Summer 30
Zondag 13 April 1913
36e Jaargang.
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Waalwiiksche Stoomdrukkerij Antoon Tielen
VAN HOUTEN S
Eerste Blad.
Het Middenstandsvraagstuk,
Dit nummer bestaat
uit DRIE bladen.
FEUILLETON.
Ouderdom en Jeugd
DRINKEN
Telefoonnummer 38. Telegram-AdresECHO.
De Écho van net Zuiden,
Waalwüknche en Langstranlsclie Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 8 maanden f0."5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieven, ingezonden stokken, gelden ecs., franco te zenden
Uitgever.
aan
den
UITGAVE:
AdvertentiKn 1—7 regels fü.60; daarboven 8 cent per regel; groote
letters naar plaatsruimte. Advortentiën'8 maal ter plaatsing opgegeven
worden maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 16 cent per regel.
Het plaatselijk Comité der Kath Soc.
Actie verzoekt ons opname van 't vol
gende v
Dat de belangstelling voor dit vraag
stuk met den dag grooter en meer al
gemeen begint te worden, blijkt uit alles.
Zoo werd Prof. van Aken uit Heeswijk,
Hoofdredacteur van het Patroonsblad,
den 3len Maart j.l. door Z. H. den
Paus in particuliere audiëntie ontvangen
welke als 't ware geheel, aan de be
spreking dezer kwestie gewijd werd.
Z H. toonde zich bijzonder ingeno
men, met de werkzaamheden van Prof.
v- A. als organisator der Katholieke
Patroons en deelde hem mede, dat hij
binnenkort een schrijven tot hem zou
richten in den geest van het bekende
stuk van Graaf Medalge.
Dit stuk niet zonder reden door 't Pa
troonsblad als een >document van be-
teekenls* betiteld, luidt als volgt
>Bij den prijzenswaardlgen wedijver,
Tan „DE ECHO VAN HET ZUIDEN/'
2 7)
Ilij moeBt voorloopig afwachten, wat er ge
beuren zou Lachard en ook de kapitein waren
nu gewaarschuwd, hij zelf wilde zijn bezoeken
ten huize van den juwelier herhalen, om daar
te kunnen nagaan of Duchatel zich meer en
meer in Horsense's gunst zou weten in te drin
gen.
Den volgenden voormiddag, juist toen hy
had ontbeten, kondigde zyn hniaknecht hem
reeds het bezoek vnu den dokter aan, en
nauwelijks was hij met hem de kamer binnen
gegaan, toen er opnieuw een rijtuig voor het
huis stilstond.
Daar zal, naar ik vrees, reeds uw be
zoek zijn tengevolge van uwe brieven komen
zy helaas te vroeg, fluisterde de dokter, en
vol bezorgheid verliet Benoit de ziekenkamer,
om zijn knecht naar beneden te zenden, en
zich daaromtrent to verzekeren, lteeds in den
gang kwamen een heer en een in 't zwart
gekleede dame hem te gemoet. Benoit kon
moeilijk zijne verrassing verbergen, toen hy
vernam dat de dame bet jonge meisje was
waarvoor Willy, zooals hij meende, hopelooze
liefde koesterde.
Wij komen onmiddelijk van de statie
hierheen, zegde de oude heer met bevende
Btem, toen zij het salon waren binnengegaan
wy verwachten niet anders dan een doode fe
vindeD.
Des te gelukkiger verrassing zal het voor
n zijn, dat uw zoon niet alleen nog leeft, maar
ook dat er gegronde hoop bestaat hem in het
leven te behouden, viel Benoit hem in de rede
met een onderzoekenden blik op LeoDie's bleek
gelaat, wier oogen vol koortsachtige spanning
aan zyne lippen hingeD. Sedert de kogel uit
de wond is verwijderd, is de toestand van den
welke door de katholieken wordt aan
den dag gelegd op zoo goed mogelijke
wijze het moeilijke sociale vraagstuk op
te lossen, dienen zij in het oog te houden,
hoe vaak de roemrijke Pausen Leo XIII
z.g. en de voorspoedig regeerende Plus
X,in onvergankelijke document deze zaak
betreffende, hebben herhaald, dat de
ware oplossing der sociale kwestie ge
zocht moet worden in de verspreiding,
door alle klassen heen, van de echte
beginselen van godsdienst, zedenleer en
recht, waardoor de sociale plicht van
naastenliefde, rechtvaardigheid, barm
hartigheid en onderlinge hoogachting
verkondigd worden.
