Nu®nier 75
Zondag 15 September 1912
Jaargang 35.
Tweede Blad.
■s
MONKEY BRAND.
BUITENLAND.
BINNENLAND.
Frankrijk.
België.
Duitschlaiid
Portugal.
Japan.
Ingezonden Stukken»
9
Het Teeken
van
Helderheid.
(Apen-Zeep)
Maakt blik als Zilver
verroest ijzer als Staal
en wat geverfd is als
Nieuw!
ZE HELPT HET HUIS
SCHOONMAKEN VAN
ONDER TOT BOVEN.
den akker gevonden. De moordenaar Is
verdwenen, maar zijn eigen hoeve wordt
bewaakt, om den oudsten zoon der ver
moorde familie, die daar werkt, te be
schermen.
Of een familieveete oorzaak is van deze
verschrikkelijke misdaad, is nog niet vast
gesteld.
K.g. hooi franco Akerhus waarvan 50.000
K.g. vóór 31 October a s. 100.000. K.g.
vóór 30 November a s. en de rest in den
loop van het eerste kwartaal van het
volgend jaar.
Onlangs gaven we een beoordeeling
weer van de alles behalve clericale
«Frankfurter Zeitung* over den toestand
in België onder het bewind der Katho
lieke regeering. Die beoordeeling, welke
om de objectieve waardeering van het-
geeD door de regeering werd tot stand
gebracht, aan menig liberaal blad ten
voorbeeld kon gesteld worden, wordt
nog weer eens door de volgende opiner
kingen onderstreept, die wij in het >H.
v. A.« vinden.
Het blad schrijft
«Vóór de verkiezing roepen de op
positiebladen op alle tonen uit, dat Bel
gië op alle gebied aan den staart staat,
in beschaving, in geleerdheid, in stoffe-
lijken en zedelijken vooruitgang, kortom
in alles.
Ofschoon dit alles in dozijnen van
statistieken weerlegd werd, komt men
bij elke mogelijke gelegenheid opnieuw
met dit liedje voor den dag.
Een Antwerpsch liberaal blad heeft
nu in 'n Duitsch tijdschrift ontdekt, dat
wij op een ander gebied nogmaals aan
den staart komen, namelijk in het beta
len van belastingen.
De Engelschman betaalt jaarlijks 84 fr.
10; de Franschman 82 fr. 20; de Hol
lander 59 fr. 02 de Oostenrijker 50 fr.
27; de Italiaan 45 fr. 16; de Duitscher
44 fr. 45; de Noor 43 fr. 66; de Deen
41 fr. 48en de Belg eindelijk34
fr. 85
Dat de Belgische regeering, die het
land sedert tientallen van jaren van
vooruitgang tot vooruitgang gevoerd
heeft, zooals de «Frankfurter* schreef,
en het tot een industrieland van den
eersten rang gemaakt heeft, daarbij nog
de financieele lasten, voor de instand
houding en bevordering der nationale
welwaart door de bevolking te dragen,
tot een minimum weet te reduceeren,
ziet, dat is iets, waarom de liberalen
haar wel mogen benijden, zegt de Msb.
Volgens de nieuwste tellingen in de
mijnen van het Ruhrgebied werken daar
4989 Hollanders. Onder het consulaat
Duisburg-Ruhrort ressorteeren 23.000
Hollanders, onder het consulaat Essen
15000, onder het consulaat Dortmund
8000, onder het consulaat Dusseldorp
16000, te zamen 69000. In heel Duitsch-
land zijn 82000 Hollanders.
Men kan gerust zeggen, dat er tijden
van het jaar zijn, dat er, door het over
groot getal seizoenarbeiders, meer dan
100.000 Hollanders in Duitschland werk
zaam zijn.
Een gezin uitgemoord.
Een boer uit het dorp Monte Valepaio
nabij de stad Arraiollos in de provincie
Alemtejo, heeft met uitzondering van den
oudsten zoon, het geheele gezin van zijn
buurman vermoord.
De boer, zijn echtgenoote en vijf kin
deren werden met afgesneden hals op
Het is een vroolijke week voor de
Franschen. Allereerst de komst van
grootvorst Nicolaas en dan de gunstige
berichten uit Marokko. Want gunstig
zijn zij dat kan niet worden ontkend.
Zij wettigen een nog eens terugkomen
op dit chapiter, dat anders voor velen
vervelend dreigt te worden.
