Nummer 66.
Zondag 15 Augustus 1915
38e JaargaDg
Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen.
Waalwpsclie Stoomdrukker!) Antoon Tielen.
Eerste Blad.
WMIliè
De Oorlog.
Dit nummer bestaat
uit TWEE bladen
VERSLAG t" T
FEUILLETON.
Telefoonnummer 88. Telegram-Ad vei1CHO.
.7)
(Wordt fervolgd.)
Witlvpschf «n Langstraalscüe Courant,
Dit Blad verschijnt Woensdag- en Zaterdagavond.
Abonnementsprijs per 3 maanden f0."5.
Franoo per post door het geheele ryk f 0.90.
Brieveningezonden stukkengelden eer/raneo te zenden aan den
Uitgever.
UITGAVE
Paus OB& Aj)VMTiimlN 10 cent per regel; minimum 6 regels; greote
letters naar plaatsruimte. Advertentiën 8 maal ter plaatsing opgegeven
worden 2 maal berekend. Voor plaatsing van een groet aantal regels en
advertenties bij abonnement worden speciale zeer voordeelige contracten
gesloten. Reclames 15 cent per regel
w Koophandel en Fa
brieken te WAALWIJK, betreffende
oen toestand van den handel, de
nijverheid, de scheepvaart en van
den land- en tuinbouw over het jaar
Landbouw in Waalwijk.
Ook 1914 was voor den landbouw
over het geheel een gunstig jaar.
Het gras gaf een zeer goed beschot.
Het hooi werd prachtig gewonnen en
binnengehaald. De prijzen waren gelijk
aan die van het vorig jaar. Het hooi in
den buitenpolder gold f 12 a f 13, dat
in den binnenpolder het z. g. >gemest<
hooi f 13 <1 f 14. Voor toemaat als Wel-
degras werd betaald f 32 per H. A.
De rogge en tarwe, ofschoon goed
gewassen, gaven te veel slroo en te
weinig beschot.
De aardappelen gaven wederom een
ruimen oogst van goede kwaliteit. Klel-
aardappelen golden van 12,50 101(3,75,
zandaardappelen van f 1,75 tot f2,50.
De uitvoer naar Dultschland aanvankelijk
vrij groot, vermeelderde nog in het late
najaar door den oorlog. Met een nieuwe
soort de z.g. Roode Starwerden uit
muntende resultaten verkregen.
De opbrengst van erwten, doch vooral
van boonen was zeer groot.
Het vee was ook in 1914 duur, schoon
over het geheel iets goedkooper dan
het vorig jaar. Vet vee gold 45 h 50
ct. per '/s K-G. (schoon), vette kalveren
60 h 80 ct. per KG. (bruto), nagenoeg
rijpe kalfkoeien f250 a f325. In de twee
laatste maanden des jaars liepen de hier
genoemde prijzen terug. In het begin
van 1915 echter herstelden zij zich weer.
Behalve de vlekziekte der varkens, die
ook hier nogal veel offers eischte, kwa
men er geen besmettelijke veeziekten
voor.
De groenten- en vruchtenteelt nam we
der in be eekenis toe. Ook nu weer
Van .DE ECHO VAN HET ZUIDEN."
Het jonge me<»js, wie het toezicht over de
beide kinderen was toevertrouwd, zond den
vorigen avond de dianetbode weg en wilde
alleen by de kinderen blyven - des morgens
vindt de moeder baar kinderen dood ofdood
ziek vergiftigd, vermoord. Op wie zoudt
gijzelf een gevol van verdenking werpen?
Wie zoudt gyzelf in snik een geval voor de
moordenares bonden?
Met een loerenden blik zeg hy tot haar op.
Hy bemerkte den heftigen zieleatryd op baar
bleek gelaat en een fyn laobje krolde zijn door
een dichten baard verborgen lippen, Hy ge
loofde thans zeker van nyn zaak te zyn.
