Eerste Blad. Markode Bandiet I „N00 RDB E, AB AND" WAALWIJK. Dit nummer bestaat uit DRIE bladen. BUITENLAND, Engeland. Duitschland. Adverteert in dit Blad, F E ILL ETON Japonnen, Mantels, Costumes. Qebr. Janzing. Maatschappij van Verzekering op het Leven NUMMER 30 ZATERDAG 16 APRIL 1921 Telef. 38. WAALWIJKSCHE EN LANGSTRAATSCHE COURANT. Uitgave: Waalwij ksche Stoomdrukkerij Antoon Tielen. Telegr.-AdreaECHO. Prijs der AdvertentiSn. 20 cent per regel; minimum f 1.50. Reclames 40 cent per regel. GROOTSTE SORTEERING Door groote gecombineerde inkoopen buitengewoon prijswaardig. 19561 TILBURG. BRED Iets over het schoolwezen en het schoolmeestersambt uit den puden tijd. V (Slot). Vaa zulk een onderwijzer, die meende wel in staat te zijn, de jeugd te Zalt- Bommel te onderwijzen, is de volgende brief, die als bewijsstuk te veel waarde heeft, om hem hier aiet eens af te schrijven WelEd. Achtb. Heerea van de Regeering van de stad Bommel. «Zonder roem, na waarheid dlend deze tot informatie, dat onze familie be staat uit man, vrouw en zoon wij zijn ruim 40 jaren de zoon, de fleur onzer jonkheid, de kragt onzer lendenen, de stut onzer bejaarde dagen, is 20 jaren oud en areester glazenmaker en verver, en meesten tijd ondermeestereen jon geling des geluks, fris en wel gefor- meert en regt van leden. Zoo UEd. Achtb. een wel gedresseert schoolmees ter en voorzanger va» doen of van ■ooden hebt, God geve U£d. Achtb. wijsheid en voorzigtigheid in de electie van zoodanig een persoon of wat het ook zij, verzoeke UEd. Achtb. aan gaande mijne kunsten en wettenschappen eens aan te merkendezelven bestaan uit de volgende dingen of wetenschap pen, naamelijk Italiaansch of scheeps- boekhonden, de wijnroeierskoest, stuur- mans- en landmeetkonst, zonder roem, dog het is Gods gave, extraordinaire puik overheerlijk zingen, als het God belieft. Zoo UEd, Achtb, begeerig bent aan te hooreo, tot verwondering, ja zelfs verbaasdheid, en wat iets meer zij, dat zoo een teeder llgchaam in lecen en zingen zoo een geluld kan geven. Ik ben op de vierde verandering van domlcillumalle figuren op het kon- digste door ovaal rondsgewijze met de passer te halen, alie de zonnewijzers te van „De Echo van het Zuiden". 61) formeeren, Itallaaosche, Romelnsche let ters, ja tot 50 diversche standen te schrijven, capitaal links en rechts door te halen, met de penseel te schrijven en te vergulden, en diergelijke weeten-' schappen en kapaclteiten meer; mede de veerdigheid der pen in dewelke ik voor niemand hoef te wijkende roem buiten geslote», ik ben verzekert dat UEd. Achtb. nog beter zult ondervinden, wanneer ik het met de pen durf exprimeeren wan neer UEd. Achtb. gelieve te hooren of te zien, hebt maar toi UEd. Achtb. te recommandeeren of door Iemand te isaten afhaalende distantie tusschen beide is 9 of 10 uurenmijne vrouw is de allerbeste In haar huishouden en het adsisteeren van mijn schoolanfio, van de hoofdschedel af tot de voetzooien toe ben ik een schoolmeester. N.B, Wij» of sterken drank werd van mij nimmer gedronken. Ziet ook voor het laatst, ja, voor het laatste zeg Ik, en hoort UEd. Achtb. zulien nog beter ondervinden aangaande mijn comportement. P. S. Per eerste occazle antwoord verwagtende van te komen of nietzoo UEd. Achtb. op zoodanige conditiën niet gelieft te hooreo of zien, gelieft dan maar de goedheid te hebben van mijn papier met den eersten terug te zenden dan hoop ik dat UEd. Achtb. den Hemel wil geven eendragtigheid en liefde, ja zelfs concordantie tot in de electie van een goed, braaf, eerlijk en bejaard eo deugdzaam man de Heer zegene UEd. Achtb. en de waarde broeders der ge meente In het electlseeren van een ander persoon van het vacerende ampt uwer schoolmeesters en voorzangers ampt. Btijve na hartelijke saiutatie en presentatie van mijn onderdanige dienstpresentatie aan UEd. Achtb. met de broederen der gemeente. Uwen onderdanlgsten dienaar SIMON JANSZ VERWEIJ, 17'/s54. schoolmeester te 0.