»Ondanks de weinige aandacht, door
de machthebbenden en de tegenpartijen
aan hun werk geschonken, kunnen de
katholieken, geestelijken zoowel als lee-
ken, aanspraak maken op de eer en de
verdienste, dat zij sedert dertig jaren,
onder aansporing en leiding van den H.
Stoel, het probleem eener nieuwe maat
schappelijke orde onder de oogen zien,
en dat zij hun werk hebben gegrondvest
op de onweerlegbare en onwrikbare be
ginselen, welke ons gepredikt worden
in den naam onzes Heeren Jezus-Christus
en ons toekomen door het evangelie en
de onderrichtingen der Kath. Kerk.
sMaar hier moeten wij eene bekentenis
afleggen. Hetzij omdat degenen, die het
program moesten uitvoeren, een onvol
ledig begrip hadden van zijn aard en
doel, hetzij wegens den haast, waarmede
men in den kortst mogelijken tijd de
grootst mogelijke resultaten bereiken
wilde, feit is, dat geheel de sociale
werkzaamheid der katholieken zich bijna
uitsluitend richtte op de niet-bezittende
klassen, terwijl geheel of bijna geheel,
de patroonsklasse vergeten werd.Men
beweert altijd, dat dezen voor zichzelf
zorgen kunnen en, op die meening door
gaande, heeft men een der doeleinden
van het kath. sociaal program verwaar
loosd.
Maar in werkelijkheid, wil men het
beoogde doel bereiken, dan is, evenals
bij alle soort van werkzaamheid in in
dustrie, landbouw, handwerk en handel,
voor de behartiging der gemeen
schappelijke belaogen noodzakelijk, de
gelijktijdige, voortdurende samenwerking
van kapitaal en arbeid, de harmonieuse
ordening dezer twee elementen.
>Hieruit volgt logisch en vanzelf de
plicht der katholieken, om hunne zorg
en werkzaamheid niet te bepalen tot de
arbeidende klassen, want daardoor zou
den zij het evenwicht in krachtsontwik
keling ea in invloed doen verloren gaan
en de sociale wanverhouding eerder toe-
dan af te nemen-
iWeliswaar kunnen de patroons, in de
botsing der groep Hlangen, voor zich
zelf zorgen maar deze zedelijke en eco
nomische onafhankelijkheid mag voor de
katholieken geen aanleiding zijn, om ten
hunnen opzichte zóó werkeloos te blijven,
dat geen enkele aandrift van christelijke
naastenliefde en rechtvaardigheid hen
ooit ter hulpe komt. Indien wij metter
daad van ons program uitsluiten de klas
se der patroons en der iodustrieelen,
zou daarvan het gevolg kunnen zijn, dat
zij, sterk door hun macht en hunne fi-
nantieele en moreele onafhankelijkheid,
te rade gingen bij hun eigen belang en
hun eigen voordeel meer dan bij de re
gelen van rechtvaardigheid, billijkheid en
algemeen welzijn, dat zij hunne so
ciale plichten vergaten, en bij de botsing
van hunne belangen met die der prole
tariërs, overgingen tot voorkomende
maatregelen, en daden van verweer, die
noodlottiger konden worden dan wat men
somtijds afkeurt in de organisaties der
werklieden.
»De houding der grootindustrie bij
geheel of gedeeltelijk doen stilstaan van
den arbeid in gevallen van scherpe cri
sissen, bij kortere of langere, meer of
minder gerechtvaardigde uitsluitingen,
de macht der federaties van sommige
nationale industriën, die kunnen beslis
sen of ontzaglijke massa's arbeiders te
werken zulleD hebben of niet, de ver
zekering van handelshulzen tegen risico
van stakingen, en eindelijk alle kracht
middelen om allen tegenstand der van
hen afhankelijke klassen te breken, dat
alles bewijst wel, dat iedere katholieke
organisatie van d n arbeid, hoe sterk en
machtig ook, niet in staat zal zijn, haar
doel te bereiken, indien niet, evenwijdig
met deze organisatie, zich ontwikkele
die van het kapitaal.
