Tweede Blad.
De opening der Staten-Generaal.
Provinciaal Nieuws.
NUMMER 75. DONDERDAG 18 SEPTEMBER 1913. 36e JAARGANG.
Gisterenmiddag heeft wederom H.M. de
koningin in persoon de nieuwe zitting
der Staten-Generaal de eerste der
nieuwe wetgevende periode geopend.
Met den gebruikelijken, schitterenden
en luisterrijken hofstaatbegaf de koningin
zich van het koninklijk paleis naar de
Ridderzaal, waar de opening der zitting
plaats had en waar zij bij aankomst door
een commissie uit de beide Kamers werd
ontvangen en naar den troon geleid.
Hier las de koningin met haar heldere,
klankrijke stem de volgende
Mijne Heeren.
liet verheugt Mij weder in uw midden
te zijn.
Onze betrekkingen met de andere
mogendheden waren in het afgeloopen
jaar weder van even vriendschappelijken
aard als in het vorige.
De toestand van land- en tuinbouw
alsmede die der veehouderij bleef guns
tig. Het mond en klauwzeer Ran als ge
weken worden beschouwd.
Handel en nijverheid ontwikkelden
zich ook in het afgeloopen jaar over het
algemeen op zeer bevredigende wijze.
Het scheepvaartverkeer nam opnieuw
toe de resultaten van het scheepvaart
bedrijf waren gunstig.
De uitkomsten van de verschillende
takken van visscherij zijn behoudens
enkele uitzonderingen bevredigend
De West-Indische koloniën bleven van
rampen als waarvan in het vorig jaar
werd gewaagd, gespaard.
De voortdurende vooruitgang van den
algemeenen toestand in Nederlandsch-
Indlë stemt tot groote voldoening.
Met leedwezen moet vermeld worden
dat de pest in verschillende gewesten
op Java ondanks de krachtige pogingen
tot onderdrukking nog steeds slacht
offers eischt-
De gunstige berichten uit Atjeh wet
tigen de verwachting, dat in de naaste
toekomst het militair bestuur aldaar ge
heel door burgerlijk bestuur Zal kunnen
worden vervangen.
Burgerlijke en militaire landsdienaren
vervullen hunne taak hier te lande en
in de koloniën op lofwaardige wijze.
Naast de behandeling van reeds aan
hangige wetsvoorstellen zullen nieuwe
voorstellen tot wettelijke voorzieningen
uwe aaDdacht vragen.
Grondwetsherziening tot toekenning
van het kiesrecht, behoudens vast te
stellen, uitsluitingen, aan alle mannelijke
Nederlanders van een te bepalen leeftijd
en tot wegneming der grondwettelijke
belemmering tegen het toekennen van
kiesrecht aan vrouwen, zal onverwijld
worden voorbereid.
Ik stel mij voor aan eene staats-com-
missie het onderzoek op te dragen, in
hoever eene algemeen be vredigende re
geling mogelijk is ter zake van de sub-
sidieering van het bijzonder onderwijs
en de voorwaarden welke daaraan ver
bonden moeten worden.
Indiening van een wetsontwerp tot het
kosteloos verleenen van ouderdomsrente
aan behoeftige zeventigjarigen, die ge
durende een te bepalen termijn geen
ondersteuning genoten van eene instel
ling van weldadigheid, kan in den loop
van deze zitting worden te gemoet gezien.
Wetsontwerpen tot vereenvoudiging
van de Invaliditeitswet en de Radenwet
alsmede tot het toekennen van een recht
ook op geneeskundige hulp aan de ver
zekerden krachtens de Ziektewet worden
voorbereid.
De toestand van 's lands geldmidde
len eischten dringend voorziening.
Ook bij zuinig beheer is de stijging,
welke bij voortduring in de opbrengst
der belastingen valt waar te nemen,
niet voldoende om in de behoeften der
schatkist te voorzien.
Onafhankelijk van de in uitzicht ge
stelde sociale maatregelen eischen eeni-
ge in vorige zittingen aangenomen wet
ten reeds nieuwe middelen.
Uwe medewerking zal allereerst wor
den gevraagd tot vaststelling van eene
algemeene inkomstenbelasting en tot
wijziging en verhooging der successie
belasting.
