Nummer 6
Zondag 17 Januari 1915.
38e Jaargang.
Tweede Blad.
bekendmaking.
la
Bar
8
m
IDEE,
Adveiteeit in dit Blad
BINNENLAND.
Gemengd Nieuws.
Lwfj1
eken
iten.
k.
ange
jegai
Aardbeving in Italië.
Ingezonden stukken,
Spor
tverde
e in
untspeci
en %nd(
iet Corl
i
a in
ijke g<
onzen
einT
ïse
6]
Lampt
l licht.
tken 1
roers
'ecten
h Ad
444
Koninklijk Nationaal Steuncomité
De Burgeime*fer der Gemunt' Waalwijk
1. Maakt bekend: het volgende echrij»ei,
van den Heer Comoairsaria der Koningin in
de provincie Noord-Brabant
Het Koninklijk Nationaal Steoncomi d 1914
heeft in eene brochure (oundel nr. 3) rei,
overzicht gfgeven rau zijne werkzaan.hede"
pinda den dag der oprichting, 10 Augusuf
1914.
Die werkzaamheden zijn vele en velerlei.
Zonder eeaige overdrijving mag worden ver-
kUard, dat zij ten goede komen aan dt geheele
bevolking van Nederland.
Vorderen sounnrge bemoeiingen van he»
Comi'é geen önaucierle offers, de mee,ai e
werkzaamheden hebben uiterraad groote uit
gaven ten gevolge, die voortdurend toeuemer».
Nu de crisis reeds bijua zes maanden
aaohoudt en het einde ervan nog niet tr
voorzien is, moet erop gerekend worden da'
de behoeften vau het Comi'é nog belangrijk
zullen stijgen.
Aan het slot van bovengenoemd overzicht
wijst het Comi'é op het groote belang, da
het geheele Nederlandsche volk heeft bij de
versterking van het weerstandsvermogen der
arbeidersbevolking, welke versterking me-
krachtige» steun aan den middenstand
een der voornaamste bedoelingen van den
arbeid is.
Waardeerende, dat Nederlanders van allen
rang en stand, zoowel in, het binnenland als
in het buitenland en iu andere werelddeelei
door groote en kleine gifteu het Steancomi'é
hebben geholpen in zijn moeilijke taak, spreek
het de hoop uit, dat de stroom der bydragei
mogen blijven aanhouden
jHet programma, dat het comi'é op initia
tief en met medewerkirg van Haar, die hei
in het leven heeft geroep n, heeft gevormd,
is zeer rijk; zelfs zal het comi'é niet. schro
men, mocht het noodig blijken, zijn werkzaam-
heden Bog uit te breiden. Voor dit alles is
echter veel geld noodig.
//Ofschoon ook de burgerij ia plaatsen
waar de nood dringt, zich geenszins on be-
tuigd laat, ja de geheele medi werking ine'
de plaatselijke organen erop gebouwd i«, d*i
ook deze over voldoende middelen blyve»
besch kken, meent het Kon. Nar. S'euncomilé
toch met vertrouwen te kunnen blijven re
kenen op de ff-rvaardigheid zijner landgc-
nooten. In het bi;zonder geldt zulks vooi
hen, die niet van de crisis te lijden hebben,
en die in streken wonen, waar de bevoikinp
evenmin door de tijdsomstaEdigheden getrof-
fen is. Mogen dezen zich ook in deze tijden
solidair voelen met hen, die inderdaad ii,
zulke groote moeilijkheden verkeere 1''
Het komt mij gewenscht voor, uwe bijzon
dere aandacht voor deze mededeeling vaD
het Cotoi'é te vragen.
Er zijn in deze provincie tal van gemeen
ten, waar men niets ziet of gevoelt van de
ellende, die voornamelijk in de groote be-
volkingrcentra geleden wordt.
Darpan te herriuneren en de bpvolking
tot milddadigheid aan te sporen, D thans
de plicht v* n de bfs'unrders en verirouws-
mannen der gemeenten.
