Dl EMU HERB Rheumatiek Laat het zoover niet komen met uw Gebruik dus tijdig Kloosterbalsem GEMEENTERAAD. No. 89 Zaterdag 8 November 1924 TWEEDE BLAD. In Augustus 1423 kwam er een ver drag tot stand tusschen den Hertog, Altena, Dordrecht en Geertruidenberg, om de kosten te dekken door bijdragen van de Hollandsche steden. DE ST. ELISABETHSYLOED door A. L. van der Pluijm.. IX. Anders kan men onmogelijk komen •aan het getal van 72 dorpen die vol gens de overlevering door het water bedolven werden. Van eenige zooals Uitwijk, Dussen, Muilwijk en Munsterkerk weten wij het zeker* Over Dussen nog het volgende Jan van der Dussen Florensz, heer van Dussen, is nadai zijn heerlijkheid en vele van zijn goederen door de groote overstrooming in 1421 verdron ken waren, naar Delft verhuisd. De overstrooming van dit deel blijkt tevens uit een consent van Philips van Bourgondië, graaf van Holland, van 31 Mei 1465, tot bedijking van een gedeelte van het land van Heusden en Altena en eenige gronden van Zuid- Holland die in 1421 verdronken waren, wat bevestigt wat we hierboven ver meldden. Om de merkwaardigheid van dit stuk laat ik hier de vertaling uit het Middel Nederlandsch volgen. „Dit is de gezegelde Handveste van den Zeedijk of als men wil bedijking van 't land v. Altena. „Ik Philips, bij de gratie Gods, Hertog van Bourgondië, van Lootrijk, Brabant enz., verkondig aan alle lieden, dat onze dierbare neef |acob Graaf van Huern, Heer van Altena, in het jaar een en zestig 1.1. met onzen drost, stad, en ingelanden van Heusden met een gedeelte van onze onderdanen uit Zuid-Holland en met de ingelanden van Eeten en Meeuwen, voorzoover eenieder daarbij betrokken is, om te bedijken een groot deel van het land, dat sinds den grooten doorbraak on- bedijkt ligt, en nog gedeeltelijk onder water lag, met onze toestemming een bedijking aangelegd heeft." Vervolgens wordt genoemd den aan leg van den Dussenschen dijk, be schreven in het begin van deze studie Indien men op de kaart van Diert al de dorpen, die in den Zuid-Holl. Waard (de binnendorpen van het land van Altena en Heusden daaronder be grepen) gelegen waren, bij elkaar telt, vindt men ten Noorden der Oude Maas 28 dorpen en ten Zuiden 29 Totaal 57 dorpen Op deze kaart komen echter niet voor Kraayensteijn en Giesemonde aan de Merwede, Stemond, Aarntswoude aan de Maas, Uitwijk, Muilwijk, Munsterkerk bij Dussen, Lederkerke, Poelwijk, Tolloyze, Annekerke, Wolf- brantskerke aan de Dubbel, die ofwel op andere kaarten of in de archieven van het Utrechts domkapittel voor komen, als zijnde parochiekerken in het verdronken land en die bij het Utrechtsche bisdom behoorden. Zoo ookWeede, Tyeslijnskerke en Achthoeven, die ten Zuiden der Maas lagen. Deze 15 dorpen gevoegd bij de vorige geeft 72, het getal dat door andere schrijvers wordt genoemd. Aan de Spuipoort in Dordrecht schijnt nog een gedicht te staan, dat daarop slaat: „'T land en water dat men hier ziet, Waren 72 parochiën na kronijks bediet, Geïnundeerd door 't water krachtig, In 'tjaar 1421 waarachtig". (Smit.) Ontzettend, zegt genoemde schrijver, moet het gezicht vanuit Dordrecht geweest zijn, daar tusschen de beide steden Dordrecht en Geertruidenberg geen voet land boven water gebleven was en naar de zijde van Zevenbergen, de tevoren zoo vruchtbare en wei- bebouwde velden zich als een echte zee vertoonden, waarvan men het einde nauwelijks kon zien. De stad Dordrecht geleek veel op een rots die zich uit het water verhief. Deze stad, tevoren aan het vasteland van Brabant verbonden of daarvan alleen door de Oude of Binnen-Maas afgescheiden, was door deze over strooming plotseling van allen grond buiten de