t weede Blad. 0e Echo van het Zuiden." Firma G. VERKADE Firma G VERKADF, Dames-Mantels. BINNENLAND. BOITESLAND" Gemengd Nieuws. Winterjassen, Demi saisons, Ulsters, f45-, f55- f65 - 19 75, 1 16 50 f19 50 NUMMER 85 ZATERDAG 5 NOV 1921. j 2/, Op welk blad zal men zich beter abonneeren dan op Waalwijksche en LangstraarscheCourant. Een blad dat U geeft, wat ge gaarne leest, n.l. alle nieuwsberichten, raadsver slagen, ingezonden stukken uit uwe eigen gemeente en omgevingdaarenboven de vcrkoopingen en verpachtingen van H.H. A'o'arissen uit de geheele streek en verder nieuws op elk gebied uit binnen- en bui tenland. Het blad geeft eigen raadsverslagen u' Waalwijk, Besoijen SprangLoon-op- Zand, Vrijhoeve- Cape lie, CapelleWas pik, Raamsdonk, Geertruidenberg, Dus- sen, Meeuwen, Drongelen, Baardwijk, Drunen, Heusden, Elsh ut, Haarsteeg en Vlijmen. bo nneert U dus direct. Abonnement bij vooruit betaling fl,25. Franco per post fl.40. DE ADMINISTRATIE. Schadeloos» elling. Verschillende bladen houden zich bezig met de vraag, of de thans zitdng heb bende leden der Tweede Kamer er wel aaa zullen doen, bij de behandeling der voorgestelde Grondwetswijziging de hun door de Rsgeering aangeboden ve-hio- ging der schadeloosstelling vao f 3000 tot f 5000 aan te nemen met een premie- vrij pensioen, ook voor hun weduwen •n weezen. De quaestle staat er aldus voor Ttjdens de depreciatie der Nederlandsche geldwaarde is de schadeloosstelling ge bracht van f 2000 op f 3000, met een van het aantal dienstjaren afhankelijk persoonlijk pensioen. Bovendien hebben de leden vril reizen gekregen op aile spoorwegen. Tegen een en ander w&s uit den aard der zaak geen bezwaar e» er is ook geeneriei captie van belang tegen gemaakt. Thans staat de quaestle in een andere gestalte voor ons. Er wordt in alle kringen, en niet het minst van hooge, hand af, gewezen op de noodzakelijkheid van inkrimping der uitgaven en er wordi niet geaarzeld om overtollig personeel, in allerlei takken van dienst werkzaam, aan kant te zetten. Zelfs de nieuwe Raden van Arbeid moeien het ontgelden Mau kan natuurlijk over de cilfers moeilijk twisten. Of het f 3000 of f 5000 moet wezen, zou eigenlijk alleen moeten afhangen van het antwoord op de vraag, hoevael schade iemand heeft, als hij zich laat kiezen voor de Tweede Kamer. Voor den een zal de schade-heel wat minder zijn dan voor den ander. Maar het gebruik heeft van schadeloosstelling Iets anders gemankt, en door de invoe ring van het pensioen is de schadeloos stelling nog meer veranderd in een sal».rls. Er mag wel eens worden bedacht, dat de bij ons volk ai niet hoog aange schreven Tweede Kamer een nieuwe kwade noot op haar rekening zal krijgen, als zij bet voorst 1 aanneemt tot salaris- verhooging en aldus vr^elijk beschikt over het belastinggeld ten eigen bate, meer dan voor enkele jaren noodlg werd geacht. Het is, men zal het moeten toegeven, een slechte tijd, want de Tweede Kamer zal geroepen z^n, om de Regeering nauwlettend op de balden te zie?, of zij niet bij eenlgen tak van dienst te veel geld* vergt. Begint zij nn al met hare leden te bevoordeelen, dan is dat een niet ongevaarlijk begin en kan zij den schijn niet ontgaan, dat zij de in de Troonrede gegeven wenk als een slag io de lucht beschouwd wil zien. De heer Braat, gekozen ais lid. der linksche Piattelandsclub, heeft dit zoo goed be grepen, dat hij voorstelt de f3000 van thans te verlagen tot f 2500 en van anti- revolutlonnaire zijde is een