Tweede Blad.
Buitenland.
"~BmNENLA^ D.
Provinciaal Nieuws.
België
FRANKRIJK.
ZWEDEN.
Albanië.
Duitschland.
NUMMER 43.
DONDERDAG 28 MEI 1914.
37e JAARGANG geven, juist zou zijn. Echter is het op
zichzelf reeds geen verblijdend feit, dat
een dergelijke voorstelling in het buiten
land wordt verspreid.
De verkiezingen in België
Zondag zijn de helft der kamerzetels
in België vernieuwd. De uitslag is dat
de katholieke partij 2 zetels verliest aan
de liberalen, en de liberalen een aan de
socialisten.
Over den uitslag der verkiezingen in
België schrijft het >H. v. A.« nog het
volgende
»Onze parlementaire meerderheid, die
16 stemmen bedroeg is gezakt tot 12
dus veel meer dan wij daags vóór 2
Juni 1912 dorsten te verhopen.
Enkele feiten nu schijnen den uitslag
der kiezingen van 24 Mei 1914 te be-
heerschen.
Ten eerste hebben een groot aantal
gematigde liberalen, die in 1912 niet
voor de Cartellijst hebben gestemd, dit
maal hunne stem aan de liberalen terug
gegeven.
Die kiezers hebben zoodoende aan de
liberale partij willen zeggen
Komt gij alleen op, dan zijn wij uwe
volgelingen, doch telkens wanneer gij
aanspant met de socialisten, dan laten
wij u in den steek.
De liberalen kennen nu den prijs van
het Cartel I
Ten tweede zijn ten plattelande overal
en niet zonder welslagen, zoowel door
liberalen als socialistische propagandis
ten, twee kaarten tegen de katholieke
regeering uitgespeeldde kaart der
verzwaring van militaire lasten èn de
kaart van den leerplicht.^
't Is wel waar dat de liberalen altijd
dienstplicht en leerplicht hebben voor
gestaan, maar het is een menschelijk
verschijnsel dat het misnoegen, door
sommige maatregelen verwekt altijd neer
valt op 't hoofd van de regeering die ze
voorstelt,
Ook zijn er op het platteland honder
den die geluisterd hebben naar hen, die
hen kwamen ophitsen tegen >dat gou
vernement, dat aan den boer zijn zonen
ontneemt tol 14 jaar voor de school en
van 19 tot 21 jaar voor de kazerne.
In de gegeven omstandigheden, en
gerien den ingewortelden afkeer onzer
bevolking voor allen dwang, 't moge
solcatendwang of zelfs schooldwang we
zen, is 't voor de regeering nog betrek
kelijk goed verloopen, want wij hadden,
vooïal wegens militaire lasten, nog meer
reactie verwacht.
Een derde punt is de Vlaamsche zaak.
De XXe Siècle schrijft dezen morgen
wel »ook de houding van zekere flamin
ganten heeft ons afval berokkend» doch
zoo hoeft men het niet te lezen men
moe: zeggen: de houding van zekere
toonLangeveflde personen en figuren uit
de rtgeeringskringen heeft in het Vlaam
sche. land vooral groot en diep misnoe
gen verwekt».
Wjeste liet zich heel tevreden over
den ïitslag uit.
Ziehier de samenstelling de Kamer
voor en na de kiezingen
Kaholieken, vroeger 101nu 98. Li
berals, vroeger 44 nu 45. Socialisten,
vroeger 39 nu 40. Christel, dem., vroe
ger 'enu 2.
Terig naar den tweejarigen dienstijd.
De bond van radicalen in het depar-
temeit der Seine heeft uitgemaakt, dat
de radicalen het program van het con
gres :e Pau moeten uitvoeren en in het
krijt noeten treden voor den terugkeer
naar den tweejarigen diensttijd.
De »Echo de Paris* bepleit daaren
tegen een vasthouden aan den driejarigeo
dienstijd, omdat het Dultsche leger zoo
veel sterker is dan het Fransche. Het
Duits:he volk is meer dan ooit van de
overtiiging doordrongen Twee groote
slager en wij staan met 800.000 man
voor Parijs.
Het defensie-wezen.
Bij [den Rijksdag heeft de regeering
haar ontwerp defensie-wet ingediend.
