OPKECÖT GEMEEND
geïllustreerd zondagsblad
GEILLVSTKEEIlD Z0NIHGSBL1I)
Handelsberichten.
CORRESPONDENTIE.
Gemengd Nieuws.
INTE EKENBILJET.
hebben om te kunnen voorzien in eigen
behoefte aan schoenen-, riem- en tuigleder,
met eenige cijfers zal ik aantoonen dat
deze bewering kant noch wal raakt.
Volgens betrouwbare schatting van
huidenhandelaren vallen er in Nederland
jaarlijks ongeveer 360.000 huiden en
vellen, alles inbegrepen.
Hiervan zijn 240.000 runderhuiden,
waarvan hoogstens 60% geschikt is voor
de bereiding van zooileder.
Deze 144 000 huiden geven bij een
gemiddeld gewicht van 30 kilogram en
een rendement van 48%. totaal 2%
millioen kilogram zooileder.
De overige 40% der runderhuiden
zouden in aanmerking kunnen komen
voor binnenzoolleder, doch zijn daarvoor
te kostbaar.
Een deel dezer huiden wordt verwerkt
tot grauw overleder voor bovenstukken
van militaire schoenen, een ander, doch
zeer klein deel tot chroom gelooid
rundsleder voor werkmans en burger
schoeisel.
Kalfs- en andere vellen, welke uit
sluitend geschikt zijn voor overleder,
worden hier te lande zoo goed als niet
bereid. Vóór den oorlog verwerkte de
Nederlandsche Zoolleerlooierij bijna geen
inlandsche huiden, omdat de inlandsche
huid beter geschikt is en meer waarde
heeft voor overleder dan voor zoolleder.
Het buitenland, waar de fabricage van
overleder meer gevorderd is dan hier
te lande, kan bijgevolg voor de inland
sche huid hoogere prijzen betalen dan
de zoolleerlooier in Nederland.
Uit eene enquête, gehouden door den
Alg. Ned. Bond van Schoenfabrikanten
in samenwerking met den Bond van
Schoenmakerspatroons-vereenigingen, is
gebleken aan de hand van het aanta
werklieden, werkzaam in de schoenin
dustrie, en met behulp van officieele
gegevens dat het verbruik van zoolleder
in Nederland bedraagt ongeveer 113/,
millioen kilogram per jaar.
Wanneer we dus alleen inlandsche
huiden ter beschikking hebben, is er
reeds een tekort aan zoolleder van
millioen kilogram per jaar, en wel hoofd
zakelijk zwaar Ieder voor werkmans
schoeisel en reparatie. Dit tekort nu
wordt voor een klein deel aangevuld
door leder in Nederland gelooid van
exotische huiden, doch voor het over-
groote deel door aanvoer van zoolleder
uit het buitenland.
En waar nu onze gewone leveranciers,
België en Noord-Duitschland, die vóór
den oorlog millioenen kilogrammen zool
leder leverden, in gebreke blijven, moet
het ontbrekende worden aangevuld uit
Amerika, het eenige land dat op het
oogenblik tot leveren in staat is. Na
deze uiteenzetting, laat ik het aan den
lezer over, te beoordeelen, of het in het
belang is van het Nederlandsche volk
dat het advies van den Telegraafschrij-
ver wordt opgevolgd nl. „Laat Engeland
eenvoudig den aanvoer van Amerikaanse/ie
luiiden en leder stoppen
Ik ben er van overtuigd, dat er dan
binnen enkele maanden lederprijzen
komen, minstens zoo hoog als de thans
in Duitschland geldende, en dat de
werkman of burger die nu reeds 60 ets.
per paar meer voor zijn halve zolen heeft
te betalen, niet meer in staat zal zijn
zich schoenwerk aan te schaffen, even
min het te laten repareeren.
Thans over den handel met Duitsch
land.
De Telegraafman schrijft veel over
huidengeschacher, over huidenkwanse-
larij die beproefd is geworden, over
enorme uitvoer van .werkelijk of zooge
naamd riemenleder, maar hij zegt ner
gens, en bewijst nog veel minder dat
die kwanselarij gelukt is.