Het ligt in het voornemen de spoe
dige indiening van een ontwerp tot al-
geheele herziening vau het wetboek van
strafvordering te bevorderen.
Ten behoeve van de verdediging van
Nederlandsch-Indië zal de aanbouw
worden voorgesteld van een slag
schip ten laste van de Indische geld
middelen.
De reorganisatie der levende strijd
krachten, die na de invoering der nieu
we Militiewet en in aansluiting aan die
wet werd ter hand genomen, zal eerlang
worden voltooid.
Met de voorziening in de behoeften
betreffende de uitrusting en de verple
ging van het leger zal worden voortge
gaan.
Eene herziening van de bestaande
wettelijke regeling ten aanzien van het
verlofskader is in voorbereiding. Op de
noodzakelijkheid om eene uitbreiding van
dat kader ook in de hoogere officiers
rangen in de toekomst te verzekeren
blijft daarbij de aandacht gevestigd.
Ik acht den tijd gekomen om de af
sluiting en droogmaking van de Zuider
zee te ondernemen. Verbetering van den
waterstaatkundigen toestand der omlig
gende provinciën uitbreiding van grond
gebied en blijvende vermeerdering van
arbeidsgelegenheid zullen daarvan het
gevolg zijn. Een wetsontwerp tot uit
voering van die afsluiting en gedeelte
lijke droogmaking zal u worden aange
boden.
Met uwe medewerking hoopt de regee
ring de laatste overblijfselen van de
vordering van heerendiensten op Java
en Madoera weg te nemen.
De regeering oordeelt het hare roeping
ook in de koloniën de volkswelvaart te
verheffen en aan te kweeken het besef
van saamhoorigheid van moederland en
koloniën en van al de bewoners dezer
gebiedsdeelen. Zij zal haar doel nastre
ven door bevordering der volksopvoe
ding, zich aanpassende aan de behoefte
der verschillende groepen, waaruit de
bevolking in Nederlandsch-Indië bestaat
en opwekkende tot verdraagzaamheid op
het gebied van den godsdienst en on
derlinge waardeering der rassen.
Moge Gods zegen op uw veelomvat-
tenden arbeid rusten I
Ik verklaar de gewone zitting der
Staten-Generaal geopend.
Bruidjes.
Rijtuig Hoofd-comité.
Schooljongens.
Geuzenvendel. Gevormd uit leden van
Patrimonium.
Historische voorstelling (de Prins enz.)
Eveneens leden van Patrimonium.
Leden van Patrimonium.
Muziekcorps „Sireoa."
Wagen 1813—1918.
Versierde damesfietsen.
Zangkoor „Zanglust.'
Bruidjes.
Rijtuig Commissieleden.
Landbouw-wagen.
Versierde heerenfietsen.
Historisch gezin 1818.
Gardes d'honneur.
In ons volgend nummer hopen we
eenige stemmen uit de grootere pers te
geven over deze troonrede. Thans ont
breekt ons alle plaatsruimte daarvoor.
TE SPRANG.
Toeu gisterenmorgen teu 8 uur koeriers
te paard de reveilie bliezen en de klokken
hun vroolijk gebim-bam lieten hooreu, stond
hoog aan den hemel de oranje-zon en goot
haar goud-gele stralen over onze in feestdos
gehulde gemeente uit.
Onse in feestdos gehulde gemeente zeggen
wij en waarlijk, overal waren versieringen
aaugebracht en hier en daar eerepoorten
geplaatst. De commissie heeft alles in het
werk gesteld om de gemeente niet alleen
over dag, doch ook 's avonds een feestelijk
aanzien te gewen en laten wij het mnar
aanstonds zeggen, zij is er ten volle in ge
slaagd.
Aan het Oosteiud waren aan lange met
mast en heibloemen bekleede draden lam
pions aangebracht terwijl hier en daar de
gevels van huizen prachtig waren versierd.
Nog voor den Tilburgschen weg was een
eerepoort geplaatst die er zeer keurig uitzag.
Het café van den heer J. Klis was heel
aardig met groen en bloemen versierd, vooral
de gasverlichting was mooi. De tuin was
als in een lusthof herschapen. Overal waren
groen en bloemen en veelkleurige lampions
aangebracht.
