Derde Blad. De spanning van het oogenblik. LANDBOUW. BUITENLAND. BINNENLAND. Provinciaal Nieuws. Pelgiü. NUMMER 93 ZONDAG 17 NOVEMBER 1912. 35e JAARGANG ei i. De politieke atmosfeer, waarin, sinds 'n paar weken, de leidende staatslieden der groote Europeesche mogendheden ademen, is benauwend en het losgebarsten geweldige Balkan onweer heeft de lucht niet gezuiverd. Nauwelijks is de veldtocht In Macedonië en Epirus zoo goed als geëindigd met de zegepraal der Servische en Grieksche wapenen over de Turken, en dreigen in Thracië een of twee eerst daags te verwachten zeer bloedige veld slagen aan de macht en misschien aan heel het bestaan van het Otto- maansche rijk in Europa voor goed een einde te maken, of reeds ontwaart men, door het gordijn van den over het oor logsterrein hangenden kruitdamp heen, in de verte de verschijning van een nieuw schrikwekkend spooksel. Bij ieder, die sinds anderhalve maand den loop der gebeurtenissen met eenige aandacht ge volgd heeft, rijst als vanzelf de vraag zullen wij na den val van Konstantinopel aan den vooravond staan van een oorlog tusschen Servië en Oostenrijk, tusschen Oostenrijk en Rusland, tusschen de mo gendheden van den Driebond en die der drievoudige overeenkomst of Triple En tende De vraag is er een van zóó ernstig karakter, dat zij niettegenstaande we haar in de laatste dagen elders in ons blad herhaaldelijk aanroerden hier ter plaatse nog wel eens uitvoeriger mag worden besproken. De inzet van de'n belangenstrijd onder de groote mogendhedea bij de definitieve oplossiDg van de Balkan-quaestie, is Al banië 1 Niet de tijdelijke bezetting door de verbondene legers van Konstan tinopel niet de verdeeling van den buit Thracië, Macedonië en Epirus onder de overwinnaars doch de toekomstige po sitie van de Turksche provincie Albanië met hare zoowel onder krijgskundig als commercieel opzicht waardevolle haven plaatsen San Giovanni di Medua en Du- razzo. Wat de Albaneezen zeiven wen- schen is nog niet duidelijk gebleken het zal hun trouwens ook niet worden gevraagd. De overgroote meerderheid, de Mohammedaansche bevolking, leidt een vrij leven* in de meest ongunstige beteekenis van het woord, een echt rooversbestaan en het staat te vreezen, dat bij de invoering van zelfbestuur met een vreemd vorst aan het hoofd de toe standen er aldaar maar weinig op zullen verbeteren en er aan roof, plundering en uitbarsting van rassenhaat tusschen Mohammedanen en Christenen zeer moei lijk een einde zal kunnen worden ge maakt. De Oostersche quaestie zou dan van een Macedonische hetgeen zij tot dusverre voornamelijk was veranderen in een Albaneesche een autonoom Al banië zou misschien bij voortduring een bron zijn van onrust en opstand. Servië als machtigste nabuur en geographlsch naaste belanghebbende, verzet zich dan ook met de andere Balkan-staten tegen het denkbeeld van zulk een zelfbestuur, als resultaat der inmenging van een paar groote mogendheden eu eischt de toe voeging van Albanië aan zijn rijksgebied, waarbij het dan verder zelf wil onder handelen met Montenegro over den af stand van eeD gedeelte der veroverde Turksche landstreek aan laatstgenoemd koninkrijk. Servië wenscht door het bezit van Albanië vooral in het belang van zijn handel te bereiken een uitweg naar de zee. Het gevoelt zich blijkbaar als iemand, die dreigt te stikken in een ver trek zonder opening, waardoor hem de noodige lucht moet worden toegevoerd En bij dit streven vindt het natuurlijken steun te Sint-Petersburg, waar men een eventueele bevordering van dezen slavi- schen beschermeling tot mede-beheer- scher