timmer 48.
Zondag 15 Juni 1913.
36e Jaargang.
Iweede Blad.
LEZIlNG.
oor
(Vervolg Eerste Blad).
In nu moet niet worden vergeten dat
hier de belastingprijzen alle heb ge-
men volgens de winkelprijzen en dat
een hemelsbreed verschil is tusschen
fabrieksprijzen en de winkelprijze n
50°/o.
Jet Anti-Tariefwet-Comité heeft als
jschitterend bewijs gegeven eenstaatje
a prijzen in Enschede en Gronau en
tf dan kijk eens wat het in Gronau
Jijder is. Nu, dat is waar. In Gronau
les iets duurder, maar dat kan niet
irden geweten aan het invoerrecht. Er
andere factoren. En dan nog is er
b heel groot verschil tusschen het
litsche en het Hollandsche tarief.
Door invoerrecht te heffen zal alles
it zooveel duurder worden, want de
eranciers zullen hier wel zoo laag ver
jen dat het buitenland er juist even-
niet kan inkomen,
ïen betaalt niet gaarne aan eenige
ting. Deze belasting is echter eene
hermende. Het resultaat daarvan zal
en te zijn dat er meer werk zal
en en dus meer vraag naar arbei-
waardoor het loon zal stijgen,
ns land gaat achteruit 1
1 zijn in Brussel op de tentoonstel-
ook nog zulke mooie Oranjeboekjes
egeven. Omdat ik het gewaagd heb
boekjes voor reclame te beschouwen
ft men mij al eens beschuldigd geen
rlandsliefde te bezitten,
et is niets meer dan een eerlijke
:lame, zoo'n reclame als men dikwijls
briefhoofden ziet. Een groote fabriek
spoorlijnen en een haven er op,
re vrachtkarren met twee paarden
pannen aandeelen er op plaatsen gaat
ter niet want gaat men nu den fabri-
it eens opzoeken dan merkt men dat
fabriekje een uur van het spoor is
relegen, dat er in heel den omtrek
en druppel water is en er zelden of
lit een paatd voorbij de fabriek komt.
J^oo ook met de Oranje-boekjes. Er
^at wel veel in wat waar is, doch 't
at er ook in als met de briefhoofden
|rt een fabriek er op. Zoo staat er o.a.
dat er in ons land zijn 3 fabrieken
ar treinen worden gemaakt werkende
jl^^^neu met 100 arbeiders. Er staat dan
dat die fabrieken zich beijveren om
11de en smaakvolle arbeid te leveren
dat ze een schitterende toekomst te-
moet gaan. Op die schitterende toe-
mst zou ik niet gaarne aandeelen koo-
in. Ze zeggen wel eens een wissel
kken op de eeuwigheid, maar ik geloof
t dat deze wissel ergens op te trek-
a js.
Zoo ook met de confectie. Vroeger
rd, staat er in, onze markt overstroomd
ior Duitsche goederen, doch in den
atsten tijd heeft onze industrie zich
JZE$ozeer opgewerkt dat ze de Nederl.
arkt van vreemde goederen heeft ge-
liverd.
Maar nu moet men een ander boekje
zen, uitgegeven door Handel en Nijver-
tid, en ook samengesteld door Mr.
erwijn. Daaruit blijkt dat de invoer
wat grooter is dan de uitvoer.
Zoo ook met de metaal. Als men het
ranje-boekje leest zou men denken dat
^or de Nederl. Metaalnijverheid geheel
uropa wel gepantserd kan worden. En
crkelijkheid is dat er 50-maal zooveel
jordt ingevoerd als uitgevoerd.
De toestand in ons land is niet zoo
)ed. In 1911 kla igden 50 bedrijven over
inslechten gang van zaken. 12000 arbei-
trs uit Limburg moesten werk zoeken
Üuitschland en in 1912 werkten van
>neif ons land niet minder dan 140.000
255fbeiders over de grenzen.
In de laatste 10 jaar is het aandeel
-in den internationalen handel van ons
md en Engeland gedaald terwijl dat
België, Duitschland en andere be
kennende landen vooruitgaande is.
