Nummer 94.
Zondag 26 November 1916.
39e Jaargang
Tweede Blad.
Gemeentefaadsvergaderingen'
DE OOSLOG.
Adverteert in dit Blad.
Burgerlijken Stand.
HEUSDEN.
Openbare vergadering van den raad
dezer gemeente op Donderdag 23 Nov.
des voormiddags ten 11 uur.
Voorzitter Edelachtb. heer Honeoop.
Ongeveer 11.15 uur opeat de Voor-
z.tter de vergadering aanwezig zijn alle
leden.
De notulen der vorige vergadering
worden na voorlezing onveranderd goed
gekeurd en vastgesteld.
AAN DE ORDE:
1. Mededeeling van ingekomen stuk
ken.
a. Brief van Ged. Staten, houdende
goedkeuring van het raadsbesluit tot
vernieuwing van 'de verordening tot hef
fing op het schoolgeld.
b. Idem tot wijziging van de begroo
ting 1916.
c. Idem tot het aangaan van een geld-
leenlng groot f 2000.
d. Schrijven van de hecren De'Haan
en Oerlemans, scheepsbouwers te Heus-
den, houdende verzoek om op de ves
ting een muur te mogen optrekken, ten
einde daardoor een bergplaats voor
steenkolen te kunnen krijgen.
B en W. stellen voor het verzoek
toe te staan tegen een recognitie van
f 1 per jaar.
Veerman. Waar moet die muur dan
komen.
De Jong. Op de wal. Het is gewoon
de vestingmuur optrekken.
Met algemeene stemmen wordt het
voorstel hierna aangenomen.
e. Een schrijven van de Brandverze
kering-Mij. te Tiel, houdende het bericht
dat zij absoluut geen bezwaar heeft dat
in het Raadhuis scherpe patronen zijn
geborgen en dat ze daardoor de premie
niet zal verhoogen.
Voorzitter. Zooals de heeren hooren
heeft de Brandverzekering-Mij. geen be
zwaar tegen do berging van scherpe
patronen.
Prins. Dat valt mij veel mee. Het Is
toch goed dat wij het eens gevraagd
hebben.
f. Schrijven van Ged. Staten, hou
dende het bericht, dat zij het besluit
van den raad van 18 September tot wij
ziging der verordening, regelende de
jaarwedden van onderwijzers, niet kunnen
goedkeuren.
Dit naar aanleiding van een rapport
van den districtsschoolopziener, die
er op wijst dat het onbillijk is te be
sluiten dat aan gemobiliseerd personeel
na 6 weken geen salaris meer wordt
gegeven. Ze wijzen er op dat dit nu te
meer het geval is omdat Braams een
maand geleden is benoemd. Het besluit
had voor zijne benoeming moeten ge
schieden. Een minder goede finantieele
toestand behoeft niet te leiden tot een
onbillijke maatregel.
Voorzitter. B en W. stellen voor het
besluit te haadhaven. Vermoedelijk zal
Braams toch niet in dienst behoeven te
komen.
Aldus wordt besloten.
2. Vaststelling gemeentebegrooting
dienst 1917.
Van Andel. De Commissie heeft alles
nagezien en dat wat wij niet goed be
grepen, is ons door den Secretaris op
gehelderd. Een zaak wenschen wij nog
te vragen en wei waarom de weg aan
de Herptsche poort tegenwoordig zoo
slecht is. Wij weten wel dat er geen
makadam is te verkrijgen, doch groffe
grint is nog wel te verkrijgen. Nu is
daar, evenals voor de school, fijne grint
opgebracht en deze zakt weg.
Voorzitter. Toch is fijne beter dan
groffe, want groffe wordt met het rijden
van den weg geworpen. Grintwegen zijn
in dezen tijd echter altijd slecht. Zomers
zijn ze mooi en ook bij droog weer,
doch zoo gauw als er in 't najaar wat
regen komt te vallen, zijn ze slecht, dat
wil zeggen vuil. Grint geeft stof en dat
wordt bij regen direct modder. De
Herptsche poort ligt iets lager dan de
zijwegen en nu laten we telken jaredat
vuil wel wegscheppen, doch dat groeit
weer zoo gauw aan. Ook komt het van
die lange stoep, omdat daar kolengruis
op wordt geworpen en bij regen wordt
het dan daarvan afgedreven en komt
op den weg terecht. Deze stoep wordt
onderhouden door den molenaar en die
laat er gruis op gooien. Bracht hij er
grlat op, dan zou men onder niet zoo
veel vuil er van krijgen.
