weede Blad.
De Belgische uitgewekenen.
Gemeenteiaadsvefgaderingen,
PROGRAMMA
REGLEMENT
<1 k
JMMER 84.
ZONDAG 18 OCTOBER 1914.
37e JAARGANG.
■tor den Looier ij-Cursus aan de Rijks
school voor Leerlooiers en Schoen
makers te Waalwijk.
Theoretische lessen.
Beginselen der Lederbereiding.
1 uur per week. J. L. van Gijn.
Historisch overzicht der ontwikkeling
jn het bedrijf.
De automatische structuur van de
aid. Het water in de looierij.
De beginselen, die aan het weeken,
inarten, kalken, en ontkalken ten grond-
ag liggen.
Hpt eigenlijke looiproces en de ten
ienste staande looimiddelen.
De theoriën der plantaardige, minerale
a vet ledervorming.
Smeermiddelen en appreturen voor
der, hun afkomst, samenstelling en
ebruik.
Het touwen van leder. Het verven
an leder en de verschillende natuurlijke
n aniline kleurstoffen.
De rol der bacteriën in de looierij.
Bereiding der verschillende plantaardig
gelooide ledersoorten.
3 uur per week. F. van de Laak,
De huid in den handel. De Euro-
eesche huiden.
De wildhuiden.
Het weeken der huiden. De verschil-
ende onthaarmethoden smarten,
alken en aanstrijken het ontkalken
er blooten door zuren, confijten en
hemische producten. Het zwellen der
looten.
Plantaardige looiing.
Zooileder
p. i vatlooiing, kuip, en vat—
Kiemenleder glooiing en kuiplooiing met
Tuitfleder (gemengde looistoffen en
uigieaer extracten.
Overleder
De fabrikatie van meubelleer, lakleer
n afwaschbare split.
Keuren van plantaardig gelooid leder
net den borstel, door dompelen en in het
at ot haspel, met zure en basische
leurstoffen.
Vetten en touwen van plantaardig
elooid leder.
De plantaardige looimaterialen.
1 uur per week. F. van de Laak,
De plantenlooistoffen en hunne eigen-
ichappen.
Het combineeren en extraheeren der
ooistoffen.
De looistofextracten, hunne eigen
schappen en hunne bereiding.
i De minerale looiing.
1 uur per week. F. van de Laak.
Rundsbox
Kalfsbox volgens één- en tweebad
Kinsbox systeem, looien met ver-
schillende chroomzouten en
iaaruennox/ met jn den handel gebrachte
Ghevreau chroomextracten.
Imitatie J
Chroomzoolleder.
Chroomriemenleder.
Chroomslagrieinenleder.
Chroombindriemenleder.
De fabrikatie van chroomgelooid lak-
leder.
De gecombineerde looiing.
Aluingaar, vetgaar, transparant en
glacéleder. De pelslooiing (aluin- en
chroomgaar.)
Kleuren van mineraal gelooid leder,
met de borstel en in het vat of haspel,
met zure, basische en substantieve kleur
stoffen.
Vetten en touwen van mineraal ge
looid leder.
e. Beginselen der algemeene scheikunde
2 uur per week. H. van der Waerden.
Inleiding nomenclatuur het begrip
van element, molecule, atoom, valentie.
De anorganische chemie, de voornaamste
metalloiden en metalen en hunne ver
bindingen, waarbij bijzondere aandacht
geschonken wordt aan die zuren, basen
en zouten, welke in de looierij een rol
spelen.
De organische scheikunde of de
chemie der koolstofverbindingen, waar
van enkele besproken worden die van
belang zijn voor de looierij o.a. de or
ganische zuren der aliphatische reeks
de vetten en oliënde suikerszet
meel voorts benzol en eenige van
benzol afgeleide verbindingen als gal-
luszuur, pyragallol, tannine.
Beginselen der looierij-scheikunde.
1 uur per week. H. van der Waerden.
Het bepalen van de waarde van zuren
en alkaliën in de looierij gebruikt. Het
onderzoek van water.
Kalkvochten en hun onderzoeking.
Onderzoekingsmethoden voor vaste
looimaterialen en looistof-extracten.
Microscopisch onderzoek van looi
materialen.
Onderzoek van oliën en vetten.
Onderzoek van leder op verzwaring,
overlading, huidsubstantie, al of niet
gaar zijn, enz.
Onderzoek van producten benoodigd
bij de chroomlederbereiding.
Onderzoek van chroomleder.
g. Boekhouding toegepast op het looierij-
bedrijf.
