Nummer 16.
Zondag 25 Februari 1917.
40e Jaargang
Tweede Blad.
Binnenland™
DE OORLÓG.
Gemengd Nieuws.
Provinciaal Nieuws.
Ministerie van Financiën.
Omtrent de aanleiding tot de crisis
aan het departement vaa financiën ver
nemen wij aader( dat deze gelegen is
]a een meeningsverschll betreffende de
crisisuitgaven, hetwelk in den minister
raad is gerezen en tot eea schriftelijke
gedachteawissellng heeft geleid, welke
deu minister van financiën tea slotte
bewoog tot indiening van zijn vei zoek
om ontslag.
Naar wij vernemen, wordt in de plaats
van aar. Van Gijn weer benoemd als
mlalstcr van financiën z|n voorganger
prof. mr. M. W. F. Treub.
Na de panze kwam in de Tweede
Kumar het woord aan den Minister Cort
v. d. Linden, die imake de persoons
wisseling aan bet Departement van Fi
nanciën meedeelt, dat deze wisseling
noch eenige wijziging in de tot dusver
gevolgde politiek, noch eeoigeilcl reactie
tegen het votum van de Kamer beduidt,
tengevolge waarvan de vorige Mialster
van Financiën is afgetreden.
Het aftreden van Minister Van Gijn
is het gevolg van een verschil van ge
voelen, omtrent de uitgaven voortvloei
ende uit de distributie van levensmid-
delen, waartoe de Ministerraad besloten
had, een verschil niet betreffend het
bedrag ven het wetsontwerp, noch het
aangenomen stelsel van beschikbaarstel
ling.
De afgetredon bewindsman was echter
van meening. dat hem over de doelma
tige besteding van het credlet een
overwegenden invloed toekwam, een
meening io strijd met die der overige
leden van den ministerraad. Dit verschil
was het dan ook dat tot zijn aftreden
leidde.
BIJ Koninklijk besluit van Woensdag
is aan mr. d. A. Van Gyn met ingaag
van heden eervol ontslag verleend ais
Minister vae Financien met daxkbeiui-
voor dc vele ea gewichtige dien
sten en is benoemd tot Minister
Financiën professor mr. M. W. F. Treub.
Prof. Treub is gisterochtend door H
M. de Koningin beëedigd.
Kolen uit Duitschland.
Met Ingang van Woensdag zijn de
extra-kolentreinen gaan loopen van
Duitschland naar alle deelen van ons
land. Dagelijks worden negen extra-
treinen, bestaande elk uit 50 waggons
uit Duitscbiaad aangevoerd, terwijl de
ledige waggons weer per extra treinen
worden teruggezonden om opnieuw te
beladen.
Door de S.S. zullen binnenkort
300 nieuwe wagens voor steenkolenaan-
voer werden in dienst gesteld. Zij
worden geleverd door een firma te Keu
len. Reeds zijn een 20 wagens aan het
vervoer overgegeven.
Philips.
Phillips' Gloeilampen-affaire keert
over 1916 41 pCt. dividend uit (v. j. 36
pCt.(.
Met dreigende gebrek.
Er is éés zinsnede in Minister Post-
huma's Memorie van Antwoord op het
80-mlllinen-ontwerp, welke ons (geheel
buiten verband met het distributie-sy
steem en zijn geldelijke gevolgen) bij
zondér heett getreffen.
Wij achten goed die hier nog eens
naar voren te brengen, nu de pers vol
li van dreigende voorspellingen van een
mogelijken hongersnood, ook li de neu
trale landen, ook in het onze.
De Minister van Landbouw schreef:
Wat betreft de maatregelen, welke
genomen zijn tot voorziening in het ge
val, dat de aanvoer van sommige levens
middelen op bedenkelijke wijze vermin
dert, merkt ondergeteekende op, dat hij
vooral onder de huidige omstandigheden
het niet wanschelijk acht, hieromtrent in
nadere bijzonderheden te treden.
Hfl houdt er zich lntusschen van ver
zekerd onder alle omstandigheden nij
pend gebrek aan levensmiddelen te kun
nen voorkomen, zij het dan ook, dat
de bevolking zich in het gebrnik van
sommige voedingsmiddelen zal moeten
beperken en haar gewone wijze van
voeding ingrijpende verandering zal
moeten ondergaan.