amendement voorgesteld, waardoor het begrip »Scha- deloosstelllng» weer eenlgtzin9 wordt hersteld. Er zit aan deze quaestie nog een andere vast. Het lidmaatschap der Tweede Kamer moet natuurlijk voor ieder bereikbaar zijn. Maar het is onnoodig, dat het 't eenige werk is, waarmede men zich bezig houdt. De tijdelijkheid van de opdracht is daarmede in lijnrechten strijd. Niemand der gekozenen mag er op rekenen, dat hij over vier jaar opnieuw zal worden ingehuurd en ieder moet dus zorgen, dat hij op behoorlijke wijze zï)d terugtocht kan maken. Wie dat verzuimt plaats de kiezers voor een al te pijnlijke beslissing. Meermalen beeft men eet> aftredend Kamerlid msar opnieuw ge- cacdldeerd, omdat man hem niet van een deel zijner inkomsten durfde beroo- ven. Wij hebben den afgetreden candi- daat zien loopen, trap oo traf af, om de kiezers te beduiden, dat ze, door hem niet te he»klezep, hem broodeloos zouden maken. Op deze wijze wordt van den Volksvertegenwoordiger een ambtenaar, een politicus van beroep gemaakt, een van een klezersgroep afhankelijk man. En dat Is ongewenscht ea ongeraden. De Tweede Kamer, het voorstel der Regeering verwerpend, zal asn hei geheele volk een goede les geven van zelfbeperking en Inkrimping van verlas gees, hoe begrijpelijk en vergee flijk hei verlangen naar hooger salaris overigens ook moge zijn. De verhooging van het Kamerbudget met 2 of 3 ton lijkt eet kleinigheid bij de millioenen, die ui' anderen hoofde zullen moeten bezuinigd worden. Maar de oplettendheid van hei kiezend volk gaat over het bedrag in geld heenwant het kent het spreek woord, dat het goed riemen snijden is van andermans leer. En wie meent, dat het er niet op letten zal, komt vast bedrogen uit. T. Markt en Grootestraat. - WAALWIJK. naar maat Iets omtrent de ouds'e ge schiedenis van 's Grevelduin—Cape le. 19-00 1620). VII. Uit mijn opstelletje van Zaterdag 17 September 1921 wegens familieom standigheden kon ik dit artikeltje niet eerder schrijven dan nu is gebleken dat uit <le motsen van Cocnraad Heis- terbach den oude nh 1400 langzamer hand ontstaan is dat gedeelte van Ca pelle, hetwelk nu Nieuwstraat of Hei- straat heet, en uit de moeren van Coen raad Hcisterbach den jonge de zooge naamde Berkhaag, zijnde het weste lijkste deel van Sprang, volgens de door mij ingestelde onderzoekingen strekkende van de Sprangsche Oude Straat tot aan het grondgebied van Loon-op-Zanil, en van de scherpe bocht in de Sprangsche straat tot aan Vrij hoeven, eene grootte hebbende van on geveer 30 bunders. De oorspronkelijke beplanting dier streek \?a.sberkenhout, vandaar de naam. De Berkhaag is ge- ruimen tijd een twistappel geweest tusschen Capelle en Sprang, totdat zjj in den loop der 16e eeuw door de Hooge Overheid voor goed aan Sprang werd toegewezen. Andere onderdeelen van Capelle, die van lieverlede ontstonden, waren: de moeren van Hedel, Hendrik-Knoppen- ambacht, een deel van Lujbbe- of Lobbe- gat, de Hooge Vaart, de Nieuwe Vaart, deWillem van Gents-vaart, de Kruis vaart of Cruckvaa/rt, een gedeelte van de Lage Zandschel, een gedeelte van Maria-Wieltje en Mariendaal, de Quekel, de Dullart of de Duyl, de Korte-banken, de Oeterdijk, de Schans en meer andere. De „moeren van Hedel", die tot het begin der 19de eeuw tot Capelle be hoorden, maar in 1815 bij Vrijhoeven zijn gevoegd, ontleenden hunnen naam aan de heeren Van Hedel, die eigenaars daarvan waren. Den 24 Mei 1566 ver kocht Johan van Blanckebijl, dros saard en rentmeester