Volgms dit ontwerp zal de dienstplicht
van let 20ste tot het 42ste jaar in plaats
van Het 2lste tot het 40ste duren. De
oefenijd voor de infanterie duurt 340
dager. De marine zal bestaan uit 8 pant-
sersclepen en 16 torpedo-jagers. Voor
dit jair worden 55 milioen kronen voor
het l^er en 30 millioen voor de marine
gevraigd. Een legerbelasting op de groo
te v^mogens die slechts eenmaal zal
gehev:n worden is in overweging ge-
nomej. Deze belasting zal 75 millioen
opbrengen.
Sedert ons vorig nummer is er weer
heel wat gebeurd in dit nieuwe en lastige
rijk, maar ook er is heel wat bekend
geworden, juist of onjuist, over de ge
beurtenissen en toestanden aldaar.
Als men nu de Italiaansche en Fransche
bladen leest, dan is alles de schuld van
koning Wilhelm en de NederlandSche
officieren. Van dezen laatste werden er
vier door de opstandelingen gevangen
genomen, omdat ze met veel te zwakke
macht tegen hen werdeü uitgezonden.
Zij zijn echter weer vrijgelaten na
tusschenkomst der internationale controle
commissie.
Dan wordt den vorst zeer euvel ge
duid, dat toen hij vernam dat de op
standelingen aanrukten hij gevlucht zou
zijn op een Italiaansch schip. Dit vooral
en het optreden der Ned. officieren
tegen Essad en de opstandelingen houdt
de bultenlandsche pers in beweging en
hierover worden vele harde nooten
gekraakt.
Maar andere berichten zeggen, dat de
koning alleen zijn vrouw en kinderen
heeft in veiligheid gebracht, iets wat
toch zeker zijn plicht was en dat hij
direct is teruggekeerd, zelfs naar de
opstandelingen om met hen te onder
handelen al is het voorloopig tevergeefs
geweest. Dus de scheldpartij op den
vorst blijkt ten eenenmale onjuist volgens
deze berichten.
Er wordt nog steeds onderhandeld,
maar de voorstellen der opstandelingen
zijn te dwaas, als dat ze zouden leiden
tot een vergelijk. O.m. teruggave aan
Turkije of Europa, herstel der maho-
medaaosche regeering enz.
Een bericht van hedenmorgen zegt
dat men nu alleen bescherming van den
mohamedaanschen godsdienst vraagt.
Dat zou er beter op lijken.
In 't algemeen kan slechts gezegd,
dat de toestand er lang niet bemoedi
gend uitziet.. De eischen van de opstande
lingen zooals wij ze hierboven gaven zijn,
men kan gerust zeggen, onaannemelijk en
doen vreezen, dat men door onderhan
delingen niet tot overeenstemning zal
komen. De laatste berichten wijzen dan
ook reeds erop, dat, ondanks het per
soonlijke optreden van den Mbret, die
zich naar de opstandelingen te Sjijak
begeven moet hebben, de besprekingen
zonder resultaat zijn gebleven.
Welken weg zal dan de Mbret echter
inslaan Energieke onderdrukking van
den opstand wordt door den lijdelijken
tegenstand van de Albaneezen zelf, die
weigeren tegen hun landgenooten te
vechten, onmogelijk gemaakt. En hulp
der mogendheden Reeds wordt in en
kele bladen gemompeld, dat Engeland
ten opzichte van het zenden van inter
nationale of vad Oostenrijksch-Italiaan-
sche troepen alleen met zijn goedkeuring
aarzelt, terwijl de andere mogendheden
haar goedkeuring gegeven hebben, op
voorwaarde, dat alle ze zouden geven.
Ook van dien kant doen zich dus drei
gende moeilijkheden nog voor.
Met spanning zal men dus wel het
verdere verloop van de gebeurtenissen
in Albanië tegemoet zien.
Ten slotte iets uit 't overzicht der N.
R. Ct. waarmede wij het volkomen eens
zijn
f Het is onmogelijk om uit de tegen
strijdige berichten uit Durrazzo zich een
helder beeld van den toestand te vormen.