1 uur per week
De inrichting der technische boek
houding in een looierij.
Eenvoudigste berekening der kosten
en het opmaken van een balans in een
looierij. Handelsrekenen.
Machineleer.
1 uur per week
De beginselen van de verschillende
krachtwerktuigen en hun behandeling.
Stoom en zijne toepassing in de
looierij.
De voornaamste looierijmachines.
Eerste hulp bij ongelukken.
1 uur per week
Van Februari tot half Juli.
Practische oefeningen in de Looierij.
27 uur per week van den aanvang
van den cursus ot 1 Februari d.a.v.
dan 26 uur van 1 Februari tot einde
van den cursus.
De practische oefeningen in de looierij
omvatten de bereiding van zoolleder
*1
PO
r
a
a-
r
9.
vache-lederriemen- en tuigleder
overleder, zoowel plantaardig als mi
neraal gelooid voorts het touwen en
verven van genoemde ledersoorten.
Practische oefeningen in het
Laboratorium.
Aan de onder e en f genoemde theo
retische lessen sluiten zich 6 uur practisch
werken in het scheikundig laboratorium
aan. Deze oefeningen omvatten de
toepassing van het in de lessen behan
delde, en waar dan tevens de eenvoudige
controle van het bedrijf en het onderzoek
van de in de looierij gebruikte mate
rialen plaats vindt.
Schoolgeld.
Het schoolgeld voor de dagschool
met éénjarigen cursus voor leerlooiers
bedraagt f 100.
Voor hen, die niet bij machte zijn
het volle school- geld te betalen, kan
dit genoemde bedrag op voorstel van
den Directeur door de Ministers van
Binnenlandsche Zaken en van Land
bouw, Nijverheid en Handel tot op
de helft worden verminderd.
Zij, die onvermogend 'zijn, kunnen
op voorstel van den Directeur door de
genoemde Ministers van de betaling
van schoolgeld worden vrijgesteld.
voor de Rijksschool voor Leerlooiers en
Schoenmakers te Waalwijk.
3. Van de leerlingen.
Artikel 19.
Niemand wordt tot de dagscholen
toegelaten dan na volbracht eindexamen
Hoogere Burgerschool met driejarigen
cursus of daarmee gelijk gesteld examen
of na een school van Meer Uitgebreid
Lager Onderwijs met vrucht te hebben
doorloopen, den 16-jarigen leeftijd be
reikt en 1 jaar practisch gewerkt te
hebben in een looierij, schoenfabriek
of schoenmakerij.
In bijzondere gevallen kan een toe
latingsexamen door den directeur en de
leeraren der school worden afgenomen,
aan wie zoo noodig andere, door de
Ministers aan te wijzen examinatoren
worden toegevoegd.
Tot de cursussen, genoemd in artikel
1 sub b en e worden toegelaten degen
en, die reeds meer dan 5 jaar in de
practijk werkzaam zijn geweest en de
genen, die den dagcursus hebben ge
volgd.
Artikel 20.
Niemand wordt tot de lessen toe
gelaten dan na door den Directeur te
zijn ingeschreven.
De inschrijving geschiedt kosteloos
en wordt bij den aanvang van ieder
schooljaar herhaald.
Bij de inschrijving ontvangt ieder
een exemplaar van het gedrukte pro
gramma der lessen.
De leerlingen zijn verplicht het vol
ledig onderwijs te volgen.
Artikel 21.
De hulp- en leermiddelen benevens
de materialen voor de looierij en
schoenmakerij worden aan de leerlingen
kosteloos van Rijkswege verstrekt.
Het door de leerlingen vervaardigde
leder en schoenwerk blijft het eigendom
van de school.
Artikel 23.
Hun, die zich aan herhaald onorde
lijk gedrag gedurende de lessen of
aan wederkeerende ongehoorzaamheid
aan de reglementaire voorschriften
schuldig maken, kan* door de verga
dering der leeraren, op voorstel van
den Directeur, het verder bijwonen van
de lessen ontzegd worden.
Artikel 24
Ieder ingeschrevene is verplicht voor
den Directeur of de vergaderingen der
leeraren te verschijnen, wanneer hij
daartoe van den Directeur eene op
roeping ontvangen heeft.
Artikel 25.
Er zijn drie vacanties, ééne, met
Kerstmis en ééne met Paschen, elk van
ongeveer 10 dagen en ééne, in den loop
der maanden Juli en Augustus van 6
weken.
Vastgesteld bij beschikking van de
Ministers van Binnenlandsche /aken en
van Landbouw, Nijverheid en Handel
Wij lezen in de N. R. Ct.