En Clara? Zij vond in haar ontzattenden
angst geen woorden om hem te antwoorden.
Zy vond geen uitweg uit den doolhof barer
gedaohten, dia haar zie) bestormden. De woor
den van dea dokter waren zoo klaar, zoo koud,
zoo duidelijk, zoo on wederleg baar, dat zij aan
al baar leden beefde. Wae sy inderdaad de
moordenares* Zy trachtte tevergeefs siob
het gebeurde in den afgeloopen nacht te binnen
te brengen. Zy herinnerde sich nog, dat sy
het dienstmeisje weggezonden bad; sy daobt
er nog aan, dat de kinderen rustig waren in-
geslapenook herinnerde zij sich den vreese-
ij n ^roonB» d'e baar geest gekwald, gemar
teld had of was die droom werkelijkheid
geweest? Had zij slechts in haar koortsachtige
opgewondenheid geloofd te droomen en bad zij
m werkelijkheid de gruwzame daad bedreven
niet slechts in den droom, maar in
werkelijkheid de moordenares?
De dokter tred op beer toe, legde de hand
werden weldeakkers voor dat doel aan
gelegd.
Een beambte der Nederlandsche Po
mologische Vereeniging, wien Waalwijk
als standplaats is aangewezen, schrijft
ous dienaangaande o. m.
Sedert mijne plaatsing alhier (1912)
is op het gebied van de vruchtenteelt
in deze omgeving een aanmerkelijke
vooruitgang merkbaar. Verschillende
kleinere en grootere boomgaarden en
ook fruittuinen werden door tusschen-
komst van de Nederl. Pomologische Ver
eeniging aangelegd, terwijl ook vele
particulieren in navolging van het werk
onzer Vereeniging, zelf fruittuinen gin
gen aanleggen.
De oudste tuinen hier onder onze lei
ding aangelegd, bewijzen reeds vol
doende, dat de gronden te Waalwijk
zeer geschikt zijn voor de vruchtenteelt
en vooral voor de teelt van klein fruit.
De verschillende aanplantingen hier in
de omgeving trekken dan ook jaarlijks
vele bezoekers uit andere deelen der
provincie.
Wij meenen dus te mogen melden,
dat in dat onderdeel vao den tuinbouw
hetwelk speciaal door de Nederlandsche
Pomologische Vereeniging wordt bevor
derd, met name de fruitteelt, een zeer
groote vooruitgang en verbetering in de
laatste jaren merkbaar is en wij twijfelen
dan ook niet of meerdere gronden rond
om Waalwijk zulleD voor deze teelt be
schikbaar worden gesfeld.
Landbouw in Baardwijk en Besoijen.
Hier was de algemeeoe toestand, be
houdens kleine verschillen, ongeveer ge
lijk aan dien van Waalwijk.
Uit Oudheusden c. a. meldt men ons
De uitkomsten van het landbouwbe
drijf over het afgeloopen jaar waren
middelmatig te noemen. De graange
wassen gaven een slechte opbrengst,
terwijl de kwaliteit van de rogge zeer
slecht was. Daarentegen gaf de haver
een goed beschot.
De prijzen der aardappelen, waarvan
opbrengst en kwaliteit goed waren, wa
ren hoog.
Doperwten leverden een goed be
schot bij flinke prijzco, die als gewoon
lijk, langzamerhand daalden tot 4 a 5
zacht op haar Behouder, boog zich zoo dicht
tot baar voorover dat zyn lippen haar oor
aanraakten, en fluisterde toen
Clara, dat meisje, dat de daad van wraak
zucht beging, bezit een vriend, een vriend,
die haar trouw sou syn tot in den dood. Het
ligt in zyn hand om de sporen der miadaad
uit te wiBcch*n, bij is art», by behoeft sleebt»
den dood vaa het kind uit een natnarlyke
oorzaak ta verklaren. In zyn macht ligt bet
de aanklacht te doen veratommeu ol er gevolg
aan te do-n geven. Ddie vriend ie daartoe
bereid. Hy bemint h-at meisje met vnnr, hy
verlangt er vang naar de alanke gestalte van
de achoone moordenares in zyn armen te elai-
ten wat beteekent voor hem die misdaad?
