Eerste Blad.
Z. D. H. Wilhelmns van de Ven
„NOORD BRABAND"
WAALWUK.
EEN EDEL HART.
Dit nummer bestaat
uit DRIE bladen
f 1.25
I 1.40
10 cent
FEUILLETON.
Maatschappij van Verzekering op het Leven.
NUMMER 102
DONDERDAG 2i/V)ECEMBER 1919
42e JAAROA
u
Dit blad verschijnt
Woensdag-en ZaterdaeraVOn<l*
Abonnementsprijs p«' 3 maanden f 1,—
Franco p. post door het geheele rijk f 1,15.
Brieven, Ingezonden stukken, gelden enz.,
franco te zenden aan den Uitgever.
Telef. 38*
WAALWIJKSCHE EN LANGSTRAATSCHE COURANT.
Uitgave: Waalwijksche Stoomdrukkerij Antoon Tielen.
Telegr.-AdresECHO.
Prijs der Advertent!..*
15 cent per regemink- m i 1
Reclames 25 cent per regel
Met het oog op de voortdurende en
zee% groote stijging der arbeidsloonenl
grondstoffen en alle exploitatiekosten
zijn wij ten slotte genoodzaakt den
abonnementsprijs van ons blad met
1 Januari a.s, te verhoogen en te bren
gen op
per kwartaal, franco per post
De week-abonnementen kos
ten dan voortaan
In de toekomst zal het abonnements
geld der kwartaals-abonnés vooruit be.
taald moeten worden- We zullen daar
toe geleidelijk komen, door bij «lk kwar
taal het disponeeren te vervroegen,
totdat tenslotte een kwartaal vooruit is
betaald.
ADMINISTRATIE,
Kerstmis Door de eeuwen heen
heeft dit woord geklonken en zal het
steeds weerklinken als een kreet van
geluk en verlossing.
Te midden der droeve en koude dagen
van dit gure jaargetijde, verschijnt de
verjaardag der geboorte van Christus
als een dag van verheffing en van
vreugde.
„Heden is u een Heiland geboren,
welke is Christus, de Heer!" Deze
boodschap, eenmaal door Engelen in
Bethlehem's velden den wakenden her
ders gebracht, klinkt ook nog heden
iederen Christen toe en dit in hare volle
beteekenis.
Want ook het kindje in dezen nacht
geboren, is en blijft voor hem een Ver
losser, een Zaligmaker. Niet hierom
alleen, dat Hij de ketenen der slavernij
van duivel en zonde voor ons verbrak,
maar omdat Hij voor ons is gekomen
en nog komt als onze Trooster in het
lijden, als onze Helper in den strijd
des levens.
Zijne ster toch verschijnt voor ons
als een licht te midden der duisternis,
te midden van verwarring en onwetend
heid des geestes, ais een gloed, die
wederom warmte schenkt aan onze
harten, welke zoo licht verkoelen in de
koude overgeving van onverschilligheid
en karakterloosheid, de kenmerken der
tegenwoordige wereld. Arm en behoeftig
komt Hij ter wereld, tot voorbeeld aan
lijdenden en veriatenen, maar tevens tot
onderpand van verheffing en bevrijding
voor allen, die de lasten des levens te
dragen, die verdrukking en eilende te
verduren hebben.
Arme eenvoudige herders waren de
eersten, aan wie de geboorte van den
Verlosser werd geopenbaardvoor den
nederigen en bereidvaardlgen Christen
vooral zal de komst van Christus merk
baar zijnlin hare zegenrijke gevolgen:
„Vrede aan de menschen, die van goe
den wil zijn!"
Wekt de geboorte van Christus in
het hart Zijner volgelingen eene groote
vreugde, zij geeft ook reden tot dank
baarheid aan de gansche wereld.
De geboorte van den Heiland toch
is eene wereldgebeurtenis. Een ontzag
lijke invloed heeft de komst van Chris
tus op de wereld uitgeoefend. De ge
schiedenis is daar, om dit te bewijzen.
Heerschte vóór Zijne komst alom on
recht en bandeloosheid, woest geweld
en verfijnde tyrannie, met het Chris
tendom is een geheel nieuwe beschaving
over de wereld gekomen, een beschaving
steunend op rechtvaardigheid, op waar
heid, op liefde.
