Nummer 16
Zondag 22 Februari 1914
37e Jaargang
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Waalwlfksche Stoomdrukkerij Antoon Tieten.
Van Houten's
Eerste Blad.
OE RECHTMATiGE ERFGENAAM.
s
i Iï\
Dit nummer bestaat
uit DRIE bladen
Concept-ontwerp
FEUILLETON.
zijn de vleeschvormende bestanddeelen in
de juiste verhouding verbonden aan de
vetvormende stoffen, daarom is dit een
ideaal voedingsmiddel. Tevens is het een
aangenaam genotmiddel, ©een wonder
dat het algemeen als de volksdrank bij
uitnemendheid wordt aanbevolen.
orgen
vice-
i den
over.
eren
aan
egen
Dit Blad verechynt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 8 maanden f0."5.
Franco per post door het geheele ryk f 0.90.
Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden aan den
Uitgever.
UITGAVE:
Telefoonnummer 38. Telegram-AdresECHO.
Advektbntiën 1—7 regels f 0.60daarboven 8 cent per regel groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën 8 maal ter plaatsing opgegeven
worden 2 maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer ontrac
gesloten. Reclames IB cent per regel.
voor eene regeling van het vak
onderwijs voor schoenmakers
in Nederland.
Op de jaarvergadering 26 Februari
1913 gehouden, werd met algemeene
stemmen door den Nederlandschen Bond
van Schoenmakerspatroons Vereenigin-
gen besloten, aan het bestuur van den
Bond op te dragen eene schets voor
een regeling van het vakonderwijs voor
schoenmakers in Nederland te ontwerpen
en deze ter overweging en eventueel ter
goedkeuring den Bond aan te bieden.
Het Bondsbestuur aan die opdracht
gevolg gevend besloot wegens de uit
gebreidheid van het onderwerp deze
zaak commissoriaal te maken en den
Bondssecretaris te belasten met het saöm
stellen van het rapport.
Door den secretaris van dezen Bond,
den lieer Fred. Hoek te den Haag is
namens het Bestuur, waarvan de heer
K. Frielink Jr te Amsterdam voorzitter
is, een uitvoerig belangrijk rapport
uitgebracht en in het Orgaan „de
Schoenmakerscourant" opgenomen.
~Wij achten het belangrijk genoeg om
het in zijn geheel, in dit en een volgend
nummer over te nemen.
Als motieven die tot bovengenoemd
besluit aanleiding gaven kunnen genoemd
worden den wensch tot:
1. het verkrijgen van een gemeen
schappelijk programma van wenschenop
het gebied van het vakonderwijs
2. het geven van leiding aan pogin
gen tot verbetering van de opleiding van
den schoenmaker
3. het verstrekken van een leiddraad
aan de besturen van Rijk, Provincie en
Gemeenten bij het subsidieeren van in
richtingen van onderwijs in het schoen
maken.
In de hiervolgende schets is uiteen
gezet op welke wijze in de toekomst
naar het oordeel van den Bond voldoen
de gelegenheid voor de opleiding van
den schoenmaker verkregen kan worden
Slechts wanneer aan dit programma
algeheele uitvoering zal zijn gegeven,
kan gezegd worden dat het vakonderwijs
voor schoenmakers op voldoende wijze
is geregeld.
Voor de verwerkelijking van dit plan
wordt de krachtige medewerking van
alle belanghebbenden in het vak, en de
steun der autoriteiten ingeroepen.
Van te voren zij opgemerkt dat dit
plan het reeds bestaande aanvaardt,
doch ook daarvoor eenige uitbreiding
en verbetering als wenschelijk aangeeft,
De Bond acht de volgende inrichtin
gen noodzakelijk
1. Rijksschool voor schoenma
kers met voorlichtingsdienst te
Waalwijk.
2. Speciale vakscholen in het
centrum van de schoenconfectie
fabrikatie, de z.g. „Langstraat" in
N.Brabant en in andere centra's
der schoenindustrie.
3. Speciale vakscholen te Am
sterdam en Den Haag>
4. Dagcursussen in practisch en
theoretisch onderwijs, voor leerlingen,
en avondcursussen voor leerlingen
en gezellen vooral in theoretisch onder
wijs, te verbinden AAN DEBESTAANDE
en nog te stichten AMBACHTSCHOLEN.