De bezetting van Marrakesj is onge
twijfeld een fraai stukje^krijgmanschap.
Men weet niet wat meer te bewonderen,
het juiste partij ttekken van de omstan
digheden, als daar waren het verzet van
de bevolking tegen de maatregelen van
El Hiba en de boosheid van sommige
kaïds jegens den pretendent of de vlug
heid, waarmede deze militaire expeditie
ten einde is gebracht. Zeker is het, dat
hier van de beste eigenschappen van
den Franschen geest tot uiting kwamen
een vlug initiatief, beslistheid en dien
eleganten moed, die van oudsher een
der eigenschappen is van het volk,
waartoe eens een Cyrano de Bergérac
behoorde....
Ongetwijfeld zal de bezitting van
Marrakesj ook van verstrekkende poli
tieke beteekenis zijn. Marrakesj toch is
als het ware de politieke en historisehe
hoofdstad van Marokko. Het is voor de
Marokkanen een «heilige stad*. Dat deze
thans in het bezit is der Franschen, zal
niet nalaten een geweldigen indruk in
het land teweeg te brengen, o
Doch is hiermede nu het pleit ge
wonnen Neen. Men is een stap verder
gekomen op den weg naar de volkomen
onderwerping en verovering van het
Marokkaansche rijk. Doch er is nog heel
wat te doen, alvorens die verovering vol
komen een feit geworden zal zijn.
te durven denken om, als consequentie
van de vrijhandelstheorie, ons tegen
woordig laag tarief, waarvan nauwelijks
kan worden gezegd dat het een be
schermend karakter bezit, af te schaffen,
Zooals wij in ons vorig nummer
schreven, is de vloot-afdeeling van Brest
verplaatst naar de Middellandsche Zee.
De kamer van koophandel aldaar en
andere vereenigingen hebben geweldig
geprotesteerd. De mlnieter heeft geant
woord dat het rijksbelang de verplaatsing
noodzakelijk maakte.
In Frankrijk zijn in tegenwoordig
heid van vele buitenlandsche officieren
schitterende groote manoeuvres gehou
den. 28 vliegtuigen namen er aan deel.
De generaal van de Oostelijke partij,
Marion, werd gisteren bij verrassing met
zijn geheelen staf door vijandelijke
cavalerie gevangen genomen.
De begrafenis van den keizer van Japan
De begrafenis van keizer Mutsuhito
van Japan heeft gisteren met groote
plechtigheid plaats gehad. De nieuwe
keizer en keizerin-weduwe en de andere
leden der keizerlijke familie woonden 'n
rouwdienst bij in de groote zaal van het
paleis, waar het lijk van den overleden
keizer den 13en Augustus (15 dagen na
den sterfdag) heen werd gevoerd, en
waar om de tien dagen plechtige lijk
diensten werden gehouden en oflers
werden gebracht aan den geest van den
overleden mikado.
Er is enorme belangstelling, men schat
een millioen tegenwoordigen.
De aanbiedingen worden tot 18 dezer en onze grenzen open te stellen,
ten U ure 's voormiddags door genoem- Men zette dus het denkbeeld van proef
den Intendant zijn ingewacht, te wiens neming maar uit het hoofd,
kantore nadere inlichtingen te verkrijgen. En dan proefneming met bescherming
T, is in ons land niet meer noodig. Men
Gami.oenmtbre.dmg te Venlo. vergete nlet> dat protectie ook hier niets
De >N. Venl. Ct* schrijft: nieuws is, dat ook Nederland de wrange
Naar wij van officieele zijde vernemen, vruchten daarvan in de eerste helft der
staat het vast dat tegen Juni 1913 alhiei eeuw heeft geplukt,
drie bataljons infanterie met den staf Onder den drang der zuidelijke pro-
uit 's-Bosch in garnizoen komen. vinciën sloeg ons Vaderland, na de ver-
Tengevolge van garnizoensvermeerde-1 eenigin^f met België, den protectionistl-
ring zal, zooals wij reeds meldden, er schen koers jn.
