Tweede Blad. De Oorlog1. NUMMER 86 ZONDAG 25 OCTOBER 1914. 37e JAARGANG De School voor Leerlooiers te Waalwijk. Het doet ons en ongetwijfeld een ieder, die bij de lederbranche betrokken is, groot genoegen, dat de looiersschool op 2 Nov. a.s, haar taak kan beginnen, een taak, welke bestaat in de meer weten schappelijke vorming van den leerlooier. Maar al te lang heeft de ledernijver heid reeds op deze instelling gewacht, steeds moest men zich in het buitenland bekwamen op dit gebied, Diet alleen Duitschland, Engeland enKrankrijk had den hun looiersscholen ook kleinere landen volgden, België b. v. heeft ook al sinds enkele jaren een dergelijke in richting te Luik. Het heeft heel wat voeten in de aarde gehad, eer eindelijk in Nederland ook tot stichting van zulk een school besloten werd. Door den Bond van Lederfabrlkanten, door de Kamer van Koophandel en de gemennte Waalwijk en ook door ons is tallooze malen met klem gewezen op de behoefte van een instituut op leergebied. De be trokken autoriteiten heeft men op 't groote belang en nut attent gemaakt, om de zich steeds meer ontwikkelende lederindustrie te bevorderen en waar noodlg voort te helpen. Meer en meer werd immers de looierij een wetenschap pelijke industrie, waarbij naast practische en technische ook een degelijke goed onderlegde chemische en phycische ken nis noodig was. Zeker het heeft tijd en moeite gekost om hen, die niet zoo van onze industrie op de hoogte waren, te overtuigen, maar met geduldig wachten is er dan ook iets bereikt, wat werkelijk goed is, wat wer kelijk inde behoefte voorziet. We hebben een inrichting gekregen, die naar onze bescheiden meening volkomen aan de eischen beantwooidt, eischen die hierin bestaan, dat de practijk en de theorie vereenigd zijn. Het meer wetenschappe lijke werk, als onderzoek van looistoffen vetten, water en wat dies meer zij, wordt daar geïnstrueerd, alle mogelijke ingre diënten, chemische apparaten en reagen- tlën zijn daartoe aanwezig maar behalve dat zal tr ook gelooid worden, de kuip- looilng, vatlooiing, de minerale looilDg zal er beoefend worden, wel op beschei den schaal, maar niet met min atuur stukjes huid, gewoon met verschi lende soorten huiden. Er zijn kuipen van flin ken inhoud aanwezig, er zijn loolvaten, smeervaten en diverse machines, welke de leerlingen in staac stellen het leer geheel volgens moderne eischen te be reiden en af te werken (over de Inrichting van een en ander zullen wij de volgende maal een gedetailleerde beschrijving ge ven). Trouwens, uit het rooster der les uren, hetwelk in het zoo juist ontvangen onderstaande programma voor de dag school voor leerlooiers voorkomt, blijkt, dat de practijk een voorname rol zal spelen, dat de werkelijke lederbereiding een groot deel van den leertijd inneemt (27 uren per week). Het is een één-jarigen cursus, en dat voor de toelating hiervan eenige eischen worden gesteld, is niet meer dan ratio neel er dient zekere basis te zijn, waar van men uit kan gaan. En wat we verder in het programma toejuichen is de niet te groote overlading. Het houdt het mid den tusschen een Duitsch eo Engelsch leerplan voor dergelijke inrichtingen, het eerste is veel en veel uitgebreider, daar worden o.i. veel te veel vakken ge doceerd, op de Eogelsche inrichtingen daarentegen is het aantal vakken nog kleiner. Het schoolgeld bedraagt flOO, maar kan verminderd worden voor hen die minder vermogend zijn. Wat er verder precies zal worden onderwezen, daarvan geeft het program een duidelijk beeld, we behoeven hieraan niets toe te voegen. De leerkrachten geven een waarborg, dat het onderwijs degelijk en goed zal zijn. De directeur, de heer Van Gijn, is voor ieder looier reeds een bekende, na zijn volbrachte technoloog-studie