Tot nog toe is er over de gebeurtenis
sen, die aanleiding hebben gegeven tot
de inscheping van den Mbret op de Mi-
surata geen enkel geheel vertrouwbaar
bericht tot ons gekomen. Want zoowel
de Oostenrijkers als de Italianen hebben
belang bij een bepaalde voorstelling van
zaken en de Fransche en Engelsche
dagbladcorrespendenten doen aan enten-
tepolitiek, zijn er dus op uit, om den
toestand in Albanië, de schepping van
Oostenrijk en Italië, zoo treurig mogelijk
voor te stellen. Zij willen gaarne bewij
zen dat die schepping op een algeheele
mislukking uitgeloopen is en door dat
streven zijn hun berichten wellicht sterk
gekleurd.
Daaraan is het waarschijnlijk ook toe
te schrijven, dat dr. Dillon, de bekende
correspondent aan de Daily Telegraph,
die, naar wij reeds meermalen onzen le
zers in herinnering hebben gebracht,
dikwijls officieus wordt voorgelicht en
daarvan reeds meer dan eens gebruik
heeft gemaakt, om het publiek iets wijs
te maken, wat in zijn politieke kraam te
pas kwam, de schuld van het gebeurde
op de Nederlandsche officieren werpt,
die naar krachten tot de vorming van
den Albaneeschen staat hebben bijgedra
gen. De Nederlandsche officieren zijn de
eenige Europeanen, die zonder eenige
politieke bijbedoeling in het belang van
Albanië werkzaam zijn. Reeds die om
standigheid maakt het onwaarschijnlijk,
dat de voorstelling door dr. Dillon en
eenige van zijn Itkliaansche collega's ge-
Prins Oskar van Pruisen verloofd.
Prins Oskar van Pruisen heeft zich
dsterenavond te Bristow bij Teterow
Mecklenburg) met gravin Ina Maria von
Bassewitz verloofd.
Van bevoegde zijde deelt men me
de, dat de verloving van Prins Oskar
met de tweede dochter van den Meck-
lenburgschen minister graaf Bassewitz tot
stand is gekomen, nadat het den Keizer
behaagd had, den prins toestemming tot
het aangaan van een morganatisch hu
welijk te geven. Aangaande het tijdstip
waarop het huwelijk voltrokken zal wor
den, is nog niets bepaald.
Men ziet evenals bij 't huwelijk van
's keizers eenige dochter, dat hij afge
scheiden van alle politieke bijbedoelin
gen, de keizer zijn kinderen een huwelijk
uit liefde laat sluiten.
Nederland en Albanië.
Bij de Nederlandsche regeering is
bericht ingekomen, dat in het district
Durazzo alles rustig is. De Nederland
sche offiicieren in dat district zijn on
gedeerd en verkeeren in goeden wel
stand.
Nederland en Mexico.
De Britsche gezant te Washington
Spring Rice en de Nederlandsche ge
zant Van Rappard hebben met minister
Bryan de kwestie besproken van een
overeenkomst tusschen de driemogeod-
heden, ten doel hebbende te bepalen,
dat geen der drie landen eenige wijzi
ging zou erkennen van het eigendoms
recht ten gevolge van de jongste ope
ratie in het district Tampico.
De desbetreffende overeenkomst zal
later worden geteekend. De gemaakte
afspraak za! geseind worden aan schout
bij nacht Cradock en den Nederlandschen
consul te Tampico.
Nederlandsche oorlogsschepen naar
Londen.
Naar de Londensche Morning Post
meldt, zullen de Nederlandsche torpedo
booten „G. 2", ,,G. 13", „G. 14" en
,,Tangka" omstreeks 1 October as. de
haven van Londen bezoeken.
Noord-Brabant en de Algemeene Bond
De centrale R. K. kiesvereeniging in
het district Zevenbergen heeft besloten
toe te treden tot den Algemeenen Bond
van R. K. Kiesvereenigingen in Neder
land. Verder heeft de vergadering het
dagelijksch bestuur in overweging gege
ven, zoo mogelijk stappen te doen bij
de overige nog niet aangesloten districts-
kiesvereenigingen in Noord-Brabant om
eveneens aan te sluiten.
De pestbestrijding op Java.
