jSummer 21
Donderdag 12 Maart 1914
37e Jaargang
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Waalwijksche Stoomdrukkerij Antoon ïielen,
Eerste Blad.
SUNLIGHT]
Electficiteitsvoorziening in Hoofd-
Brabant
ÖE RECHTMATIGE ERFGENAAM.
Dit nummer bestaat
uit TWEE bladen.
FEUILLETON.
Telefoonnummer 38. Telegram-AdresECHO.
De Sunlightzeep is
absoluut zuiver en
vrij van schadelijke
bestanddeelen. Zij
js goedkoop, overal
verkrijgbaar en hare
ongeëvenaarde uit
muntende kwaliteit
beantwoordt ten
volle aan de strengste
eischen van hygiene
en zuiverheid. Daar
om is zij onmisbaar
in ieder wel geordend
huishouden.
1: SUNLIGHT j
t
IVnalwijksclif en liAiigstraatsche Courant,
Dit Blad verschynt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 8 maanden fÜ."6.
Franco per pont door het geheele rijk f 0.90.
Brieven, ingezonden stukkengelden enz., franco te zenden aan den
Uitgever.
UITGAVE:
Advektbntikn 1—7 regels f 0.60daarboven 8 cent per regel groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën S maal ter plaatsing opgegeven
worden 2 maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer ontrac
gesloten. Reclame» 15 cent per regel.
lil Gedeponeerd;
gil ZEEP
Ki geWaarborgo! I
1 ÖNVERVAISCHT# fl
l|:J ZONDER tt
SCHADELIJKE# fl
liipi IbestahooeelenJ?
r, 281
's Hertogenbosch, men weet het, heeft
voor het vraagstuk der Electriciteits-
Vaa „DE ECHO VAN HET ZUIDEN."
40)
Gij hebt mijn karakter geheel verouderd,
gij hebt mij tot vreeeelijbste vertwijfeling
gedreven en hetgeen gij hebt gezaaid, zalt ge
ook maaien, want ik zweer u voor God
hier sloeg zij de oogeu ten hemel dat ik
uiet zal maten, voordat ik mijn doel heb bereikt
Gij kunt mij naar dokter Felton terugbrengen
gD knnt de waakzaamheid laten verdubbelen,
nog sterker sloteD, nog zwaarder grendels laten
aanbrengen gy kunt doen wat ge wilt, het
zal mij wel weer gelukken om nw snoodheid
te streflen, zooals zij het verdient. Beschouw
mijn woorden niet alaloozebedreigingen bedenk
dat bet nu niet langer de vernederde, vertrapte
vrouw is, die spreekt, maar de in baar kind
getroffen moeder en dio is in staat alles te
overwinnen.
Hij gevoelde, dat bet baar heilige ernst was,
dat zy haar bedreigingen ten uitsoer zou
breDgen.
De duivel, die reeds zoolaog zijn invloed op
hem uitoefende, deed zich al sterker en sterker
gevoelen en de weerstand, dien hij hem bood,
werd aldoor zwakker.
Hij deed een schrede nader en greep haar
onwillekeurig by de armen zij week terug en
worstelde om zich uit zyn honden los te rukken.
In deze worsteling naderden zij langzamer
hand den oever van de rivier en Sir Ascot
bemerkte dat zeer goed.
Plotseling doorkliefde een luide, gillende
angstkreet, door een vrouwelijke stem voort
gebracht. de lucht, toen volgde een zware
plomp in bet water, daarop werd het stil,
akelig doodstil.
De Btroom rolde kalm voort, voerde zijn
duister gebeitn mee uaor den Oceaan en een
voorziening een deskundige benoemd,
den heer Dr. Veihoekx, die een Rap
port heeft samengesteld, dat tot veel
geschrijf aanleiding heeft gegeven.
