Paus 8ENEDICTUS XV ill 5H ira E I! arli Uit de hoofdstad. Tweede Blad. jopt ml 'sse ina xv. tfeg in b lara teve m spo lam >op. HE NUMMER 72. ZONDAG 6 SEPTEMBER 1914. De Maasbode schrijft Het leven van Benedictus Onder de ingeving van den H. Geest, wel tioodig hier bijzonder nog eens 6876 Gistermiddag konden wij het heuglijke rieuws van de keuze van den nieuwen Paus in de Langstraat per bulletin bekend maken. Zoo was dan de Katholieke Kerk niet lang verweesd de stoel van Petrus is dus wederom door een opperherder bezet. Moge het hem gegeven zijn langen tijd het hoofd onzer Kerk te zijn en veel te doen tot eer van God en het belang en geluk zijner Kerk en harer geloovigen. Kardinaal Glacomo della Chiesa, aarts bisschop van Bologna is dus tot Paus gekozen, en nam den naam aan van BENEDICTUS XV. Het >Giornale d.Italia* beweert het volgende te weten over de verkiezing van den nieuwen Paus. Vóór de stemming van hedenmorgen wist men reeds op het Vaticaan, dat de meerderheid der kardinalen het eens was over de verkiezing van kardinaal della Chiesa. De voorlezing van de eerste stembrief jes door de kardinalen-stemopnemers geschiedde onder diepe stilte. Onmiddellijk na de aflezing van de dertigste stem teekende de meerderheid zich af ten gunste van kardinaal della Chiesa. Er heerschte een groote spanning. Vervolgens kwamen er weer 5 of 6 stemmen voor kardinaal della Chiesa. Daarna kwam er een kleine onderbreking. Men kwam aldus aan de 38e stem, waarbij onder de kardinalen een licht stemgeruisch opging. Acht en dertig stemmen op de 57 is niet voldoende al is dit aantal ook het tweederde deel van het totale aan tal stemmen, op een candidaat uitge bracht daar de mogelijkheid bestaat, dat een kardinaal op zichzelf zou heb ben gestemd en deze stem wordt niet meegerekend. Lang hoefde er niet gewacht te wor den. De 39e stem was voor kardinaal della Chiesa. De andere stemmen werden snel op gelezen. De architect Schneider bracht eeu instrument in werking, waardoor alle troonhemels, behalve die van kardinaal della Chiesa, werden ueergelaten. Aller blikken waren naar kardinaal della Chiesa gericht, die in diepe over weging verslonden was en met neerge slagen oogen en onbewegelijk daar stond, moeilijk zijn ontroering beheer- schend. De camerlengo liet het zilveren klokje lulden onder groote ontroering van de conclavisten en van ben, die buiten de Sixtijnsche kapel te wachten stonden. Dit was het teeken, dat de Paus geko zen was. De ceremoniari traden dan de kapel binnen. De kardinaal-deken, gevolgd door de ceremoniari, begaf zich naar het altaar, waarvoor de nieuwe Paus biddend was neergeknield en richtte tot hem de vraag, of hij de verkiezing aan nam. De Paus antwoordde, dat hij zich niet tegen den klaaiblijkelijken wil Gods verzette. De deken van het H. College knielde voor den Paus neer en vroeg Hem, welken naam Hij zou aannemen. Zonder aarzelen antwoordde de Paus Benedic ts XV. Daarna werd onmiddellijk de offlcieele acte der verkiezing opgesteld. De Paus werd nu naar de vestiaire bij de sacristie geleid, waar hij de pau selijke kleeren aantrok. Vervolgens begaf de Paus zich we derom naar de Sixtijnsche kapel, waar Hij op den troon voor het altaar plaats nam. De camerlengo en alle kardinalen knielden voor Hem neer en kusten zijn hand, waarna Hij hen omhelsde. Dan stak de camerlengo den vis- schersring aan den vinger des Pausen. Intusschen verspreidde zich het bericht der verkiezing door het geheele Vati caan. Om kwart voor twaalf verscheen de nieuwe Paus, Benedictus XV op het balcon voor de St. Pieter, waarover een kostbaar rood tapijt met gouden