5. Instellingen." Van een dienst
van het vakonderwijs van den Ned.
Bond van Schoenmakerspatroonsver-
eenigingen
a. door 3 reizende leeraars voor
het geven van cursoris.ch onderwijs aan
a.s. en reeds gevestigde meesters
b. door het afsluiten van leer contracten
tusschen den Bondouders of voogden
van leerlingen en bevoegde meesters.
Achtereenvolgens worden voor de
hiergenoemde inrichtingen de door den
Bond gewenschte cursussen en leerplan
nen besproken.
I. Rijksschool te Waalwijk.
Toelichting
Nu deze school nog in het stadium
van wording is, meent de Bond voor
deze school, die de toonaangevende
0nderwijs-inrichting voor de schoenma
kerij zal worden, te moeten aangeven,
op welke wijze deze het best alle be
langhebbenden in de schoenbranche kan
dienen.
Naar de opvatting van den Bond,
en deze vindt steun in de verhandelingen
van de 2de Kamer der Staten Generaal,
is deze school niet bedoelt als een
uitsluitend districtsbelang, doch zal
moeten dienen voor de opleiding van
alle categoriën in de schoenmakerijzij
is dus zoowel gedacht voor de machi
nale- en handconfectie- als voor de be
steld- ot maatschoenmakerij, en de op
leiding van vakonderwijzers.
Het programma voor deze inrichting
zal daardoor uitgebreid en veel omvat
tend dienen te zijn, en de cursussen
zoodanig ingericht dat zooveel mogelijk
en onderscheidene soort van leerlingen
van het onderwijs aan deze school
kunnen profiteeren.
Voor een eenzijdig onderwijs pro
gramma dient gewaakt te worden men
zij dus bedacht op een zoodanige in
richting dat de cursisten een zoo
veel mogelijk afzijdige opleiding be
komen.
De Bond als vertegenwoordiger van
de belangen der maathandschoenmakerij
acht de volgende cursussen met de
daarbij respectievelijk aangegeven on-
derwijsvakken noodzakelijk
(Voor de afdeeling machinaal-con-
fectie bedrijf onthoudt de Bond zich
van het aangeven van den duur en het
te volgen programma voor de opleiding
van bedrijfsleiders en werklieden in dit
bedrijf.)
Cursus 1.
Voorbereidende cursus van 3 leerjaren
44 uur per week.
te volgen door
a. a.s. bedrijfsleiders en gezellen in
het hand-maatwerk bedrijf.
b a.s. bedrijfsleiders en werklieden
in de machinale en hand confectie
fabrikatie.
(Het volgen van deze voorbereidende
cursus facultatief te stellen voor leerlingen
van de cursussen 2 en 4 respectievelijk
cursus .voor de opleiding van bedrijfs
leiders in de hand-maatwerk en de
machinale-confectie fabrikatie.)
Programma van onderwijsvakken voor
cursus 1
1. alle soorten onderwerk maken met
de hand.
2. reparatie werk.
3. vakteekenen.
4. beginselen anatomie.
5. beginselen patronen maken.
6. materialen kennis.
7. voortgezet lageronderwijs, speciaal
in aansluiting met het vak.
Cursus 2.
Cursus voor bedrijfsleider in de hand-
maatwerkfabrikatie.
2 leerjaren 44 uur per week
Programma van onderwijsvakken voor
cursus 2
I. vakteekenen;
2 anatomie in uitgebreiden zin
3. maatnemen, afgipsen etc.
4. leesten maken in uitgebreiden zin
5. patronen maken naar verschillende
methoden
6. serien patronen snijden
7. materialen kennis
8. calculatie der waren en algemeene
kosten berekening.
9 uitsnijden
10. leestklaarwerk maken
II. handels kennis;
12. bedrijfsleiding;
13 boekhouden;
14. vakgeschiedenis;
15. beginselen der mechanica
16. bediening van machines in ge
bruik bij klein machinaal bedrijf.
N B. Er zij gelegenheid voor hospitee-
ren en zooveel mogelijk een zoodanig
rangschikken der leerstof dat hospitanten
die b.v. gedurende 3 maanden de lessen
volgen een bij elkaar behoorende groep
vakken grondig leeren.
Cursus 3.
