DE ECHB VftH HET ZUIDEN No. 36. Woensdag 6 Mei 1925 TWEEDE BLAD. De aanstaande uitvoering van Mendelssohn's „ELIAS" op 7 en 8 Mei a.s. te WaalwijK. (Slot.) Door Obadja gewaarschuwd, trekt KI ia de woestijn in. Het nu volgend gedeelte, tot aan Elia's hemelvaart, heeft een reeks van stemmingen en vi sioenen, die op de allerschoonste wijze uit elkaar volgen en met elkaar samen hangen. Aan de eene zijde de moede loosheid van den profeet, die al zijn strijden met zoo weinig gevolg be kroond ziet, aan de andere zijde: de troostvolle engelenzangen, die hem trachten op te beuren. El ia heeft zich dus' afgezonderd in de woestijn, en nadat hij de knaap, die hem vergezelde, heeft weggezonden, uit zich zijn moedeloosheid in een schitterend-mooie en beroemde aria, aanvangend met de woorden: „Es ist ycnugSo mmm nunHerr, meme Seelel" Men wijde ook vooral aandacht aan de begeleiding: de cello treedt hierin op den voorgrond, terwijl het hoofd motief telkens terugkeert. Als uit hooger sferen volgt op deze heerlijke bas-aria een klein recitatief voor tenor: Sii'heer schlaft unter dein Wach- holder jeneverstruik) in der WÜ8- te," etc. Xadat een engelenterzet den profeet troost en berusting heeft toegezongen, wordt hem bevolen zich naar den berg llorel) te begeven, want, zoo luidt het: daar zal het zijn, dat God zelve aan El ia verschijnen zal! Als El ia hierop veertig dagen en veertig nachten door de woestijn gaat, en zijn moedeloosheid zich opnieuw heeft geuit in het bas-recitatief: „O, Herrtch arbeite vergeblich, und bringe meine Kraft uinsonst mul wnnütz zu", enz. zijn we hiermede gekomen aan één der hoogtepunten van het werk, als n.m. een engel (de sopraan), de verrukke- lijk-selioone en beroemde aria zingt: Sei stille dem Herrn, und warte nuf ihnder wird dir geben, was dein Herz wünschtenz., waarin een beroep wordt gedaan op Elia's vertrouwen ih God. Dit gedeelte is ook\ daarom zoo in drukwekkend, omdat de aria op den voet gevolgd wordt door een wijdings volle koraal. Zacht zet het koor deze in niet. de woorden: „1 Ver bis an das Ende beharrten daarna klinkt het „pianissimo'*, zéér zacht dus: „der wird selig Ik vestig de bijzondere aandacht op dit gedeelte; het is tegelijkertijd als 't ware een opgaan, een indrukwek kende stijging naar het allerhoogste dat straks zal gebeuren, als n.m. in een visioen, wonderbaarlijk van majes teit en hoogste verrukking, Jehova zal verschijnen, in Hoogstderzelver Hei ligheid, al-louterend en voerend tot de wijdste extase! Het smachtend ver langen van El ia, zijn God te mogen aanschouwen, bezingt hij met de woor den Herres wird Nacht urn mich sei Du nicht fertiel" enz. Verberg Uw aanschijn biet voor mij, zoo smeekt hij voort, want mijn ziel smacht naar U, als naar een dorstig land Een Engel beveelt Elia, zijn gelaat te verbergen, want Jehova komt. Het koor bezingt thans dit verschijnen: het is niet in een storm, en niet in een aardbeving, doch in het lieflijk suizen eener zachte koelte. Jehova nadert! Seraphijnen zingen den Heer het „Heilig, heilig" toe (kwartet met koor) Heiligheiligheilig ist Gott, der llcrr Zebaoth De muziek schildert, hoe de gansche aarde vervuld wordt van Zijne majes teit en heerlijkheid, 'waarvoor alles knielt, God's stem klinkt door de en gelen tot Elia in een koor-recitatief: Gehe wiederum hinabl Noch sind iibrig geblieben siebentausend in Is raëldie sich nicht gebeugt vor Baal," enz. En Elia, hierdoor gelouterd en be moedigd, tijgt opnieuw aan den arbeid „Ich gehe hlnab in der Kraft des Herrn", etc. zoo klinkt zijn opgewekte zang! Het koor bezingt de laatste daden van den grooten profeet (men lette op de prachtige begeleiding van het or kest!): hoe zijn opstaan was als een vuur, en zijn woord als een brandende fakkel! En tenslotte: hoe Elia, temid den van een bliksemend licht, ten hemel vaart in een vurige wagen, bespannen me( vurige paarden Thans begint het laatste, profetische x/cdcclte van het oratorium, met