stadswallen beroofd. Alleen een stuk van den dijk bij de Rietdijk- sche poort, tusschen het huis „de Merwede" en Krayenstein, bleef nog langen tijd de eenige wandeling voor de ingezetenen. Ook dit spoelde later nog weg. Daar de bewoners van den Waard al hun waren in de stad kochten en verkochten, zoodat hier het middelpunt van hun handel lag, is het te begrijpen hoe Dordrecht mede de noodlottige gevolgen droeg van deze ramp. Van daar dan ook al haar pogingen om die landen weer bedijkt te krijgen. Jan van Beieren, tot wien ze zich gewend hadden, kwam in Juli 1422 zelf naar de stad, met het gevolg dat enkele voorloopige schikkingen werden getroffen. Daar de onderneming echter niet opschoot, gaf de Hertog in 1423 aan Dordrecht de macht de onwllligen te dwingen. Deze onwilligen waren dan vooraldie uit 't Land van Heus den. van Altena, Sprang, 's Gravenmoer en Bezoyen, welke zelf van het water bevrijd waren. Ingezonden Mededeelingen. Overspannen zenuwen hebben een kalmeerend en zenuwster kend middel noodig. Mijnhardt's Zenuwtabletten beantwoorden volko men aan dit doel. Koker 75 ct. Bij apoth. en drogisten. LAND- EN TUINBOUW. (Ie helft November.) Nadruk verboden. Alle hens is op 't dek. Ik bedoel bij goed weer zijn alle werkkrachten op den akker druk bezig met het oogsten van de suikerbieten- en voeder bieten. In onze streek vallen ze zeer mee, zoodat na het verbruik der knollen, die er niet veel zijn, de veehouder straks Jiiet verlegen zit In deze maand wordt het oogsten voortgezet en komen ook de knolrapen aan de beurt na de bieten en de wortelen, omdat ze beter tegen de vorst kunnen. Met het oog op dit laatste, en dewijl zij licht verbroeien, moet de bewaarplaats luchtig en koel zijn. Gaat men tot in kuilen over, dan geschiede dit in smalle hoopen, welke gedekt worden met stroo, waarover een dunne laag aarde. Knolrapen laten zich in 't voorjaar niet zoo lang bewaren als de bieten men zorge voor doelmatige luchtver- versching. Zoowel voor bieten als voor knolrapen geldt, dat ze des te duur zamer zijn naarmate het gehalte aan droge stof grooter is De een soort duurt dus langer dan de andere, en hiermee houde men rekening met het voederen. De minst duurzame, dus de waterrijkste, vervoedere men eerst én houde men het dichtst bij de hand Ook de wortels, die nu nog in den grond zitten, moeten er uit. Men kan ze inkuilen als knolrapenook hier zorge men voor een goede ventilatie, want wortels rotten licht. Luchtig en koel bewaren is daarom ook een ver- eischte. Heeft men in schuren of kelders ruimte genoeg, dan kan men ze daar in dunne lagen uitspreiden, liefst met droog zand ertusschen. Op gelijke wijze kan de huismoeder doen, welke daar toe ook een kist of diepen bak kan gebruiken. Ook het wortelloof is als veevoeder geschikt, mits niet te veel per dag; ook dit kan worden ingekuild. Hoeveel men van genoemde wortel en knolgewassen mag voederen Van wortelen, welke in 't bijzonder voor veulens en paarden zijn aan te be velen: tot 10 kilo per dag per paard, en tot 30 kilo voor melkvee. Van knolrapen aan melkvee niet meer dan 10 kilo per dag, omdat anders melk en boter lichtden onaangenamen knol- lensmaak kunnen krijgen. Van voederbieten tot ongeveer 20 Kilo per dag en per dierbij grootere hoeveelheden zou de voedering minder voordeelig kunnen zijn. Met mangels kan men gaan tot 30 Kilo, van suiker bieten geve men evenwel hoogstens 12 15 K.G. Mestkoeien mogen wat meer hebben paarden daartegen diene men matige hoeveelheden toe voor deze zijn wortelen beter, o.a. om hun hooger eiwitgehalte. Mangels en bieten zijn te verkiezen boven knollen ontvangen dé dieren bij de knollen niet vrij wat