Tl
Derde Blad.
De politieks toestand.
Provinciaal Nieuws.
Telegrammen.
NUMMER 62.
ZONDAG 2 AUGUSTUS 1914.
37e JAARGANG
22
Het geeft niets of we «11e beschouwingen
geven, die in de Enropeesche hoofdsteden
woiden gehouden, we zouden met dat alles
ons heel blad kunnen vullen en wat nat
zou 't hebben, liet groote feit is er, dat
ongeveer geheel Europa mobiliseert en dat
er groot gevaar voor een Europeeschen oor
log dreigt, met al z'n verschrikkingen.
De twee feiten, die den toestand he
denochtend onveranderd beheerschten,
waren deze.
Duitschland heeft wel degelijk te St.
Petersburg gevraagd, wat de Russische
mobilisatie <e beteekenen had, of zij
tegen Oostenrijk was gericht en of Rus
land bereid was de mobilisatie te staken.
Die vraag is eergis'eren gesteld en binnen
zoo kort mogelijken tijd is om antwoord
gevraag~d.
Sedert dien heeft Rusland zijn mobi
lisatie niet gestaakt, maar ér integendeel
groote uitbreiding aan gegeven.
Volgens telegrammen aan de bladen,
zijn Russische troepen gegpncentreerd
op drie plaatsen.aan de Pruisische grens,
te weten MyslOwitsj, Wieloen en Alexan-
drowo,
Eenige hoop gaf vanochtend nog, dat
Duitschland op de Russische mobilisatie
nog niet met denzelfden maatregel had
geantwoord.
Intusscheu bereikt ons vanmiddag het
telegram uit Berlijn dat Rusland tot al-
gemeene mobilisatie is overgegaan, en
dat de Duitsche Keizer het rijk in ge
vaar van oorlog heeft verklaard. Dit is
hoogstwaarschijnlijk de voorbereiding
tot de mobilisatie van Duitschland.
De Russische mobilisatie.
Bij de beschouwing over de uitbreiding
van de Russische mobilisatie, dient men
iu het oog te houdeo, dat een gedeelte
van het telegram bizonderheden bevat,
over de gedeeltelijke mobilisatie, die
reeds vroeger was gemeld. Nieuw is het
onder de wapens roepen van een deel
der reservisten van de vloot. Ook wer
den in het bericht vau gisteren voor het
eerst de kozakken genoemd. Daaruit
blijkt, dat de mobilisatie zich dus verder
naar het OosteD en het Zuid-Oosten
heeft uitgestrekt.
Rusland heeft in het geheel 78 gou^
vernementen49 in Europeesch Rus
land, 10 in Polen, 8 in Finland, 7 in de
Kaukasus en 4 in Siberië. Hieruit blijkt
dus dat de mobilisatie reeds een zeer
groot deel van de heele strijdmacht om
vat.
De Frankfurter Zeitung wijst er terecht
op, dat het Russische leger niet anders
dan trapsgewijze mobiel kan worden ge
maakt. Een algeheele mobilisatie kan
derhalve niet anders beginnen dan met
de maatregelen, die nu getroffen zijn.
Wij hadden bovenstaande al geschre
ven, toen ons het telegram bereikte, dat
tengevolge van het te Berlijn ontvangen
bericht omtrent een bevel tot algemeene
mobilisatie van leger en vloot in Rusland
uitgevaardigd, de Duitsche Keizer den
toestand van dreigend oorlogsgevaar
geproclameerd heeft en naar Berlijn is
vertrokken.
Door dit bericht wordt de algemeene
toestand natuurlijk aanmerkelijk verern-
stigd.
De toestand is op het oogenblik on
zekerder dan ooit. Een bericht -dat
Duitschland mobiliseert, is op het moment
dat wij dit schrijven, nog niet ingekomen.
Ook heeft ons tot nog toe geen enkel
nader bericht bereikt omtrent de onder
handelingen, die tusscHen Oostenrijk en
Rusland hervat zijn, zooals in ons vorig
nummer gemeld werd.
De diplomatie schijnt dus nog ijverig
aan het werk te zijn, en dit geeft ons
voor dit oogenblik weer hoop.