Speciale cursus voor a.s. vakonder
wijzers.
duur 3 maanden 44 uur per week.
cursisten moeten vóór de toelating
door examen of op andere wijze blijk-
Zy ging voori.
klas
Ojarig
oeg te
Ver
de le-
geuit
Wijt.
eiden
pot-
heer
zoo
:n te
iwekt
op de
i bliek
letje
werd
ligt
tsche
;rend
roek,
rsche
nelk-
orde
•lieke
m de
titge-
Uit
De-
zich
k bo-
omd.
:van-
?ear-
bauk
r van
nog
7. N.
ar hij
or de
kend
heeft
zegt
ij nu
ïrder
men-
tot
was.
el 'n
/elke
boe-
aan
zoo-
LI.
deze
het
zegt
omt.
j er
irtna
daar
l B.
Ft ze
erlo
ver-
reld,
naar
der
die
-ge-
ank,
op
Iden
zon
en
pel-
:lein
eld,
men
end
1 te
zon-
van
r B.
leze
en
>0 a
dan
o.
'd.
het
>od-
en
met
lOOt
De Echo van het Zuiden,
Waalwpstlie en Laiigstraatscbe Courant,
Cacao
Vaa „DE ECHO VAN HET ZUIDEN."
kt
35)
Ik werd in een klooster opgevoed. Toen ik
nauwelijks zestien jaar ond was stierf myn
moeder, ik moest toen het klooster verlaten
en werd aan het hoofd gesteld van het huis
houden mijns vaders, die my aan zyn onder
geschikten als de meesteres voorstelde. Hy was
een rijk koopman, wiens zaken al zyn tijd in
beslag namen, zoodat hij zyn dochter slechts
zeer weinig aandacht schenken kon. Dienten
gevolge was ik byna geheel aan myzelf
overgelaten en bet was dus niet te verwonderen,
dat ik weldra verliefd werd. Mijn beminde
wsb een Engelschman, maar ik noemde hem
Jnan omdat ik zijn Engelschen naam zoo
moeilyk kon nitspreken. Het duurde niet lang
of hij verklaarde mij zijn liefde, kreeg mijn
jawoord en daarop begaf hij zich naar mijn
vader om diens toestemming tot onze verloving
te vragen. Mijn vader weigerde beslist en toen
ik hem naar de reden van zijn weigering vroeg
antwoordde bij, dat ik nog veel te jong was
betgeen ik slechts als een uitvlucht be
schouwde, want daar in de tropen trouwen
verscheidene meisjes reeds op baar vijftiende
jaar en ook dat Jnan hem niet de ware
man toescheen om mij gelnkkig te maken. Om
allen cmgang tnsechen ons voor goed af te
breken, zond mijn vader my naar het klooster
terug. Natuurlijk was ik wanhopig op zekeren
dag echter ODtviug ik met behulp van een
der tuinlieden van het klooster dien ik had
omgekocht, een brief van Jnan, waarin hy my
meedeelde, dat bij in den omtrek was en my
Bmeekte uit bet klooster te vlochten en bem
te volgen. Ik nam terstond 't besluit zijn bede
te verbooren. Ik zal u maar niet beschrijven
hoe het mij gelakte het klooster te ontvlochten,
wel geloof ik dat ik zonder de hulp van den
tuinman, dien ik omgekocht had, er niet in
geslaagd zon zijn, kortom, ik ontkwam en
snelde naar JnaD, met wien ik mij terstond
in den echt liet verbinden.
Zoodra wij getrouwd waren schreef ik aan
mijn vader en smeekte bem om vergiffenis
voor don stap, dien ik gedaan had. Mijn brief
bleef eenige dagen onbeantwoord en toen kwam
er een vreeselyk bericht. Het was gebleken
dat mijn vader door ongelukkige specnlatiëa
reeds sedert gernimen tijd geraïneerd en dat
een faillissement onvermijdelijk was, daarom
had hy mij ook naar het klooster teruggezon
den, waar hij wist dat ik voor bet minst
verzorgd zon zijn. Het faillissement kwam juist
gelijktijdig met mijn bri3f, waarin ik hem mijn
huwelijk mededeelde en om aan de verwijten
zijner schuldeischers en aan de armoede die
hem bedreigde, te ontkomen, beging myn
arme vader zelfmoord.
Dolores hield hier even op en verborg by
deze droevige berinnering het gelaat ia de
handen, terwijl zij zacht snikte.