De oude gilden van kunsten en am
bachten zijn verdwenen, weggevaagd door
de staatkundige afwisselingen onderdrukt
door de regeeringen of gesloopt door
hun eigen nadeelen- £bnder een nuttigen
en loffelijken naijver in den weg te staan
verhinderden zij de ongebreidelde en
oneerlijke concurrentie, regelden de pro
ductie, de circulatie en verdeeling van
den rijkdom en maakten tot broeders, met
gemeenschaplijke strevingen enbelangen
de ondernemers en de arbeiders, patroons
en gezellen. De verleidelijke en bedrie
gelijke theorieën van het economisch libe
ralisme en van het socialisme hebben
zich een weg gebaand en eene versprei
ding gevonden met de snelheid van den
>liksem. De gemengde vakvereeniglngen
hebben niet kunnen bloeien, daar
zij dikwijls afstuiten op practische moei
lijkheden en al moedigt de katholieke
sociale leer ze aan, waar zij ze praktisch
uitvoerbaar acht, toch beveelt zij als ze
ker middel om de sociale orde te be
schermen aan de afzonderlijke organi
satie der twee klassen, die van armen
en rijken-
zieke merkelyk vooruitgegaan de laatBte nacht
ging rustig voorbij, edele organen schynen niét
beleedigd te zijD. Op bet oogenblik is de dokter
bij hem, wij zullen dadelijk vernemen of er
sedert gisteren verdere baterschap is ingetre
den.
Leonie bedekt de oogen met haren zakdoek
an Bnikte zacht. Willy's vader stuk den joDgen
man zyn beide handen toe.
Moge üod n vergelden, wat gij aan
mijn zoon bebt gedaan, zegde bij diepbewogen
ik dank n van ganscber hartezoolang ik
leef zal ik dot nooit vergaten.
Ook mijn dank znlt gij wel in ontvangst
willen nemen, liet Leonie hier op volgen,
terwijl zij hem de hand toestak, het zijn vreug
detranen die ik op dit oogenblik Btorteen
zware last valt mij daarmee van de ziel. Gelooft
gij dat de dokter mij zal toestaan den zieke
te zien
Ik vrees van nietantwoordde Benoit
vol hartelijke deelneming, ik weet dat uw be
zoek hem op dit oogenblik nog niet gewenscht
voorkomtby heeft er my reeds een verwijt
van gemaakt, dat ik de brieven van mijnen
vriend heb verzonden.
Ik ben als verpleegster naar hier geko-
meD.
Vergeef mij, mejuffrouw, ik heb eene
uitstekende en trouwe verpleegster by hem
aangesteld.
Zij zal vermoeid worden en dan neem
ik bare taak over. Acb, zend mij niet weg,
dat bid ik u, het is een heilige plicht, dien
ik moet vervallen.
Tegenover deze dringende bede bevond Banoit
zich in niet geringe verlegenheid. Hij gevoelde
dat het wreed zon zijn, te weigeren, en toch
durfde hij ook geen toestemmend antwoord
geven, daar hij vreesde het leven zyne vriends
in gevaar te zullen brengen, want dieDS bebond
hing af vun eene hoogst zorgvuldige verple-
M Bergmann scheen Benoit's gedachten te
raden, hy knikte hem bemoedigend toe.
Gy knnt met volkomen gerustheid deze
bede inwilligen, zegde hy, ik heb deze jonge
dame gedurende onze onvergetelijke reis lee-
ren kennen en liefhebben. In het eerst kwam
het mij niet zeer gewenscht voor, haar geleider
te zyn, want ik vreesde klachten en tranen,
doch ik zou onrechtvaardig zijn, aIs ik thans
niet openhartig verklaarde, dat zij mij niet
tot last, maar tot stenn is geweest. Geen er-
kele klacht kwam baar over de lippen, zij scheen
er slechtB op bedacht, mijne bezorgdheid te
verminderen, my te bemoedigen en hoop in te
spreken. De kalmte, waarmee zij dit alles deed,
is mij een waarborg dat zij een voortreffelijke
verzorgBtor zal zyn cd zou het voor my eene
groote geruststelling zijn als ik wist, dat mijn
zoon onder de hoede van zulk eene verpleeg
ster was.
Ik kan hierin geene beslissing nemen,
antwoordde Benoit, die Leonie's emeekenden
blik ontweek, sta mij toe, den dokter er over
te raadplegen, naar zijne bbvelen moeten wy
ons allen schikken hoe zwaar het ons ook mo
ge vallen. Gij veroorlooft mij wel, dat ik mij
met dit doel eenige oogenblikken verwijder
ik zal intnsschen zoo vrij zijn n een klein
ontbyt te laten brengen en verzoek n myn
huis als het uwe te beschouwen.