franjes gespreid was. Nauwelijks kondigde het pauselijk hof de aankomst van den nieuwen Paus aan, °f jubelkreten stegen uit de menigte op. Dan verscheen Benedictus XV in pauselijk gewaad. Na de voorgeschreven ceremonies vervuld te hebben, gaf de Paus dea Apostolischen Zegen, welke door de geloovigen knielend werd ont vangen. Daarna begaf de Paus zich recht streeks naar zijn vertrekken, toegejuicht door de menigte, die vervolgens de basiliek verliet. den nadruk op te leggen, tegenover de vele ergerlijke tendenz berichten, die de liberale Romeinsche bladen in de laatste dagen over het conclaaf verspreidden hebben de Kardinalen, in conclaaf vereenigd, dus hedenmorgen, tot opvol ger van Paus Pius X als hoofd der Heilig" Roomsche Kerk gekozen Z. Em. Kardinaal GIACOMO DELLA CHIESA DP:N AARTSBISSCHOP VAN BO LOGNA. Wanneer wij reeds dadelijk een kort levensoverzicht van den Nieuwen Paus in enkele lijnen hier afteekeneo, dan valt er aanstonds op te wijzen, hoe de naam van den Nieuwen Paus nauw vere nigd is met dien van den grooten Staatsse cretaris van Leo XIII, Z.Em. Kardinaal Rampolla, eerst als nuntius te Madrid eu daarop als Staatssecretaris van Leo XIII. Toen Pius X hem dan ook, vóór enkele maanden slechts, tot de hooge waardigheid van het kardinalaat verhief, in het consistorie van 25 Mei j. 1. ontving Mgr. dell Chiesa den kardinaals hoed, zagen velen in die verheffing een delicate gedachte van Paus Pius X. z.g. om de plaats van den overleden kardinaal Rampolla in het H. College te doen innemen door den aartbisschop van Bologna, die zoo nauw met den Staatssecretaris van Leo XIII verbonden was geweest. Maar teveos wilde Paus Pius X z. g. die zoo scherpen blik immers toonde in het verkiezen van zijn medewerkers voor het Opperbestuur der Kerk, de groote gaven en talenten van den aartsbisschop van Bologna in het volle licht brengen en de vele verdiensten, die Mgr. Chiesa, reeds voor de Kerk verworven had belooncn. De nieuwe Paus werd geborente Pegni in het diocees van Genua, den 2lsten November 1854, uit een adellijke familie, De jonge markies Glacomo della Chiesa maakte zijn filosopische en theo logische stud én te Rome. In het semi narie Capranica ontving hij, tegelijk met den lateren kardinaal Rampolla en de kardinalen Vannutelli, zijn opleiding tot het priesterschap, terwijl hij tevens de cursussen van het Collegium Romanum volgde. Nog leeft op dit roemruchtig Collegium de herinnerirg voort aan het schitterend succes, dat de studiën van den jongen Giacomo kenmerkte. Nadat de markies meerdere doctoraten behaald had, ging hij over naar de be kende Academia dei nobill ecclesiastic!, waar 'hij zijn speciale studiën maakle, voor de kerkelijke diplomatieke loopbaan vereischt. De groote talenten, die de prelaat daar meer en meer ontplooide en die met den dag rijkelijker zich ontvouwden verklaren het vertrouwen, dat de hoogere kerkelijke autoriteiteu dadelijk in hem stelden. Een vlugge, levendige geest kenmerkte den jongen prelaat, mèt een fijnen diepen kijk, die in de moeilijkste aangelegenheden dadelijk den diepsten grond van de meest verwikkelde kwesties wist te doorpeilen. Daarbij had mgr. Chiesa de gave zijne ge dachten op gemakkelijke en elegante .wijze weer te geven. Een ijzeren geheugen stelde hem teveos in Btaat alle opgedane ervaringen en wetenswaardigheden vruchtbaar te maken en in alle omstandigheden toe te passen. Even hoog en schitterend als de ontwik keling van zijn geesteagaven was toen reeds zijn karakter. Bescheiden en niet op den voor grond dringend, was hij vao een onbuigzame rechtschapenheid, maar tevens van een uit