ummei
68,
Zondag 23 Augustas 1914
37e Jaargato<
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Waalwijksche Stoomdrukken] Antoon Tielen,
Eerste
Blad.
Z. H. PIUS X
i
Dit nummer bestaat
uit TWEE bladen.
FEUILLETON.
Telefoonnummer 38. Telegram-AdresECHO.
TWEEDE DEEL.
I
Waalwyksclie en Laiigslraatscbe Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 8 maanden f 0."6.
Franco per post door het geheele ryk f 0.90.
Brieven, ingesonden stukken, gelden eca., franco te zenden .tan den
Uitgever.
UITGAVE:
Prijs der Advertbntiën 10 cent per regel; minimam 6 regels; groote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën 8 maal ter plaatsing opgegeven
worden 2 maal berekend. Voor plaatsing van een groot aantal regels eu
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contract
gesloten. Reclames 15 cent per regel
f
Reeds vroeg in den morgen van Don-
Ierdag bracht de telegraaf ons de ont-
lettende tijding>De Paus is heden-
Dacht half twee overleden
Wel hadden we reeds voor eenige
lagen gebulletineerd, dat Z. H. met
oorts het bed moest houden, maar deze
chokkende tijding kwam toch zoo piot-
ding dat we eerst nog eens stellige
aformaties inwonnen.
Maar helaas, de tijding was juist en
loen we omstreeks 8 uur het bulletins
e wereld inzondeo. voer een schok
loor de bewoners onzer plaats en der
angstraat en hare Omgeving, waar
DOveel duizenden trouwe zonen en
ocUters van onzen grooten Paus wonen,
den het allen was aan te zien welke
lepe indruk deze plotselinge en ge
weldige gebeurtenis op allen m akte.
Pius X de straks 80 j rige grijsaard
Dverleden.
De grijsaard met een jong verstand
en hart, de man die èo door zijne hoog
te waardigheid, èn door zijne persoon-
ijke superioriteit, èn door zijne vele en
groote daden in 't belang zijner Kerk,
de aandacht der geheele wereld trok,
was plotseling weggerukt aan dien zwa-
ren arbeid door God hem op de schou
deren gelegd.
En dat in een tijd nu alle onheilen
de lucht bezwangeren, in een tijd dat
over gansch een werelddeel buldert dè
machtige donder der kanonnen, dat de
7an bDE ECHO VAN HET ZUIDEN."
Het Testament.
(36)
Neen, maar de efficieele veldtocht zal
«erit in de lente hernomen worden en de heer
d'Béronel verkiest niet zoo lang werkloos te
blijven. Hij heeft meer vertrouwen overigens,
ia het privaat initiatief dan in de wilskracht
van de militaire oversten, die slaven zyn van
de tucht.
Vooraleer te antwoorden, dacht d'Allardes
een roinunt na
Bah sprak by eindelijk, die expeditie
is (ene dwaasheid, z(j zal mialnkken en kan
niets anders, ik herhaal het, dan Bernards
dood verhaasten. Das, aangenomen dat myn
neef thans nog leeft is, waaraan ik zoo vry ben
ook altijd ten sterkste te twyfelen, niettegen
staande de getuigenis van den kapitein der
'cherpschutters, biedt hy voor onB niet het
minste gevaar aan.
't Zy zco Doch het bestaan van den
beer Bernard zoo goed ais belezen zijnde, be
vestigd door een getuige die geloof verdient
«oodat het ook wel door velen za) geloofd wor
den zal voor gevolg hebben dat de heer Gnillan-
®e d'Allardes meer dan ooit zijn fortnin voor
bjn neef de Pommerj bewaart. Gij moogt
ef op rekenen dat er onweerlegbare bewyzen
voor de dood van dezen laatste zullen noodig
'p bewyzen welke wij ongetwijfeld nooit
'nllen bezitten voordat hy van idee verandere.
Roger maakte een teeken van twijfel.