Van Andel. Ik bedoel dat gedeelte
tusschen de poort en het bruggetje.
Vroeger was de weg daar goed.
Voorzitter, 't Is daar 't vorige jaar nog
gegrint.
Van Andel. Er moest groffe grint
opgebracht worden-
Voorzitter. Dat is niet zoo goed want
zooals ik gezegd heb gaat die van den
weg af en dan kan je er met geen fiets
meer^over komen en bijna er niet eens
meer over loopen.
Mol. De boomen doen er ook veel
kwaad aan.
Voorzitter. Die zou ik er toch niet
voor weg doen, want zoo gauw als we
weer geslagen steenslag hebben wordt
het weer beter. De wegen zullen nu
overal wel wat slechter zijn.
Mol. Als er batterijen overgaan wor
den ze ook niet beter.
Van Andel. Daardoor is hij zoo slecht
geworden. Verder wil de commissie
eens hooren hoe of het is met de De-
mersluis. Van den Rentmeester van het
Kroondomein heb ik vernomen dat er
verbetering aangebracht zal worden
indien de gemeente de halve kosten
wenscht bij te dragen. Is dat waar?
Voorzitter. Ja, het is een hard woord
om te zeggen dat het niet waar is. Ik
weet er niets van. Uit de geschriften
blijkt er niets van. Ik denk dat het in
de bedoeling van den Rentmeester heeft
gelegen om het te schrijven doch dat hij
het is vergeten.
Vervolgens leest de secretaris eenige
brieven voor. Daaruit blijkt dat het Do
mein zich beroept dat de gemeente de
kosten van het onderhoud op zich moet
nemen omdat bij een verpachting in
1820 gehouden, is gezegd dat men voor
enkele zaken vergunning moet vragen aan
het gem. pestuur.
Voorzitter. Het komt mij voor dat het
geen eigendom is van de gemeente
want waarom moeten wij eerst aan deu
staat toestemming vragen om er eenige
verandering te mogen aanbrengen. Dat
hebben wij toch moeten doen toen wij
die veranderingen aan de Herptsche
poort en aan de Wijksche poort hebben
laten aanbrengen.
Veerman. Misschien is de helft van
de kosten voor de gemeente nog te
bezwaarlijk, hoewel er we! wat aan mag
gebeuren.
Van Everdingen. Gevaar zie Ik er
niet in.
Voorzitter. Gevaar bestaat er nooit,
want men moet niet bulten de pad ko
men. De visschers doen het wel eens,
maar die behoeven het ook niet te doeo
want er zit geen visch. Verder zijn het
grootendeels kinderen en daar zit wel
eenig gevaar aan verbonden, ook al was
er dat gat niet. .Maar 30 November
komt mijnheer Valk bij mij en dan zal
ik er wel eens met hem over spreken.
Weet u, mijnheer Van Andel, zeker
dat hij dat heeft gezegd.
Van Andel. Ja, ik heb hem nog ge
zegd er in den Raad over te zullen
spreken.
Voorzitter. Dan vergist hij zich want
de voorgelezen correspondentie is van
1911.
Prins. Zou het gewelf nog goed zijn.
Voorzitter. Het is een heele geschie
denis; in 1472 kreeg Heusden sluizen te
maken aan de Oude wiel wat toen
noodig was voor de uitbreiding van de
stad. Het was toen alles Rijkswerk en
wanneer het Rijk dat nu later aan de
gemeente zou hebben afgestaan, dan
zou het toch eene akte hebben moeten
passeeren. Misschien dat dit gebeurd is
voor dat het Raadhuis is afgebrand en
daarmede alle stukken.
Prins. Ik vraag of het gewelf nog
goed is.
Voorzitter. Dat weet ik niet, wie er
op is als het invalt treft het ongelukkig.
Ik heb nog nooit iets gezien dat eeuwen
goed blijft.
Van Everdingen. Het is alles nog
gaaf en sterk en voor invallen is de
eerste tijd nog geen gevaar.
Voorzitter. Anders moeten wij het
maar heelemaal opruimen. Dan kan het
kroondomein niet bij haar land komen.
Die blijft altijd de grootste belang
hebbende. Het is voor mij nog een
groote vraag of wij het moeten onder
houden, want ik ben 36 jaar burgemeester
en nog nooit is er iets door de stad aan
gedaan, daarom zou ik het niet zoo
gaauw overnemen en zooals wij hier
zitten zullen wij er niet makkelijk invallen.
•VeermaD. Als wij hier zitten niet.