Om den hoek, even voor de kerk, stoud
een reuzen-eerepoort. Onder den boog zelf
hing een kunstig in elkaar gevlochten kroon.
Bij den stalhouder van den Broek was
een magnifieke versiering aangebracht
die van groote kunstzin getuigde.
Aan het raadhuis was boven het balkon
een gap-illuminatie aangebracht, wat vooral
's avonds zeer mooi voldeed.
Voor de woniüg van den heer J. vud
Schuppen prijkte wederom een eerepoort.
Aan de eene zijde was een groote W van
licht aangebracht en aan de andere zijde een
mooi vers.
De boog voorbij de Spraugscbe pad was
eveneens aardig evenals die voor het huis
van den heer Verhoeven en voor de greus
van Vrijh.-Cappel.
Om S'/a uur werd de optocht samengesteld.
Toen de verschillende wagens kwamen
aangereden, was al aanstonds tezieD, dat de
stoet schitterend zou ziju.
Te ongeveer half tien uur kwam het
rijtuig met den Prius (de heer R. Spierings
dat door eenige ruiters was afgehaald en
waarin ook van Hogendorp (de heer G. v.
d. Hoven) vau Limburg Styrum (de heer B.
Schiedon) en van Duin van Maasdam (de
heer A. Hoevenaars) plaats hadden ge
nomen, aan en nam weldra onder luie
gejuich en hoerageroep der honderden, in
den stoet plaats, die zich langzaam in be
weging zette.
De volgorde daarvan was als volgt:
1. Gardes d'honneur.
2. Bakkerswagen Coöperatie ^Broederhulp.
8. Rijwielclub ^Juliana/
4. Rijtuigen Burgemeester en Wethouders
eu Raadsleden.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
De wagens wareu allen even keurig en
smaakvol en trokken aller aandacht.
Vooral het huishouden van een schoen
maker in 1813 was leuk. Op een wagen
was een huisje van riet en stroo gebouwd.
Aan de eene. zijde stond de kachel en aan
den anderen kant de werkstoel waaraan
vader met z'n drie zoons lustig zaten te
werkeu. Moeder de vrouw was met haar
jongste telg, die in een wieg lag en erg
lastig scheen, druk bezig. De kleine bengel
huilde aanhoudend, had last vau de tandjes
waaroor moeder hem maar zoo nu en dan
een dof, gesopt iu suikerpardon,
brandewijn, gaf. Dej bengel was dan weer
zoet en glunderde guitig alsof hij wilde
zeggen dat heb ik toch weer.
Onnoodig te zeggen dat deze wagen den
lachlust opwekte vau eeu ieder. En het kon
niet andersDe verstoktste boer, ook al had
hij nog zoo'n kiespijn, moest er mee lachen
dat hij er van schuddebolde.
Aan het Raadhuis gekomen, werd den
Prins aldaar door den Burgemeester ont
vangen, waarbij behalve de Raad ook te
genwoordig waren de leden der feestcommissie
de heeren J. W. v. Schuppen voorzitter,
W. M. Daimaijer Secr.. B. v. d. Linden
jenningm. C. v. Heijst en G. de Ruiter.
Eenige oogeublikken daarna verscheen de
Prins onder luid gejubel op het balkon
vanwaar hij enkele woorden van dankbaar-
leid tot de menigte richtte.
Door het fanfarecorps „Sirena" van Vrij
hoeven-Cappel werd hierop het oude V\ il-
helmus gespeeld.
Door den Voorzitter van de feestcommissie
werd hierop namens de commissie voorge
steld het volgende'_telegram aan II. M. de
Koningin te verzenden
Aan H. M. de Koningin,
's Graveuhage.
De burgerij van Sprang op heden in
feestvreugde bijeen ter herdenking van
het Eeuwfeest van Neerlands onafhan
kelijkheid, wenscht Uwer Majesteit toe,
dat het haar onder Gods zegen, nog vele
jaren moge gegeven ziju den bloei en de
welvaart van ons land te bevordeteD,
Namens de feestcommissie,
w.g. J. W. van Schuppen.
Voorzitter.