Is het alleszins te billijken, dat vnen het
eerst den nood en de behoeften in eigen
omgeving lenigt, men vergete riet, dat ook
buiten die omgeving allerlei steun tea zeer
ste noodig is. Vooral degenen, die door de
buitengewone omsttndighedeu en gebeurtr-
nisseu niet enkel geen schade lijden, dneh
bijzondere winsten behalen, mogen de ongr-
lukkigen en noodlijdenden krachtiger dan
ooit steunen.
De samenstelling van het Kou. Nat. Steun
comité blyft er borg voor, dat daaraan toe
vertrouwde gelden op de teste en doeltref
fendste wijze in het algemeen belang zullen
worden besteed.
Met bijzondere waardeering voor de maat-
regelen door de gemeentebesturen in deze
provincie genomen, en de medi werking door
hen verleend, om de moeilijkheden dezer
tijden krachtig en waardig te doorstaan, ver
zoek ik u aan den inhoud van dezen brief
algemeene bekendheid in Uwe gemeente te
i geven op de wijze, die U he beet voorkomt.
II. Noodigt de ingezetenen uit door gel
delijke bijdragen voormeld comi krachtda-
digen steun te verleenen.
Waalwijk, den 13 Januari 19]5.
De Burgemeester voornoemd,
Th. de Surmond de Bas Smeelk.
De aardbeving, die ook in De Bilt
gisteren ia, waargenomen, blijkt te heb
ben plaats gehad in Midden-Italië, op de
hoogte van Rome. In Rome zelf voelde
men de aardbeving gistermorgen om
kwart voor achten en zij duurde 20 se
conden. Zij begon zachtjes, doch nam
daarop ia kracht toe om daarna weei te
verflauwen. Ongetwijfeld is het de sterk
ste aardbeving geweest, die Rome iD de
laatste 25 jaren beleefd heeft. Alles wa'
los stond in de bulzen werd heftig heen
en weer geslingerd; hauglampen slin
gerden oog langen tijd daarna. Er is
ook schade aangericht, doch veel te be-
teekenen heeft zij toch niet. Van den
St. Pieter zijn in den koepel een 150
ruiten vernield en verder zijn de oude
aardbevingsscheureo in het gebouw weer
opengegaan. Ook enkele andere gebou
wen en gedenkteekenen in Rome be
kwamen schade.
Erger heeft de aardbeving echter in
de Abruzzen huisgehouden. Het aan het
Lago Fuceno gelegen Avezzano, een
stadje van een tienduizend inwoners
men vindt het in het hart van Italië,
lak ten oosten van Rome), schijnt ge
heel vernield en van de bewoners moe
ten er nauwelijks duizend aan den dood
ontsnapt zijn. En die duizend overge
blevenen zijn nog grooteadeels gekwetst.
Wellicht komen ook uit andere plaat
sen oog berichten omtrent verwoesting
en het verlies van menschenleveus bin
oen. Men herinnert zich wellicht, hoe
in Nederland of in België te geraken. I in breede kringen der bevolking heerscht
Volgens vluchtelingen is thans van de
duinhelling tot een eind in zee een ver
sperring van prikkeldraad geplaatst.
Want meermalen is het gebeurd, dat
personen uit Knocke door het water
kwamen, terwijl alleen langs den kant
der duinen patrouille werd geloopen. 's
Avonds ziet men nu onophoudelijk van Kod. Nationaal Steuncomité 1914.
afstand tot afstand het strand sectors-
gewijze verlicht.
Nu en dan ziet men ook vanuit zee
in de verte het schijnsel van zoeklicht,
hoogstwaarschijnlijk van Engelsche oor
logsschepen.
Knocice sur Mer, het.meest Noorde
lijk badplaatsje langs de Belgische kust,
kunnen zijn. Red. N. R. C.)