Door Christus en Zijn Evangelie is'
de menschheid hervormd, is het huis
gezin herboren, is het heidensch bederf
weggenomen, zijn de kluisters der
slavernij verbroken, zijn vrije burgers
geschapen, is de dwingelandij der
Cesars geknakt.
De kribbe van Bethlehem is geweest
de kribbe van den Christus, maar is
en zal ook blijven, de eeuwen door,
de bakermat, de oorsprong van alle
beschaving, van alle ware vrijheid.
Dit is eene waarheid, bevestigd door
de wetenschap, door de geschiedenis,
door den godsdienst.
En sinds negentien eeuwen zet Chris
tus Zijne overwinning en Zijn werk
voort in de Kerk door Hem gesticht.
Het vertrouwen in den vooruitgang
des Christendoms wordt in ons ver
nieuwd en verlevendigd bij het gezicht
der kribbe van Bethlehem- Maar£wij
worden tevens opgewekt om. naarmate
de talenten en krachten, die wij bezitten,
naarmate de omstandigheden, waarin
wij op aarde leven, mede te werken
aan en het onze bij te dragen tot
de Christelijke wedergeboorte der maat
schappij. -- -r
Om de kribbe des Zaligmakers zien
wij vereenigd armen en rijken, herders
en koningen. Zoo moeten ook allen,
rijk of arm, geleerd of ongeleerd, werk
gever of werkman, zich vereenigen met
en samenwerken tot het volbrengen
eener taak, die aan eenieder onzer is
opgelegd, de ware Christelijke weder
geboorte van ieder persoon, maar ook
van de maatschappij, daaraan moeten
en kunnen wij allen medewerken.
Wanneer we dit doen, ieder naar de
mate zijner krachten, zonder eens anders
goede bedoelingen en innige overtuiging
verdacht te maken of te krenken, waar
door de „vrede" dikwijls zoo harteloos
verloren gaat, dan is het voor ons allen
een werkelijk Zalig Kerstfeest.
vrede in de gedachte. De vrede is nabij,
maar de toestanden zijn niet in even
redigheid met hetgeen dit woord voor
ons moest beteekenen. Men zie naar
Duitschland, men zie naar Oostenrijk,
een toestand van verwarring en ellende,
zooals de wereld haast nooit aan
schouwde. Wat droevig Kerstfeest,
vredesfeest bij uitnemendheid, zal het
voor de ongelukkige bewoners dezer
landen zijn
Laten wij dan ieder naar de mate
zijner krachten pogen om te helpen en
het leed van zoovele duizenden onge-
lukkigen te verzachten, dan zeer zeker
zullen wij handelen in den geest van
het Christus Kindje, Die gezegd heeft
„Den arme gegeven, is Gode geleend",
en 't zal U een werkelijke Kerststemming
en voldoening brengen tevens.
Bisschop van 's Hertogenbosch.
Maandagmorgen overleed te 's Herto-
genboseb, na voorzien te zijn van de
H.H. Sacramenten der Stervenden, Zijne
Doorluchtige Hoogwaardigheid Monseig
neur Wilhelmus van de Ven, Bisschop
van 's-Hertogcobosch, hulsprelaat van
den Pau9. assistent-bisschop bij
een zetr werkzaam aandeel heeft gehad
in de verlevendiging van het zelfbewust
zijn der toen lovende Roomscho gene
ratie.
Nog meer kreeg hij dit, toen hij als
veertigjarig man in 1874 werd benoemd
tot plebaan der kathedraal en kannonlk
van het kapittel. De Bosschenaren wisten
hem te waardeeren als ijverig, vroom
priester, als trouw raadgever, als wel
sprekend redenaar.
•Vandaar de hoop des volk9, schreef
voor eenige jaren een zijner oud-paro
chianen, dr. G. van Zlnnicq Bergmano,
dat hij de opvolger zou zijn van Mgr.