Wij willen den ernst van het levens-
cniddelenvraagstuk, dat ook voor ons'
land hoe langer hoe nijpender wordt,
niet verhelen.
Maar uit de aangehaalde woordsn
vloeit toch voort, dat de Minister vaD
Landbouw zich sterk maakt om >onder
alle omstandigheden* het bekende woord
van zijn vroegeren nu weer tegen-
woordigen ambtgenoot in het Minis
terie, waar te maken, dat Nederland
tegen hongersnood gevrijwaard zal blij
ven. N. Ct.
Engeland en Nederland.
Een beschouwing over onze scheep
vaart en den nieuwen toestand, besluit
het V a d. met de volgende regelen
Wij hebben op het schaakbord nog
twee stukken in ons bezit, waarvan wel
Hebt eenig nut kan worden getrokken,
en wel vooreerst het bestaan van een
niet gevaarlijke geul tnsschen Vlisslngcn
en Southwall, die uitdrukkelijk ten be
hoeve van ons verkeer met Engeland
door de Duitsche regeering is openge
laten, en ten tweede het feit, dat wij
niet alleen Engeland noodig hebben,
maar Engeland onze hulp evenmin missen
kan, en wel in het bijzonder voor den
toevoer van bepaalde artikelen, die ons
land voortbrengt.
Onze wederzijdsche belangen zijn das
ran dien aard, dat zij ons beiden veel
meer bewegen in de richting van gemeen
overleg, dan in die van verwijdering.
Dat dit ten slotte ook door Engeland
zal worden ingezien, daarop is nog steeds
deze hoop gevestigd.
De Ambon.
Bij het departement van buitenlandsche
zaken is bericht ontvangen van den
consul-generaal te Londen, dat het
Nederlandsche schip Ambon op de
thuisreis is getorpedeerd of op een mijn
geloopen-
Drie en veertig man van de beman
nlng zijn te Ynrtmoutb geland. De kapi
tein ea de officieren bleven aao boord.
Getracht wordt het schip nset een
Engelschs patrouille-boot naar Plymouth
ie sleepcn.
De echtganoote van den gezagvoerder
van de Ambon ontving gisterenavond
een telegram, luidende „Ambon getor
pedeerd, allen gered".
De Ambon was geladen met stukgoe
deren en op weg van Engeland naar
Nederlandsch-Iodië.
van Buenos Ayres met 2985 ton lijnzaad,
geconsigneerd aan de N.O.T,, in het
Eng. Kanaal tot zinken gebracht. De
lading was te Rotterdam verzekerd.
(Hdbl.)
Fruit.
Ter verduidelijking van een Reuter-
bericht, volgens hetwelk de Engelsche
regeering de bestaande beperkende be
palingen omtrent het verschepen vae
versch fruit naar Nederland, behalve
sinaasappels, citroenen en manderijnen,
heeft laten vervallen, meldt men ons,
dat de aanvoer van laatstgenoemde vruch
ten reeds sinds eenlgen tijd was toege
staan thans is ook ten aanzien van
ander versch fruit de aanvoer
mogelijk geworden.
In verband hiermede verleent de N.
O. T. thans weer consenten voor den
Oorlogswinst.
Een dokter te Amsterdam zoo
verhaalt het Hbld. was, heel in het
begin van den oorlog al, door een pa
tiënt overgehaald om zaken tc doen in
levensmiddelen, die laatstgenoemde zei
in voorkoop te hebben en die In prijs
gestegen waren. Er was een bedrag van
1500 mee gemoeid en daarmee werd
f 90 winst gemaakt. Deze pereik smaak
te den medicus..naar meer, en zoo was
hij dadelijk bereid "oor een nieuw der
gelijk »xaakje» f 3000 te fonrneeren.
Eenige vrienden van den geaeesheer
werden ook ai door O. W.-koorts aan
gegrepen en zoo hadden zij In April
1916 samen een bedrag aan hoofdsom
aanveer van verscbe vruchten. De vóór en toegezegde wlast van f 26,000 uitstaan.
Zoo nn en dan keerde de patiënt in
derdaad winst uit, althans somman, die
volgens hem uit de transacties verdiend
waren.
In September was het bedrng'^aan
hoofdsom tn toegezegde winst al tot
f 82,000 gestogen de patiënt betaalde
toen f25,000 terug, dat do dokter aan
zijn vrienden gaf. De rest, greot f 75,000
zou blijven staan tot eind December
1916, waarop f13.000 winst werd toe
Waalwijk, 24 Febr. 1917.
