!n
ummer 94
Zondag
1914.
Tweede Blad.
37e Jaargang.
Uit de Hoofdstad.
ii
BINNENLAND.
BEKENDMAKING.
Q
(Nadruk verbodeD.)
Ik schreef eens in een mijner brieven,
dat de ondernemingsgeest der Bossche
iooplieden zoo gering wordt, zich uitend
achteruitgang van tientallen van win
dzaken en het opdoeken van eveu zoo
ele. Aangenaam was het mij de vorige
itek eens een gunstige uitzondering te
ïogen constateeren. Toen toch was ik
etuige van de opening van een zaak
opvatting en uitvoering haars gelijke
iet hebbend in de stad en verre daar-
miten. Tot hoever het energie en durf
rengen kunnen heeft hier een Bossche-
iiar bewezen. Voor een tiental jaren
egonnen in een klein winkeltje den
erkoop van kant en aanverwante arti-
elen, heeft deze persoon de keus der
ames bestudeerd en daaruit zijn voot-
eel getrokken en begon opnieuw in
ene andere, iets grootere zaak. Met
en smaak der dames uit beteren stand
llengs bekend geraakt, trok hij ook daar
eer zijn voordeel uit en heeft thans,
derden male eene zaak geopend, een
aar modepaleis, ik zou haast zeggen
mooi voor deze stad. Maar de onder-
emer zal wel géweten hebben wat hij
ing- doen, alvorens die enorme kapita-
:n in een dergelijke inrichting te steken,
'an harte gun ik hem het beste succes,
ie hier de vrucht van ondernemings
eest en durf in zaken.
Ook wees ik er vroeger eens op, dat
iet vooral vreemd kapitaal is, waarmede
!e handel in onze stad gevoerd wordt,
bedoel hier speciaal den winkelstand,
elkens zijn het maatschappijen en ven-
ootschappen, die hunne zaken hier uit
leiden of er nieuwe vestigen. Zoo is
Let thans weer Jamin, die hier een twee-
en winkel in een der hoofdstraten ge
pend heeft en sprak ik zoo juist van
en modepaleis, Jamin's winkel zoude ik
illen noemen een >snoeppaleis«. Die
linkel is een pracht, vooral des avonds
iet zijn helle verlichting. En of er
Ioede zaken gemaakt worden, dat werd
:eds deze week bewezen, toen het per-
meel al geen handen genoeg had om
et snoeplustend publiek te bedienen.
)eze winkel is weer den nekslag voor
enige zaken op dat gebied, die het na-
aurlijk tegen die concurrentie niet kun-
:n bolwerken. Maar waarom dan toch
oir niet de handen in elkaar geslagen,
it toch vreemd kapitaal kan, kan toch
iker eigen. En Jamin weet wel waarom
j
een tweede zaak begintOmdat het
)oral de mindere man is, die zijn geld
in snoeperijen evenals aan de biosco-
;n uitgeeft. Wilt gij hiervan een staaltje,
vroeg een bioscope-eigenaar onlangs
je hij bet had durven wagen om in
m betrekkelijk kleine provincie-plaats
bioscope te openen. En raadt eens
aarom Hij had zich twee achtereen-
olgende dagen (Zaterdag en Zondag)
de onmiddellijke nabijheid van een
■min-winkel opgesteld en toen hij zag
oe er zich voortdurend publiek voor
p toonbank verdrong, was zijn besluit
•oedig genomen Er komt hier een bi-
scope, en ze kwam, en het was veni,
idi, vici, avond aan avond zijn het vooral
2e en 3e rang, die vol zijn.
Merkwaardig is het dat de winkelstand
it in de nieuwe wijken niet uithouden
ia. Telkens worden er op alle gebied
iken geopend, maar de een na de an-
ir verdwijnt weer. Wat hiervan de oor
sak mag zijn is een raadsel, daar toch
buitenwijken grootendeels al vol ge-
p)uwd zijn, of zouden die zaken hun
I soms aan de >gedienstigen« te dan-
to hebben, die slechts in de stad gaan
iokelen, omdat zij anders menig uit-
sansdagje er bij inschieten, als zij de
topwaren zoo dicht in de buurt halen.
i het zijn soms kleine oorzaken met
m Poote gevolgen.