Godschalk, toen deze op den Z2en Ja
nuari 1892 onverwacht en bijna plotse
ling door den dood was weggerukt, en
algemeen was de vreugde In het blsdo -
toen de vox popull vox Dei, de stem
de9 volks de stem van God bleek geweest
te
Als bisschop voornamelijk hebben wij
op deze plaats Z. D. H. Wilhelmus van
de Ven te herdenken en zijn roemrijke
nagedachtenis te vieren.
En dan komen ons aanstonds in her
innering de woorden, welke hij bij de
aanvaarding van zijn hoog priesterlijk
ambt tot de geestelijkheid en de geloo-
vlgen van zijn bisdom richtte
•Persoonlijk wensch ik niet anders te
zijn dan de minste onder u, maar als
bisschop heb Ik mijn plicht te doen ik
hoop echter nooit anders dan In zacht-
mij ten ge-
Z. H. r
den Panselijken Troon en Romelosch 1 moedigheid en liefde, u en
graaf, in,hst 28e j*ar van zijn bisschop- noegen en ten zegen te zijn4,
pelijk bestuur en In den gezegenden De minste onder u, waarlijk, bij heeft
ouderdom van 85 jaar. zichzelf nooit op den voorgrond geplaatst.
Zijn eenvoud was spreekwoordelijk In
Wilhelmus van de Ven is den 12 Mei
1834 te Schijndel, in de Meierij van
s Hertogenboscb, geboren. Zijne studlön
voor het priesterschap deed bij in de
Seminarlëo te Sint Michiels-Gestel en
Haarea.
Den 2 Juni 1869 werd hij in de Bossche
kathedraal priester gewijd door Mgr. J.
Ph. Doppen, titulalr-blsschop van Samos.
Na eenigen tijd assistent te zijn ge
weest in Vclddriöl, ontving hij in 1861
zijne benoeming tot kapelaan aan de
parochiale kerk te Oirschot. Aartsbis-
's Hertogenbosch, waar de jeugdige
priester werd aangesteld tot kapelaan
der kathedraal. Hier mag wel vermeld
dat kapelaan W. van de Ven met zijn
ambtgenoot den kapelaan A. v, d. Laar
zijn bisdom. Het mag overbodig heeten,
hier voorbeelden van dien eenvoud In
leveo en weiken aan te halen, doch ieder,
die Mgr. van de Ven een weinig nader
leerde kennen, weet ze te geven.
Welke opvatting de bisschop van zijn
plicht had, heeft zijn ruim zes-en-twlntig-
jarlg episcopaat bewezen.
Het episcopaat beschouwde hij, vol
gens de leer der Kerk, als de bekroning
van het priesterschap.
Godsdienst en deugd staan op de
eerste plaats in het leven van den
priester4 heeft Mgr. in het reglement
aila SftjnLnaJ'fiim crwsr.hr^uan H*t
schijnt zoo eenvoudig, maar het is zoo
door-en-dcor waar, In onzen tijd vooral.
Godsdienst en deugd. men zou haast
zeggen, dat zij de eenige verelscbten
voor den priester zijn, .want bet overige
Opgericht
1843
Verxekerd Kapitaal
Reserve
f 21.456.813.—
2.913.587.-
Wanneer we dit jaar schrijven over
Kerstmis, komt ons vanzelf de nabije
f,a bDE ECHO VAN HET ZUIDEN",
Omgewerkt uit het Fransch.
DERDE DEEL.
Denkelijk aamtaanden Zondag. Maar op eene
voorwaarde.
Welke
Dat gij, op uwe beurt uw moeder de
toelating vraagt my aan haar te mogen voor-
Och 1 beste vriend, by oei maakt mon
niet zooveel drukte.
Dij i\jt mjjn vriendik noodig u uit omen
vrijen dag aamen door te brengen. Men iet een
bord meer op de familietafel, men ontkurkt
een fleioh lekkeren, onden Laffitte of C^»m—
bertin, en isdereen is tevreden, vader Val—
laurii nog het maeit, want bij houdt van be
zoeken en genoodigden.
Welnu, op welken dag uilen wij dan
gaan
Zooali ge verkiest, iederen Zondag als
ge wilt.
de maakt m9 aoo bly als een kermis
vogel.
Maurice had een gelukkig karakter; b\
was vroolyk als sijn vader en geneigd allei
rooskleurig in te zien.
Het toeval kwam den jongen hertog te hulp.