Door luid applaus gaf de menigte hierop
haar goedkeuring te kennen.
Later werd daarop het volgende telegram
als antwoord ontvangen.
Aan den heer Vau Schoppen,
Voorzitter van het comité ter
viering van de N. O. Keesten te
Sprang.
De Koningin draagt mij op u en allen
Haar doorluchtigheids besten dank over te
brengen voor de holde eu goede zegeu-
wenschen Hare Majesteit aangeboden.
Adjudant van dienst,
Dumonceau.
Door het onder leiding van den heer
B. Versteeg voor deze gelegenheid ge
vormd zangkoor werden hierna ter eere
van den Prins, op verdienstelijke wijze
enkele feestliederen (gedicht door A C.
v.d. Heijden te Waalwijk) ten gehoore ge
bracht. De burgemeester bedankte na
mens den Prins voor de gebrachte hulde.
Nadat de Prins en gevolg weer in het
rijtuig had plaats genomen, zette de stoet
den tocht voort door de gemeente, op
de terugreis door Molensteeg en Oude
Straat naar het Oosteinde.
Gedurende het rondtrekken van den stoet
heerschte er een gezellige drukte, alles hoste
achter de muziek van Sirena dat het een
lust was. De lieve meisjes met hun fiksche
gestalte en hun lieve frissche kopjes, met
oiaüje mutsen of veeren op hun hoed, dansten
telkens eu telkens in het rond en zongeD
van Onze club gaat nooit verloren of
toen onze mop een mopje was, en wisten
maar van geen vermoeienis.
Aan het Oosteind gekomen werd de
stoet ontbonden en ging eenieder naar huis
om den inwendigen mensch te versterken
eu zich voor den middag gereed te maken
De commissie bracht intuischeu op hst
feestterrein, waar de volksspelen om 2 uur
een aanvang zouden nemen, alles in orde.
Reeds lang voor het uur van aanvang was 't
ruime terrein, waarop ververschingskramen
waren geplaatst, vol met feestvierenden.
Precies op tijd werd een aanvang genomen
met de spelen. Wat is er recht hartelijk
gelachen met deze oud vaderlandsche spelen.
Vooral bij het gulden happen en kuipsteken
gierde men het soms uit. En voor afwisseling
was zorg gedragen. Was men het zien naar
de spelen moe, dan inaar naar een andere
hoek van het terrein, daar kon men, dames
eu heeren, boeren burgers eu buitenlui zien
wat men nog nooit gezien had een boeien
koning.
Eerst voor een gulden centen op het
tapijt werpen en de voorstelling neemt een
aanvang. Met groote zware ijzeren kettingeu
mocht men den artist aan een stoel binden
zoo men wilde, binnen twee minuten was
hij altijd weer los.
Ongeveer 5 uur waren de volksspelen af
geloopen en werden daarna op de kiosk door
den Edelachtb. heer Burgemeester cle prijzen
uitgereikt.
De uitslag was als volgt
Kaarsje happen
le prijs P. van Thiele.u.
2e J. Schout.
3e u Oerlemaus.
4?, Zwart.
5e J. Versteeg.
Ge B. Varisseau.
Sprietloopen
le. prijs J. Klijn.
2e ff P. Klijn-vau deu Hoven.
3e ff N. v. Dongen.
4e. Chabot.
5 e ff Nieuwenhuizeu.
6e I, J. Haverhals.
Kuipsteken
le prijs A. Brouwers.
2e A. Haverhals.
3e B. Braspenning.
4e I, A. v. Zeist.
5. Mandenmakers.
Wedloopen
le prijs A. de Roon.
2e G. de Beer.
3e P. Buis.
4e ff A. v. Es.
5e M. Vos.
Des avonds trok ongeveer dezelfde
stoet van 's morgens, nu keurig met
lampions verlicht door de straat, terwijl
nu, behalve >Sirena* ook sApollo* van
Kaatsheuvel met muziek de feestvreugde
verhoogde.
Bij de verlichting van het Raadhuis
werd reeds van het gas partij getrokken,
zoodat dit er heel aardig uitzag. Ook
vele particuliere woningen illumineerden
met lampions, vetpotjes enz., terwijl na
tuurlijk ook de eerepoorten met lampi
ons waren verlicht.