Tegenover deze totaal onjuiste opvat
ting van Vliegen's briefkaart stelleu vij
er prijs op nogmaals er aan te herinne
ren, dat onze partij van den aanvang van
den oorlog af het standpunt heeft inge-
nomen van de metst strikte neutraliteit.
„ikT°Na"r verantwoordelijkheid der Redactie.)
nu en dan aanleiding geeft tot blijken
van groote milddadigheid is heden op
nieuw gebleken.
Twee belangstellenden, die onbekend
wenschen te blijven, hebben den Mioister
van Landbouw f20.000 ter hand gesteld
met verzoek die over te dragen aan het
j vangen aan bijdragen en toezeggingen
f1,438709,58.
De Aardbeving in Italië.
De Minister van Buitenlandsche Za
ken heeft gisteren den Nederlandschen
we de Uatsto dagen «rgeai g-J.t te Rome .elegrafisch opgedra
beter mee vergel,jken, dan met een de deelnem.ng der Nederlandscheiregee-
groote recreatie-plaats voor de Dultsche nog over te brengen aan de regeering
lang het geduurd heeft voor men de
litgestrektheid kon overzien van de aard-
beviDgsramp, die in October 1907 Cala-
brië teisterde. En nog eigenlijk bestaat
geen juiste schatting van de toen gel*
den verliezen. Maar menschenlevens zijn
er toen in de duizenden verloten gegaan.
Terromoto, aardbeving 1 l)e Italianen
kennen al de verschrikkingen van dit
woord Men kan zich dus c en denkbeeld
vormen van de paniek, die de menschen
gisteren in Rome en elders heeft aan
gegrepen, toen de aarde schokte.
Van vroegere aardbevingsrampen her
inneren wij aan die van Kamaisji in ja
pan, toen 20.000 menschen door een
loedgolf omkwamen (1895)die van
den Kaukasus, toen 5000 menschenlevens
verloren gingen (1902)die van San
Francisco (1900)die van Kingston op
Jamaica, waarbij duizend menschen wer
den gedood (1907)en die van Klein-
Azië, toen ongeveer 4000 menschen
omkwamen (1914.)
ROME, 15 jan. (R.O.) Het >Giornale
d'Italia* schat het aantal slachtoffers in
de streek van Avezzano en Soraop 25.000.
ROME, 15 Jan. (R.O.) De Paus heett
het Vaticaan verlaten en een bezoek
gebracht aan de gewonde slachtoffers
welke in het hospitaal Santa Maria wor
den verpleegd.
troepen, die vermoeid van de Yser ko
men. De eleclrische tram Koocke
Heyst—Blankenberghe-Ostende, brengt
de moede strijders in een uurtje naar
hier toe. De tram wordt nergens anders
voor gebezigd dan voor troepenvervoer
en bediend door Duitsche mecaniciens.
Geen betere plaats om de soldaten te
doen uitrusten dan Knocke met zijn vele
villa's en groote hotels, die in den win
ter niet bewoonbaar zijn en alleen een
huisknecht met zijn vrouw herbergen.
De meeste der villa's staan ten Zuiden
van Italië bij de ramp, die dat laad ge
troffen heeft door de hevige aardbeving.
Goudinvoer in Nederland
Uit Zevenaar wordt ons gemeld, dat
aldaar heden opnieuw een wagon met
Oostenrijksch - goudgeld passeerde, be
stemd naar Amsterdam. Hld.
Geïnterneerden.
Uit Groningen meldt de N. R. Ct.
Met een extra-trein zijn vanmorgen
bijna alle Britsche geïnterneerde officië
le .ren ter verdere interneering van hier naar
van Knocke in het liefelijke Duynbergen Bodegraven gezonden, vermoedelijk in
en nu lijkt elk buitenverblijf een soort LQ verband met de gemelde ontvluchting.
.n.uin,u n«itcrh* «nMat-en. I Qe comm0£jore en enkele officieren
vacantlekolonie van Duitsche soldaten.