Thans echter komt er een stuk van de
»Naaml. Vennootschap Provinciale Noord-
brabantsche Electriclteitsmaatschappijs
bevattende een nieuwe aanbieding aan
dé gemeente 's Hertogenbosch en een
toelichting, die gegevens bevat en nieu
we gezichtspunten, voor heel de pro
vinciale belangrijk.
Het stuk dat onderteekend is door
den Voorzitter, den heer J. A. van Loon
en den secretaris, den heer Wagenaar,
herhaalt, dat het avanl-project, in de
eerste brochure der Prov. Staten opge
nomen, slechts een voorloopig karakter
had en dat de provincie bedoeld heeft
de groot-Industrie zelf te bedienen.
Dr. Verhoeckx schreef, dat wil het
tarief eenigszins aannemelijk zijn, de ki-
lowattprijs boven 500 K. W. zou moe
ten dalen tot f40 en boven 1000 K;W.
tot f 30, terwijl de prijs der K W. U-
voor het tweede millioen afgenomen K.
W. TJ. tot 2,25 en voor de volgende K.
W. U. tot 2 cent zou moeten worden
verlaagd.
Dit is, antwoordt bovengenoemd stuk,
volkomen juist en onze provinciale on
derneming is zeker in haar eigen en dus
in het belang van het algemeen bereid
tegen dat afdalend tarief te leveren, in
dien de gemeente 's Hertogenbosch er
prijs op stelt hare groot industrie zelf
te bedienen. Nu wordt evenwel verder
betoogd, dat bij dit laatstgenoemd tarief
wel voor een betrekkelijk korten termijn
aansluiting bij het provinciaal bedrijf
voordeeliger zou zijn, doch dat na een
zeker tijdsverloop, hetwelk op ongeveer
10 jaar wordt aangenomen, het blaadje
omkeert en eigen stroomopwekking groo-
ter baten in de gemeentekas zou bren
gen. Aan deze conclusie ontbreekt naar
onze meening iets, er had nog aan moe
ten worden toegevbegd tin de stilzwij
gende onderstelling echter, dat de tarie
ven van het provinciale bedrijf zelfs na
io jaar niet zouden worden verlaagd.1
Bij dit laatste punt moeten wij een
oogenblik sttlstaan.
Zooals boven gezegd wenschen wij de
man reude als eau bezetene io de duisteruis
voort, met het Kaïnstee/.en, op het voorhoofd
afgedrukt, het Kaïosteeken, dat geen berouw
zou vermogen uit te wisschen. Eerst toen hij
ver van de rampzalige plaats was verwyderd,
bleef hij staan en keek augstig om zich heen.
Hij bespeurde niemand, die zijn misdaad kon
bespied hebben. Hy herademde en zette zijn
Wfg kalmer voort.
ACHT en TWINTIGSTE HOOFDSTUK.
De brief, die mre. Carroll en Arline in he-
pakkflt baddeu gevonden en dien laatstgenoem:
de voorlas, was vaa den volgenden inhoud
„Mijne lieve tante.'
Ilet is de avond voor mijn vertrek naar
Australië en ik zit alléén op miin slaapkamer.
Gy hebt mij een half our geleden verlaten
in veronderstelling dat ik moe was en ter raste
wilde gaan, maar ik ben veel te opgewonden
om te kunnen slapeu en daarom schrijf ik aan
u. Misschien zal ik dezen brief verscheuren,
zoodru ik hem geschreven hebin geen geval
geef ik u hem morgen, want ik acht mij
niet gbrechtigd n met het geschrevene in kennis
te stellen, voordat ik dood ben, betgeen ik
heb er een voorgevoel van zeker niet lang
meer zal duren. Ik weet zeer goed dat ik ern
stig ziek ben en ik heb geen hoop, dat de reis
naar Aastralië mij zal redden, maar niettemin
wil ik die reis ondernemen, eenvoudig omdat
het mij onmogelijk is langer hier te blijven.