nemende en haast treff md-trauwe aanhanke lijkheid. Vooral whs rugr, della Chiesa een buitengewoon vroom pries'e*. Meerdere jaren was hij de overste van de Derde O'de v*n Prauciscus, door den veel- betreurden kardinaal Vives y Toto voor de geestelijken ingesteld in de kapel van het internationale Huis voor missie-geestelijken. Zija voorganger als zoodanig was Mgr. Radini Tedaschi, de bisschop van Bergamo. Geen conferentie liet de ijverige priester voorbijgaan en steeds leidde hij de maandelijksche retraitp, ondanks de veelvuldige diplomatieke werk zaamheden, die den jongen prelaat reeds in beslag namen. In 1887 immers was mgr. delle Chiesa als „minutant" in het Pauselijk staatssecre tariaat getreden, waar hij de ijverige mede werker was van kardinaal Rampolla. In April 1901 werd hij tot substituut verheven, topn mgr. Tripepi kardinaal gecreëerd werd. Na den dood van Leo XTI1, toen kardi naal Merry del Val onder Pius X z.g. a*n hef hoofd van het staatssecretariaat kwam te staan, bleef Mgr. della Chiesa op het staats-secretariaat uog een viertal jaren werkzaam. Toen kardinaal Svampa als aartsbisschop van Bologna overleed, riep Paus Piu« X z. g. hem tot zijn opvolger. En zoo hoog was de achting van den overleden Paus voor den 37e JAARGANG prelaat, dat hij hem zelf in de Sixlynsche kepel tot bisrohop wijdde. Als substituut van het Staats-secretariaat had mgr. della Chiesa reeds blijk gegeveo van een grooten apostolischen ij -er. Herhaal delijk vond hij gelegenheid om, ondanks zijn trukken diplomatiekcn werkkring zich als priester in den vollen 'zin van het woord te doen gelden. Hij hoorde dikwijls biecht in de kerk van den H. Eustachian en verkon digde meermalen het woord Gods aan de vele pelgrims in Rome. Eu altijd kenmerk te een dieps kennis en vooral een warme, innige godsvrucht gijn priesterlijke woorden, AL aartsbisschop van Bologna, sedert, 16 December 1907, oefende hij e,eu krachtig eu vruchtbaar apostolaat uit. In Mei j.'. werd de aartsbisschop door Paus Pius X z.g, tot kardinaal-priester verheven. Deze korte, dorre levensschets moge wel reeds voldoende zijn. ora het woord te recht vaardigen, dat men, met ren zinspeling op den naam door den nieuwen P*us gekozen, op hem zou kunnen toepassen Benedictus qui veait iu nomine Domini (Nadruk verboden). ver der bliek ist des Tigers Zahn Aber der Schrecklichste der Schrecken Das ist der Mensch in seinem Wahn. De verschrikkingen der laatste dagen roepen als van zelf in onze gedachten bovenstaande dichterlijke ontboezeming. Voor den zooveelsten maal Is weer ge bleken, dat de mensch zich vergeet als zijn woede ten top gestegen is. In dezen tijd van meedoogenloosheld en ongeken de wreedheid komt die slechte trek in 's meuschen natuur nog meer naar voren. Wij zagen het in Vlsé, vervolgens in Rethy en onlangs in Leuven, dat de »mensch" in zijn woede Dog erger is dan het dier uit de wildernis. Of het Duitscherswaren of Eogelschen, Fransche of Russen of zelfs Hollanders, tien tegen een dat zij zich in de onderhavige ge vallen gelijksoortig zouden gedragen heb ben. Daarom is het wraakroepend dat eenige individuen om wie weet welk laag motief de bevolking eener geheele stad aan hunne roofzucht, verregaande roeke loosheid of wie weet wat ten ofter bren gen. Het wil er bij mij niet in, dat de geheele burgerij zoo onverstandig zal zijn om, zooals dit iD Visé, in Rethy en in Leuven geschiedde, op passeerende troepen te schieten, daar zij toch wisten dat zij aan een overmachtigen vijand wa ren overgeleverd. Neen, duizendmaal neen, dat is niet mogelijk. Ik deel daar om de meening van hen, die overtuigd