Nummer 89 Donderdag 9 November 1916. Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. Wadlwijbcbe Stoomdfükkerij Antoon Tieten DE OOHLOG. i „NOORD-BRABAND" I FEUILLETON. Jaargang Maatschappij van Verzekering op het Leven. Telefoonnummer 38. Telegram-Ad. óm ECHO. Opgericht WAALWIJK. Verzekerd Kapitaalf 17.824.006.— Reserve f 2.663.649.— De Echo van het Zuiden. Waalwpsche en Lanptraatsche Courant, Dit Blad verschijnt Woensdag- an Zaterdagavond. Abonnementsprijs per S maanden f0.90. Franco per poet door het geheele rijk f l .05 Brieven, ingezonden stukken, gelden enz., franco ta zenden aan den Uitgever UITGAVE Prijs dbk ADVKETnwfiSN 10 cent per regel; minimam 6 regelt; groote letters naar plaatsruimte. Advertentiën 8 maal ter plaatsing opgegeven worden. 2 maal berekend. Voor plaatsing vaH een groot aantal regtd» en advertenties hij abonnement worden speciale seer voordeelige contracten «esloten. Reclames 15 cent per rege DE TOESTAND. Daar is Zondag wederom buitenge woon hevig gevochten aan de -Somme. Het Duitsche offtcieele. berlcbt zegt, dat in den langdurigen slag aan de Somme 5 November een dag was van groote gevechten van den eersten rang. De Engelschen en Franschen ondernamen met zeer groote strijdkrachten en veel artillerie een geweldigen aanval tegen het front van het leger van generaal Von Below. De Duitsche troepen hielden onwrikbaar stand en bereidden den vijand aldus het Duitsche offtcieele bericht, een zware nederlaag. „Op het geheele bijna 20 K.M. breede aanvalsfront van LeSarstotBoucbavesnes leden de verbonden vijanden de grootste verliezen aan dooden en gewonden en plaatselijke winst aan het noordelijke gedeelte van het bosch van St. Pierre Vaast daargelaten, bereiken zij niets. „Daar waar de vijand tot In onze linies vooruit kon dringen, werd hij er dadelijk weer uit geworpen, 10 officieren en 310 man zijn aan bult in onze handen gebleven. Ten noorden van Le Sars zijn alleen ruim 70 gevangenen en 11 machi ne-geweren binnengebracht." De Dultschers zijn dus heel tevreden over den dag van Zondag, en merk waardigerwijs, de Franschen niet minder 1 Havas zegt in een beschouwing over de gevechten van ZönHag^ clat de" Franschen dien dag aan de Maas en aan de Somme nieuwe successen behaalden. Het Fransche legerbericht van gisteren middag zegt, dat de Dultschers zware verliezen leden bij hun vergeefsche tegenaanvallen op de Fransche stellingen aan den westelijken zoom van het bosch St. Pierre Vaast, de Franschen erkenneB echter, dat de Dultschers er in slaagden eenig terrein te winnen ten zuidwesten van dat bosch en in het dorp Saillisel. Het Fraosche bericht vao gisteren avond bevestigt nogmaals, dat de Duit- schers zeer zware verliezen leden bij hun heftige aanvallen in het bosch St. Pierre Vaast de Franschen hebben daar sedert Zondag zeshonderd gevan genen gemaakt. 7aa eDE ECHO VAN HET ZUIDEN." Bene geschiedenis uil de Engelsche rechtspleging. 41) XIX, Gij spreekt van vooroordeel, giog Wil liam voort, nadat bij eenige minuten tevergeefs had gewacht, dat Mary sjjn laatste vraag oat- keanend sou beantwoorden gij maakt het mjj en andere» tot «en verwijt, dat wij met de groote menigte de heidenen veroordelen, maar handelt gij «elve dan anders Omdat Hetty, omdat sir Crispe Gascoyae Elisabeth veroor- deelen, omdat de lord opparreohter de her vatting van bet proces bevolen hseft, daarom vindt ook gij bet meisje sobnldig I Is dat oordeel of vooroordeel Daarom niet, William, maar Daarom niat Waarom vindt gij dit alles dan eerst nn Gij hebt immers de terecht- nitting bijgewoond, waarom is bet u toen niet ingevallen, dat sij een valsobe getuigenis kon afgelegd hebben? Stil, William, boor mg aac Mary was opgestaan, en stond kalm, vol waardigheid voor den opgewonden jongen