Zal Duitschlander misschien op het
laatste oogenblik er nog in slagen,
Rusland er toe bewegen, zijn mobilisatie
te staken
Of heeft het misschien op dit oogen
blik reeds een weigering van de Rusis-
sche regeering ontvangen en zullen de
mobilisatie-bevelen wellicht weldra over
het geheele Gertnaansche rijk worden
verspreid en daarmee het gevaar voor
een Europeesche oorlog acuut zijn ge
worden
Of zal het de diplomatie nog gelukken,
eene schikking te doen treffen, die bet
gevaar voor een Europeeschen krijg af
wendt
Zullen de voortdurende pogingen van
Engeland, in vereeniging met die Van
Italië, ten slotte nog bewerken, dat de
strijd gelocaliseera blijft
Ziedaar allemaal vragen, waaromtrent
we slechts in pijnlijke onzekerheid blijven.
Mogelijk, dat telegrammen nog eenig
nieuws zullen brengen, hetwelk die on
zekerheid gedeeltelijk opheft.
Een nader telegram zegt
Duitschland mobiliseert.
Naar hier ter stede bekend is gewor
den, is de mobilisatie van het Duitsche
leger thans in vollen gang.
De kapiteins van de Duitsche schepen
zijn gewaarschuwd de haven van Rot
terdam niet te verlaten.
De Stemming in Antwerpen.
ANTWERPEN. 31 Juli. Overal
heerscht hier een geweldige drukte en
opgewondenheid.
In de hoofdstraten ziet men massa's
menschen opgehoopt, druk den toestand
besprekend.
Men verdringt elkander voor de ramen,
waarvoor de bulletins zijn opgehangen,
die het laatste nieuws omtrent de crisis
bevatten.
Groote belangstelling trekken vooral
de kennisgevingen betreffende de mobili
satie. die heel wat stof tot spreken geven.
Het economische leven schijnt met een
paniek bedreigd.
Beangstigde lieden, die vreezen voor
geldelijk verlies, bieden effecten te koop
aan voor 30 tot 40 francs. Ook nog
andere stukken van waarde tracht men.
tegen de helft van den oorspronkelijken
prijs aan den man te brengen.
Door gewetenlooze schurken, op niets
bedacht dan winstbejag, wordt alles ge
daan om de paniek te verergeren en
daaruit goede munt te slaan.
Militaire Maatregelen van Engeland.
Met de voorbereidingen van leger en vloot
gaat men in Engeland snel te werk.
Een belangrijke beweging van maritieme
en militaire krachten was gisteren merkbaar.
Forten zijn bezet geworden, zeehavens wor
den bewaakt en gedeelten van de kost, die
gevaar zouden kunnen loopen, worden be
waakt. Kustwachten hebben de stations der
Engelsche eilanden verlaten om zich bij de
vloot te voegen. Gisteren werden bevelen
gegeven tot de onmiddellijke oproeping van
allen, die thuis behooren in de kazernen der
Koninklijke Marine te Walmer.
De forten te Weymouth en Portland zijn
met geregelde troepen en territorialen bezet.
Het le bataljon van de Royal. Welsh Fu
siliers, marcheerden naar de kazernen en
forten van Verne. Zij trokken door Wey
mouth, met de muziek voorop, lang voordat
de bewoners der stad ontwaakt waren.
Te. Woolwich gaau lange oorlogstranspor
ten met oorlogsmateriaal van en naar de
arsenalen.
Twee compagnieëa van de grenadier guards
verlieten gisterenochtend Londen met be
stemming naar New-Castle.
De admiraliteit bericht, dat de haven van
Portsmouth practisch gesloten is voor alle
schepen behalve voor de Engelsche marine-
vaartuigen.
Slechts eenige ankerplaatsen mogen door
koopvaardijschepen worden gebruikt, doch
■">0 zij niet op hun plaats stil blijven liggen,
kud^-u zij zonder nadere waarschuwing
beschoten worden.