Na een korte panze, zette zij haar verhaal
voort
Deze berichten on. ving ik van mijn echt
genoot. Hij deed volstrekt geen moeite om mij
op het verpletterende nieuws voor te bereiden
deelde mij alle bijzonderheden met de grootste
onverschilligheid mede niet alleen, maar voegde
er nog vol bitterheid bij, dat bij bedrogen
was, want hij had myn vader voor een rijk
man gebonden en gerekend op bet vermogen,
dat ik eenmaal erven zou. Gij knot u voor
stellen boe neerslachtig en teleurgesteld ik
was en welk een bitter berouw ik bad over
myn ondoordacht bnwelijk.
Mijn arme vader bad Jnan maar al tegoed
doorzien, hij was inderdaad de man niet, die
mij gelnkkig zon kannen maken. Mijn dweep
zieke neigiDg tot hem want ware liefde was
het nooit geweeBt verdween spoedig onder
zijn verwijten en wanneer ik JaBtine niet
gehad had, die mijn voedster geweest was en
terstond na den dood van mijn vader bij my
kwam, dan geloof ik werkelijk, dat ik krank
zinnig geworden of gestorven zon zijn van
verdriet, Zij is evenwel altijd en in alles een
tronwe, liefdevolle vriendin voor my geweest
en zij deed al wat zy maar kon, om my voor
de slechte behandeling van mijn echtgenoot
schadeloos te stellen.
Hij giDg voor ee nige dagen op reis en tijdens
zyn afwezigheid brak er in de streek, waur
wy woonden, plotseling een gevaarlijke epide
mie nit, zooals dat in warme landen wel meer
gebeurt.
Ik werd door de ziekte ernstig aangetast en
Jnstine schreef het terstond aan Jaan, maar
hij woB zoo bang voor de besmetting, dat hij
niet terugkwam.
Dagenlang zweefde ik tuBschen leven en dood
en toen ik eindelyk herstelde, was ik blind.
Toen zij dit meedeelde, klonk haar stem
aangrijpend treurig en Hubert drokte haar
zwijgend de hand ten toeken van innige deel
neming in haar i.'ampen.
Daarop ontving \k het bericht, dot mijn
echtgenoot eensklaps, wegens bet overlijden
van een zijner familieleden, naar Engeland
was teruggekeerd en verscheidene maanden
verliepen, waarin hij geen teeken van leven
gaf, maar ik moet bekennen, dat zijn stilzwij
gen mij volstrekt niet deerde, want ik had
niet het minste verhingen, met hem hereenigd
te worden. Zijn liefdelooze handelwijze jegens
mij bad het laatste overblijfsel van mijn liefde
tot hom vernietigd, ja, soms haatte ik hem,
ofschoon ik webt, dat haten goddeloos is. Door
het faillissement van mijn vnder was ik arm
geworden en wy leefden van het kleine bedrog
dat Jastine vroeger had kuDnen sparen en dat
snel vermindt^rde. Reeds werden wij door de
armoede bedreigd, toen een oom van moeders-
zyde stierf, zonder testament na te laten. Hij
was een oude vrijgezel en daar ik zijn eenige
bloedverwante was, viel zijn geheele vermogen
my ten deel. De advocaat, die mij zijn over
lijden berichtte, schreef mij tevens, dat ik
thans een jaarlijks inkomen had van driehon
derd pond. Bovendien ertde ik het buis, waarin
wij thans wonon. Jastine en ik overlegden
wat wij doen zonden en besloten ten slotte,
naar Engeland te vernaizen,
Ik dicteerde Jnstine een brief aan mijn
echtgenoot waarin geen woord over de erfenis
die ik had gekregen, ma ar hem alleen meedeelde,
dat ik voornemens v as naar Engeland te
vertrekken en den nas m ?an 't schip waarmee
ik de reis zon maken.
Odzö reis werd evenwel vertraagd, doordat
Jnstine plotseling ziek werd en ik liever het
geld van de reeds genomen paBsagebiljetten
wilde verspelen, daD haar leven in gevaar bren
gen. Gelukkig herstelde Jnstine spoedig en
konden wy met de volgende stoomboot ODze
reis maken.
Toen wy te Liverpool aan land stapten,
vernamen wij dat het schip, waarmee wij eerst
hadden willen vertrekken, met man en muis
vergaan was en dat mijn naam bonevens die
van Jnstine, op de lijst der verongelnkten
voorkwam.