W Daar het nieuwe gedeelte zoo zacht-
;saan bijgebouwd is heeft men uitgezien
•>ar uitbreiding der stad in andere rich-
overtuigd als men is dat groote
3 vlugge uitbreiding dringend noodza
ak is. Thans is door de daarvoor
peciaal benoemde uitbreidingscommissie
»a den raad overgelegd een door den
''ecteur van gemeentewerken uitge-
facht rapport. Een greep uit dat rap-
5ft doende blijkt dat onze directeur
een volledige doorgraving van de
Wen, weilke parallel aan de Dieze is
'Projectertrd, zoodat van den beginne
af de industrieterreinen daarvan zullen
kunnen gebruik maken. Een terrein ter
hoogte van circa 5 hectaren zal opge
hoogd worden. Voorts zijn opgemaakt
2 plannen voor een woningwijk voor ar
beiders ter oppervlakte van plus minus
4 hectaren en wel in de nabijheid vad
den spoorwegovergang in den weg naar
Vlijmen. Het gebouwde gedeelte is van
het stationsemplacement gescheiden door
een beplante strook ter breedte van 30
Meter. De diepte der bouwblokken va
rieert van 35 tot 40 Meter, de straten
zijn breed 8, 10 en 12 M. Ik kan hier
niet nader in details treden, alleen heb
ik er maar eens op willen wijzen dat er
dan eindelijk eens een einde zal komen
aan het uitbreidingsvraagstuk. Ik volsta
ten slotte met de mededeeling, dat de
kosten zullen bedragen tusschen de 70
a f 100.000, wel verstaan onmiddellijk aan
uitvoering van werken te besteden ka
pitaal.
BOSSCHENAAR.
Berichten van Donderdag.
De Duitschers in Frankrijk en België.
PARIJS, 19 November, De officieele
kennisgeving van vanmiddag drie uur
luidt
De Duitschers hebben getracht het dorp
Tracy le Val aan de Aisne te hernemen.
Zij zijn, na een verwoed gevecht, met
groote verliezen teruggeslagen.
Ook op het overige front hebben de
bondgenooten hun stellingen gehand
haafd.
Een Duitsch vliegtuig met twee offi
cieren is binnen de Fransche linies bij
Reims neergekomen en door de Fransche
ruiterij vermeesterd.
BERLIJN, 19 November. Over de
ontploffing te Chauvoncourt schrijft de
Lokal-AnzeigerDe aan den linker
Maasoever bevelvoerende Fransche ge
neraal had om drie uur 's middags be
richt gekregen dat de Duitsche aanval
op het Fransch gebleven deel van het
dorp Chauvoncourt scheen te verslappen,
toen een ontzettende explosie als gevolg
van onder de loopgraven aangflegde
mijnen de heele Fransche stelling in de
lucht deed vliegen. Het aantal .«lacht-
offers is zeer groot. Na de ontploffing
hebben de Duitschers onder gejubh den
omtrek van Chauvoncourt bezet.
WEENEN, (Wolff.) Officieel wordt
meegedeeeld
De veldslag in Russisch Polen neemt
een gunstigen loop voor onze wapens.
Naar tot dusver ontvangen berichten
hebben onze troepen 7000 gevatgenen
gemaakt, 18 machinegeweren ei ver
scheidene kanonnen vermeesterd.