Als een voorbeeld van de onbetrouw
baarheid zijner mededeelingen kan die
nen dat hij opgeeft dat de firma Willem
Vos Co. te Tilburg, eene zeer respec
tabele firma, wekelijks naar Duitschland
leverde 35 000 kilo riemenleder.
Voor de bereiding van zulk een kwan
tum leder zijn circa 2400 huiden noodig
De grootste leerlooierij in Nederland
verwerkt ternauwernood 1000 huiden
per week. De firma W. Vos Co. die
geheel Nederland laat bereizen voor den
afzet harer producten, werkt met een
personeel van 36 personen.
Verder zegt onze onderzoeker dat er
in de maand Sept voor 20 millioen
gulden Amerikaansch leder werd ge
kocht. Indien dit cijfer even nauwkeurig j
is als de voorafgaande, dan zal het wel
zoo zijn.
Hij vergeet te vermelden of dat cijfer
slaat op den geheelen aanvoer van leder
of van zoolleder alleen. Ter zijner on
derrichting wil ik hier bijvoegen dat
nen slechts een zeer klein percentage
van de totale productie en is beslist
niet hooger dan vóór den oorlog.
De schrijver doet het voorkomen alsof
de Schoenfabrikanten geene orders meer
aannemen omdat zij te veel werk hebben,
dit is misleiding. De ware toedracht
der zaak is dat zij geene export-orders meer
aannemen omdat het hun vanwege de
militaire en N. O. T. bepalingen onmo
gelijk wordt gemaakt deze uit te voeren.
Dat zij wel orders voor binnenlandsch
verbruik aannemen bewijst het feit dat
alle genoemde fabrikanten plus de niet
genoemde dagelijks hunne vertegenwoor
digers met monsters uitzenden om or
ders op te nemen. Dit kan iedere schoen
winkelier getuigen.
Van het werken van overtijd in schoen
fabrieken is mij na ^enig onderzoek
niets gebleken.
Ik meen hiermede voldoende te heb
ben aangetoond dat het geheele artikel
een tendenzieuze strekking heeft en dat
de schrijver er van, zij het misschien
niet opzettelijk, de door hem verzamelde
gegevens averechts weergeeft.
In het belang zoowel der schoenin
dustrie als van het schoendragende Ne
derlandsche publiek is het dringend
noodzakelijk dat de aanvoer van Ame-
rikaansche huiden en leder op geenerlei
wijze wordt belemmerd, en dat er van
de inlandsche huiden en vellen slechts
datgene wordt uitgevoerd, wat wij niet
kunnen gebruiken.
J O S. D E P O N T,
Voorzitter van den Alg Ned. Bond van
Schoenfabrikanten
Amerika sedert jaren 9/io van het hier
te lande gebruikte overleder levert.
Wat onze onderzoeker schrijft over
de wijze waarop consenten voor uitvoer
van schoenen worden verkregen is een
aaneenschakeling van beweringen en in-
sinuatiën die de man niet kan bewijzen
en ook absoluut bezijden de waarheid
zijn. Wel kan ik bewijzen dat mij, en
vele anderen met mij, consenten zijn
geweigerd voor uitvoer van schoenen
aan afnemers van jaren her, op grond
dat deze schoenen geschikt werden ge
acht voor militair gebruik. Bovendien
bedraagt de geheele uitvoer van schoe-
Mijnheer de Redacteur.
Beleefd verzoek ik U, io Uw eerst
volgend nummer bijgaand artikel te wil
len opnemen, hetwelk ik 19 November
aan de „Telegraaf" zond. Dit blad kon
hedenavond 23 November nog niet tot
plaatsing besluiten.
U dankend voor de plaatsruimte teeken
ik
Hoogachtend
G. VAN LOON.
Aan de Redactie van „De Telegraaf"
Amsterdam.
Mijne Heeren.
Met belangstelling las ik Uw artikel,
getiteld: „Leder en Schoenen" iu Uw
ochtendblad van gisteren.