« Men meene niet, dat er in de Republiek geene personen werden gevonden, die zulke toestanden niet goedkeurdenIn talrijke libellen en satirieke weekbladen, o.a. »De Vaderlander*, werd er in krachtige woorden bi] de regenten op aangedrongen, om toch te bedenken, dat een gewezen tuinman of lakei tot onderwijzer aan te steile» een mis daad was tegenover de gemeente, wier welzijn zij moesten behartigen. Men bad hen: «begrijpt toch, dat het wat anders is uwe schoenen te smeeren eu uwe kleederen uit te stoffen, en wat anders een dorpsjeugd te onderwijzen, het toe komende geslacht te vormen, en In aan komende gemoederen de eerste zaden van deugd en zedelijkheid te strooien». Maar niets was in staat deze mannen, die in hoogheid gezeten waren, bij den ernst hunner verplichtingen te bepalen. Het onderwijs werd met de grootste onverschilligheid behandeld. De Nieuwe Spiegel der Jeugd of Fransche Tyrannye vol van de verschrikkelijkste moord- tooneelcn en gruwelen, door de Fran- schen gepleegd in 1672 en 1673 bleef uit en daarna, vooral op het platte land het leesboek bij uitnemendheid. De gisteller had het eenmaal zeer eerbiedig opgedragen aan de «Eerwaarde, achtbare wijzej voorsienige heeren regenten van godshnijzen, opsienders van schooien en leermeesteren binnen de machtige stadt Amsterdam, benevens alle andere lief hebbers van den weissant des vaderlands». Misschien dat er ist de machtige stad Amsterdam wel gevonden werden, die het minder noodig achtten, de jeagd voortdurend zoo op te zetten tegen Frankrijk als tegen den grooten vijand van ons vaderland, ea die er voor zorg den, dat om die red"!» het boekske van de scholen werd geweerdmaar op de dorpen was en biet' het nommer één. En bet werd eerst verdrongen toen het Vaderlandsch A. B, boek voor de Ned. Jeugd door J. H.S w 11 d e n s op gesteld, het licht zsf. De Staatsregeling fan 1798, onder den druk van buitenl&nc che invloeden ont worpen en vastgesteld, die de verouderde instellingen der R1 mbilek deed ineen storten, was ook he.: begin van de vrij' making van het on d' wijs en den ander- wijzerVolgens die :aatsregeling waren directeuren met l - uitvoerend bewind belast, die door 8 agenten of ministers werden bijgestaan. Het agentschap voor de Nationale Opvotiiieg werd opgedra gen aan den hier vo< r reeds genoemden Leldschen professor J. H. van der Palm. Door van der Palm voorbereid en door van dev, Ende uitgevoerd, verscheen in 1801 de eerste algemeene staatswet voor het lager onderwijs, welke de schoolopzieners la het ieyen riep en een geregeld onderzoek vaststelde naar de kundigheden vas hen, die als onder wijzer wilden optreden. Twee jaren later, in 1803, volgde «ene andere wet, die alie scholen, ook Me bijzondere, onder staatstoezicht stelde. Eindelijk verscheen in 1806 de wet vap Schimmelpen- n 1 n c k, die wei gegrond was op die van 1803, maar nauwkeuriger de ver plichtingen der gemeente-besturen om schreef. Eerst door deze wet werd