Het zal gaau gelyk ik n zeg, wees er
maar zeker van, ging Cbanvenel voort, en bet
lal u des te lastiger vallen dezen twijfel bij
Qwen oom weg te nemen, daar gij thans, in
Q0 burcht zelve, eene vyandin telt.
aarde wordt gedrenkt met zooveel
menschenbloed, nu de stervende sol
daten op 't slagveld ach en wee roepen
en dit gejammer weerklank vindt in de
harten van zooveel duizenden, zooveel
milUoenen die achterbleven, oie hun man,
hun zoon of vader of broeder ten strijde
zagen trekken en nooit meer weerkeeren,
in dezen droeven tijd is voor de katho
lieken dezer landen en der geheele
wereld, de dood van Pius X een nieuwe
en geweldige tegenslag.
Ja werkelijk geweldig en onheilzwanger
is de tijd dien wij beleven.
En een oogenblik wordt alles over
stemd door deze gedachte, meer dan
over 't vallen van duizenden rijksgroo-
ten: »de Paus, de stedehouder van
Christus is gestorven*.
De geschiedschrijver zal roemrijke
bladzijden schrijven over den tienden
Pius, in de rij der Pausen die Petrus zijo
opgevolgd.
En wanneer wij in dit korte
bestek eenige regelen daaraan wijden,
dan mogen we zesgen dat Pius X in
zijn 11-jarig Pausschap, vooral veel
heeft gedaan en tot stand gebracht voor
de inwendige hervorming en vervolma
king Zijner Kerk.
Wat is Zijn Pausschap een heerlijk
rijk van rotsvast geloof geweest 1 Zijn
eerste roep tot de wereld is geweest
een geloofsbelijdenis in Christus, den
Zielenheiland van 19 eeuwen terug, den
Zielenredder ook van de- 20ste eeuw.
Het eerste woord van zijn levens* en
werkprogram kondigde de wereld aan,
dat in Christus alleen het behoud der
menschheid gelegen was, dat alleen een
algeheel herstel in Christus de zinkende
wereld redden kon.
En vandaar van den eersten dag af
zijn onvermoeid streven om Christus
aan de wereld terug te geven in al de
ongereptheid van het aloude geloof
vandaar zijn apostolisch optreden tegen
al de moderne dwalingen onzer eeuw,
welke den Christus vervormen en Zijn
kerk verbasteren wildenvandaar Zijn
Eene vyandin sprak d'Allardes ver
baasd. Wie dan
Kent gij mejuffrouw Moreau
Wel zeker, Ik ben laatst zelf op La
Férolle geweest om haar mijn ronwbeklagaan
te bieden ter gelegenheid van den dood baars
vaders.
Weet gij dat hij gernïneerd is
OI... Wy hebben geen geldkwesties
aangeraakt. Dat hindert my altyd min of
meer daarover te spreken. Nochtans heb
ik t begrepen, naar zekere zinspelingen dat
zy zich geplaatst vond in een heel anderen
toestand dan vroeger.
Zij is geheel en al gernïneerd, zeg ik
o. La Férolle zelf is geheel gebypotekeerd
voor vijftig duizend frank en, moest het goed
verkocht worden, bet zou niet meer opbren
gen dan juist de hypotheek. Gelukkig, dat de
geldsohieter de som voor een onbepaalden tijd
verschoven heeft.
't Is heel galanten misschien goed
berekend.
Wat zegt gy
Ik zeg dat die geldschieter een galant
persoon is en lof verdient, aldus medelijden
te bebbeu met een arm jong meisje dat in
verlegenheid verkeert. Aardig zoo die
geldschieter jong isen ongehnwd by
konde mej Moreau huwen, die, geloof my,
een heel lief vrouwtje zou zijn't ware een
middeltje om weer aan 't geld te komen.
Het is niet altyd goed, stamelde Cban
venel met eenige verlegenheid, belangenkwes
ties te mengen met kwesties vau gevoel.
Overigens daar hebban wij 't op dit oogen
blik niet over.
Maar ik vraag mij af, waarom gy my
na spreekt van Mej. Moreau en hare geldver
legenheid
Een oogenblik 1.. Ik zeida n dus, dat
mej. Morean geen duit meer bezit. Er schiet
haar juist duizend frank over op de drie
dnizend welke La Férolle opbrengt, daar er
twee dnizend opgaan aan 't betalen van in
tresten der hypotheek.