Met eene lichte buiging verliet bij het sa
lon beiden staarden hem ernstig no,
Myn hart is nog te vol een dankgebed
wil mij niet over de lippen, zegde Leonie
zacht terwijl zij hare oogen met do hand be
dekte. Welke beslissing de dokter ook moge
nemeD, ik blijf bier, dat besluit kan door
niets aan het wankelen worden gebracht.
Blijf kalm, Leonie, ik zal met den dok
ter spreken, antwoordde de oude beer, al mocht
hy ook de verpleging thans nog niet aan u
willen toevertrouwen, don zal hij nog ongetwij
feld binnen eenige dagen wel aan uwen wensch
voldoen, wanneer by u nader heeft leeren
kennen, liet is echter de vraag of uw teeder
gestel wel tegen die zorg en insponDiDg is
opgewassen.
Het bewustzijn, dat ik een heiligen plicht
te vervullen heb, zal mij de noodige kracht
geven, zegde Leonie, terwyl de huisknecht,
bijna onhoorbaar binnentrad, om het ontbyt
op te zetten; maak n niet ongernst over mij. ik
ben moediger en sterker dan gij meent.
Met een buiging noodigde de huisknecht
beiden nit, plants aan de tafel te nemen. De
onde heer stond op om Leonie er heen te
geleiden en toen dez9 nn ook van haren stoel
>De klassen van patroons en industri-
eelen, tot op heden door onze organi
satoren verwaarloosd, moeten evenzeer,
zoo niet in grootere mate de aandacht
trekken dan de arbeiders want, volgens
de gedachte van den onsterfelijken Leo
XIII, uitgedrukt in zijn Encycliek Cra
ves de communien opnieuw bevestigd
in het Motu ptoprio van Z. H. Pius X
over de Christelijke volksactie en de
christen democratie *men moet van het
begrip der christen democratie uitsluiten
alle aanleiding tot het verwijt, dat zij
haar zorgen wijdt aan de lagere volks
klassen maar tegelijkertijd verwaarloost
de hoogere standen, die niet muider nuttig
zijn voor het behoud en de verbetering der
maatschappijDe bezittende klassen,
door ons georganiseerd, moeten door
drongen zijn van de christelijke begin
selen, van de christelijke deugd en de
overtuiging hebben, dat in de sociale
orde iedere klasse onmisbaar is voor
het welzijn en het leven van alle andere,
dat alleen in de Katholieke leer het ware
juiste en onveranderlijke begrip te vinden
is van de rechtvaardigheid.
>En gelijk, sedert de afkondiging der
Encycliek Return Novarum, de katholieke
leeken in het strijdperk getreden zijn,
om de geestelijken te helpen en de
massa te veroveren, met zooveel geest
drift en vuur, dat zij door den omvang
en het succes van hun arbeid op het
werk der tegenpartijen een grooten voor
sprong gekregen hebben, zoo moeten
ook nu, met denzelfden lust als voor
de lagere klassen, met hetzelfde vuur
en hetzelfde geloof in de eindoverwin
ning, de katholieken van de daad de
hand slaan aan de christelijke organisatie
der hoogere standen.
>Zijn deze organisaties, van elkander
onderscheiden, maar gegrondvest op de
zelfde beginselen, een van bedoelingen
en inzichten en onder dezelfde leiding,
eenmaal tot stand gekomen, dan zal het
bij de onvermijdelijke botsingen, die zich
zullen voordoen, gemakkelijk zijn, de
vertegenwoordigers der twee partijen
samen te brengen, en met grond mag
men vertrouwen, dat uit dat vreedzame
en vanzelf komende samentreffen, over
eenkomsten en afspraken zullen voort
spruiten oprecht en duurzaam.
»Het vormen van beroepsverenigin
gen van eigenaars, industrieelen, hande
laars, ondernemers en dcrgelijken, kan
vergemakkelijkt worden, door de reeds
bestaande instellingen, door ons opge
richt, als landbouwkassen, landbouwor
ganisaties, coöperaties, onderlinge ver-
opstond, breidde hy de armen uit en trok
haar aan zijn borst.
