N li miner 11
Donderdag 5 Februari 1914
37e Jaargang
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Waalwf|ksche Stoomdrukkerij Moon Tieien,
Eerste Blad.
SUNLIGKT
V
BE RECHTMATIGE ERFGENAAM,
Dit nummer bestaat
uit TWEE bladen.
mm\ S
Hsspi
Ons belang bij het
behoud van Indië.
FEUILLETON.
LANDBOUW
Telefoonnummer 38. Telegram-AdresECHO.
De Sunlightzeep is
absoluut zuiver en
vrij van schadelijke
bestanddeelen. Zij
is goedkoop, overal
verkrijgbaar en hare
ongeëvenaarde uit
muntende kwaliteit
beantwoordt ten
volle aan de strengste
eischen van hygiene
en zuiverheid. Daar
om is zij onmisbaar
in ieder wel geordend
huishouden.
Weide, bouwland stal.
gf:mmcutmK»m>rNirm!'39Ft ■g|»ig>w»Kg- ~zw:ci.\mrstxii>r3mirxru*n^-.K?*T?xsaKs?*mrv.*ae&.
Vaivjjkseit en Liixslrulsehe Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden fü."5.
Franco per post door het geheele rijk f 0.90.
Brieveningebonden stukkengelden era., franco te zenden aan den
Uitgever.
UITGAVE:
AdvsrtkntiSn 1—7 regels f 0.60daarboven 8 cent per regel groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën 8 maal ter plaatsing opgegeven
worden 2 maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeercontrac
gesloten. Reclames 16 cent per regel.
tr.EP li jr IbEóTANDOïÉltNï
1.281
Wanneer wij spreken van de 2000
mlllioen, waarop het kapitaal, bij de
SP"Wlg?r?f3
Van «DE ECHO VAN HET ZUIDEN."
30)
EEN-EN-TWINTIGSTE HOOFDSTUK.
Bovendien ia het er zoer ongezond, hernam
mrs. Carroll, want het huis ligt zeer laag en
moerrassen, die hier in de nabyheid zijn, ver
spreiden bijna vergiftige dampen. Ik geloof
ook, dat het huis om die reden zoo lang leeg
bleef staan en was zoc-r verbaasd toen ik ver
nam, dat het verhuurd wus, want iemand die
niet sterk van g98tel is, zal daar zeker sterveD.
Do eigenaar is oen heer. die altijd op reis is
en er zich volstrekt niets aan gelegen laat
liggen, maar het is er zoo ODgezond, dat de
overheid eenvoudig verbieden moest het te
verhureD.
Arline antwoordde Diets, maar zij moest
onophoudelijk aan die vrouwenhand denken.
TWEE-EN-TWINTIGSTE HOOFDSTUK.
Mr. Thomas Daintree, de voormalige rechts
geleerde raadsman van de familie Cliffe, die
thans echter al sedert verscheidene jaren van
zijn rente leefde, zat op zekeren avond in de
prachtige eetzaal van zijn deftig huis, dat in
een der voornaamste bnnrten van Londen
stond en smulde aan zijn dessert, waarbij bij
ouden port droDk.
Hij keek eenigszins misnoegd op toen een
bediende binnentrad en ham in dit genot kwam
storen.
Er is iemand die mijnheer wensebt te
spreken, zeide de bediende een weinig schuchter
wanneer bet u gelegen komt.
Maar het komt mij in het minst niet
gelegen, zeide de oude advocaat, ik wil aan
tafel niet gestoord worden-
Dat heb ik dien heer ook gezegd, maar
hij verzocht mij, u dit terstond te ovarhan
Indische ondernemingen betrokken, wordt
geschat, en van de 300 millioen gulden,
welke volgens raming aan jaarlijksche
revenuen uit Indië worden genoten, dan
dient hierbij te worden opgemerkt, dat
hiermede niet uitsluitend Nederlandsche
belangen zijn gemoeid. Immers van som
mige in Nederland of Indië gevestigde
maatschappijen (die welke in het buiten
land haar zetel hebben zijn buiten reke-
ning gelaten) zijn de aandeelen voor een
grooter of kleiner deel in handen van
buitenlanders, en onder de particuliere
ondernemers en de geëmployeerden dei-
in Indië gevestigde bedrijven komen,
hier meer daar minder, vreemdelingen
voor. En zelfs onder de Europeanen,
die Staatsbetrekkingen bekleeden, zijn
er van vreemde nationaliteit, zoo bijv.
ingenieurs en officieren van gezondheid.
