Voorzitter. Ik gelooi dat de heer Iroolders bezwaar theeft om dit nu direct te behandelen. De heer Smolders zegt dat men toen van Burg. en Weth. een breedvoerig preadvies heeft ontvangen wat men van te voren heeft kunnen inzien en bestudeeren en algemeen was men van gevoelen dat het den best te bewan delen weg was en nu zou men zich zoo maar ineens kunnen uitspreken. Het kan best zijn dat er iets on billijks in schuilt, doch de vaste over tuiging daarvan heeft hij nog niet. Klijberg Men meende toen dat er geen verschil tusschen de totaal in komsten zou komen, doch nu we tot de conclussie zijn gekomen dat dit wel het geval is, wordt het iets anders. Eibers. Ik? stel voor het vorige besluit in te trekken en de aanslag te heffen naar het inkomen van 1921. De heer Roggeveen merkt op dat men daarbij rekening heeft te houden met de verordening en men nog een wijziging zal krijgen in het vermenig- vuldigingscijfer alsook dat alleen bij personen kan worden nagevorderd die in Waalwijk woonden, niet bij die in Besoijen of Baardwijk gevestigd waren. De heer Smolders wijst ook nog op de vele andere moeilijkheden die een wijziging van het besluit met zich zal brengen Wat zal de"raad doen als na dit adres spoedig van een nog veel grootere groep van belastingbetalers een adres komt, waarin zij zich beroepen op het genomen besluit van den raad, dat goedgekeurd is door Gedeputeerde Staten en de Kroon. De heer Klijberg erkent dit en stelt daarom voor thans zich alleen maar uit te spreken of het billijk is geweest de door den raad gevolgde methode, dan kan aan Burg. enWeth. opgedragen worden uit te zien welke maatregelen dienen te worden genomen. De Graaff. Dan kan men het nu wel gaan afhandelen als men zich uit spreekt. Roggeveen. Met de billijkheid heeft het niets te maken. Alleen tengevolge van de tijdsomstandigheden is het zoo gekomen. Timmermans. Noemt het dan eene afwijking en geene onbillijkheid. De heer Roggeveen wijst op de vele te overbruggen moeilijkheden en acht het daarom gewenscht dat Burg. en Weth met een preadvies komen Voorzitter. Dat is zoo, men moet zich tot de Kroon wenden en dan mag men wel zorgdragen dat alles goed onder de'oogen is gezien en gewikt en gewogen is. De heer de Graaff wijst op het ge nomen besluit dat stukken die na het rondbrengen van de convocatiebiljetten inkomen, niet meer in ^behandeling kunnen worden genomen. Voorzitter. Dat is zoo. Eibers. Dan trek ik:;mijn voorstel in. Daar is niets anders'aan te doen. 2. Aanbieding der gemeente reke ningen'over 1921 van de oude gemeente Waalwijk en de voormalige gemeenten Baardwijk en Besoijen en i benoeming eener Commissie van onderzoek. Voorzitter. Ik stel voor eene Com missie te benoemen bestaande uit 2 personen, omdat een vorige keer gezegd is dat voor het onderzoek van de rekening een Commissie zou wor den benoemd bestaande uit 2 personen en voor het onderzoek van de be grooting uit drie personen. Timmermans lk zou voor beide commissies maar drie personen be noemen, dat is beter Daartoe wordt besloten. Gekozen worden de heeren Timmer mans, Roggeveen en Groenen. 3. Aanbieding der begrooting voor 1923 en benoeming van eene Com missie van onderzoek. De heer Smolders zegt dat er eene bezuinigings commissie in een vorige vergadering is benoemd en nu komt het hem voor dat deze de aangewezen personen zijn voor de commissie van onderzoek Deze toch hebben kunnen onderzoeken waarop valt te bezuinigen en waarop niet. Algemeen is men het hiermede eens. Worden gekozen de heeren Timmer mans, Roggeveen en Eibers. 