieu-
we gedeelte* is volgebouwd, andere
terreinen voor bebouwing geschikt ma
ken, dan kan het zich even gemakkelijk
wenden in de richting van Vught. Zeker
is het aanbevelenswaardiger voor eene
handelsstad, dat zij zich zooveel mo
gelijk uitbreidt op door rivieren of ka
nalen doorsneden terreinen, maar ab
soluut noodzakelijk is dat niet.
Dit houde men in het oog, wanneer
men van 's-Hertogenbosch eene bijdrage
vraagt van f 400.000 zijnde de helft der
kosten.
Ieder, die het vraagstuk ernstig beziet
zal tot de conclussie komen, dat de
omlegging der Zuid-Willemsvaart veel
meer een vraagstuk van algemeen, dan
van plaatselijk belang is./
Dit hebben wij aan te toonen.
rW/ dïë indertijd het voorstel S^a. I K k^lïn de Di«. Vooral niet
•/an burgemeester Van der Does deM WiUemsvaart nlet afgenomen. Integen- in het gedeelte dat door de stad loopt
Willebois moest ondervinden, toen het afschaffing der sluisgelden en veel smaller is dan de overige vaart,
er om ging aan de stad een nieuw ge- werden de vrachtprijzcn belangrijk ver Vandaar dat een paar jaren geleden
elte toe te voegen minderd en In evenredigheid daarmee den schippers verboden is, buiten nood-
Na de openbare zitting, hield de raad ™in scheepvaartverkeer. zakelijkheid, hier stil te liggen. Voor
hter nocr eene geheime verg. over deze f» hun nleizier zullen zij dat echter niet
Dat de vaart wordt verlegd van sluis
echter nog eene geheime verg. over deze I ^^^"^hoëft" nieT èens"dê" statistieken I hun pleizier zullen
kwestie en, ofschoon wij niet weten wat hebben om te zien met doen, want het
daar is gezegd en verhandeld is het 1 VUUI
zij dat echter niet
is meestal meer dan
u i ia lo u» voor zich te hebben om te zien met uucu, waut ------- -----
daar is gezegd en verhandeld is het honderdduizend tonnen de in- schande, roo haveloos als de versterking
vermoeden gewettigd, dat daarin ?lct houdsmaat der sluizen-passeerende sche- der kade bij sluis 0 er uit ziet.
meer gelachen, maar ernstig gesproken t nu verbetering in dezen toestand
is en het voor en tegen gewikt en ge
wogen
nen is toegenomen 1 0m nu verbetering in dezen toestand
w!l men zich overt.,gen van de drukte te brengen en de algemecne doorvaart
ging
een van plaatselijk belang, maar van ai "^keurig de vloot, die er gemeerd I gezien.
gemeen belang De Rotterdamsche bin- geQlet men van defl Wij meeuen zelfs, dat het wijlen den
nenscheepvaarders zullen zoo goed als k- def wijde vdden eQ tus_ architect Stornebrinck last gegeven had,
de Maastrichtsche, de Belgische 200 schen eeboomte uitrijzende dorpen. En om plannen te ontwerpen voor omleg-
goed als de Nederlandsche zich interes- {cht relkt> strekt z}ch glng vaa het kanaal. Althans deze heeft
seeren voor deze plannen. daartusschen de Zuid-Willemsvaart met die plannen ontworpen en op schrift en
Daarom willen wij er eenige woorden kommen) waafin het waler teekening gebracht met een globale be-
aaDclue,S-Wi,lemsvaart heeft a,s kanaa, altoos maar eea meter of anderhalf be- rekening der kosten- Daarbu werd dan
Vaa „DE ECHO VAN HET ZUIDEN."
OF
tHaefóeultouw
Den J&rweftjlta Baud
157)
Wat zou den heer ridder believen
vroeg de kamerdienaar, diep buigend voornit
tredend. De heer ridder zal mij toelaten hem
mijnen naam te zeggen, ik heet niet Lafleur,
maar wel Jozef.
Ah ik dacht dat al de knechten van
uwe soort Lafleur heeten.
Zooals de heer ridder wil.
't Is mij ook gelijk. WelnuJozef, gy
zijt een flinke kerel.
f De heer ridder vleit mij.
Neen, ik zeg rechtuit wat ik denk.,, zijt
gij bekwaam iets uit te steken... zoo gelijk
dit?