Een koorstachtig verlaDgen naar beweging
heeft mij aangegrepen, ik snak er naar ver,
zeer ver van hier te gaan, onverschillig waar
heen, zoo ik Engeland maar verlaat, ik geloof
zelfs, dat ik het liefst nog de geheele wereld
zou verlaten. Gy hebt mij heden gevraagd of
ik een beminde had, en daarop antwoordde
ik „Ja" en thans voeg ik er bij
Hy is de beste, de bruafste, de edelste man,
die ooit door een vrouw is bemind.
Mijn beminde is een aanzienlijk jongmenscb,
de zoon van een lord en hij kwam bij gelegen-
beid van de wediennon in de stad.
Ik geloof, dut bij mij bet eerst beeft gezien
door het venster van den muziekwinkel, waar
ik in betrekking was bij trad binnen onder
voorwendsel iets te moeten koopen en toen sprak
onderstellingen, die aan de a becijferin
gen van Uwen adviseur ten grondslag
liggen niet aan critiek te onderwerpen
maar indien door hem wordt aangeno
men dat in de tegenwoordige tijdsom
standigheden veilig een toeneming van
het stroomdebiet mag worden verwacht
zooals door hem geschat en op welk
groot debiet natuurlijk het gunstig resul
taat zijner berekeningen steuntdan zul
len wij toch met recht mogen onder
stellen, dat een gelijke toeneming van
het debiet zich ook in dejgeheele pro
vincie zal openbaren. En tot welke re
sultaten zou dat voor de provinciale lei
den
In 's Hertogenbosch woont rond het
118.5 deel der bevolkiog van de provin
cie, men vindt er evenwel slechts het
1/27 deel van de geheele industrie in
P. K., terwijl nog bovendien mag wor
den opgemerkt, dat de verhouding der
bevolking van 's Hertogenbosch tot die
der geheele provincie achteruitgaande is
in 1902 was die verhouding 1:17,1; In
1908 1 17,7 in 1913 1 18,5.
Uw adviseur raamt voor het 10e jaar
een debiet van 832000 K. W. U- licht
en 1944000 K. W. U. krachtnaar die
zelfde verhouding zou dus voor de ge
heele provincie het debiet worden
15392000 K. W. U. licht en 52488000
K. W. U. kracht, te zamen rond 68
millioen K. W. U., waarvan dan het over-
groote deel door het Provinciaal bedrijf
zou moeten geleverd worden. Een om
zet, die, bleven de tarieven van de pro
vincie ongewijzigd, tot een enorm winst
cijfer zou leiden. Maar, en dit is een
punt, hetwelk door den adviseur geheel
buiten beschouwing wordt gelaten, DE
PROVINCIALE ONDERNEMING,
MAAKT GEEN WINST, EVENTU-
EELE WINSTEN WORDEN KRACH
TENS hetgeen daar ovitrent in de statuten
der Vennootschap is vastgelegdhoofd
zakelijk bestemd tot VERLAGING der
stoomprijzen. Een dergelijke verlaging
zal, indien de toename van het debiet
werkelijk met de onderstelling van Uwen
adviseur mocht overeenkomen, over 10
jaren zeer belangrijk zijn.
Immers onze becijfejingen leeren ons,
dat indien het debiet der provinciale
ondernemingen in het 11e jaar zou be
dragen 34 millioen K. W. U., dat is
hij een oogenblik met mij.
Den volgenden dag kwam by terag en zoo
vervolgens alle dagen. Ik meende, dat ik er
verkeerd aan deed met hem te spreken, maar
lieve tante, ik kon er niets tegen doen. Ik
geloof, dat ik bem bemind heb van bet eerste
oogenblik af, dat ik zijn fiere, scboone gelaat
aanschouwde.