Het is te betreuren, dat U, alvorens
dit af te drukken, niet om eenige cor
rectie hebt verzocht bij de Leder en
Schoenfabrikaten, welke U gegevens ver
schaften. Dan had U Uw schrijven, voor
vak-menschen althans, genietbaar ge
maakt. Nu zijn verschillende Uwer mede
deelingen zoo door elkander geworpen,
dat het werkelijk ondoenbaar is eene
conclusie te trekken.
Vergun mij een paar puntjes recht te
zetten.
1. U schrijft: „De Amerikaansche
huid kan verzwaard worden, deinlandsche
niet
Elk vakman zal U zeggen dat de in
landsche huid evengoed verzwaard kan
worden als de Amerikaansche.
2. Prijs Looistoffen.
U schrijft dat onze looiers thans f 60
per 100 Kilo looistof betalen, vroeger f 11.
Elk vakman zal U zeggen dat de vroe
gere prijs van f 11 betrekking heeft op
Kastanje extract, welke prijs tot vóór
drie weken bedroeg f29, thans f 33 per
100 Kilo. Aan f29 zijn nog duizenden
vaten door onze looiers in koop.
3. Verschil in prijs van plantaardige
looistof in Amerika geleverd en gekocht
Holland.
Elke vakman zal U zeggen dat de
ooistoffen, die vroeger uit Frankrijk,
België, Engeland en Dultschlandkwamen,
thans uit die landen niet meer mogen
worden aangevoerd. Engeland, Zwitser
land, Denemarken, Zweden eu Noorwe
gen en Nederland waren steeds groote
verbruikers van deze looistoffen. Al deze
anden zijn thans op Amerika aangewe
zen. Aan deze buitengewone navraag kon
natuurlijk niet anders dan tegen hoogere
prijzen worden voldaan. De Amerikaan
sche looiers, die niet op jaar-contract
kochten, betalen thans eveneens de ver
hoogde prijzen voor de overige looiers
gaat de prijsverhooging met Nieuwjaar in.
4. Een combinatie van agenten in
looistoffen in Amerika bestaat niet, even
min als in Nederland.
5. Verschil in dikte tusschen de Ame
rikaansche en de inlandsche huid.
Het verschil in dikte tusschen de Ame
rikaansche en inlandsche huid is geen
gevolg van het verzwaren van het Ame
rikaansche leer. U verwart hier het
Noord-Amerikaansche leer met de Zuid
Amerikaansche huid. Het is deze Zuid
Amerikaansche huid, welke door geheel
Europa en eveneens door Noord-Amerika
sinds jaren eo jaren wordt gelooid, omdat
deze huid, door haar aard, dikker leer
levert dan de inlandsche huid.
6. Chroomleder
U schrijft van de firma Van Ierse),
Witlox Co vernomen te hebben, dat
wij weinig chroomleder noodig hebben.
Deze firma bedoelde natuurlijk „Chroom
zoolleer" en werkelijk dit artikel is voor
Nederland van zéér klein belang. Maar
wat ons Nederlandsche volk, zoowel de
vakman als de leek verstaat onder
in
„chroomleder" is chroomgeitenleerwat
aan bijna elkea volksschoen wordt ge
bruikt. Hiervan zijn in Nederland zeer
groote hoeveelheden noodig en dit
chroomgeiteoleer wordt hier niet gefabri
ceerd. Sinds 22 jaar wordt dit artikel
door mij uit Amerika geimporteerd en
die fameuze groote zending, welke vol
gens Uw schrijven, door mij uit Amerika
werd medegebracht en voorloopig werd
aangehouden omdat de Autoriteiten van
oordeel zijn dat Nederland alléén geen
behoefte heeft aan zulke groote zendingen
die fameuze groote partij, welke met
zooveel andere artikelen uit het SS-
„Rotterdam' 16 October voorloopig werd
aangehouden wegens N. O. T. Formali
teiten, die fameuze groote zending be
stond uit „8" (schrijve acht) kisten, ter
wijl het jaarlijksch Nederlandsch ver
bruik welicht 4000 kisten bedraagt. N.B.
chroomgeitenleer komt ook nog steeds
uit Duitschland naar Nederland en zonder
eenige formaliteit. Beleefd verzoek ik U
dus de onjuistheid in dit gedeelte van
Uw artikel vervat, wel te willen terugne
men.