De commissie, onder aanvoering van
prof. Meyers, die Woensdag naar Aot-
werpen is geweest, om daar over den
terugkeer van de Belgische uitgeweke
nen naar hun land te spreken, heeft
dunkt ons, uitnemend nuttig werk ver
richt. Het verslag van hare overleggin
gen brengt voor 't eerst eenige helder
heid in den verwarden toestand, en heeft
veel geruchten en oncontroleerbare
praatjes naar het rijk der fabelen ver
wezen.
Er zijn nu eenige voorname punten
vast komen te staan. In de eerste plaats
dat het Duitsche militaire bestuur niet
alleen aan den terugkeer der uitgewe
kenen geen grooter moeilijkheid in den
weg leggen wil, dan wegens militaire
overwegingen misschien noodzakelijk
zijn, doch zelfs den terugkeer van de
bevolking wenscht. De Duitsche consul
te Terneuzen schijnt opdracht te hebben
gekregen, er propaganda voor te maken.
Blijkbaar, en begrijpelijk, wil de Duit-
skhe autoriteit zoo spoedig mogelijk
weer het geregelde maatschappelijke le
ven hebben hersteld. De terugkeerende
mannen zullen niet aan oorlogsarbeid
worden gesteld, en er zal geen per
soonlijke oorlogsschatting worden ge-
elscht.
Twee advocaten uit Antwerpen, de
heeren Le Bon en Palmans, die wij gis
teravond mochten ontmoeten, deelden
ons nog nadrukkelijk mee, dat ook te
gen terugkeer van de burgerwachten en
jongelieden, die niet tot het leger heb
ben behoord (dezen zouden als krijgs
gevangenen worden beschouwd) geen
enkel bezwaar is. De deuren der hulzen
mogen worden gesloten en de lichten
mogen worden gedoofd.
De door dr. Franck afgelegde verkla
ringen, moeten, dunkt ons, in staat zijn,
veler aarzeling tot terugkeer te over
winnen. Elkeen kan daardoor zijn oude
plaats weer gaan innemen, zonder ge
vaar, dat hij persoonlijk direct of indi
rect in dienst van den vijand van zijn
land zou moeten behulpzaam zijn. Wie
terugkeert, loopt geen kans, eene on
patriottische daad te verrichten.
Integendeel, dr. Franck dringt zeif,
in het belang van zijn stad en zijn land,
op terugkeer van de bevolking aan. De
Duitsche bezetting gedraagt zich ordelijk,
van inkwartiering is geen sprake, en er
behoeven geen diensten voor het leger
te worden gedaan. Voedsel is te Antwer
pen in voldoende mate aanwezig, zij het
ook, dat bij de volkomen stilstand van
het bedrijfsleven er enkele meer of min
moeilijke overgangsdagen zullen zijn
door te maken. Dit laatste houdt echter
hoegenaamd geen verband met de Duit
sche bezetting. Ook zonder haar, onder
Belgisch beheer, zouden zulke dagen ui
den aard der zaak moeten worden door
gemaakt. Nu of over een week, of wan
neer ook. Het is het onvermijdelijke ge
volg van de komst in een onbevolkte
stad. »De Belgen besluit dan ook dr
Franck kunnen zich niet trouwer aan
hun land toonen, dan door op hun
plaatsen terug te komen.*
Natuurlijk. De Belgen zullen er zeiven
ook van overtuigd moeten zijn, dat el
ken dag, waarop hunne huizen leeg
hunne zaken onbeheerd, en het econo
mische en bebrijfsleven stil blijft staan
een schade beteekent, die nimmer meer
ingehaald worden kan.
Dat dr. Franck zelf zich volkomen
gerechtvaardigd acht, tot terugkeer van
de bevolking aan te sporen zal zonder
twijfel bij vele de laatste aarzeling heb
ben weggenomen, en aan vele praatjes
en geruchten den kop hebben ingedrukt
Er gingen geruchten, dat wie te Ant
werpen terugkeerde, niet meer vandaar
weg zou kunnen gaan. Geen enkele
bepaling heeft dr. Franck verzekerd
is er gemaakt, dat de teruggekeerden
Aotwerpen niet meer zullen mogen ver
laten. Er was eenige vrees het schijnt
dat een Engelsche vlieger strooibiljetten
verspreid heeft (doch misschien is ook
dit maar een gerucht) volgens welke
een nieuw bombardement, doch thans
van de zijde der bondgenooten, voor
de deur zou staan voor nieuwe
gevaren. De gebeurtenissen op het oor
logsterrein zullen in staat zijn, deze vrees
weg te nemen. Het terrein van den strijd
is, lijkt ons, te zeer naar het zuiden
verplaatst, dan dat voorhands gevaar
voor een onderneming tegen Antwerpen
kan bestaan.
