.VERGEEF 01S ONZt SCHULD EN.'
de oorlog.
Een Vrouw
Wyberi
Binnenland.
Gemengd Nieuws.
Tabletten
In ous nummer van a.tj.
Zaterdag beginnen wi
onze prachtige nieuwe
feuilleton getiteld
De Rooker
zaak aangepakt kunnen wordenbij
houtdraaierijen, ijzerfabrieken, weverijen,
garenfabrieken, zou men propaganda
moeten maken om een afdeeling van
schoenbenoodigdheden in hun inrichting
op te nemen. Het voorbeeld van de fa
briek van houtbewerking te Amsterdam
die zich voor penhout is gaan interes
seeren, bewijst dat er op dit.gebied iets
gedaan kan worden.
De toestand der schoenfabricatie kan
er in de toekomst slechts bij winnen,
wanneer pogingen in deze richting
worden ondernomen en slagen mochten.
Want te voorzien is, dat elke binnen-
landsche industrie in en na den oorlog
veel gunstiger productievoorwaarden zal
hebben dan de buitenlandsche, zoodat
ook bij export de schoenfabrieken sterker
staan als zij in eigen land de benoodigde
halffabrikaten aantreffen.
wij een groote loopgraaf, wij namen 202
gevangenen, keen kanon, wapens en
munitie. «iJ-
Griekenland tn de nijptang.
Remter leint oit Landen, dat de Verbon
denen het geduld met Griekenland [hebben
verloren.
Dat gaat zoo niet langer.
Straks worden de Fransshen, Engelschsn
en Serviërs over de Grieksche grena ge-
worpen.
En wat dan
De mogendheden verlangen zekerheid, dat
deze troepen vrij zullen blyven.
En die zekerheid, zeggen ze, kan alleen
*erkrrgen worden als Griekenland zijn leger
naar hots stunrt.
Op dit oogenblik staat dit leger aan de
grens en kan het de Franichen, Eogelscbei
,-B Serviërs, zoo ze over de grens worden
geworpen, ontwapenen en interneeren.
De Verbonden beschermen der kleinp
Staten vorderen nu van Griekenland (vol
gens Reuter)
Of dat Griekenland zal vechten tegen de
Bondgenoot».
Of zijn leger Daar huia zenden.
Kitchener was gisteren bij Koning Kon-
junüjn en den Minister President Skoeloe-
dis en heeft urenlang met hen gesproken.
Het onderhond wordt diep gsheun ge.
honden.
Men kan echter wel raden, wat ar gezegd in.
Van hei Servische gevechtsterrein.
WEENEN, 22 November. (Wolff.)
Officieel bericht uit het hoofdkwartier
Do in het gebied van Tsajnitsa strij
dende Oostenrijkache-Hongaarsche troe
pen hebben de Serviërs uit hun stellin
gen op de noordelijke helling van den
berg Goles (in Herzegowlna, ten Noor
den van de Montenegrijnsche grens) ge
worpen. Ook ten Oosten van Gorazde
(aan do Drlna, ten Westen van de Goles)
zijn gevechten aan den gang.
De Oostenrijksch-Hongaarsche groep,
die Nowa Warosj heeft bezet, tadert
PHjepolje (aan de Lira. ten W.Z.W. van
Nowa Warosj).
In Nowi Bazar heeft het leger van
generaal voa Koevess 50 mortieren, 8
veldkanonnen, 4 miljoen geweerpatronen
en veel oorlogstuig buitgemaakt. De zich
nog ten Oosten der stad ophoudende
vijand is door Dnltsche treepeo verdre
ven, in wier handen 300 gevangenen zijn
gebleven.
De in het dal van de Ibar oprukkende
Oostenrijksch-Hongaarsche kolonne heeft
gisteren overdag 20 K.M. ten Noorden
van Mitrowitsa drie achter elkaar gelegen
Servische stellingen stormenderhand ge
nomen. Toen de avond reeds was geval
len heeft «ij bij overrompeling nog een
vierde stelling vermeesterd, waarbij 200
gevangenen zijn gemaakt, 6 kanonnen,
4 machinegeweren, een munltlekolonne
en tal van paarden zijn vermeesterd.