En eindelijk dienen er bij het O.I. leger,
zooals van algemeene bekendheid Is,
in de mindere rangen steeds Belgen,
Duitschers, Oostenrijkers,' Zwitsers enz.
Hoe nu in al deze verschillende op
zichten precies de verhouding is tusschen
het belang van Nederlanders en van
personen van andere nationaliteit, is
onmogelijk aan te geven. Maar wat in
middels vast staat is, dat op ieder gebied
het Nederlandsche belang verreweg
overwegend is.
Natuurlijk komen ook de indirecte
voordeden niet alleen aan Nederlanders
ten goede. Het zou niet mogelijk zijn
den vreemden ondernemingsgeest op
handelsgebied buiten te sluiten, en het
zou zeker eveomin verstandig zijn daar
naar te streven. Doch dit neemt niet
weg, dat ten aanzien van den handels-
omzet van Indië Nederland de allereerste
plaats inneemt, zoowel in den invoer als
in den uitvoer.
Het bepalen van de juiste verhouding
is ook hier alweer niet wel mogelijk. De
bestaande statistische gegevens zijn
daarvoor niet voldoende. De waarde-
berekening, bij het samenstellen der Ne
derlandsche in- en uitvoer statistiek ge
bezigd, is vooral hoogst gebrekkig, om
dat daarbij als maatstaf geldt een tarief
dat in 1846 is vastgesteld. De Indische
statistiek is in dit opzicht zeker veel
beter, omdat de prijzen voor de ver
schillende artikelen jaarlijks opnieuw
digen, hernam de bediende, terwijl hij zyn
meester een visitekaartje voorhield.
Zeker woer de een of andere bedelpartij,
mompelde de advocaat, terwijl hij het kaartje
van bet presenteerblad nam.
Zoodra hij evenwel den naam had gelezen,
helderde zijn gelaat eensklaps op.
Laat dien he6r terstond hier komeD,
Westen, zeide by.
Toen de bediende weg was, mompelde de
advocaat, terwijl hij nogmaals het kaartje las
Hubert Cliffe, wat kan die van mij
willen
De deur word wyd geopend en Weston
diende statig aan
Mr. Hubert Clifle.
Hubert trad binnen en werd hartelyk ont
vangen door den advocaat, die hem dringend
nitnoodigde een glas wijn met hem te drinken,
waarvoor hy echter bedankte.
Hij zag er treurig en neerslachtig uit en
begon terstond over de zaken te spreken, die
het doel van zijn bezoek waren.
Gij hebt waarschijnlijk al vernomen wat
er op Clifle Court bij den dood van mijn oom
gebeurd is, begon hy.
Gy bedoelt, dat de gravin Da Roubaix
van het kasteel en de goederen bezit genomen
heeft, antwoordde de advocaat om zich zoo
zacht mogelijk uit te drukkeD, ja, dat heb ik
gehoord en bat heeft mij om uwentwille zeer
veel leed gedaaD.
Maar waart ge er niet verwonderd over?
Mr. Daintres wachtte even voordat hij
antwoordde
Och, bij ons rechtsgeleerden bomen
dikwijls zooveel zonderlinge zaken voor, dat
we er aan gewoon raken en ons ten slotte
over niets meer verwonderen.
Hetgeen zooveel wil zeggen, als dat gy
op het gebeurde oenigermate waart voorbereid,
hernam Hubert. Ik ben by u gekomen, mr.
Daintree, omdat ik hoopte van n eenige
inlichtingen te kunnen brygen, die mij bij het
opsporen van de bewijzen voor bet hawelyk
van myn ouders vsn dienst konden zijn en
ook omdat ik geloof, dat de raad van den
vertrouwden rechtsgeleerde onzer familie van
veel waarde voor mij kan wezen.
Uw vertrouwen vereerd mij ten hoogste,
worden bepaald. Hier stuiten wij echter
op een andere moeilijkheid, welke ver
band houdt met het nagaan van het
land van herkomst of bestemming, voor
(het geval in een tusschenhaven het
zij in Europa, hetzij in Azië, voorname
lijk te Singapore of Penang overla
ding heeft plaats gehad.
Wij geven daarom hier de opbrengst
van eenige der voornaamste producten,
gedurende 1912 in Nederland in veiling
verkocht, als Tabak 84 millioen, thee
7 millioen, tin 40 millioen. De bruto-
opbrengst der verkochte producten, hier
te lande aangevoerd door de Ned. Han
delsmaatschappij (koffie, kina, tin, tabak,
thee, copra, rubber enz.) beliep in dit
jaar 71 millioen, terwijl aan den Staat
werd verantwoord als opbrengst in Ne
derland van de Gouvernementsproduc
ten, met inbegrip der door de Biliton-
maatschappij betaalde pachtschat, ruim
42 millioen gulden.