der Adriatische Zee handig hoopt te kunnen exploiteeien óók voor zijn politiek belang. De vestiging van Servië's macht aan de kust der Adriatische Zee zou dan tevens een niet geringe ver sterking van Ruslands invloed aldaar beteekenen. Doch op die wijze zou een streep worden gehaald door de bereke ningen der regeering te Weenen, die vrijheid van een handelsweg naar Salo- niki verlangt, onafhankelijk van de (al of niet uit Sint-Petersburg gedirigeerde tarief-politiek en de verkeerspolitiek van Servië. Vandaar dat zij geen verandering dulden kan in den >status quo*, den bestaanden toestand, die haar met Italië aan de Albaneesche kust der Adriatische Zee het overwicht schenkt. Tot dusverre had de Donau-monarchei Set viië in haar macht, dat bij de gering ste beweging, die men te Belgrado maak te en die ongevallig was aan den machtigen Germaanschen nabuur, deze den handel bepaaldelijk den varkens- uitvoer van Servië verlamde alle Servische varkens werden besmet ver klaard, en geen enkele dezer door poli tieke besmetting aangetaste krulstaarten kwam de Donau-monarchie binnen. De toepassing van zulk een draconischen maatregel gedurende eenige weken of maanden was dan voldoende, om de regeering te Belgrado voor de wenschen van die te Weenen te doen buigen. Aan dezen toestand zou natuurlijk een einde komen, zoodra Servië meester werd van de Albaneesche kust met de hierboven genoemde havenser ware misschien van Servischen kant ook een revanche te vreezen tegenover Oosten- rijk's handelsverkeer te land met het Oosten, en op de derde plaats zou, zooals we reeds opmerkten, de vestiging van Servië aan de kust der Adriatische Zee gelijk staan met een verdringen van den Germaansch-Italiaanschen invloed in Albanië door den Slavischen. Rusland, dat steeds de rol van voogd heeft ge speeld over het Servië uit de eertijds dusgenaamde >kinderkamer* van den Balkan, zou ongetwijfeld de invloedrijke en zoo noodig goedgeefsche en scheutige peetoom blijven van het Servië in zijn mannenjaren, concurrent van den Driebond op het Balkan-schier eiland. T. Een enkel woord over de Kaïwij Cultuur. De karwij wordt hoe langer zoo meer een gewenschte vrucht in de vruchtwisse ling. Op groote schaal is de verbouw ervan altijd gewaagd, in verband met de onzekerheid van den marktprijs. Van daar dat die altijd eenigszins beperkt zal blijven. Trouwens voor de fabricatie van Kummel en andere likeuren, voor het kruiden van gebak en kaas, kan nooil zulk een groote kwantiteit noodig zijnt Een massaproductie zal het dus nooi. worden. Dat belet niet, dat in de jaren 1901-1910 gemiddeld per jaar 5394 Hectaren met karwij werden bebouwd in Nederland en dat in het afgeloopen jaar 1911 reeds 8230 Hectaren met dat gewas werden bebouwd. Het is dan ook, zooals ik zei, in vele opzichten een uit stekend gewas. De oogst valt vroeg de karwij bloeit in de tweede helft van Mei, is rijp in het laatst van Juni of in 't begin van Juliin de eerste week dier maand wordt geoogst De vruchten zijn dan bruin geworden en vallen dan licht af. De stoppel kan dus gemakkelijk her haaldelijk geploegd en geëgd en voor het opvolgend gewas in goeden staat gebracht worden. Ook is het karwijland uitstekend geschikt voor groenbemesting en den verbouw van allerhande veevoe der. De karwij is een 2-jarig gewas, dat dus in het 2de jaar pas vrucht geeft. Nadat het land in het najaar geploegd is, wordt het in het voorjaar geëgd, en half Maart tot half April bezaaid. Het zal in de meeste gevallen hoogst nood zakelijk zijn, het voor karwij bestemde land reeds in het najaar 400 K. G. Ka iniet