De eigenaars van opslagplaatsen van steen
kolen in de haven van Cardiff zijn door de
admiraliteit aangeschreven, waarbij zij er
aan herinnerd worden, dat de admiraliteit
volgens hunne contracten het recht heeft,
den geheelen voorraad kolen voor zich te
reserveereD. Teugevolge daarvan hebben alle
leveranciers der admiraliteit de bestellingen
vau steenkolen en de levering van reeds
verkochte steenkolen geweigerd.
De paniek te Parijs.
De paniek te Parijs waarvan onze redac
teur aldaar gewaagde, duurt voort. In de
winkels van Parijs en zelfs in de restauranten
en postkantoren worden banknoten niet ge
wisseld. Gistermorgen was in de groote ra
ken een groote hoeveelheid gemuut goud en
zilvergeld voorhanden. Daar echter voortdu
rend banknoten aangeboden werden, was de
voorraid weldra uitgeput.
Op de postkantoren kochten duizenden
een postzegel vau 10 centimes en gaven
banknoten van 100 francs in betaling.
De schaarschte van gemunt geld moet
ongetwijfeld geweten worden aan de vele
welge&telden, die goud eo zilvergeld in voor
raad hebben en dit niet uitgeven. Milli-
oeneu francs werden gawisseld door hqt
Crédit Lyonnais en andere banken. Voor
een banknoot van 1000 francs werd 100
francs iu goud en 900 in zilver gegeven.
Zeer dwaze berichten omtrent waardever
mindering van het geld vonden gretig ge
loof.
De runs op de spaarbanken duurden
voortvooral werd door de inleggers geld
opgevraagd ten behoeve vau hun zoons, die
onder de wapenen moeten komen
Reeds van vijf oor in den morgen a
werden de banken belegerd. Onwettelijk
stakingen van betalingen hadden niet plaats
Sommigen zaken ronden de rekeninge
van hnn leveranciers op bedragen af, die i
banknoten konden worden betaald om zoo
doende hun gemnut geld in de lade t
houlen.
De Oostenrijksche opmarsch.
Naar de correspondent van de *Dm1
Mail' meldt, openden de Serviërs eergiste-
en bij de Schida-versterkingen van achter
verdekte stellingen een heftig vuur op de
Oostenrijksche monitorendit had echter
niet het minste succes, daar de Serviërs te
laag mikten. De Oostenrijkers daarentegen
schoten met groote juistheid en vernielden
meerdere gebouwen.
Oostenrijksche troepsn zijn den Donau
80 mijlen ten Oosten van Belgrado over
getrokken tegelijkertijd trokken zij 10 mij
len ten Zuid-Westen van Belgrado over de
Save. Een deel van bet leger, dat by Ss-
mendria Servië binnengemarcheerd zou zijn,
zou reeds naar Osiprnitza oprukken, van
waar de weg naar Nisj openligt.
De overtocht in de nabijheid van Bel
grado werd zonder groote moeilijkheden
volvoerd. De Oostenrijkers gebruikten
daartoe de laatste overblijfselen van de
spoorwegbrug, waarvan de schade door
de infanterie spoedig herstel was.
Gedurende den overtocht ondervonden
de Oostenrijkers weinig tegenstand
eerst toen zij op Servischen bodem
kwamen vielen de Serviërs hen aan,
doch dezen werden spoedig terugge
worpen. De Oostenrijkers rukten toen
met groot enthousiasme op en dreven
de Serviërs geheel uiteen. Een deel
vluchtte naar Grocka, terwijl een ander
deel naar Pupovvitsj aftrok. Noch de
Oostenrijkers, noch de Serviërs leden
hier ernstige verliezen.
Men weet nog steeds niet of Servië
de hulp van Montenegro in dit critiek
oogenblik zal krijgeu. Vóór de Oosten
rijkers door het sandjak Novibazar mar-
cheeren om het gros van het Servische
leger in den rug aan te vallen, wach
ten ze blijkbaar de definitieve houding
van Montenegro af.
De gevechten bij Belgrado.
BELGRADO, 31 Juli. De Oostenrij
kers heropenden eergisterenavond te 11
uur een sterke kannonade op de stad.
Het geschutvuur der monitors, duurde tot
2 uur in den morgen. Enkele gebouwen
in de stad zijn beschadigd. Het Servisch
geschut antwoordde slechts enkele ma
len.
