LANDBOUW,
GEÏLLUSTREERD
ZONDAGSBLAD.
■sr aansclwiwelijk Md -erloop
Uitgever van
deze Courant,
*45ctMtr3N4ei
in voortkomen.
Door den Secretaris wordt het con
cept-reglement voorgelezen.
A. H. van Honsewijk. Het is niet
als het vorig reglement.
Voorzitter. Neen, dit is gewijzigd en
in overeenstemming gebracht met de
gemeentewet. Ik zal ieder lid een exem
plaar laten brengen, dan kan men het
thuis op zijn gemak eens nazien.
A. H. van Honsewijk. Zoo kun je
tenminste geen aanmerkingen maken.
Voorzitter. Neen, dat geef ik u toe.
Als iets wordt voorgelezen, begrijpt
men de heele zaak niet zoo direct, daar
om zal ik een exemplaar bij de leden
laten bezorgen. In een volgende verga
dering kan men dan op- en aanmerkin
gen maken.
Op verzoek van een der leden worden
door den Secretaris die artikelen van
het oude reglement voorgelezen welke
in strijd met de gemeentewet zijn.
3. Bespreking geldleening.
Voorzitter. Dat is een critiek zaakje.
Een beroerde toestand. Zooals de heeren
weten hebben wij bij de Boerenleenbank
eene geldleening aangegaan. Die Boe
renleenbank nu heeft ons op een aardi
ge manier behandeld. Zooals U alleo
weet, waren wij bij contract overeenge
komen, de geldleening aan te gaan tegen
4%. Later brachten zij het op 4'/2 en
op 21 Augustus kregen wij een schrijven
dat het op 6'/a °/o werd gebracht. En
het mooiste van de geschiedenis is dat
het moest ingaan vanaf 1 Augustus. Dit
wisten wij eerst den 29 Augustus. Burg.
en Weth. hebben toen besloten daarop
geen antwoord te geven, want dat was
toch al te bar. Later kregen wij bij
deurwaarders-exploit opzegging van de
leening.
Toen zaten we in de pinarle
Ik heb toen direct alles geprobeerd
om de leening elders geplaatst te krij
gen. Ik heb naar de Dordtsche bank te
Rotterdam geschreven, naar de firma
Timmermans te Waalwijk en nog naar
een andere bank. Van deze laatste heb
ik echter niet eens antwoord ge
kregen.
De Boerenleenbank schreef dat zij
van den gemeente-ontvanger had ver
nomen dat de gemeente geen genoegen
neemt met de regeling door haar voor
geschreven. Uit het uitblijven van eenig
antwoord hadden zij de conclusie ge
trokken, dat de gemeente accoord ging
met de door haar gestelde regeling. Door
de geheele wereld was het percentage
gestegen. Zij hebben, alvorens daartoe
over te gaan, nog eenige weken ge
wacht en de vraag nog gesteld of de
gemeente de leening wilde verlengen
of aflossen.
Van de Dordtsche Bank te Rotterdam
is een schrijven gekomen dat zij met
het oog op de tegenwoordige omstan
digheden geen geld ter beschikking kan
stellen.
Van de firma W. Timmermans en
Zonen te Waalwijk is bericht ingeko
men, dat zij f 9000 ter leen wil geven
als het besluit van den raad door 4e
Ged. Staten is goedgekeurd en men ac-
cooré gaat met l8/a boven het promes
sen-disconto.
Toen is door Burgemeeater en Wet
houders besloten maar te betalen aan
de Boerenleenbank.
Dat schreven wij op 14 Januari.
Eenige uren nadat deze brief was, ver
zonden kregen wij het deurwaarders-
exploit. Wij hebben toen daarop direct
getelegrafeerd of zij de opzegging hand
haafden, als wij met de door haar gestelde
eischen accoord gingen. Daarop kregen
wij een telegram terug, wat luidde
Neen, brief volgt.
In den brief schreef de Boerenleen
bank dat zij de leening zullen laten
doorloopen, indien zij schadeloos werd
gesteld voor de te late aflossing.
Die kosten bedragen f 3.50.