of 150 K. G. 40°/o kalizout te ge ven. Als dekvrucht (deze vormt dus den oogst van het eerste jaar) neemt men meestal erwten of veldboonen, ook wel lijnzaad, bruine mosterd, blauw maan zaad, soms vlas of bruine stamboonen. Doch erwten het meest. Men kan de erwten met de machine zaaien en op de ze machine een toestel aanbrengen voor het zaaien der karwij. Deze wordt dus tegelijk met de dekvrucht gezaaid- Men heeft dan ongeveer 7 K.G. per Hectare noodig. Zaait men met de hand in den vorm der machine, waarmee men de erwten zaait, dan gebruikt men 12 K.G. per Hectare. Na het zaaien egt men het land met een lichte egge dicht en zoodra het land droog is, gaat men er met een rol over. Afgezien van de bemesting der dekvrucht moet de kar wij een zeer krachtige bemesting hebben. Een gemiddelde oogst geeft 1250 K.G. zaad en 2500 KG. strooi Karwij bevat 12.2 KG. kali en 71.3 KG. phosphorzuur per 1000 KG. Daar enboven leert de practijk dat chilisal- peter voor de karwij onontbeerlijk is. Ik zeg dus niet, teveel, als ik spreek van krachtige bemesting. Nadat de dekvrucht van het land is dus in den herfst van eerste jaar, zaaie men minstens bij het aanvaarden 150 KG. chillsalpeter en 200 KG patentkali. In het voorjaar van het 2e jaar moet de karwij nog eens chiii- salpeter hebben. Karwij kan nooit te welig staan, daarom geve men ook bij normalen stand veel chilisalpeter en ook op het vruchtbaarste land veel kaliensu per, waarvan de kosten reeds door ge- rige mneeropbrengsten worden vergoed. Wanneer men namelijk weet, dat een baaltje van 50 KG. tot f 40 kan doen, dan zal men wel inzien, dat karwij een gewas is, waarvan de kunstmest niet ge spaard mag worden. De oogst moet voorzichtig geschieden, met zicht of sikkel of met de machine. De losse schooven worden op 20 a 30 stuks in kleine schel ven of stoelen geplaatst. Raadzaam is echter op ruiters" te droogen. Na 2 h. 3 weken dorscht men de karwij. Het Verbruik van Kalizouten in Nederland. Er is een tijd geweest, dat de kali- zouten in den landbouw geheel on bekend waren, een tijd toen het land maar half zooveel producten gaf als tegenwoordig. Die tijd is lang voorbij, maar toch is het eerst in de laatste 10 a 12 jaar, dat het kaligebruik is toege nomen, in de laatste 6 jaar geweldig is toegenomen. Wel een bewijs, dat de Nederlandsche landbouwer niet achter blijft, dat hij de waarde van de kalibe mesting begrijpt en door ervating geleerd heeft, dat de uitgaven gedaan voor Kainiet, patentkali, 40% kalizout enz. niet nutteloos zijn, maar met honderd voudige rente terugkomen. Het kalige bruik in Nederland is zeer groot, dat bewijzen de volgende cijfers. In het jaar 1911 zijn in Nederland verbruikt 147.380.000 K. G. kainiet (en sylviniet) 19.850.000 K. G. kallbemestingzout (voor al 40% kalizout) 27.760,000 K G. patent kali (zwavelzure kalimagnesia) 1.320.000 glove Kalium 800.000 K. G zwavelzure- kali. Dit maakt te zamen de enorme hoeveelheid van 197.610.000 K. G. Kalizouten of bijna 200 millioen K. G. In 1907, toen ook reeds het kaliverbruik in den Nederlandschen landbouw belang rijk stijgende was, bedroeg dit totaalcijfer nog slechts 135 millioen K G. óók veel, maar dan toch op het oogenblik nog met toegenomen. In 1911 is het wereld- verbruik geweest ongeveer 4400 millioen K. G. Aldus is in Nederland ongeveer het Vjgste deel verbruikt van de gansche hoeveelheid verbruikte Kalizouten. Niet tegenstaande dit massagebruik, zijn er toch nog gedeelten in ons land, waar men veel te weinig Kali in den landbouw gebruikt b v, in Zeeland, Noord-en Zuid-Holland, Utrech', Gelderland, en