zijn, dat een dergelijke verraderlijke be schieting verricht werd door het laagste allooi uit de bevolking. De gevallen Visé en Rethy laat ik buiten beschouwing, maar juist deze waren een uitmuntend voorbeeld voor de andere steden en dorpen; zij waren daar, om waar grenzelooze haat en vertwijfeling was, deze aan banden te leggen, overtuigd van de overmacht van den belager-vijand. Barbaarsch was de wraak, het waren geen menschen meer die hier hun rechten verdedigden, het waren zelfs geen dieren (de encyclopedist zal een nieuw woord moeten zoeken om den verrichters van al die wreedheid een naam te kunnen ge ven wanneer de geschiedschrijver zich zal zetten tot hetop teekenen van de geschie denis van het jaar 1914) maat men vrage zich afis hetgeen gedaau werd ver klaarbaar en volmondig durf ik zeg gen ja. De vijand bewust van zijn macht, had zich genesteld In het veroverd ge bied, achtte het niet noodig maatregelen te nemen voor een onverhoedschen overval. Plots overvalt hem de sluip moordenaar. Wat is begrijpelijker dan dat hij gebruik maakt van de middelen die hem ten dienste staan en in zijn onmiddelijk bereik zijn om zich van dien sluipmoordenaar te ontdoen. Dat die middelen juist kanonnen, bommen en geweren zijn ja maar het is oorlog En de Mensch in seinem Wahn hij overziet niet de gevolgen van zijn daad. En zoo werd een stad, het toonbeeld der beschaving, Leuven, aan een tadelooze troep soldaten ten prooi. Door een bijzondere omstandigheid ben ik in de gelegenheid mijne lezers Iets na te vertelleD, van hetgeen een ooggetuige me van die vreeselijke ver woesting schreef. Gemakshalve geef ik een letterlijke vertaling van zijn schrijven: Steeds heeft het geijverd voor den bloei van handel en industrie, voor de bevor dering van kunsten en wetenschappen en thans nu het met welgevallen kon terugzien op het resultaat van zijn streven ziet het met ééu slag dat alles verwoest, onherstelbaar vernietigd en waarom omdat het zijn erkende vrijheid verde digd, het volkerenrecht wil gehandhaafd zien. En dit kost ons landje reeds duizen den en duizenden van haar dapperen van allerlei rang en stand, bezittingen worden vernietigd, het eigendomsrecht op de grofste wijze verkracht, de oogst verwoest. Maar bij dit alles wordt het toppu t bereikt bij de verwoesting der steden, het platbranden van dorpen. Om mij slechts te bepalen tot de vernieling der stad mijner inwoning. Geen pen is in staat U te schetsen het resultaat van het vernielingswerk door een wilde horde veiricht. Ongetwijfeld zult gij U van Uw bezoek aan deze stad de Dietsche straat de straat, waarin mijn huis, nog herin neren, welnu deze is thans herschapen !n één ruine, geen enkele gevel is heel gebleven, alles ligt te gronde en zoo is het in de geheele stad. Te midden van puinhoop, cadavres van doode paarden en van. menschen. Het was verschrik kelijk om aan te zien. Aan mijn gelukkig gesternte en aan de omstandigheid, dat ik bij een Dultsche familie gehuisvest ben, dank ik her, dat ik nog in het land der levenden ben. Naast en tegenover mijne woning werden de menschen bij tientalleu uit het huisgesleurd en zonder genade gefusilleerd. Ik zag een officier een dooden soldaat zijn bajonet ontnemen (zijn eigen sabel had hij verloren) en daarmede een twintigjarig meisje door steken om daarna als ware er niets ge beurd etn huis binnen te loopeo om wie weet daar zijn misdadig werk voort te zetten. Nog wil ik er op wijzen, dat ik met beslistheid kan mededeelen, dat de overval niet berustte op een vooraf beraamd plan, doch hij geschiedde als 't ware bij intuïtie, nauw was het eerste schot van