van»Hedel, na mens Willem graaf van den Berg, heer van Hedel, 2/3 deelen dier moe ren, gelegen in „Schravelduyn in Sghravenreck", aan twee inwoners van Capelle: Peter Petersz en Gerard An- driesz. De grootte dier moeren beliep „4 morgen min 4 roeden", d.i. bun der, terwijl de verkoopsom per mor gen bedroeg 650 gulden, d.i. 760 gul den per bunder. Aan de moeren van Hedel grensde Hendrik-Knoppen-am- bocht, tegenwoordig verbasterd tot Klokhen-ambacht, zijnde de plek gronds, waarop thans de herberg van Versluijs staat en dus grenzende aan Besoijen. Bij de meting van 6 October 1615, verricht door schout en gerech ten van Capelle, werd bevonden, dat de breedte van dat „ambacht" bedroeg 25 roeden, gemeten met Ooltgcnse maat. Aan de kromming van den Ca- pelschen dijk is het te danken, dat Hendrik-Knoppen-ambacht zoo vreemd en zoo afgezonderd, als Capelsch 44e Jaargang, grondgebied, tusschen Sprang, Besoij en en Vrijhoeven ligt ingesloten. De Quekel, strekkende westelijk van de Nieuwvaart en vermoedelijk oud tijds uit louter moerassen bestaande, was een deel van het oude Wendel- nesze, en ligt dus thans in 't Zuidwes telijk deel van Capelle. De naamsoor- sprong is mij niet bekend. De Kruis vaart, voorheen ook wel Cruekvaart genoemd, was oorspronkelijk een ver binding ran de Hooge Vaart met de Nieuwe Vaart, terwijl de Willem van Gentsvaart werd gegraven door heer Willem van Gent, rond 1500 am bachtsheer ,,yan Capelle. Het graven van al die vaarten in en om Capelle hing ten nauwste samen met het gra ven van de bekende oude Loonsche vaart, in 1396 door Paulus van llaes- trccht den oude, heer van Loon-op- Zand, van 's-Gravcmoer tot in de Dieze aangelegd. Het waren alle turf vaarten, waarin sluizen lagen en waar aan sluis- en vaartmeesters verbonden waren; en ze deden natuurlijk ook den dienst van waterlossingen. Uit dit laatste oogpunt beschouwd, waren ze van onberekenbaar nut voor de ontginning van den lagen, drassigen bodem van Capelle. Omtrent de Hooge Vaart en den weg daar langs rezen in het begin der 17de eeuw hevige geschil len tusschen Vrijhoeven en 's-Grevel- duin-Capelle, hoofdzakelijk wat be treft het onderhoud van dien weg, die wel het eigendom van eerstgenoemde gemeente was, maar waar langs aan de westzijde heel wat huizen stonden, die onder Capelle lagen. Tusschen 13 Februari 1606 en 1 Januari 1608 werd, volgens een gesloten contract, door Capelle mede geholpen, om dien weg te verbreeden en op te hoogen. Omtrent den Dullart, waarschijnlijk ook Duyl gelieeten, gelegen ten Noor den van de Kruisvaart, en aangaande den Oeterdijk, die in NedCrveen schijnt gelegen te hebben, vond ik weinig ge gevens. Meerdere bijzonderheden trof ik aan aangaande het Maria-Wieltje en Mariendaal, die grootendeels onder Loon-op-Zand waren gelegen. De streek, waar nu het zoogenaamde „Bruggesken" ligt, heette vóór 1800 en nog kort daarna Mariendaal. In oude stukken, hoofdzakelijk berusten de in het heerlijk archief van Loon-op- Zand, heet het veelal „het bruggesken in Mariendaal". De naam Mariendaal is zeer waarschijnlijk ontleend aan een eertijds aldaar bestaan hebbend klooster of Roomsch-Catholiek bede huis De „Schans", tusschen Labbegat en Capelle, heeft haar ontstaan te danken aan de troebelen van den Tachtigjari gen oorlog. Het was een versterkte plaats, waar lange jaren Staatscke soldaten lagen, die het binnendringen van de Spanjaarden aan de Brabant- sche zijde moesten beletten. Want de meeste plaatsen in de