te Delft, ging hij eerst naar Londen als leerling van de looiers- school aldaar, maar werd reeds het vol gende jaar laboratorium-assistent en later assistent voor bijzondere onderzoekingen, wel een bewijs hoezeer men van diens bekwaamheden overtuigd wasboven dien is de heer Van Gijn op verschillende looierijen werkzaam geweest. De heer Van de Laak is op en top looier, d.w.z. hij kent het vak grondig in al zijn ge ledingen, zoolleer, overleer, vacheleer, fijn leer, tuigleer, riemenleer, vetgaarleer enz. enz., de fabricage van dat alles heeft hij voornamelijk in Duitschland beoefend. De heer van der Waerden, DeUtsch technoloog, is van de oprichting van het proefstation als scheikundige daaraan verbonden, en is dus ook als leder- industrie-scheikundige volkomen inge wijd. Het lang wachten der Nederlandsche looiers is dubbêl vergoed door datgene, wat we thans verkregen hebben. We vertrouwen dan ook al zijn de tijds omstandigheden helaas lang niet gunstigl dat het aantal inschrijvingen van >jonge leeilooiers4 de verwachtingen zullen overtreffen, we zijn er innig van overtuigd dat de school tot de ontwik keling en den vooruitgang van onze ledernijverheid grootelijks zal bijdragen. Onze beste heilwenschten vergezellen dan ook de pasopgerichte school. N. L. Berichten van Donderdag. De Duitschers in Frankrijk en België. PARIJS, 22 October. (Reuter.) Offi cieel bericht van li uur's avonds: I)e bedrijvigheid, waarvan de vijand gisteren blijk had gegeven, is heden niet verminderd. Tusschen de Noordzee en La Bassée wordt de slag op hevige wijze voortgezet, zonder dat de Duitschers 't Belgische leger en de Fransche en En- gelsche troepen tot wijken hebben kun nen brengen. Hetzelfde is het geval tusschen Atrecht (Arras) en de Oise. De vijand legt een groote krachtsont wikkeling aan den dag, welke nergens met succes bekroond is. In Argonne hebben wij vorderingen gemaakt tusschen Saint Hubeit en het Fort de Paris. Ten noorden van Verdun hebben wij terrein gewonnen in de rich ting. van Haumont en Brabant a./d. Maas. In Woëvre hebben wij een aanval in de richting van Champion afgeslagen. LONDEN, 22 October. (Reuter Of ficieel Op aanvraag van de bevelheb bers der verbonden legers is een fllot- tielje, *'an een groot aantal zware stukken scheepsgeschut met groote draagkracht voorzien, den 19en October steun gaan bieden aan den Belgischen linkervleugel. Zij beschoot den Duitschen rechtervleu gel in den rug. De groote Dultsche kanonnen beantwoordden het vuur zonder veel scuade aan te richten, omdat het Engelsche geschat verder droeg. Sedert den 19en October heeft de fllottielje de beschieting van den Duit schen rechtervleugel onophoudelijk en op krachtige wijze voortgezet. Balonnen boven de kust geven aanwiizlgingen voor de richtiog van het vuur tegen de vij andelijke batterijen. Het richten is goed en den vijand worden ernstige verliezen toegebracht. Gisteren had een hevige ontploffing plaats, waarschijnlijk van een munitiewagen. De Eogelsche verliezen zijn tot nog toe, in vergelijking met die van den vijand en in aanmerking genomen den aan het Belgische leger verleenden be langrijken steun, zeer gering. Alle door de admiraliteit ontvangen rapporten maken gewag van den moed en de vastberadenheid, waarmede het Belgische leger, bezield door de tegen woordigheid van zijn kooing, de enkele vierkante mijlen van het nog niet door den vijand bezette Belgische grondgebied verdedigt. Berichten van Vrijdag. De Duitschers in Frankrijk en België. PARIJS, 23 October. (Reuter.) Ofti- cleele mededeeli»gen van vanmiddag drie uur Op onzen linkervleogel hebben zeer aanzienlijkeDultsche strijdkrachten, wier aanwezig heid gisteren was gesignaleerd, hun hevige aanvallen voortgezet in de streek