alom de verbetering der scholen en van 't onderwijs krachtdadig ter hand genomen en doorgezet. Van dezen tijd dagteekent het ontstaan van den Nederlandschen onderwijzersstand. En al Is het waar dat hier en daar no;t tot ver in de 19de oeuw verkeerds SJuset onderwijs bleef voortbestaan hoe kan ook alles in eens ten goede veranderen toch mag met het volste recht gezegd worden, dat de wet van 1806 den grond er toe heeft gelegd, dat het onderwijzersambt tegen woordig een eervolle plaats in de maat- schappij heeft ingenomen, dat voor 1800 niet kon gezegd worden. Besoijen. J. VAN DER HAMMEN NlCZ. De toestand in Engeland is op nieuw zeer ernstig. Was sinds Zondag eenige ontspanning ingetreden en koes terde men gewettigde hoop op een minnelijke schikking van het conflict, de laatste vier en twintig uur is de toestand dermate verergerd, dat de strijd onvermijdelijk schijnt en men tegen hedenavond de algemeene staking kan verwachten, die moeilijke tijden voor Engeland brengen zal, indien ze althans overal energiek wordt doorgezet. Eenig idee van den omvang van den strijd krijgt men uit de volgende cijfers, ont leent aan de Tel.De Nationale bond van Spoorwegpersoneel, de organisatie van Thomas, heeft thans meer dan een half millioen leden. De federatie bestaat uit 35 afzonder- lijke vakbonden van transportarbeiders, waaronder al de dokwerkers, 60.000 man trampersoneel, 30.000 bestuurders en conducteurs van autobussen, 30.000 voerlieden en eenige taxichauffers. In het geheel heet de federatie een half millioen arbeiders te omvatten. Het gansche leger van het drievoudig verbond bestaat uit ongeveer twee mil lioen arbeiders, allemaal onmisbaar voor het publieke leven. Daarbij komt nog dat de stakingsbeweging zich gelijk een olievlek nog verder dreigt te verspreiden. Ook de electriciens en de landelijke federatie van arbeiders in algemeenen dienst, die anderhalf millioen arbeiders omvat, waartoe ook de straatreinigers en gaswerkers behooren, houden een ver gadering om deelname aan den grooten strijd te overwegen. Een der leiders der mijnwerkers gaf te kennen, dat thans het conflict met de eigenaren maar door alle vakbonden moet worden opgelost Het heeft er alle schijn van, dat zulks gebeuren zal, want ook in de metaal industrie dreigt een ernstige crisis. Wel heeft de Engelsche regeering een groote massa vrijwilligers gerecruteerd doch wat zullen deze grootendeels on- Opgericht 1843; Verzekerd Kapitaal Reserve 25.586.757.- 3.113.7o7- geschoolde krachten vermogen om den dienst ook maar eenigszins dragelijk gaande te houden. Een vreeselijké ontwrichting van het economische leven dreigt het Engelsche volk en de revolutionnaire elementen zullen niets onbeproefd laten, mocht de groote economische worsteling werke lijkheid worden, om het vuur van den burgeroorlog aan te wakkeren en de verhitte gemoederen der stakende mis bruiken om een greep te doen naar de staatsmacht. Engeland zit op het oogen blik voor heete vuren. Berjjjhten uit Duitschland gewagen opnieuw van de mogelijkheid eener Amerikaansche bemiddeling inzake de kwestie van herstel. De Duitsche regee ring bereidt nieuwe voorstellen voor. De bijzetting van de ex-keizerin in den antieken tempel te Potsdam zal, meldt het Hbld., Dinsdagochtend om half tien plaats hebben. Naar wij ver nemen vaardigt de bond van Duitsche officieren ongeveer 300 leden in uni form af om de plechtigheid bij te wonen. Tegelijkertijd zal een escorte van een eskadron