G
Adverteert io dit blad.
Ter voorkoming van
algeheele werkeloosheid
Waalwijksche Stoomdrukkeril Antoon Tielen.
N(
No
Mai
*2
KÏ
van het H. College zich in 't buiten-om de Tutken bang te maken. De mis
land bevindt en niet kan terugkeeren.
Uit Hamont wordt aan de Tele
graaf geseind
Gisterenavond hebben de Duitsche
troepen het kamp van Beverloo bij ver
rassing genomen. De Duitschers ver
schenen in gepantserde auto's met mi
trailleurs.
Het geheele onbeschermde Noordelijk
deel van België tot op een uur afstand
van de Nederlandsche grens, is door
Duitsche cavallerie bezet.
TEXEL. Vanmorgen is hevig kanon
gebulder gehoord uit westelijke richting.
Luik gevallen.
BERLIJN, 17 Augustus (Part. Wolff-
bureau.) Het onderstaande Is een rap
port van den Duitschen generalen staf,
en is geteekendVon Stein, generaal-
kwattiermeester.
Het geheim van Luik kan nu worden
ontsluierd. Wij hadden berichten ont
vangen, behelzende, dat voor het begin
van den den oorlog Fransche officieren
en misschien ook soldaten, naar Luik
waren gezonden om de Belgische troe
pen te onderrichten in de verdediging
eener vesting. Op dat oogenblik was
daartegen niets in te brengen, maar
toen de oorlog eenmaal was uitgebro
ken, werd het een schending der onzij
digheid van België door Frankrijk. Wij
moesten toen snel handelen. Niet ge
mobiliseerde regimenten werden tegen
Luik afgezonden. Zes brigades op vre-
dessterkte met wat ruiterij en artillerie
hebben Luik ingenomen en zijn eerst
daarna op oorlogssterkte gebracht. Dit
is thans voltooid.
Onze tegenstanders hebben gemeend
dat bij Luik 120.000 Duitschers ston
den, die wegens moeilijkheden der ver
pleging den aanval niet konden door
zetten. Zij hebben zich vergist, de pau
ze heeft een andere oorzaak gehad.
Thans eerst is de Duitsche opmarsch
begonnen en onze tegenstanders zullen
zich kunnen overtuigen dat de Duitsche
legers goed verpleegd en toegerust zijn.
De keizer heeft woord gehouden en
aan de inneming der forten van Luik
geen druppel bloeds onnut besteed. De
vijand kende onze geduchte middelen
van aanval niet en dacht derhalve vei
lig te zijn in de forten, doch reeds de
zwakste kanonnen van ons zwaar geschut
hebben elk beschoten fort in korten tijd
tot overgave genoopt. Het nog levende
deel der bezetting heeft door de over
gave het leven gered, doch de bescho
ten forten zijn alle in puinhoopen ver
anderd, waaronder een deel der bezet
ting begraven ligt.
Nu worden die puinhopen opgeruimd
en de forten weer tot verdediging inge
richt.
De stelling van Luik zal de plannen
van onze tegenstanders niet meer dienen
doch een steunpunt zijn voor het Duit
sche leger.
(Het Dbld. van N- Brabant bevat het
verslag van een onderhoud met een
Luikenaar, gisteren te Breda aangeko
men, die het Duitsche rapport in alle
deelen bevestigde. De forten zijn alle
in Duitsche handen gevallen en liggen
geheel in puin. Red.)
De rijkskanselier over den oorlog.
BFRLIJN, 16 Aug. De Rijkskanselier
Von BetmannHolweg stond gisteren
aan den Zweedschen journalist Björnst-
jerne Björnson een onderhoud toe, dat
een half uur duurde, waarin de Rijks
kanselier zich aldus over den toestand
uitliet
De Rijkskanselier, die er gezond uit
zag, niettegenstaande den enormen ar
beid, die van hem gevergd wordt, sprak
met groote voldoening over de voor
beeldige houding der neutrale Staten
hij zeide ongeveer het volgende
Dat de Scandinavische landen en
Nederland, zoo beslist neutraal blijven,
wordt in Duitschland en in het bijzon
der in de leidende kringen zeer dankbaar
erkend. Wij zijn besloten deze neutra
lite it met al de ons ten dienste staande
middelen te ondersteunen. Dit geldt in
het bijzonder van de onmiddellijke aan
Duitschland grenzende landen, Nederland
en Denemarken. Ik heb 5 jaar alles
gedaan om een wereld-ootlog te voor
komen, en zelf nog na de algemeene
mobilisatie hebben wij gepoogd, alles
wat slechts mogelijk was ts doen, om
den oorlog met Rusland te localiseeren.