4. Voorstel tot het aanvragen om verhooging der Rijksvoorschotten voor den bouw van arbeiderswoningen De Voorzitter stelt voor hierbij ge lijktijdig punt 5 voorstel tot het aan gaan van een geldleening groot f-190 000, te behandelen aangezien deze twee punten met elkaar in ver band staan. Vooralitcr. Het rapport van de Woningbonwcommissie luidt als volgt In 1917 is een begin gemaakt met het bouwen van 20 arbeiders woningen op de voor volkshuisvesting aangekochte bouwterreinen aan de St. Antoniusstraat. Sindsdien Is het bouwen zoowel van arbeiders- als van mlddeustandswonlngen onafgebroken voortgezet. Werden de eerste woningen gebonwd langs bestaande wegen, lat*r sijn ook nieuwe sttaten geprojscteerd en bleek tenslotte een rationeel® verkaveling van de aangekochte bouwterreinen met projectie van de straten noodzakelijk. Het woningbedrijf is veel sneller ge groeid dan aanvaakeiljk werd verwacht. Het gevolg daarvan Is geweest dat de rxploitatle-opzetten der eerste bouw blokken niet juist zilo geweest ten aan zien van de In de exploiiatle-begrootlog opgenomen grondprijs, omdat geen rekening is gehouden met de algemeen© kosten van het bouwklaar maken van het geheele terrein. Nadat de bouwwerken in eigen be heer dit jaar werden beëindigd is op dracht gegeven aan het Bureau voor Ver ficatie en financieels adviezen der Vereeniglog van Nederiandsche Ge meenten, om de exploitatie van het bedrijf geheel opstleuw op te zcUcb, de kosten van het terrein en alle ver dere algemeece grondkosten over het geheele terrein om te slaan en rationeel per bouwblok te verdeelen. Daarmede Is verkregen een behoorlijke kosten- verdeelltg en een zuivere exploitatie- opzet voor elk bouwblok ca van het nog onbebouwd gebleven terrein. De opdracht aan het verificatie bureau hield ook In een volledige verificatie van de geheele administratie van het woningbedrijf en de juiste kost prijsberekening van het bouwterrein en de woningen, gesplitst over de bouw blokken. Zooals kon worden verwacht zijn voor de meeste bouwblokken de aangevraagde rijksvoorschotten nlel toereikend geweest om daaruit de sticbtlogskosten te bestrijden. Zoowel materiaalprijzen als arbeldsloonen heb ben zich vanaf den tijd dat met het bouwen is aangevangen, steeds in een stijgende lijn bewogen. De exploitatie- begrootiogeo, op basis waarvan de «rjksvoorscbotten en rijksbijdragen wer den aangevraagd, waren tengevolge van het lange uitblijven der goedkeu ring van de plannen door het Rijk, al e laag als met het bouwen werd aan gevangen. Daarbij Is gekomen een tijd van groot ekort aan arbeidskrachten voor de bouwvakken, zoodat ofwel abnormale booge loonen moesten worden betaald om het voor een snelle oplevering ooodlge aantal bouwvakarbeiders te krijgen, dan wel met de voorhanden zijnde plaatselijke krachten in een minder snel tempo moest worden ge werkt, waardoor de oplevering werd vertraagd en het renteverlies verhoogd. Uit het hierbij overgelegde rapport van het bovengenoemde verificatie bureau zijn zoowel de cijfers van de bouwkosten, terreinkosten ais de kosten van rentevedles gedetailleerd over de verschillende bouwblokken overzichte lijk gegroepeerd. Bij het verstrekken der opdracht Is tast gegeven met de berekening der wetkeltjke kosten van het bouwterrein er op te rekenen, dat nog dienen te worden verhard de St- Crispijnstraat en het verlengde daarvan tot de Eerste Zeine en het St. Antonluspieln, met een rioleering over de geheele St. C'ispijnstraat en ook nog op de kosten van aanleg van gas en waterleiding voor het gedeelte van die straat vanaf het St. Antonluspieln tot aan de Eerste Zelne. In het slot van het rapport wordt geconcludeerd dat voor den bouw van arbeiderswoningen moet werden aan gevraagd een verhooging van rijks- voorschotten van f 141 934,42 voor den bouw co van f 30 478,13'/j voor den grond, totaal f 172 412,55'/» en voor den bouw