Friesland. In al die provincies kan het Kaligebruik nog zeer toenemen. Toch wordt er genoeg gedaan, om de land bouwers ook in die provincies in te lichten. Het Landbouwkundig Bureau van het Kali-Syndikaat te Utrecht Booth- straat 13, geeft gratis inlichtingen omtrent bemesting, proefvelden enz. Wie iets wil weten omtrentbemesting, wie proefvelden wil aanleggen, hij wendde zich tot dat Bureau. De legerhcrvorming. Minister-president De Broqueville heeft in de Kamer belangrijke mede- deelingen gedaan omtrent de op handen zijnde legerhervorming en daarbij als zijn vrees te kennen gegeven, bij een eventueelen oorlog tusschen de België beschermende Staten, Frankrijk, Duitsch- land en Engeland, de Belgische neutra liteit zou worden bedreigd. Volgens het ingediende wetsontwerp worden de lichtingen, die door den dienstplicht van één zoon per gezin 16000 man opleveren, na invoering van den algemeenen dienstplicht op 30.000 tot 35 000 man per jaar gebracht. De legersterkte in vredestijd groeit daardoor tot 80.000 man, de oorlogssterkte bij oproeping van de 13 laatste lichtingen op 200.000 man te veld en 100.000 voor de vestingen. Tot nu toe bedroeg de legersterkte in vredestijd op papier 45.000, en in oorlogstijd 180.000 man De dienstplicht blijft onveranderd 16 maanden voor de infanterie en 20 voor de cavalerie en andere bijzondere wapens Naar Duitsch voorbeeld zal een jaar voor éénjarige-vrijwilligers worden in gevoerd. Nederlandsche slagschepen. Het bericht in de Fakkel over de plannen minister Colijn voor het bouwen van vijf groote slagschepen voor Indië acht de Ijzer- en Staalkroniek niet on waarschijnlijk. Reeds maanden geleden, zegt die Kroniek. wisten enkele engelsche bladen mee te deelen dat vertegenwoor digers van het nederlandsche departe ment van Marine zich in Engeland be vonden om daar met werven te raad plegen, of als men wil, onderhandelen over den bouw van dreadnoughts. Grond-wetsherziening. Volgens het Vad. zal de regeering bij de binnenkort aanhangig te maken voor stellen tot Grondwetsherziening het advies der commissie ten opzichte van Art. 171 over de verhouding van de kerkgenoot schappen tegenover den Staat niet volgen Uit de sigaren-nijverheid. Woensdag is te Venlo een spoedei- schende algemeene vergadering van de Zuidelijke fabrikanten gehouden. Het resultaat van deze vergadering is naar het Huisgez. meldt dat de Zuidelijke fabrikanten thans aan de vier arbeidersorganisaties een loonregeling hebben voorgelegd, waarmee zij,naar zij zeggen zóó ver zijn gegaan als de ijpoestand hunner industrie hun veroor loofde. In deze nieuwe loonregeling is een minimum voor het geheele Zuiden vast gesteld. Nemen de arbeidersorganisaties dit voorstel aan, dan wenschen de fabrikan ten dat deze loonregeling bij alle afdee- lingen van den Zuidelijken Fabrikantea- bond vóór 1 Januari 1913 worde inge voerd. Als tijdelijke maatregel om de werk lieden tegemoet te komen zal tot zoolang een toeslag worden verleend van 5 pet. op de weekloonen. Indien de arbeidersorganisaties met dit besluit der Zuidelijke fabrikanten geen genoegen nemen, stelt de R. K. Bond van Zuidelijke fabrikanten voor de zaak aan arbitrage te onderwerpen. Tevens wordt aan deze toezegging de voorwaarde verbonden, dat de arbeiders organisaties zich verplichten om zoowel toeslag als loonregeling binnen den kortst mogelijken tijd alom ingevoerd te krijgen bij de niet-georganiseerde patroons. Met kleine meerderheid is dit voorstel door de organisaties, speciaal in Am sterdam verworpen. Ommen. Mr. C. J. A. Bichon van IJselmonde candidaat gesteld voor