Na afloop van den lichtstoet werd door
»Apollo« nog een concert gegeven in
den tuin van den heer J Klis.
Den geheelen dag was enorm veel
volk op de been, vooral 's avonds. Zeer
zelden is het in onze gemeente zoo druk
geweest. Alle rangen, standen en ge
zindten waren ééa, eu jubelden met en
onder elkander.
Een woord van dank aan de feest
commissie en aan allen, die meegewerkt
hebben om dit feest zoo schitterend te
doen slagen, is zeker niet overbodig.
Sprang kan met genoegen op dezen
feestdag terugzien.
Heden heeft een kinderfeest plaats.
De kleinen doen in hun vreugde voor
de oudere niet onder.
Zaterdag hierover meer.
Abonneert u op De Echo van
het Zuiden, het eenigste blad dat
van alle gebeurtenissen uitge
breide verslagen geeft.
uit den hoogeren stand, de beginselen
van teekenen, kleurenkennis enz. voor
't dagelijksch leven, voor algemeene ont
wikkeling en vorming onmisbaar zijn.
Wat de deelname dezer laatsten betreft,
die stak vroeger jaren gunstig af bij thans,
en waarom het is voor odsonverklaarbaar.
Ook misten wij de meisjes, de toekomstige
stiksters, naaisters, medisten, ook voor
haar is 't teeken-onderwijs zoo nuttig,
noodzakelijk haast zouden we zeggen.
Hoe is 't verder mogelijk toch dat hier
zoo weinigen den cursus in 't schoenvak-
teekenen volgen (slechts zeven jongens.)
We hebben een en ander nogmaals
even willen aanstippen, omdat we het
teeken-onderwijs, gegev en op eene wijze
zooals dit op onze gemeente-teekenschool
geschiedt, zoo allernoodzakelijkst achten,
en opdat men zich nog kan aangeven,
wat wij hopen, dat nog velen zullen
doen in hun welbegrepen eigenbelang.
Onafhankelijkheids fees t.
Naar wij vernemen bestaat er bij de
bewoners van de St. Antonius-parochie
ernstige plannen om daar het onafhan-
kelijkheidsfeest te vieren.
Waalwijk, 17 Sept. 1913.
Koopt niet in den vreemde, wat gij
in Waalwijk even goed en even
goedkoop kunt vinden.
2651 W. B.
Gemeente-teekenschool.
Hoewel de opening van den jaarlijk-
schen cursus tegenwoordig zonder eenige
plechtigheid geschiedt, zijn we voor den
aanvang der lessen Maandagavond even
een kijkje gaan nemen.
De veranderingen die er zijn aange
bracht zijn even zoovele verbeteringen
en houden verband met de reorganisatie
van het onderwijs, die ook de benoeming
van een nieuwen leeraar noodzakelijk
maakte. Thans zal meer werk gemaakt
kunnen worden van de theoretische
vakken, die in een afzonderlijk lokaal
gegeven worden, terwijl het bouwkundig
teekenen eene verdieping hooger is ver
huisd, waar de leeraar Meulkens ook 't
lijnteekenen aan de andere klassen
doceert.
De reorganisatie en de verschillende
nieuwe vakken, die gegeven worden, zijn
door ons reeds een paar malen beschre
ven, dus kunnen genoegzaam bekend
geacht worden.
Wat ons echter verbaasde, na de prach
tige verbeteringen zoowel wat inrichting,
klas-verdeeling, les-rooster en les-mate-
rieel van nabij beschouwd te hebben,
dat was het betrekkelijk gering aantal
leerlingen. Wat is nu 5 5 leerlingen in
eene plaats en omgeving als Waalwijk,
(en dan nog liefst hiervan 30 vreemdelin
gen). Het moest verschillende malen zoo
groot zijn. Begrijpen de jongens,begrijpen
de ouders dan niet dat elk ambachtsman
teekenen op de eerste plaats noodig
heeft dat het ook voor jongens, die
geen ambacht leeren, laten we zeggen
Lezing.