een schitterende aria voor tenor, die een beeld geeft van het bereikbare der ge lukzaligheid Darum ward gesendet der Prophet wie die Sonne in Hires Vaters Reich", etc. Dit is naar mijn meening de schoon ste tenor-aria uit het werk; ze moge zeer zeker in de bijzondere aandacht worden aanbevolenMendelssohn be- eikt hierin wederom een hoogtepunt in zijn kunnen. Maar om de gelukzaligheid in het bereik der menschen te brengen, zoo erkondigt nu de sopraan, werd de profeet Elias gezonden, teneinde hunne harten te bekeeren, opdat God de aar de niet met zijn vloek treffe: Darum word gesendet der Prophet Elias", etc. Het op deze sopraan-solo volgend troostvolle koor wijst op de komst van den Messias, die: „....des Ilerrn Namen predigen wird und gehen wird über die Gcwalti- gen In dit koor stijgt de stemming van ,'ertrouwen voortdurend, en het slot spreidt zich in breede glorie uit. In een kwartet, prachtig-melodieus van zang, wordt de dorstigS aange spoord, op te gaan tot de waterbron nen „tot Hem, die de ziel zal doen leven" Wohlanalle die ihr dürstig seid, Konnnt her zum Wasser, Kom int her zu ihm Hiermede zijn we gekomen tot het stralende en grootsche slotkoor, het welk op waarlijk verheven wijze de eeuwige gelukzaligheid bezingt. Majestueus, in forsche accoorden, zet dit koor in: „Alsdaim wird cuer Licht hervor- brechen, wie die Morgenröthe." Indrukwekkend is de fugatische voortzetting, wanneer als een vreugde- geschal in sneller tempo hierop volgt het „Herr, wiser IIerrschcr, wie herr- licit ist devnd Name in allen Landen, da man dir danket imH\mmél. Arnenl" Steeds hooger stijgt hierin de stem ming van vertrouwen op God, totdat tenslotte jubelend, fortissimo klinken de accoorden, in grootschen stijl het einde brengen van dit onvergetelijk, rijk meesterwerk! C. VAN DEK HOEVEN. LAND- EN TUINBOUW. (Ie helft Mei). Nadruk verboden. April mag doen wat zij wil" zegt de volkmond. En zij heeft dit gedaan, en ons van alles gegeven; ook veel goeds Zij gaf ons allen o.tn. een zon nige Paschenenden boer, naast nacht vorsten, die minder welkom waren groeizaam weer, zoodat half April reeds veel jong vee in de weide liep. De te vroege overgang van onze koeien uit den warmen stal, waar zij maanden lang hebben vertoefd, naar het land wreekt zich licht wanneer het weer omslaat. Tal van veehouders ondervonden dit, heel wat koeien werden ziek, kregen de z.g kopziekte en verscheidene die ren werden dood in de wei gevonden Een les voor later. Op den akker heerscht nu een groote bedrijvigheid men mest en ploegt, zaait en poot. Voor Mei, in de 2e helft der voor gaande maand heeft men in den grond gebrachtaardappels, suikerbiet en wortels, koolraap en mangelwortelzaad. Met het zaaien der koolraap „van den korrel af" d.i, door uitzaaiing ter plaatse kan men doorgaan tot einde Juni, wat daarna gelegd wordt, geeft weinig kans meer op een redelijke opbrengst. Men heeft dus nog den tijd. Evenwel be denke men dat de grond evenals voor alle hakvruchten, diep los gemaakt moet worden ter vernietiging van onkruid, kan nu meermalen worden geploegd en geëgd; een late zaaiing geeft een mooie gelegenheid om een „voorjaars braak" toe te passen. Geef uw sui kerbieten een overbemesting met Chi- lisalpeier, en eveneens als het noodig is, aan uw wintergraan na de uit stoeling. Het land kan in orde gemaakt worden voor boekweit. Omstreeks het midden dezer maand wordt door som migen dit gewas reeds besteld, de veenboekweit nog wel vroeger, ook wel later, naar gelang het weer is. De oude boekweitverbouwers weten echter wel, dat dit gewas licht te lijden heeft van nachtvorsten en wachten daarom tot einde Mei of begin Juni. Een diepe grondbewerking is noodzakelijk „boekweit groeit in het zweet der paarden". Op rijen zaaien is het beste afstand der rijen 30 c M. Men heeft dan 50 Liter of 30 K.G. zaaizaad per Hectare noodig; zaait men breedwerpig dan 60 Liter. In 't laatste geval egt men als bij