Een Oostenrijksche kannoneerboot
werd sterk beschadigd.
Een poging der Oostenrijkers om de
rivier over te steken werd door een
sterke infanteriewacht met machinege
weren afgeslagen. Het geweervunr hield
aan tot 4 uur in den morgen. Van Ser
vische zijde werden geen verliezen ge
leden.
Een herhaling van den aanval werd
heden verwacht langs Save en Donau
zijn de Oostenrijksche aanvallen afge
slagen;
Volgens berichten zijn de Oostenrij
kers voornemens heden Belgrado te
bombardeeren.
(Wij wijzen er nog eens ten over
vloede op dat dit bericht uit Servische
bron is en als zoodanig dus geappre
cieerd. Red.
Zooals onze lezers weten is volgens
Weensche berichten Belgrado, de hoofd
stad van Servië, al een paar dagen ge
leden ingenomen.
BERLIJN, 81 Juli, De toestand van
dreigend oorlogsgevaar heeft alle militaire
maatregelen aan de grens en tot bescher
ming van de spoorwegen tengevolge.
Het verkeer van post, telegraaf en spoor
wordt ten behoeve van de militaire behoef
ten beperkt.
Verdere gevolgen zijn
Verklaring van den toestand van oorlog,
gelijkstaand met den staat van beleg in
Prnisen en verbod van openbaarmaking van
berichten over troepenbewegingen en verde
digingsmiddelen.
BRUSREL, 31 Juli. De directie der
Duitsche spoorwegen heeft het Belgische
spoorwegbestuur officieel kennisgegeven.dat
alle internationale treinen naar Dnitschland
vervallen.
POTSDAM, 81 Juli. De Kroonprins is
aangewezen tot aanvoerder van de eerste
garde-divisie te Hamborg.
NEW-YORK, 31 Juli. De President
Grant van de Hamburg Amerika-lijn, die
gisteren van hier was vertrokken, is per
draadloos telegram naai New-York terug
geroepen.
Spoorwegbruggen opgeblazen.
vóór het eigenlijke uitbreken van den
oorlog, op aller lippen geweest. Ook
in de komende dagen zal men zijn naam
nog dikwijls vermeld zien, want hij is
de ziel van het Servische leger en hij
zal de oorlogsoperaties van Servische
zijde leiden.
Als zijn persoonlijkheid tot dusverre
in Westelijk Europa nog weinig bekend
is, moet dit vooral toegeschreven worden
aan het feit, dat deze officier zich ge
heel buiten de politiek gehouden heeft,
In een uitvoerige karakterschets noemt
een correspondent van de »DailyTel.»,
die hem in den Balkanoorlog persoonlijk
leerde kennen, hem »een der voortreffe
lijkste en knapste militaire bevelhebbers
van den tegenwoorctygen tijd.» Aan zijn
strategische en tactische bekwaamheden
dankt Servië vooral het overweldigend
succes tegen de Turken en later tegen
de Bulgaren.
Op den dag van den slag bij Kumanova
toen de groote kracht en moed der
Servische soldaten aan de geheele wereld
geopenbaard werd, heeft de Engelschman
generaal Putnik voor het eerst gezien en
gesproken.
Hij kreeg den overweldigenden indruk
van een persoonlijkheid, die zich zelf
volkomen meester is en de capaciteiten
bezit om snel te combineeren en on-
middelijk daarop een definitieve beslissing
te nemen.
verrassend was het groote vertrouwen,
dat hij in zijn leger en in de overwinning
had.
De organisatie van het Servische leger
is eigenlijk het levenswerk van Putnik.
Vóór meer dan 60 jaar in Zoid-Servië
geboren, heeft hij zijn geheele leven in
den krijgsdienst doorgebracht. Nadat hij
aan de militaire academie van St. Peters
burg zijn studies beëindigd had, ging hij
naar Frankrijk, om daar aan de krijgs
school van St.Cyr en de polytechnische
school zijn militaire vorming te voltooien.