Kort daarop vroeg hij mij of ik zyn vrouw
wilde worden en ik antwoordde met de weer
vraag, wat zijn vader wel van zolk een mesal
liance zon zeggen, waarop hij vol hartstocht
zeide, had hij zich niet door een vader zou
laten beheerschen en dat bij alleen de inspraak
van zijn hart zou volgen, die hom beval my
te huwen.
Zoo werden wij in stilte verloofd en hij ver
liet W. nudat ik bom beloofd had onze verbinte-
uis voorloopig nog geheim te zullen bonden-
Hy schreel mij zoer dikwyls en iu den be
ginne althans was ik onbeschrijfelijk gelukkig
totdat op zekeren dag een heer van middelbaren
leeftijd den winkel binnentrad en verzocht my
alleen te mogen spreken.
Ik raadde terstond wie bet was niet alleen,
maar ook met welk doel hy mij to sproken
vroeg. Ik ging met hem in de spreekkamer r
achter den winkel en daar zeide hij mij, dat
hij lord Clift'e was en mij moest spreken over
zijn zoon, die hem gezegd had dat by met my
verloofd was. Ik herinner my nauwkeurig zijn
woorden en ik geloof dat ik die nooit zal ver
geten al werd ik honderd jaar.
Het is mijn bedoeling niet, u te krenken,
zeide hij op koelen, minachtenden toon, maar
gy zult gemakkelijk begrijpeD, dat ik tot een
verbintenis van mijn zoon met u nooit rayn
toestemming zal kunnen geven. Hij is wel
meerderjarig en volgens de wet vrij om te doen
wat hij wil, maar wanneer bij in dit geval mijn
vaderlijk gezag trotseert, dan trek ik de banden
van hem af en dan zal bij nooit een penny
van mij erven.
Dat zal mijn liefde niet doen verminderen,
mylord, antwoordde ik fier.
Misschien niet, hernam hij, want ik wil uw
liefde in het minst niet van eigenbelang ver
denken, maar u tbaiiB de gelegenheid bieden
nw onbaatzuchtigheid te bewijzen.
Alec steekt tot over de ooren in de schuld
minder dan de helft van het bovengenoemd
cijfer van 68 millioen in het 10e jaar,
de' financieele toestand van het bedrflf
deze zou zijn
afgeschreven rond 1.5 millioen op het
aanlegkapitaal reservefonds f 500.000,
het maximum volgens de statuten der
vennootschap, terwijl reeds in het 10e
jaar een tariefverlaging van DERTIG
PROCENT zou kunnen worden toege
past
Kan een gemeentelijke centrale in
'sHertogenbosch daartegen cpncurree-
ren
Wij verwijzen hierbij nog eens naar blz.
34 van de brochure, waar er met nadruk
de aandacht op wordt gevestigd, dat
het voorgestelde tarief een aanvangsKa-
rief is om het provinciaal bedrijf door de
eerste moeielijke jaren te helpen.
Voor hen, die mochten meeneD, dat
het provinciaal electrisch bedrijf staat
of valt met de aansluiting van 'sHerto
genbosch, zijn bovenstaande cijfers bij
zonder leerzaam. Of het provinciaal
bedrijf over 10 jaren de 2 3/4 milioen
K.W.U. voor 'sHertogenbosch er bij
levert, of niet, het doet aan de renta
biliteit der onderneming weinig af.
In de conclusie van het rapport wor
den nog enkele punten aangeroerd,
waaromtrent wij hier iets in het midden
willen brengen.
Medezeggingschap van de provincie
bij de vaststelling van het gemeentelijk
stroomtarlef wordt ongewenscht geacht.
Hieromtrent kan men gerust zijn de
bepaling welke daaromtrent in het con
cept contract was opgenomen, is blijkens
bet hier bijgaand exemplaar van het
contract door den Raad van Toezicht
op de N.V. geschrapt en iedere gemeente
is vrij in de vaststelling der prijzen. Ook
de beperking van de te maken winst is
uit het contract vervallen.