granen, bij rijenteelt gaat men er een paar malen met den schof fel door. In den tuin Ook hier is veel te doen spitten en zaaien, planten en verplanten: gieten en wieden, schof felen en hakken en harken. Onkruid- bestrijding moet geregeld door plaats hebben en wordt veel te veel ver zuimd 't Onkruid neemt plaats weg en onttrekt voedsel aan den grond. En niet alleen voedsel, maar ook water, dat zich vooral wreekt bij ge wassen (groenten) die veel vocht vragen Voorts is het onkruid dat den bodem bedekt, oorzaak, dat de grond kouder is. en de groenten minder snel groei en. Eindelijk brengen de onkruidplan- ten zwammen en insecten op onze cultuurplanten over als zij tot dezelfde plantenfamilies behooren. Het onkruid moet derhalve gestadig en met kracht worden bestreden. Verzuim in deze geeft groote moeite en schade „Wie één jaar zijn „roet" laat staan, moet zevenjaar uit wieden gaan") Wieden is wel het beste middel, maar vordert te veel tijd. Hak en schoffel kunnen bij rijenteelt uitnemend dienst doen. Wie vuil land heeft, passé daarom bij voorkeur rijenteelt toe. Hebt ge uw doppers en peulen al boven den grond? Pas dan direct het wieden toe want later is het moeilijk, om zonder be schadiging der erwtenplantjes het on kruid te verwijderen. Help de jonge plantjes tegen de rijzen aan, als ze een handbreed groot zijn. Laat ze niet tegen den grond liggen; leidt ze in ietwat schuine richting, en hoog aan den voet de aarde wat op; dit be schermt ze tegen den wind en doet ze sneller groeien. In 't midden dezer maand tan men reeds bruine boonen leggen, waarvan de cultuur gemakke lijk is. Ze gedijen het best in goeden grond en op de vrije ruimte, maar men kan ze toch ook telen in ver loren hoekjes en daar, waar andere groenten niet voort willen. Leg twee boontjes bij elkaar 1 a l"/2 voet af stand, op 2 cenimeter diepte. Ook bieten kunnen in de le helft gepoot of gelegd worden. Bij vroegere zaai ing bestaat het gevaar van doorschie ten; zaait men later, dan blijven de bleten klein. Zaai dus liefst in de eerste dagen van Mei. Zaai of leg de korrels op rijen, vooral niet te dicht bij elkaar, zooals in den regel ge schiedt, maar op een kleine palm 9 a 10 centimeter afstand. Eerst het tuin bed flink diep omspitten na bemes ting met ouden verteerden mest. Hebt ge wortelen gezaaid, denk dan om het uitdunnen, 't Duurt lang eer ze voor den dag komen, vooral als de grond stijf is; in dit geval raakt het onkruid voor. Wieden dus. En zorgvuldig uitdunnen, want elk wortelplantje moet op zich zelf staan. Geef ze een tus— schenruimte van 3 a 4 c M. als gij kleine worteltjes wilt oogsten; wilt gij grootere, dan moeten ze 5 a c M. van elkaar. Trek vooral de planten, die moeten blijven staan, niet los. Half Mei kan men ook reeds postelein zaaien. Echter, haast u hiermee niet; postelein groeit alleen bij warmte. Over deze groenten spreken we dus nader. PROVINCIAAL NIEUWS. Waalwijk, 5 Mei 1925. Z. D. H. Mgr. Diepen, bisschop van 's Bosch heeft benoemd tot lid van 't Kerkbestuur van de parochie St. Jan Baptist, de WelEd. ZeerGel. heer P. J. M. Sweens, arts alhier. Het majestueuze kerkgebouw, waarvoor onze gemeenteraad met alge meene stemmen een toren uurwerk met twee luidklokken heeft toegestaan, gaat naar hare in- en uitwendige voltooiing. Men hoopt deze week gereed te komen met het reusachtige gewelf in den hoofdkoepel. Dan zullen de steigers gaan zakken en zullen meteen de ge kleurde ramen, die men nog tijdig ver wacht, gezet' wordenook met de marmeren vloeren zal dan. zoodra deze zijn aangekomen, begonnen worden. Het priesterkoor wordt geheel van rood marmer, terwijl de kerk wordt bevloerd met groote witte dubbele tegels, om zoomd met zwart marmeren rand. Men is bezig met de bekapping van den koepel van den toren, die ook direct daarna met koper wordt gedekt, wat een veertien dagen zal vorderen, dan zal ook de stelling rondom den reusachtigen toren ten spoedigste ver dwijnen. Men