En om de proef bij de som te zetten, pakte
de goochelaar een zwaren zetel bij een der
pooten op en stak hem nit.
Dat weet ik niet, antwoordde de knecht
heel onnoozel, ik heb het nooit beproefd.
't Is waar, het is uw ambacht niet.
Paljas plaatste den zetel terug ten gronde
en zette zich erin neder.
Laat ons over wat anders spreken., Zijt
gij hier al lang in dienst
Weldra vier maanden, ik ben hier sedert
dat de heer hertog uit Engeland is weerge
keerd en zijn verblijf weer in Parijs gevestigd
heeft...
Uit Engeland?.,, ah! zool,., zeer wel.'
...Waar M. de hertog „geëmigreerd was.
Geëmigreerd. Ja OpperbestHy was
dus naar Engeland overgestoken,., ik ben wat
verder gegaan,., ik trok naar Amerika... Het
is alzoo dat wy malkander gekend hebben,
want wij kennen malkander zeer wel, wij zijn
onde vrienden... Dat is hier een goede dienst,
hé?
Uitstekend, mijnheer
De hertog de Montbazon is erg braaf en
hoogedel man en rijk, gelijk een Crésus.
De hertog kent het einde van zyn fortuin
niet. Dat moet de heer ridder overigens beter
weten dan ik, vermitB hij een der goede
vrienden van M. den hertog is.
Voorzeker, antwoordde Paljas. Ik vraag
u ook niet of dit waar is, ik stel de zaak
enkel vastbegrepen
Ja, heer ridder.
Gy zijt een verstandig man, Lafleur...
verschooning, Jozef!
Maar zeg eens... die jonge dame?..,
Mevrouw de gravin?
De gra...
De andere helft van het woord bleef hem
in de keel steken.
De goochelaar trok een aardig gezicht, gelyk
iemand die eene visebgraat ingeslikt heeft.
Madeleine, gravin mompelde hij, bin
nensmonds, drommels wat air zon zij
reeds getrouwd zijn?.., met eenen graaf
Die graaf zou mij deerlijk in den weg zitten.
En luid op voegde hij erbij
Heeft mevrouw de gravin dikwyls hoofd
pijn?
Hoofdpijn? dat weet ik niet; maar me
vrouw is toch niet al te gezond, zij is altijd
treurig. Het schijnt dat zij zoo is sedert haar
weduwschap.
Ah zij is wedawe van eenen graaf
niet waar
Natuurlijk.
En die graaf is dood
Waarschijnlijk.
Weiboe Zijt ge daarvan niet zeker
En Paljas vroeg zich af of zijne vrouw
sedert hunne scheiding reeds den tijd gevon
den had hem eenen edelen opvolger te schen
ken en dezen ook te verliezen...
Hebt gij den graaf gekend vroeg hy.
Neen, heer ridder, antwoordde de
knecht. Niemand van al wie hier woont beeft
ooit den graaf Appiani gekend.
Appiani zeker een Italiaanscbe
edelman
Ja. Het schijnt dat hy in den vreemde
gestorven is vóór dat mevr, de gravin terug
bij haren grootvader is komen wonen.
Paljas ademde nn vrij.
Ik begrijp, dacht hij, Madeleine is slechts
gravin en weduwe voor 't oog van do men-
schen en heel hare historie ia een verdichtsel.
Hij zette zijoe ondervraging voort.
Schijnt de jonge dame haren afgestorven
man te betreuren
Of Mevrouw de gravin baren man be
treurt Ah 1 dat geloof ik wel Zij isaltyd
bedroefd elk oogeublik van den dag staan
de tranen in hare oogen, gedurig denkt zij
aan den afgestorvene. De hoer hortog weet
niet wat aan te wenden om haar te troosten...
Als het zoo voortgaat, dan zal zij zeker ziek
worden.
Ah des te beter, riep Paljas, des te
beter
Nauwelijks waren deze woorden hem ont
snapt of hij begreep zijne onvoorzichtigheid,
des te meer wijl do kamerdienaar daar met
gapende mond hem aankeek en waarlijk begon
te denken dat de ridder mis waB.
Ik kan hem nu nochtans niet zeggen,
dacht Belpbégor, dat ik zelf die overleden
graaf ben en dat het mij het grootste geluk
is te vernemen dat Madeleine mij niet ver
geten heeft en dat de goede vrouw door onze
scheiding lijdt...