Zoo komt het ons voor, dat thans het
oogenblik is gekomen, waarop de Belgen
hunne vrijwillige, kortstondige balling-
schep beëindigen. Het komt er nu
slechts op aan, de terugvloeiing van de
bevolking naar hunne haardsteden te
bevorderen en te vergemakkelijken. Dat
onze regeering in dien geest werkzaam
is, is bekend. De Duitsche autoriteiten
zijn tot medewerking bereid, en zullen,
verwachten wij, wanneer de Duitsche
officieren, die hiertoe in ons land ver
toeven, den omvang van de landver
huizing met de feiten hebben gezien, het
hunne willen bijdragen tot eenige ver
gemakkelijking in de toelatingsvoorwaar
den, waardoor de terugkomst nog
eenigermate zou kunnen worden be
spoedigd.
Ook particulieren kunnen nuttig werk
verrichten, door aan de uitgewekenen,
onder welke nog wantrouwen bestaan
mocht, den stand van zaken uiteen te
zetten, en hen te wijzen op de moeilijk'
heden, die zij zich zeiven kunnen be
rokkenen, indien zij langer dan noodig
hun tehuis aan de voorzienigheid over
laten.
Begrijpen wij alles wel, dan is tegen
den terugkeer van de groote massa be
woners van andere plaatsen dan Antwer
pen op het oogenblik geen enkel bezwaar
hoe gering ook. De beide bovengenoem
de Antwerpsche advocaten bevestigden
ons dit ook. Volgens schatting bevinden
zich ongtveer een anderhalf millioen Bel-
ons vaderland. Zeker de helft daarvan
is van bulten Antwerpen afkomstig. Of
voor hun vlucht naar ons land andere
reden was, dan dat eene algemeene pa
niek de door den oorlog zoo geteisterde
bevolking had aangegrepen, laten wij in
iet midden. Doch dit lijkt ons zeker, dat
voor langer vertoef van dezen in ons
land thans geen reden hoegenaamd meer
bestaat.
Konden dezen worden overtuigd, dat
in hunne eigene dorpen en stadjes allicht
op het oogenblik een beter en geriefe
lijker plaats voor hen is, dan in ons land
waar, bij de reusachtige massa's die ons
land binnen enkele dagen hebben over
stroomd, de verzorging in meoig opzicht
te kort schiet, en, ondanks alle moeiten
te kort moet blijven schieten, dan lijkt
ons reeds in enkele dagen eene aanmer
kelijke verlichting en verbetering van den
wat de hygiene aangaat zeker niet on-
gevaarlijken, toestand te kunnen worden
verkregen.
Wij ontveinzen ons de moeilijkheden,
welke nog te overwinnen zullen zijn, eer
de her- en derwaarts door ons land ver
strooide bevolking weer goed en wel in
haar eigeD woning verblijf en rust zal
hebben gevonden, geenszins, doch wij
twijfelen niet, of bij den geest van me
dewerking en hulpvaardigheid, die zich
onder de burgerij van ons land heeft
vertoond, zullen de moeilijkheden kunnen
worden overwonnen, indien zij zelven
thans maar in de gedachte houden, dat,
zooals nu, na de uiteenzettingen van dr.
Franck, de zaken staan, aan de Belgen
geen beter dienst kan worden bewezen,
dan door hun terugkeer te bevorderen.
Gemeenteraad van Loon-op-Zand
Kaatsheuvel
Openbare vergadering op Diosdag 13
October 1914. v. m. 10 u.
Voorzitter. De Burgemeester.
Tegenwoordig alle leden, behalve de
heer A. Rijken.
De notulen der vorige vergadering
worden niet voorgelezen.
Aan de orde is 1. Benoeming van de
leden der gascommissie. Dezelfde com
missie als 't vorig jaar bestaande uit de
heeren C. Roestenberg, Hub de Bres-
ser enjac. Puls wordt met meerderheid
van stemmen gekozen.
2. Vaststelling gemeenterekening
dienst 1913.
De heer Hub de Bresser brengt na
mens de commissie, gekozen om de ge-
gemeenterekening te verifiëeren verslag
uit, waaruit blijkt, dat alles volgens de
gegevens klopt. Word: goedgekeurd.