Dat zijn toch teekenen, die niet be
liegen.
iGaarne geloof ik, aldus spr., dat er
lenschen zijn die liever geen tariefwet
^giebben, doch men moet zich afvragen
at is voor het algemeen welzijn het
tst. In de schoenindustrie bestaat
Kport doch van wat er gemaakt wordt
m nog slechts 10°/0 naar het buitenland
gemeen wordt gezegd dat van de
ff. schoenen geen hoogere prijzen ge
laakt kunnen worden doch de looiers dan
1.
Qg-
lig.
d.
ate
477
117-1
meilf
die hebben hun prijzen ook verhoogd.
In Tilburg heb ik het genoegen gehad
met een mijnheer Depont-Mannaerts te
debatteeren. Die zei dat de prijzen der
schoenen door de hoogere leerprijzen
veel duurder zouden worden en dat
verhooging van prijs voor schoenen niet
is te verkrijgen.
Doch het leer zal niet duurder worden.
Indien de leerlooiers met volle capaciteit
werken, dan zijn ze in staat al het be-
noodigde leer te leveren. Het staat
daardoor reeds vast dat het leer niet
duurder zal worden. De export uit
Duitschland is overproductie. In Duitsch
land wordt 55 millioen K.G; leer ge
fabriceerd en daarvan moet 22 millioen
wegens overproduktie worden uitgevoerd
Dat moeten ze kwijt, kost wat kost. U
begrijpt toch wel dat de Duitschers niet
voor een paar °/o wegblijven, de looiers
kunnen dus met hun prijzen absoluut
niet doen wat ze willen.
Duitschland heeft in de laatste 30 jaar
een uitvoer van 134°/0 tegen Engeland
43°/0. Duitschland is sterk vooruitgaande
terwijl Engeland stationair is gebleven.
In Zwitserland hebben ze in 1906 een
tariefwet gekregen waar die van minister
Kolkman veel op lijkt en daar is het
transito verkeer met 25°/0 toegenomen
tegen voor 1906 met nog geen 20°/0.
Het aandeel in den Nationalen handel
is sedert de invoering van de tariefwet
toegenomen met 30 pCt. voor dien met
nog geen 25 pCt.
De loonen der arbeiders zijn er door
gestegen met 18 pCt. terwijl de prijzen
slechts met 12 pCt. zijn omhoog gegaan,
wat natuurlijk aan nog veel andere in
vloeden is toe te schrijven. Het saldo
van den arbeider is dus 6 pCt.
Spreker wijst verder er op dat al de
landen die invoerrecht heften zooals
België, Zwitserland, Denemarken, Servië
met alle rijken voordeeliger handels-
tractaten hebben dan wij. Daar behoeft
men absoluut niet bang voor te zijn dat
de andere rijken nu ook hoogere in
voerrechten op onze artikelen gaan
heffen. Dat doen ze nu ook als ze er
last van hebben.
Als bewijs haalt spreker een geval
aan van een aannemer die een station
had aangenomen van de N. B. Duitsche
Spoorwegmaatschappij welk station ge
legen was over de grens. Die man
gaat een contract aan met een steen
fabriek hier te lande en gaat beginnen.
Wat deden de Duitsche steenfabrieken?
Zij gingen naar den minister, wezen er
op dat zij gaarne die steenen willen
leveren doch dat die Hollandsche fabriek
iets goedkooper was wat echter met een
kleine verhooiging van invoerrechten zou
afgeloopen zijn.
Acht dagen later werd er een grooter
invoerrecht op geheven zoodat onze
steenfabrikant z'n steenen niet meer in
Duitschland 'kon brengen en er mee in
zijn maag bleef zitten.
In een K. v. K. te Duitschland werd
gezegd over onze aanhangig tariefwet:
laat nu niets anders dan je reizigers in
Holland werken. Laten die zorg dragen
dat de tariefwet niet komt- Komt die
er toch, wel dan vraag je de Regeering
een tractaat met Nederland te laten
sluiten. Voor ons wordt dan iets ge
wijzigd, terwijl ook de Nederlandsche
Regeering concessie krijgt.