Het leger van generaal von Gallwitz
heelt ten Zuiden van den zadel van Pre
polats 1800 Serviërs gevangen genomen
Ten Oosten en Zuidoosten van Prisj-
tina schiet de aanval van het eerste Bul-
gaarsche leger, ondanks den uiterst taaien
tegenstand der Serviërs bestendig op
In de Middellandsche Zee.
BERLIJN, 19 November. (Wolft.) Of
ficieel Een van onze dulkbooten heeft
op 5 dezer aan de noordkust van Afrika
den Engelschen hulpkruiser (6322 ton
door een torpedo-schot in den grond
geboord en den 6den dezer in de haven
van Soloem de twee, elk met twee ka
nonnen gewapende, Engelsch-Epyptische
kanonnecrboo'en Prince Abbas (300 on)
en Abd el Menem (450 ion) bij verrassing
aangevallen en door. kanonvuur vernie-
lige.lDezelfde duikboot bracht het vuur
van een gewapend Engelsch koopvaar
dijschip tot zwijgen en bracht zijn ka
nonnen als buit binnen.
Van het Servische gevechtsterrein.
BERLIJN, 23 November. (Wolft.)
Offtcieele mededeeling uit het groote
hoofdkwartier
Ten N. van Mitrowitsa en ten N. en
tan N.O. van Pristina is de vijand in
achterhoedegevechten teruggeworpen en
meer dan 1500 gevangenenen 6 kanon
oen werden binnengebracht.
Ook de ten Z.O. van Pristina vech
tende strijdkrachten zijn voorspoedig
voortgedrongen, en daar wordt de ge
vangenneming van 8000 Serviërs en een
buit van 22 machine-geweren en 44
kanonnen gemeld.
8IPARIJS, 22 November. (Reuter.) De
Fraoschen hebben den 19den de Bulgaren
aan de Tserna afgeslagen, den 20en is
het gevecht hervat.
Van het Zuidelijk» gevechtsterrein.
ROME, 22 November. (Reuter.) De
offtcieele mededeeling zegt, dat de ge
vechten tusschen Podgora en Sabotino
in hevigheid toenemen. De vijand heeft
verwoede tegenaanvallen gedaan om de
verloren stellingen te heroveren, waarbij
hg een geweldig artillerievuur ontwik
kelde. Onze troepen weken geen voet
breed en wierpen zich met de bajonet
op den vijand, die zware verliezen leed
en 89 man aan gevangenen verloor.
In de richting vnn Snn Martlno namen
Met den dsg wordt de toestand veor
Servië hachelykei. Dit woerd is aigsnlyk
neg «iet sterk genoeg, want bet kleine ge
lild, dat nog «iet door den vyand is ver
overd, krimpt dsgslijks in, en de ken», die
t e Servische hoofdmacht of wat daarvan
over is kseft, om te oatkomeo, is weinig
aanlokkelijk. In Albanië gsan de Sarviera,
die, uitgeput en nitgabon/erd, daar moch-
itn aanlanden, den dood tegemoet. En hei
is zeer de vrasg, of tij Griekenland nog
zullen knnnen bereiken, nn de Bolgnrei in
iet znidea dan doortacht voortdurend
zekerder versperren. Bovendien, wat willen
de Serviërs op Grieksch gabied aanvangen F
Het ia prachtig, dat d« Serviërs sich tot
den laatsten man zoo heldhaftig bebben ver
dedigd, maar zijn da varbondenan de door
ken gebrachte offera wel waard geweest en
had Servië niet verstandiger gedaan met
de wapens neer te leggen toen bet door
joo'n geweldige overmacht werd aaugegre-
pen
Lerst heeft België sicb opgeofferd, no
weer Servië. Do verbondenen bebben een
geweldige schuld aan desa twee landen, en
hat is zeer de vraag, of zij in de gelegen
heid tollen komeu dio in te lossen. H.