Tot dusver is nog slechts een klein
gedeelte van de vruchtbare eilanden in
cnltuur gebracht. De van de tol nu toe
bebouwde uitgestrektheid te verwachteu
oogsten worden, volgens Mr. 's Jacob
president van de Kamer van koophan
del te Batavia, wanneer de plantingen tot
volle ontwikkeling zullen zijn gekomen,
berekend opsuiker 150, tabak 168,
thee 25,5, koffie 20,8, kinabast 4.3, ca
cao 1,6, djatihout 3,$4 tapioca 4, diver
sen 2,5 te zamen 380 millioen, waario
niet is begrepen de snel stijgende op
brengst van de rubber, welke nog niet
is te begrooten.
Daarbuiten vallen de eveneens voor
ruimer debiet vatbaar geachte minerale
voortbrengselen en bosch- en zeepro
ducten, waarvan de uitvoer in 1910 ruim
120 millioen bedroeg.
Als de takken van de Nederlandsche
nijverheid, die bij den export naar Indië
voornamelijk belang hebben, noemen
wij de textiel-iodustrie (het totaal van
den invoer van manufacturen uit Neder
land in Indië bedroeg in 1911 34
millioen), de machine - industrie (met
10 millioeü) en verder de iabricage van
spoorwegmaterieel, gedistilleerd, papier
glaswerk, kleederen, boter, olie, veekoe
ken, biscuit, aardewerk, chemicaliën,
zeep, verfwaren, tabak, sigaren en siga-
antwoordde de advocaat, maar gy weet wel,
dat ik reede Bedert vele jaren dopraktykheb
neergelegd. Niettemin zal ik u met het grootste
genoegen van dienst zijn, zooveel dit maar
eenigszins in mijn vormogen is. Do eerste
raad die ik te geven heb, is een g'as wijn te
drioben, dat zal n goed doen, want ge ziet
er werkelijk vermoeid uit.
Hubert durfde nu niet loDger weigeren en
dronk even van bet glae ouden port, dat mr.
Daintree voor bem bad ingeschonken. Daarna
schoof bij zijn stoel wat nader eu begon
Ik beb meermalen vernomen, dat gy het
onbeperkte vertrouwen van mijn groolvsder
bezat, mr. Daintree en dientengevolge zul
gy mij wel het een en ander omtrent de ver
houding tusschen bem en mijn vader kunnen
mededeelen, hetgeen mij bij mijn nasporingen
van veel nut ban zyo. Gy ziet hieruit, dat
ik niet voornemens ben, de goederen die men
mij van kind af aan als myn rechtmatig erfdeel
heeft leeren beschouwen, zonder strijd over te
geven.
Waar gy volkomen gelyk in hebt en ik
boop van ganscher harte, dat gij slageD zult,
zeido de advocaat. Ik zal u alles zeggen wat
ik er van weet. Uw vader was in zijn jeugd
wel wat loszinnig, vooral kende bij zeer slecht
de waarde van het geld en de oade lord
Cliffe beeft meer dan eens zijn schelden
moeten betaleD. Dat neemt evenwel niet weg,
dat wy zijn misslagen gaarne door de vingers
zagen, want bij bad een edel, rechtschapen
hart en was in deo volsten zin des woords
een man van eer. De onde lord heeft menig
maal tegen mij gezegd, dat wanneer de wilde
haren maar eenmaal uitgevallen zonden zyn,
hy even braaf en degelijk zon worden als zyn
oudere broeder Everard —de nu onlangs over-
leden lord Gliffe.
Alec, uw vader, waa een tydlaDg van huis
en toen bij terugkwam, ontstond er tnBScben
hem en zijn vader een hevige twist, waarvan
niemand ooit de bijzonderheden beeft vernomen.
Het schijnt dat uw vad^r ditmaal weder diep
in schHlden stak en om geld gevraogd had,
hetgeen zijn vader bem slechts geven wilde
onder voorwaarde, dat hy zou huwen met
een zekere dame ait het. graafschap, waartoe
Cliffe Coart behoort, die zeer rijk en ernstig
retteo, boeken, blikwerk, amoniak, auto
mobielen, rijwielen enz. Ook hier zijn
alle belaDgen niet precies onder cijfers
te brengen.