gelegen tusschen de zee en het kanaal van La Bassée. Over het algemeen hebben de bondgenootcn hun stellin gen gehandhaafd; op sommige punten hebben zij terrein verloren, op andere ge wonnen. De Duitschers hebben ook een bizonder groote activiteit getoond in de streek van Atrecht en aan de Sorame. Wij zijn ten noorden en ten zuiden van deze rivier opgeschoten, met name in de streek van Rosière en Santerre (25 K.M. ten oosten van Aroiëns). In de streek van Verdun en Pont a Mousson hebben wij enkele plaatselijke voordeelen behaald. De toestand samenvattend kan men zeggen dat de vijand op het grootste gedeelte van het front en in het bizonder tusscheo de Noordzee en de Oise een Dienwe poging schijnt te willen doen om door onze linies heen te breken. Daarbij bezigt hij nieuwgevormde troepen, samengesteld uit pas afgerichte manschappen, sommige nog zeer jong, anderen reeds vrij oud en met kader, dat zoowat van overal is bijeengebracht. VLISSINGEN, 23 Oct. (Part.) Volgens betrouwbare berichten verlaten de Duit schers Autwerpen. De echtgenooten van Dultsche officieren te Brussel hebben aanzegging gekregen, Brussel binnen 48 uren te «erlaten. Heden is hier den geheelen dag zwaar geschutvuur gehoord uit de richting Ostende. Te 7 uur 33 is bij een zwaren slag het electrlsch licht door de dreuning gedoofd. De kustwacht vermoedt dat de pier te Zeebrugge opgeblazen is. Om acht uur vijf volgde een tweede slag. Van het Poolsch-Galische front. WEENEN, 22 Oct. (Wolft De gene rale staf deelt van middag officieel mede Terwijl gisteren in den veldslag ten Zuiden van Przemysl onze zware aitillerie die tegen de vijandelijke steunpunten was opgesteld, in hoofdzaak het woord had ontwikkelden zich aan den benedenloop van de San, waar wij den tegenstander op verscheidene punten naar den weste lijken oever lieten oversteken, om hen te kunnen aanvallen en verslaan, hevig gevochten. De over de rivier getrokken Russische strijdkrachten zijn reeds over al op de rivier teruggeslagen Bij Zarzyese (aan dc San in Noord-Galicië) hebben wij meer dan duizend krijgsgevangenen gemaakt. Gedeelten van ons leger zijn bij ver rassing voor Iwangorod verschenen, hebben twee vijandelijke afdeelingen ver slagen 3600 Rnssen gevangen genomen een vaandel en 15 machine-geweren buitgemaakt. PARIJS, 23 October. (Reuter.) Volgens het officieele Fransche communiqué van vanmiddag houden de Duitschers ten zuiden van de Pilitsa hun stellingen aan de Weichsel nog bezet, behalve op de lijn Iwangorod-Kozienitse, welke zij ontruimd hebben. Zij worden daar door de Russen vervolgd. Alle pogingen der Oostenrijkers om de San ten noorden van Jaroslau over te trekken, zijn afgeslagen. In destreek zijn de Russen tot het offensief overge gaan. Dertien Engelsche koopvaardij schepen in den grond geboord. LAS PALMAS, 23 Oct. (Reuter.) Het Duitsche stoomschip Crefeld is te Te- neriffe aangekomen met de bemannin gen van dertien Engelsche stoomsche pen, die in den Atlantischen Oceaan door den Duitschen kruiser Karlruhe in den grond waren geboord. De schepen hadden een gezamenlij- ken inhoud van ongeveer - 60,000 ton. Een Oostenrijksche monitor in den grond geboord. WEENEN. 23 October. (Wolff.) De generale staf deelt officieel mede Na op de Save met succes te zijn opgetreden is onze rivier-monitor Ternes op een vijandelijke mijn gestooten en gezonken. Van de bemanning worden 33 personen vermist, de overigen zijn gered. De Duitschers in Frankrijk en Belgie. BERLIJN, 23 October. Mededeeling van hedenmorgen uit het groote hoofd kwartier Aan het Yser-Kanaal zijn gisteren goede resultaten verkregen. Ten Zuiden van Dixmuiden zijn onze tioepen voor uitgedrongen. Ten westen van Rijssel zijn onze aan vallen met succes bekroond geweest Wij