NiAfomer 78 Donderdag 26 September 1912 Jaargang 35 Tweede Blad. Provinciaal Nieuws. 8e Diocesane Katholiekendag in het Bisdom 's Bosch. Zondag is te Tilburg de 8e diocesane Katholiekendag gehouden voor ons Bis dom. De deelname was reusachtig groot. Op het Stationsplein en in de aangren zende straten was het overdruk en over vol van deelnemers, die, om hun vaandels en banieren geschaard, het teeken af wachtten, om in optocht op te trekken naar de parochiekerk van ;t Goirke, waar de Hoogeerw. heer vicaris-generaal, Mgr. J. Pompen, een H- Mis aan God zou opdragen tot het welslagen van dezen dag. Het was een lange stoet die zich voortbewoog langs de breede straten en wegen, en het was weer een prachtig schouwspel die talrijke vaandels te zien, symbolen van alle standen. De kerk van het Goirke was overvol en kon ternau wernood de deelnemers bevatten. Na de H. Mis splitste de stoet zich in vier groepen, die elk naar een eigen vergaderlokaal trokken tot het houden der afdeelingsvergadetingeo, le voor den arbeidersstand in het gebouw van den R. K. Gildenbond, 2e voor den boeren stand in de sociëteit Souvenir des Mon- tagnard, 3e voor den middenstand in de N. Kon. Harmonie en 4e voor de andere standen in de sociëteit Philharmonie. In de eerste afdeeling zaten de arbeiders Eerste spreker was de heer Cools van Tilburg, de Voorzitter van den Ned. R. K. Textielbond. Dat het onderwijs ook voor den arbei dersstand van groot belang is, zoo sprak hij, zal wel niemand betwijfelen, die ziet daf de strijd om een menschwaardig bestaan met den dag hoogere eischen stelt en ook ondervinden wij zelf, dat het ongeloof en de dwaalleering van onzen tijd steeds verder de voelhorens naar ons uitsteken om ons tot zich te trekken en van God afkeerig te maken en zoo het volk voor hier en hiernamaals ongelukkig te maken. Óm nu te zorgen, dat het onzen arbei dersstand hier tijdelijk goed zal gaan en wij later het eeuwig geluk kunnen be zitten, is het noodig, dat door ons met groote zorg worde gewerkt aan de verstandelijke verheffing van den arbei dersstand, welke verheffing niet bereikt kan worden dan door een geregeld voortgezet R. K. Onderwijs :.wij moeten daarbij ook maken, en vooral maken, dat de belangstelling daarin bij de ouderen wordelevendig gehouden. Daarom onder wijs aan het kind, aan jongens en meisjes, onderwijs aan mannen en vrouwen, natuurlijk in verschillende vormen, maar altijd zoo dat het leven voor beide, n.l. voor lichaam en ziel meer vruchtbaar wordt, tot eer en glorie van God en tot welzijn van ons zeiven. Spreker verlangde derhalve a. dat de kinderen, jongens en meisjes bijwonen en volgen het Bijzonder R. K. Lager onderwijs en zoo mogelijk Uitge breid Lager Ónderwijs en Meer Uitge breid Lager Onderwijs. b. dat de kinderen deelnemen aan het herhalingsonderwijs. c. dat bijzonder de meisjes huishoud- onderwijs krijgen. d. dat gelegenheid gegeven worde om sociale- en apologetische cursussen te volgen. Tweede spreker was de heer Weesie leeraar aan de ambachtsschool te Til burg. Hij pleitte voor vakonderwijs. En wie zou het met hem niet eens zijn Maar hij voegde eraan toe Dat ook bij dit onderwijs de noodige waarborgen moeten bestaan dat de gods dienstige en zedelijke belangen der leerlingen niet worden geschaad dat de R. K. Vakvereenigingen dit onderwijs zullen bevorderen en waar geen gelegenheid tot het volgen van goed vak- en teekenonderwijs is, zelve vak- en teekencursussen zullen oprich ten dat in de patronaten de leerlingen tot een goed vakonderwijs worden voor bereid dat de werkgevers het bezoek aan de vakscholen en vakcursussen zullen be vorderen. De Tweede Afdeeling was voor de boeren. Ur. L. Deckers van Eindhoven vroeg goed katholiek onderwijs voor den Boe kenstand. Meer doen aan herhalingsonderwijs. Land- of