Ter voldoening aan het verlangen van
den gouverneur-generaal van Ned.-Indië
zal het hoofdcomité van het Roode Kruis
vier ambulances uitzenden, ieder bestaan
de uit -een hoofdverpleegster en twee
verpleegsters, voorzien van de volledige
uitrustingen voor een gemakkelijk trans
portabel veldhospitaal en een tentwoning.
Zij zullen tevens dienen om inlandsch
verplegend personeel op te leiden.
De ambulances 1 en 2 zijn reeds samen
gesteld en zullen Dinsdag 23 Juni uit
's-Gravenhage naar Marseille vertrekken
om daar op de Kawi scheep te gaan.
Bij resolutie van den minister van Ko
loniën zijn mejuffrouw H. G. C. van Eel-
ders te Groningen en dr. P. Tilma te Ee
bij Dokkum ter beschikking gesteld van
den gouverneur-generaal van Neder-
landsch-Indië, ten einde daar te lande
gedurende ten minste één jaar de eerste
als tijdelijk geneeskundige, de tweede als
geneesheer bij de pestbestrijding werk
zaam te worden gesteld.
Nog een bisschopswoord.
Aan het eerste herderlijk schrijven van
Z. D. H. Mgr. L. Schrijnen, Bisschop van
Roermond, ontleenen wij deze passage
In zijn afscheidsrede bij het laatste
avondmaal bad Christus Zijn hemelschen
Vader voor Zijn leerlingen, dat zij één
mochten zijn en één mochten blijven.
Dat gebed zet Jezus voort in de Eucha
ristie. Allen, priesters en leeken, zij moe
ten het voorschrift van onzen goddelijken
Heiland, dat ligt in dit gebed, steeds en
overal ter harte nemen. Er valt zooveel
te doen, er valt zooveel te werken in
ons dierbaar Limburg, dat wij onzen tijd
niet mogen verliezen in nutteloozen twist,
die ten slotte op niets uitloopt en slechts
de gemoederen verbittert. Dat ieder zich
houde aan de leer van Jezus-Christus,
zooals zij ons verklaard wordt door de
voorschritten van den H. Vader, door
de voorschriften en wenschen van de
Bisschoppen. Dat ieder hen eerbiedige
die door den Bisschop zijn aangesteld
om het een of ander werk te leiden en
te bevorderen, en ijverig met hen samen-
werke.
De Aartsbisschop over „Rome".
Aan het hoofd van het „Centrum"
van gisterenavond is opgenomen on
derstaande verklaring van Z. D. H. Mgr.
H. van de Wetering, Aartsbisschop van
Utrecht
Döor het tijdschrift Rome wordt in
den lateren tijd een soort van schrik
bewind uitgeoefend, dat noodzakelijk
verlammend moet werken op onze kat
holieken en dat dan ook door Ons zeer
wordt afgekeurd.
Zoo keuren Wij o. a, af dat altijd
door heftig aanvallen van het dagblad
„Het Centrum", dat nog in het num
mer van 16 Mei j.l. gesignaleerd wordt
als een modernistisch getint blad van
bedenkelijke catholiciteit. Tegen een
dergelijke verdachtmaking meenen Wij
openlijk te moeten opkomen, te meer
daar het ook Onze eer raakt. Was
„Het Centrum" inderdaad een blad,
zooals Rome het wil doen voorkomen,
dan zouden Wij niet geaarzeld hebben,
Onzen plicht te doen en openlijk tegen
het blad zijn opgetreden.
Moge de Redactie van „Rome" daarom
wat meer vertrouwen stellen in het
woord van den Apostel „Spiritus
sanctus posuit episcopos regere eccle-
siam Dei", de H. Geest heeft de bis
schoppen gesteld om Gods K$rk te be
sturen."
Evenredig kiesrecht.
Men seint uit Den Haag:
Het verslag der staatscommissie, voor
evenredig kiesrecht, vergezeld van vijf
wetsontwerpen met memorie van toelich
ting, is heden ten paleize aan H. M.
de Koningin aangeboden.
Waalwijk, 27 Mei 1914.
Koopt niet In den vreemde, wat gij
in Waalwijk even goed en even
goedkoop kunt vinden.
2651 W. B.
Kon. Onderscheiding.
Maandag 11. herdacht de heer Jud.
Timmermans Wz., directeur der Mij.
Noord-Braband* en oud-wethouder on
zer gemeente zijn tachtigsten verjaardag.