op oorlogssterkte van de voor malige Pasewalker kurassiers den lijk stoet begeleiden. Een groot aantal vor stelijke personen heeft toegezegd bij de plechtigheid aanwezig te zullen zijn, Ook generaal-veldmaarschalk von Hin denburg, generaal Ludendorff en veld maarschalk Mackensen, die telegrammen van rouwbeklag aan den keizer hebben gezonden, zullen aan de plechtigheid in Potsdam deelnemen. Langs den weg, dien de stoet zal nemen, zullen de leden der nationale vereenigingen enz. zich en haie scharen. Bij den stoet zelf, zal bij allen eenvoud, toch eyi zeker ceremonieel, zooals bij lijzettingen van de Hohenzollern tradi tie is, worden gevolgd. Onmiddellijk achter de lijkkist zullen de prinsen en prinsessen van het vorstelijk huis en de andere vorstelijke personen voortschrij den. De prinsen zullen gedurende de plech tigheid de wacht houden bij de lijkkist, om na afloop der plechtigheid weer door officieren ie worden afgelost. Na afloop der plechtigheid zullen de afge vaardigden der vereenigingen voor het geopende graf defileeren, met de vlag salueeren en kransen bij de groeve neerleggen. Op de mijn Konstantijn de Groote, te Bochum, heeft door het springen van een velllgheidslamp een ernstige ont ploffing plaats gehad, waardoor een ge deelte van den mijn instortte. Ongeveer 100 mijnwerkers moeten daardoor van de buitenwereld afgesloten zijn. Er zijn reeds 14 doodse, 5 zwaar en 4 licht gewonden bovengebracht. Overigens loopt de mijn geen gevaar, zoodat het bedrijf kan worden voortge zet. De middagploeg Is dan ook als naar gewoonte naar beneden gegaan. JAARGANG. Dit blad verschijnt WOENSDAG- EN ZATERDAGAVOND. 1 bonnementsprijs per 3 maanden t 1.25. Franco p. post door bet geheele rijk f 1,40. Brieven, Ingezonden stukken, gelden enz., franco te zenden aan den Uitgever. HE ECHO VAN HET ZEIDEN, door Louis Boussenard. DERDE DEED. DE GEZELDEN VAN HET DYNAMIET. III. EEN SPOORWEGRAMP. Het afgeleide wapen van Marko glijdt over dit van Joannes, springt verder tot aan het gevest en vliegt onschadelijk weg over zijn hoofd. -Alle duivels uit de hel! brult Marko woedend, half uit zijn lood gerukt door het mislukken van zijn zoo wel berekenden slag. Vlug als de gedachte doet Joannes eenen stap voorwaarts en strekt zijnen arm uit. Hij ziet kans Marko te treffen en slaat er op los. Een rechtenslag met zijn degen af weren is niet zeer moeilijk. Met een krom zwaard gaat liet minder gemakkelijk. Werktuigelijk springt de Albanees achter uit; maar de punt van Joannes degen raakt hem nog. Hij voelt een schok een vlijmen de pijn... een vloek ontsnapt hem. Marko de onoverwinbare, Marko, de ko ning van de sabel is getroffen door dien te genstander welken hij veracht. Ellendig misbaksel Beleedig niet, Marko"antwoordt Jo annes met sissende stem. Beleedig niet, of ik spijker uwe tong- vast in 't diepste uwer keel! •- Alle donders!... dat zullen we zien! Gij hebt me verrastmaar wacht een oogenblik... Ha! mijn weerwraak zal ver schrikkelijk zijn Neen, er -is geen verrassing mede ge moeidik heb u eerlijk getroffen. waar ik wilde en omdat ik wilde... Gij liegt Ik hel) nooit gelogenGij moest drie duim staal in uwe borst hebben... ik hel) uw patroontaseh doorboord en dat redde u het leven... Maar nu zijt ge weer bekomen wij begin nen opnieuw. Och! ja, laat ons opnieuw beginnen Zijt ge klaar? Opgepast, Marko De gedynamiteerde trein staat nu heel en gansch in vuur en vlam. De hoopen ge schilderd bout maken een