gebrek aan woningen voor gehuwde of- In lgl9 kwam de Redering echter
ficieren en onderofficieren ontstaan. Men leeds tQt de siotsom ,dat de hooge
rekent op een tekort van 17 woningen rechten tot heden bestaande op artikelen
voor oificieren en pl.m. 35 voor onder- van Nederlandsche industrie aan deze
officieren. Bij het gemeentebestuur z jn Qiet gebaat hebben en dat ze slechts
reeds van offlceele zijde stappen I i0kaas tot een sluiking werden, die op
gedaan om het particulier initiatief te I steeds grooter schaal gedreven werd ten
bewegen tot het bouwen van woningen. nacleele van den eerlijken koopman en
Officierswoningen kunnen worden ge-1 fabrikant*.
bouwd met huurprijzen van f 300 a f 400,1 -pen aanzien van het belang van den
enkele met een huurprijs van f 500. I consument zeide de Regeering: «Indien
De meeste officieren zullen Venlo als 1 men de belangen der groote menigte
woonplaats boven Blerick verkiezen, ech-I 0p0^jerde aan bijzondere belangen, het
ter zullen ze tot schade van de Venlosche I ware eenvoudig een hatelijk stelsel van
burgerij gedwongen zijn te Blerick, Roer- m0D0p0ue ten behoeve van bijzondere
mond of elders te gaan wonen, indien I pSrsonen te herstellen. Indien dan ook
te Venlo geen geschikte wonigen beschik- eens sommige fabrieken mochten blijken
baar zullen zijn. met dat maximum niet te kunnen bestaan,
Door de onderofficieren van de batal- ware het jnderdaad wenschelijk, dat het
ons Infanterie, die in 1913 te Venlö in kapitaal> dat daarin met verlies werkte,
garnizoen zullen komen, is besloten tot I werd aangewend voor andere takken
eigen woningen, waartoe een stichting vaQ nijverheid.« Ten aanzien van het
zal worden gevormd door de Vereeniging toegCpaste steisei gewaagt de regeering
van Onderofficieren «Ons Belang*. I van de gansch onvoldoende opbrengst
Vereeniging van Nederlandsche I en de veelvuldige eu herhaalde bezwa-
Sporibonden. I ren er tegen ingebracht*.
Op een Woensdagavond te Amster- Toch hield de protectie stand, men
dam gehouden vergadering van Neder-1 zocht naar nieuwe vormen, nam proeven,
landsche Sportlichamen is'n zeer belang- wijzigde herhaaldelijk vooral de rechten
rijk besluit genomen. Vertegenwoordigd 1 op granen.
waren de volgende organisaties, Nederl. I Maar ook door andere middelen dan
Gymnastiekverbond Nederl. Voetbalbond heffing van hooge invoerrechten, werd
Nederl. Zwembond, Nederl* Athletiek bescherming beproefd, nochtans zonder
Unie Nederl. Hocky en Band y (Bond, het beoogde resultaat.
Nederl. Krachtsport Bond Militaire Sport- Zoo leidde eene mislukte poging om
vereeniging, Nederl. Amateur Scherm- de haringvisscherij, door eindelooze re-
bond. Kon. Jachtvereeniging Nimrod en glementeering in ieder opzicht, tot bloei
Nederl. Korfbalbond. te brengen, slechts tot monopolie.
Alle afgevaardigden verklaarden zich I Nadat dit bedrijf onder het protectio-
bereld samen te werken om in navolging nistische stelsel een kwijnend bestaan
van Zweden, te komen tot één groote]had geleid, is na afschaffing der be-
Sportorganisatie die alle takken zal om- schermende wetten en verordeningen de
vatten. De in concept opgemaakte statu-1 haringvisscherij een bloeiend bedrijf ge-
tuten werden reeds goedgekeurd. worden. Sindsdien vermeerderde het aan-
Een voorloopig bestuur werd bij accla- tal vaartuigen, dat ter haringvangst gaat,
matie gekozen, bestaande uit de heeren j van ruim 200 tot 700. De opbrengst
F. W. baron van Tuyl van Serooskerken steeg van 71.000 tot 650.000 en de uit-
Nimrod). voorzitterC. A. W. Hirsch- voer van 40.000 tot 620 000 tonnen per
man (N. V. B.), secretaris Joh. Heynen jaar.
N. G. V A. E. W. de Jong (N.A.S.) Andere protectionistische pogingen
kolonel W- H. Piepers (M. S. V.) gingen uit van de Nederl. Handelmaat-
Vóór 15 October zal dit een reglement schappij en betroffen de kunstma-
ontwerpenen alle Sportbonden tot toe- tige aanmoediging van de koopvaardij
treding uitnoodigen. annex den scheepsbouw en de katoen
industrie in Twente. Hoewel met de beste
lnvaliditeits en ouderdomsv er zekering.