In zijn vaderland teruggekeerd, werd
hij onmiddelijk aan een generalen staf
verbonden, waar hij een actief aandeel
had in de vorming en de reorganisatie
van het Servische leger. De artllerie or
ganiseerde hij naar Fransch voorbeeld,
terwijl de invoering der Mauser-geweren
in 1899 ook voornamelijk zijn werk was.
Sindsdien heeft hij onvermoeid gearbeid
om het Servische leger op de hoogte te
brengen, als het zich in den oorlog tegen
Turkije heeft doen kennen.
Generaal Putnik is een uitstekend ken
ner van de legerorganisatle in de moderne
cultuurlanden vaak heeft hij de manoeu
vres in Duitschland en Frankrijk mede
gemaakt. Hij spreekt vloeiend vijf talen.
De officieren en soldaten van het leger
hebben dan ook een onbegrensd vertrou
wen in de groote hoedanigheden van hun
aanvoerder.
Geheimhouding van Militaire berichten.
Door de Ministers van Orlog en Mari
ne is tot alle Nederlandsche persorganen
een schrijven gericht, waarin verklaard
wordt dat 's lands belangthans gebiedend
vordert, dat de verschillende militaire
maatregelen welke op het oogenblik hier
te lande in verband met de bestaande
politieke verwikkelingen in Europa wor
den voorbereid of nog dezer dagen zul
len worden uitgevoerd, geheim worden
gehouden.
Om deze redenen worden de Neder
landsche persorganen verzocht, derge
lijke berichten niet te publiceeren.
Ook wordt er in dezelfde circulaire
uitdrukkelijk aan herinnerd dat openbaar
making in die gevallen, waarin aan me-
dedeeliogen betreffende de hierbedoelde
aangelegenheden door of namens de
regeering of met voorkennis en machti
ging van de militaire autoriteiten publi
catie wordt gegeven, van onder artikel
78 van het Wetboek van Strafrecht,
luidende
»Hij, die opzettelijk bescheiden, be
richten of inlichtingen omtrent eenige
zaak, waarvan hij weet, dat de geheim
houding door het belang van den Staat
wordt geboden, hetzij openbaar maakt,
hetzij aan eene buitenlandsche mogend
heid mededeelt, of in handen speelt,
wordt gestraft met gevangenisstraf van
ten hoogste zes jaren.4
Telefoonverbinding met Duitschland.
De telefonische verbinding met Ber
lijn is sedert gistermiddag zes uur ver
broken.
De opperbevelhebber van
Land- en Zeemacht.
Een buitengewone Staatscourant, gis
teravond laat verschenen, bevat een
Koninklijk besluit, waarbij benoemd en
aangesteld wordt tot opperbevelhebber
der land- en zeemacht luitenant-generaal
C. J. Snijders, chef van den generalen
I staf.
Buitengewone Staatscourant.
Gistermiddag is verschenen een bui
tengewone staatscourant, bevattende een
tijdelijk uitvoerverbod van gouden munt
en goud muntmateriaalde bepaling dat
het gezamenlijk bedrag der omloopende
bankbiljetten, bankassignatiën en reke
ningen-courant-saldo's bij de Nederland
sche Bank voor een v ij f d e gedeelte
zal moeten zijn gedekt door munt of
muntmateriaalde verklaringïvan H. M.
de Koningin dat oorlogsgevaar aanwezig
isde opvordering door den Ministei
van Oorlog van alle Nederlandsche
spoorwegen en het materieel daarvan
waarvan de leiding van het gebruik ie
opgedragen aan den chef van den ge
neralen staf en ten slotte de mobilisatie
gelasting, met als datum van opkoms
1 Augustus.
Nederlandsche auto s in Duitschland. j
Men meldt uit Arnhem aan het „Hbl.'
d.d. gisterenf
De hoofdconsul van den A.N.W.B i
deelt mede dat de consul van het Duit
sche .Rijk te Zevenaar inlichtingen in
won bij den burgemeester te Elten er'
vernam, dat bestuurders van Nederland 1
sche auto's en rijwielen niet meer ui
Duitschland mogen vertrekken. Er wor
den nog wel auto's en rijwielen ir*
Duitschland toegelaten.