Het is een beroerde toestand. Ik heb
gedaan wat maar mogelijk was. Ik ben
er expres voor naar Rotterdam gegaan,
want als ik het voor mijn persoon had
kunnen krijgen, dan had ik het gedaan,
alleen om de gemeente te helpen. Ik
ben overal geweest, doch telkens kreeg
ik nul op het rekest.
Van Beurden. Dus het plan is om
de zaak zoo voorloopig te laten loopen.
Voorzitter. Ja, voorloopig wel. Als
wij later eene leening moeten aangaan
voor de school, dan zou ik willen voor
stellen een grootere leening aan te gaan
en een vaste rentestandaard te contrac
teeren. Maar nu zitten wij in het net en
komt er maar uit.
Van Beurden. Dan is het 't best nn
bij de Boerenleenbank door te gaan.
Voorzitter. Was de toestand niet zoo
raar geweest, dan zou ik er zelf wel tus-
schen zijn gesprongen, maar nu lukte
het niet.
A. H, van Honsewijk. Met die f 6000
is dat in orde.
Voorzitter. Ja, dat is in orde.
A. H. van Honsewijk. Ik bedoel voor
aankoop van dat huis.
Voorzitter. Ja, ik begrijp u. Van de
week nog zullen wij het laten transpor
teeren, dan is de gemeente er de baas
over.
4. Bijdrage aan het waterschap >het
Zuideveld* in de kostea van herstelling
van het sluisje tegenover den watermo
len aan de Molenkade.
Het Dag. Bestuur vao den polder
schrijft dat het door den burgemeester
attent is gemaakt op den slechten toe
stand waarin het sluisje verkeert. Het
Dag. Bestuur heeft een en ander nage
gaan en besloten door den deskundige
van Mierlo een begrooting te laten ma
ken. Het werk zal f 80 kosten. Indien
de gemeente genegen is een derde in
de kosten te betalen, dan zal de ge
vraagde verandering worden aange
bracht.
Voorzitter. Met die kolossale regenval
van den laatsten tijd was de Dusse veel
gewassen. Er was een gat in het dijkje
gespoeld, waardoor veel water ging.
Daarom maakte ik het Dag. Bestuur
van den polder er op attent. Daarop heb
ik dezen brief gekregen.
Die kleine deuren, die bij het sluisje
hangen, zijn voor rekening van de ge
meente daar gehangen.
Alvorens echter mede in de kosten
te voorzien, zou ik eerst willen weten
hoe zij van plan zijn er verandering aan te
brengen, want maken ze de deuren te
kleiD dan hebben wij geen toevoer van
water genoeg en maken ze ze te groot,
dan krijgen wij te veel water.
Wanneer wij eerst een teekenlng krij
gen, dan zou ik wel mede in de kosten
willen voorzien, echter nooit meer dan
,f 25.
A. H. van Honsewijk. Het polderbe
stuur schrijft dat het bij verbetering geen
belang heeft. Doch ze hebben er wel
terdege belang bij. Ze laten altijd wa
ter door en dan moeten ze nu niet gaan
zeggen dat ze er geen belang bij hebben.
Voorzitter. Daarom zou ik eerst een
bestekje willen hebben om te kunnen
zien waar wij ous geld aan geven. Wat
u daar zegt kunnen wij tevens in het
schrijven vermelden.
Van Beurden. Hoe werd dat vroeger
gedaan.
A. van Honsewijk. Toea werd alles
geheel voor rekening van het Zuideveld
gedaan.
Van Beurden. Als zij er belang bij
hebben, dan moet het maar voor hun
rekening worden gedaan. Weliswaar
heeft de gemeente er in zooverre be
lang bij dat zij zorgen moet voor goed
drinkwater. Maar daar staat alweer te
genover dat de polder er het meeste
belang bij heeft, dat de ingelanden alle
gegoede menschen zijn en veelal buiten
de gemeente wonen.
Een bestek van zoo'n klein werkje te
maken, loont de moeite niet.
Voorzitter. Ze willen het geheel anders
maken daarom zou ik eerst willen we
ten hoe ze het zullen laten doen.
Wethouder v. Honsewijk. Toea wi
eenige jaren geleden eene verbete
ring Heten aanbrengen waarmede
zij ock ten zeerste gebaat waren, vroe
gen wij eene kleine subsidie, doch kre
gen ze niet. Nu zij iets wil laten doen
waar ze zelf belang bij trekken zou er de
gemeente in moeten bijdragen.