hebben verscheidene plaatsen bezet Op het overige gedeelte van het Westelijk front heerschte er kalmte. LONDEN, 23 October Een door 't persbureau openbaar gemaakt verhaal van een ooggetuige in het Engelsche hoofdkwartier geeft een beschrijving van de gevechten in de streken van de Ais- ne ten zuiden van Nieuwpoort. Het re sultaat van deze gevechten, zegt hij, is zonder beslissend te zijn bevredigend Onze linkervleugel is aan de Aisne aan zienlijk vooruit gekomen, den tegen stand van den vijand ten spijt. Het doel van den rechtervleugel was, den uitgeoefenden druk vol te houden. De van den lOden tot den lóden de zer gevolgde tactiek kwam feitelijk over een met die van de laatste gevechten hoewel de artillerie minder werd aange wend wegens den mist en den regen Wij hadden slechts één nachtelijken aan val te doorstaan, die plotseling werd gestaakt. De nachtelijke aanvallen me de bajonet van onze patrouljes werden steeds met succes bekroond. Al deze gevechten in het noorden hebben slechts een voorbereidend karakter. Het Noordelijk gebied golft oen wei nig of is geheel vlak. Alleen in de buurt van Hazebroek is een heuvel, de Mont des Cats gebeeten. De verbindingen zijn slecht, aangezien men dikwijls op boomgroepen en moerassen stuit, door sneden van ontelbare kanalen en dijken De vijandelijke strijdkrachten bestaan meestal uit cavalerie, ges eund door ja gers te voet met vele machinegeweren Elders waren talrijker troepen infan terie. Menig gebouw is in staat van verdediging gebracht met sneivuurge- schut, in het midden van de kamers opgesteld. Wij hebben den vijand groote ver liezen toegebracht. Wanneer het moge lijk is, trekt hij zich in de duisternis terug. Ten spijt van het feit, dat de Duit schers den hoogen heuvelkam van Go bewaersvelde tot Bailleul bezet hielden was onze cavalerie niet in toom te hou den. Zij dreef den vijand terug. Een scherp treffen vond plaats bij Mont des Cats, waar prins Max van Hessen sneu velde. Hij werd, met drie Britsche offi cieren, begraven op het 'terrein van een klooster. Ten Zuiden van Lys was onze voort gang minder snel, doordien de talrijke dijken het noodzakelijk maakten veel materieel, w. o. ladders, mee te voeren. Hardnekkige gevechten vonden plaats om het bezit van dorpeD. Het opvoeren van geschut in dit terrein baarde groo'e moeilijkheden. Het was een droef gezicht de vernielde dorpen te aanschouwen, waar de lijken van paarden, koeien en varkens de stra ten bedekten. Ook lagen er doode Duit schers en cavalerie-paarden, die door de dorpelingen begraven werden, bij welk werk de Engelschen hielpen. Het schouwspel van al deze vernie'ing met overal houten kruizen en bloemen op de graven was om nooit te vergeten. Van de Zeeuivsche grens. TERNEUZEN, 23 October. (Part. H.) Nog gisteren en heden werden betrek kelijk groote groepen geïnterneerden hier doorgevoerd. Tot 21 October zijn hier 32,505 geïn terneerden doorgetrokken, waaronder 360 officieren. Aan het Oost-Pruisische front BERLIJN, 23 October. (Wolff.) Heden morgen uit het groote hoofdkwartier In de streek 'en Westen van Augustof zijn de aanvallen van de Russen afgesla gen. Verscheidene machinegeweren wer den daarbij vermeesterd. De Duitschers in België Gisteren is in Antwerpen een blad verschenen, dat Antwerpsche Tijdln en heet. Het zijn de officieele berichten van b'ide kanten zonder commentaar. In het eerste nummer komt een op wekking tot de bevolking vooromferug te keeren. „De toestand is gunstig4, zegt de redactie, >alles is rustig en nu is het oogenblik wel gekomen om Noord-Ne derland, dat zoo liefdevol de taak op zich genomen heeft de vluchtelingen te herbergen te ontlasten van den te grooten toevloed uitgewekenen.4 Het schijnt thans wat beter te gaan met den