Voorzitter. Er is nog zooveel in de
stad goed te maken.
Van Andel. Verder heeft de commissie
geen opmerkingen en stelt voor de
begrooting vast te stellen opf 29064 23'/a
met een post van onvoorziene uitgaven
van f 135.94.
Voorzitter. Ik zeg de heeren dank
voor hun gegeven moeite.
3. Voorstel B. en W. verhooging
miximum heffing hoofdl. omslag met
f 1500.
Voorzitter. Tevens willen wij art 4
van de verordening wijzigen, n.l. de
aftrek voor noodzakelijk levensonderhoud
van gehuwden brengen van f300 op
f 400 en dat voor ongehuwden te laten
op f 300,
De Jong. De omschrijving mag dan
wel wat breedvoeriger zijn want wie
wordt er nu onder het hoofd van een
gezin verstaan. Ik woon nu alleen, maar
daar hebt ge mijn overbuurman hier,
de heer Mol, die woont met zijn zuster,
is hij dan hoofd van een gezin.
Veerman. Ik sou zeggen van wel.
Prins. Ik ook.
De Jong. Ik ben het daar zoo direct
niet mee eens.
Mol. Ik zou het gelijk laten want voor
alleen wonenden, waar vooral onder zijn
onderwijzers, postambtenaren enz. is het
leven zeer duur geworden en hebben
ze beslist f 400 noodig voor noodzakelijk
levensonderhoud.
Van Andel. Ik zou het ook gel(jk
laten want het is waar dat ook de
kostgelden hooger zijn geworden. En
dan daarbij, 't is maar een bagatel ook.
De Jong. Het is zoo, alleen profiteeren
er nu enkele personen, doch dat is nooit
te ondervangen.
Wordt besloten gelijk te stellen en
het maximum van den Hoofd. Omslag
te brengen op f 5500.
4. Rekeniogen over 1915 en begroo
tingen 1917 Godshuizen.
Prins. De commissie beeft alles nage
zien en in oijde bevonden.
Voorzitter. Dan dank- .1; de heeren
voor hunne bemoeiingen. i
5. Voorstel B. en W. vaststelling ver
ordening levensmiddelenbedrijf.
Wordt conform het concept vastge
steld.
6. Alsvoor vaststelling verordening
ter voorkoming van brandgevaar.
Veerman. Dat is zeker een aanvulling
op de bestaande verordening.
Voorzitter. Dit is een concept wat
door alle gemeenten, op voorstel van
den Minister, zal worden aangenomen.
Het is voornamelijk gedaan, doordat in
den laatsten tijd meermalen brand Is
ontstaan bij het verrichten van werk
zaamheden door loodgieters.
7. Alsvoor vaststelling verordening
ter voorkoming van drankmisbruik bij
demobilisatie. v
Voorzitter. Het zal een uitstekende
maatregel zijn, want allen zullen buiten
gewoon in hun schik zijn. Daar is na
tuurlijk veel voor, maar er zal ook een
borrel gedronken worden en nu zijn er
helaas, die dan buiten de schreef gaaó.
Van Andel. Deze verordening is toch
niet noodig, want u zelf hebt toch al
de bevoegdheid om te laten sluiten.
Voorzitter. Zeker, maar zoo'n alge
meene maatregel slaat er beter In.
Van Andel. Wordt aan de verorde
ning voor melkverkoopers wel de hand
gehouden. De vorige week was het bijna
water. Kan de politie daarop toezien en
monsters nemen.
Voorzitter. De heer Stal neemt zoo
nu en dan eens proeven. Dat doet hij
op onbepaalden tijd en dan bij dezen
eo dan weer bij een ander. Hij is er
nogal zeer attent op. Het beste is echter
dat, Indien men klachten heeft, dit hier
komt zeggen.
Van Andel. Het geval staat niet al
leen, maar in verschillende huishoudens
waren er klachten over.
De Jong. Kan het koude weer geen
invloed gehad hebben op de melk.
Voorzitter. In den regel voldoet de
melk hier goed. In Baardwijk en Wer
kendam heeft men ook een melkveror-
deniog en daar zijn wel eens processen-
verbaal opgemaakt.
Prins. Het kan voorkomen dat de melk
dun is, doch dan Is het niet zeker dat
er water bij Is gedaan.
Van Andel. Ik hoorde dat men in
Hedikhuijzen de melk moest halen om
chocolade te zetten, dat men dit van
de melk van hier niet kon doen.