man. Haar uitroep en hare bonding oefenden een bedarenden, bijna soa men kUBnen seggen bedwingenden invloed op hem nit. Hg verstomde en sag eerbiedig tot haar op. Juist van de tersohtaitting beb ik de overtuiging medegebracht, die ik sooevea uit sprak, seide sij saobt, maar vast en duidelijk. William schrikte op. Het is niat mogelijk 1 Het is boo I In Elisabeth's oogen, in bare ■tem was valsehheid, de heidenen sijn onrecht vaardig veroordeeld, de verklaring van Virtue Hall was onwaar. Met desen indruk ben ik te Aan het front bij Verdun voortdurende artilleriebeschieting. Het Engelsche legerbericht geeft toe, dat een sterke vijandelijke tegenaanval de Engelsche gedwongen heeft, een deel van bet terrein bij Warlencourt te ont ruimen. Aan het Russische front niets van belang. Aan 't Italiaansche front is, naar het Oostenrijkfiche offtcieele beiichtzegt.de aanvalsactie der Italianen aanmerkelijk verflauwd. Het Italiaansche legerbericht meldt dan ook niets vaanbelang. Van het Roemeensche.gevechtsterreln blijft het nieuws ook.vrij onbelangrijk de laatste dagen. Ia het noorden van Roemenië houden de Roemepiërs hardnekkig stand en hier en daar doen zij zelfs aanvallen. Io de richting van Predeal werden de Roeme- nlërs, volgens het Russische legerbericht, na een verbitterden strijd gedwongen, „eenigszins" naar het zuiden terug te trekken. In de Dobroedsja blijft het bij onbeteekenende schermutselingen. Uit Engelsche bron wordt gemeld, dat Roemenië dapperen tegenstand biedt, dat de militaire toestand in Roemenië veel verbeterd is, maar toch nog ernstig blijft. Het gevaar voor Roemen.is nog niet voorbij. Van het gevechtsterrel i op den Bal kan niets nieuws. In Griekenland blijft de toestand ho peloos verward en verdeeld. De aan hangers van Venizelos ontzien, zich niet «iet, tegen hun eigen broeders de wapenen op te nemen. En de eDtente wordt steeds meer eischend. Nu weer heeft .de Fransche admiraal Fournet beslag gelegd op de lichte] schepen der Grieksche vloot, ondanks het p;o'est der regeering, en de Fransche vlag daarop geheschen. Een historisch feit van den eersten rang is htet herstel van het Koninkrijk Polen, door de Keizers vau Duitschland en Oostenrijk Zondag afgekondigd. Een voorloopig herstel moge het slechts zijo, daar de grenzen van »het Koninkrijk Polen* eerst later zullen wor den vastgesteld en de onafhankelijkheid van den vrijen Staat eihhun Oostgrens* nog slechts in vage termen is aangeduid een- herstel Is het. bnia gekomen, dag en nacht heift mij de gedachte vervolgd, dat outobuldigen gevangen gehouden, gemarteld, ter dood gevoerd werden, dat ket mgo plicht was daaitegeu op te komen, en evenwel heb ik bet niet gewaagd. Omdat gij geen bewgsen bad Neen William, omdat ik met tegen Eli sabeth wilde optreden, omdat ik niet tot bare vijanden wilde bahooreo, omdat Zij brak afeen gloeiend rood bedekte bsre wangen, sg gevoelde dat sij S:0h ver raden had. En ook met William bad een «onderlinge verandering plaats zijn oog scheen grooter te worden, de blos vao Mary's wongen weer kaatste op sljn gflnat, zijn borst ging sn*-l op en neer. Evenals iemand, die reeds lang bezitter is geweest van een ougewaardeerd schilderstok, maar daaronder door aan toeval plotseling een Bcbitterend gekleurd be-ld Tan de band van een oud meester ootdokt, soo stond de vriendin sgner jeugd thans voor hem, om - schenen door een nieuw, wonderbaar licht. Mary beminde hem, on hst oogonblik, dat bem dit geheim ontdekte, gaf hem ook een balder insioht ia den toestand van sgn eigen hart. In waarheid bemind* hg ook Mary en bad baar ook altijd bemind. Da liefde tot Elisabeth was een afdwaling van sgn pbnn taaie, die ham ongelukkig maakte de liefde tot Mary was waarheid, was soo vast samen- geweven mot siju