Hy begrypt xe, hy begrypt, dat de woeste
wraaktDcht de meneohen tot znlke daden
drijven kan. by begrijpt en vergeeft dat. Hy
wil de sohoone moordenares redden, wil haar
onder zyn beecherming nemen niemand ter
wereld zal haar verdenken, zal baar beieedigen
of baar aanklagen.
Hy weet een middel om telfs de aanklacht
der moeder van het gestorven kind te doen
verstommen, hij beschermt de sohoone moor-
denarea tegen de geheele wereld, wanneer ay
er in toestemt zyn vrouw te worden, wanneer
xy het sich laat welgevallen, dat die vriend
baar liefheeft en haar in zyn armen sluit.
Hij bad zich nog diepsr tot haar neergebo
gen als een booxe demon stood hy neven
baar; zyn gloeiende oogen verslonden als het
ware haar geBtaltezyn beete adem brandde
op baar wangen, met beide handen bad hy haar
schouders omvat en trachtte haar nader en
nader naar sich toe te trekkeD. Een woeate,
bovenaardsohe kraoht scheen er in zyn blikken,
in zyn woorden, op zyn gelaat te liggen.
Clara kon sioh aan deze hypnotische macht
niet onttrekken. Zooals de vogel dea tooverblik
van den slang niet ontwijken kan, maar steeds
nader en nader op xyo vreeselyken vijand
toefladdert, zoo kwam Clara steeds dichter by
hem, haar hoofd leanda achterover, het lag als
het ware aan zijn borst, haar oogen waren
naar boven gariaht en sagen hsm met angst
vollen blik aan, terwyl het in syn oogen
cent.
Io kruisbessen gaat de teelt achteruit
in verband met het voorkomen van de
Amerlkaansche kruisbessenmeeldauw.
Toch was het gewas goed en de prij
zen hoog.
Zwarte bessen, alsmede roode, waren
aan goede prijzen zeer gewild. Voor
zwarte bessen varieerden de prijzen van
f0 14 tot f 0,11, voor de roode bessen
van 4 a 6 cent. De tuinders hadden over
het algemeen een middelmatig jaar.
Appels, peren enz. leverden een ruime
opbrengst. De prijzen echter waren laag.
Van weidevee waren de prijzen in het
voorjaar zeer hoog. In den loop van den
zomer bleven zij op prijs. Aangezien het
vee slecht groeide en niet vet weidde,
leverde het den veehouder geen gunstige
resultaten op.
De nijverheid Is alhier van geringe
beteekenis. Een steelen- en hooiharken-
fabrlek is in Mei 1914 overgegaan aan
de N. V. Eerste Nederlandsche Steelen-
fabriek, gevestigd te Oudheusden. We
gens de critieke tijdsomstandigheden
kon zij niet bogen op goede resultaten.
Uit Veen c. a. schrijft men ons
De fruithandel, onder zeer ongunstige
omstandigheden begonnen, is nochtans
zeer gunstig verloopen, zoodat in geen
jaren zooveel verdiend schijnt als in 1914.
Met uitzondering van enkele peren
drogerijen, die alleen gedurende eenige
maanden in het jaar werken, een sigaren-
en tabaksfabriek, bestaat hier geen nij
verheid.
De inkomsten der perendrogerijen
waren goed, die van de andere inrich
tingen gewoon.
Land- en tuinbouw zijn ondanks den
oorlogstoestand bijzonder goed geweest.
Wel was in 't begin van Augustus eene
kleine Inzinking waar te nemen, maar
in 't najaar viel hiervan niets meer te
bespeuren.