Bij het vernemen van dit bericht kwam een
onweerstaanbare lost in my op, voortaan myn
echtgenoot te ontwijken.
Ik bezat nu genoeg vermogen om niet van
hem afhankelijk te zijn, ik wist dat by niet
de minste genegenheid voor mij koesterde,
waarom zon ik mij nu nog aan hem opdringen,
terwijl hij mij met Jastine in het huis van
mijn overleden oom, waar wij sedert gebleven
^Oordeel n« zelf, or. Clitt'e, of mijn handel
wijze afkeurenswaardig is.
Hubert zweeg, want bij was op deze vraag
niet voorbereid en nadat Dolores een oogenblik
gewacht had, nam zij de trouwakte weer op
en zuchtte diep.
Wat gaat de tijd toch snel voorby.zeide
zij halfluid, tien jaren zijn nu al sedert myn
ongelukkig huwelyk verloopen. Ik wensebte
wel, dat ik dien tyd terug kon balen en mij
ontslaan van de bandeD, waarin dit rampzali
ge papier mij gekluisterd houdt
Zij gaf hem de trouwakte in de hond en
toen Hubert naar de baDdteekeniug van den
bruidegom zag, kon hy zijn oogen bijna niet
gelooven. Deze bandteekening kwam hem roo
bekend voor alsof by haar zelf gesteld had.
VIJF—EN—TWINTIGSTE—HOOFDSTUK.
De eene dag verliep na den anderen en Arline
ontving taal noch teeken van Hubert, zoodat
zij zich ernstig ongernst maakte en door allerlei
booze voorgevoelens werd gekweld. Zij schreef
aan mrs. Belton en deze antwoordde hoer per
omgaande, dat Olifie Court op het oogenblik
10 JAAR
'GARANTIE
KUNSTSPELenELECTR: PIANO'S. VLEUGELSisHET ADRES
CÏ^^KESSELS'KON.FABRIEK. TILBURG
VRAAGT CATALOGUS - OOK TERMütJBETAUNG
gesloten was, daar de gravin De Ronbaix zich
naar Parijs had begeven en eerst tegen KerBtmis
voornemens was terng te keeren.
Voorts meldde de huishoudster
„Uw vroegere verpleegde, Grant, is nog
altyd op het kaBteel en de gravin schijnt
evenveel belang in baar te stellen, als wylen
lord Oliffe, want zij droeg mij op, de zieke
met de meeste zorgvuldigheid te verplegen en
haar terBtond bericht te zenden, wanneer er
sporen waar te nemen waren dat het verstand
terugkeerde. Ik geloof nu, dat zy in den
laatsten tyd iets helderder van geeBt is en
meer begrijpt van hetgeeD men tot haar zegt,
maar deze voortnitgang is toch niet belang—
ryk genoeg om er mevrouw De Ronbaix mee
in kennis te stellen. Dokter Fletcher is nog
altijd op reis en zyD plaatsvervaDgerbehandelt
Esther Grant. Van mr. Hubert heb ik, sedert hij
naar London vertrok, niets vernomeD."
Das ook in dit bericht vond Arline geen
bevrediging en zij moest dns geduldig afwachten
tot er een "brief van Hubert zelf kwaro.«
Op een brief aan kapitein staart had zy
ten antwoord gekregeD, dat ook deze zich
ernstig bezord maakte over Hubert en haar
\ereocht, zoodra zy iets van hem vernam, het
hem te melden.
Deze kwelling der onzekerheid, die bij
Arline van dag, van uur tot uur meer aan
groeide, teekende zich zooale vanzelf spreekt
ook op haar uiterlijk af.
Zy was veel stiller dan vroeger, neerslachtig
en verstrooid en soms waren haar oogen rood
Mrs. Oaroll, die baar gezelschapsjuffrouw
oprecht lief gekregen had, merkte deze ver
andering zeer goed op, maar zy was kiesch
genoeg er geen woord over te spreken en
wachtte kalm af, totdat Arline haar uit eigen
beweging haar vertrouwen zon schenken zoo
verliep de tijd, October maakte plaats voor
November e£i op een reeks van heldere, koele
herfstdagen, volgde een tyd van nevel, be
wolkte lachten en regenvlagen, zoodat Arline
en mrs. Carrol dagen achtereen in hnis als
opgesloten waren.
(Wordt vervogd.)!