krachtvoer (eiwitrijk voer) dan vermageren ze sterk ook worden melk en boter door den knollensmaak minderwaardig. In den tuinNu het blad valt, verzamele men dit voor de broeierij en de bakken eikenloof is het beste, het geeft de meeste warmte en later, als het verteerd is, de beste aarde Hark het zooveel mogelijk bij droog weer, anders rot het spoedig en geeft ook minder warmte. Dun uw wortelen, welke in den bak boven den grond komen. Haal uw Brusselsche Witlof en Cichoreiwor telen uit den grond voor deze hard wordt van de vorst snijd het loof boven den grond af en kuil ze in op rijtjes, met aarde op elke rij. Bij sterke vorst met wat loof dekkenBewaar uw appels en peren op droge, vorst- vrije zolders; de kelder is meestal niet droog genoeg en te warm. Zoo mogelijk, breng uw Coleussen in de warme kas tot het voorjaar. Uw Fuchsia kunt ge, als ge geen bak of kas hebt, in een vorstvrijen kelder bewaren eerst het jonge lof, dat den laatsten zomer gegroeid is op twee le den na insnijden en in den winter geen water geven. Mest nu uw gazon of grasveldkoe- en paardenmest door elkaar gewerkt, regelmatiger uitstrooien zoodat het gras ongeveer bedekt is. Dit werkt beschermend tegen den vorst, en is ook goed voor den grond. Dek üw rozenknip eerst bladeren en bloemknopjes weg, maak den stam los en buig hem tot den grond; graaf daar' een kuiltje, diep en groot genoeg om de kroon er in te bergen. Dek deze toe met de uitgeworpen aarde. Struikrozen aanhoogen met blad of turfstrooisel. Ingezonden Mededeelingen. Influenza en griep kan men het beste bestrijden door het gebruik der Sanapirin-Tabletten. (Mijnhardt). Koker 75 ct. Bij apoth. en drogisten. I GEERTRUIDENBERG. Openbare vergadering van den Raad dezer gemeente op Vrijdag 31 October des middags ten 2 uur. Voorzitter Edelachtb heer de Bianchi. Ongeveer kwart over twee opent de Voorzitter de vergadering afwezig de heer Jansen. Voorzitter. Alvorens met de agenda een aanvang te nemen wil ik eerst even een enkel woord wijden aan de nagadachtenis van den pas overleden heer Scherp, die bij allen een aange name herinnering zal achterlaten. 18 jaar lang, waarvan 4 jaar als Wet houder en de laatste maanden als plaatsvervangend burgemeester heeft hij voor de gemeente geijverd met een werklust die een ieder ten voorbeeld kan worden gesteld. De notulen der vorige vergadering worden na voorlezing onveranderd goedgekeurd en vastgesteld. Aan de orde 1. Mededeeling proces-verbaal kas opname Gemeente-Ontvanger 3e kwar taal 1924. Daarbij is alles in orde bevonden. 2. Vaststelling suppletoir kohier hon denbelasting dienst 1924. Het kohier wordt vastgesteld op een bedrag van f 28 50. Timmermans. De menschen die in het begin hun hond niet hebben aan gegeven, blijven die nu maar ontslaan van dezen aanslag over het eerste half jaar of krijgen die een proces verbaal. Voorzitter. Een is er die een proces- verbaal heeft gekregen. De andere honden zijn pas in het tweede half jaar gekomen. De hond, wiens eigenaar nu een proces-verbaal heeft gekregen, had iemand gebeten waarvan aangifte bij de politie was gedaan, en toen bleek bovendien nog dat de hond niet was aangegeven. 3. Benoeming lid plaatselijk school toezicht. Wordt herbenoemd de heer G. Offermans. 4. Benoeming lid commissie van aanslag Rijksinkomsten-Belasting. Va cature L. Scherp. De heer Tak wordt benoemd doch wenscht deze benoeming niet aan te nemen, waarna de heer Sassen wordt gekozen. 