het lidmaatschap van de Tweede Kamer door de centra le Chr. Hist, kiesvereeniging in het di strict Ommen, is, naar het Vaderl. ver neemt, tegen de Tariefwet. De liberalen zullen, zoo wordt aan de Tel. gemeld, geen candidaat stellen. De centrale anti-revolutionaire kiesver eeniging in het district Ommen heeft in hare gistermiddag te Almelo gehou den vergadering opnieuw mr. H. van der Vegte. te Zwolle, candidaat gesteld voor het lidmaatschap der Tweede Ka mer voor genoemd district. Koning George door ons land. Naar Zelandia verneemt, is het vol gend jaar te Ter Neuzen een eskader te wachten, dat door het kanaal van Terneuzen koning George van Engeland naar Gent zal overbrengen, voor een be zoek aan de de tentoonstelling aldaar en een ontmoeting te hebben met het Belgische koningspaar. Nederlandsche oorlogsschepen zullen ter begroeting en begeleiding van den Engelschen koning te Terneuzen aan wezig zijn. De Rijksmiddelen. Een mooie Octobermaand voor Rijks schatkist 1 Maar wij mogen de be teekenis van het eindcijfer toch niet overschatten, omdat wij de de afgeloo pen maand hebben te vergelijken met October 1911, die in bijzonderheden on gunstig was. Een mooie Octobermaand nochtans, omdat de voornaamste in- comstbronnen ruim, sommige zeer ruim vloeiden. Ondanks zeer enkele vermin deringen de hoofdrubrieken wijzen in eindcijfer alle ditmaal een vermeerdering aan, met uitzondering van f 188 op de jachtrechten ondanks enkele vermin deringen krijgen we een opbrengst van f 17.794-732 over de afgeloopen maand tegen f16,146.129 in October 1911, al- zoo een tegoed saldo van niet minder dan f 1648.573. Er moeten in de twee laatste maan den nog 30 mllioen ontvangen worden om het geraamde bedrag te bereiken en daar dit cijfer stellig wordt ovei trof fen, kan het jaar 1912 nu reeds als een voordeelig belastingjaar worden aange schreven.. Samensmelting. >Het Huisgezin* maakt melding van hardnekkige geruchten betreffende het plan tot samenvoeging van de »Maas- bode* en »de Tijd* en zegt te ver nemen, dat er »lnderdaad plannen in bewerking moeten zijn, die de mogelijk heid van den combinatie dier beide bladen niet buiten sluiten. Wij kunnen dienaangaande mededeelen zegt >de Tijd*, dat van deze plannen bij onze directie niets bekend i9. Rechtsche samemverking Naar het Centr. verneemt, zijn tusschen de drie rechtsche partijen besprekingen ingeleid tot het samenstellen van een gemeenschappelijk program van actie voor de verkiezing van 1913. Geen landweeroeteningen. De >Avp* verneemt dat in het jaar 1913 geen landweer-afdeelingen tot het verrichten van werkelijken dienst, onder de wapenen zullen worden geroepen.. Een goed voorziene kas Uit het Weekblad van den Diamant- bewerkersbond te Amsterdam blijkt, dat de beschikbare geldmiddelen van den bond einde September ruim 18 ton gouds, of precies f 1.819.580.73 bedroegen. Het ledental bedroeg 1 November 9870. Waalwijk 16 Nov. 1912. Vergadering der Kamer van Koophandel en Fabrieken te Waalwijk. In de gisteravond gehouden vergade ring der Kamer van Koophandel en Fa brieken alhier werden geinstalleerd de nieuwe leden, de heeren E. W. Klijberg en M. A van Loon. Tot Voorzitter en Onder-voorzitter der <amer werden herkozen de heeren J. Timmermans Wz. en P. van Loon voor het jaar 1913. Werd o.m. besloten adhaesie te be- uigen aan het adres der Kamer te Haar- em aan den Minister van Landbouw, Nijverheid en Handel, betreffende een door die Kamer aangenomen motie inzake iet wetsontwerp ter verzekering van werklieden tegen geldelijke gevolgen van invaliditeit en ouderdom, behelzende het verzoek