Van het indirecte voordeel, dat de
Indische scheepvaart aanbrengt dat
is dus afgezien van de winsten door de
maatschappijen uitgekeerd zijn wij
echter door calculatie, kunnen komen tot
een meer nauwkeurig beeld.
De bouwkosten van nieuwe schepen
voor de Indische stoomvaartlijnen, ge
durende de beide vorige jaren op Ne
derlandsche werven^voltooid of op stapel
gezet, bedragen omstreeks. 35 millioen.
Van de 97 stoomschepen, die de
Koninklijke Paketvaart Mij/in de vaart
heeft is voor meer dan 90 pet. der
waarde in Nederland gebouwd.
De leverantien voor uitrusting der sche
pen in Nederland beloopt thans ongeveer
6 mlllioen per jaar. Door de 4 maatschap
pijen wordt jaarlijks uitbetaald aan gages
aan de Nederlandsche bemanning der
schepen, salarissen van ambteuaren en
loonen van werklieden in Nederland
(met inbegrip van pensioenen) omstreeks
9 millioen.
Hierbuiten valt de commissie, uitbe
taald aan de agenten, waarvan het ge-
zamelijk bedrag eveneens in demillioenen
loopt. Eindeiijk wordt ln Nederland voor
de stoomschepen aan haven- en loods
gelden een paar ton per jaar betaald.
Van wat de Indische scheepvaart voor
ons land beteekent- (wij bepaalden ons
tot de geregelde lijnen) geven deze
cijfers eenig denkbeeld. Men houde in
het oog, dat door de snelle uitbreiding
der thans 185 schepen tellende vloot,
welke verbindingen in den Archipel en
met Nederland, Engelsch Indië, Austra
lië, China en Japan onderhoudt de uit
gaven van jaar tot jaar beduidend stijgen.
Plet moeilijkst in cijfers uit te drukken
is het belang, dat de kleinhandel, de
leveranciers van allerlei levensbenoodigd-
hedeD, met inbegrip van de beoefenaars
der bouwvakken, hebben bij dat gedeelte
der bevolking zeker niet het minst
koopkrachtige dat, na terugkeer uit
O -Indië, in het vaderland zijn rente of
pensioen verteert. En evenmin is het na
te gaan, welk bedrag de fiscus aan rijks-
en gemeentebelastingen, als aandeel in
op bem verliefd was. Mr. Alec Cliffa weigerde
beslist, en toen de oude lord bem naar do
oorzaak van zijn weigering vroeg, zeide hy
reeds verloofd te zyn met een jonge dame,
die bij in de stad bad leeren kennen. Lord
Gliffe deed onderzoek naar kaar en daaruit
bloek, dat zy winkeljuffrouw in oen muziek
handel en wel van nette, maar van zeer
burgerlijke afkomst was.
Mr. Daintree hield even op en Hubert dacbt
er over na hoeveel overeenkomst er bestond
tn86chen de goscbiedenis van zijn vader en
zyn eigen lotgevallen. Nadat de advocaat zich
door een flinken tong uit zyn glas wat ver
kwikt had, vervolgde hy.
De onde lord ik bedoel uw grootvader
was zeer nauwgezet op het punt van atkomst
en trots op zijn adeldom, vandaar dat do ge
dachte alleen, zijn zoon een bnwelyk beneden
zijn stand te zien BluiteD, hem een buiveriDg
door de leden joeg. Hij bad, hij smeekte, hij
dreigde, by beval, maar bet een bielp bem
al even weinig als het andere, want Alec
bleef hardnekkig weigeren, afstand van zijn
verloofde te doen. Toen nam lord Gliffe een
laatste redmiddel te baat en wendde zich tot
bet meisje zelf. Hij deelde baar mede, in
welk een toestand zijn zoon verkeerde en
zeide dat, indien zy bereid was baar verloving
met hem af te breken, hy de schalden van
Alec zou bataleD, terwyl hij in bet tegenover
gestelde geval de handen van bem af zon
trekken en hem aan zijn schnldeiscbers over
laten, die hGm zeker in de gijzeling zonden
zettea.
De jonge dame schijnt Alec oprecht
en onbaatzuchtig bemind te hebben, want
alleen om zijnentwille beloofde zij hem zijn
ring terng te zullen zenden en allen omgang
met hem af te breken.
Zy hield haar belofte tronw en deelde hem
per brief haar besluit mede. Vervolgene begaf
zij zich naar baar familie en hield baar ver
blijf zooveel mogelijk geheim.