Zondag 21 Sept. des avonds ten 6
uur, zal in den R. K. Gildenbond door
den heer L. M. A. Schoenmakers leeraar
Boekhouder M. O. te Raamsdonksveer
eene lezing worden gehouden overDe
noodzakelijkheid en het nut van het
Handelsonderwijs.
Deze lezing is toegankelijk voor
iedereen.
Is het nog noodzakelijk onze lezers
aan te sporen deze lezing te gaan bij
wonen. Wij gelooven het niet waot
iedereen vooral in onzen tijd zal wel over
tuigd zijn van het groote nut van han
delsonderwijs, en alles wat ter bevordering
daarvan geschiedt, verdient warme toe
juiching.
Fanfare.
In een Maandagavond in de zaal
»Musis Sacrum* gehouden vergadering
van muzikanten die bij de onafhanke
lijkheidsfeesten bij de Liedertafel waren
aangesloten, is besloten zich tot een
onderafdeeling te vormen van de Lie
dertafel. Tot directeur werd eveneens
benoemd den heer Jac. Sars.
De fanfare bestaat voorloopig uit 15
leden.
Ned. Israel. Kerk.
De heer L. Nieweg te Waalwijk heeft
de benoeming als leeraar bij de Ned.
Israël. Gemeente te Smilde aangenomen.
Een rumoermaker.
Zondagavond was zekere S. uit Dongen
in 't café v. Berkel aan den Hoek. Ilij
had daar woorden met eenige bezoekers
gekregen en buitengekomen trok hij z'n
mes en bedreigde verschillende personen.
Hij ging geweldig te keer en hoewel
't bij dreigen en zwaaien met 't mes
bleef, hadden een paar bedreigden on-
dertusschen eenige wapens in den vorm
van een vijl, een schop enz. gehaald,
en was het voor dezen vreemdchng
maar erg gewenscht dat de inmidde's
gewaarschuwde politie verscheen en den
dreiger onschadelijk maakte. Dit ging
wel met verzet gepaard, maar nietteu.in
kwam hij zonder iemand gehavend te
hebben of zelf gehavend te zijn, waarop
groote kans bestond, in 't arrestanten-
lokaal terecht.
Het voetbalseizoen geopend.
Op schitterende wijze heeft W. V.
Zondag j.l. het nieuwe voetbalseizoen
ingezet. Beide elftallen kwamen zege
vierend uit den strijd. Het le sloeg het
Brcdasche N. A. C. met 8—0 terwijl
het 2e te Waspik met 21 won.
Het spel van het le elftal was een
openbaring. Hadden wij verwacht, dat
na zoo'n rustperiode er braaf geknoeid
zou worden, het tegendeel was waar.
W. V. speelde in kampioensstijl. Het
schieten en samenspelen der voorhoede,
het afnemen en plaatsen der achterhoede
was beter dan ooit tevoren. Breda had
dan ook niets in te brengen en moest
alle zeilen bijzetten, om te beletteD, dat
W. V. de dubbele cijfers haalde. Wij
konden in het Waalwijksche team geen
zwakke plaats bespeuren. Allen werkten
even hard en productief en wanneer zoo
doorgespeeld wordt, wacht ons een suc
cesvol seizoen.
Waalivijk Vooruil II.
Zooals we boven reeds meldden, won
ook het 2e elftal der geel-zwarten. Wan
neer men nagaat dat in het 2e jongere
krachten uitkwamen, die nog nooit een
wedstrijd hadden gespeeld, is dit een
mooie prestatie en belooft dit veel voor
de toekomst.
Jammer genoeg, zijn hier in den om
trek weinig clubs die van gelijke sterkte
zijn als W. V. II, zoodat het zeer moei
lijk is, hiervoor wedstrijden te organi-
seeren, maar desniettemin zal het W. V.
bestuur alle moeite doen, om ook het
He flink te laten trainen.
Wedstrijdprogramma
Van Zondag 21 Sept. kunnen we nog
niets definitiefs melden. Verschillende
invitaties werden rond gezonden, doch op
geen enkele werd nog aangenomen.
Zondag 28 Sept. zal de Wedstrijd voor
den Bond plaats hebben. De N. V.B.
heeft n.l. onafhankelijkheidswedstrijden
De Mo van het Zuiden