Langstraat, o.a. lijmen, Baardwijk, Besoijen, Sprang, Capelle en 's Gravemoer, als in Hol land gelegen, maar tegen de grenzen van Brabant of Spanje aan, waren voorposten tegen de Spaansclie troe pen. In de dorpsrekeningen van Besoij en, loopende over de jaren van 1570'tot 1600, wordt vat die Capelsche schans meermalen melding gemaakt. Besoijen. J. van dei! Hammen Nicz. Raad van Arbeid. De Raad van Arbsld te Tilburg heeft aaa de verschillende werkgevers- en arbeidersorganisaties binnen zijn gebied een circulaire gericht, waarvan wij In het belang onzer lezers den inhoud Hierbij laten volgen Wij achten het voor de bij Uwe Organisatie aangesloten leden van be lang, dat zij kennis nemen van de be schouwingen, welke dezen Raad aan leiding hebben gegeven thans zijn standpunt, voor wat de uitvoering der Invaliditeitswet betreft, te wijzigen. Toen op 3 December 1919 de Invali diteitswet in werking trad, waren er ondanks alle gedane pogingen om aan de verschillende bepalingen, rechten en plichten zooveel mogelijk bekend heid te geven, slechts weinigen, die het doel en de strekking der wet begrepen. Van het in de wet neergelegde stelsel .De arbeider draagt zorg voor een juiste premiebetaling en controleert daaromtrent zoo noodig den werkgever kon dus weinig terecht komen Integendeel de belanghebbenden be schouwden de nieuwe wet als een groote fast en toonden niet de minste selangstelling Gedurende de eerste twee jaren na het in werking treden der wet heeft deze Raad getracht door het verstrekken van inlichtingen, verleenen van hulp en het instellen van een ambtelijke controle op de premiebetaling, de noodige belangstelling op te wekken en aan de in de wet neergelegde rech ten en voordeelen meer algemeene bekendheid te geven. De arbeider dient te weten, dat elke verwaarloosde weekpremie een blijvende drukking zal uitoefenen op zijn even-1 tueel toe te kennen rentebelang. Nu echter in nagenoeg elke plaats riteerdere personen in het genot van ouderdom, weduwen- en weezenrente zijn gesteld, verschillende personen voor rekening van het Invaliditeitsfonds in een ziekeninrichting zijn opgenomen de invalide arbeiders nog slechts den wachttijd (150 premiën) behoeven te vervullen om invaliditeitsrente te trekken, meent deze Raad te mogen veronder stellen, dat eerstens de verschillende rechten vrijwel algemeen bekend zijn en dus ook de belangstelling aan de zijde der arbeiders is opgewekt en tweedens de verzekerden weten, dat liet rentebedrag beheerscht wordt door het aantal en de waarde der premiën en hun dus bij mogelijke weigering der rente of het toekennen van een lager bedrag, slechts zelfverwijt treft. Een minutieuse contröle op de premie betaling kan de Raad van Arbeid, wiens taak in deze slechts facultatief is en gezien de daaruit voortvloeiende enorme kosten en lasten, niet langer door voeren. Wij beschouwen dan ook thans onze opvoedende taak in deze als geëindigd en vertrouwen dat etke arbeider voor zijn eigen verzekering zal zorg dragen. Ondervindt hij hierin moeilijkheden, dan kan hij zich te allen tijde tot den Raad van Arbeid wenden. De laksche, onverschillige strajt zich zelf-, hem wordt geen rente ofwel een lager bedrag toegekend. De aandacht der werkgevers zij er op gewestigd, dat dezerzijds bij het constateeren van overtredingen voor wat de premiebetaling betreft, een straf vervolging kan worden ingesteld. Ook de arbeiders, die niet in het bezit zijn van een rentekaart, loopen gevaar, dat proces-verbaal