Tuinbouwcursussen. En verder algemeene ontwikkeling van den boerenzoon en de boeren dochter in allerlei daartoe geschikte inrichtingen. Vooral de patronaten moeten de jongelui klaar maken voor het leven. Vooral bij deze nuttige instellingen staat spreker lang stil. Hij schetst de gevaren waaraan de jeugd bloot staat, vooral ook de gevaren, die de jonge mannen en dochters bedreigen, als ze straks het dorp verlaten. Spreker toont aan, dat herhalingsonderwijs en land bouwonderwijs zeer goed aan de patro naten verbonden kunnen worden en be toogt, dat in elke parochie een jongens en meisjes-patronaat behoort te zijn. Ook maatschappelijk onderricht en de beginselen der staatsinrichting wil spre ker op deze patronaten onderwezen zien. 't Is voor de meisjes even hard noodig als voor de jongens. Over elk punt in nadere beschouwing tredend, betoogt spreker achtereenvolgens, dat de boerin moet leeren boekhouden, naaien, breien, stoppen, verstellen, wasschen, koken en vooral ook haar zuigelingen verzorgen. De zuigelingensterfte in ons Zuiden is verschrikkelijk. Van 1900 1910 stierven in Noord-Brabant per 1000 geborenen gemiddeld 177 kinderen beneden het jaar. Zoo slecht is het nergens. In Lim burg, dat op Brabant volgt, is dit getal 172. Als allen medewerken kan dit getal op 80 worden teruggebracht, evengoed als in Groningen b. v. Maar dan moeten de flesschen en elastiekenslangen de wereld uit en de moeders waar 't kan haar kinderen weer zelf gaan voeden De derde afdeeling heetteMidden stand en Onderwijs. Daarin trad als spre ker op de heer Joh. A. Schoenmakers van Raamsdonksveer. Natuurlijk kon deze spreker niet van wal steken, zonder de Middenstand de kern der Maatschappij genoemd te heb ben. Dat hoort er nu eenmaal bij. De Middenstand de kern, de Boerenstand het ruggemerg der maatschappij. Brrravo De heer Schoenmakers verwerkte het veelgebruikte beeld heel handig. De Middenstand is de kern, zeide hij. De kern moet gezond zijn. Dus ontwikkeling en onderwijs voor de kern. Hoe is het nu, vroeg spreker verder, in ons Bisdom met het onderwijs gesteld Op de 261 parochiën worden 19 inrich tingen gevonden, waar handelsonderwijs wordt gegeven dus ongeveer 7°/o* En het ambachtsonderwijs Hiervoor vindt men in ons Bisdom één openbare in richting en de avondambachtsschool te Oss meegerekend vijf bizondere, terwijl voor schoenmakers twee vakscholen be staan en in uitzicht is gesteld eene man- denmakersschool en nog een vakschoo voor schoenmakers en leerlooiers. Spre ker noemt dit aantal beslist onvoldoende spoort krachtig aan verbetering in en dien toestand te brengen. Er moet meer gelegenheid worden gegeven tot het vol gen van handels- en ambachtsonderwijs. In elke plaats van beteekenis moet een handelscursus zijn en ambachtsscholen daar waar de middenstandskinderen uit de omliggende gemeenten op gemakke lijke en niet kostbare wijze, die school kunnen bezoeken. Spreker ging dan in bizonderheden na hoe het ambachts- en handelsonderwijs moest zijn de eerste conclusie van spre ker werd een beetje gewijzigd na een opgewekt en prettig debat, zoodat nu wordt verlangd le. om bij de betrokken regeerings- lichamen en schoolbesturen de nood zakelijkheid te betoogen van >voorberei- dend vakonderwijs4, waardoor eenerzijds wordt verkregen eene natuurlijke over gang der lagere school tot het ambachts- en handelsonderwijs 2e. om er krachtig op aan te dringen, dat het sub. 1 bedoelde ambachts- en handelsonderwijs zoo spoedig mogelijk worde gebracht binnen het bereik van iederen middenstander, en dat met name worde gezorgd, dat ook de midden standskinderen van het platteland op gemakkelijke en niet kostbare wijze van dat onderwijs kunnen genieten. 