'i Anderendaags bracht Diarae een besoek
aan de vronw van den algemeenen bestuurder
van Saint—Cyr; dit gaf haar gelegenheid om
in 't voorbijgaan haar neef goeden dag te
seggen.
Tante, zei desa haar aanstonds, ik heb
hier een makker die de baste jonven der we -
reld i». Dij tracht er naar, aan u voorgesteld
ta wordengij morui mij eens toeBtaan hem
medo te brengen,
Kr waren twe6 weseni waar markie in a
Araellei niets ubis weigeren kon vooresrst
Iiè», in wie ze waarlijk verblind was dau
dia groote, trotsehe, brningetinte Jongen, die
haren naam droeg en die baar toodanig trok
dat, wanneer zij met hem uitging, de vreem
den b6m voor baren zcoi aanzagen.
't Ia u toegestaan, antwoordde se glim
lachend. Is mijn b«i» niet het 'uwe? Breng uwen
vriend aanstaarden Zondag mede. hij kan met
ods ontbijten, too gevind! dat die vrijpostigheid
van oasen kant niet onwelvoeglijk is.
O Maurioe is bijna myn broeder.
Tot Zondag Aan.
Lsnis d'Astarao list er geen gras over
groeien.
's Middags in 't hotel de Candnles. sei
hij tot lijn makker, avonds bij vader Val—
laurii, wat zal bet dien dag dmk zijn 1
En de geheele week sprak bij tot
vriend over niets anders dan van
bare stralen een hemel die nog bleek was van
de winterkoude. A'lei ademde bljjdichap en
herleving.
Aan bet B'.ation Montparnaiae stapten twee
leerlingen der krygeohool van den trria Zy
sagen er netjes uit in hun nieuw uniform.
Neemt gij een rijtuig vroeg Maurice
aan aijn makker.
't Is da moeite mat waard, antwoordde
d'Aitarac. Hat kasteel mijner tante is dichtbij
en wij »ija meer dan een uur te vroog. Da
dames sullen nog naar de Mis in Siint 8alp.ee
flJ— Laat ods haar tegemoet gaan, dit sol
de stramheid uitonse beonen bonden.
Zy begaven zich op weg. Louis met lossen
geest, al lachende bd jokkende Maurice met
beklemd hert eD met toegeac'aro»fie keel, als
vog hij een ongeluk in 't versmis*.
Zoo kwamen sij aan de oode basiliek, aaQ
den vost der kerk werd bloemenmarkt ge
houden.
Louis keek snel voor sich uit.
.Da Mis was geündigd. want op de bticnste
tot «ijnen trappen verscheen al uitgaand volk.
de oogen Kijk.' «eide hij. eensklaps, daar komen
zijner nicht met bun goudschtigen glans, van juist tante en nioh'ji buiten,
ihoknnri k h f id vnn hare too- 1 Zii stfiD en vooruit ea berei
haar zonderlinge bekoorlijkheid, van hare too-
vsraohtige schoonheid, welke zoo'n diepen
indruk naliet.
Hftt lag in zyn doel de plannen te verijdelen,
welke Diane te zijnen opz'chte had. Daarcm
moeit by Maurioe doen verlieven op Ir èi en
daarbij bet hoofd sijner nicht warm maken, in
baar eeu gevoel doen ontstaan, dat welgfea
liefde was Icèi wee niet in staat fó bemin
nen maar een meer of min gewelflige gril.
Eu dit alles socder de markisin te krenken
of tegen hem iu 't harnas te jagen want hg
bad se noodig.
V.
TWEE GEZICHTEN.
't Was een sohoone Meimorg6n. De Lante
lachte in 't jong geblader! s en vergulde met
Zij stapaan vooruit ea bereikten de onderste
treden teselfder tijd als Diane en barepleeg-
dootater.
Da markiosin dresg dien morgen een kleed
van zeer donkergrijze voile en een uaprote in
■ware bant, en daarbij cm grooten tuil roode
sosen, welke baar oogen soo icbltterecd en
haar gelaatskleur soo mat deed uitkomen, dat
men liaar moeit opmarken zelfs aan de syde
ven Itè».