De rechterzijde in de Tweede Kamer
aldus schrijft men- aan de Tijd is
het omtrent haar houding ten opzichte
van het Wetsontwerp op de lnvalidi
teits- en Ouderdomsverzekering eens ge
worden nij de beraadslagingen in de
Commissie van Voorbereiding. Ingrijpen
de amendementen zijn dientegevolge van
de leden der rechterzijde niet te ver
wachten.
Men vertrouwt, dat het reeds vastge-
telde commissoriale verslag in het begin
van ae volgende week zal verschijnen
en dat in October beraadslagingen een
aanvang zullen nemen.
Levering van hooi,
Door den Intendant-Generaal van het
Noordsche leger is een aanbesteding uit-
heschreven voor de levering van 600.000
bedoelingen begonnen, liepen beide po
gingen uit op een totaal fiasco.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie. Door de protectie, die jaarlijks vele
millioenen verslond
w,door de Ilandel-
Geen protectionistische proefnemin- maatschappij grootendeels verhaald op
gen meer. den Staat weiden kunstmatig ge-
In deze dagen van strijd tnsschen vrij- kweekt bedrijven, die zonder steun
handelaren en protectionisten hoort men levenskracht bezaten. Dei tenge-
nict alleen uit den mond van de voor- volge der bescherming gemakkelijk te
standers van het wetsontwerp-Kolkman behalen winsten leidden tot te groote
doch ook van hen, die niet een, naar uitzetting en overproductie -net het ge-
den een of anderen kant overhellende volg, dat steeds meer steun van buitenaf
meening hebben, het conclliante noodlg was om de overmati,g^itgebrc1de,
.Men kan altijd een proef nemen, val- dochi slecht ontwikkelde en Innerlijke
len de uitkomsten der protectie tegen, kracht missende bedrijven overeind te
welnu dan kan men tot den tegenwoor- houden- De bescherming die met de
dlgen toestand terugkeeren uitbreiding gelijken tred moest honden,
Deze schijnbaar onschuldige]raad lijkt bereikte haar uiterste grens, moes op-
ons hoogst gevaarlijk, even gevaarlijk houden, en ^'^Jven
als de proefneming zelf. Immers blijkt Dein korten tljd tot een ongeeven
men uitkomst ongunstig te zijn, dan zal redlgden groei gebrachte b^yven ver
een tegelijkertijd en eveneens proef-, "ouden eenige overeenkomst met den
ondervindelijk, tot de ontdekking komen, langen nil zijn kracht guelderslum
dat terugkeeren op den ingeslagen weg pi die blijkt niet op eigen beenen te
onmogelijk is. kunnen staan'
De geschiedenis leert, dat bescherming Na de instorting der kaartenhuizen,
zich uitbreidt, steeds meer bescherming onder het protectionistische kweek-sy-
vraagt, en ook dat afschaffing van pro- steem opgebouwd, zijn èn de scheeps-
tectie gepaard gaat met hevige schok- bouw èn de textiel-industne onder het
ken in het economische leven, crisissen
veroorzaakt, die verderfelijk zijn, in de
eerste plaats voor die bedrijven, welke
het plotseling zonder protectie moeten
stellen.
Hoe bezwaarlijk het is bestaande in
voerrechten, waaraan de toestanden zich
eenmaal hebben aangepast, af te schaf
fen, kan wel hieruit blijken, dat jam
mer genoeg niemand er aan schijnt
vrijhandel-stelsel tot ongekenden bloei
gekomen.
In 1909 waren er hier te lande 425
groote en kleine scheepswerven met
18.000 arbeiders. Er werden voor 12
verschillende landen (behalve Nederland
en zijn Koloniën) 298 schepen gebouwd.
De Twentsche textiel-industrie neemt
thans na Engeland de eerste plaats in
op de wereldmarkt.
Haar uitvoer vertegenwoordigde in 1910
een waarde van 60 millioen gulden.
Opmerkelijk is het, dat de ontwikke
ling der Twentsche katoen-industrie juist
is aangevangen, toen de diferentieele
rechten op Java, die met het oogmerk
haar te beschermen, door de producten
ingevoerd uit Nederland een voorsprong
te geven op die uit andere landen, ge
heel waren afgeschaft.