Nog wordt door uwen adviseur gewe
zen op bedrijfszekerheid en gelijkwaar
digheid van de stroomlevering waarom
trent wij het volgende opmerken.
Voor zoover het plan van uitvoering
op dit oogeblik door ons kan worden
overzien, zal de 30,000 volts bovengrond-
sche hoogspanningsleiding naar alle
waaischijnlijkheid tot eene ringleiding
worden uitgebouwd, die de provinciale
on wanneer ik bem bet geld niet geef om zyn
scbnldeiscbers te betalen, dan zal bij Diet
slechts in gijz ling worden gezet, maar dan
verliest bij ook nog zyn goeden nanm, want
zijn schalden zijn eereschalden en wanneer die
niet voldaan worden, dan is bij uit elk voornaam
gezelschap gebannen. Nn hangt het van u af,
of bet zoover komen zal. Hy erkent dat hy
zyn woord gegeven beeft te zullen trouwen
en als man van eer is bij bereid zyn woord te
honden, boewei hy thans zyn onzinnigen stap
duidelijk iu ziet en er zich bitter over. beklaagt
n ooit ontmoet te hebböD. Gij kant nn zelf be
slissen trouwt gij met bem, daa maakt ge
bem voor zijn geheel» leven ongelukkig, ziet
ge vaD bem af, dan bewijst ge daardoor, dot
gij b<-m oprecht heb lief gehad en u voor hem
opoffert.
Op dien toon giog by nog een tijd lang voort
en iu mijn hort word een hevige strijd gevoerd,
want ik wist niet welk besluit ik nomen zou.
Het denkbeeld dat Alec mij zoo weinig beminde
dat hy er zelfs spijt van had, mij zijn woord
gegeven te hebben, was my onverdraaglijk en
lord Cliffe heeft het mij nadrukkelijk verzekerd.
Mijn trots en gij weet dat die nog al groot
is wa8 diep gekrenkt en ten slotte verkluarde
ik my bereid te doen wat Lord Cl fie ray
verzocht.
Ik schreef daarom terstond een brief oaD
Alica dien lord Cliffe my beloofde aan Alec
te znllen overhandigen Io dien brief deelde ik
mede, dat ik bem in zyn eigen belang zijn
vrijheid teruggaf en verzocht hem aeen pogingen
te doen om rny weer te zien, dit slechts een
noodelooze kwelliirg voor ons beiden zon zijn.
Ik nam vervolgens mijn verlovings riDg van
den viDger en sloot dien bij den brief in ook
deelde ik lord Cliffe mede, dat ik my n betrek
king zou verlaten en naar mijn familie terug-
keeren wildö, want ik wilde niet op een plaats
blijven, waar ik Alec ieder oogenb'ik zon kannen
ontmoeteD, Lord Cliffe Bcbeen mijn beslait ook
ten volle goed te kearen.
Eenigen dagen later kwam ik by u, en
sedert heb ik tevergeefs gehoopt, dat er iets
zou gebeuren, hetgeen mij met myn beminde
kon bereenigen, want onwillekeurig twijfelde
ik er aan of lord Cliffe mij wel de volle waarheid
had gezegd, totdat ik kort daarop in een cou-
centrale en de verschillende districtcentra
omspant.
Die ringleiding zal in twee punten
worden gevoed
1. door de eigen centrale:
2. door de Staatsmijnen, indien althans
de onderhandelingen, die daaromtrent
door ons gevoerd worden, tot een goed
einde worden gebracht. De bedrijfsze
kerheid voor het in 's Hertogenbosch te
bouwen onderstation wordt derhalve zeer
groot, en indien na enkele jaren aan het
voorschrift der Regeering gevolg zal
moeten gegeven worden om de hoog
spanningsnetten van aan elkaar grenzen
de stroomvoorzieningsgebieden zóó in te
richten dat zij met elkaar verbonden
kunnen worden, dan zal het onderstation
's Hertogenbosch door zijn geographi-
sche ligging zijn aangewezen om ver
bonden te worden met de centraalstati-
ons Nijmegen, Dordrecht en Utrecht,
waarvan de hoogspanningslijnen in Gel-
dermalsen bij elkaar komen. Daardoor
wordt een bedrijfszekerheid verkregen,
die zeker hooger is te stellen dan die
van eene eigene centrale.