7. Drijfrlemenleer.
Volgens U zou hiervoor zonder be
zwaar consent tot uitvoer verkrijgbaar
zijn. Ieder vakman zal U zeggen dat de
export van drijfriemenleer totaal stop
gezet is.
8. Invoer Anerikaansch leer.
U schrijft: «In de maand September
van dit jaar werd alléén voor 20 milli
oen gulden Amerikaansch leer gekocht».
Ik neem aan, dat U hiermede Ameri
kaansch zoolleer bedoelt.
Ik noem een te hoog cijfer indien ik
zeg dat gedurende het geheele jaar ipij
voor 5 miilioen gulden Amerikaansch
zoolleer wordt ingevoerd. Het zal U
niet onbekend zijn dat Duitschland en
België vóór Augustus 1914 hier enorme
kwantiteiten zoolleer leverden en dat deze
aanvoer in Nederland geheel is stopge
zet Door dit stopzetten ging de prijs
van het zoolleer in Nederland vrij plot
seling, ongeveer 65 pCt. omhoog en
ware het niet dat door onze Importeurs
groote partijen uit Amerika waren aan
gevoerd, dan zouden de prijzen zeker
nog 25 pCt. hooger zijn. Juist deze
enorme prijsverhooging deed de mili
taire autoriteiten besluiten proeven te
nemen met prima Amerikaansch zool
leer.
Elke vakman weet, dat op een ge
geven moment voor de huidige, abnor
maal groote militaire behoeften, geen
voldoende hoeveelheid zoolleer, volgens
de oude of kulp-methode gelooid, ver
krijgbaar was, tenzij prijzen werden aan
gelegd, die buiten elke verhouding tot
de waarde van het artikel stonden.
9. Ik wenschte wel, dat de pracht-
order van 500,000 paar halve zolen,
welke Uw verslaggever mij, zoo maar
losweg, toedenkt, ook werkelijkheid ware;
dit is tot mijne spijt niet het gevalmeer
dan proeven heeft ondergeteekende niet
aan da Centrale Magazijnen voor Mili
taire Kleeding en Uitrusting geleverd.
10. Ten zeerste betreur ik dat de Di
rectie der Centrale Magazijnen voor Mi
litaire Kleediog en Uitrusting in Uw
artikel op onwaardige wijze wordt ge
moeid.
Elk vakmaa weet dat schoenen, die
voor leger-doeleinden geschikt zijn, thans
niet kunnen worden uitgevoerd. De
schoen van nettere afwerking door U
bedoeld is wellicht voorzien van chroom
geitenleer met lakpunt, en wordt nergens
ter wereld door een leger aangeschaft.
Deze schoenen worden door elke mi i-
taire autoriteit, zéér terecht, als onge
schikt voor militaire doeleinden geacht.
Nu zegt U, zie Avondblad 17 No
vember, voor ieder deskundige terj§ be
zichtiging te hebben: zes paar schoenen
voorzien van het ongeschiktheids-merk
der Centrale Militaire Magazijnen, welke
schoenen, volgens uw leeken-verstand,
wel door militairen gedragen kunnen
worden.
Waarom dan niet voldaan aan den
wensch der Directie van de Centrale
Magazijnen om haar deze zes paar te
laten zien Een ieder zal het met mij
eens zijn, dat dit bewijs door U gele
verd dient te worden.
Nog zegt U dat de Centrale Militaire
Magizijnen voorschrijven dat Ameri
kaansch zoolleer gebruikt moet worden.
Dit is beslist onjuistAmerikaansch
zoolleer mag slechts tijdelijk en bij uit
zondering gebruikt worden, doch wordt
nooit voorgeschreven.
11. Prijs militaire schoenen.
Het is eene grove onjuistheid dat de
mililairo schoenen vroeger alhier onge
veer f 4,50 hebben gekost. In plaats van
f4,50 was deze prijs vóór Augustus
1914 f6,80 a 7,—.
12. U schrijft over drukte in schoen
fabrieken in verband met uitvoer naar
Duitschland.