van mlddenstanciswonlagen oog moet worde# geleend een bedrag van i91.045,99Vs. Het volgende dient hierbij te worden opgemerkt le. de kosten van trottoirs, gas en waterleiding zijn gebracht ten laste van bet bedrijf en zullen, globaal genomen, bedragen f 43.600,— 2e. op de kosten van het bouw terrein zijn gebracht de uitgaven van oog uit te voeren straatwerken, ten bedrage van f 32.000,— 3e, aan de gemeente moet door het bedrijf worden gerestitueerd f 39.848,26 wegens aan de gemeente verschuldigde rente voor kasvoorschotten 4e. aan de gemeente moet wotden gerestitueerd een bedrag van f 12.800, wegens bij het bedr^f ingebrachte bouwterreinen 5e. nog beschikbaar is 10.798 M2. bouwterrein, op de baiars gebrachi ten bedrage van f ll.2l2,64'/2 6e. in de verstrekte voorschotten is niet begrepen de koopsom ad i l5 130 - voor het bouwterrein van W. v. Loon. Toen destijds de kosten vaa straat- aanleg (riool, gas, waterleiding en be planting Inbegrepen) weiden gebracht ten laste van het bedrflf, werd dat gedaan omdat de daarvoor uit te trekken gelden bij rijksvoorschot tegen billijker voorwaarden konden worden verkregen dan bij openbare leaning. Feitelijk moet het toch minder juist worden beschouwd deze kosten op het woningbedrijf te doen drukken, waar straataanleg steeds is gebracht ten laste van de gemeente- begrootlng ea wat water en gasleidingen betreft ten laste van de bedrijven. Daze kosten van straataanleg kwamen pok niet op de exploitatlebegrootbgen voor, omdat aanvankelijk de bedoeling heeft voorgezeten, die ten lasterde? gemeente te nemen. Het sal dus aanbeveling verdienen, het woningbedrijf te ontlasten met rond f 43 600,— voor straataanleg en daar van te brengen f 10.192,ten laste van het bedrijf der gasfabriek en der waterleiding, en bet restant ad f 32 408,- ten laste, der gemeente. Ook de voor nog uit te voeren werken uitgetrokken som van f 32.000,- zou alsnog voorloopig zijn af te voeren, zoodat voor arbeiderswoningen zou zijn aan te vragen een verhooging der rijks voo'schotten van f 172.412,55'/» min f75 600— is f 96.812,55'/a» afge rond f97 000.—. De vraag dient thans te worden ge steld in hoeverre de verhooging der rijksvoo schotten voor arbeiderswonin gen en het aangaan eener anouïcelts- leenlrig voor den bouw van middec- standswoningen tengevolge zal hebben verhooglng der jaarlijksche bijdrage in het exploitatie-tekort van het woning bedrijf uit de gemeentekas. Voor het verhoogde rijksvoorschot ad f 97.000,- zal een annul elt moeten worden be taald van 6,3444 pCt., rentevoet 6 uCt., of f6 154,— per jaar, waarvan 3/4 of f4 615,50 voor het Rijk en '/4 of 1538,50 voor de gemeente. Aan Duur is op de exploitatiebegrootlngen voor arbri terswonlngen uitgetrokken totaal f 26 390,—. In werkelijkheid wordt ontvangen f 27 029,60 of f 619,63 meer. Deze meerdere huur komt voor s/4 ln mindering der Rijksbijdrage, zoodat de gemeentebijdrage ad f 1538,50 Is te verminderen met f 154,90 en dus wordl f1373 60. Ia onze jaarlijksche bedrijfs begrootingen zijn steeds de aanvanke lijk in de exploitatiebegrootlngen ge raamde huuropbrengsten overgenomen, zoowel als de annuï elten voor de bij deze laatste begroeting geraamde bouw kosten. Nu de elndreketring is gemaakt kunnen de juiste cijfers van baten en lasten worden overgenomen, zoodat de begroeting 1923 in overeenstemming wordt gebracht met de thans vastge stelde exploitatierekeningen. Voor do middenstandswonioe-n is de huuropbrengst geraamd op f 8631,20 terwijl ontvangen wordt f9442.20 of f8U meer. De acnulteltsleenlng ad f 92 000 zou de lasten verhoogea met 5.9581 pCt. van f92 000 Is f5481.50. a mindering daarvan komt de meer huuropbrengst v&h 1811 en b'ijft dus 5481.50 f811 is