A. H. van Honsewijk. Als ze water
te veel hebben laten ze 't maar loopen,
doch hebben ze er behoefte aan dan
trekken ze maar.
Van Beurden. Ik zelf ben ingeland
doch als lid van den raad zeg ik dat de
polder moet betalen en niet de ge
meente.
A. H. van Honsewijk. Ze nemen ner
gens notitie van.
Van Beurden Als het polderbestuur
geen verbetering laat aanbrengen, dan ke
rnen wij misschien toch nog in moei
lijkheden. Zegt dat zij het niet in orde
laten brengen, kunnen wij er haar dan
toe foe forceeren.
T. v. d. Pluym. Ik zou niet te veel aan die
ouden toestand laten veranderen, want
dan krijgen we beslist minder water.
Voorzitter. Daarom juist zou ik heb
ben willen weten, hoe zij de verande
ring wenschten aan te brengen. Nu de
raad echter van meening is dat de ge
meente in de kosten niet behoeft bij te
dragen en de polder veel belang heeft
bij verbetering. Zal ik het bestuur
schrijven dat zij alleen de kosten moeten
dragen. Tevens zal ik het bestnur nog
verzoeken ons te willen medcdeelen hoe
zij de verandering wil laten aanbrengen.
Als ik alles eens goed naga, dan
geloof ik dat het daartoe verplicht is.
In dien geest zullen wij dan maar
schrijven.
5. Ingekomen stukken.
Een schrijven van de commissie tot
rogge-aankoop, district Gilze.
De commissie schrijft dat alles ge
daan moet worden tegen opdrijving van
brood- en roggeprijzen. Daarom zal
geen enkele rogge meer gemalen mo
gen worden doch steeds vermengd zijn
met tarwe. Voor veevoeder mag rogge
evenmin worden gebruikt.
Daarna wordt door den Secretaris
voorgelezen een concept-verordening
houdende maatregelen tegen vasthou
ding of prijsopdrijving van graan, meel
en brood te Dussen.
Daaruit blijkt dat het verboden is
witte brood te bakken voor den ver
koop, te verkoopen of voor den verkoop
in voorraad te hebben, met uitzondering
van klein goed als kadetjes enz.
Verder is het verboden roggebrood
te bakken, te verkoopen voor den ver
koop in voorraad te hebben of te ver
voeren, tenzij het brood voor de helft
vermengd is met tarwe.
Voorts bepalen Burg. en Weth. welk
gewicht het brood moet hebben. Dat
gewicht moet op het brood vermeld
staan evenals de naam van den bak
ker. Het brood moet aan de gestelde
eischen voldoen.
Iedere bakker is verplicht een exem
plaar van de verordening, die ze koste
loos ter secretarie kunnen verkrijgen, in
zijn winkel duidelijk zichtbaar op te
hangen.
Het is verboden binnen de gemeente
rogge of roggemeel, al dan niet ver
mengd met andere graansoorten, te
vervoeren zonder geleibiljet, afgegeven
door of namens Burgemeester en Wet
houders. Aan molenaars, meel- en
graanhandelaren is het verboden rogge
of roggemeel, al dan niet vermengd met
andere graansoorten, in voorraad te
hebben, tenzij gedekt door galeibiljetten.
Van KrimpeD. Staat er niet bij hoe
veel rogge gegeven moet worden.
Voorzitter. Dat is hetzelfde gebleven
als destijds al eens is gezegd.
Van Krimpen. Nu is alles veel duur
der geworden.
Voorzitter. Dat het brood zijn ge
wicht moet hebben is wel goed, want
de arme man is er maar de dupe van
en dat zou smerig zijn als dat kon blij
ven bestaan.
Van Beurden. Ik vrees dat die bepa
ling van het gewicht niet veel zal uit
halen. Bij het bakken wordt het brood
lichter. De Rechtbank heeft ook al eens
uitspraak gedaan. Bovendien, waarom
zouden we de bakkers aan banden gaan
leggen, andere industrieën behouden
toch ook hun vrijheid.