BERLIJN, 19 November. (E) De
groote beslissende slag in het Oosten
heeft een gunstigen loop voor d< Duit
schers. De Russen waren de troepen der
Duitschers en Oostenrijkers met e;n ge
weldige macht, maar langzaam, over
een breedte van 300 kilometer tisschen
de Oost-Pruisische grens en cb Kar-
pathen gevolgd. Hun rechtervleugel,
welke blijkbaar uit vijf tot zes leger
korpsen bestond, rukte voort cp den
rechteroever van den Weichsel in de
richting Thornhun hoofdmaclt be
staande uit ongeveer 15 legerlorpsen,
een aantal reservedivisies en 10 Cavale
riedivisies, op den linkeroever van den
Weichsel in de richting* van Silizië en
West-Galicië. Behalve deze ten minste
900,000 man sterke hoofdmaclt stond
nog een geducht leger tegencver de
Zuidoost-grens van Oost-Pruiser en een
aanzienlijke legermacht rukte in Galicië
op in de richting Krakau- Tejen den
lOden bereikte de Russische hocfdmacht
de Warta op de linie KoloSiradsz
Nowo Radomsk en met den lincervleu-
gel de lijn MaliziewWeichsel Eerst
hielden de Russen stand aan <p Warta,
maar begonnen na eenige d
het overtrekken van de rivier.
Hindenburg had intusschen kij
bruik maken van de DuitseI
wegen om troepen te verplaaten naar
zijn linkervleugel aan de grJnzen van
Posen en andere troepen aan de grens
lijn ThornSoldau op te stellen. Op
12 en 13 dezer begonnen de Russen
hun aanvallen op de Oost-Pruisische
grens, in 't bijzonder bij Stallupönen,
Eidtkuhnen en Soldau, die door de Oost
sluitend bestemd voor weduwen ei
iezen.
De commissie heeft, voorts te Bang-
•k gekocht 4000 ton rijst, voor prompte
rscheping.
Zij verwacht nog een lading uit Spanje,
n lading van den Staat Oregon, een
Britsch-Columbië, een uit Noord-Ca-
lina, een van de stad Chicago, een van
:n staat Maine en een van den staat
irginia.
Het gemiddelde dezer ladingen reke-
:nde, kan men aannemen dat circa
'00° ton zijnde, Sj millioen kilo gra-
r door Amerika wordt bijeengebracht
>or het verwoeste en met hongersnood
ïdreigde Belgiëwel een bewijs langs
eiken kant de sympathiën van het
achtige Amerika zijn.
Meer en meer wordt de
waarde van adverteeren in ons
blad erkend.
Vooral de Kleine Adver
tenties" geven zeer billyke en
goede publiciteit.
st
sones (Knm
De Russische schepen gaven vuur en
bij het eerste salvo werd de Goeben
getroffen en kreeg een gat in de romp.
Aan boord ontstond een ontploffing en
brand. De Breslau heeft geen deel aan
het gevecht genomen en hield zich bui
ten schot. De Goeben verdween in den
mist. Het Russische admiraalschip is
licht beschadigd. De verliezen det Rus
sen zijn drie officieren en 29 matrozen
gedood, 25 gewond.
De begrafenis van lord Roberts.
Het stoffelijk overschot van Lord Ro
berts die op een bezoek aan 't Engelsch
leger in Frankrijk plotseling ziek werd
en overleed en bekend is uit de oorlo
gen in Afghanistan en Transvaal is van
daag in de St. Paulus Kathedraal ter
aarde besteld, in de nabijheid van de
graven van Nelson en Wellington. Bij
de plechtigheid waren de koning en tal
van hooggeplaatste persoonlijkheden uit
de kringen van leger en vloot aanwezig.
Kitchener was een der slippendragers.
De reusachtige menigte, langs de weg
naar de kathedraal geschaard, heeft on
danks het Dijpend koude weer, regen
met sneeuwjacht, uren lang geduld ge
oefend.
en met
/eneraal
len ge-
spoor-
Hoe men in Amerika voot België zorgt.
Deze week wordt uit Londen te Rot
terdam verwacht het stoomschip
Jan Blockx, met 1930 ton levens
middelen, en in het begin van de vol
gende week komt er, ook uit Londen,
een stoomschip met 850 ton levensmid
delen.