ontzaglijken brandstapel uit. Eu die gloed verlicht met verblindende helderheid dit tragisch tooneel. De twee vijanden kruisen opnieuw hun zwaarden. Hun oogen gloeien van toorn, hun neusgaten staan breed opengespert, hun tanden klemmen op elkaar tot brekens toe zij zijn als <le verpersoonlijking van den haat en de, woede. Op het oogenblik dat de zwaarden elkan der raken, komt -hevig gerucht in de verte tot de kampvechters, 't Lijkt op het rollen van eenen trein vergezeld van menschenla- waai en geweerschoten. Er komt woeling onder de patriotten, in de schaduw weggedoken, 't Schijnt hun dat er op eenigen afstand een veldslag geleverd wordt. De Albaneezen, liet geweer in rust, kijken naar den kant waarvan liet gerucht komt, ondervragen elkander, worden zenuwachtig en slaken verdoofde uitroepen. Stil roept Marko mei donderende, stem. Opnieuw valt liij aan met zijn gewone woestheid. I)e schijn van den brand doet zijn wapen als gloeiend voorkomen. Marko acht de tijd van beleedigen en zwetsen voor bij hij roept al zijne spierkracht, al zijne behendigheden ter hulp. Eu Joannes ziet het kromzwaard vreeselijk om zieli bliksemen, Maar ai die krachtsontwikkeling, de breede, kunstig berekende bewegingen bre ken als 't ware op dien kleinen man, die vast staat gelijk eene rots. Overal ontmoet het groote kromzwaard het smalle, stijve lemmer, welks punt glanst gelijk een dolk- naald. Joannes maakt niet veel branie. Doch vlug en flink weert hij al de slagen af die zijn hoofd, zijne schouders, zijne horst en lendenen bedreigen. De verwoede uitval van Marko stuit tel kenmaal op een vlugge, kleine, maar juist gemeten beweging, gemaakt met bewonde renswaardige koelbloedigheid. De zwaarden knarsen, klinken, botsen op elkaar, Marko kan er geen begrip van krij gen hij gromt gelijk een gemuilband dier. vastgemaakt, met een prooi voor zich, welke het niet bereiken kan. Dit hardnekkig kampen duurt een paar minuten. Voor de tweede maal acht Joan nes het oogenblik gunstig om uijnen arm uit te strekken. Marko gevoelt instinctma tig, dat hij den steek niet weren kan. Loeiende springt hij. achteruit, moet wij ken. Doch dit vernedert hem te zeer en hij wil den aanval opnieuw beginnen. Hij heeft er den tijd niet. toe. Joannes doet eenen stap voorwaarts... Marko gaat het gelag betalen! Maar de reus krijgt schrik. Hij wijkt op nieuw. Hij voelt zich gedwongen tot den af tocht. :t Vernedert hem diep, maar hij ziet geen andere uitkomst. Een nieuwe achterwaartsehe sprong redt zijn leven. Alsdan breekt koud zweet hem uit, tranen van razernij verschroeien zijne oogen. Een wanhopig gehuil ontsnapt zijne keel. En Joannes, zoo kalm, zijn eigen zoo- meester als bevonde hij zich in een scherm- zaal buigt een weinig zijnen degen. Glim lachende, den andere spottend aankijkende, zegt hij los weg: Weihoe! heer Marko... bey van Kos- sovoprins uit hot gebergte...... gaat gij heen Zwijg!... o! zwijg... wij vinden el kander weer! Maar, heer Marko, het beste middel om mij weder te zien is niet heen te gaan. Behaagt het u deze kleine oefening voort te zetten? Genoeg! zeg ik u!... spot niet... want ik zal u tien duizend hoofden van boeren naar den kop gooien. Indien ik u niet dood Maar een verschrikkelijk gedruisch ver dooft zijne stem,. Een nieuwe trein komt aangespoord. Van uit de raampjes wordt onophoudend gevuurd. Mannen, op de voet treden staande, klemmen zich krampachtig vast aan alles wat uitspringt. Zij werpen bommen naar