tegen hen wordt opgemaakt. Bovenstaande uiteenzetting lijkt ons voor Uwe organisatie van bizonder belang om in een volgende algemeene ledenvergadering een punt van ernstige bespreking uit te maken. Wij vertrouwen, dat Uw bestuur aan zijne leden, waar noodig de gewenschte voorlichting zal geven en zijne leden zal aansporen tot een nauwgezette naleving der Invaliditeitswet, Da Ned. R.K. Vniwdging van hui -eniger» tS Chtistiff i' mstkv «'oh i vssnng ?sn h*«r esrsre Ingram, H» nraks 26 Daoembsr 5 j**r g». I n, d»t de R.K. B>nd v«a h«ndelisie<8!- i vereenigingen »8t. Ghrisnff-.t, geven- t te 'r-Bosch en de ft.K. H*. delsreiz'- r tereenigiog vRoUerdam' met hu? fdeelingen zicH vereenigden tot re>. m*chug< «nis» ie met tot zetelplaats Uurch-, D* onderÜDge naijver van voornoemd» Undelsceiztgera-Qjrgamsaties was oiet g - Inki voor de zoo hoognoodige actie, die <i-osrd moet wo'dsn om de b<ii*agea van n handelt eixige; te behartigen, vandaar t er door zeer velen reikhalzend weit) uitgezien naai de faaie die op 26 Decern ne 19 16 haar beslag kreeg. De belangstelling der reizigers voor d >roote gebeoisa was buitengewoon, hetwelk ,m. bleek nit h»t zeer grome aantal de eizigers nit geheel den lande, dat op de itiutuingsvergaderiog aanwezig wat. Op dezen g oaten dag wis mede aanwezig !5.D.H. den aartsbisschop van U .- eb M d, Wetering, dia uiting geveod aa» zjj groots vreugde zjju byzondereu zegen schonk rorr het werk, dat dooi deo Handelsreiziger zoowel op maatschappelijk als god«dieo*iij< gebied zou gaan verlicht werden. Zeer *e»i is er na de atichting van 8t, Cbritioff 1 voo- da leden verricht. De verwaarioozuig d«- belangen van deze groep van meoachen wa« echter zoo groot, dat in lange na nog nie is verkregen datgene waarop den eerlijk- handelsreiziger recht heeft. Om de balangen van den 'eizige* nog meer bevotdelijk te zijn, heeft het bestan ran St. Chrincffel be loten aan de herden king van het eerste initrnm te verbinde «ea congres, waarop door geleerds en ht>o*> aiode m*noen, ke ZEerw. Z-"gel. H«er P of. J, D. J. Aengeoent uit W» mint z* ivhindeleu vDs puritie v»n den Handel). reizigers in verband met de bedrijfsorgani satie'. De lijnen zullen worden uugestippel waarlangs de o-ganisaiie der Handelsreiziger moet gaan om haar doel te bere ken, Dit «sngres zal plaats hebben den 2d Kerstdag in de groote zaal van hei J*> - beursgebouw te U'.recht. Het hoofdbestuur van de Boek drukkerijbonden heeft den minister van landbouw het volgende telegram ge zonden „Naar aanleiding van het voornemen tot plaatsing van drukwerk Octrooiraad in Duitschland, verzoekt hoofdbestuur Federatie der Werkgeversorganisaties in het Boekdrukkersbedrijf uw excellentie hun zoo spoedig mogelijk een onder houd toe te staan. Het hoofdbestuur verzoekt uwe excellentie tevens zijn be slissing op legenheid heeft gehad aan te toonen, dat door moordende valutaconcurrentie bedrijf totaal wordt ontwricht, indien het rijk voorgaat van den lagen mar- kenkoers te profiteeren. De minister van arbeid is voor- Markt en Grootestraat. - WAALWIJK PRACHTIGE SORTEERING. nemens een commissie naar Duitschland te zenden om aldaar na te gaan, hoe in verschillende industrieën gewerkt wordt. Aan de vakcentrales is verzocht een vertegenwoordiger voor de Neder- landsche Arbeidersbeweging aan te Wij zen, (Avp.) Ingediend is een ontwerp-Vioot- wet voor Nederland en Ned.