tarugkeer der Antwerpsche be volking. De meeste trams in de stad rijden weer. Vele winkels zijn geopend De prijzen der levensmiddelen zijn niet hoog. Alleen is er gebrek aan petroleum, die thans 22 cent de kan kost. Er zijn in Antwerpen door de Duit schers circa 120.000 balen katoen gevon den, die door hen aan de Duitsche eige naars zullen afgeleverd wórden- Kardinaal Mercler heeft bekend ge maakt, dat hij den zetel van zijn bisdom weer naar Mechelen verlegt. Er moeten In Antwerpen vier en in Brussel drie loodsen voor Zeppelins worden gebouwd. De Wurtembergsche staatscourant pu bliceert 800 Wurtembergsche spoorweg beambten, die naar België worden gezon den, om het spoorwegv erkeer te bedienen. Aan het hoofd komt de heer v. Leo. voorzitter van de bedrijfsafdeeling in de hoofddirectie der staatsspoorwegen. De Antwerpsche Métropole verschijnt nu in Londen als Fraosch bijblad van de Standard. In het eerste nummer van de in Londen ultgek imen Indépendance beige staat een artikel van welkom van den Engelschen premier Asquith, die de hoop uitspreekt, dat het blad eerlang weer te Brussel zal verschijnen en het Belgische volk weer zal kunnen wonen in zijn eigen land. Kardinaal Mercier ovet den terugkeer der vluchtelingen. Een correspondent van De Tijd heeft een onderhoud gehad met kardinaal Mer cler, den aartsbisschop van Mechelen, die in de eerste plaats aandrong op den terugkeer van de vele naar Nederland uitgeweken priesters, wier hulp in de pa rochiën van het aartsdiocees hij dringend noodig noemde. En vermeld toch vooral aldus ging Z Em- voort dat ik innig den terugkeer wensch der gevluchte bevol king. In alle oprechtheid, er is geen enkel gevaar te vreezen. Ik zou het bijzonder op prijs stellen, indien de bladen in Hol land de aandacht wilden vestigen op de volgende toezeggingen, die ik van de Duitsche overheid verkreeg en welke ik gerechtigd ben in haren naam te doen lo. De jongelieden behoeven niet te vreezen, naar Duitschland te worden weg gevoerd, om in het Duitsche leger te dienen of tot dwangarbeid verplicht te worden. 2o. Indien ergens het politie- reglement door enkele personen overtre den wordt, zal de overheid de daders opsporen en de pllchtigen straffen zonder de schuld aan de gansche bevolking toe te schrijven. 3o De Dultsche en Belgische overheden zullen alles in 't werk stellen om te beletten, dat er gebrek aan voed sel onsta. Eminentie, u veroorlove mij op te merkeD, dat vooral de tweede bepa lng een zeer belangrijke is en heel wat ge ruststellender dan de vroegere verklaring van den keizerlijken Duitschen gouver neur, dat hij er niet voor kon instaan, indien bij eventueele misslagen de on- schuldlgen zouden moeten lijden Mag ik vragen, is dit gunstig resultaat door uw persoonlijke bemiddeling verkregen Dat wil zeggen ja, ik heb deze maatregelen voortgesteld en ze zijn goed gekeurd geworden. Ik hoop, dat ze er toe zullen bijdragen, dat alle vluchtelin gen In Holland onmiddellijk terugkeeren. Door een persbureau in uw land is htt bericht verspreid, dat ook ik gevlucht was. Daarvan is echter niets waar. 'tWss mijn plicht, de mijoen Diet te verlaten, nietwaar De herder moet bij zijn schaap- kens blijven cn dat moeten de pastoois ook doen en de pastoois, die uitgeweken zijn, moeten dus terugkomen. Voorts gaf de kardinaal als zijn voor nemen te kennen (waaraan hij reeds ge volg heeft gegeven) om naar Mechelen terug te keeren en het bisschoppelijk paleis weer te betrekken. De schade daarvan en aan de St. Romboutskerk acht hij niet onherstelbaar. De kerk heeft veel, heel veel geleden, de toren is minder beschadigd. Er zal veel noodig zijn, Eminentie, om te herstellen, wat in het ongelukkige land verwoest werd. Ja ja daartoe zal ontzaglijk veel noodig