Het stoomschip Bonhadra is den 13
den dezer van Halifax vertrokken en
wordt den 29sten dezer hier verwacht
met 3000 ton voedingsmiddelen en
kleeren, een geschenk van de bewoners
van Nieuw-Schotland en een vervolg van
de bezending, die door het stoomschip
Tremorvah is aangebracht. Waarschijn
lijk komt er nog een derde schip uit
Halifax.
A-s. Vrijdag vertrekt van New-York
naar hier het stoomschip Massapequa,
met 4000 ton levensmiddelen, een ge
schenk van de Rockefeller Fundation,
den 26steu dezer het stoomschip
en
Terschelling, met 4000 ton tarwe, door
de Belgische commissie in Amerika ge
kocht.
Op 27 November vertrekt het stoom
schip Thelma van Philadelphia naar
hier, met 2900 ton levensmiddelen en
kleeren, bijeengebracht te Philadelphia
door de Ladies Home Journal, die be
zig is een tweede lading bijeen te bren
gen.
Het Comité heeft verder definitieve
toezegging ontvangen voor de volgende
ladingen van een comité te New-York
4000 ton graanvan den staat Ottawa
ook 4000 ton graan van den staat Ca
lifornia 8000 ton levensmiddelen van
de Northwestern Miller Association
9000 ton meelvan den staat Iowa
4000 ton graan en van het weekblad
Christian Herold 800 ton levensmidde
len en kleeren. Deze laatste gave is
Uitbreiding treinenloop.
Wij vernemen, dat met ingang van 1
Dec. a.s. de treinenloop weer uitbreiding
zal ondergaan bij alle maatschappijen.
Welke uitbreidingen zullen worden geno
men, is nog niet bekend. Deze zullen
zich echter niet uitstrekken tot de buiten
landsche verbindingen.
Spoorwegverkeer.
De groote vertraging, die vele reizi
gerstreiuen sedert de invoering van de
dienstregeling van 1 Novemberondervon
den, bleek voor een goed deel veroor
zaakt te worden door het groote vervoer
van bestelgoederen.
De Exploitatie-maatschappij heeft nu
op lange trajecten een bijzonderen be-
stelgoederenterrein ingelegd. Het vervoer
van de gewone bestelgoederen, waarvan
de reizigerstreinen nu worden ontlast
zal in hoofdzaak éénmaal per dag ge
schieden.
Geïnterneerden.
De uit het interneeringskamp te Bergen
ontvluchte Duitsche officieren zijn eeD
landweer-luitenant en een vaandrig der
der marine met rang van officier. Beiden
hadden bij schriftelijke verklaring hun
eerewoord gegeven, niet te zullen ont
vluchten.
Een uitlevering naar Nederland van
de ontvluchten kan niet geschieden, maar
wel kunnen zij in Duitschland voor een
militairen eereraad worden gebracht.
Pot nadere beschikking is in het
binnenlandsch verkeer vrijstelling van
port verleend voor de verzending door
en aan in Nederland geïnterneerden bui-
tenlandsche militairen van
a. brieven (met inbegrip van briefkaar
ten) tot een gewicht van 20 gram
b. drukwerken en nieuwsbladen tot een
gewicht van 100 gram.
De portvrij te verzenden stukken moe
ten, voor zooveel zij afkomstig zijn van
de bedoelde militairen, van de adres
zijde dragen de aanwijzing
Portvrij.
Franc de Port.
Militaires étrangers iDternés dans les
de
lei
v'nf.r ^aa ^ancien, eervol ontheven
van het beheer, ad interim, van het De
partement van Landbouw, Nijverheid en
Handel, met dankbetuiging voor de door
in deze der» lande bewezen diensten.
(„Stct".)
Belgische vluchtelingen.
Wij vernemen, dat het regeeringskamp
voor vluchtelingen te Nunspeet, dat het
kamp te Oldebroek zal vervangen, tegen
tiet einde dezer maand gereed zal zijn
en dat het plaats zal bieden voor 10.000
vluchtelingen.