Voorzitter. Als het nu eenmaal wet
is, dan moet het gehandhaafd worden.
Van Beurden, de concurrentie is er
toch nog.
Wethouder van Honsewijk. Dat is we
waar, doch wij weten allen dat er vee
arme menschen bij hun bakker achter
zijn met betaling en daardoor verplich
ting hebben aan hem. Dat die nu de
dupe zouden moeten worden is niet zoo
als het behoort.
Van Beurden. Dat is alles waar, doch
er staat weer tegenover dat wij voor
zichtig moeten zijn, om iemand de wet
voor te schrijven.
L, v. d Pluijm. Ik heb toch rogge
waar je geen brood van kan bakken.
Als het een dag of 3 of 4 oud is valt
het in stukken. De bakker wil de rogge
dan ook nog niet voor niets hebben.
Voorzitter. Als er tarwe doorheen
gemaald wordt zal het misschien goed
zijn. Je mag niet ei,kel rogge laten ver
werken anders krijg je een procesver
baal.
Schrijven van Ged. Staten, houdende
goedkeuring begrooting dienstjaar 1915.
Procesverbaal van kasopneming.
Uit het onderzoek was gebleken dat
de boeken regelmatig waren bijgehou
den.
Schrijven van Ged. Staten dat aan
burgemeester van Honsewijk op zijn
verzoek met ingang van 1 Januari eer
vol ontslag is verleend.
Schrijven van Ged. Staten, houdende
eenige aanmerkingen op de gemeente
rekening.
Leemans. Mijnheer de Voorzitter, ik
wenschte nog even terug te komen op
die rogge-kwestie. Als ik het goed be
grepen heb, moet je maïs gaan koopen
en je rogge laten liggen.
Voorzitter. Dan moet ge je rogge
verkoopen. Je behoeft daarvoor maar
naar het raadhuis te gaan en dan krijg
je een bewijs. Voor dat bewijs krijgt ge
je geld.
Leemans. Indien je slechte rogge hebt
dan krijg je voor die slechte evenveel
als voor de goede soort. Je verkoopt dus
zonder monster.
L. v. d. Pluijm. In andere streken
hebben ze voor rogge maïs gekregen.
De maïs is zeker 3 cent duurder. Waar
om doet de regeering dat hier niet
eveneens.
Voorzitter. Daar moet de organisatie
voor zorgen.
L. v. d. Pluijm. Die heeft er reeds
genoeg voor gedaan. Waarom geen ge
lijke behandeling.
Niets meer aan de orde zijnde en
niemand meer het woord verlangende,
sluit de Voorzitter de vergadering.
dan nn, in dezen rampzaligen tijd, nu de
gansche maatschappij uit haar voegen ligt,
dat de landbouw het fundament is onzer
samenleving, dat het samengestelde geheel
van ons samenleven in al ziju deelen innig
'verbonden is met en absoluut afhankelijk
is van wat de bodem oplevert, dos van den
landbouw en den landbouwer. Tarwe, rogge
haver, bloem, de couranten staan er vol van
en elke boer, grondbezitter, eigenaar of ge
bruiker van een stukje grond, hoe klein
ook, is reeds lang tot de overtuiging ge
komen, dat het zijn dure plicht is, in het
belang van het algemeen, zijn bodem, zijn
stukje grond dit zoo productief mogelijk te
maken. De Nederlandsche bodem moet dit
jaar 'n ongewoon grooten oogst opleveren; zijn
productievermogen moet tot maximale boogte
opgevoerd worden. Iedere landbouwer is
verplicht, dit jaar althans, zijn bedrijf zoo
intensief mogelijk te voeren. Die taak is
gelukkig niet moeilijk te verrichten, want
hoe beter de landbouwer op die wijze zorgt
voor het algemeen belang, hoe meer voordeel
bij zich persoonlijk doet. En ook niet,
omdat de middelen tot opvoering van den
oogst gelukkig nog niet ontbrekeD. De
kunstmeststoffen, in de allereerste plaats
noodig, om krachtig te boeren, om iederen
bodem wat te doen voortbrengen, staan tot
onzen dienst. Door het wijze beleid onzer
Regeering is er gezorgd, dat de noodige
voorraden superfosfaat tot beschikking van
de landbouwers gesteld worden ook ammo
niak en salpeter ontbreken niet en zeer
gelukkig kuunen de kalizouten iu onbeperkte
hoeveelheden ingevoerd worden.