Een droeve familieomstandigheid deed
elk uiterlijk vertoon achterwege blijven
en 't heugelijke feit koD alleen door fa
milie, bedienden en bekenden even her
dacht, maar niet naar waarde gevierd
worden.
Om de bescheidenheid van den ge-
achten jubilaris niet te kwetsen, maar
speciaal met het oog op het droevige
sterfgeval in de familie willen wij slechts
korte woorden aan deze gebeurtenis
wijden. Wij zullen niet herhalen wat de
heer Timmermans in zijn lang en werk
zaam leven is geweest voor de Mij.
Noord-Braband, de firma W. Timmer
mans Zonen, maar vooral voor onze
gemeente, die hij als lid van den ge
meenteraad en wethouder zoo tal van
jaren heeft gediend op eene wijze, die
voorbeeldig genoemd kan worden. Wij
hebben reeds zoo tal van malen gele
genheid gehad daarop te wijzen.
Een groote voldoening zal het voor
hem en ook voor ons allen zijn, dat het
H. M. de KonlDgin behaagd heeft, deze
fiere borst te sieren met de orde van
Oranje-Nassau, een welverdiende onder
scheiding, waarmede wij den jubilaris
van harte gelukwenschen.
Moge het den jubilaris gegeven zijn
nog vele jaren deze koninklijke onder
scheiding te dragen, moge hij nog vele
jaren behouden blijven voor familie, zaak
en gemeente, moge dezelfde werkkracht
hem nog lang blijven bezielen, opdat
de levensavond van dezen hoogst ver
dienstelijken burger onzer gemeente, vrij
van droeve slagen, voor hem zoo aan
genaam mogelijk moge voorbij gaan.
Waalwijk Vooruit 2e klasser.
Zooals we vreesden, mocht W. V.
Zondag j.l. het zoet der overwinning
niet smaken. Vtnlo bleef met 2—0 in
de meerderheid. Daar echter de Valk
met 30 te Goes verloor, is de staod
onveranderd gebleven, zoodat W. V.
no. 1 op de promotielijst staat en het
volgend jaar in de 2e klasse uitkomt.
Al heeft men dan ook den laatsten
wedstrijd verloren, het succes der pro
motie was bereikt en de prestaties van
het seizoen waren van dien aard, dat
eenige supporters het plan opperden om
de club eenigszins feestelijk te huldigen
bij hare aankomst uit Venlo. Verschillende
voetbalenthousiasten werden aangespro
ken en hunne milde gaven stelden de
ontwerpers van 't plan in de gelegenheid
om te zorgen dat 's avonds om 10 uur
de harmonie Orpheus* aan 't station
was. Een krans werd den captain onder
hartelijke woorden aangeboden, en om
geven door een vroolijke menigte ging
het gepromoveerde elftal in drie rijtuigen,
onder lustige toonen der harmonie, naar
het vereenigingslokaal bij den heer van
Opstal, waar men nog lang bijeen bleef
en menig woord werd gesproken op I
succes, den groei en bloei van W. t
B.D.T.V,
Zooals uit achterstaande adverten
blijkt, heeft de heer Gerris tegen Zo
dagavond weer een móóie avond gei
ganiseerd. Voor ditmaal krijgen we c
tooneel-uitvoering van de Bossche I
lettanten-Tooneel-vereeniging die zal c
treden met het blijspel in drie bedrijve
»Buttinger Zoon». De naam die d(
tooneelvereeniging heeft is zeer goe
men zal zich vroeger optreden in >Mus
nog wel met genoegen herinneren.
Ook dit stuk voldoet blijkbaar uits
kend, tenminste te oordeelen naar
recensies die we er in de Bossche b
den van lazen.
Zoo schrijft de >Prov. Ct. o.m.
Er werd over het algemeen zéér gc
gespeeld en allen verdienen een wot
van lof en dank, niettegenstaande er
waren die voor 't eerst voor het voetli
traden.
In het bijzonder kan lof worden i
bracht aan steenklopper Mook, die
held van den avond was, aan zijn do<
ter Liza en aan de dochter van Van
Kolk alsmede deze zelf en Buttinger
doch voegen wij er terstond bij, dat
hiermee het spel der anderen geensz
achter willen stellen. Het genoemd v
tal trad het meest naar voren, om-
het had de voornaamste en de dankba
ste rollen.