Tot heden toe hebben wij dit echter
nog nooit gehad.
Jaures heeft eens in de Fransche Kamer
een motie voorgesteld welke ten doel
had een congres te houden waarbij alle
mogendheden tegenwoordig zullen zijn
teneinde te komen tot een geheele vrij
stelling van alle landen.
Als dat Troelstra hier voorstelt geef
ik er aanstonds mijn stem aan en wil er
dan zelfs voor spreken.
De arbeiders krijgen door de tarief
wet dus hooger loon, kunnen zich beter
ontwikkelen, zullen beter hun vak kunnen
leeren, daarom brengen zij allen hun
stem uit op Loeff en niet op Prinsen
die vrijhandelaar is, want hij zou mede
oorzaak zijn dat de sociale wetten er
niet komen. Hij zou mede oorzaak zijn
dat de oude van dagen, wiens rug is
gekromd en hand beeft, niet bij zijn
jongen kan binnen komen. Door de
sociale wetten zullen de ouden van dagen
tot hun jongens zeggen, ik kom mijn
laatste jaren bij je door brengen, ik
vraag niet je brood, dat heb ik zelf, doch
ik vraag alleen je liefde en gastvrijheid
aan je haard. Hij zal dan zijn een
zonneschijn in het huishouden om wiens
heengaan allen diep bedroefd zullen zijn.
Daarom allen gestemd op Loeff 1
(Luid applaus.)
Daarna verkreeg de heerBlomjous,! Wellicht die Fabrieken zelf Die Fabrle-jen Id dat comité medezegglogschap
secretaris van het Pro-tanefwet-comite ken dan welke hier hunne verkoophuizen zoude gehad hebben dat dan door dat
het woord en sprak ongeveer als volgthebben 1 Bedoelt de heer Bekker bij*-. I comité veel minder schetterende reclame
Mijnheer de Voorzitter
De Heer Mr Bekker heeft hier volgens
het verslag in »De Maasbode* verleden
Maandag eene rede gehouden, welke
niet door den beugel kan.
In de felle hitte van den verkiezings
strijd worden de woorden al
der gewogen, begeesterd als
is
laatstleden Maandag wees Minister
Talma antwoordde het denzelfden dag,
dat hier Mr. Bekker sprak zoo kostelijk
den heer Terkuile, toen deze bij de ont-
eens mfn-1 van£st van ^et Katoencongres zinspeelde
m.n ,„i_ op de Tariefwet, dat Binnenlandsche
-1 m_n I strijd, hoe versterkend en verfrisschend
wills is door de richting, welke men J
J overigens ook als vele dranken zijn aroma
voorstaat, maar deze rede van den secre- 4& T. a
1 aanstonds verliest bij export Het Anti-
de filialen van de Buitenlandsche Schoen-en onzinnige prentbriefkaarten met af-
fabrlkanten, waarop de heer Khjberg jonden en monsters onder het Neder
landsche volk zouden verspreid zijn, maar
i Tariefwet Comité telt vooral zeer vele
leden onder importeurs en agenten, die
er alle belang bij hebben, dat de toe
stand maar blijft zooals hij thans hier
is, die er belang bij hebben, dat de
Nederlandsche Producten op de Neder
landsche Markt zooveel mogelijk ge
weerd blijven en die voor dit doel het
Anti-Tariefwet-Comité gaarne mede
helpen om afschrikwekkende platen te
doen teekenen, drukken en verspreiden,
waarop de Tariefwet gewoonlijk het
monster is, gereed om de welvaart van
ons land te verslinden. Dat er op ver-
taris van.het anti-tariefwet-comlté is van
dien aard geweest, dat zelfs de Nieuwe
Rotterdamsche Courant (welk blad anders
gewoonlijk eene groote belangstelling
toont voor de excursies van den heer
Bekker met een of ander christelijk anti-
coalitieman), dat zelfs dit blad Mijnheer
de Voorzitter, slechts een berichtje
plaatste om het fiasco te bemantelen.