Bijeenroeping der Eerste Kamer.
De Eerste Kamer is bijeengeroepei i
tegen Dinsdagnamiddag te half 2 uur,
De Minister van Waterstaat, dr. Lely1
is gisteravond uit Mariënbad, alwaar hi
zijn verblijf met het oog op de tegen
woordige omstandigheden heeft afge
broken, te 's-Gravenhage teruggekeerd
ter hervatting van zijn ambtswerkzaam
heden.
Nederlanders beschuldigd van spionnage i
Reuter seint uit Londen
Twee Nederlanders, Jacob Eliza Marl
Sineps, gekleed in de uniform van di:
Haagsche grenadiers, en Gerard Sineps
student te Wageningen, zijn voor dei-
burgemeester van Newport gebrachte'
omdat zij bezig waren fotografische op j
namen te doen aan den buitenkant vai
fort Freshwaterbay, waarmede zij he
bet officieele geheim geschonden hebben
Zij blijven tot Zaterdag in hechtenis. 1
Men seint ons
België mobiliseert. Tusschen Vlis
singen en Ostende liggen Engelsch'
kruisers.
Generaal Snijders is belast met he
opperbevel over Leger en Vloot.
De Fransche leider der sociaal
democraten Jaures is gisterenavond t"
Parijs door een 29 jarigen patriot ver
raderlijk doodgeschoten, omdat Jaure:<
een tegenstander was van den drie J
jarigen dienstplicht.
Te Parijs is een uitvoerverbod vai
meel enz. afgekondigd.
Door de Duitsche troepenbewegingei
is de spanning tusschen Duitschland ei
Frankrijk zeer groot.
DOETINCHEM. Duitsche troepeij
hebben een bagagewagewagen en eei'
locomotief van de Geldersche stoom
tram Maatschappij in beslag genomen
PETERSBURG. De reeds bijna ge-
heel vervlogen hoop op vrede keert in
derdaad terug door de zeer vriendschap i
pelijke telegrammen, welke hedennach
tusschen hooge Russische en Duilsch
persoonlijkheden werden gewisseld.
BRUSSELIn Frankrijk, Duitschlam
en België hebben groote legerbewegin
gen plaats.
Men deelt ons hedenmiddag mede
dat ook in de buurt van IJmuiden En
gelsche oorlogsschepen kruisen.
Het personenvervoer is voorloopi;
gestaakt en goederen worden niet aar
genomenwat de stagnatie in vervoer
de onttrekking van menschen en paarde
enz. aan industrie, handel en landbouv
tengevolge zal hebben is niet te over
zien, maar vreeselijke gevolgen voora
in zaken en in de finantieele wereh
staan voor de deur, de toestand is zee
ernstig, ernstig zooals hij door 't huidi
geslacht niet is gekend.
De maatregelen door de regeerin;
genomen, verdienen alle toejuiching
men moet te voren z'n maatregelen ne
men om bij noodzaak gereed te zijr
Moge alle genomen maatregelen blijkei
voorzorgsmaatregelen geweest te zijr
dat hopen wij
Zoo^ls de laatste dagen, zullen w
voortgaan aan ons bureau tijdingen t
publiceeren.
Waalwiik, 1 Aue. 1914. 1
i
Koopt niet In den vreemde, wat gij
in Waalwijk even goed en even
goedkoop kunt vinden.
2651 W. B.
c
i
•I
i
Militie en Landweer.
De Bargemeester der Gemeente Waa:
wijk maakt bekend dat op oensdag
Augustus a.B. dos namiddags van 2 tot
unr ter Secretarie gelegenheid bestset tc
aanmelding tot het verkrijgen van vergoe
ding wegens kostwinnerschap. Voor vërgoi
ding komt in aanmerking, zoowel het gexi
waarvan zich het hoofd in werkelijke
dienst bevindt, als het gezin, waartoe be
hoort, of waarin de militie- ot landweer
plichtige als pleegkind is opgenomen.
Waalwyk, den 1 Augustus 1914.
De Burgemeester voornoemd,
TH. DE SURMONT DE BAS SMEELï
Be Echo van het Zeiden.
i
3
f
l