En luid op
Dat verwondert u, met waar, Jozef, dat
ik er zoo vroolijk uit zie Wat wilt ge
daaraan doen? Ik bob zoo'n zonderlinge
gedachten ik hoor graag zeggen dat eene
weduwe haren man betreurt... Dat bewyst
dat zy een hart heeft, en 't is zoo zeldeD
Gy zegt dns dat myne... de gravin onver—
trooatbuar schijnt
Zij kan het maar met uit haar hoofd
zetten. Het doet waarlijk pijn aan 't harte
te zien dat zulk eene jonge vrouw zoo haar
leveD verslijt. Men beklaagt haar zij is zoo
zacht en zoo goed voor iedereen Indien
men haar liet begaan, dan zon zij geheele
dagen in hare kamor doorbrengen, zonder met
iemand te spreken, gelijk eene non in bare
cel. Zij is maar te vreden by baar dcchter.je,
een liet kindje, juist het portret van haren
vader, zooals men zegt.
De kleine Jeanne, zei Belphegor met
bevende stem.
Ja, zij heet Jeanne.
Ditmaal was de goochelaar op het pnnt door
de ontroering medegesleept te worden de
tranen stonden hem in de oogen.
De binnenkomst van een andere dienstbode
kwam het gesprek onderbreken.
De heer hertog verzoekt den heer ridder
in de zaal te willen komen, zegde deze.
In de zaal zeker riep Belpbégor het
hoofd omhoog en de borst vooruitstekend. Ik
zal daar misschien Madeleine ontmoeten, dacht
hij. Heb moed. Belphégor wees kalm en
deftig
En ving als de wind, vloog hy voorby de
twee dienstboden, die malkander bekeken als
wilden zij zeggen
Wat zonderlinge kerel 1
Hij is gacsch verdraaid
V.
Madeleine zon geeue vrouw moeten geweest
zijn om aan het verlangen te weerstaan, uit
den moed des ridders zeiven te vernemen, in
welke omstandigheden Belphégor en Jacqnes
naar Amerika vertrokken waren.
Do nieuwsgierigheid was grooter dan «ie
afkeer welken zy voor de ridder gevoelde.
Lang had zij de kleine Jeanne tegen haar
hart gedrukt gehouden en de blonde lokken
van het kind met hare tranen bespioeid terwyl
zij gedurig herhaalde
- Arme kleinegij hebt geeDen vader
meer
En toen zij wat kalmer was geworden,
droogde zij hare tranen af, schikte zich wat
op en begaf zich by haren grootvader, eemge
oogenblikken voor het diner.
De hertog was in de zual w»ar hy gedurende
den namiddag nog het bezoek van eenige
vrienden ontvangen had.
Toen hij haar zag binnentreden, helderde
zijn gelaat in een vroolijken glimlach op.
Ah zijt ge dBar, mijne dochter 1 spra*
hij, haar beide handen reikend. Hoe ba^ndt
eii u? Is het beter? Ja. niet waar Ik zie bet
aanstonds aan uw gelaat en uwe oogen. hry
moet immers redelijk zijn, en u geen kwaad
bloed maken voor iemand die het niet waardig
niet kan rekenen dan zal de Zuid-
Willemsvaart bij 's Hertogenbosch zeker
niet worden ontlast.
Wij denken hierbij aan het in aanleg
zijnde kanaal naar Tilburg, dat onder
AarleRixtel zich aan de Zuid-Willems
vaart aansluit.
Het vervoer naar en van die sterk-
uitzettende industrie-stad Tilburg, zal
van uit de gekanaliseerde Maas dan langs
's Hertogenbosch moeten plaats hebben.
Voor het verkeer te water tusschen
Rotterdam en Tilburg, dat natuurlijker
wijze zeer druk zal zijn wegens de relaties
welke de Brabantsche Industriestad met
Engeland onderhoudt, bestaat geen andere
weg. Om nu niet eens te spreken van
de andere tusschenliggende kleinere
plaatsen, en van het vervoer der Ltm-
burgsche steenkolen, zoo eenmaal de
Maas gekanaliseerd is. Men weet immers
hoeveel turfschepen uit de Peel jaarlijks
's Hertogenbosch passeeren.
Eindelijk willen wij hier een bericht
in herinnering brengen, dat wij plaatsten
in ons nummer van 30 December 1909
en dat voldoende voor zich zelf spreekt.