Uitvoerverbod ruinen en veulens..
Met „Hbl." verneemt, dat eerstdaags
een uitvoerverbod van ruinen en veulens
kan verwacht worden.
Ongeluk Westkapelle.
Onder zeer groote deelneming ook
va" LhLet vorstelijk huis, den opperbe-
ve.hebber, den minister van marine, zijn
de slachtoffors van den ramp te West
kapelle ter aarde besteld.
WERVING VOOR
den Kolonialen Militairen dienst.
Voorwaarden, geldende tot uiterlijk
den isten Juli igij.
De koloniule militaire werving, die tijdelijk
Zuiden
De Oorlog.
s
t
De Burgemeester der gemeente Waalwijk vestigt
de aandacht van belanghebbenden op onderstaande
bekendmaking betreffende de werving voor den
kolonialen militairen dienst.
In de tegenwoordige tijdsomstandigheden en
de werkloosheid, die daarvan reeds het gevolg is
en in de naaste toekomst wellicht in hooger male
ral zijn, wordt aan tal van Nederlanders de ge
legenheid geopend om in het Indische leger eeu
bedtaan, voor diegenen, die vooruit willen komeu,
zells een zeer goede toekomst te vinden.
Waalwijk, 13 November 1914.
De Burgemeester voornoemd,
Th. dk Su&iiont de Bas Sukki.k,
Sesloten is geweest, is weder opengesteld onder
e volgende voorwaarden
Aangenomen kunnen worden Nederlanders en
als zoodanig genaturaliseerde personen, niet jon
ger dan 18 en niet ouder dan 33 jaren, die li-
ohaamelijk geechikt zijn bevonden voor den dienst
bij het Nederlandsch—Indische leger, voor zoover
zij vrij zijn vau militairen diensten bij de land
en zeemacht in Nederland. PersoneD, die bij
hunne aanmelding niet militieplichtig aljn, doch
dit in de toekomst nog wel kunnen woiden,
kuunen ook worden sangenomen. Gewezen mi—
litaiien van het leger in Nederlandsch- Indië
kuni en worden aangenomen tot den leeftijd van
hoogstens 40 jaren.
Slechts verbintenissen voor zes jaren kunnen
worden aangegaan, behoudens door gepasporteer—
de. g^gngeerde en gepensioneerde militairen van
het leger in Nederlandsch—India of van de
Landmacht in West—Indié. wanneer zij licha
melijk slechts geschikt worden bevonden voor
een drie—jarig verband, in welk geval hun eene
verbintenis voor dien termijn kan worden toe
gestaan.
Afgescheiden hiervan kannen bedoelde ge—
pssporieerden, die nog minder dan zes jaren
moeten dienen om aanspraak op pensioen wegens
volbrachten diensttijd te bekomen, tot eene
verbintenis van minder dan zes doch minstens
drie jaren onder genot van eene evenredige
premie worden toegelaten.
Aon een zesjarige verbintenis is verbonden
eene premie van f400 (vier honderd galden) aan
een driejarige verbintenis eene premie van 1200
(twee honderd gulden).
Wegens volbrachten diensttijd gegageerden of
gepensioneerden genieten eveneens premie.
De premie wordt in haar geheel bij het aan
gaan van de verbintenis uitbetaald.
De aanneming van vrijwilligers geschiedt
uitsluitend in de Prins Hendrikkuzerne van de
Koloniale Reserve te Nijmegen.
Zij moeten voorzien zijn van de volgende
bescheiden
1. Voor minderjarigen een door of vanwege den
buigemeester hunner woonplaats gelegaliseerd
bewijs vaa toestemming van ouders of vo
2. Ken bewijs van gehouden gedr
3. Een bewijs van Nederland
die niet in Nederland ziJ
militairen dienst zijn
4. De hevolkingsk
o. Ken extract u
Voor 19—jarj
dat vrij zijn z
macht in Ne
7, Zoo
Person