Ik vind het altijd te betreuren. Mijn
heer de Voorzitter, indien eene verga
dering zich laat medesleepen door anti
pathie tegen een spreker, terwijl hij bezig
is zijne meening uiteen te zetten, maar
bij de vergadering hier laatstleden, hct vóór-Tarlnfwet-
Maandag gehouden ,s op zijn allerminst gom|lé Ban'nonceerde wel een over de
genomen de eenigsz ns nrnnilesteerendeU^^ bcbben de
houding der aanwezigen gemakkelijk te waaBrlij{; rtikl„iiU
bWUP". ondervonden.
Ik ben dan ook niet hierheen gekomen
omdat ik zoude vreezen, dat er ook Geïllustreerde Advertenties we ke
maar eenig gevaar zoude bestaan voor siads tlJd de Nederlandsche bla-
het niet hernieuwen van het mandaat den ontsieren evenals tegenwoordig het
door Waalwijks Kiezers aan Mr. Loeff, landschap bedorven wordt door de veel-
die een sieraad was en eene stuwende kleurige reclame-schuttingen langs
kracht in ons vorig Christelijk Ministerie, spoorlijnen
dat heengiDg na eene verkiezlngscam- Beweringen, Mijnheer de Voorzitter,
pagne uitermate veel gelijkende op die, zonder bewijs 1 Maar hoe wil de heer
welke men thans meent te mogen voeren. Bekker dan ook bewijzen eene bewering
maar wiens val al zeer spoedig door de bijv. dat in een der groote steden van
natie betreurd werd toen men zag wat het zijne industrie sterk beschermende
de 51 van links vermochten tot stand Duitschland men eerst begon met ossen
te brengen. Het is toch immers ondenk- te slachten, doch later paarden en zei's
baar, dat Waalwijks bevolking er toe honden geslacht werden. Volgens de
zoude willen medewerken om eene re- verslagen en mededeelingen van de
geering te verzwakken, op wier arbeid directie van den Landbouw 1911 No. 6
wij fier kunnen wijzen en die een heerlijk was het vleeschverbruik ten onzent in
gebouw optrok tot schutse van den 1909 slechts 33.03 Kg. per hoofd der
werkman, eene regeering, welke ondanks bevolking, waaronder dan nog 2.54 Kg.
de sterke obstructie, aan het einde van paardenvleesch. In Duitschland werd per
deze regeerlngsperlode eene sociale wet- hoofd niet minder dan 52.7 Kg. ver
geving in het staatsblad vermocht bruikt, waaronder slechts 0.5 Kg. paar-
te biengen, die zal blijven een levend denvleesch, in Nederland dus 5 maal
getuigenis van onverzettelijk stoeren zooveel paardenvleesch dan in Duitsch-
arbeid.
de
Dit, Mijnheer de Voorzitter, mag ik
zeggen als man van rechts 1 Als secre
taris van het vóór-tariefwet-comité echter
kom ik hier. gebruik maken van uwe
welwillendheid mij even het woord te
verleenen om dit comité te verdedigen
tegen den ongehoord kleineerenden aan
land, terwijl onze Oostelijke naburen
bijna het dubbele van de duurdere
vleeschsoorten gebruiken. Terecht zegt
dan ook een der brochures van het door
den heer Mr. Bekker gesmade Vóór-
TariefwetComité, de boerenstand en het
tarief, dat indien de Nederlander per
hoofd evenveel vleesch zoude kunnen
val, welke zich de Heer Mr. Bekker gebruiken als de Duitscher, wij de ruim
heeft meenen te mogen veroorlooven 27 Millioen kilogram meer uitvoer zelf
tegen het vóór-fariefwet-comité. Ik be- zouden moeten behouden en er hier zelfs
treur het levendig, dat Mr. Bekker ge- een geweldige vleeschnood zoude zijn.