Het was echter tevergeefs. Rusland is
voor de zware verantwoordelijkheid, een
wereldbrand te ontketenen niet terug
gedeinsd. Het onbegrijpelijke echter in
deze zaak, waarvan wij den prijs zullen
zien, is de houding van Engeland. Wat
stelt het zich eigenlijk daarvan voor
En met welke middelen strijdt het niet
tegen ons f Ik heb zoo juist van onzen
gezant te Konstantinopel een telegram
ontvangen, waarin mij medegedeeld wordt
dat aan het Engelsche gezantschaps
gebouw aldaar een mededeeling is aan
geplakt. waarin wordt gezegd, dat de
Duitsche vloot in de Noordzee een ver
schrikkelijke nederlaag geleden heeft,
en dat 20 harer beste schepen daarbij
verloren zijn gegaan.
Er is geen woord waar van dit ver
haal bet moet natuurlijk dienst doen
dadige politiek van Rusland draagt
rechtstreeksche schuld aan den oorlog
Wij strijden thans niet alleen voor ons
zelfvooral de Scandinavische Rijken
moeten het goed begrijpen, dat ook
hun bestaan er mede gemoeid is, wan
neer Rusland zou overwinnen In de
eerste plaats zal Zweden voor een zeer
ernstige beslissing komen te staan. Dat
ons lot, ook aan dat der andere Ger-
maansche landen van hooge intellectueele
ontwikkeling vastgeknoopt is, doet ons,
die met een zuiver geweten ten oorlog
zijn getrokken, met een dubbel zoo
groote vastberadenheid strijden. Men
heeft mij dikwijls verweten, dat ik te veel
het ethische moment in de politiek zou
hebben gebracht, zie naar de houding
van ons volk en bedenk, wat het zeggen
wil, dat ook onze sociaal-democraten,
die mij zoo dikwijls in de binnenlandsche
politiek moeilijkheden bereid hebben,
thans, man voorman, met ons samengaan.
Het zijn diepzedelijke krachten, die van
dat alles de stuwkracht zijn. Daar is nog
iets onze mobilisatie is nog niet geheel
afgeloopen en en reeds heeft ons leger
aanmerkelijke successen bereiktLuik,
Mülhausen, Lagarde en het land van
vijanden gezuiverd. Een volk trouwens,
dat z.ch in het volle bezit van zijn
moreele kracht bevindt, en dat als één
man is opgestaan, dat iets dermate be
wonderenswaardig vermag tot stand te
brengen, zulk een volk kan en zal ook
niet onder den voet geloopen worden 1
Opmarsch van Duitsche troepen.
MeL schrijft uit Maastricht aan de
Msbd.
Van Donderdag 13 Aug. af zijn ver
scheidene dagen in 4 verschillende
richtingen dag en nacht Duitsche troepen
uit Aken naar België vertrokken.
In het Belgische dorgje Sippenacken,
nabij Epes-Wittem, heb ik Vrijdag ge
durende 5 uur naar het voorbijtrekken
der Duitschers gekeken. Dat bleef maar
altijd aanhoudeninfanteristen, cavale
risten, lanciers. artilleristen, vele wagens,
vooral munitiewagens.
De mannen, die van 's morgens vroeg
door de brandende zon hadden gemar
cheerd en daarbij zwaar bepakt waren,
hun uitrusting weegt ongeveer 30
K G. zagen er opgewekt uit en nu
en dan hoorde men vaderlandsche
liederen weerklinken. Eenige infante
risten waren er slecht aan t">e hun
voeten waren gezwollen en sems bloedend
De Duitschers waren heel vriendelijk
tegenover mij, toen ze hoorden, dat ik
een >Holiander> was. Ze vroegen naar
den stand der zaken in ons land. Nu
is het tijd zei een officier, nu moet u
in Nederland maar meedoen, dan krijgt
u ook wat. Hij meende dat het met
België slecht afloopen zou. In Sippe
nacken waren Donderdag 13 Aug. voor
't eerst de Duitschers binnengetrokken.