bestaan, dat hfj se zich zalven niet eens bewast was geweest. Eact bemelsohe vreugde vervulde sijo ge mosddaar voor hem stond sgn geluk, hij behoefde slechts den arm uit te strekken en het lag nao siju borstde stormen, die in sijn binnenste woedden, bedasrdeBbet werd vrede, rust, soeta lente 1 R^eds bief hg den voet op om tot haar te SDellen hg wilde jubelend uitroepen Mtyne Mary maar hg bleef als versteend staan, de keel was hem als toegeschroefd, geen geluid kwam over sijae lippen. Zoo mbeten de ver doemden ta moede sfjn. wien tot verswaring van de straffen der bel, een blik vergood wordt in den hemel, dies sij door eigen sehuld hebben verbeurd. Ook William gevoelde, dat bg een ver— Het koniokrijk Polen is hersteld voor zoover het door Rusland Ingelijfde stuk zijn onafkankelijkheld '.zal hebben her kregen. Maar wat zal er gebeuren met Posen, dat Duitschland inde. tijd heeft inge palmd En met Galicié, door Oostenrijk genomen Zullen zij bij het nieuwe koninkrijk worden gevoegd of is dat te veel ge vergd Nog iets anders ook Koerland is door de Dultschers bezet. Polen heeft, In zijn besten tijd, door Koerland heen een weg naar de zeu gehad zou Duitschland dezen weg kuonen heropenen. De handelsweg naar het Oosten zal afgesloten zijn, maar een uitgang naar de Zee zal Polen behoeven om naar het Westen te herwinnen, wat het in het Oosten verloor. Zoo blijven er vele vragen en de voor naamste raakten wij nc g niet aan welke zal de verhouding zijo van het nieuwe koninkrijk tot de Bondgenooten Duitsch land en Oostenrijk? Polen krijgt een eig rn leger, dat staat vast. Het wordt reeds dadelijk gevormd om de Bondgenooten -dvast te helpen, of, anders gezegd, or. den strijd voor Polen's onafbankelijkhe|d te beginnen en dit leger ?al er 'u^ves. het is het eenig zekere. Maar de Bondgenooten richten dezen Staat en dat leger niet op om de kans te loopen later een vijand méér tegen zich te zien. Men verbeelde zich, dat Polen later zou redeneeren als Roemenië: Ik kruip, waar 't het warmste is. En, oordeelende dat Rusland stei- ker is dan de anderen zich bij Rus land zou scharen. Daartoe stichten de Bondgenooten nu geen onafhankelijk Polen en roepen zij geen poolsch leger onder de wapenen Neen, de „Nordd. Allg. Ztg." schrijft heel duidelijk, dat het nieuwe koninkrijk zich zal mogen aansluiten bij Duitsch land en Oostenrijk en „in vasten samen hang met dezen" vrij en onafhankelijk zal mogen leven. De vraag is nu, hoe een vrij en on afhankelijk Polen zal kunnen bestaan, dat zich moet aansluiten bij een bepaalde mogendheid. Eigenlijk komt de regeling hierop neer, dat de Polen ontvangen en moeten geven. Zij ontvangen een relatieve onafhan kelijkheid, mogen zich zelf besturen, bun eigen taal spreken, hun eigen godsdienst belijden, de zeden en gewoonten van het ras uitleven- Daarvoor moeten zij geven een leger. Een leger, dat deze onafhankelijkheid In samenwerking met het Duitsche zal hebben te verdedigen en tevens een be scherming zal vormen van het Duitsche Rijk. Volgens Wolff is deze heugelijke ge beurtenis io Warschau en Lublin met groote geestdrift ontvangen. Terwijl de Duitsche en Oos'enrijksche bladen met vreugde schrijven over de stichting vao het nieuwe koninkrijk Po len, wijst de Engelsche en Fraosche pers er op, dat het de centralen er alleen om te doen is, de beschikking te krijgen over een millioen man Poolsche troepen. De entente-bladen hopen echter dat het Poolsche volk zich niet zal laten verlok ken door 't aanbod van Duitschland en Oostenrijk. De Russische pers is natuur lijk niet gesticht over den zet van Duitschland en Oostenrijk. Ook de Russische pers wijst er op, dat de centralen alleen hun leger willen versterken met de Polen uit 't bezette Russische gebied en dit aan 't nieuwe