Het is zeer begrijpelijk, dat de solda
ten, luidruchtig en blijde zijn zoo eens
een dag of wat naar Knocke te komen
uitrusten van de ontzenuwde vermoeie
nissen aan de Yser-lini» en zich weer
eens te bevinden in eene omgeving,
waarin velen zich vroeger bevonden.
Begrijpelijk is het ook, dat bij zulk be
zoek op de villa's de keuken en de
wijnkelder duchtig moeten opscheppen
en nog meer begrijpelijk is het, dat deze
krijgslieden, die zooveel ontbering ge
leden hebben van alle gemakken van
het moderne leven, den inventaris der maakte het marinepersoneel twee mijnen
villa's niet behandelen met de manleren onschadelijk.
van een saletjonker.
Toch zijn veel verhalen over het plun
deren van villa's overdreven. Slechts
éénmaal hebben er de Duitsche mari
niers woest huisgehouden ze wierpeD
ruiten in achter het Kurhaus, in het
Keulsche Gasthof en in het hotel Duitsch-
land. In dit laatste hotel vonden de sol
daten nog de reisbenoodigdheden van
Engelsche badgasten uit den voorzomer
van 1914, waarop zij vreeselijk hunne
De Duiischers in België.
Wij lezen in de Maasbode
CADZAND, 14 Januari. Er is in den
laatsten tijd in sommige bladen veel ge
schreven, als zouden de loopgraven der
Duitschers hier tot vlak bij onze grens
liggen. Dit is geenszins het geval. Over
dag ziet men meerdere linies achter el
kaar graven in de duinen en het afhel
lende land. Dit wordt gedaan door jonge
manschappen, hetgeen door kijkers zeer
goed is waar te nemen. Het lijkt ons
daarom toe, dat deze Noord-Westelijke
hoek van België gebruikt wordi als oe
fenterrein voor de recruten. die pas uit
Duitschland komen. Men ziet allerlei
bewegingen uitvoeren, die ons sterk her
innerden aan de oefeningen, die wezel
als milicien bij het regiment grenadiers
en jaifers vlakte van Waalsdorp
en omliggende duinen maakten. Een
militair-deskundige beaamde onze opinie
dan ook ten volle. Van het plaatsen
van zwaar geschut en kleiner veldge
schut op een kleinen afstand van onze
grens is hier geheel geen sprake. Dit
is gemakkelijk te begrijpen, want de dui
nen tot Knocke sur Mer bieden zóóvee
plaatsen, waar men alles verdekt kan
plaatsen, dat het strategisch niet erg
slim zou zijn om de kanonnen hier in
het zicht te zetten. Dan zou immers
vanuit Nederland eene uitmuntende spi-
onnage kunnen plaats hebben.
De eerste drie dagen dezer week lie
ten de Duitschers de talrijke mijnen
springen, die op bet Belgische strand
aangespoeld waren-
Tot voor een week ging het nog ta
melijk gemakkelijk om door de duinen
zijn te Groningen gebleven.
De geest der geïnterneerde manschap
pen wordt er niet betef op.
In den afgeloopen nacht was het nog
al rumoerig in de kazerne. De bewaking
is verscherpt.
Mijnen.
Tusschen 9 Jan. en heden zijn totaal 63
mijnen op de Nederlandsche kust aan
gespoeld of in zee gevonden. Vanmor
gen spoelden twee mijnen aan te Ca-
landsoog en Kamperduin. Te Oud-dorp
Levensmiddelen voor België.
Van morgen af zal de Staatsspoor
dagelijks een extra goederen trein laten
loopen van Rotterdam naar de Beiglsche
grens voor vervoer van levensmiddelen
bestemd voor Luik.
Nederland en de Oorlog.
De groote leening.
Het totaal bedrag der inschrijvingen
woede koelden: een bewijs van den die- op de staatsleening van 275 mlllloen
pen haat tegen Engeland. Er werd dien f 409,918;000.
dag veel, veel gedronken en geklonken.