meend heeft met zoo weinig waardeering Thans heeft de Duitsche bevolking,
over ons te kunnen spreken, verschil vooral door zijne groote krachtig pro
van politieke opinie behoeft toch waarlijk duceerende en ondanks de vei leende
niet te voeren tot ongemotiveerde ge- bescherming, sterk exporteerende Nijver-
ringschatting I heid, heeft de Duitsche arbeider de
Volgens het verslag van >De Maas- duiten om ons vee te koopen en te ge-
bode» sprak Mr. Bekker hier als volgtnieten, omdat onze arbeiders onder het
Bij het Vóór-tarlefwet-Comité bestaat geprezen-zoogenaamde-vrijhandelstelsel,
dit verschil met het Anti-Tariefwet- niet tegen de koopkracht van den Duit-
Comité, dat ieder, die een weinig voor schen werkman kunnen concurreeren.
bescherming is, omdat een oom of achter- Volgens Mr. Bekker rekende Mr. Dr.
nicht er voordeel van heeft, daarvan Jan van Best verkeerd bij het opmaken
kan lid worden. Tot het Anti-Tariefwet- zijner bekende rekensom, daarop te ant-
Comité kunnen die menschen toetreden woorden is Mr. van Best toevertrouwd,
die eene beteekenis hebben; menschen Maar als, zooals Mr.Bekker schijnt gezegd
in bedrijven. In het Vóór-Tariefwet- te hebben, de fout zit in het weglaten der
Comité heeft men politieke menschen meerdere belasting van den honig in
toegelaten. Nog een verschil is er en de koekbakkerij gebruikt, dan kan Mr.
het is dithet Anti-Tariefwet-Comité van Best bij zijn budget gerust per week
gaat er van uit om deze wet te bestrijden, een koek voegen zóó groot als men
om de gevaren die er aan verbonden in Brabant gewoon is bij feestelijke ge-
zijn, het Vóór-Tariefwet-Comité zet eene legenheden te oftreeren „Uit vriendschap
advertentie in de courant, dat een spre- of >Uit een goed hart.» Dit zal de
ker zal spreken over de Tariefwet en berekening werkelijk niet in die mate
als hij spreekt, dan spreekt hij over alles doen stijgen, dat niet meer zoude te
doch niet over de Tariefwet. bewijzen zijn, dan wat de werkman in
Volgens Mr. Bekker dus bij het Vóór- het ergste geval meer door de tariefwet
Tariefwet-Comité de onbeteekenende zal moeten betalen uiterst gering is en
menschen, de oom en nichtzeggers van niet opweegt tegen de hem te gelijk
de belanghebbenden bij hel lotstand- verschafte verzorging in tijde van ziekte,
komen der Tariefwet, daartegenover aan invaliditeit en ouderdom. Daarenboven
de overzijde, bij het Anti-Comité al de door hoogere loonen die van zelf ont-
schitteriog van de menschen van be- staan door meer vraag naar werklieden,
teekenis. a's Kev°lg eener bloeiende industrie.
Bij het Vóór-Tariefwet-Comité niet Mijnheer de Voorzitter 1 Het is zeer
eens de direct belanghebbenden, maar eenvoudig om te beweren, dat indien
alléén hunne verre familie, daarentegen Dr. Schaepman nog zoude leven deze
bij het Comité van den heer Bekker de aan den kant van den heer Bekker
direct belanghebbenden, zijnde de men- zoude gestaan hebben! Met evenveel
schen van beteekenis 1 Bedoelt de heer recht beweer ik, dat mocht Dr. Schaep-
Bekker de direct belanghebbende agen- man ooit zijn toegetreden tot eene or-
ten van de Buitenlandsche Fabrieken ganisatie als het Atti-Tariefwet-Comité,
daarentegen dan meer de kracht zoude
gezocht zijn in degelijke polemiek.
Mijnheer de Voorzitter Wanneer deze
verkiezingsstrijd over ons zal zijn heen
gegaan dan durft het Voor-Tariefwet-
Comité met volle gerustheid het oordeel
van elk voldoend ontwikkeld man af
wachten over de argumentatie en de
manier van werken onzer organisaiie.