Hoe komt gy toch aan al die bijzonder
heden
Door Mevronw de Pommery, murmelde
de beheerderMej, Moreaa, inderdaad, heeft
krachtig, onophoudelijk veimaan tot
geestelijkheid eu geloovigen, om eerst
den Christus zijn plaats terug te geven
in onze harten, in ons leven, om zelf
vernieuwd de maatschappij te herstellen
in Christus.
En de roem van den gestorven
Paus is allergrootst als de Paus der H.
Communie; als de bijzondere vriend
der H. Communie als de bijzondere
vriend der H. Eucharistie, waarin Chris
tus Zijn zegenrijk leven hier op aarde
voortzetwaarin Christus voor alle
tijden het centrum van liefde gods
vrucht en genade gesticht heeft de
Paus der Kinder-Communie, die den
kinderen den weg wees naar het hart
van den Goddelijken Kindervriend opdat
de onschuldige kleinen door zijn zegen
en levenskracht mochten bewaard blijven
in hun kinderlijke onschuld eü hun kin
derlijk gelooven tot een toekomstige
keurbende van Christus Rijk op aarde.
Groot cn zegenrijk is Zijn Pausschap
geweest, dat hoog uitstaande boven de
woelende en woedende wereldzee, de
stormen van ongeloof beheerschte en stil
te bracht over de onrustige baren.
Maar naast de glorie van Zijn Paus
schap siert de slapen van Zijn hoofd
niet minder de aureool van Zijn persoon
lijke deugd.
Door zijn heiligheid van leven, de
eerste voorwaarde van heiliging van an
deren, heeft hij eerst Christus in zich
zelf hernieuwd om daarna en daardoor
den Christus te herstellen in anderen.
Zijn leven is de onderstreping geweest
van Zijn woord en Zijn voorbeeld heelt
de wereld krachtiger dan Zijn taal ge
leerd, hoe we onsjleven gelijkvormig
moeten maken aan dat van Christus.
Zoo heeft deze Paus, wiens heengaan
we diep betreuren om Zijn dubbele groot
heid welke de Kerk roem en glans gaf,
gearbeid voor de eer van God en het
heil der hem toevertrouwde zielen.
Over de ziekte des Pausen zelf be-
die dames in 't vertrouwen genomen, beeft
baar baar droeven toestand bekend gemaakt,
op de hoogte gebracht van den nood waarin zij
verkeert. Mevrouw de Pommery, om haar uit
de verlegenheid te redden, heeft terstond eene
plaats voor haar gezocht en daar mijnheer
Gnillanme juist iemand verlangde, die xyne
correspondentie bon doen, heeft zy baar bij
hem binnengebraoht.
Aardig Heel aardig
Ziet gy niet terstond de gevaren in van
die schikking.
Eerlyk, neeD, niet te best.
't Is nochtans eenvoudig... Mej. Adèle
Moreau, nit de ellende geholpen door nwe
tante, zal natuurlijk bare weldoen
ster dankbaar zyD. Zij zal das het onmoge
lijke doen om baar aangenaam te zyn, om
hare belangen met de hare te verdedigen.
Mijne tante is zeer goed. Zij zal, opzet
telijk, nooit iets doen, om mij nadeel te be
rokkenen.
Misschieo, maar zy zal toch wel zorgen
dat gy niet wegloopt met de erfenis haars
broeders, zooals bet uw doel is, zoolang zij
bet bewijs niet zal hebben dat baar zoon en
baar kleinzoon dood zijn. En, eerlyk, dat valt
best te begrijpen.
Gy denkt dus dat zij Adèle Moreaa by
mijn oom geplaatst heeft met dat plan?
NeeD, ik denk niet dat er belofte ge
wisseld zijn, dat zy op da voorgrond afspra
ken gemaakt hebben. Maar, door het feit
alleen dat Mej* Moreaa aan de zijde van uw
oom zal leven, zullen al uwe pogingen om
gunsten van dezen laatsten te winnen ver
geefs zijn.
D'Allardes scheen de kluts kwyt.
En wat wilt gij dat ik daaraan doe sta
melde bij na een oogenblik.
Ja, dat is eene andere vraag, 't Is uwe
taak daaraan te denken cd te z:en wat gij
vinden kant om den invloed van mej. Moreau
tegen te gaan.