De paarden- en veefokkerij was in de
zomermaanden buitengewoon goed, later
(Augustus) vrij goed, de laatste maanden
weer goed. Scheepvaart bestaat in deze
gemeente niet.
Uit Andel bericht men
De opbrengst van de verschillende
landbouwgewassen was in 1914, mede
tengevolge van de hooge marktprijzen,
triomfeerend lich te.
Eq thans omvatte hy baar plotseling met
de armen, bief htar op en kuste met hevig
heid baar wangen.
Clara, Clara, flnisterde by. Gy stemt
toe, gy wilt de myne worden, o, laat de laffe
menscben dan zeggen, wat sy willen. Laat hen
maar de aanklacht indienen, ik, ik zal n
verdedigen ik sal z besehermen. En zl hebt
gij de daad bedreven, wat ia daaraan gelegen
Wat is een menscbenleven meer of minder
Ik bemin n om deze daad nog vnriger, oog
inniger. Dose daad ik soa se ook gedaan
hebben deze koenheid, deze energie om
zich te wreken o, se maken n in infon
oogen nog begeerenswaardiger. Gy hebt
getoond, dat gij n niet ongestraft beieedigen,
beschimpen laat oog om oog en tand om
tand gy hebt 't werk der wraak voltooid
ik bemio u om deze daad, lieve Clara/
Weder wilde by haar tegen sioh aandrokken,
weder wilde by huar kassen, doch zyn woorden
hadden do verlamming, die over baar gekomen
scheen, doen wyken, Met bliksemsnelheid sohoot
de gedachte haar door do ziel, dat zy erkende
Bcbnldig te zyn, wanneer sy de vrozw werd
vod den duivel in menschengedaante, dat sy
reddeloos verloren was wanneer sy sioh over
leverde aan dezen man.
Op hetzelfde oogenblik rees het beeld van
baar geliefde voor baar op, bet beeld van den
stillen eenvondigen kanstenaar. Zy blikte in
zyn zachte, door de idealen des levens glan
zende oogen ay zag zijn kalm gelaat, waarover
een uitdrukking van lichte melancholie xweefde
sy hoorde zyn zachte, klankrijke stem sy
hoorde de woorden der liefde, de woorden van
geestdrift van zyn lippen en met een
toornigen kreet stiet sy den dokter van zich,
soodat hy eenige passen achteruit tuimelde. -
Ellendige stamelde sy met bevende
lippen, terwijl baar oogen van edelen teorn
flikkerden, ««looft gy my door znlke kansten
te binden My in «v lasoht te brengen
Clara ik waarschnw n 1
Byna had ik nw duivelachtig voorstel
zangenomen. giDg sy. diep ademend voort.
Maar nog op ket laatste oogenblik ver-
soheen de beschermengel, die myn leven, mjjn
zeer goed. De frultopbrengst gaf ook,
doordat de prijzen zich In het laatst van
Augustus aanmerkelijk verbeterden, re
den tot tevredenheid.
De veehouderij en de melkerij waren
in 1914 voordeelig. De nijverheid en de
scheepvaart bleven tot 1 Augustus on
veranderd, na dien tijd is bijna een al-
geheele stilstand ingetreden.
Uit Wijk:
De industrie in deze gemeente is van
weinig beteekenis. Alleen de N. V. »de
Vlijt*, zijnde een manden- en stoelen-
fabrlek, Is voor deze gemeente belangrijk.
Vele stoelen en manden worden aldaar
gemaakt en naar het buitenland uitge
voerd, nl. Dultschland, Engeland en
Belgiëaan deze inrichting is tevens
verbonden een groote teenscbilierij.
Tijdens den oorlogstoestand is de uit
voer van manden en stoelen naar het
buitenland geheel gestaakt.