wie weet welke fanatist of welke onverlaat gevallen of de geheele omgeving maakte ran de wapens, die nog in hun bezit gebleven waren gebruik. En om die daad van dien enkeling moei die stad, de roem onzer vaderen en hare bevolking boeten. Ten slotte moet ik nog met alle klem tegenspreken het gerucht als zou door de priesters vanaf den kansel het voik tot den overval zijn aangewakkerd. Door dat op en tweetal gefusilleerde priesters wapens en kogels gevonden werden schijnt dit praatje rondgestrooid te zijn Het heeft me veel leed gedaan zoo veel ellende van de stad, die ik had lie gekregen, te moeten opteekenen, maar omdat ik U een dienst niet wilde ont zeggen, heb ik mij aan 't schrijven gezet en eindig ik dit geschrift met de bede voor het behoud van Holland en van een spoedige bevrijding van België' vijand. Quite yours, Heinrich. BOSSCHENAAR. Beste Vriend. Je verzocht me voor eenige weken per brief om, zoodra zich iets in mijne om geving zou voordoen, je dat zoo spoedig mogelijk te melden. Wie had toen kun nen denken, dat zoo spoedig reeds ik in de gelegenheid zou zijn om je bijzonder heden te melden, die in den loop der tijden door geen menschenoog gezien zijo, aan de geschiedenis der tijdeD on bekend O gij, Hollander wat moogt gij U gelukkig wanen van het noodlot, waarmede geheel België geteisterd wordt, bevrijd te blijven. Deze verschrikkelijk oorlog is de ondergang van België, in geen honderd jaren zal het zich kunnen oprichleu tot den trap, waarop het zich nog voor eenige dagen bevond. Arm België, waar heeft het dit aan verdiend Woensdag- 2 Sept. PARIJS, De minister Millerand heeft den Amerikaanschen gezant een dosier overhandigd over de bommen die de Du.tschers op de stad hebben geworpen. WEENEN. Offic. In de streek van Zamose en Tyszowce heeft een verbit terde veldslag 8 dagen geduurd, Deze is thans ten einde met eene algeheele overwinning der Oostenrijkers. Tal van Russen zijn gevangen geno men en 160 kanonnen buit gemaakt De Russen trekken terug over de Boeg. In Oost Galicië hebben de Oostenrij kers nog steeds Lemberg in hun bezit. BERLI|N. Offic. De groote generale staf deelt mede, dat de middelste leger- afdeeling der Franschen, ongeveer 10 legerkorpsen sterk, op 2 Sept. tusschen Reims en Verdun door de Duitschers werden teruggeslagen. De vervolging werd den volgenden dag voortgezet. De uitvallen van, de Franschen uit de ves ting Verdun zijnafgeslagen. De Keizer was tijdens den strijd bij het leger van den Kroonprins en bleef 'snachts te midden der troepen. LONDEN. (Officieel.) De Russische generale staf deelt mede, dat de 16e Oostenrijksche divisie op 28 Aug. bij Lastchof door de Russen is verslagen. De divisie- en brigade commandant, de chef van de staf 100 andere officie ren en 4000 manschappen zijn gesneu veld, 600 man was gewond of krijgs gevangen gemaakt. De Russische troe pen maakten 20 kanonnen en een vaan del buit. ST. PETERSBURG. Na een gevecht van 7 dagen heeft het Russische leger zich meester gemaakt van de versterkte stelling van Lemberg. Na een verwoed gevecht werden de Oostenrijkers teruggeslagen. De ge- ïeele artillerie-parken vielen in onze handen. De vijand werd vervolgd en moest talrijke dooden en gewonden ach terlaten. De Oostenrijkers trokken uit Liva en Qiula. De Russen maakten to taal 150 kanonnen buit. Donderdag; Sept. ANTWERPEN. Om half vier heden wierp een Zeppelin een tiental bommen boven de stadde aangerichte schade is niet groot. Drie personen werden licht gewond en twee huizen vernield. Met kanonnen en mitrailleuses werd op de Zeppelin gevuurd die naar be neden werd geschotende bevolking was