Den inwoners werd gezegd, dat zij alle
eetwaren, die zij missen konden, op het
plein bij de kerk moesten brengen. Daar
werd dan ook heel wat bijeengebracht.
Ofschoon de soldaten niemand een
haar krenkten en alles ruim betaalden,
waren de inwoners alles behalve op hun
hun gemakvooral de burgemeester,
een man van meer dan 80 jaar- werd
duchtig de les gelezen Als er 't minste
gebeurde was hij verantwoordelijkzou
er op de soldaten geschoten worden,
dan kwam hij het eerst aan de beurt
om gefusilleerd te worden. Den soldaten
werd gezegd, dat zij niet moesten
drinken, alvorens de personen, die den
drank aanboden, eerst gedronken hadden.
In Sippenacken waren de menschen
niet zoo onverstandig geweest om bij
de nadering der Duitschers naar Neder
land te vluchten, zooals op andere Bel
gische dorpen. Naar ik hoor, zijn de
menschen dan ook meestal weer naar
België teruggekeerd, die op onze grens
dorpen vertoefd hebben. Vele soldaten
bleven in en om Sippenacken over
nachten. Io ieder huls werden er inge
kwartierd velen moesten echter buiten
kampeeren. Zoo zagen we op een welde
twee lange rechte rijen paarden, waar
naast de lansen der lanciers.
De Duitschers kwamen meest uit
Oost-Pruisen, uit de provincies Silezië
en Pommeren. Ze vonden het in de
Rijnprovincie en in België zoo'n mooie
streek. Het was een interessant gezicht
de kranige troepen naar het strijdperk
te zien trekken.
van het leger teruggekeerd.
Zij hebben de hun aangewezen post
zoolang mogelijk bezet gehouden, zijn
daarop in goede orde bij nacht terug
getrokken en per spoor van Luik naar
de hoofdmacht van het leger gereisd.
De mobilisatie van Rusland.
Een telegram van Central News uit
Rome behelst dat volgens betrouwbare
berichten uit St. Petersburg, Rusland
twee mlllioen manschappen aan de Duit
sche grens, twee millioen manschappen
aan de Oostenrijksche, een half millioen
aan de Turksche en een half millioen
aan de Roemeensche grens heeft gemo
biliseerd.
Al deze troepen zijn nu gereed, om
de krijgsverrichtingen te beginnen en
drie millioen worden nog in reserve
gehouden.
De Atheeosche correspondent van de
Daily Telegraph verneemt van den Rus-
sischen gezant, dat de concentratie van
de Russische strijdmacht aan de gren-
van Galicië voltooid en dat een aanvals
lende beweging op til is. Deze beweging
zou samenvallen met het optreden van
het Servische leger aan den Donau.
Wereldoorlog.
Zoo ooit dan mag de oorlog die thans
woedt, bestempeld worden met den
naam vao wereldoorlog. Onder de
telegrammen vindt men het bericht, dat
Japan aan Duitschland een ultimatum
heeft gesteld, zoodat er alle kans is,
dat ook de Japanners in den oorlog
betrokken worden. De Japanner vergeeft
niet lichten voor het feit dat Duitsch
land behoord heeft tot de mogendheden,
die indertijd na den Chineesch-Japan-
schen oorlog aan Japan een groot deel
van de vruchten der overwinning hadden
onthouden, wordt thans afgerekend.
Met Japan onder de combattanten zullen
er negen rijken in staat van oorlog zijn,
n.l. het Britsche Rijk, Rusland, Duitsch
land, Oostenrijk-Hongarije, Frankrijk,
België, Servië, Montenegro en Japan.
Het optreden van Japan dreigt nu
echter tot moeilijkheden te zullen leiden
tusschen dat land en de Vereenigde
Staten.
Voorts hebben landen, die tusschen
elkaar beoorloogende mogende beklemd
zitten, als Nederland, Denemarken,
Zwitserland, den plicht duchtig cp hun
hoede te zijn. Ook Italië kan door den
loop der gebeurtenissen in den strijd
betrokken worden, terwijl Turkije en de
Balkanstaten gereed staan elkaar onder
ling te verscheuren.