De Voorzitter brengt de commissie
dank voor haren arbeid.
3. Behandeling circulaire Inzake op
richting tijdelijk gemeente-werkloozen
fonds.
De Voorzitter leest de circulaire van
zijne Exc. den Minister van Waterstaat,
Handel en Nijverheid van 20 Aug, j. 1.
voor, houdende advies, om over te gaan
tot de oprichting van gemeente werk-
loozenfondsen tot ondersteuning van
de georganiseerde arbeiders in de ver
schillende gemeenten.
Na voorlezing der circulaire vraagt de
Voorzitter of iemand het woord ver
langt, waarbij de heer Roestenberg het
woord vragende begint, met te betreu
ren, dat wijl toch de circulaire van Zijne
Exc. reeds 20 Aug. j. 1. is afgezonden
er thans bijna 2 mnd. later nog niets
in 't belang van die zaak is tot stand ge
komen. Hij wil hiermede niet zeggen, al
dus spreker, dat onwil daarin bij B. en
W. heeft voorgezeten, maar dat, wan
neer er met overtuiging gehandeld was
er lang reeds iets had kunnen tot stand
gebracht worden en wel eerstens in 't
belang van de arbeidersklasse, waar
voor spreker in de eerste klasse op
moet komen en tweedens in 't belaDg
van den middenstand en de gansche
gemeente, die wanneer er meer finan
ciën inkomen, daarvan ook kunnen pro-
fiteeren
De Voorzitter geeft daarop de reden
aan voor het lang uitstellen der behan
deling der circulaire, dat door B. en W.
bij den secretaris der gemeente Tilburg,
Mr. Dr. Vonk de Both inzake oprichting
eener werkloozenfonds om advies ge
vraagd was, wat echter door onvoor
ziene omstandigheden den persoon be
treffende, langer dan verwacht en ge
wenscht, is uitgebleven.
Het lid C. Roestenberg wil de rede
nen door den Voorzitter aangegeven
aannemen, doch is z. i. de Inhoud der
circulaire over de oprichting duidelijk
genoeg.
Het lid de Bresser zegt, dat het in
de bedoeling der gemeente lag om iets
voor de geheele gemeente buiten de cir
culaire van Minister Treub om, te ont
werpen, daar is gebleken, dat slechts
het derde deel der arbeiders is georga
niseerd en dat nog geen 10 pCt. van
de georganiseerden bij 't steuncomité
om ondersteuning aangeklopt hebben,
bewijs genoeg, dat er weinig zijn die on
dersteuning noodig hebben en dat
slechts een zeer klein deel der werklie
den georganiseerd is.
Het lid Roestenberg antwoordt hierop,
dat de heer de Bresser de zaak niet
1
e Echo van het Zeiden
Z
co
O
SC
O
O
H
m
r*
m
H
H
ro
•x>
TO
re
TO
re
4.30-
3.30-
2.30-
1
0
1
«o
co
-5.30
-4.30
-3.30
M.
-2.30
K3
1
i
O
Bi
Bi
i
Practische
Looierij.
PLANTAAR
DIGE LOOI- 1
MATERIALEN.!
LEDER
BEREIDING.
Bi
Bi
Practisch wer
ken Looierij.
Maandag.
Bi
Bi
1
i werken.
Laboratorium.
ALGEMEENE
SCHEIKUNDE.
LEDER
BEREIDING.
_Bi
Bi
Practisch wer
ken Looierij.
Dinsdag.
Ei
Bi
i
Practisch wer
ken Looierij.
BOEK
HOUDEN.
MINERALE
LOOIING,
Bi
Bi
Practisch wer
ken Looierij.
Woensdag.
Bi
Bi
i
Practische
Laboratories.
ALGEMEENE
SCHEIKUNDE.
BEGINSELEN
LEDER
BEREIDING.
Bi
Bi
Practisch wer
ken Looierij.
Donderdag.
Bi
Bi
i
werken.
Looierij.
MACHINE-
LEER.
LOOIERIJ-
SCHEIKUNDE.
Bi
Si
Practisch wer
ken Looierij.
Vrijdag.
Cf.
LEDER
BEREIDING.
Si
.Bi
Practisch wer
ken Looierij.
Zaterdag.
O
O
V>
i—r-
n>
•-J
O-
(V
-I
CD
p
P
O-
CD
P
p
JO.
O
c
-t
v>
c
CD
O
CD*
-t
17 Juli 1914 No. 12428' Afdeeling O.
van -
24 Juli 1914 No. 8290 Afdeeling Handel.