Op n vertrouw ik, mijn kind. zegde hij
met bevende stem, breDg mij mijn zoon terng
en vervul den droom, die zijn levensgeluk
uitmaakt gezegend zij het uur waarop gij
beiden, arm in arm, mijn huis zult betreden.
Hy kuste haar op het voorhoofd en tra
nen Bchemerdeh in hare donkerblauwe oogen,
waaruit een dankbare blik hem trof.
Wat in myn macht is zalgeschieden
antwoordde zy zacht, terwijl zij aan zijnen
arm naar de tafel ging, verder moeten wy al
les aan God overlateD. Misschien iB dit alles
slechts een zware beproeving geweest waaruit
wij gelukkig zullen te voorschyn treden. Wie
kent de ondoorgrondelijke wegen der Voor
zienigheid
Da oude heer dronk een glas wijn. Leonie
raakte slechts even met da lippen haar glas
aan; de spijzen bleven onaangeroerd, het or-
geduld, waarmee de uitspraak van den dokter
verwacht wsrd, verdreef den eetlust.
Eindelijk trad Benoit Gonvain weer bic-
Den.
God lof, ik breng goede tijding, zegde
hy en zijn blij gelaat bevestigde zyne woor
den als zich heden geen verschijnsel voordoet
dan mogen wy 't doodsgevaar als geweken
b.schouwen.
Beiden dankten hem met een handdruk voor
deze woordeD. Met bevende hand vnlde Berg
mann nog eens zijn glas en drork het in
eenen teug uit,
En wat heeft de dokter besloten omtrent
mijn verzoek? vroeg Leonie.
Hjj wil u toestaan den lyder te zien, als
gij nw sterk genoeg gevoelt, zwygend on stil
aan het bed te treden en n op dezelfde wy-
zö weer te verwijderen.
Dat beloof ik, antwoordde Leonie, wier
oogen een oogenblik schitterden van vreng
de.
De zi ke slaapt, vervolgde Benoit. de
dokter wenecht dat deze slaap niet gestoord
worde. Bidenk wel, dat de geringste opwinding
hoogst nadeelig voor hem is.
Ik aal bet niet vergeten. En myne dien
sten als verpleegster?
Daarover spreken wy la'er, kom nn
mede -
llij bood haar zijn arm aan en geleidde haar
naar de ziekenkamerhaar eerste blik viel
op den dokter die noaBt het bad stond en met
den wysvinger aan de lippen haar waarschu
wend aanzag.
üp de teenen trad zy nadervol innige
deelneming roette haar blik op het bleeke
gelaat van doD Blapende, bet was haar onmo
gelijk een pijDlyken zncht te onderdruk
ken.
Op dit oogenblik opende Willy de oogen,
en hall wakend, half droomend gleed zyn blik
slechts een oogenblik langs de voor bem Btaande
geBtalte, want onmiddelijk plaatste zich de
dokter tusBchen hen beiden en gebood het
meisje met een bevelend gebaar, zich te ver
wijderen.
Benoit verliet met haar de kamer, zy
keerden naar het salon terng, waar een
kwartier later de dokter binnentrad.
Mejuffrouw ik doe u volstrekt geen verwijt,
zegde gij, terwijl hy haar blik vol angstige
spanning op zich gevestigd zag uw lichte zncht
kon moeilijk de oorzaak van dat plotseling
ontwaken zijn. en het schijnt my toe dat uwe
verschijning eene gunstige uitwerking op zij
nen toestand heeft gehad. Hij heeft n herkend,
maar by denkt dat het slechts een visioen ie
geweest. Nn slaapt hij weer, zijn pols is wat
sneller maar zijne ademhaling is kalm, dus
mogen wij het beste hopen.
Duizendmaal dank, dokter l riep Berg
mann.
En ik mag nn hier blyven, niet waar t
vroeg Leonie.
Ik stel gaarne mijne woning ter uwer
beschikking, wanneer de dokter Diets
nwen wensch heeft in te brengen, zegdefljM.
Benoit.
Voor heden moet ik de vervulling van
dezen wensch nog afwijzen, antwoordde de
dokter op beleefden doch beslisten toon, die
geen tegenspraak duldde bovendien zyt gij
zelf vermoeid van de reis, gij bobt behoefte aan
rost en met de goede berichten die gij thans
hebt vernomen, kunt gij zonder zorg aan die
behoefte voldoen.
Wordt vervolgd.)