Niets was aoo aangrijpend mooi als flit
ranke en smaakvol gekleede meiij*. Mei haar
groote, gioengonde oogeB, afgehoord door
wimpers zoo zwart als ivoor, beschouwde ay
roerloos de twoe vrienden, 't was zclis niet
zeker dat sij bun great beantwoord bad.
Terwijl Diane sich seer bevallig aanstelde
tegenover Maurice, ten einde fe behagen aan
haar neef voor wi?n zij een moederlyk swak
gevoelde, bleef Iièi onbeweeglijk staan,
wachtende totdat men sich met baar son besig
bonden, sooals gewoonlijk allen^eden die de
d'Argellei naderden.
Maar Maurioe Vallauris scheen er niet toe
^Dtur'otrohehindergelaat die bijnaVweliende
koelheid mishaagden hem.
B'j vond dit meisje onbeiohaamd en on—
aargenaom.
Niettemin moest bij toegevea datz^soboon
was, bewonderenswaardig en bn-teDgewoon
scheon, met haar ontstellenden blik, haar
stomme ipbitxsDglimlBcb, haar welgevormde
86 Maar terwijl bij baar alsoo bewonderde dreef
hem itts aan geenssies syn oogen neer te
•laan voor die van It èi, baar te weerstaan,
sells te tarten En om daar bater toe te komeD,
beschouwde hij haar zeer nauwkeurig, a's gold
hst eeB seldiaam en belangwekkend kunststuk.
Niets kon meer iedrnk maken op dh kleine
verwende, dan die onverwachte tegenstand;
want ai] was gewoon ieder te sion buigen
voor baar tot op dea grotd.
Zij bloosde, geheel tehnrgesteld.
Eu terwijl Diaoe te voet huiswaarts keerde
z'd had baren koetsier ternggeiooden
pratende mt-t de twee jongelingen, wilde Iièi
ounrsohillig ea seer koel zohijnen.
Maat v& hield hot niet vol.
Oiidanki baar ton-nemen, bekeek zij gedurig
tersluiks dien flinken die er heel wot
•ympatbieker uitsap den haar by moebt
dan nog hertog de C»ndalea beeten.
Ea sij herinnerde sich wat Louis soo dik
wijls van hem gesegd hadde verstandigste
van sijn studiejaar, de braafste, van iedereen
bemind, maar een sonderling karakter, een
Cato, een die om geen me »j«s gaf, wiens hart
nooit geklopt bad dan voor een teedere moeder
en een liefhebbende snst^r.
Zooals de meeste hedendaagsobe meitje»,
opgevoed in zekere vrijheid, wist jonkvrouw
Itès vele dinger.
In de wereld waar zy verkeerde, werd »y
reeds veel gehuldigd, eensdeels om baar ver
rukkelijk persoontje, atdersyds am de mil-
lioencn welke tij van graaf de Rhodes te ver—
wpchtrn had. -
Z u die vriend van Lams de eenige syn.die
zich ni:t 1 et bedwelmen door bare sshoonhud
en baar fortuin
sar dan was by niet als de anderen 1
noodige volgt dan vanzelf Tczacen
brengen die twee eigens^.: ppen de
groote liefde voort, welke nooit ratf,
Inocit aan zichzelf denkt» nooit versaagt,
de liefde voor de mensehheld, voor het
volk, de grooten en de kleinen, om hen
te leeren, hen op te bearen, kun vóór
te gaan, hen te ontwikkelen, a lu
geestelijk ea stoffelijk opzicht vc-orult
te brengen.
Waartoe godsdienst ei deugd dezen
bisschop la staat hebben gesteld, valt
olet met twee woorden te z.'ggea
Hervorming zijner seminaries, voort'
durende aansporing zijner priesters tot
gestadige beoefening der wetenschap en
kao9t, stichting van een 40-tal nieuwe
parochies, stichting eener school voor
de opleiding vao Katholieke onderwijzers,
ziehier eenige hoofdijuntea ten cn\\->
van het onderwijs, van de weter schap.