Ziehier
Men schrijft uit Oss. d.d- 29 dezer:
Bestaan reeds geruimen tijd in vele
gemeenten van Limburg en oostelijk
Noord-Brabant vereeniglngen welke zich
ten doel stellen de bevaarbaarmaking
1 of 2 buiten 's Hertogenbosch om, I van de rivier de Maas te bevorderen,
naar de Dieze, zal aanstonds aan de thans is in aanfluiting op deze beweging
schipperij ten goede komen. Degenen,- ook in het district Grave eene vereeni-
die in de stad niet behoeven te lossen ging in wording, welke een kanaalver
en rechtstreeks kunnen doorvaren naar binding tracht te verkrijgen van de Maas
de Dieze en Maas, zullen voortaan niet tusschen Grave en Ravestem over üss
meer moeten stilliggen voor de schut- naar de Dieze te s-Hertogenbosch.
sluizen noch voor de hinderlijke spoor- Indien tegelijkertijd ook tnochten sUgen
brug over de Dieze voor de lijnen naar de plannen, der onlangs te Nljmegen
U'recht en Nijmegen. opgerichte Maas- en Waal vereen.ging,
Zelfs zou men dit voor de stad welke van uit Nijmegen een rechte ver-
eenigszins schadelijk kunnen achten, binding zoekt met de Maas dan zou
Want tegenwoordig gebruiken de schip- tusschen het Noorden en Zuiden in
pers hun gedwongen oponthoud nog aansluiting op de Zuid-Willemsvaart een
dikwijls, om in de stad eenige iukoopen korte verbinding tot stand ^en'^lk®
te gaan doen, hetgeen dan waarschijnlijk niet alleen het nijvere en dïcWbcvoIkte
niet meer gebeuren zal. oostelijk deel van Noord-Brabant tot
Doch dit daargelaten, men moet erop ongekenden bloei zou opvoeren doe
rekenen dat de drukte van het verkeer ook voor steden als Nijmegen en s Bosch
voortaan hoe langer hoe meer zal toe- onberekenbaar voordeel zou aanbrengen,
nemen. Ook al wordt de Maas eerlang Door deze verbinding kreeg ookc een
gekanaliseerd, - waarop Limburg blijkens gedeelte van het Maas water dat thans
de jongste uitlatingen voorloopig nog als een kronkelende slang tusschen Grave
is... En onze kleine Jeanne? Liever dan ooit
en altijd braaf?.
Hij nam het kind in zijne armen en knste
hot teeder.
Nu zijt gij zeker bereid den ridder te
ontvangen? vroeg hij, zich tot de moeder
wendend.
Zooals het u zal believen, antwoordde de
jonge vrouw.
Goed, ik zal hem doen roepen.
De hertog belde eenen dienaar, gaf hem
zijne bevelen en zich dan weer tot zijne klein
dochter keerend
Ik herhaal u dat M. de Rollaceeu brave
man en een verkleefde vriend is gij hebt
hem te oppervlakkig beoordeeld en ik boop
dat de rechtschapenheid en de rondborstigheid
van zijn karakter uwe vooroordeelen zollen
verdrijven.
Er volgde eene langwylige stilte.
In schijn zeer kalm maar inderdaad zeer
ontroerd, spande Madeleine al hare krachten
in, gelijk iemand die zich bereid een hevigen
schok te doorstaan.
Zy ging hem duB weerzien, den man diezy
instinctmatig verantwoordelijk verklaarde voor
haar ongelnk zij zou nit zijnen mond de
bijzonderheden vernemen over hot gedrag van
haren man en over het vertreknaar Amerika
waartoe Belphégor, misschien alleen uit wan
hoop besloten bad
Zy moest niet lang wachten.
Weldra hoorde zij de stem van den ridder
die in de voorkamer riep
Hier ben ik hier ben ik I...
By het hooren dezer stem, rilde Madeleine
door heel haar lichaam.
Zij koH zelf niet uitleggen waarom zy zoo
diep ontroerd was. Die woorden hier ben
ik I hier ben ik l schenen baar eene spottende
nabootsing vsn den kreet dien zij Paljas zoo
dikwijls had hooren roepen, als hij het volk
op de markten aansprak.
Niets ontbrak er aan die nabootsing, noch
de stem noch de toon.
M. de Montbazon was eenige Btappen
voornit getreden om zijnen gast te verwel
komen.
(Wordt vervolgd.)