3e. om die stappen te doen, welke noodig blijken, om voor jeugdige mid denstanders wier latere zelfstandige maatschappelijke positie een breedere dan de sub. 1 en 2 bedoelde algemeene en vakkundige ontwikkeling elscht, te verkrijgen, dat op die plaatsen, welke hiervoor in aanmerking kunnen komen, de gelegenheid worde geopend, om zich die breedere ontwikkeling eigen te maken door het volgen eener school met meer uitgebreid lager onderwijs (de z'g. M. U. L. O.-School) ofwel eene Handelsschool, belde met een zoodanig leerprogram, als voor een meer directe vooibereiding tot een nauwere aanslui ting aan het practische middenstands leven gewenscht blijkt. De slotconclusie is, dat het genoemde onderwijs zooveel mogelijk katholiek zij. In de vierde afdeeling vergaderden de hoogere standen. De president der Bosschen Rechtbank, Mr. P. Loeff drong er in een mooie rede op aan, dat bemiddelde katholieke ouders meer dan tot nu toe hun kin deren naar de Universiteiten moeten sturen. Geen overdreven vrees voor de ge varen, zei spreker. Eenige debaters toonden aan, dat er wel degelijk gevaren aan de Universi teiten bestaan en groote ook. Mr. Loeff ontkende dat niet, maar, zeide hij men moet niet overdrijven en dat is slechts door spreker afgekeurd. Om een beeld te geven van het over stelpende druk bezoek aan deze katho liekendag zij meegedeeld, dat in de eerste afdeeling de sprekers tweemaal hebben moeten redevoeren. Eerst in de zaal, waar een 1000 man zaten opeengepakt en toen in den tuin, waar nog 1800 man wachtten. De algemeene vergadering werd ge houden in de zaal van den R. K. Gilden bond. Tegen vijven schetterden de fanfares en trad terwijl een goed koor het Wil helmus zong, de vertegenwoordiger van H. M. de Koningin Z.E. Mr. A. Baron van Voorts tot Voorts de zaal binnen. Op het podium vond hij rechts het Eerste Kamerlid, zijn oud-griffier Mr. W. M. van Lanschot, Voorzitter der Commissie van Advies van den Bosschen Katholieken dag, en links de Burgemeester van Tilburg de heer G R. C. M. Raupp, lid van het eere-comitée van den Katho liekendag. Ook de andere leden van het Eere comité de leden der Tweede en Eerste Kamer uit bet Bisdom van Den Bosch zagen wij op het podium. Even na Z. E. de Commissaris der Koningin klonken opnieuw de fanfares en werd het »Ecce Sacerdos» ingezet: Mgr. Van de Ven, Bisschop van 's Her togenbosch beklom het podium. De zaai rees op, de wereldlijken autoriteiten bogen, Monseigneur gaf den Commis saris en Burgemeester een hand en nam plaats tusschen beiden. Hij is wel oud geworden onze geliefde Bisschop en rap gaat het lichaam niet meer. Maar levendig is nog de geest die sterk spreekt in de intelligente oogen, welke rustig over de vergadering gaan en aan welk scherplettende bewegingen maar weinig ontgaat. Nu de redevoeringen. Een is er gehouden door Mg. A. F. Diepen van 's Hertogenbosch, een door den bekenden zulvelkonsulent den heer Wintermans en een door den directeur der Nijmeegensche H. B S., den heer Poelhekke. Alle drie redevoeringen verdienen af gedrukt, maar er is nog niet plaats voor één. Wij zullen uit hetgeen Mgr. Diepen zeide enkele voorname passages laten spreken. Allerheerlijkst, zoo vangt spreker aan, sluit zich deze Katholiekendag in plechtig feestbetoon aan bij onze reeds gehouden wapenschouwingen. Zijn hoogste waarde en zijn geheel bij zondere beteekenis ligt echter in de eenstemmige aanvaarding van het diep doorwerkend grondbeginsel van elke vruchtbare Katholieke opvoeding en levensvernieuwingAan het Katholieke kind, Katholiek onderwijs.» Alleen de openlijke erkenning van dat beginsel ware reeds een heerlijk succes voor een Katholiekendag. Doch hier blijke die erkenning tevens te zijn een zeer strijdleuze en een krach tige oproep tot onverwijld optrekken voor de heilige zaak van het Katholiek onderwijs. Die kamp vordert een