Van Everdingen. Dat weet ik niet,
maar wel weet ik dat nu de bladeren
van peeën worden gevoederd en daar
door geeft een koe wel veel melk maar
ook dun.
Voorzitter. Er wordt wel gezegd dat
°cren gr°ote winst maken, maar de
melkboeren toch niet, want een lijnkoek
ost 26 cent. Reken nu maar dat men
er 2 geeft per dag, dat is dan 52 cent,
waarbij dan oog het andere voeder komt,
als meel, hooi enz., wat ook allemaal
peperduur is en nog moeilijk om aan te
komen. Zomers, als de beesten in de wei
zijn, dan is het iets anders, maar nu zal
de verdienste al heel gering zijn.
Daar geen der leden verder het woord
verlangt, sluit de Voorzitter de
dering.
verga-
DE TOESTAND.
Nieuws van het oorlogsterrein is er
niet veel. Alleen in Roemenië gaan de
Centralen steeds vooruit. De troepen van
Faokenhayn bereiken de Alst en de
steden Orsowa en Turn Severin zlja ge
nomen. Wat er met de Roemeensche
troepen die in deze hoek stonden gebeurd
is, is mog onbekend.
Ook anderzijds worden de Russen uit
het kleine hoekje Zevenbergen wat ze
nog bezet hielden, uitgedrongen.
In de Dobroedzja schermutselingen.
En ieer belangrijke tijding.
Hedenmorgen kwam 't volgende be
richt
BERLIJN, 24 November. (Wolff.) Offi
cieel bericht van vanavond Wij hebben
de Alt bereikt.
Troepen van de legergroep Macken-
sen zijn op verscheidene punten over
den Donau getrokken.
Een stortnachtige zitting der
Fransche Kanier.
De Fransche Kamer heeft met 450
tegen 38 stemmen het wetsontwerp aan
genomen waardoor de regeering gemach
tigd wordt de recruten van de lichting
1918 op te roepen. Aan het besluit ging
echter een stormachtige zitting vooraf,
waarover ons vla Zwitserland het volgen
de wordt gemeld
De 38 tegenstemmers behoorden tot
de uiterste linkerzijdedat' aantal betee-
kent een belangrijke versterking van de
antl-militairistische groep, daar de eerste
maal maar drie stemmen opgingen tegen
de voortzetting van den oorlog. Van de
andere leden der oppositie besloot een
deel na een aan incidenten rijk debat
voor het regeeringsvoorstel te stemmen,
terwijl een ander deel zich van stemming
onthield. Voor de galerijen ontruimd
werden, motiveerde de afgevaardigde
Favre de houding van de uiterste linker
zijde met te zeggen, dat de Fransche
bevolking alle reden heeft om grooter
inspanning voor de gemeenschappelijke
zaak van Frankrijks bondgenooten te
verwachten, daar de door Frankrijk ge
brachte offers alle andere in de schaduw
stellen. Na heropening der zitting lokten
de socialisten Brizon en aanhangers door
hun aanvallen op de regeering en de
Kamermeerderheid heftige interrupties
uit. Briand kon zich door het herhaald
geroep van„Weg met den oorlog.
Genoeg van de moordpartij, die slechts
particuliere belangen dient 1" geengehoor
verschaffen.
Nog een Enge Is ch hospitaalschip
gezonken.
Londen, 24 Nov. (Reuter.) Naar de
admiraliteit meedeelt is het Engelsche
hospitaalschip Braemar Castle (6318 ton,
van de Union Castle lijn) dat met ge
wonden op weg was van Saloniki naar
Malta, in het oauw van Mykonl (Egeïsche
Zee) op een mijn geloopen of getorpe
deerd. Alle man aan boord is gered.
Engelsche mailboot vermist
LONDEN, 24 Nov. "(Reuter.) De En
gelsche Admiraliteit maakt bekend dat
de Engelsche mailboot Rappahannock
op 17 October uit Halifax naar Engeland
is vertrokken en dat er sedert niets meer
van het schip is vernomen.
Later komt een bericht dat dit schip
is gezonken, op een mijn geloopen of
getorpedeerd, 't Meet plm. 4000 ton.-
De belgische burg/fis als slaven
weggevoerd.