onafhankelijke Polen, aan Rusland ont rukt, geen duimbreeds gronds wordt afgestaan van Pruisisch en Oostennjk- sch Polen. Dat wordt niet onafhankelijk, terwijl Rusland geheel Polen tot een onafhankelijken staat wilde maken. Dit heeft Rusland tijdens den oorlog Inderdaad beloofd, maar of het zijn belofte zou nakomen, indien het den oorlog won, Is zeer twijfelachtig. Rusland kon slechts beloven door de verovering van geheel Russisch Polen kon Duitschland een daad stellen, al zal niemand durven beweren, dat de cen tralen hierbij alleen geleld werden door onbaatzuchtigheid en genegenheid voor het zoo lang en zoo fel onderdrukte Poolsche volk in Rusland. Hierboven hebben wij eeu historische be- teekenis van de on.fbankelgkzvorklMing v»n Polen uiteen grset. Vandaag willen we een eu ander medrdeelen o»er de wyze waarop de onafhaukelijksheidsverklaring ia geschied. Zaterdag werd door den Daitschen goa- verrrur-generaal te Warichao, generaal v. Beaeler. een proclamatie uitgevaardigd, ge richt tot de bewoners van Warichar, waarin hij namens den Daitschen Keizer en den Keizer van Oostenrijk en Konijg van Hon- gargë mededeelde, dat beide monarchen sij overeeng komen het PooUche gebied te vormen tot een selfstandigm Staat, met een erfelgke monarchie en een kooatiiutioneele staatainrichting. Gelijktijdig verscheen ook een manifest van den zelfden inhoud in Luolin, waar het uitgevaardigd werd door d-n Ooaienrgkschen gouverneur, generaal Kok. Zondag waren naar uit Warschau ge in- ld wordt, dalenden burgers op het slot plein te Warschau bijeengekomen. Om 12 doemde waa verscheurd. onherstelbaar vsr loreu was een geluk, dat hij besetoo bad soader bet te wuordeeren. Mary bad baar woord aan eeu apder eef«v«n, flat waa een openbaar geheim en al had bg selfi derven hopen, dat hare liefde voor hem deaen keten nog sou kanoën vaneeorukksn, sijn keten kon nianjaud vaneenrukkea. Aan Elisabeth was bij geboeid, thane dan ooitde ongelakkige, de beschuldigde mocht hij niet verlaten 1 Maar indien «y eane schuldig wa« In dien sij eens veroordeeld werd fluisterde *eo« inwendige stem beo tos. en i«»s als boop, aW vreugd* voalde bg opwellen, Ootset, altof bij een blik had geworpen in een diepen, vreeer lijken afgrond, trad b]j een* sobred* terug Was het reed* zoover met bem gekomen? Hoopte, wenaobte hij den ondergang der b-- kjaganewaardife, om daarop sijn eigon gelak te bouwen Nooit voor hem wus geen terug keer mogalgk bij moeet den weg, di«n bij eenmaal betreden bad. ten eiDde toe afliggen hij moast sicb verharden en verstalen tegen sicbselven en tegen d» vronw. dia eenig en alleen sijn hart besaf, tegen Mary. De geheele schaal van aandoeningen, die in bare eohokkeo en werkingen een raep8Cb*nlaveB bonnen vervullen, had hij in weinige seconden doorloopen sneller dan de sonnestraal komen gedachten en gevoelens Omgekeerd ging het hem all die slapers uit de sage, die meenden enkele uren te hebben gernst, en eeuwen hadden doorgeslapen by had in minuten jaren doorleefd en stond oog steeds stijf es stom voor de eveneens eprakeluose Meiy, En on kwam de reaotie, bevig, geweldighg moest immers sgn eigen hart tot swggen brengen Staat ook gy aan de t)jde van Elisabeth's vgandenseide hjj koud en scb-rp Noem het soo niet, William smeekte sg, ik ben bare vijandin «iet, maar Gy stemt in met bet geschreeuw van hare vervolgers, gij voegt u bg ben, die haar haten, die den kuil voor haar gegraven hebben I William Maar bg boorde niet, bij wilde haar niet booren Het ie genoeg, meer dan genoeg Wie tot Elisabeth's vyanden behoort, kan mgn vriend niet mn»r sgn, met diea knn ik geea omvang meer hebben. Vaarwl I Hg wilde de kamer uitenellea, maar Robert trad hem in dea weg. William, bedenk wat gij doet gg eg» buiten u «elven I