Voeg hier nog bij, dat in de Vereenig
de Staten en Latijnsch Amerika de
economische gevolgen van den oorlog
al leelijk voelbaar zijo en die landen
dan ook in geprikkelde stemming komen
terwijl Portugal en Spanje zich allerminst
voor Duitschland geporteerd voelen, dan
zal menigeen en de Serviërs wellicht
het allermeest zich de vraag stellen
waar dat alles nog op moet loopen.
De strijd in België.
BRUSSEL, 17 Augustus. Er zijn in
grijpende maatregelen genomen om de
verdediging van Brussel te verzekeren
en de hoofdstad te beveiligen voor een
overrompeling.
Overal in de omgeving zijn versperrin
gen aangebracht, die goed worden be
waakt door afdeelingen van de burger
wacht, gewapend met mausergeweren.
De welgewapende en van muoitie goed
voorziene burgerwacht telt te Brussel
20.000 man, die s sedert de laatste 14
dagen geregeld geoefend zijn en vast
besloten hun plicht te doen. In die om
standigheden mag eeo, overigens
onwaarschijnlijke, overrompeling van
Brussel uitgesloten heeten.
Ongeveer 800 verdedigers van Luik
zijn met hun officieren bij de hoofdmacht
De H. Stoel en de oorlog
Den lien Aug. j.l. ontving de H.
Vader in audiëntie een groep pelgrims
uit Columbia tot wie hij een toespraaak
hield, waarin hij met droefheid gewaag
de o er den oorlogstoestand. Hij zeide
al het mogelijke gedaan te hebben, om
de verschrikkelijke dingen te voorko
men, die thans in Europa worden afge
speeld en betreurde het, niet bij machte
te zijn geweest om het uitbreken der
vijandelijkheden te voorkomen. Hij spoor
de de pelgrims aan te bidden, opdat
de Europeesche machthebbers de vij
andelijkheden zullen staken en spoedig
de vrede intrede.
Een afgezant der Columbiaansche
Republiek, die de pelgrims vergezelde
dankte den H. Vader voor alles, wat
hij bij verschillende gelegenheden voor
den vrede had gedaan.
>J.l. Maandag heeft het kapitel der
bazlliek van Lateranen, overeenkomstig
een wenk van den H. Stoel, besloten
om in de kapel van het sanctuarium der
Scala Sancta het beroemde Christusbeeld
ter vereering uit te stellen, iets wat al
leen in tijden van pest, hongersnood en
oorlog pleegt te geschieden.
Gelijk men ziet, wordt er in dit be
richt gezinspeeld op dingen, waarvan
de wereld nog niets weet, n.l. van »al
het mogelijke* dat de paus heeft gedaan
om den oorlog te voorkomen. Vroeg
of laat zullen wij daar zeker wel iets
meer over hooren.
Tijd.
Een tooneel van ellende
Dr. D. Brocx. chef der ambulance te
Maastricht, schrijft o.m. in de N R. C.
Na Dinsdagavond een vergeefschen
tocht naar de grens gemaakt te hebben,
ging ik Woensdagmorgen vroeg met een
kleine, vlugge auto naar de grens.
De Belgische vlag wapperde nog uit
het huis van een Belgische douane, maar
tien pas verder stonden de grijze Duitsche
wachten. De auto liet ik aan de grens
en, met de meeste welwillendheid ont
vangen, passeerde ik de grens te voet
ging ik naar Mouland, waar gewapende
vrede heerschte. De Belgische burgers
liepen rustig rond en praatten kalm
met de Duitsche lanciers. Spoedig ont
moette ik den Stabsartz, die mij smeekte
met hem mede te gaan. In een Duitschen
militairen auto reden wij, terwijl van alle
zijden uit de verte de kanonnen donder
den, naar Berneau, waar de tijdelijke
Duitsche ambulance was.
Het tooneel, dat ik daar aanschouwde,
was als eerste indruk het verschrik
kelijkste wat ik ooit gezien heb. Zijn er
later gewonden gehaald op gevaarlijke
plaatsen, zijn er soms in rustig onderhoud
met den Duitschen staf gestoord door
de hoogoversnellende granaten, die ellen
de vergeet ik nooit.