tot wijziging in genoemd ont werp in dien zin, dat risico-overdracht op particuliere ondernemingen, onder bepaalde voorwaarden, wordt mogelijk gemaakt Idem aan het adres der Kamer te Ap- pingedam aan den Minister van Finan- tiën, houdende het verzoek te willen bevorderen, dat ook de winsten uit het landbouw-bedrijf in de bedrijfsbelasting worden aangeslagen. Wijders werd kennis genomen van de diverse ingekomen stukken enz. Uitvoerig verslag volgend nummer. Kamer van arbeid Bij Kon. besluit van 14 dezer is be paald, dat art. 7 van het Kon. besluit van 20 Mei 1901 tot oprichting van de Kamer van arbeid voorliet schoenma kersbedrijf te Waalwijk, wordt gelezen als volgt De leden en de secretaris der Kamer de voorzitter van den verzoenings- en raad hebben voor elke volgens de voor schriften der wet op de Kamers van arbeid gehouden vergadering, die zij bijwonen, recht op een som van twintig centen voor elk uur of gedeelte daarvan, dat de vergadering duurt, benevens, in dien zij woonachtig zijn in de gemeente a. Waalwijk op een bedrag van veer tig centen-; u. Baardwijk of Besoijen op een be drag van zestig centen c. Sprang op Capelle op een bedrag van zeventig centen d. Drunen, Loon-op-Zand, Vrijhoeve- Capelle of Waspik op een bedrag van tachtig centen". Een belangrijke Voetbalwedstrijd zal morgen alhier gespeeld worden. De reserves van de bekende vereeni- ging Helmond komen bij „Waalwijk Vooruit" op bezoek. De stand in de Zuidelijde 3e klasse N.V.B. is als volgt W. Vooruit Eindhoven T.V.V. Helmond II Willem ll2 W.V. gaat 2 1 1 0 0 dus 6 3 4 1 1 aan 0 2 3 1 9 het Koopt Diet in den vreemde, wat gij in Waalwijk even goed en even goedkoop kunt vinden. 2651 W. B. momenteel hoofd harer afdeeling, terwijl Eindhoven door Zondag jl T.V.V. te kloppen on- middelijk volgt. Nu de kansen voor de geel-zwarten gunstig staan, moet er na tuurlijk alles opgezet worden, om deze te behouden. Wanneer morgen de spe lers in het veld komen, moeten zij allen bezield zijn met het idéé we moeten winnen. Dan zal er van het begin tot eind gewerkt worden, want wil er ge wonnen worden dan is dit beslist nood zakelijk. Helmond bewees door op Eindhovensche terrein met E.V.V. 1 1 gelijk te spelen niet voor de poes te zijn en zullen zij er eveneens alles op zetten om morgen zegevierend huis waarts te keeren. We krijgen dus ongetwijfeld een uiterst spannenden strijd en hopen we dat de geel -zwarten ons niet teleur zullen stellen. Aanvang half 3. Te Eindhoven speelt Willem II en zijn wij naar den uitslag hiervan zeer nieuwsgierig, want zou Eindhoven ook kampioensaspiraties hebben Zondag 24 November gaan de geel zwarten aldaar op bezoek. Cursus in Fruitteelt. De heer Van Rosmalen, beambte der pomologische vereeniging alhier zal 22 November a.s. een cursus in fruitteelt openen in het lokaal van den heer D. Smits te Meeuwen. De deelname is zeer flink. Visscherij. Gisteren werd onze vischmarkt voor 't eerst na invoering der nieuwe vis- scherij-wet bezocht door den Inspecteur der visscherij. Kon, Stoomschoenenfabriek. Door bemiddeling vau Jhr W. de Savornin Lohman is door de Haagsche Handelsvereeniging, waarvan eere-voor- zitter is de heer T. Tynstra, directeur der Middelbare school voor Handel en Administratie te 's Hage, aan de Ko ninklijke Stoomschoenenfabriek A. H- van Schijndel het verzoek gericht om met een 35-tal leerlingen deze fabriek te mogen bezichtigen, onder leiding van genoemden heer Tynstra. De Echo va het Zeiden Doelpunten gesp. gew. gel. vorl. Punten voor tegen

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1912 | | pagina 9