Na Gouverneur Generaal Von Bissing,
is op dit oogenblik, de voornaamste
duitsche overheidspersoon in België,
Baron van der Lancken, chef van de
Politieke afdeeling te Brussel. Aan hem
liet dan ook de Kardinaal vun Mechelen
een afschrift geworden van ziin protest
gericht tot Generaal Gouverneur von
Bissiog, alsmede een begeleidend schrij
ven, waarin Z.E. o.m. zegt
Zoo menigmaal heeft Mijnheer de
Gouverneur Generaal, zelf in het open
baar, zijn wil te kennen gegeven, om
een aanzienlijk gedeelte zijner zorgen te
besteden aan de belangen van het bezette
land; zoo dikwijls heb ik U zelf. Mijn-
heer de Baron, den Wensch bevestigd der
duitsche overheden om, onder h«t regiem
der bezetting, den staat van oorlog der
eerste dagen niet te bestendigen, dat ik
niet kan gelooven aan de uitvoering der
verordeningen waarmede uw gouverne
ment de werklieden bedreigt, die, tegen
hun wil en dank, de werkloosheid ten
prooi vielen.
Ik hoop dat U bij de hoogere over
heden al uwen invloed zult aanwenden
iom zulken aanslag te voorkomen.
I Ln spreek ons ulet, bid ik U, van de
noodzakelijkheid de openbare orde te
beschermen of den last der openbare
liefdadigheid te verminderen, Spaar ons
deze bittere spotternij, U weet wel, dat
de openbare orde niet bedreigd wordt
en dar, indien zij in gevaar verkeerde,
allen die eenigen zedelijken of burger
lijken invloed kunnen uitoefenen, U spon
taan krachtdadige hulp zouden bieden.
Van Belgische zijde seint men aan de
Tel., dat in België een groote protest
beweging gaande is tegen dè Duitsche
slavenjacht.
Alle ministers van staat, ook alle sena
toren en volksvertegenwoordigers, die
bereikt konden worden, de rechtbanken
en de balie van Brussel en andere steden,
Provinciale en Gedeputeerde Staten enz;,
hebben in afzonderlijke groepen verzet
aangeteekend bij den gouverneur-gene
raal. Sommige dezer protesten zijn in
zeer krachtige taal gesteld en sluiten in
dit opzicht aan bij den brief van kardinaal
Mercier.
Intusschen breidt, bet kwaad ziöh snel
uit. Eiken dag wórden nieuwe duizenden
weggevoerd en de tafereelen, die zich af
spelen, zijn dikwijls hartverscheurend.
Het vergaan van de Britannic
Met het vergaan van d: „Britannic"
is een der grootste schepen der wereld
een slachtoffer van den oorleg geworden.
Het had 24 millloen gulden gekost. Het
was een hospitaalschip, doch gelukkig
bevonden er zich geen gewonden op.
Toch is het verlies een rainp en, werd
het veroorzaakt door een duikboot, een
misdaad. Maar het kan ook door een
mijn omgekomen zijn. De Engelschen
wijzen er vooral op, dat de Duitschers na
den 'oorlog de grootste schepen zullen
hebben, nu de Engelsche Oceaan-reuzen
sneuvelen. Hoezeer ergebrekaanscbeeps-
rulmte is, bleek gisteren op een verkoo-
ping te Londen, waar een oud ijzeren
stoomschip van 2000 ton, dat in normale
tijden een waarde had van 'n halve ton,
verkocht is voor drie en 'n halve ton.
Een nieuw schip van 11.000 ton be
taalt men met 4'/2 mlllioen gulden. Onge
hoorde prijzen.
De Duitsche staf spreekt het bericht
van torpedeering beslist tegen.
RAAMSDONK.
HEUSDEN.
Mi van het
Van 1 tot en met 15 Nov. 1910.
GEBOREN. Hendrikas Marinus z T G Kie—
boom de Wit Gerrit Johannes z v
J van Raamsdonk de Rooij Catharina
Maria d v A Heijbloem Hommort
Petras z v T Kaijsten Sneijera Ad-
ri»Dus Beri ardas z v J van Oarlavaa
Schijndel Maria Antonia d 'v H M de
Rooij Berrevoets.
OVERLEDEN. Jacobus van Docgen, oud 6 mod
Elisabeth J van Gils ond 1 jaar
Adriana Faro, wed- A da Gens oud 67
jaren Johannaa van Vngt oud 16 jaren
Johanna Maria Adiiana Fens oad 2
jaren.
GEHUWD. Cornelia II Booos ond 30 jaren en
Cornelia J van Strien oud 27 jaren
Antocius de Braijn oud 22 jaren en H
van Strien oud 21 jaren
Van 17 tot 24 November.
OVERLEDEN: Jantje Boswijk, 72 j wed J
de Bruin en A. Joh Arnoldus Michiel van
de Laar 57 j. ongehuwd.