Wat verder de gelijkwaardigheid der
stroomlevering betreft, zoo zij hierom
trent opgemerkt, dat er in beginsel niets
tegen is, dat eene gemeente als groot-
afneemster, die harerzijds verplichtingen
op zich neemt tegenover hare stroom-
verbruikende ingezetenen, zich door
passende contractsbepallngen genoeg
zaam waarborg tracht te verschaffen, dat
zij ook werkelijk in staat zal zijn hare
afnemers in alle opzichten tevreden te
stellen.
In verschillende stroomleveringscon-
traCten, zooals die tot stand kwamen
tusschen gemeenten in Zuid-Limburg
en de Stroomverkoopmaatschappij; tus
schen de gemeente Alkmaar en de Ken-
nemer Electriclteitsmaatschappijtus
schen de N. V. Electriciteltsmaatscharpij
de Berkelstreek en het Twentsch een-
traal-station enz., vindt men dan ook
en zeer terecht bepalingen opgenomen
in verband met de eischen van bedrijfs
zekerheid, spanningsregeling, beschik
baar vermogen enz. Steeds staat hier
evenwel de gemeente of de combinatie
van gemeenten tegenover een PARTI
CULIER stroom leverancier, die roet zijn
rant de verlooving aangekondigd las van mr.
Alec Cliffe roet miss Stone. Hij had wol eens
over die dame gesproken on mij verteld dat
zij een ryke erfgenaam was. Ik zag dos io,
dat Lord Cliffe niet had gelogeD, toen hy my
zeide, dat Alec er spijt van had, mij te hebben
leeren keonen.
Ik heb dit alles voor n verzwegen, ten eerste
omdat ik aan lord Cliffe beloofd had er tegen
niemand over te zullen spreken en ten tweede
omdat het mij zoo zwaar viel, het u mede te
deelen thans wil ik echter mijn geheim aan
het papier toevertrouwen, opdat gij het na
mijn dood zult kunnen vernemen. Dikwyls
heb ik mij bittere verwijten gedaan, dat ik u
geen deelgenoote maakte van mijn smart, ik
wil echter niet dat gij voor altijd in ongerust
heid zult verkeeren omtrent hetgeen er met
mij is voorgevallen. Het is in elk opzicht voor
mij het beBte, buitensland te gaan, lieve tante,
want hier ben ik u tot last, dat weet ik zeer
goed, boewei gij bet mij op geen enkele wijze
laat gevoelen.
Wanneer ik nu bovendien nog ziek moest
worden, dan zou de last die ik u veroorzaak
nog grooter zijn. Vind ik op die zeereis de ge
zondheid terug, des te beterdan zal in staat
zijn te werken en in myn onderbond te voorzien
en wanDoer ik sterven moet zal dat qog beter
zyn, want ik zal daD eindelyk de eeuwige rust
genieten.
Vaarwel. Uw dankbare
KITTY."
Arline had dezen brief ten einde gelezen
zonder een enkele bemerking te maken, hoewel
zij hevig verschrikt was bij den haar zoo
welbekenden naam.
Toen zij geëindigd bod legde zy den brief
voor zich op de tafel, terwijl mrs. Carroll, die
stil bad zitten weenen, zich de oogen droogde
en zeide
Ik ben niet verwonderd over hetgeen ik
vernomen heb, want ik bad altyd wel vermoed,
dat bet zoo iets wezen zon hetgeen mij echter
wel verrast is de omstandigheid, dat haar
verloofde joist de vader van den uwen was.
(Wordt vervolgd.)