Het is gelukkig een feit dat de meeste
schoenfabrieken vrij druk te werken
hebben. Dit is in hoofdzaak te danken
aan het uitblijven van den import uit
Duitschland en België, welke Import in
Nederland vóór Augustus 1914, zich
sterk deed voelen. Bovendien is er bui
tengewone navraag voor het legei en
voor de duizenden Belgische vluchtelin
gen en geïnterneerden van verschillende
1 landen door een en ander4ieerscht heel
wat meer drukte in de schoenfabrieken
an door den export van schoenen,
vervaardigd van N.O.T.-vrij leer.
En dat de N-O.T. dezen export telken
dage scherper controleert zal U ook door
elk vakman worden duidelijk gemaakt.
De verdere recht-ze'ting van ver
schillende onjuistheden moet ik aan
anderen overlaten. Het is jammer, dat
U door overdrijving, onjuistheden en
onwaarheden Uw doel voorbijstreeft.
Hoogachtend,
G. VAN LOON.
Door de firma C. G. v. d. Heijden
werd 't volgende stuk ter opname aan
de >Telegraaf« gezonden, wat niet is
geschied
Aan de redactie van 4 de Telegraaf 4
Amsterdam
Beleefd verzoek ik U, onderstaand
schrijven in uw eerstvolgend nummer
op te nemen.
In tegenstelling met uw bericht „Van
leder en schoenen4 voorkomende in het
nummer van 18 dezer deel ik U mede,
dat Overste Goudriaan steeds voorschrijft
voor de militaire schoenen zoolleer te
gebruiken, gelooid volgens de oude of
kuipmethode, dat door mij nog nimmer
een militaire schoen van Amerikaansch
leer vervaardigd is, alhoewel wij geduren
de de laatste 40 jaar voor de Centrale
Magazijnen fabriceeren, dat wij nog nim
mer een paar schoenen naar Duitschland
hebben gezonden en dat eenige flinke
orders voor directe of latere levering
in het binuenland ons hoogst welkom
zouden zijn.
Met dank voor de plaatsing
fa. C. G. v. D. HEIJDEN.
Mijnheer de Hoofdredacteur
Naar aanleiding van het artikel >Van
Leder en Schoenen4, voorkomende in
de Telegraaf van Donderdag jl. hebben
wij bijgaand ingezonden stuk ter plaat
sing in de Telegraaf opgezonden. Wij
verzoeken U beleefd, dit ingezonden stuk
ook in Uw blad te willen opnemen.
Onder dankzegging voor de plaats
ruimte, teekenen
Hoogachtend,
J. MANNAERTS.
Aau de hoofdredacteur van
*de Telegraaf
Amsterdam.
Mijnheer de Hoofdredacteur,
Verzoeke beleefd opname in uw blad
van de volgende regelen naar aanleiding
n het artikel»Vaa Leder en Schoe
nen4, voorkomende in het Ochtendblad
van de Telegraaf van Donderdag j. 1.
Alle beweringen, die betreffende onze
firma in gemeld artikel voorkomen, moe
ten wij categorisch tegenspreken en wel
1. Wij hebben tot op heden geen
Amerikaansch zoolleder verwerkt.
2. Wij hebben in 1915 nog geen
paar militaire schoenen gemaakt.
3. Wij hebben tijdens den geheelen
oorlog geen enkel paar schoenen naar
Duitschland, Oostenrijk —Hongarije of
Turkije verzonden, noch direct, noch in
direct, 95 pCt. van onze productie in
1915 is afgeleverd aan Nederlandsche
grossiers en winkeliers in schoenen, uit
sluitend ten verbruike in Nederland.
Slechts 5 pCt. van onze productie in 1915
is door ons geëxporteerd, deels naar
Ned. Oost-Indië, deels naar'n neutralen
staat in Europa.
4. Wij zijn nauwelijks voor 1 maand
van orders voorzien en onze reizigers
bezoeken sinds 1 November onze gere
gelde afnemers, om schoenwerk te ver-
koopen tegen het a.s. voorjaar.
Onder dankzegging voor de verleenpe
plaatsruimte teekenen
Hoogachtend,
I. MANNAERTS.
(Ook dit artikel werd door 4 de Te
legraaf» tot dusver niet geplaatst.)