Het einde van de geschiedenis was, dat
Alec naar Australië vertrok en iD vcrscheidee
jaren Diets von zich liet hooren, toen echter
de oude lord gestorven was, maakte de
broeder van Aleo, lord Everard, een reis naar
Australië om hem te spreken, doch hij vond
de directe en indirecte baten uit Indië
ontvangt.
Een feit is het, dat de Staat meedeelt
in de algemeene welvaart van zijn bur
gers. En het Koloniaal belang is voor
Nederland zeker een zeer voorname, zoo
niet de voornaamste factor voor de al
gemeene welvaart.
En nu ten slotte. Wij schreven hier
boven >Ons belang bij het behoud van
Indië. Dit beteekent niet, dat voor het
geval Nederland den Oost verloor, alle
bezittingen van Nederlanders in Indië
met een slag zouden verloren zijn. Het
gezag, dat het Nederlandsche aldaar zou
opvolgen, zou den eigendom van parti
culieren hebben te eerbiedigen.
Maar het beleekent wel, dat de Ne
derlanders gaandeweg uit Indië zouden
worden verdrongen. Een vreemde over
weldiger zou zich zeker niet meester
maken van den Archipel om den tegen-
woordigen gang van zaken te bestendi
gen en den Hollanders het leéuwendeel
der economische voordeelen te laten-
Dat spreekt van zelf.
Eerst zou hij natuurlijk alle Neder
landers, die openbare betrekkingen be
kleeden, naar huis zenden. En als het
ons dan mocht gelukken ons op den
duur in onze handelsrelatien met onze
voormalige kolonie te handhaveD, dan
zou dit zijn in evenredigheid tot de an
dere vreemde naties, hetgeen a's het
naar de getalsterkte gaat, hierop zou
neerkomen, dat Nederland in Indië niet
meer zou innemen de eerste plaats doch
de vijf en twintigste 1
De aard en de toestand van het vee
hangt ten nauwste samen met den aard
en den toestand van den bodem, waar
op het leeft, van den grond, waarvan
het gevoed wordt. Haalt men uit de
veestreken van ons land beesten naar
elders, naar minder vruchtbaie streken,
dan gaan de koeien en het geslacht, dat
zij voortbrengen, in typische eigenschap
pen achteruit, tenzij men zeer bijzonde
re eigenschappen neme. Een Holland-
sche, Friesche of Groningsche koe (deze
hem op zijn sterfbed 6D op den dag dat lord
Everard aankwam, overleed mr. Alec Cliffe.
Kent g(j den naam niet van de jonge
dame, die in deze zaak betrokken was?
De advocaat schudde het hoofd en ant
woordde
Neen, lord Gliffo heeft den naam ver
zwegen, toen hy mij bot gebeurde vertelde,
Zou er geen mogelijkheid bestaan, daar
achter te komen? vroeg Hubert verder
De kans daarop is niterst gering. Denk
zelf maar eens na, bet gebeurde is al zooveel
jaren geleden en d etyds werden de feiten
zooveel mogelijk geheim gehouden.
En wat gebeurde er toen mijn oom
Everard nit Australië terugkeerde? vroeg
Hubert.
Zoodra bij te Liverpool aan land stapte,
begaf hy zich naar Londen en zocht roy op
myn kantoor op. Hij had n bij zich en ik
herinner het my nog zoo goed of bet gisteren
eerst gebeurd was toen ik u zag riep ik
nit
Dat is een Gliffe, myllord, bij draagt de
onmiskenbare familietrekken van bet geslacht.
Hij antwoordde
Gij hebt gelijk Daintree, dit is Hubert
Gliffe, de zoon van mijD broeder Alec en mijn
toekomstige erfgenaam.
Natuurlijk vroeg ik bem naar eenige
bijzonderheden, maar zün antwoorden wuren
zeer kort. want lord Gliffe was geen maD, die
zicb zoo gemakkelijk liet nitbooren. Toen ik
toespelingen maakte op trouw- en doopakten,
legde bij mij rondweg bet zwijgen op door te
antwoorden, dat dit alleen zyn zaak wns en
beval mij met niemand, wie bet ook zij over
deze aangelegenheid te sprekeD. Er bleef mij
dns Diets anders over dan te zwijgen. Een
verklaring voegde bij er echter bij en die
maakte een diepen iodrnk op mij.
Hij zeide
Ontbond goed dat, wanneer men n vraagt,
wie deze knaap is, gij steeds moet antwoorden:
Hij is de wettige zoon vau den honorable
Alec Cliffe en de rechtmatige erfgenaam van
Cliffe Court
Heeft hy dat gezegd, werkelyk gezegd?
riep Hnbert vol geestdrift nit.
(Wordt vervolgd.)