Aan de dames werden aan 't ei
bloemen aangeboden.
Provinciale-Staten van Noord-Br aba?.
In de Maandag gehouden buitengent
zffting is het nieuwgekozen lid voor
district Heusden, de heer A. D. van
Schans, beëedigd en geïnstalleerd.
Vervolgens is a*n de orde gesteld
eindrapport der commissie belast met
voorbereiding van de electriciteitsvoorzien
in de provincie Noord-Brabant. De vc
zitter deelde mee, dat reeds vele gemeec
besturen tot drtioitieve aansluiting heb
besloten slechts in drie gemeenten is besl
dat ze zich niet zullen aansluiten. N
aanleiding van een vraag van jhr, mr. 1
Sasse van Ysselt deelde de voorzitter n
dat noch in den raad van toezicht, nocl
het bestuur der naamlooze vennootschap
over de benoeming van een directeur
gesprokende positie van den directeui
zelfs nog niet geregeld, zoodat het cour
tenbericht, als zou het directeurschap
den heer Lohr, te Nijmegen, zijn aaDgel
den, onwaar is.
Op een vraag van den heer Bressers o
de uitkomsten van het electrische bedrij
Nijmegen zooals die in het aanvullende i
port van dr. Verhoeckx aan de gemee
's-ilertogenbosch worden voorgesteld, zt
de voorzitter, dat de directeur van de c
trale te Nijmegen gisteren nog aan
griffier uit de boeken heeft aangetoond,
de gemeente Nijmegen in 1918 een bed
van f 17,003 meer winst zon hebben
maakl, indien zij in plaats van den strc
zelf op te wekken, den stroom had kun
betrekken volgens het aan de gemee
's-Hertogenbosch aangeboden tarief.
De heer VaD Vlijmen en de voorzit
brachten onder instemming van de verga
ring dank aan de electriciteits-commi
voor de wijze, waarop zij de electricite
voorziening heeft voorbereid.
Verder werd behandeld het voorstel
de Gedeputeerde Staten om een 1
ning ten laste der provincie Noord-I
bant aan te gaan tot een bedrag van
hoogste f 5,000,000, waarvan de opbrer
bestemd is tot deelneming der provincie
het aandeelenkapitaal der N. V. Provinc
Noord-brabantscheElectriciteits Maatschaj
tot een bedrag van f 996,000 en voorts
overneming van de door deze vennootsc
aan te gane obligatieleeningen. Deze leen
wordt door Ged. Staten bij gedeelten
serieën opengesteld, naarmate zij het volg
de behoeften wenschelijk zullen achten.
DRUNEN. Maandag j.l. gaf de harr
nie tDe Volharding* haar kermis matii
De heer Abr. de Winter en zijn piai
accompagteur de heer Antoine verleen*1
hunne zeer gewaardeerde medewerking.
zaal van den heer M. Vissers bleek evei
andere jaren weer te kleir, vooral toen 2
de leden-muzikanten onder de hoorc
mengden.
Wat de leden der harmonie prestee
weet elk Drunenaar, onnoodig nu de go
hoedanigheden van de uitgevoerde numir
op te sommen. n Volharders* gaat zoo d
en het eerste concours, waarop gij mee n
den eereprijs dingt zal uw volharding
loonen, vooral nu gij geleid wordt door
instructeur als de heer De Groot en
directeur als de heer L. v. d. Wiel.
Wat de heer De Winter zijn oratori
schenkt is boven allen lof verheven
blyfl hoewel gestegen in jaren de prir
der Hollandsche karakter-humoristen. 11
den president der //Volharding'' wenscl
wij hem nog menig jaar, tot genoegen
ontwikkeling zijner hoorders en tot sti
en vreugde zijner huiegenooten en fami
leden.
De heer Antoine, De Winters zoon, tooi
zich een bijzonder begaafd pianist. Jamn
dat de toehoorders over 't algemeen j
weinig voor zijn waarlijk verdienstelijk t
voelden. PiaDO-spel gaat er bij den werk
den stand nog maar matigjes in 1
De heer Brok, president der #Volh
De Mo Tim het Zeiden.
i
li