In een schoollokaal lagen in het stoo,
op de steeneu vloer, veertig, allen ernstig
verwonden reeds om den hoek lag, wen
telend op de steenen, onverbonden, een
arme jonge kerel te strijden met den dood
maar geen klacht kwam over zijne lippen.
En binnen lagen zij allen met starren
blik wachten op hulp.
Hier kon niet getalmd.
Telephonlsch werd machtiging ge
vraagd te redden wat te redden was en
weldra snorden de Nederlandsche Roode
Kruis-automobielen dwars door het Duit
sche leger, om de stakkerds te vervoeren.
Nooit zal het uit mijne gedachten gaan
de droeve tocht terug met de drie zwaarst
gewonden.
Maastricht was stil als onder den druk
van een zwaar opkomend onweer. En in
stilte aangestaard door duizenden, met
tranen in de oogen, ging de droeve tocht
naar Calvariënberg.
Zoo zouden zoovele tochten door zoo-
velen beschreven kunnen worden.
Honderddertig brachten zij er reeds
hier, de dappere Nederlandsche jongens,
wien geen moeite, geen tijd, geen gevaar
te groot was, om te trachten een men-
schenleven te redden.
Welk een tegenstelling
Hier wordt geen gevaar ontzien om
te redden, daar wordt geen macht, geen
kracht ontzien om te dooden.
En toch te midden van die uitbarsting
van de nationalen trots en haat, komt
toch altijd weer boven het persoonlijke
menschelijke gevoel.
Hoe dikwijls zagen wij niet soldaten,
die lachten om fluitende kogels en snor
rende granaten en die er trotsch op waren
zoo en zoo velen neergelegd te hebben,
en een traan wegpinken als wij weer een
doodstijding brachten.
De eersten, die ik haalde, zijn dood.
Maar de meesten leven en ons aller harten
kloppen van vreugde, als een stille hand
druk, een oogknippen, toont de dank
baarheid van hen, die wij trachten het
leven te redden. In de duisternis van al
de verschrikkelijke ellende, waarin wij
hier leven, die wij van uur tot uur mee
maken, die wij steeds erger verfoeien,
zijn er twee lichten die ver weg hunne
verblijdende stralen zenden.
Het eene licht projecteert voor ons het
feit, dat al meenden wij, dat geen
Europeesche beschaving meer bestond
naast alle moreele verliezen, nog hoog
staat het plichtsbesef, al is het ook, dat
dit voert tot het opvolgen van bevelen,
die leiden tot vernietiging.
Het andere licht doet meer; het pro-
jecteerd niet alleen, maar het verplicht
het laat zien, dat de menschlievendhtid
niet is gedood door de over beschaving,
maar het verplicht ook de duisternis,
die over Europa gebracht is door de uit
barsting van zoo lang opgekropten natio
nalen haat I
Hoevele liefdediensten zijn niet verricht
hetzij door jonge vrouwen, hetzij door
vereelte mannenhanden
De tijd voor beschouwingen ontbreekt,
ook voor crittek er wordt van ons allen
in Maastricht slechts werk gevraagd.
Maar ik had behoefte eenige uiting te
geven aan hetgeen ons allen vervult.
Menigeen onzer heeft thans meer van
de oorlogs verschrikking gezien dan velen,
die misschien onze ueutrallteit moeten
verdedigen.
In die verschrikking is het dramatisch
hoogtepunt bereikt door hetgeen gehoord
werd aan het sterfbed van een jongen
Duitscher.
Bewusteloos had hij uren en dagen
gelegen een kwartier vóór zijn dooj
sloeg hij zijne oogen op en preveld?
trachtende met zijn zieke hand te salu.
eereu „Herr LeutDant, ich melde mich.'
Geslagen stonden allen
In zijn doodstrijd zegevierde nog he
ingestampte plichtsbesef.
Wat leeren wij hieruit
Dat wij daarvan geen copie maken
Maar laten wij allen, Nederlanders
thans onze plicht zóó doen» nu, en a!<
het moet, later, dat wij, als soms on!
stervensuur mocht slaaD, zonder vreezet
zullen kunnen prevelen
„Herr Gott, ich melde mich I"
Nederland en de oorlog
De lichting 1915.