Lijdt een gemeente schade, doordien
zij verplicht'is to..voldoen aan de nieuwe
voorschriftentfvan de gemeentewet, be
treffende de plaatselijke belasting naar
hetilnkemen, dan^wordt haar voor het
eerste jaar uit het fonds die schade
vergoed, voor zoover zij meer bedraagt
dan 25 centen per inwoner. Jaarlijks
wordt die tegemoetkoming met 5 centen
per inwoner verminderd. L
Hetgeen een gemeente echter ten
gevolge vao de wijziging de gemeentewet
bij .3 gelijkblijvend heffingspercentage
ontvangt boven 25 cent per inwoner
meer dan vroeger uit de plaatselijke
inkomstenbelasting, komt in mindering
van het minimum van uitkeering, waarop
zij recht kunnen doen gelden. Een
overeenkomstige regeling wordt voor
gesteld ten aanzien van hetgeen ge
meenten per hoofd der bevolking trekken
uit de opcenten op de dividend- er.
tantième-belasting, welke van Rijkswege
ten behoeve der gemeenten worden
geheven.
Voorts bevat het ontwerp een bepalinr»
beoogende In te zwaai belaste gemeenten
g -zondere toestanden in het leven te
roepeD, welke die gemeenten in staat
zullen stellen opnieuw tot ontwikkeling
en tot bloei te komen. Een andere
bepaling heeft ten doel te voorkomen,
dat gemeenten plotseling een te groote
vermeerdering van inkomst zullen ver-
crijgen en daardoor in de verleiding
zullen komen, haar beheer niet met de
vereischte zuinigheid te voeren.
Hoewel omtrent de plattelandsge
meenten individueel zelfs bij de
benadering niet is te ramen, staat wel
vast dat deze over het algemeen door
de nieuwe regeling zullen worden gebaat.
De voorgestelde regeling zal aan het
rijk kosten f 1.500.000, wat betrekkelijk
spoedig zal stijgen 'tot tennaastenbij
f2.500.000 om daarna, tengevolge van
het automatische accres der Inkomsten
van het gemeentefonds langzaam te
dalen.
die bij de hand is, verstaal het, voor
enkele centen per week de schoenen
der geheele familie fijn te onderhouden
door het gebruik van schoencême 1
zwart geel bruin.
Pityte, gisterenmiddag, nadat de ver
gadering van de Tweede Kamer tusschen
l en 2 uur geschorst was, in verband
met een regeling van werkzaamheden,
zich weder in de vergaderzaal had be
geven, vóór de vergadering echter weder
geopend was, werd hij door een flauwte
overvallen.
Nadat hij naar de voor de ministers be
stemde Kamer ia het Kamergebouw ge
dragen was, werd den heer P eyte genees-
kundige hulp verleend door bet Kamerlid,
dr. Scheurer, die hem trachtte bij te
brengen, hetgeen gelukte.
De minister wilde daarna weder naar
de vergaderzaal terugkeeren, maar hier
tegen verzette de heer Scheurer zich,
zoodat de minister voorloopig in de
ministerskamer bleef, waar de minister
Cort van der Linden, de president der
Kamer, de heer Borgesius, en eenlge
Kamerleden zich van zijn toestand op
de hoogte kwamen stellen.
Begeleid door den beer Fock, is do
minister ten slotte per auto naar zijn
woning gebracht.
Uitvoer fokvee.
Naar wij vernemen, is de ministerleele
beschikking van 23 Augustus, waarbi
gelegenheid werd gegeven tot uitvoer
van fokvee met ingang van gisteren
22 November Ingetrokken. Dit besluit
moet verband houden met het voor
komen van enkele gevallen van mond
on klauwzeer.
Smokkelaars geïnterneerd.
Men schrijft uit Weert
Vrijdagmiddag bemerkte de millltaire
grenswacht een paar Dultscbe soldaten
op Hollandsch grondgebied, waarop dezo
attent worden gemaakt. Desniettegen
staande verschenen dezelfde twee een
tijdje later weer aan een anderen kan',
thans met zich voerende een partijtje
boter, die zij trachtten door te smok
kelen zij werden daarin evenwel ver
hinderd en door de grenswacht gevan
gen genomen. Beiden hadden het ge
weer bij zich en waren gekleed in groen
uniform, behooronde tot het korps jagers.