M. de Red.
In 'l nummer van Zaterdag j.l. van nw
geacht blad, las ik 'n bericht onder den
titel //ongeval^ niet door mij ingezonden.
Ik vind zeer goed, dat door andere corres
pondenten de rubriek „Nieaws uit Kaatr-
hfiuvel/' die aan mijne zorgen is toevertrouwd,
wordt aangevuld; maar 't is me zeer onaan
genaam, als die toegevoegde berichten geheel
builea de waarheid si,n, daar ook in zulk
geval de gewone correspondent der rubriek
als vchrijver aangezien wordt en beticht van
oppervlakkigheid ef leugens. Zoo ditmaal
weer met bovengenoemd bericht.
De correspondent wist zeer goed wat er
Vrijdag goed twaalf uur op de Markt alhier
gebeurde maar achtte het volgens 't geen
bij toen hoorde niet de moeite, iets er van
op te zenden. Niet Majoor Pabius alhier,
maar kapt. de Brouwer uit Capelle trof het
ongeval. Van 'n val waa geen sprake, maar
wel van n knelling tusschen het schichtig
geworden paard en een boerenkar van land
bouwer van No je alhier. (De direct toesnel-
leude mil. arts dacht toen maar alleen met
'u beenkaeuzing te doe.i te hebben, zooals
hij zich ui(sprak). Niet per rijtuig naar
Tilburg, maar per auto v. not. Middelkoop
is de getroffene naar Capelle vervoerd. Aldas
volgens betrouwbare geiuigen.
DE CORRESPONDENT VAN
KAATSHEUVEL.
Wanneer wy onder deze rubriek berichten
opnemen niet van onzen gewonen correspon
dent, geven wij dit gewoonlijk te kennen
door een of ander teeken, dit is ditmaal
vergeten.
Het bewuste bericht was afkomstig van de
redactie zelf. Wij vernamen van 'n ongeval
en op het regiinentsburean alhier heeft men
ons de in het bericht vermelde gegevens
verstrekt.
RED.
Eenige stukken en plaatselijke berichten
moeten tot eea volgend nummer blijven
liggen. Red.
Zwitsersche patrouille op ski's door een
laavine bedolven.
Sedert Woensdag wordt 'n Zwitsersche
ski patrouille vermist, die een tocht in
het Satlischdal had ondernomen. Zooals
de commandant van het grensdetache-
ment Simplon nu meedeelt, werden de
eerste sporen van de patrouille ondekt
door het vinden van stukken van de
uitrustingen der ski-loopers na een la
wine. Deze lawine ging langs de zuide
lijke rotswanden van de Turgiënalpen
naar beneden en begroef de wegens den
nevel vermoedelijk vlak achter elkaar
volgende soldaten ongeveer bij Staffel-
statt Ze liggen daar reeds vier dagen
begraven en het is onmogelijk ze nog
levend te voorschijn te brengen. Zondag
begon men te graven. De eerste luite
nant Willi, president van het gerechts
hof te Meiringen, was commandant der
patrouille. Hij en zijn vijf manschappen
waren uitstekende Alpinisten.
is onze raad U te abonneeren op het
45
hetwelk tegen den prijs van slechts
cents per 3 maanden (franco per post f0.52
bij ons is verkrijgbaar gesteld.
Dit geïllustreerde weekblad geeft U door een schat
van fraaie illustraties een aanschouwelijk beeld vaa
al wat er belangrijks ter wereld voorvalt.
Proefnummer GRATIS verkrijgbaar aan het
bureau van ons blad.
8331
Ondergeteekende wenscht geregeld te ontvangen het
tegen den prijs van 45 cent per 3 maanden
(franco per post f 0,525).
WOONPLAATS:
NAAM
O
BKSOIJEN 23 Nov.
De prijs der boter was heden op de mark'
Hoogste prijs 1 1.65.
Laagste prijs f 1,60.
Eieren 13 cent per stuk.
•5B
gyjoj-c-o >ï>aac.-a v „o-o-evge.<yz,&oss<±_Kjt