In deze gemeente behooren thuis, 3
zeilschepen van 10 tonnen en daarboven,
benevens een schroefstoomboot, welke
steeds met goede vrachten van uit deze
gemeente naar Rotterdam vaart.
De handel in fruit was over 't alge
meen traag met lage prijzen, tengevolge
van de abnormale tijdsomstandigheden
in Augustus. Overigens was de handel
goed met hooge prijzeo.
De veeteelt leverde minder goede
resultaten op, eveneens tengevolge van
de algemeenè malaise.
Voor den oorlogstoestand was die
handel vlug met goede prijzen.
De veldgewassen waren over het al
gemeen ook niet gunstig te noemen.
Van het Oostelijke gevechtsterrein.
ST. PETERSBURG, 11 Augustus.
(P. T. A.) Officieele mededeeling van
den generalen staf
Op de wegen naar Riga hebben onze
troepen in den avond van den 9den
met succes aanvallen van den vijand
van over de rivier de Eckau met succes
afgeslagen.
In de streek van Jacobstadt hebben
wij de Dultschers uit de buurt van
Schoenberg verdreven.
ziel nit nw macht redde. En zelfs wanneer ik
de misdaad bedreven bad, wanneer ik wer
kelijk nit blinde wraakzucht die onschuldige
kinderen had gedood, dan zon ik n niet volgen,
al kondt gy my van schande en dood redden.
Ik sou de gevolgen van mfjn daad dragen
ik zon met ro$n leven boeten, wat ik misdaai
had I Geen woord meer I Nader mij niet
ik zal om haip roepen en nw schandelijk
plan voor de geheele wereld blootleggen. Doe
gj] nw plicht thans ken ik geen srrees
meer 1
Trotsch opgerioht verliet zy de kamér. In
de gang herademde sy diep. Thans w at zy,
wat haar ta doen stond. Snel nam zy hoeden
mantel, opende de gangdenr. ging matig en
selfbewnst de breede trap af, trad bet hnis
nit en sohreed langzaam door de straat, nadat
ay nog een smartelyken en toob trotschen blik
op de vensters van het buis geworpen bad,
waarin zy deontsettendstenren baars levens bad
doorgebracht.
Dokter Middelwald had het niet gewaagd
haar te volgen. By knarste met de tandenen
ayn hand omklemde met krampaohtig geweld
de leaning van den stoöl.
Hare zaak neme na de vrye loop 1 siste
by tnssoben de tanden.
Daarop schreed hy naar de kleine tafel in
den hoek neven een schoorsteen, waarop zich
een waterkaraf onverscheidene glazen bevoodeD.
Hy scbonk sioh een glas water in en dronk
bet Boel nit. Toen hy bet glas nederzette, Viel
zyn blik op een klein doosje, dat achter de
andere glazen, als bet ware verscholen achter
den rund van bet presenteerblad lag.
Een spotachtigen lach deed syn lippen
krollen. Hg nam bet doosje op en opende bet.
Er was nog een weinig wit poeder in en toen
by dat bemerkte, knikte by met het heofd,
deed het doosje weder dicht en legde het op
zyn ozde plaats.
Ik daoht het wsl 1 bromde hy in syn
baard.
Op dit oogenblik werd haastig de denr der
kamer geopend. Rnstig wendde de dokter zich
om. Metronw ?on Oldekammer was binnen
getreden.
Waar is myn stiefzuster? vroeg zy ge
jaagd.
Tusschen Dwinsk en Ponlewlc gaai
wij voort di uk uit te oefenen «p dei
vijaid, die terugtrekt. Op enkele puntei
moesten wij vijandelijke afdeelingen, die
hardnekkig weerstand bieden, met de
bajonet verjagen.
Tegen de Westelijke werken van
Kowio herhaalde de vijand zijn vruch-
telooze aanvallen. Door tegenaanvallei
van het garnizoen werden drie Duitsche
bataljons bijna volslagen vernietigd. Wij
maakten tegen de honderd gevangenen
cn veroverden machinegeweren.