5. Aanbieding Gemeente-begrooting 1925 en bedrijfs-begrootingen 1925. De Voorzitter zegt dat de begrooting nu niet wordt besproken maar voor de leden op de secretarie ter visie wordt nedergelegd. Hij kan de leden al wel mededeelen dat het er met de finantiën alles behalve rooskleurig bijstaat zoo dat de inkomsten-belasting met 2 pCt. zal moeten worden verhoogd. Bijzondere uitgaafposten staan niet op de begrooting, alleen de hoog noo- dige, doch de inkomsten zijn minder geworden b.v. opbrengst schoolgelden. Door het verlagen van het schoolgeld wordt per kwartaal ruim f850 minder ontvangen wat per jaar ruim f 3200 bedraagt. Dat bedrag moet nu door belastingverhooging weer binnenko men. De post steun bij werkeloosheid drukt de begrooting ook nog zwaar. Een lichtpunt is dat het G. E. B. er zoodanig voorstaat dat vermoedelijk de prijs van het licht met 5 ct. per K.W. uur verlaagd zal kunnen worden. Het gaat maar op het kantje af, maar het zal wel gaan Voor velen is dat weer een verlichting. 45 cent is ook nog wel wat duur. 6. Benoeming commissie van onder zoek voor de begrooting. Worden gekozen de heeren Tak, Timmermans en Sassen De Voorzitter vraagt de commissie leden spoed te willen maken, aan gezien door Ged. Staten is aange drongen om de begrooting nog voor 1 November te willen inzenden, wat met het oog op de langdurige ziekte van den gemeente-ontvanger hier on mogelijk is gedaan kunnen worden. 7. Ingekomen stukken. Een schrijven van den Alg. Ned. Wielrijdersbond, waarin gewezen wordt op het groote nut van fietspaden. Wordt voor kennisgeving aange nomen. Schrijven van den Commissaris der Koningin, houdende de mededeeling dat inplaats van den heer Scherp tot Zetter is benoemd de heer Haverhorst. Adres van het bestuur den Teeken- school om, evenals een vorig jaar, een schoollokaal beschikbaar te willen stellen om daarin tweemaal per week les in te geven. Wordt met algemeene stemmen besloten daarvoor wederom een lokaal beschikbaar te stellen. Schrijven van de Commissie op het plaatselijk schooltoezicht, waarin er op wordt gewezen dat in het reglement staat dat de Commissie minstens een maal per maand moet vergaderen wat, nu de Commissie verschillende werk zaamheden zijn ontnomen, een doode letter is geworden. De Commissie geeft in overweging dit artikel te wijzigen en te lezen De Commissie vergadert zoo dikwijls als de Voorzitter dat noodig acht. Burg. en Weth. zijn van meening dat deze redactie niet mag worden aangenomen, wijl dit tot verslapping aanleiding zou kunnen geven. Liever wenschen zij het artikel aldus te lezen: De Commissie vergadert min stens tweemaal per jaar of zoo dik wijls de Voorzitter zulks noodig acht. Verder stelt de Commissie voor om het bedrag dat voor haar is uitge trokken met de helft te verminderen en op f25 te brengen. Een dergelijk verzoek kan niet anders dan worden toegejuicht. De heer Timmermans zegt daar glad tegen te zijn. De Commissie zegt zelf dat de werkzaamheden zoo miniem zijn geworden en als dan voor die enkele keer dat misschien de Commis sie eens bijeen zal komen, f 25 moet worden gegeven, dan acht hij dat veel te veel, vooral omdat geen verant woording wordt gegeven waaraan dat bedrag wordt uitgegeven. Voorzitter. Dat was vroeger ook zoo. Wacht toch niet totdat Uw handen voor goed krom en misvormd zijn. Wacht toch niet totdat geals een stumper door de kamer strompelt. Rheumatiek wordt veroorzaakt door ziektestoffen, die zich op de pijnlijke plaatsen gaan vastzet ten. Wrijven met Akker's Kloos terbalsem voorkomt dat gevaar. Dat is nu niets nieuws. Dat bedrag wordt uitgegeven aan presentiegelden, porto's en bureaubehoeften. Timmermans. Ze veigaderen in een schoollokaal en daar is papier en inkt voorhanden. Verder weet ik niet waarvoor geld noodig is dan voor presentiegeld. Laat de commissie alles gespecificeerd opgeven en ter goed keuring aan den raad