Maar ook voor de klein» a hseft a j
gewerkt door de medewerklog bij de
stichting van -votelbare bijzondere sc
len In zijn bisdom. Het bijtendet ond*» -
wjjs had zijn hart gewonnen, -
wonder bij hem, d<e een intiem vr!-: t
Ivan aartsbisschop bh
De sociale actie te; n
weging opgek'.ii en en doó*
gemoedlgd, toen Mgr. Van dc Veu «cds
begon te behooren tot de oucN
Idagen. Doch niettegenstaande «Ja ia en
voelde hij zich een zoon van dexe-
veelelschenden tijd en aan de eischer.
des tijds wist hfl te beantwoorden. Hoe
hjj dat deed? Weer zouden \t
woorden moeten herbalen welke hij t.'*
zijn seminaristen richtte^Godsdienst
en deugd... 4 Ook In het sociale vraag
stuk bleef dat het eerste. En da het
huisgezin, de familie als gronosh.{
leen goed geordende; Christelijke
schappij. Als pastoor bad h.j ile-ge-
eener goede practijk leere a Kerrie»
theorieën waren daarop gevrs
sociale actie omvatte elgtuliikzg
gelijk zijn godsdienst allés omvl
Hieruit ontsproot zijn livjf- e
Kafholleke onderwijs, t.e K
look, wier streven hij teo vaak he Jj
prezen en aangemor:-Jigd.
Wij zouden deze korte 'oescho.
kunken aanvullen met een
«tmlstieken over at v> A Z
helmus van r: ven ujo».».
schap en episcopaat heeft gidaen. D*cfc
waarom dat alles voor oi -, die j" v op
jaar de resultaten vhn zijn Wttkhcb^cfl
gezien
Z. H de Paua verhief heir a I
prelaat, assistent-bisschop bij -•
lijken troon en Romelosch gra
de Koningin begiftigde hem r. -
officierskruis ln de orde van den
Leeuw en het commandcerekruis «n
orde van Oranje Nassau.
Sinds 11 Februari 1915 w
van de Ven bij 't bestuur vaa zi ,u: -
cees geasslstee'd doe - :ra. t'.c
Mgr. A. F. Diepen.
Moge ook de groote Rechtct hc
loon geven, dat hij door zfln wetkea
verdiend heeft, —- waartoe wij bid
Heer, geef hem de eeuwige rust en
eeuwige licht verlichte htm
De plechtige uitvaartdienst z
hebben ln de kathedraal van i
's Hertogenbosch op Vrijdag 26 Dcce ..-
her om half 10 uur 's morgens,
---TTU
Zij bereikten het hotil zondof 1
eeu enkel woord aerioht b«d a*».-..'!
Dit deed haar «art hev*t; pj.
Wy Ballen eens tisn bet-
volhoudt dacht ay.
Louis, «ei terseUdarlyd Di
neef, geleidt uwen vriend t t vs
echud beiden het stof der reis af,
binnen een half uurlj - to; og-o-.-o *v
salon, henedor.
De jocge hertog soetde de ba*.d
Uw wenBot» z*l volbracht hi
tanla, teide by overgelukkig.
Ii bad nog ah yd ge
Maor aoodra de j
hadden, ituard ;ric-
weg. dat niet i-
bad, gegeveo kei
heftig uit iOgon
omhelzen, haar vragend,
ziende dat baar oogi
dan stprren, tydens eer
Gij.elf, sprak «i
rek maken, met nwe do:
Als js daar niet meo
zoodanig kwaad op n, ds
da Rhodes vertrek om
Diane werd blefeker*
den kraag van haar
Maar het bielp nie'.
als >ij op 't bare
dikwijls gebenrde.
Markieiin d' ArgelUs het dan ba«
doohter slaan, mompelende onder t t
van tranen:
Aohwreed, wreed kind, wat dos
ran mijre bwakheid voor u door belalrc t
Dit alles liet bet mei'je kond. Lij deed
om Diene !e weer'hondeo, sprak geen woort*
bare droefheid te slil'en.
Zij dacht uitsluitend aan hare opsebtr.
(Wordt vervofjd
DE ECHO TAN HET ZUIDEN,
pjhr j, 7uiisjtn -T- ,n naar
81)
VI.
EEN NEEF UIT AMERIKA.
1I É._«n nn ni/lhlll Vin ton
Vliena UYOC UiaiB auuu.u 1 -■-
1