De een was 18, de ander 19 jaar. Zij
zullen na hun straf uitgezeten te hebben,
worden geintorneerd.
Financierle verhouding tusschen het Rijk
en de gemeenten.
Ingediend is eon wetsontwerp tot
wijziging van do wet tot regeling van
de financieele verhouding tnsschcn het
rijk cm de gemeenten.
Het ontwerp tracht zijn hoofddoel te
vervullen door de Instelling van een
gemoentofonds.
In het fonds worden gestort:
a. 25#/o van de opbrengst in hoofdsom
van de belastingen, welke in de wet
op het belastingstelsel 1916 onder de
accijnzen zijn gerangschikt met uitzon
dering van den accijns op de suiker;
b. een uitkeering van het Rijk tot
zoodanig bedrag als tot dekking van
de uitgaven meer noodlg is dan de
onder a. vermelde inkomsten, welke
worden geraauad op 25*/o van 53 millioen
gulden.
Een gemeente zal uit het fonds meer
of minder ontvangen, le naar gelang
de bevolking der gemeente armer of
welvarender, en 2e naarmate de druk
der plaatselijke belastingen per inwoner
zwaarder of lichter is.
Voort» kent het ontwerp jaarlijksche
verandering van de verhoudlngscijfers,
volgens welke de gemeenten in het
fonds deelen.
Geen enkele inwoner zal, volengs art.
6, minder uit het fonds trekken dan
haar nu per inwoner toekomt.
De houding van nDe Telegraaf
afgekeurd.
De Zaterdagavond te Amsterdam ge
houden ledenvergadering van den Nederl.
Journalisten-Kring werd door den Voor
zitter mr. L. J. Plemp van Dulvelaod
geopend met een toespraak, waarin
groote waardeering en voldoening werd
te kennen gegeven over hetgeen in de
Memorie van Antwoord op de Staats
begroting voorkomt, betreffende de
houding der pers en de persvrijheid.
Spr. verheugde er zich in, dat de
Regeering, ook in deze buitengewone
omstandigheden ondanks den aandrang
meermalen ln tcgenovergestelden zlo op
haar beoefend, de vrijheid van drukpers
onaangetast wil laten in de overtuiging
dat misbruik daarvan een voldoend te
genwicht vindt ln het oordeel daarover
van de pers zelve.
In het belang van diezelfde persvrij
heid en van de voortduring eener vol
komen eerbiediging daarvan door de o
veiheid, voegde de voorzitter hieraan een
woord van leedwezen en afkeuring toe
over den veldtocht van crltlek, door een
enkel Nederlaodsch persorgaan gevoerd,
welke door den vorm, waarin dit ge
schiedt, de goede trouw van de regee
ring in het vervallen van haar plicht van
handhaving eener strikte neutraliteit te
genover de oorlogvoerende mogendhe
den ln verdenking moet brengen, niet
«slechts in het binnenland, maa-- ook bti
publiek en regeeringen in het buiten
land. Tyd-
Het Ken. NatSteuncomité en de met
verlof gaande landweer.
DEN HAAG, «2 Nor. Het Kon. Nat.
Ste«< eomi herb, near aanleiding van tL
mogeiijkheid, welkt root de laudweerplic» -
nnen der li hti*g I90S geopend i\ om 25
November met klein verlof de gelederen t«-
verlaten, een cirtnlaire gericht tot de steun
comités in den lande.