zij o. We gaan er komiteiten voor oprichten, maar er bestaat behoefte aan zoo véél. Ook in Engeland worden al komiteiten opgericht en ik ontving reeds geld uit Engeland, Schotland en Ierland. Eo Holland Een klein oogenblik werd Z. Em. de ontroering te machtig, hij aarzelde eenige seconden en ik zag tranen in zijn oogen. Met trillende stem vervolgde hij dan Holland is een edelmoedig land. Hoe dankbaar.oneindig dankbaar ben ik het Hollandsche volk wat het'voor onze arme vluchtelingen gedaan heeft. Dien dank kan ik Diet genoegzaam uitdrukken. Ik heb verslagen gehoord vanteruggekeerde priesters en ik ben er diep van ontroerd. Ze vertelde me, hoe de soldaten in Roo sendaal hun brood aan de vluchtelingen gaven, terwijl ze wisteo, dat ze vooreerst zelf geen ander krijgen zouden. Neen, voor zoo'n opoffering kan men nimmer dankbaar genoeg zijü. En katholiek en niet-katholiek hebben daaraan meege daan. Dat is mooi, zeer, zeer sch.;on. Eminentie, wat Holland voor de arme Belgen gedaan heeft, is uit het hart des volks voortgekomen, en ik weet ook zeker, dat katholiek Nederland niet achter zal blijven om bij te dragen voor den heropbouw van de verwoeste kerken en woningen. Holland heeft reeds zooveel gedaan. Maar als het ons gelukkige volk ook hierin nog te hulp wil komen zou het ons aartsbisschoppelijk bestuur zeer vei- blijden, dat gaarne in deze moeilijke da gen alle giften aanneemt. En ook de Nederlandsche bisschoppen zouden de voor dit doel bestemde gaven wellicht ons willen doorzenden. Wij zouden aan het ontvangene dan over de zwaarst ge troffen parochiën in den lande kunnen verdeelen." Kardinaal Mercier te Brussel. De Brusselsche correspondent van De Tijd meldt, dat kardinaal Mercier te Brussel een gewichtige bespreking met den militairen gouverneur van België, baron von der Goitz, heeft gehad. Tij dens dit onderhoud heeft Z. Em. het misverstand opgehelderd, dat van Duit sche zijde blijkbaar eenigen tijd heeft bestaan nopens het optreden der Belgi sche geestelijkheid, een misverstand, waaruit zooveel treurige gebeurtenissen zijn vooitgevloeld. Ook is tijdens het onderhoud ter spra ke gekomen, hoe op het oogenblik het best een eind kan worden gemaakt aan de heerschende regeeringloosheid. De Duitsche keizer is in kennis gesteld van de zienswijze, welke kardinaal Mercier ontwikkeld heeft. Men make zfch zegt de corr. voorts -r- geen overdreven voorstellingen om trent stijging der prijzen van levensmid delen te Brussel van wege de Engelsche blokkade. Duitschland is in staat ons van al het noodlge ruimschoots te voor zien. Uit België. Men schrijft: Al de kustplaatsen boven Oostende zijn als het ware uitgestorven. Men ont moet er slechts soldaten de bewoners zijn allen naar Nederland en Engeland gevlucht. De bezetting te Oostende is niet groot, evenmin als in de andere door de Duit schers in Vlaanderen bezette plaatsen, hetgeen er op wijst, dat de Duitschers zooveel mogelijk troepen zuidwaarts hebben gezonden om te strijden tegen de bondgenooten bij Nieuwpoort en Yperen. Bij de vuurtorens van Oostende zijn militaire Duitsche posten gevestigd. Aan het station te Oostende zijn eeoige hon derden Belgische locomotieven bijeen gebracht; deze zijn afkomstig uit Gent en andere deelen van Oost- en West- Vlaanderen, De troepen te Oostende zijn meeren- deels uit Antwerpen naar de kust gedi rigeerd. Men ziet den soldaten aaD, dat zij vermoeiende weken ach'er den rug hebben, ofschoon moet eikend worden, dat zij, de omstandigheden in aanmer king genomen, physiek nog io goeden staat verkeeren. De troepen hebben op hun weg naar Oostende ongeveer 100 kanonnen en eeD aanzienlijke hoeveel- De Echo ven het Zuiden.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1914 | | pagina 5