strijdplan. Dat strijdplan moet, wat de Katholiciteit van het onderwijs betreft vooral gericht zijn op inwendige vernieuwing en versterking want het hoofddoel is breeder kennis van den godsdienst en meer alzijdige invloed van den godsdienst op elk an der onderwijs onzer Katholieke jeugd De godsdienstige kennis en ontwik keling moet van ouderen tot het kind komen, evengoed als elke andere rede lijke kennis, en zij moet aan het kind gegeven worden, geëvenredigd aan ieders behoeften en in overeenstemming met zijn leeftijd, zijn verdere ontwikkelings periode. De godsdienst is bovendien de grondslag van het geheele gebouw der opvoeding. Hij moet maat- en lijnlndee- ling en versiering van dien geheelen bouw steunen en regelen. In die overtuiging vroegen wij ons heden ernstig af: neemt onze opgroei ende jeugd der verschillende standen voldoende godsdienstkennis mede in het leven Het antwoord is helaas ontkennend. Spreker doet een beroep op zijn mede priesters en vooral op de ouders. De vrijmetselarij verklaart ronduit, dat ze het bizonder onderwijs bestrijd om den godsdienst in de harten der jeugd te verstikken. Spreker vraagt ook om goede onder wijzers. De commissaris der koningin in dit gewest, baron Van Voorst tot Voorst, wees er op dat de conclusiën die heden behandeld zijn en de hier gehouden redevoeringen van Mgr. Diepen en den heer Poelhekke, zaken zijn die weer een keer te meer bewijzen dat naar het rijk der legende verwezen behoort te worden het beweren dat de katholieken de men- schen dom willen houden. Hij wil er nog eens op wijzen dat de katholieke Kerk de draagster der wetenschap is geweest en het »Mlserlor super turbam4 van voor 20 eeuwen ook nu nog in haar mond past. Onderwijl de vergadering nog warm applaudiseerde na deze woorden, trad Z. D. H. Mgr. W. v. d. Ven naar voren en zei dat het hem een behoefte des harten is, om hier allen dank te brengen. Ten eerste een woord van dank aan den Allerhoogste, aan Hem alleen alle eer onder Wiens zegen deze dag een zoo waardig ve'rloop gehad heeft. Ten tweede een woord van dank aan allen die dit succes bewerkt en bevorderd hebben. Vervolgens geeft hij allen zijn Bisschop- pelijken zegen. Geestdriftig was de ovatie die de vergadering den kerkvorst hierna bracht. Met het zingen van >Aan U o koning der eeuwen4, werd den goedgeslaagden Katholiekendag besloten. Waalwijk, 25 Sept. 1912. Koopt niet In den vreemde, wat gij in Waalwijk even goed en even goedkoop kunt vinden. 2051 W. B. telde deelgenomen. Op eene andere plaats vindt men over deze grootsche betooging eenige nadere bizonoerheden. Circus Semay. Wij hebben in ons vorig nummer niet te hoog opgegeven van het circus Semay, neen, de recensies die we aanhaalden uit andere bladen waren niet overdreven, integendeel. Een beschrijving te gaan geven, om te doen uitkomen dat hier op elk gebied lest goeds gepresteerd wordt, behoeft bijna niet, want wat wel h*t sterkst spreekt is. dat eiken avond het circus is uitverkocht, neen dat eiken avond een paar honderd personen moeten worden teruggezonden bij gebrek aan plaatsruimte, dat zegt meer dan genoeg. Niet alleen uit Waalwijk, maat uit den geheelen omtrek ziet men avond op avond drommen derwaarts trekken Men amuseert er zich dan ook uitne mend, 't ziet er alles gezellig en netjes uit, practisch ingericht, helder vei licht, goede ventilatie, in 't kort alles is uit stekend in orde. De proeven die hier door dames zoowel als heereu, op 't gebied van dressuur worden gegeven, de frischheid en netheid der costumes, de leuke grappen van den echten, moppigen Sandro.de krachttoeren van de gebroeders Peary met den per- che, de prachtige prestaties van den heer Semay, de alleraardigste en behendige koortdanseressen, de gezusters Semay, de jockey, de heer Arthur, de twee