f4670.50. Voor arbeiderswoningen zouden de lasten worden verhoogd met f 1373 60, ma kende met die voor de mlddeostand'- woningen ad f 4670 50 samen f 6044.10, te verminderee evenwel met de annuï telt ad f 2237.50 voor de eventueel af te voeren f43.600 voor straataanleg, jl^ft derhalve een verhooging der asten van f 3806 60. Te overwegen zou zijn of door ver hooging der huren van de ln den aan vang gebouwde mlddeestandswoningen de huuropbrengst is te verhoogen. Naast de hiervoor becijferde ver hooging der gemeente-bijdragen aar het woningbedrijf staat een daarmede verband houdende vermindering vaa lasten. In mindering moet worden ge bracht a. rente en aflossing der leenlngi aangegaan voor aankoop der bezitting van M«j. van Tilburg ad f 680, b. rente eu aflossing van door de gemeentelngebrachte bouwtem einen, te berekenen op 8 pCt. (6 pCt. rente en 2 pCt. aflossing) van f7520 f 600.—, Totaal f 1280,—. Tegenover een vermeerde ing der lasten ad f 3806,60 staat dus een ver mindering van i1289. Wij hebben de eer U voor te stel len, te bevorderen a. dat aan het Rijk wordt aangejaagd verhoogine der voorschotten ten bedrage van f97 000. b. dat een annuiteltsleeninv wo»dt aan gegaan ten bedrage van f 92000 De Commissie voor het Gem. Woningbedrijf. Voorzitter. In het aan ons College gericht rapport der Commissie voor het Gemeentelijk Woningbedrijf, waar van een afschrift hleibij gaat, wordt ons verzocht te bevorderen dat aan het Rijk wordt gevraagd een verhooglng der voorschotten voor den bouw van a'belderswontngen ten bedrage van f97.000, en dat wordt aangegaan een anouï eitsleening over 60 jaren, groot f 92 000 voor mlddenstandswonlngbouw (iobegrepen een gering bedrag voor nog niet door leening gedekte stlch- tingskosten van het belastingkantoor ln de Mr. van Coothstraat). Het door de Commissie gevraagde is noodig omdat de aanvankelijk ver leende credieten door verschillende oorzaken niet toereikend zijn gebleken om de sticbtlogskosten te dekkeo. De hier bedoelde oorzaken zijn nader uit eengezet in het bovenaangehaalde rapport der Commissie ex van teehniseh bouwkundige zijde bevestigd door tr. W. van Veen te Breda, dat bij de stukken is ter visie gelegd. Het verslag van het Bureau voor Viriflcatle en Fi- nantleele adviezen der Vereeniglog van Nederiandsche Gemeenieo, waar naar lo het rapport der Commissie wordt verwezen, is mede ter visie ge legd. Het is zeker te betreuren dat de tijdsomstandigheden de uitvoering der bouwwerken zoo ongunstig hebben beiavloed. De afwerking der eenmaal aangenomen planeen was in verband met den nijpenden woningnood even wel dringend noodzakelijk. Wij kunnen ons vereenigea met het voorstel der Commissie om een bedrag van f 43 600 voor straataanleg te bren gen voor f 32 408 ten laste der gemeente en voor f10192 ten laste de? bedrijven voor gas- en waterleiding. Deze bedra gen zullenuiteeoleenlngmoeten worden gevonden, waarvan de lasten, voor wat betreft rente en aflossing van f 32408, uit gewone middelen moeten worden gedekt. Al kan het juist zijn wat de commissie aan het slot van haar rap port zegt, dat de bijdragee der ge meente in de exploitatieverliezen van het bedrijf zullen moeten worde» ver hoovd met f3806 60 f 1280 is 2526.60, dan neemt dit toch niet weg, dat behalve een hoogere bijdrage de gemeentebegrooting nog zal worden belast met, laat ons zeggen 8 pCt (6 pC?. rente en 2 pCt. aflossing) van f 32408 is f 2592,64. Ook kunnen wij er ons mede ver eenigea dat voorloopig nog wordt gewacht met ds uitvoering van de be stralingswerken, in het plan der Com missie opgenomen voor een bedrag van f 32000zoodra de tijdsomstandig heden gunstiger worden zou hiertoe alsnog kunnen worden overgegaan. Wij hebben stil