In de streken van Ostrolenka, Rozan
en Pultusk duurt het hardnekkige offen
sief der Dultschers voort. Onze troepen,
niettegenstaande hunne verliezen in de
onophoudelijkegevechten tegen den vij
and, die versterkingen krijgt, bieden
hem langs de heele Boeg een hardnek-
kigen tegenstand.
Bij Nowo Georglewsk is een aanval
van de Dultschers tegen de Zuidelijke
vestingwerken, die door een artillerie
beschieting krachtig was voorbereid,
door het vuur van die versterkingen
tegengehouden.
Op de wegen in het gebied van dz
Midden-Weichsel patrouille-gevechten.
Op de wegen van de Wieprz naar
Lukow en Wlodawa hebben onze troe
pen den lOden Augustus aanvallen van
den tegenstander afgeslagen. De Dult
schers die uit de richting vai Cholm
oprukten, zijn in de richting van dl
Ucherka teruggeslagen. (De Ucherka
stroomt bezuiden Uchrusk in de Boeg.
Red.)
In de streek van Wladimir Wolinski
oefende onze cavalerie een druk op den
vijand uit.
Aan den Dnjestr duurde het gevecht,
dat den 8sten in de streek van de Strypa
begonnen is, den heelen volgenden dag
voort. De Oostenrijkers zijn weer be
gonnen ontplofbare kogels te gebruiken.
Tegen den avond werden de aanvallen
des vijands tot staan gebracht.
LONDEN, 12 Augustus. (Reuter, part.)
Aan de Dally Mail uit St. Petersburg
De generale staf heeft heden een ge
ruststellende bekendmaking uitgevaar
digd, waarin gewezen wordt op de on
waarschijnlijkheid van een beweging van
den vijand tegen St. Petersburg. De aan
dacht wordt gevestigd op de sterke ver-
Zy heeft de kamer verlaten, nadat ar
tnssoben ons eeu eigenaardig onderbond bad
plaats gehad, antwoordde de arts laohend,
Zy is das ontvlocht?
Ontvlocht? Gy gelooft daswerkeiykaas
bare schold
Zeker.
Waarmede wilt gy dis schold bswyeen?
Gy bebt mg daar straks al gezegd, dat alia
glazen, kopjes en dergelijke, waaruit da kin
deren gedrsnken kannen hebben an waarin
het vergift geweest kan zyn, raeds zyn af—
gewasschen. Waar nit wilt gy das het bsvy«
patten, dat het den kinderen gedurende don
nacht is toegediend?
Het is niet anders mogelijk.
Een veronderstelling, maar geen bewijs.
Ja, wanneer men bet vergift in de kamer van
Clara van Helden vond
Een onheilspellende gloed lichtte in de oogen
van Mevrouw Von Oldekammer.
Ik sal het daar wel vinden, riap zy uit.
Dat zoo n weinig baten. Men behoeft u
niet te gelooven. De politie moet het vinden
en derhalve raad ik n aan, mevrouw, de kamer
awer stiefzuster, de kinderkamer, ook de
meidenkamer, de keuken, kortom alle ver
trekken nauwkeurig in den toestand te laten,
waarin sy zich thans bevinden, totdat de
politie en justitie er geweest syn om een
baiszoeking te boaden.
Mevrouw Von Oldenkammer haalde onge
duldig de echoaders op.
Ik zal weten, wat m(j te doen staat.
Ongetwijfeld, mevrouw, antwoordde de
dokter met een bailing om eea spottend,
triomfantelijk lachje te verbergen.
Maar v6ór alles moet men de ontvluchte
gevangen nemen, ging mevronw Von Olden
kammer voort.
Dat zal niet moeielyk vallen. Waar sou
mejuffrouw Van Helden sioh verbergen? Mil—
schien heeft zij het vergift by zich
Neen, neen 1