Dit laatste feit is van niet te onderschat
ten beteekenis, Overal waar men niet gewoon
is, kali te gebruiken, behoort men bet dit
jaar .Joch te doen, al was bet maar, om te
probeeren. of de bodem niet wat meer wil
oplevereD dan hij tot heden deed. Gelukkig
dat we kaïniët en andere kalizouten kunnen
krijgen en niet minder gelukkig, dat het
artikel niet veel duurder is dan andere ja
ren, niet vee). Het zal hoogitens enkele
centen zijn per 1 CO K.G. Er is een maar.
De boeren en anderen, die kalimeststotfen
noodig hebben, moeten dit jaar een beetje
voortmaken mogen niet talmen met de be
stellingen, want ge begrijpt dat de spoor
wegen langzamer vei voeren dan gewoonlijk
eu ook dat de mijnen en fabrieken minder
snel kunnen afleveren. Trouwens ook met
het oog op den besten tijd voor de aanwen
ding van kainiet b.v. doet men goed zich
te haasten. Voor de weide, voor aardapj elp,
voor haver, erwten, klaver enz. is het nu
de gescbikste tijd de kalibemestiog kaïniet
of 4ö°/0 kalizout uit te z*aien.
Ik horinner hierbij de Nederlandsche
landbouwers aan hun plicht om dit jaar de
kalibemesting op den juisten tijd, d.w.z. nu
zoo spoedig mogelijk op het land te brengen
eu met het oog op een zoo groot mogelijke
oogst met be hoeveelheden niet te karig te
zijn.
Berichten van Maandag.
Van het Turksch- Russische gevechts
terrein.
KONSTANTINOPEL, 1 Febr. (Wolff.)
Het telegraaf-agentschap Milli krijgt van
zijn correspondent in Isjau (een plaats iu
Tarksch Lazisten, bij de Russische grens)
een bericht, volgens 't welk de Turksche
troepen sedert een week herhaaldelijk aan
vallen der Russen op Norpikoeprus en Ka-
mopwas hebben afgeslagen. Ondanks hun
overmacht hebben de Russen de vlocht ge
nomen, na bij hun laatsten aanval 210
dooden te hebben laten liggen. Op hun
vlucht hebben zij Mohammedaansche dorpen
in brand gestoken.
Van het Westelijke gevechtsterrein
PARIJS, 1 Febr. (Reuter.) Officieel.
Op het noordelijk deel vau het front zijn
hevige artilleriegevecbten geleverd.
Ten zuidoosten van Yperen hebben de
Du.tschers op de schansen ten noorden van
bet kanaal aanvallen ondernomeD, die on
middellijk door het vuur van onze artillerie
en infanterie zijn gestuit.
In Champagne hebben wij ten noorden
van Mesnil les Ilorlus (ten oosten van
Perthes) de bevestiging onzer stellingen
voor een door ons bezet bosch voltooid.
In Argonne, waar de Duitschers in de
laatste gevechten groote verliezen schijnen
te hebben geledeD, is de dag betrekkelijk
justig voorbijgegaan.
Van het Oostelijke gevechtsterrein.
WEENEN, 1 Febr. (Wolff.) Olficieele
kennisgeving nit het groote hoofdkwartier:
In Russisch Polen en West-Galicië zya
gisteren hevige gevechten geleverd. Het
heldere weer, dat verkenningen begunstigde,
gaf aanleiding tot tal van gevechten en
schermutselingen tusschen verkenningsaf-
deelingeD, waarbij op verscheidene punten
door onze troepen plaatselijke voordeelen
zijn behaald,
De algemeene toestand in de Karpathen
is sedert de laatste gebeurtenissen onver
anderd. Nieuwe aanvallen der Russen ten
westen van den Lupkowerpss zijn afgeslagen.
Bij een gevecht in het bergwoud hebben
onze troepen vijf officieren en 800 man van
de Russen gevangen genomen, twee kanon
nen en twee machinegeweren buit gemaakt.