zeer kalm. BERLIJN. De vesting Ginet ten Zui den van Dinant is gevallen. CONSTANTINOPEL. De mobilisatie van leger en vloot voor al de militaire Turksche onderdanen is bevolen. PARIJS. De Amerikaansche gezant richtte aan zijne regeering een rapport over het werpen van bommen in Parijs, dat hij niet alleen beschouwd als een onmenschelijke daad, maar tevens als een schending der Haagsche Conventie. TOKIO. De Japaneezen hebben 7 eilandjes om Kiautchouc genomen en meer dan 1000 mijnen in deze wateren opgevischt. ROOSENDAAL. Wij hadden heden morgen een onderhoud met een tim merman, die juist van Antwerpen kwam. Hij vertelde dat de Zeppelin om half vier zich boven Antwerpen had ver toond. Hij had een drietal bommen uit geworpen. Een ervan kwam terecht op de steenen brug bij Burgerhout. De bommen vernielden de diamantslijperij. De timmerman had niet vernomen dat de Zeppelin was neergeschoten Ook deelde hij mede dat de bevolking die overigens grootendeels in z.g. kelder woningen slaapt, uiterst kalm is. ROME. Tot Paus is gekozen kar dinaal Giacomo della Chiesa, aartsbis schop van Bologna. Z. H. heeft den naam aangenomen van Benedictus XV. PARIJS. De regeering heeft een pro clamatie uitgevaardigd waarbij de Fran sche regeering naar Bordeaux wordt ver legd met 't oog op het voortrukken der Duitsche troepen. BERLIJN. De Fransche staatskassen en staatsarchieven zijn in verbancf met de verplaatsing der regeering reeds naar Bordeaux overgebracht. De Parijsche bevolking is zeer ver ontrust over de verwoesting der omge ving der stad voor de vrijmaking der forten. De Nowoje Wremja erkent de ge weldige nederlaag der Russische troe pen in Oost-Pruisen. De Londensche Star zegt dat in Parijs alle banken gesloten zijn. ANTWERPEN. De Duitschers hebben te Berchem en Assche verschillende boerderijen verbrand. PETROGRAV (St. Petersburg). De Russische cavallerie heeft in Oost-Prui sen de spoorwegstations Lansberg, Res- sel en Bischeheim verwoest en de spoor- weglijnen die naar Koningsbergen loo- pen vernield. OSTENDE. Daar de spoorwegen uitsluitend voor het vervoer der Duit sche troepen zijn bestemd, is er een omnibusdienst tusschen Brussel en Luik ingesteld. Het vervoer duurt 2 dagen. Een onzer correspondenten meldt dat ter hoogte van Mechelen wederom gevechten geleverd zijn. Het geluid van veld-, niet van vestinggeschut werd vanaf hedenmorgen 8 uur reeds ge hoord. Vlij dag 4 Sept. LONDEN De Unionistische raad van Ulster heeft met alg. stemmen besloten en goedgekeurd de divisie Ulster vrij willigers in dienst te stellen van het vaderland. PARIJS. De gouverneur van Parijs eneraal Gallieni heeft een proclamatie uitgevaardigd waarin gezegd wordt, dat hij bevel heeft gekregen Parijs tot het uiterste tegen indringers te verdedigen, "kzal, zoo zegt bij, dit bevel tot het uiterste opvolgen. PARIJS. Gisteren is weer eenDuitsch militair vlieger boven Parijs gezien en wel in 't Oostelijk deel. Eenige bommen werden geworpen maar richtten weinig schade aan. ANTWERPEN. Gisterenavond lluur is officeel medegedeeld, dat de toestand onveranderd is in de provincies Ant werpen en Limburg, die geheel vrij zijn van Duitsche troepen. De Duitschers gaan voort verschillen de dorpen in den omtrek van Assche in brand te steken en te plunderen. In 't Noorden der provincie Brabant hebben de Duitschers, die aangewezen zijn tot dekking der verbindingswegen talrijke versterkingen opgeworpen en bruggen opgeblazen, BERLIJN. De opmarsch der ver schillende Duitsche legerkorpsen gaat steeds voort tegelijk met het overal

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1914 | | pagina 5