Wij zullen omtrent de protectie en
haar gevolgen niet in nadere bijzonder
heden treden, daar de plaatsruimte dit
niet gedoogt en ons er toe bepalen het
woord te geven aan Mr. D. A. Portie'je
die in den tijd van de grootste «inzin
king*, het jaar 1845, toen besloten werd
hier te lande den vrijhandelskoers in te
slaan, een boekje in het licht gaf onder
den titel «De handel van Nederland in
1844*.
Daarin lezen wij
«De scheepvaart is toegenomen
tengevolge van de vermeerderde pro
ductie in Oost-Indië, maar ontvangt thans
geen uitbreiding meer Het getal schepen
in de vaart moet door veroudering ver
minderen, want niet alle kunnen op den
duur gebruikt wordende voordeelen,
met deze en de algemeene vaart ver
bonden, zijn gering.
«Wat de visscherij aangaat, veel
is er gedaan om ze aan te moedigen,
en toch is er ook hier geen vertier.
«De Buitenlandsche handel
kwijnt, en zou nog dieper zijn gevallen,
zoo niet de groote hoeveelheid van ko
loniale voortbrengselen dien eenigermate
ondersteunde.
«De handel op de Koloniën,
voor zooverre die door particulieren ge
dreven wordt is merkbaar achteruitge
gaan voor zooverre het Gouvernement,
door tusschenkomst der Handelmaat
schappij, of deze zelve, handelt, levert
zulks voor het moederland tijdelijke
voordeelen op, maar naar veler gevoelen,
is van dezen staat van zaken geen
duurzaamheid te verwachten ook daar
zullen offers gebracht moeten worden.
«De Blnnenlandsche handel
heeft niet die vlugt genomen, welke van
een zoogenaamde vrije beweging, in
verband tot zoovele verbeteringen in de
middelen vm gemeenschap, te ver
wachten en voor onze welvaart te
wenschen was.
«Met de fabriekmatige nij
verheid is het niet gunstiger gelegen.
De meeste katoenspinnerijen, ver
verijen eu drukkerijen hebben hare
werkzaamheden ingekort. Vele zout
ziederijen, olieslagerijen, distilleerderijen,
papierfabrieken, zelfs suikerraffinaderijen,
hebben opgehouden. Het is waar, er
zijn sedert andere raffinaderijen ontstaan,
die meer verwerken dan vele der oude
gezamelijk. Maar is wel de raffinade in
dezelfde verhouding toegenomen als de
aanvoer van ruwe suiker Wij gelooven
het niet. Dit toch mocht men verwachten
daar de fabriek kan geacht worden bij
ons inheemsch te zijn.
«Geen der fabrieken, die met handel
en scheepvaart in verband staan, deelen
in een gunstiger lot. De scheepswerven
zijn niet meer dan lapwerven, nieuwe
schepen worden bijna niet gebouwd.
Ankersmederijen, touwslagerijen en wat
Diet al, ondervinden de gevolgen van
afnemenden handel en verminderde
welvaart.
«Ook van den kant van den land
bouw wordt in sommige opzichten over
mingunstige uitkomsten geklaagd. Hoogst-
belangrijke voortbrengselen, b. v. boter
en kaas, vinden geringer aftrek, terwijl
de uitvoer verminderd is. De aanzien
lijke vermindering van distilleerderijen,
op zich zelve reeds te betreuren, oefent
een nadeeligeD invloed uit op bet ver
bruik van granen, gelijk de vermindering
der olieslagerijen op dat der zaden.
«Zoodanig is de slotsom, waartoe wij
door het vorenstaande (statistische tabel
len enz.) geleid worden. Om echter
den indruk recht levendig te gevoelen,
leze eo vergelijke men de verslagen der
Provinciale Staten over de jongstver-
loopen jaren, en men wordt getrofien
door den onophoudelijken klaagtoon.
Kwijning en verval bespeurt men aller
wegen bloei of vertier slechts hier en
daar als zeldzame uitzondering.
«De middel- of hoogere klassen gaan
achteruit; de verdiensten voor den
handwerksman zijn zoo gering, dat de
armoede overal toeneemt, en wel in die
mate, dat men behalve de gewone mid
delen van voorziening, nog tot buiten
gewone zijn toevlucht heeft moeten
nemen
Echo van het Zuiden
1571
BB isesvraraBcrat