acrobaten, Sandro met z'n ponny, de jongleur, de onbegrijpelijke proeven van hondendressuur, kortom het geheel dat lier wordt vertoond, geeft direct den indruk dat men hier te doen heeft met een prima circus, zoowel wat het gepres teerde als de costumeering, de regeling enz. betreft. Het programma geeft iederen avond een zeer groote variatie, en het heeft ons en allen zeer voldaan. Ja, wij mogen vrij uit zeggen, dat wij ons niet herin neren zulk een circus voor deze in onze gemeente te hebben gehad. Men brengt er werkelijk een interessanten maartevens ook vroolijken, gezelligen avond door. Sen prachtig slotnummer werd gegeven door de troupe Alexandriums, twee dames en twee heeren, die ons de stoutste toeren aan de vliegende trapéze deden genieten. Gisteravond werd voor 't eerst de pan tomime »de Boschman4 in twee be drijven, gegeven dat ook een groot succes had. Met gerustheid en met genoegentevens kunnen wij allen aanraden, de dagen die 't circus Semay hier blijft er zeker of nogmaals heen te gaan. De gemeente Zaltbommel die nu aan de beurt komt, kan zich" bij voorbaat feliciteeren, met de aangename avonden, die 't circus Semay haar weldra zal komen bezorgen. Kamer van Koophandel. Bij de Dinsdagmorgen gehouden ver kiezing van twee leden voor de Kamer van Koophandel alhier (uitbreiding) wer den uitgebracht 170 stemmen. Blanco 2 Hiervan bekwamen de heeren E. W. Klijberg-Pernot 124 stemmen M. A. van Loon 97 Jan Quirijns 59 A. G. Rubbens 9 stemmen en voorts nog verschillende anderen 1 stem. Gekozene onze felicitaties. Gemeente-klok. Met genoegen hebben onzeingezetenen zeker gezien, dat de klok, de officieele gemeente-klok, in ons raadhuis is aan gebracht. 't Geheel, geleverd door de bekende firma Eysbouts te Asten ziet er uitstekend uit met z'n groote plaat en dito cijfers en wijzers. Des avonds is 't geheel goed verlicht, zoodat ze dan even goed dienst doet als overdag. Als we nu maar de juiste tijd behouden en dat gelooven wij volkomen, dan za deze nieuwigheid een zeer groote ver betering voor onze gemeente blijken te zijn. Kaiholi ekendag Zooals we in ons vorig nummer mel den was de deelname aan den Katho liekendag te Tilburg, uit onze en aan grenzende gemeenten zeer groot. De extra-tram vervoerde des morgens pl-m 500 personen, en bracht hen des avonds 10 uur weer terug. Met de harmonie aan 't hoofd werd door de verschillende vak- en andere vereenigingen uit onze plaats aan den optocht die omstreeks 5000 menschen Hedenavond heeft lederen man die het circus bezoekt het recht een dame te introduceeren. Van die gunstige be paling zullen wel velen gebruik maken. Tot en met Donderdagavond blijft 't circus hier. Waalwijk heeft zeer genoten van 't geen dit circus biedt, en alles gaat door de technische bemoeiingen der politie goed en rustig, al stroomt het er 's avonds nog zoo druk. Wij hopen en velen met ons, dat ons hoofd der gemeente, in navolging van thans, nog eens meer verlof zal geven, aan een goede uitspan ning als deze, 't brengt tevens heel wat drukte in de gemeente. Zeer toe te juichen noemen we de maat regelen die genomen waren tegen brand gevaar. Een W. V Combinatie behaalde Zondag 1.1. te Dongen een schitterende overwinning nl- U—0 op de aldaar gevestigde Dongensche Voet balclub. De geel-zwarten speelden heel wat beter dan tegen Helmond. Vooral de center-voor en linksbinnen waren in prachtconditie. Deze wedstrijd bracht ons de over tuiging dat W. V. dat pittige doortastende spel van het vorig seizoen nog niet ver leerd is, zoodat wij de komende wed strijden met een gerust gemoed tegemoet zien. Competitie-indeeling. Zuidelijke 3e Klasse N. V. B. Wilhelmina III 's Bosch. vVillem II2 Tilburg, 't Zesde II Breda. Zuilen.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1912 | | pagina 5