-Indië. Het Ned. Weekblad voor den handel in kruidenierswaren meldt, dat van 27 October tot 3 November naar Engeland zijn vervoerd 573.600 eieren. »D'i K. hMioke LiustraUe* bevat deze week het volgende Plateu Cb. Frencken, voorzitter van den Ned. R. K. Middenstandsbond. Een b auapunt van Bolsjewsme In Londen. De jongste siosm(2 foto'#), Het reddiagswezen op Trx-I (3 fo to's). Uit het Vaticaan (13 foto's). Zoudt u wel gelooven f Hoe In Amerika de melk behandeld wordt. De inwijding der St. Agneskerk te Amo-r-dam. Fraaie wedrenklek uit Eagelaad. G aaf Bethlen, de Hongaarsche mlcist-i- presideö',. Vergeef ons onze schul den. Het najaarswerk der Hy-icioiben- kweekers (6 foto's). P.ijs duo; Z. H. ten Paus beach kbaar gesteld. Een groep uit het zilverwerk van H. M. de Koningin. Zoekpiaatje. Ttkst: Ia de verdrukking, roman door J. R. v. d. Lans- Ode aan een ver delende kennis, dooi Maks. U>t hrt Vaticaan, door Ctvis Romaous. De taie plaat, dooi E. U Dat gaat i t meer, door J. P. Eeo vrieodelijk v zoek aan de leze.» der K. holieke li usiratie, door Agatba de Haan. U> slag Rebus I Uit de bilkken l ommel. Opstellen van Wimple. De entente-mogendheden hebben nu te Praag officieel doen verklaren, dat gewapende interventie in Hongarije niet meer noodig is, daar dit land aan de entente-eischen heeft voldaan. Het Habsburgsche huis wordt vervallen van den troon verklaard. Inzake de oplossing der Iersche moeilijkheden wordt overwogen, een plebisciet te doen houden in de ulster graafschappen Tyrone en Fermanach over een al of niet aansluiten dier graaf schappen bij Zuid-Ierland. De heer Frans van Cauvelaert, Vlaamsche voorman en ook hier in Hol land een goede bekende is benoemd tot burgemeester van Antwerpen. De minister-president heeft over deze benoeming eene speciale nota uitgege ven, blijkbaar om zich te verdedigen tegenover de Walen en Nationalisten, die hem deze benoeming zeer kwalijk nemen. Over den levensloop van den nieuwen burgemeester van Antwerpen, het vol gende Frans van Cauwelaert werd geboren 10 Januari 1880 te Onze Lieve Vrouwe Lombeek, een dorpje in het Zuidwesten van Brabant. In October 1890 ging hij naai Leuven en studeerde er bij Mgr. Mercier. Na te Leipzig een jaar bij Wundt te hebben gestudeerd, werd hij benoemd tot docent in de experimen- teele psychologie aan de universiteit Maar zekere omstandigheden en vooral zijn bekendheid in de Vlaamsche stu dentenwereld, deden hem na verloop van betrekkelijk korten tijd naar België terugkeeren. Op ongeveer 30-jarigen leeftijd werd hij tot lid der Kamer ge kozen. Dr. van Cauwelaert dankt zijn ver maardheid o.a. aan zijn buitengewoon redenaarstalent. In verband met de ontwapenings conferentie te Washington wordt van Japansche zijde het plan geopperd, het Engelsch-Japansch bondgenootschap te vervangen door een Engelsch—Ameri kaansch—japansche entente. BERLIJN, 3 Nov. Ter bestrijding van de malaise in Zwitserland is bij den Nationalen Raad een voorstel ingediend tot intrekking van den achtuurschen en invoering van den tienuurschen werk dag. De bevolking steunt deze bewe ging- Vier personen zijn onder zeer ge heimzinnige omstandigheden in een groot huis in Streatham (Engeland) ge- te schorten, totdat het ge- storven. Zondag hadden hun buren hen nog gezond en wel gezien, maar Maan dagmiddag vond de politie hen dood in hun bedden en men vermoedt dat ze alle 4 vergiftigd zijn. De gestorvenen zijn 'n electrotechnisch ingenieur, diens vrouw en twee kinderen van de vrouw De Mo van bet Zuiden.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1921 | | pagina 5