gestaan bij de vraag of het wei gewenscht zou zijn, voor te stellen voor den mlddenstandswo- nittgbouw een anulteitsleenlng van f 92 000 te sluiten. Da annuiteitsleealng heeft het voordeel dat de lasten gelijk matig over den geheeleta duur der leaning worden verdeeld en dus niet hst zwaarst drukken op het tegen woordige geslacht, zooals bij een leemlng met gewone aflossing het geval is Daartegenover staat dat de annuiteits leeniog belangrijk duurder is. Wij hebben nagegaan dat een annuiteits- leening van f 92 000 ('entevoet 6 pCt over 50 jaren) ruim f 59.000 meer kost dan een gewone leeningwij bedoelen hiermede dat het totaal der renten en aflossingen van een gewone leening over 50 jaren ruim f 59.000 minder bedraagt daa het totaal der annuïteiten over denselfden duur en naar denzelf den rentevoet. De vraag omtrent den vorm der leening is van temeer belang omdat, naar het ons wil voorkomen, de vetlaging van den levensstandaard die la de toekomst is te verwachten, noodzakelijk tot verlaging der huren, vastgesteld ln tijden van hoogconjunc tuur, zal moetën leiden. Zou bij het aanbreken van het tijdstip dat tot huurverlaglng moet worden overgegaan reeds een gedeelte der schuld zijn af gelost, dan zal een verlaging der huren minder gevaar opleveren voor de ver hooglng der lasten. Ten aanzien van de leening voor mlddenstandswoningbouw hebben wij de handen vrij, wat niet het geval is met die voor arbeiderswoningbouw, omdat in het exploitatietekort dezer laatste woningen door het Rijk wordt bijgedragen. Evenzoo hebben wij de banden vrij bij het bepalen van den leenlngsvorm voor de kosten van het bouwplan van 15 woningen in de Eerste Zelne (ver leegde St. Crispijnstraat). De aanneem som van deze woningen bedraagt f 43.700, te verboogeo met kosten van grondwerk, aanbesteding, honorarium architect enz. in totaal afgerond f 45 000, te verminderen met de van het Rijk ontvangen bouwpremie ad f7500, wordt f37.500. Ook voor deze leening zouden wij onder de gegeven omstandigheden den gewonen leenlngs vorm prefereeren. Wij stellen U mitsdien voor, aan te gaan een leesing, groot ongeveer f 92 000, tegen een rente van ten hoogste 6 pCr. over 60 jaren en jaarlijksche aflossing van 1/60 van het oorspron kelijk leeningsbadrag, voor mldders- standswoniagbouw, eene leeniog groot f 37500 tegen ten hoogste hetzelfde rentetype en over 50 jaren met jaar lijksche aflossing van 1 {50 van het oor spronkelijk leeoingsbedrag, voor arbei derswoningbouw, aan te vragen en te aanvaarden verhooglng van rtjksvoor- schotten voor arbeiderswoningbouw ten bedrage van f 97 000 en een ver- verhooging der rijksbijdrage in het exploitatie-tekort. Wij zfln voornemens voor deze lee- nlngen onderhandsche aanbiedingen te vragen, zoodat bij het bepalen van het leeningsbedrag eventueel zal zijn te rekenen op eenlf disagio, provlrie, enz. De heer van Driel vraagt of er nog zoo'n groote behoefte aan midden standswoningen is dat het gerecht vaardigd is «en zoo groot bedrag daarvoor te voteeren. De gemeente komt voor groote en zware lasten te staan. De Voorzitter zijn persoonlijke meening is het dat er aan midden standswoningen nog groote behoeften bestaan. Er is een tijd geweest dat daaraan zelfs grootere behoefte be stond dan aan arbeiderswoningen. Middenstandswoningen, zoogenaamde betere arbeiderswoningen waar be drijfsleiders en meesterknechts gaarne in wonen, komen er npg steeds te kort. Van Driel. Ik vraag dit maar omdat ik bang ben dat het bouwen door de gemeente het particuliere initiatief zal tegenhouden. Voorzitter. Ik moet u opmerken dat u van de agenda afwijkt en aangezien wij onzen tijd noodig hebben, kan ik dit niet toestaan. Het gaat er nu niet over of er behoefte bestaat