Direct bij de oprichting van het Vóor-
Tariefwet-Comité werd door het geheele
Bestuur hartelijke instemming betuigd
met het voorstel van onzen hooggeach-
ten Voorzitter, om geene nietszeggende,
onbewezen leuzen in advertenties en
teekeningen te lanceeren, maar wij namen
als grondregel aan eerlijk te trachten
wat wij opzetten ook te bewijzen. Of
wij daarin geslaagd zijn laat ik gaarne
over aan het oordeel van hen, die onze
brochures lazen 1 Hetzij mij vergund,
Mijnheer de Voorzitter, hier een woord
van oprechte hulde te brengen aan de
verbazende werkkracht van onzen Voor
zitter den heer Struve, een hulde gebracht
door een jongere, die het als een voor
recht beschouwd te hebben mogen zien
met welk een eerlijke overtuiging en
bezieling deze hoogstaande man heeft
gearbeid om het Nederlandsche volk op
wetenschappelijke gronden te overtuigen
van het groote gewicht om de binnen-
landsche markt te behouden voo'r eigen
industiie, vooral voor die nijverheids
producten, waarvan de waarde voor een
aanmerkelijk deel bestaat in betaald
arbeidsloon.
Marktreclame kan een oogenblik in
slaan maar het gezonde verstand van
ons Nederlandsche volk is vooi mij een
borg, dat men genoeg heeft van de
schromelijk overdreven voorspiegelingen
door het comité van Mr. Bekker.
De Staten-verkiezlngen in Overijssel
mogen de eerste aanwijzing zijn eener
algeheele victorie over de geheele linie
van onze beginselen.
Hierna verkreeg de heer E. Klijberg-
Pernot het woord en sprak ongeveer als
volgt
Mijnheer de Voorzitter.
Ik dank IT dat U mij de gelegenheid
geeft een enkel woord te zeggen. U
hebt daar straks de heer Van Riel en
mij uitgenoodigd op het podium plaats
te nemen, waaraan wij meenden geen
gevolg te moeten geven. Intusschen
onzen dank daarvoor.
Het is zooals U hebt gezegd, dat er
een misverstand heeft plaats gehad. De
heer Van Riel en ik wisten niet dat U
reeds deze zaal besproken had toen wij
besloten de lezing op Musis te doen
plaats hebben. Juist daarom omdat wij
aan geen enkel tegenstander eenig voor
wendsel wilden geven om niet te komen.
Mag ik nu nog even op de vergade
ring van Maandag terugkomen. Velen
met mij betreuren het, dat men door
luidruchtig geroep Mr. Bekker heeft ge
hinderd. Al kan nu wezen dat Mr. Bekker
door het voorlezen van het strooibiljet
en vooral door de manier waarop dat
werd voorgelezen de gemoederen eenigs-
zins kon geprikkeld hebben, toch blijft
het te betreuren. Wij moeten voor onzen
waardigen caodidaat waardig strijden. Ik
zou niet gaarne zien dat we hier in
Noordbrabant deze hyper-moderne ma
nieren van bestrijding zou gaan overne
men als in het verlichte Noorden met
name in Westzaan heeft plaats gehad.
Laat ons hier blijven fatsoenlijke lieden
die hun tegenstanders niet hinderen. Dat
zal ons het meest eeren, dat zal onze
afgevaardigde het meest aangenaam zijn,
dat zal ons het zekerste voeren tot een
eervolle en roemrijke overwinning voor
onzen candidaat Mr. Loeff.
Ik wil verder nog slechts een woord zeg
gen naar aanleiding van den brief aan Mijn
heer Slotemaker door mij in 1911 namens
de Commissie v. d. Schoenfabrikanten
geschreven en door den Heer Jan van
Schijndel gepubliceerd, waarvoor ik hem
gaarne, alhoewel ongevraagd, verlof geef.
Dit schrijven bevestigd nog eens hetgeen
ik beweerd heb dat de strijd altijd hoofd
zakelijk over rechten op overleer heeft
geloopen. En wat aangaat de zinsnede
over den Export merk ik op dat', alhoewel
ik den export nog steeds hoog aansla,
toch evenals menig ander fabrikant sinds
1911 door treurige ervaringen geleerd heb
Echo van het Zuilen