Koopt niet in den vreemde,
wat gij in Waalwijk even goed
en even goedkoop kunt vinden.
2651 W. B.
weer
23 dezer verleende consenten zijn ver
vallen en moeten door worden vervangen.
Een Italiaansch transportschip gexonken.
Uit Berlijn wordt officieel bericht
Een duitsche onderzeer bracht op 17
dezer in de Mlddellandsche Zee het Ita-
liaansche troepentransportschip >Mlaas»
2845 br. tons, door een torpedoschot gezegd- Ia Octobor kwam er nog f 20,001
tot zinken. Aan boord bevonden zich bij, waarop f 8000 winst zou kunnen wor
1000 naan troepen, een groote lading
munitie, alsmede goud ter waarde van
drie millioen mark, voor Salonlkl be
stemd.
Met uitzondering van twee m*n, die
door de duikboot zijn gered, zijn alle
opvarenden ook de bemanning omge
komen.
De verscherpte duikbootoorlog.
Men deelt ons mede, dat de Neder
landsche schapen Neorddijk, Zaandijk,
Baudoeng, Menado, Eemland, Gaaster-
land en Jacatra, die gistermorgen, geza
menlijk uit Falmouth zijn vertrokken,
gisteren te 10 uur 30 Lizard zijn gepas
seerd.
(Zie onder Laatste Berichten).
Schepen losgelaten.
Men seint uit Batavia
De stoomschepen Van Overstraeton,
liggende te Freemantle en Ombllln, lig
gende te Calcutta, zijn vrijgelaten.
De Van Overstraeten en de Ombilin
zijn beide stoomschepen vau de Konink
lijke Paketvaartmaatschappij.
Een Duitsche duikboot gestrand.
Hedenmorgen Is onder Domburg de
Duitsche daikboot B 30 met 14 opvaren
den gestrand. Het oorlogsvaartuig is
onder bewaking van de marine gesteld.
Uit VHssingen meldt men nader
De Duitsche duikboot Is kleiner dan
die, welke hier enkele weken geleden
binnenkwam; ze meet naar schatting
350 ton. De bemanning is grooter dan
aanvankelijk uit Domburg werd bericht
wij telden reeds 25 personen. De boeg
van de boot is ecalgsslns ontzet.
De commandant van de duikboot is
door den sperriugscommandaut gehoord.
Do scheepvaart.
Verschillende te Rotterdam gevestigde
reederijen zijn thans bezig haar Noord-
Amerika bestemde stoomschepen te pro-
viandeeren en uit te rusten.
Hoogstwaarschijnlijk zullen die schapen
morgenavond hun reis, langs de nieuwe
Noordelijke route en via Halifax, aan
vaarden.
Het nieuwe lichtschip, dat nabij Dog-
gersbank wordt uitgelegd on dat door
de sleepboot Simson naar zijn ligplaats
is gesleept, heeft thans de bestemde
plaats ingenomen.
Tot xinhen gebracht.
Volgens de Rotterdam ontvangen par
ticuliere bericht in de Noordsche vler-
mast-bark Falls of Afton, kapt. Pedersen.
De slachtoffers vermeerderen.
De lijst van de tot zinken gebrachte
schepen is weer met een flink aantal
vermeerderd.
Op de eerste plaats valt te vermei
den de torpedeering van een Italiaansch
transportschip, waarbij ingeveer 1000
personen den dood in de golven vonden.
Vervolgens zijn nog tot zinken ge
bracht de engelsche stoomschepen Corto, ^a£j#
2090 netto ton; Rosalte 2682 tetto ton;
Perseus 4299 netto ton*; Keth K. L.M;
het engelsche motorvaartuig Tecurijn 89
ton en het Zweedsche stoomschip Skog
land 1837 netto tons.
Zooals men ziet zijn het flinke sche
pen, die getorpedeerd zijn.
Ven de Persus worden 3 chiueezen
en 1 europeaan vermist.
wordt nog het volgende
den gemaakt. Het betrof toen, naar het
heette, zaken in paraffine.
Toen het bedrag aldus tot bijna een
ton was opgeloopee, kregen de medicus
zijn vrienden er toch genoeg vai.
Zij wilden hun geld terughebben, de
patiënt beloofde te betalen, maar bleek
hiertoe niet In staat te zijn.