binnen die de wagonvakken uit elkaar slaan. Van alle kanten weergalmt de kreet: te wapen!... Te wapen!... V. VERLOOFD IN DE DOOD. De aankomst van een derden soldaten- trein, op die plaats en dat oogenblik, heeft iets fantastisch in zich. Hij bestaat uit een onafzienbare reeks wagons, opgepropt, met krijgslieden. Hij ver traagt meer en meer zijne vaart voor den overgrooten brandstapel. Iedere wagon is een fort waar geweerloopen uitsteken. Vlug, flink, onversaagd, klampen de aan vallers zieli vast aan alles wat ze grijpen kunnen, rukken de geweren uit de handen der inzittenden en vergoeden deze met eene bom En heel dat helselie mengelmoes rolt, en schreeuwt, vloekt en gilt en brengt elkan der omhals, beschenen door den gloed van den brand, die thans de vlakte verlicht, zooverre het oog reikt. Dit bemerken terzelfder tijd de Albanee zen van Marko en de patriotten van Joan nes. En dit helselie visioen doet beide aan voerders het tweegevecht staken. Wat ge beurt er? En dit alles gaat zoo snel dat het onmo gelijk is iets te beramen, iets op te lossen... Een naam komt op de lippen van Joannes en hij galmt hem uit Michel!... O! mijn dappere Miehei! Reeds heeft de machinst, die oorverdoo- vend de stoomfluit laat werken, den trein tot staan gebracht. De portieren zijn met geweld opengeslagen en honderden Turk- sche soldaten, dol van angst en razernij, zijn op de baan gesprongen. Zij botsen op de aanvallers. Geweerschoten knallen, bommen ontploffen met bleeken vuurschijn. Patri otten en Turken doorboren elkander met bajonetsteken en een kamp zonder genade vangt aan tusschen de twee vijandelijke troepen, die niets schijnen af te weten van de aanwezigheid van Joannes, van Marko, van hun wederzijdsehe strijdmachten. De kogels fluiten langs de ooren der twee groepen, die getuigen zijn van het' tweege vecht tusschen de aanvoerders. De mannen kunnen niet langer stilblijven. De twee groepen hebben geschreeuw: Te wapen!... Te wapen!... en schielijk is de wapenstil stand verbroken. Een hevig gedrang heeft Joannes van Marko gescheiden en zoo wordt aan dit zonderling gevecht een einde gemaakt. Marko strekt zijne gebalde vuist naar Jo annes uit en brult: Wij vinden elkaar weder!... Kraai nog niet victorie!... Joannes zwaait zijnen degen en ant woordt -Zwijg, bluffer!... Ja, wij vinden'stel lig elkaar weder en dan is uw laatste urn- geslagen Als werktuigelijk ijlen Albaneezen en pa triotten naar de spoorbaan, waar men bezig is zich onderling uit te moorden. Voorwaarts!voorwaarts!... Kloek aan Albaneezen!'t Is Marko!... Leve Marko!... Niet bang, mannen uit het ge bergte, niet bang Leve 't vrije Macedonië!... 't Is Joannes!... Leve Joannes!... Kloek - aan, Michel!... Voorwaarts, de patriotteh voorwaarts 't Wordt een afschuwelijk gevecht. Dip zoolang werkloos moestem blijven, vechten thans als wanhopigen. Ouder lien is geen enkele of hij heeft een vermoorden vader te wreken, een moeder, zuster of verloofde voor immer verdwenen en hun razernij kent perk noch paal. Zij hebben zich nu vereenigd met de hen- de die aangevoerd wordt door Michel en die een trein aanklampte. Die bende is twee honderd dertig man sterk. Die macht ge voegd bij de honderd twintig man van Joan nes, maakt ongeveer drie honderd vijftig strijders, inbegrepen de vrouwen, die uitge rust en gewapend als soldaten, dapper sol- datenwerk verrichten. (Wordt vervolgd.)

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1921 | | pagina 1