inzenden. Het lijkt zoo, als geen verantwoording van een en ander behoeft te worden ge geven, dat een gratificatie wordt gegeven. Uit de gemeentekas mag, zonder dat daarvan eenige verantwoording wordt gedaan, geen geld worden gegeven De heer jansen komt ter vergadering Tak. Als blijkt dat geld ongemoti veerd wordt uitgegeven, dan kan nog altijd worden ingegrepen. Jansen. Ik zou absoluut geen subsi die geven als de raad geen zegging schap heeft. Met algemeene stemmen wordt be sloten alleen subsidie te geven, onder overleg van rekening en verantwoor ding aan den raad. Verzoek van den heer K. Mosterd om den weg van de Haven tot zijn woning te willen verlichten. Adressant wijst er op, dat de weg daar bij donker weer zeer gevaarlijk is en aangezien hij even goed belasting betaald, meent hij aanspraak op ver lichting te hebben. Door het plaatsen van twee lichtpunten kan het gevaar worden weggenomen. Voorzitter. Het klinkt sober het vragen om twee lichtpunten, maar waar hier de kabel geheel moet worden aange legd en zelfs onder «de haven moet gebracht worden en het heele Dijkje langs, komen er groote kosten van aan leg. Burg. en Weth. hebben het den technisch ambtenaar eens laJen begroo- ten en deze heeft de kosten geraamd op f 253. Burg. en Weth. stellen voor afwijzend te beschikken aangezien de kosten veel te hoog zijn en dan alle personen, die in den polder wonen, met een dergelijk verzoek kunnen komen. Die hebben dan dezelfde rechten. Adressant zegt wel belasting te be talen maar omdat hij buiten woont is hij in een goedkoopere klas aangeslaan. De heer Sassen heeft dezer dagen eenzelfde geval gehoord in Susteren. Daar had een industrieel, die over de spoorlijn woont tot waar het electrisch net niet was doorgetrokken, om door trekking van het net gevraagd. De raad wees dit verzoek niet af maar besloot het net door te trekken indien de kosten voor de helft door den industrieëel zouden worden be taald. Waar hier de heer Nederloff toch werkelijk heel wat presteert ge tuige nog dat hij dezer dagen door zijn goede koopmansschap in Antwer pen, waar hij met groote Duitsche firma's moest concurreeren, twee kra nen in bestelling kreeg die hier op de werf moeten worden gemaakt. De heer Nederloff vertegenwoordigt toch de j gemeente en de gemeente mag toch j trots zijn op een dergelijke industrie i en derhalve er ook wel wat voor over hebben. K. Mosterd, die om die twee lichtpunten vraagt, is de meesterknecht van de werf. Voorzitter. Het geval Susteren, door den heer Sassen aangehaald, is geheel anders. Daar werd stroom gevraagd voor de industrie, daar kwam iemand vragen om klant van het bedrijf te mogen worden. Dat is geheel iets anders, hier vraagt men om buiten de kom der gemeente eenige lichtpunten aan te leggen. Wij moeten hier dus kosten gaan maken zonder dat het bedrijf er beter van kan worden, in tegendeel. Mosterd vraagt het, maar of men er nu een andere bedoeling mee heeft weet ik niet. Sassen. Als er het net eenmaal is, zal de werf misschien ook aansluiten. Voorzitter. Als dat wordt gevraagd, is het een heel ander geval. Sassen. En het net naar Statendam dan. Voorzitter. Dat is rendabel, want er zijn veel afnemers. Hier wordt het niet gevraagd om aansluiting te krijgen, hier wordt alleen maar om aanleg van een net gevraagd voor verlichting buiten de kom der gemeente. Janssen. Als de bedoeling anders is, dan is er toch veel voor te zeggen. Voorzitter. Het is toch niet de weg om, als men iets wil bereiken, het op deze manier te vragen. Janssen. Ik ben het met u eens, zoo kan het niet. De heer Timmermans kan ook onmogelijk op het adres ingaan. Hij zou gaarne zien dat Burg. en Weth. met de