Is zij al op haar post Zal ik haar mor
een reeds bij myn oom ontmoeten vroeg
Roger.
Ja, ja, sinds drie dagen is zjj te Parijs
en bet is meer dan waarschijnlijk dat zij reeds
haren poat bij de heer Gnillanme d'Allardes
hoeven we niet veel meer te schrijven*
We hebben voor eenige dagen een be
richt gehad, dat de Paus met koorts te
bed moestvele nadere tijdingen zijn
daarop niet meer gekomen. Woensdag is
de toestand zeer verergerd. De twee
lijfartsen van Z. H. besloten toen bulle
tins uit te geveD, die al spoedig 't ern
stigste deden vreezen. Spoedig werden
de familieleden ec kardinalen geroepen,
de doktoren deden inspuitingen, die nog
wel eens hielpen maar tegen den nacht
kwam een nier-ontsteking den toestand
verergeren en ten 1.20 ontsliep de Paus,
tot 't laatste toe zijne volkomeD helder
heid van geest behoudende.
ROME, 20 Aug. De dood des Pau
sen werd door de geneesheeren van het
Vaticaan aan de gemeente van Rome
medegedeeld. Burgemeester prins Co-
loona, zal persoonlijk de overlijdensakte
opstellen.
j jjDe neef des Pausen, Mgr. Parolin,
kwam hedenmorgen om 10 min. over
11 uit Florence aan. Hij begaf zich niet
dadelijk naar het Vaticaan, maar naar de
zusters van den Paus.
"Het lijk des Pausen zal niet gebal
semd worden, met het oog op den
nauwkeurig uitgesproken wil des Pausen.
Men zal het lijk sterk bederfwerende
injecties geven.
De overbrenging van het lijk uit de
kamer, waar de Paus ontslapen is, naar
de troonzaal zal heden om 5 uur plaats
hebben.
Morgenochtend zal het lijk des Pau
sen naar de St. Pieter gebracht worden
en in de Sacramentskapel worden open
baard.
Om negen uur zal de St. Pieter voor
het publiek geopend worden voor de
tentoonstelling van het lijk.
Hedenmorgen werden in alle kerken
van Rome gebeden voor den Paus ge
houden.
In den omtrek van de St. Pieter
heerscht een zeer opmerkelijke beweeg
lijkheid. De vensters van de kamer des
Pausen zijn geheel geopend.
bekleedt.
Eene vervelende geschiedenisherhaalde
Roger, meer cb meer onthutst.
Ea na een kort stilzwijgen.
Ik dank u in ulle geval dat gij my ge
waarschuwd hebt. Ik zon zco verbaasd ge
weest zijn mej. Morean bij mijn oom aan te
treffen, dat ik in staat ware geweest onher
stelbare flaters te begaan. En is dat al wat
gy mij te zeggen hebt
Chanvenel dacht een minunt na.
Ik kon u misschien, sprak hy eindelijk,
onderhonden over een zeer vreemd geval,
waarvan de gevolgen zeer gevaarlijk kannen
worden voor ons... doch, het is genoeg voor
vandaag, niet waar? Gij moogt na noar het
station terugkeeren en de aankomst van den
express afwachten. Nn gij op nwe hoede zyt,
denk ik dat gij met voorzichtigheid zult te
werk gaan.
Wees gerust.'
Tot weerziens dan, beste heer.' Goede
reis
V.
Roger d'Allardes bad geveinsd Armand
Chaavenels onthullingen met verwondering en
onverschilligheid aan te hooren, eerder dan
met eenige aandoening. In werkelijkheid was
hy er diep door getroffen geweeBt.
Evenwel, het in leveD zijn van Bernard
kwam hem zeer twijfelachtig voor en nog on
waarschijnlijker achtte hy zijnen terugkeer.
Znlka had hem minder verontrust dan de ge
dachte dat hij mej. Morean in den hniselijken
kring van zyn oom zon vinden. Welke spe
ling van bet toeval. De koene amazone, wier
weelde benijd werd in de Bretonsche streek
na terng te vinden als gezelschapsdame of
liever ziekenverpleegster by een machteloozen
ouden grijsaard.