In öoekowina is niets van belang gebeurd.
Oostenrijk en Servië.
WEENEN, 1 Pebr. (Wolff.) Naar 't groote
hoofdkwartier meldt, is de toestand op het
zuidelijke gevechtsterrein onveranderd.
De Duitschers zetten den oorlog tegen de
Engelsche heinde Is schepen voort.
De Duitschers beginnen het nu pas te
meenen met hun strijd tegen de Engel
sche handelsschepen. Sedert Zaterdag
hebben zij niet minder da» vier Britsche
koopvaardijschepen in den grond ge
boord, een vijfde beschadigd en eenige
andere, doch vruchteloos, achtervolgd.
Het merkwaardigste van het geval is,
dat drie dezer schepen tot zinken zijn ge
bracht in de Iersche Zee, dat wil zeggen
tusschen Engeland en Ierland, heelemaal
aan de westzijde van Groot-Brittannlë,
waar men niet zoo gemakkelijk Daitsche
onderzeebooten (want daarom gaat het
hier) zou hebben vermoed.
De >U 21c, die hier bezig is geweest,
is een van de nieuwste Duitsche onder
zeeërs, gebouwd in de jaren 1912, en
13 op de Germania-werf en verplaatsende
840 ton boven en 890 ton onder water.
Wel zijn er nog nieuwere en grootere,
maar daaromtrent is niets naders bekend
en in ieder geval wordt hier de schul
dige met naam en toenaam genoemd.
De machines van de >U 21« ontwikke
len 1800 paardenkrachten, waardoor aan
de boot boven water een snelheid ven
17, onder water een van 12 knoopen
per uur verzekerd wordt, Verder heeft
de onderzeeër drie torpedo-lanceerbui-
zen.
Het is bijna niet aan te nemen, dat
een onderzeeboot van dit type op avon
tuur zou gaan, zoo ver van honk. als zij
niet zeker was hier of daar aanvulling
van haar petroleumvoorraad te kunnen
verkrijgen. Maar waar Of varen er nog
vermomde hulpbooten rond van de Duit
sche marine
Men kan het doel van het optreden
der Duitsche duikbooten gemakkelijk
bevroeden. Het is een antwoord op de
pogingen van Britsche zijde om Duitsch-
laud uit te hongeren door het geheel
en al van de buitenwereld af te sluiten.
Door de scheepvaart te bedreigen, ook
aan de zoo veilig geachte Engelsche
westkust, veroorzaakt Duitschland, behal
ve rechtstreeksch verlies, hoogere vrach
ten, en hoogere assurantie-premiën en
daardoor stijging van de prijzen der^le-
vensbehoeften in het Vereenigd Konink
rijk, waar men van aanvoer van buiten
af zoo afhankelijk is.
Het eerste schip, dat Zaterdag al in
de morgenuren in de Iersche Zee door
De Landbouwer en de Oorlog.
Een ieder diaagt zyn last in deze ernstige
tijden allen krijgen we ons deel thuis,
soms vooruit gevreesd, vaak onverwacht. En
gewillig kwijten we ons van de ons opge
legde plichten, verrichten we de taak, welke
de tijdsomstandigheden van ons vorderen,
dragen we het verlies, dat we toch niet
konden afwende» en storten we daarenboven
nog blijmoedig onze gaven op het altaar der
menscbenliefde, blijde als we zijo, wij Neder
landers, dat we tot heden gespaard bleven
voor den geesel des oorlogs. Een ieder
heeft zyn buitengewone taak in dit oorlogs
jaar De landbouwers niet het minst. Hij
allereerst. Is bet ooit duidelijker geblekeD
Opgenomen in het
Verschijnt wekelijks.
schat van Illustraties
Verkrijgbaar'
bij den
(fr. p. post 52ets.)
Proef ii ummers
op aanvrage gratia.
De Oorlog
▼an den Oorlog:.
De geringe prijs aal voor
geen onzer lezers een beletsel
zijn om in te teekenen.
ENTEEKEN BILJET,
Ondergeteekanda wanaeht garagald te oatvsngon,
GEÏLLUSTREERD zondagsblad
tegen dan prijs Tan 45 aaots per S iBaonrtan.
Woonplaats. 1L