Directie eens eene bespreking houden om in deze een oplossing te krijgen. Voorzitter. Als de heer Nederloff tot ons komt, dan zullen we gaarne met hem onderhandelen. Men ziet hoe dat we er met de financiën voorstaan. Wij mogen dan toch niet op een verzoek, zooals het daar nu ligt, een weg in den polder te verlichten, in gaan. Men kan over al die kleinig heidjes wel gemakkelijk heen stappen, maar op het eind van het jaar ziet men pas wat het kost en zit men met groote uitgaven te kijken, waarvoor geen dekking is. Janssen. En toch is het in het be lang van de gemeente indien die weg daar wordt verlicht. Voor de energie, de activiteit, de durf en ondernemings geest die de heer Nederloff steeds toont, mag men wel iets over hebben, want het zegt voor een gemeente toch wel wal dat er voor Belgische rekening twee groote drijvende kranen worden gebouwd. Daar mag Geer truidenberg groot op gaan niet alleen maar de massa hier heeft daar wat aan. Liever had ik daarom gezien dat de heer Nederloff met het verzoek was gekomen en ik geloof dat dit wel volgen zal ook. Voorzitter. Tot nogtoe schijnt men de behoeften nooit te hebben gevoeld, Ik zie de heer Nederloff er wel voor aan dat hij met een dergelijk verzoek zelf voor den dag durft komen. De heer Janssen wijst er nog op, dat daar dagelijks veel menschen moeten passeeren. Behalve het kantoor personeel en dat van de werf komen en ook schippers over. Hoe ge makkelijker het voor de schippers wordt gemaakt om de stad te kunnen bereiken, des te gemakkelijker dat ze hun schepen hier laten repareeren. De café-houders en neringdoenden pro- fiteeren er dan van en dat kan niet anders of het is in het belang van de gemeente. Naar spr. meening mag met dit alles wel eens terdege rekening worden gehouden. Het aanbrengen van het net daar mag dan ook niet gelijk worden gesteld met het aanbrengen van een net op andere wegen in den polder. Voorzitter. Dat zal ik ook niet doen. Wel in dit geval, waar Mosterd alleen vraagt voor zich zelf. Voor den werf van den heer Neder loff mogen we wel iets doen en doen we ook getuige nog de kort geleden aangelegde brug. Ik zou zeggen dat we met de belangen van de werf zoo veel rekening houden als we maar kunnen. De heer Nederloff werkt nu met eigen electrischen stroom. Jansen. En Statendam dan. Voorzitter. Gedeeltelijk en gedeelte lijk met stroom die van het G. E. B. wordt betrokken. Wij gaan niet dwars tegen de zaak in, dat moet men goed begrijpen. Laten we daarom eerst de bespreking met den heer Nederloff eens kalm afwachten. Jansen. Dat is goed. Ik waarschuw alleen maar dat er heel wat menschen en gezinnen brood verdienen door die werf en dat zegt toch heel wat meer dan dat aan een zwemclub subsidie wordt gegeven en al die andere Jan Klaasen meer Voorzitter. Burg. en Weth. zijn dank baar voor deze waarschuwing. Sassen. Ik heb veel werklieden ge sproken, die al dikwijls over die ver lichting hebben gesproken. Baas Mos terd zal nu de stoute schoenen eens aangetrokken hebben en het adres ingezonden. Het is een beetje onhandig, dat geef ik toe, maar er mag toch niet uit het oog worden verloren wat er aan vastzit. Voorzitter. Zeker, maar wij zijn den heer Nederloff ook in alles terwille. Jansen. Ik spreek hier niet voor den heer Nederloff, maar voor de werk lieden, de schippers en neringdoenden. Wij hebben Raamsdonksveer al genoeg geholpen. Wordt met algemeene stemmen be sloten afwijzend op het adres te be- schikken. De Voorzitter zegt dat hij bij het opmaken van de begrooting gemerkt heeft, dat verschillende gebouwen te WAT IEDERE MAAND TE DOEN GEEFT.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1924 | | pagina 5