Na daarin herinnerd te hebben, dat in
Mei hij het met verlof gaan der landweer-
lichting 1917 door het comité werd mi
gegeven, dat er geen reden is dat zy, die
geen veeruitzieht hebben werk te krijgen,
van het verlof gebruik makel, wordt erin
de circulaire op geweien, dat te begrijpen
ie, dat voor menigeen noodig zijn zal om
naar werk te zoeken of b*n bedryf weder
in orde brengen en dat Int Kon. Nat. Steun
comité, aangezien onmiddellijk na het ver-
UteB der gelederen de Rijksuitkeering aan
de geiinnrn der onder de wapenen geroe
penen ophondt bereid is aan allen, die aldus
van het voorrecht van klein verlof gebruik
maken en aan deze ondersteuning behoefte
hebben, eene uitkeering te geven gedurende
teB hoogste 3 weken, nl. de eerste week
eene nitkeering gnlyk aan s/4 vaB lxat be~
drag, dat aan het gezin van den Lndweer-
pliehtige laatstelijk van Rijkswege werd toe
gekend de tweede en derde week zal dn
bedrag op de helft dier uitkeering worden
bepaald.
Het Kon. N«L Stenncomité heeft tot. de
burgemeesters hot versoek gericht de daar.
voor benoodigde gelden uit de gemeentekas
te willen voorschieten.
Zoo spoedig mogelijk zal restitutie ge
schieden.
Minister van Koloniën.
Toon do minister van Koloniën, mr
Samenwerking van gemeenten.
In verband met het vroeger hierom
trent door ons medegedeelde, kunnen
wij mededeelen, dat de commissie voor
stelt het aanhangige wetsontwerp als
volgt aan te vullen
Indien twee of meer gemeenten be
langen gemeenschappelijk willen regelen
en de medewerking van een of meer
andere gemeenten daarvoor noodzakelijk
is, kan, op verzoek der belanghebbende
gemeenteraden, de wet verklaren, dat
het algemeen belang samenwerking
vordert. Een ontwerp van wet, verkla
rende, dat het algemeen belang samen
werking vordert, wordt door ons niet
voorgesteld, dan nadat alle betrokken
gemeenteraden door hunne Gedeputeer
de Staten zijn gehoord.
Gedeputeerde Staten doen de opmer
kingen der gemeentebesturen vergezeld
gaan van bun advies. De opmerkingen
der gemeentebesturen, alsmede de ad
viezen van de Gedeputeerde Staten wor-
nen bij het wetsontwerp overgelegd-
Nadat de wet verklaard heeft, dat het
algemeen belang samenwerking vordert,
moeten Gedeputeerde Staten trachten
de betrokken gemeentebesturen tot over
eenstemming te brengen, ten aanzien
van een te treffen gemeenschappelijke
regeling. Zoo zij hierin niet slagen,
brengen zij aan ons rapport uit over
hunne bemoeiingen, vergezeld van een
ontwerp-regellng. waarna door ons een
regeling wordt vastgesteld.
De N. O. T. in het Engelsche Lagerhuis.
Reuter seint uit Londen
Io het Lagerhuis heeft de afgevaardig
de Rees gevraagd, of er niet een schlk-
dng viel te treften, waardoor Engelsche
reeders en kooplieden vertegenwoordigd
werden ln de Nederlandsche Overzee
rust-Mij.
Robert Cecil, onderminister van bui
tenlandsche zaken, verklaarde, dat dit
denkbeeld in overweging was genomen.
Daar de Trust echter een zuiver Neder
landsche instelling is, opgericht door
Nederlandsche kooplieden met het doel,
toezicht te oefenen op den Nederland-
schen handel en dezen te regelen naar
de toestanden, door den oorlog in het
leven geroepen, vrees ik - aldus Cecil -
dat het denkbeeld niet kan worden aan
vaard.
Vet dwenen en weer terecht.
Dr. Vls9er, leeiaar aan de H. B. S. te
Maastricht, was sedert M .andag van de
vorige week spoorloos verdwenen.
Zondagavond is hii naar het Hbld.
meldt weder te Maastricht aangeko
men. Zooals vermoed werd, is hij op een
weg. waarvan een gedeelte Duitsch, het
andere Hollandsch grondgebied is, aan
gehouden, en daar hij stafkaarten bij zich
had, gevangen genomen en naar Luik
gebracht, zonder gelegenheid te hebben
gekregen, bericht naar Maastricht te
zenden. Gistermorgen losgelaten, is hij te
voet van Luik naar Maastricht gekomen.