De minister van oorlog heeft te ken
nen gegeven, dat, hoewel door de wet
van 3 Augustus 1914 sommige bepalio.
gen der Milltiewet, n. m. die betreflende
de loting, woiden terzij gesteld, dit niet
het geval Is met de bepalingen, betref,
fende geschiktheid voor den dienst,
vrijstelling en ui'sluiting,
Op grond hiervan blijven ook zij, die
eerst na het in werking treden der wet
van 3 Augustus 1914 ongeschikt ver
klaard, vrijgesteld of uitgesloten zijn
buiten oproeping, wanneer de uitspraak
tot vrijstelling of uitsluiting vóór dt
oproeping onherroepelijk is geworden
(Nieuwe Ct.)
Ter waat schuwing.
Dat het goed is om naar de waarscho
wende woorden te luisteren van op
wacht staande soldaten, ondervond naar
de Msb meldt Zaterdag een slager uit
Zundert. die niet voldeed aan den op
roep van een aldaar op wacht staanden
soldaat om stil te houden, ten einde na
te kunnen gaan of hij gerechtigd was
door te rijden. De soldaat maakte ge
bruik van zijn geweer, zooals hij ver
plicht is, en schoot den slager dood,
Nederlandsch comité tot steun van de
Belgische slachtoffers.
Tot nog toe is ons vaderland voor
de verschrikkingen van den oorlog ge
spaard gebleven .Moge ook de zorgen
die ons drukken, zeer zwaar te torsen
zijn, het verlies van dierbare menschen-
levens hebben wij niet te betreuren
Terwijl ons dit dankbaar moet stemmen,
denken wij aan hen die, in de onmiddel
lijke nabijheid van onze greospalen, ge
troffen zijn door kommer en ellende,
waarvan de berichten ons het hart ver
vullen van medelijden. Reeds heeft Ne
derland getoond, dat het zijn ouden roep
van menschlievendheid waardig is geble
ven. Hoe het Nederlansche Koode Kruis
zijn taak opvat, het heeft de dankbare
bewondering van landgenoot en vreem
deling opgewekt. Voorts zijn reeds ver
schillende Commissies gevormd om ook
hier te lande krachtige hulp te bieden
waar die noodig is. Doch wij meenen,
dat de humaniteit in deze donkere dagen
zich ook moet uitstrekken tot onze Zuide
lijke naburen, die zoo zeer door den
oorlog hebben geleden.
Wel is waar wordt in het Zuiden van
ons lann. waar vele Belgen een toevlucht
hebben gevonden, reeds veel gedaan,
maar het aantal slachtofters is te groot,
dan dat de hulp aan de bevolking die;
streken alleen kan worden overgelaten.
Vandaar dat ondergeteekenden eeo
beroep doen op Uwe menschlievendheid,
Iedere gift, hoe kiein ook, zal met er
kentelijkheid worden aanvaard.
Mr. TH STUART, Voorzitter.
TH. BOELEN,
LEON DELHEZ, Secretarisset.
BERN. J. VELDHUIS,
Mr. G. J. FABIUS (Kasvereeniging),
Penningmeester
Tot en met Vrijdag was reeds f 5282
ingekomen.
0
T
V
heel
lees
wor
It
a.
bij
Alle
bed
b
Wa;
sluil
mec
sloti
den:
als
Teg
ovei
den
eenl
- c.
Hac
bem
aam
V
d.
keui
Om
e.
f.
1
wai
blad
V
teni
goed
G
een
mei
dat
eenij
ken
bniti
B
dit 1
De ondergeteekende, boekdrukker te Waalwijk, verzoekt
ten einde zijn personeel zoo lang mogelijk aan het werk te kunnen
houden, beleefd, om die drukwerken, welke zijn clientèle gewoon
is eerst tegen het einde des jaars te laten vervaardigen (zooals
rekeningen, kantoorboeken, brieven, enveloppen enz.) zoo mogelijk
n
g'
reeds te bestellen.
Men voorkomt werkeloosheid en ontlast de steun-comité's in die
plaatsen, waar het personeel woonachtig is, als men zaken met
personeel in deze steunt.
zal
tóóri
A mal
Vol
8
de
om
den,
beri
hav
gem
hebl
nam
BR(
AU£