vermeende bij maar bg gooit •laarmede slechte olie in h»t vnnr. Davistown'a toorn, tot dusverre kunstmatig opgewonden, werd thans natuurlijk. Ja, ik ban buiren mijaelven schreeuwde hij, en beb d vartos volkomen reohtmisschien hen ik waaniinnig, eu ook daartoe sou ik recht hebben. Maar geloof niet dat gij triom- foeren solt Da lordmayor moge eioh ia eobt nemen, het volk k*nt «tja vrienden en wQ arden en sal de beideuen en die mot ben heulen, veroordeelen. Met desen laatsten uitval Ijlde bg het salon uit en liep tegen dec squire aen die juist da deur van het vertrnk wilde openen. Mat een haastig uitgestamelde verontschuldiging snelde hy voort. Wat betenkent dat Wat is bior gebeurd vr-jeg equire Wintlebury. terwijl hg binnentrad en den kring rondsag. Gij syt allen in sulk •nu buitengewone stemming, en Wilham Dnviefowu sou my bgna omver geloop-n bebb«D. Zijne vrouw deelde bem naar waarheid, maar met de meest mognlgke vartchooning mede, wat sooeven was voorgevallen. D« •quire greep de pook en wroette daarmede in de kolen van den haard, alaof het menrehen waren, aan wie bg syn drift kon koelen. Men «ou wenieben dat die EWiabatb Canning op den diapsten bodem der se* lag aeide bij misnoegd sij vervolgt mij by elke •Chrede. In mijne studeerkamer vind ik atapela van aaten die over ni'teaadere handelenden ov«r Canning contra Wells, en Canning contra Sqa>res daarnaast liggen vlugschriften voor eD tegen de beideneD, voor eu tegen'Canning ia Londen, soo wordt mg bericht, heerscht dn grootste opgewondenheid er is soo lang gestookt en opgehitst, dat «sn volkcopstand te vreesen isbat gemeen verklaart alle heideren vogelvrij. R«ehtvaardige God riep mevreaw Win- tlebury. En terwyi ik du in mgue huiskamer kom om my w*l ta verstrooien. v«. volgd-t de iqnire, kliekt mg alweder de oorlogskreet qCanuing -n de hmd-nt* tegemoet en viud ik de miju-n al* na een v leibdigd«n eirgd. M n kan sion eu -*omeal uiei onttrekken aan de »qaestious brülaatet* Van den dag, suchtte mevroaw Wmilebory Zeg lievor'dat m«a niet wil hernaasde squire strong. Hoe komen mijne kinderen er toe om voor of tegen partg te kissen. Ik ben van de ooccbuld der heidsai» overtuigd, papa, aaide Mary bedeesd, Eu ik geloof aan hunne sohnld, ant woordde de squiremaar het staat niet aan ooi daarover te bellissen, dat sal bet gerrohtsbof iloen. M-n kan dit met gespannen verwachting tegemoat ti«n. want de bewgsen sgn aan beide tgdeo betwistbaar. Er ontstond een p.vute. - Papa, vro-'g Mary aarssleDd, indien uu de heidenen konden bewgsen, dat sg op St. Michiel in Dorsetshire sijn gsweest Als sg dat kondeD, dan was hunne oo> sokald bewssen maar dat kounen sg niet. Of wilt gy soms het bewgs leveren vroeg de nqa<re glimlaohend. Mary bloosde en sag zwijgend voor sicb indi-a baar vad^r een an woord verwaeat iiad, dan werd baar dit be*p«ard door bet bin - nenkomen van een bediende, die den squire een brief ter haud stelde, welke sooeven door oen renbode was g»brncbt. Van lord Waversford I nep bg verwon derd, terwijl bg bat adres en b*t wepan op bet segel besohou *d*, en den brief op de band woog. Wat kan die soo dringends te berichten bebben, dat b\] ons een tzpresie bQna op .den v<iet nasendt? Hy opende den brief, en na dien gel»-B*n te hebben, seida hij met gefron»ti w-okbrauwen Da graaf meldt mg, dat bg genoodaackt is veor een paar w«kon naar sgne besittingen i» Schotland te gaan, en daarom ago terutkeer •aar Londen zoo lang most uitstellen. Weet gij de eene of ander* reden voor dit ver an derde vooro*ro«D, M»fy vro*g hy mot e*D doordringenden blik op agne dochter, M**y on'viDg dien blik ro*t een open en ODbeva» g*n gelaat, «n antwoordde met eeu vast: Neen/ (Wordt vervolgdi.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1916 | | pagina 1