Door kolendamp bedwelmd.
De toestand van de beide broeders
Bijwaard, te Alkmaar, is thans van
dien aard, dat beiden bulten direct le
vensgevaar verkeeren. Reeds gelukte
het dr. Wicherlnk aan beiden een oog
enblik een kort antwoord te ontlokken-
Deserteut vermoord.
Eeoige maanden geleden deserteerde
uit Haarlem een soldaat Z., die zich te
Amsterdam, onder valsche naam als
matroos heeft ialen aannemen op een
boot naar Indië.
Thans is door den commandant van
het Haarlemsche garnizoen bericht ont
vangen, dat Z. bij aankomst te Soera-
baja door een koelie, met wlen hij twist
kreeg, vermoord is. Tel.
Door den trein gedood.
Men meldt uit Zaandam
Hedenmorgen 8Vs aur de
venter K., wonende alhier, nabij het
Papenpad door een trein overreden en
i onmiddellijk gedood.
Een kostbare hiel.
Dezer dagen werd melding gemaakt
van het verdwijnen van «en Belg met
een paar schoenen, waarin niet minder
dan 1300 francs verborgen waren. Het
paar was hem door een kameraad te
Roosendaal in bewaring gegeven. Uit
het Alg. Politieblad blijkt, dat het geld,
bestaande uit bankbiljetten van 20, 25
en 100 francs zich in den hak vam een
der schoenen bevond, welke daartoe was
uitgehold en later weder met een stukje
leder dichtgemaakt.
Een dievenbende gepakt
Maandagavond om 9 uur bemerkte
een sutveilleerend agent, van politie on
raad op het terrein van de „Voorwaarts
aan de Joh. de Bekastraat te Utrecht.
Eenige personen die zich daar ophiel
den, gingen bij de nadering der politie
aan den haal. De agent riep: „Blijft
staan*, maar een hunner riep laconiek
terug >'t Zal Diet gaan*.
Daarop trok de agent zijn revolver en
zond dit brutaal henr een schot achter
na, dat hem aan den schouder trof. De
man werd nu Ingerekend, terwijl het der
politie gelukken mocht ook de anderen
te pakken.
Dank zij dit krachtdadig optreden zit
een beruchte dievenbende nu achter
slot en grendel. Utr. Dgbl.
verfrlicfat de tong het
beste door het gebruik
van Wybert-tabletten;
zij smaken aangenaam
en vrijwaren tegelijker
tijd voor verkoudheden
en, de gevolgen daar
van.
BAARDWIJK. Ome voetbalvereniging
-Quick' heeft een serit-wedskrijd uitge
schreven welke zal gehouden werden Zondag
28 November a.e. op het terrein alhier. Het
bestuur is met verschillende sterke vereeni-
gingen ever deelneming in onderkandeltng.
HERPT. De te vroeg ingetreden vorst,
doet lijn aadeelige werkiug op de tuin.
groenten gevoelen. En dit niet alleen. JSr
syo dit jaar veel knollen gezaaid, die voor
de veehouders een welkom voeder zijn waar*
door den hooitaich nog wat kan worden
gespaard en als de vorst blyf» aanhouden
zal vau dit groenvoeder niet veel meer te
recht komen. Ook voor de wintergranen ie
de vorst te vroeg.
CAPELLI. Vergadering van den Raad
dezer gemeente op Zaterdag 27 November
1915 dee voormiddag! om 10 «nr.
Aan de orde
I. Ingekomen stukken.
II. Vaststelling gem. begrooting 1916.
UI r voorwaarden verpachting
haven- ep kaaigeld.
IV. Vaststelling suppletoir kohier Hoofdei.
Omslag.
De etiaatverliohting «al in 't vervolg
in plaats van tot 10 uur tot 10.80 uur doren.
Tot lantaarnopsteker in de Nienw-
etraat is benoemd Jan van Peer alhier.
Erdal
Bl| alle apothekers
en drogisten 6 60 cenL