Toen kwam tevens de aap uit de
mouwbehalve den eersten keer had
hij in het geheel geen zaken gedaan en
den dokter en zijn vrienden blij gemaakt
met de winst», die hij van hun eigen
geld afhield. Ie het geheel hebben de
O. W.-jagers er een bedrag vaa een
halve ton bij ingeboet. Hunnerzijds is na
het faillissement aangevraagd van den
man, die hun gouden bergen beloofd
Benoeming.
Bij besluit van Ged. Staten dezer pro
vincie is beauemd t >a cammiea ter previi-
•le griffin, de heer V. J. Geiria thans
jui<ct-ceinmies.
Schoen fabricage.
In de acboeafabricxge begint nijpend ge-
orrk aan vela faeraiinran te keaeen en
vooruitzicht dat er ait Amerika ala aadari-
ziiia aanvoer hiervan komt, beataat er niet,
Vau deskundig* tijd-* deelt men eaa verder
■evdfl, dat volgana de meaning van heveagde
beoordeelaars binnen een half jaar iet
grootaie deel der acboentabrioken, wegene
gebrek aan werk en aan allerlei fournituren
stil zal liggen.
A.s. Maandag houdt de Alg. Bond
van Schoenfabrikanten eeae bestnars-
vergaderlng over den toeatand.
Looistoffengebreh.
De N. V. Stoomlederfabrlek v h. R,
Delhaye, alhier, heeft wagens gobrek
aan looistoffen den werktijd van 10 uur
per dag op 8 uur moeten terugbrengen
terwijl zij echter aan hare arbeiders het
volle weekloon uitbetaalt met een duur-
tetocslag van 10 pCt. voor gehuwden
en 5 pCt. voor ongehuwden.
De arbeiders worden reeds ongeveer
eea maand met diverse werkzaamheden
beziggehouden, doch indien de looi
stoffen welke reeds vanaf 9 September
het vorige jaar voor de N. V.
Uit Berlijn
gemeld:
Twee ondtrzeërs die zijn terugge
keerd hebben 24 stoomschepen, drie
zeilschepen en 9 viszcherzvaartulgea tot
zinken gebracht. Zij vervoerden o. al
9100 ton steenkolen. 30.000 ton ijzer
erts, 3500 ton levensmiddelen, ongeveer
de helft daarvan boter en margarine,
2200 ton tarwe en haver, een stoomschip
met 2700 ton oorlogsmateriaal naar Ita
lië, een van 400 too tin, 800 ton stuk
goed, een van 300 ton hoefijzer. Verder1
was onder de tot zinken gebrachte sche
pen een tankboot van 7000 ton. Een
kanon werd buitgemaakt.
De duikboot- en mijnoorlog.
LONDEN, 23 Februari. (Reuter.)
De officier van justitie te Rotter
dam heeft een bedrag van f 2000 uit
geloofd voor hem of haar, die aan
wijzingen verstrekt, welke leiden tot het
terugvinden van de som van f50,000
die verdwenen is, ten nadeele van den
étappedienst.
Zooals men zich herinnert, is InNovem
ber van het vorige jaar bij een inbraak
in het bureau van den étappedienst aan
den Oudendijk de brandkast met f 50,000
gestolen. De kast is later teruggevonden
in een sloot, doch van het geld is sedert
niets meer vernomen.
Een xware straf.
Tegen een groeatenkoopman in Den
Haag. die aardappelen verkocht boven
den maximum-prijs, is zes maanden
gevangenisstraf geeischt.
Gevaarlijke ontvluchting
Zes Duitsche deserteurs, twee Russen
•u één Engelschman hebben den dood
gevonden aan de elek.draadversperring
of in het bijna ontdooide Kampenkanaal
Deze telling loopt over drie dagen.
Een zeldzaam brutaal «tukje is
Blqkens een Lloyds bericht is het En-,
geleche s.s. Wathfi.ld (3012 toe) in den Maandagavond te Hoogkarspel nitge
grond geboord ook de Engelsche bark h*ald
Invercauld (1416 ton) is in den grond*Q
geboord.
De bemanning is gered.
LONDEN, 23 Februari. (Lloyds.) Het
Engelsche s.s. Belgier (4588 ton) is in
den grond geboord.
het holst van den nacht is daar
een man, die zijn gelaat onherkenbaar
had gemaakt, de wooing van den land
bouwer Berepoot binnengedrongen. Met
een mes dreigende kwam hij voor het
bed van Berepoot en eischte het aan
wezige geld. Toen het niet snel genoeg
LONDEN, 23 Februari. (Lloyds.) De gegeven werd gaf de indringer den boer
vlschbarken Monarch en Energy zijn in
den grond geboord.