De meeste inwoners bleven dan ook
binnen bij dit relletje. Een paar waag
halzen moesten het bekoopen en werden
mishandeld door een clubje dronken
mariniers-
Maar deze relletjes zijn lang geen re
De preferente Inschrijvingen zullen
geheel, de overige voor 50 pet. wordeD
toegewezen.
De Briefkaart van den heer Vliegen.
Het Fransche „Humanité" publiceerde
dezer dagen een schrijven van het soc
Maar deze relletjes zijn lang geen re- k Ka°erlid yiiegen, Wethouder van
gel. In het dorp, of hevelde lange vill i-|Amsterdam aan den vroegeren afge
vaardigde in den Duitschen Rijksda
Weil, die zitting had voor Metz. Weil
is nu uit Duitschland als Elzasser ge-
straat, die loopt van de Roomsche kerk
tot aan den Zeeboulevard, is het doodsch.
De bezetting is ingekwartierd in de
openbare gebouwen en de meisjes-ge
meenteschool nabij de kerk. Deze be
zetting doet zeer streng dienst op uit
kijk- en wachtposten, zoodat de bevol
king hier weinig last van heeft In den
omtrek van den Oosthoek, Le Zoute en
het Hazegras worden stallen opgevorderd
en in orde gemaakt voor de komst van
Duitsche cavallerie. De opeischingen zijn
ook hier streng doorgevoerd, zoodat
velen niets meer hebben.
Over de versterkingen binnen Knocke
kunnen we alleen het volgende meedee-
lcn aan het Grand Hotel van den heer
van Bunen staat een mitrailleuse, een
7.5 c.M. kanon bij Hotel Rex en een
kanon van hetzelfde kaliber bij den
Lekkerbek.
Over de verdere versterkingen tus
schen Knocke en de grens, is reeds veel
geschreven, doch niemand kan hier iets
van weten, daar het op doodstraf ver
boden is ook maar een voet in de dui
nen te zetten binnen de posten der
militairen.
■e*
Koninklijk Nationaal Steunsomité 1914.
Dat deernis met den grooten nood, die
vlucht en heeft dienst genomen in 't
Fransche leger Vliegen nu heeft den
afgevaardigde met deze daad niet alleen
geluk gewenscht, maar daarbij de hoop
uitgesproken, dat Weil afgevaardigde
van Metz blijven zal in de toekomst,
maar dan onder Fransche régimé.
Verschillende bladen hebben terecht
en scherp op deze neutraliteitsschennis
van een officieel persoon gewezen.
De N. Roit. Ct. schreef erbij, hoe
meer dergelijke domheden de socialisten
uithalen, hoe meer de minister van oorlog
op zijn hoede zal moeten zijn, en hoe
gevaarlijker 't is voor de natie.
Het volk schrijft nu
Het spreekt van zelf dat de briefkaart
van Vliegen aan Weill de uiting van
een geheel persoonlijk gevoelen was.
Ware dat niet het geval, zijn schrijven
had niet eerst door middel van de Hu
manité» in Holland bekend behoeven
te worden. Als voorzitter van onze partij
of als lid van de Nederlandsche Tweede
Kamer heeft Vliegen deze briefkaart na
tuurlijk niet geschreven.
Intusschen is het de vraag of onze
partijgenoot niet ook bij zijn persoon
lijke uiting voorzichtiger had gehandeld
zich eenige zelfsbeperking op te leggeo.
Uit een artikeltje in de N.R.Ct. blijkt
dat zijn briefkaart reeds wordt gebruikt
voor een zijdelingsche aansporing to*
den minister van oorlog om niet al te
matig te zijn in zijn eischen.
Raamsdonksveer 14 Jan.'15.
R. K. Gemengd Koor der Harmonie
9 De Eendracht
M. d. R.
Op waardige wijze critiek leveren is
een groote kunst. Zoo dachten we, toen
we Zondag j.l. het verslag van een
>Hoorder< lazen over de uitvoering van
Mullers Kerstoratorium te R'veer.