aan midden- standswor.ingen doch of men op het voorstel van de commissie kan ingaan. Ik begrijp U nu echter, u denkt dat ze nog moeten worden gebouwd. Van Driel. Ja. Voorzitter. Dat is niet zoo Ze zijn al lang gebouwd, het gaat er nu alleen maar over of men het verhoogde voor schot aan het Rijk wil aanvragen en op de voorstellen van Burg. en Weth. wenscht in te gaan. De heer Roggeveen zegt deze mee ning ook te hebben gehad. Uit het schrijven blijkt dat ook niet. Vervolgens wijst spr. er nog op dat in het preadvies wordt gesproken over het bestraten van dat plein en infor meert daarna waaraan dat groote be drag is te kort gekomen. Voorzitter. In hoofdzaak aan die laatste woningen. De heer Roggeveen kan zich met de opgezette exploitatie niet vereenigen. Overal ziet men dat de bouwonderne mers verplicht zijn de straten zelf aan te leggen, welke dan later aan de ge meente worden overgedragen en of de gemeente nu al een.onderneming begint of een particulier, dat moet z.i. in deze hetzelfde zijn. Het aanleggen van de straten mag niet ten laste van de gemeente komen maar van het bedrijf. De heer Klijberg zegt dat het hier altijd het gebruik is geweest. Ook met de Mr. van Coothstraat is het gedaan. Zelfs is er toen nog rioleering en waterleiding aangelegd. De heer Rogg-'veen vraagt als b.v. Amsterdam denzelfden wegeenszou be wandelen wat er dan van terecht zou moe ten komen Dan zou men de gemeente op een onkosten jagen waar men nooit meer zou uitkomen en wat in deze voor de groote plaatsen geldt, is ook voor kleinere plaatsen van toepassing. Men zou anders de bouwondernemers enorme winsten in hun zakken kunnen jagen. Regel is dat een weg be hoorlijk wordt aangelegd en dan aan de gemeente in onderhoud wordt over gegeven. Spr. herinnert zich niet dat er in de vergadering van de commiseie voor het gas- en waterleidingbedrijf ooit over is gesproken om daar een on kosten van f 10.000 te gaan maken. Het zal wel zijn besloten want enkele vergaderingen heeft hij niet kunnen bijwonen, maar dan vraagt hij zich af, als zulk een bedrag door dit bedrijf moet worden afgegeven, of de prijs van het gas dan kan worden gehand haafd, zal dat dan niet duurder moeten worden. Spr. kan zich niet voorstellen hoe men die kosten uit het bedrijf zal halen. De Voorzitter geelt gaarne toe dat het met bet aanleggen van straten veelal gebeurt als door den heer Roggeveen is gezegd Echter gebeuren er wel eens uitzonderingen, ook in steden, o.a. in den Haag. Er is gezegd dat het hier met de Mr. van Coothstraat ook zoo is gedaan, doch de reden daarvan was elders te zoeken. Is een particulier in het bezit van een welde en wil hij daar bouwland van gaan maken, dan moet hij beginnen met het aanleggen van straten en met de Mr. van Coothstraat was het een ander geval, want daar had de gemeente aan eene zijde bouwterrein gekocht en eerst nadien is men er toe overgegaan de straat te verharden. Er kan dus nooit gesproken worden van bevoordeeling aan particulieren. De heer Roggeveen zegt dat het bij hem in hoofdzaak er om gaat over de wijze van exploitatie. Hier zou hij eene vergelijking willen maken met de Provincie en de P.N.E.M. De heer Gragtmans meent met de andere leden van de commissie, dat er wat moet gebeuren om het Bouw bedrijf wat te ontlasten. Dat bedrijf komt veel geld te kort en als wij dat dan nog een straat willen laten aan leggen, weet 't er heelemaal niet meer te komen. De commissie heeft in dit geval er niets onbillijks in gezien om het voor rekening van het gas- en waterleidingbedrijf te doen. Roggeveen. De eene arme neemt de zaak van den andere arme over. (Zie vervolg Derde Blad.) I

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1923 | | pagina 7