PARIJS, 23 Februari. (Havas.) De
vertegenwoordiger te Parijs van de Kerr
Steamschip Cy„ aan welke het s.s. Ro
chester toebehoort, heeft aan een mede
werker van de New York Herald mee
gedeeld, dat het schip, 't welk den
lOden uit New-York was vertrokken,
zich, te rekenen van heden af, binnen
tweemaal 24 uur in de gevaarlijke zone
sou bevinden. De Rochester is een schip
van 4050 ton. Het is niet waarschijnlijk,
dat de Rochester en de Orleans in eikaars
gezelschap de reis volbrengen, want het
eerstgenoemde vaartuig vaart veel sneller
dan het tweede. De Orleans meet 1564
ton en behoort toe aan de Merchants
asd Miners Cy.het behoort thuis in
Baltimore.
een snee over de hand. Deze heeft daarop
f 600 afgegeven.
Aldns het verhaal van den mlshande
den en beroofden landbouwer.
Het lot van deserteurs.
Uit Valkenswaard meldt men
Zes duitsche deserteurs zijn op last
van de hoogere duitsche militairen in
het bekende kamp van Beverloo voor
het front van terugkeerende troepen
gefnsilleerd.
In de provincie Groningen heeft men
de cartonfabrieken stop moeten zetten
wegens gebrek aan grondstoffen, en
de Meierij en Peel- «n Kempenland is
heel wat stroo te veel op 't oogenblik
Er wordt daa oek al over nagedacht
om in deze provincie eerlang carton
fabrieken op te richten.
van
worden vastgehouden, niet spoedig wor-
dee vrijgegeven, zal de fabriek weldra
moeten worden gesloten.
Hopen we dat hJt der regeering ge
lukken moge spoedige vrijgave van de
te Rotterdam liggende partijen looistof
fen te verkrijgen en er aldus een einde
komen aan het thans nijpende looistoffen-
gebrek.
Landbouwonderwijs
Onder de door den minister bepaalde
plaatsen, waar een onderwijzer met akte
land- of tuinbouw 1. o. moet fijn be-
hooren o. m. Waalwijk, Heusden, Dru-
oen, Capelle, Kaatsheuvel, 's Gravemoer
en Dussen.
Waalwijks Belang.
Algemeene Vergadering op Maandag
26 Februari 1917 des avonds ten 8'/a
uur in hotel Gerriz.
1. Opening en notulen.
2. Jaarverslag secretaris.
3. Verkiezing drie bestuursleden we
gens periodieke aftreding der heeren
Willem iTimmermans, H. Wiesman en
Cor. Wltlox.
4. Keuze bestuurslid (vacature Dr. v.
Gils).
5. Mededeellng.
Wij dringen er bij de leden op aan
deze vergadering zooveel mogelijk bij tn
wonen. Het is niet voldoende dat het
ledental aangroeit en dat men ook op
andere wtjze belaegstelliog toont voor
deze nuttige vcreenlglng, die straks haar
tienjarig bestaan viert, men moet zich
ook de moeite getroozten tweemaal per
jaar de algemeene vergadering bij to
wonea.
Roode Kruis.
Woensdagavond werd door het comité
Waalwijk van 't Roode Kruit eene al
gemeene vergadering gehouden in 't
hotel Verwlel, die slecht was besocht,
wat wij om 't goede doel dezer veree-
oiging bejammeren.
De vacaturen In 't bestuur werden
aangevuld door de keuze tot bestuurslid
van de heeren Dr. Langemeijer en No
taris Schaap. Besloten werd te trachten
zooveel mogelijk verpleglngsartikelen bij
de handelaars voor eventueele behoefte
door het comité, gereserveerd te krijgen,
waarin men reeds voor een groot ge
deelte was geslaagd.
Verder word besleten de transport
colonne aanmerkelijk uit te breiden, als
ook het corps dames-verpleegsters. Voor
deze beiden zal door Dr. Langemeijer
een verband- ea verplegingscursus wor
den gegeveD. Men zie hiervoor achter
staande advertentie en gove zich sno
van het Zuiden
AAN DE ORDE