Eerst stond hy onthutst bij dat plotseling
geval, hy wiens gaasche leven sinds vijftien
jaar was opgegaan in 't zoeken van allerlei
kunstige grepen om in evenwicht te blijven
en die er ter nanwernood in geslaagd was den
totalen, onherstelbareD ondergang te voor
komen.
Vervolgens die aanwezigheid van het meisje
Het «Giornale d'Italia» zegt, dat het
conclaaf niet voor 30 Aug. zal kunnen
bijeenkomen.
ROME, 20 Augustus. Het doode
lichaam van den Paus ligt nog op het
bed als op het oogenblik van zijn af
sterven. Het gelaat Is vreedzaam en
kalm, de lippen schijnen te glimlachen.
Het lijk ligt nog onaangeroerd men
wacht op den kardinaal-camerlengo, mgr.
Delia Volpe, die het overlijden moet
constateeren met gebruikelijke forma
liteiten.
De Paus heeft de armen gekruist op
de borst en houdt in de handen een
klein kruisje.
Rondom het bed staan vier groote
brandende waskaarsen.
Twee leden der edelwacht In groot
uniform houden de wacht.
In de antichambre bevindt zich een
piket der edelwacht.
De Oorlog.
WOENSDAG.
TILBURG. Een Duitsch leger rukte
op inde richting van Turnhout. Gisteren
vertoonden zichlreeds patrouilles Uhla-
nen. De bevolking vlucht. Vele menschen
zijn hier reeds aangekomen. In het dorp
Goirle hoort men hevig kanongebulder.
BRUSSEL. Canne is door de Duit-
schers bezet.
MAASTRICHT. Tongeren staat groo-
tendeels in vlammen.
LEMBERG. (OJfcf U^t strategisch be
langrijke punt ^ctfjmof, in Russisch
Polen, is door de DurtsdT£?roepen bezet.
ANTWERPEN. Duitsche patrouilles
zijn reeds op verschillende plaatsen in
de provincie Antwerpen gesignaleerd.
Gisteren heeft een afdeeling cavelarie
van de verdedigingstroepen voor Ant-
bij den heer Gnillanme d'Allardes deed hem
voor zijne toekomstplannen vreezen.
Had mev. de Pommery niet inderdaad,
zooals Chanvenel dnchtte, twee vliegen in een
klap willen slaan? Met mej. Morean een
dienst te bewijzen, had zij tevens het
plan gebad by baar broeder iemand te stellen
die, verstandig en handig, in staat zon zyn
de mogelijke zwakheden va neen onden man
te keeren.
Niets was onwaarschijnlijker.
Nu, tegen wien kon die voorzorg genomen
zijn Tegen wien anders dan tegen hem,
Roger Zyne tante, zijne goede tante da
Pommery wantrouwde hem dan en vreesde
dat hy te veel invloed kon krijgen in het hniz
van den onden jonkman?...
Dat was erg, zeer erg,...
Gednrenden heel den tyd dat de reis van
La Chonchière naar Parys duurde, was d'Allar
des steeds vol van dit angstwekkend
vraagstuk en zocht naar middelen om het
complot te verydelen dat tegen hem gesmeed
werd.
By zijne aankomst bad hij er toch iets op
gevoudeD. En al wou die oplossing niet zeker
slagen en was zij niet vrij van gevaren, zy had
ten minste de verdienste stoutmoedig te zijn.
Zij bestond heel eenvoudig hierin, aan Mej.
Moreau te vragen met welk werkelijk doel zy
als voorlezeres by den heer d'Allardes geplaatst
was en zoo zy zich van streek liet brengen,
haar 'fc vermoeden in 't gelaat te slingeren,
welke bare komst in dit huis door de zorgen
van mevr. de Pommery had doen ontstaan.
Die handelwijze waB ongetwijfeld een weinig
brutaal, doch kon niet nalaten succes te heb
ben. Want, zoo er de minste verstandhouding
bestond tnsschen mevr. de Pommery en Adèle,
bezat deze te weinig zelfbeheersching om zich
niet te verraden.
Als bij goed zeker was dat de aanwezigheid
van mej. Moreau bij zijn oom moest dienen
om zijn invloed tegen te werken, dan zou hij
open kaart kannen spelen.
(Wordt vervolgd.)