Critiek leveren is moeilijk en slechts
zij, die begaafd zijn met een goed op-
merkingsverstaod, niet een degelijke
ontwikkeling, met een uitgebreide
kennis betreffende het onderwerp en
met een eerlijkheidsgevoel, dat naar het
volkomene zweeft, kunnen dit.
In ieder gedeelte heeft de Hoorder
een subjectieve meeniog, welke telkens,
blijkt niet op ade genoemde fundamen
ten te rusten, ons opgedrongen, en t
is ons onmogelijk dit als waar te aan
vaarden.
Immers, verried zijn stuk niet een to
taal gemis aan kennis van Mullers werk,
als bij schreef over de vrije opvatting
van metrum en dynamiek. Had hij zich
de moeite getroost het werk een» te
bestudeeren, dan toch had hij met vol
doening kunnen constateeren, dat de
dirigent zich niet had losgemaakt uit
de banden door het stuk hem aange
legd.
Bleek daarenboven zijn te kort aa*
kenois uit de waardeeriog van deD En-
gelsolo, die wel-is-waar magnifiek ge
zongen werd, doch geheel buiten Mullers
kunstenaarsziel is omgegaan, omdat
die solo verwrongen was door een der
oudere H.H. Musici elders. Had Hoorder
Mullers^werk gekend, dan had hij du
opmerking moeten maken.
Hoe zouden zijn uitlatingen over 't
mooie: O, komen Stille Nacht, op
papier gekomen zijn, als zijn opmerkings
gave niet door een of ander was ge
stoord. Vraag leder toehoorder naar deze
gedeelten en zij zullen spreken over de
mooie piannissimo's, die gansch niet in
schrllW forto's ontaardden.
Hoe is het toch mogelijk, dat hij alle
zangers wijst op de slechte uitspraak
en dan aanstonds melding maakt van
iets goeds bij een der heeren gehoord
te hebben. Denk nu toch eens even na,
Hoorder 1 Bijna 50°/o van het Mannen
koor zijn onderwijsmannen 1 Zouden zij
hun invloed ongebruikt laten Enfin,
't gehoor moet hem wel in den steek
gelaten hebben, wat ook wel blijkt, als
hij spreekt over het werk van den reci-
tateur.
Zacht dringt zich de gedachte opIs
bij tusschenpoozen niet een onvriende
lijke geest bij Hoorder werkzaam ge
weest, die het gevoel verstompt, het
gehoor belemmerd en het verstand be
neveld heeft
En dat is' voor hem jammerDan had
er ook iets meer opbouwends in zijn
critiek gelegen l Dan was de dirigent,
die >prachtig werk leverde, zijn koor
beheerschte* niet weer direct neerge
haald. Wij, die den dirigent kennen op
muzikaal gebied, kunnen en willen die
uitspraak van Hoorder niet aanvaarden,
integendeel, de dirigent heeft blijk ge
geven, dat er weinig van Mullers kun
stenaars individueele is verloren gegaan,
omdat zoo weinig voor 't subjectieve is
opgeeischt.
Hij heeft het stemmenmateriaal ver
beterd, zonder er >zich wanende* opera
zangers van te maken. Hij heeft eer van
zijn werk en wachten hem gaarne met
nieuwe studiewerken.
Met dank voor opname
EEN ANDER HOORDER.
Vreeselijk ongeval te Etnrnen.
In den laten avond van Vrijdag op
Zaterdag had ten huize van den heer
R. te Emmen, een ernstig ongeval plaats
't Zal goed 11 uur geweest zijn, dat
de hulpbesteller Siersema, die met boven-
.hi. in 7tin eiscnen genoemd gezin in hetzelfde huis woont
(Deze uiting had ook wat .voorzichtiger. |en die nachtdien.t bad, gekerm hoorde.
van het
vau uiiv Io
De Oorlog
>p zi] vrccscnjK. uuuiit I -