heeft vanaf den toren een prach tig vergezicht, men ziet Den Bosch. Vucht, Tilburg en verder zeer duidelijk. De koperbedekking van den grooten koepel, waar men thans reeds een heel stuk mee gevorderd is, zal in totaal een vijftal weken vorderen, zoodat over' een paar maanden in- en uitwendig de bouw gereed belooft te komen. Wanneer men de kerk bezoekt, valt ook vooral op het prachtige ruime zang koor en de prachtige bouw en afwer king der gewelven, niet minder de reuzenruimte van 't geheel, die een machtigen indruk maakt in elk opzicht. Het vervaardigen van het Cibo- rium-altaar, geschenk van de parochi anen van St. Jan bij het zilveren pries terjubileum van den ZeerEerw. heer pastoor van Riel. is opgedragen aan de firma De Haan te Antwerpen. De modellen van beelden, kruis enz. worden ontworpen door den bekendsten Bel gischen modelleur, den heer Jochems Het concours van harmonie- en zanggezelschappen, dat gedurende de a.s. tentoonstelling alhier zou worden gehouden, ter gelegenheid van het 65-jarig bestaan der liedertafel „Oefe ning en Vermaak", is omgezet in een groot festival, waaraan zeer belangrijke prijzen voor elke categorie zullen zijn verbonden. Wij willen de aandacht er wel op vestigen, dat degenen, die kamers met of zonder logies tegen de a.s. tentoonstelling beschikbaar hebben, goed doen zulks op te geven aan 't Comité voor Huisvesting en Verkeer. Waar dit comité de organisatie van dezen dienst geheel in handen heeft genomen en aan alle exposanten enz. daaromtrent een schrijven heeft gericht met verzoek om opgaaf van 't ver langde, zullen dezen ook hun aanvraag richten tot dit comité, zoodat degenen die geheel op eigen houtje te werk willen gaan, wel eens achter het net zouden kunnen visschen en anderzijds het goed functionneeren van dezen be langrijken dienst daardoor tegenwerken. De verkoop van sigaren en si garetten op de tentoonstelling is gegund aan den heer H. Kolsteren-Lagarde te Waalwijk. Den laatsten tijd bereiken onsjia- tuurlijk talrijke reclame-artikelen van meer of minder belangrijke fabrikaten, waarvan men gaarne ziet gewag ge maakt. We hebben onlangs nog bespro ken het Vogel-album van Zeepfabriek „'t Klaverblad". En nu hebben we voor ons liggen een paar aardige werkjes, uit gegeven door de van ouds bekende tabaksfabrieken, koffiebranderijen en theehandel Wed. Douwe Egbertszoon te Joure en Utrecht. Een mooier re clame-artikel zagen we niet. Het zijn de eerste deelen van een aantal kin derboeken, die op bons verkrijgbaar zijn en waarin „de avonturen van Flip en Flap", twee hondenvrienden, die de wijde wereld ingingen, worden be schreven en dit op een allergeestigste manier, terwijl de teekeningen in felle pakkende kleuren voor de kleinen zeer aanlokkelijk moeten zijn, temeer waar dezelfde teekening er onder kan worden nagekleurd. Wij- gelooven dat ze in elk opzicht voor de kleinen groote aantrekkingskracht zullen hebben en dat deze er op uit zullen zijn, de in de artikelen verpakte bons machtig te worden en daarmee dit aardige reclame artikel, dat in verschillend opzicht de kleinen aangename uurtjes zal ver schaffen. De bad- en zweminrichting der Waalwijksche Zwemvereeniging wordt Zaterdag 16 Mei a.s. wederom voor de leden opengesteld. In ons vorig nummer hebben we medegedeeld dat in de laatste hoofd bestuursvergadering van den Ned. R.K. Bond van Schoenfabrikanten eene com missie was benoemd terzake het kin dertoeslagfonds. De bedoeling is dat de benoemde heeren worden uitge- noodigd om met de bestaande com missie deze aangelegenheid te onder zoeken en daaromtrent rapport uit te brengen. De Hanzebank is verhuurd aan The Amalgamated Leather Company Inc. Wilmington, die daarin zal vestigen een uitgebreid magazijn van chroom geitenleder, lak en fantaisieleder en die als haren agent voor Nederland heeft aangesleld den heer Jan Langermans alhier. Te Eindhoven, Helmond en 's Her togenbosch zullen in Juni a.s. Politieke Landdagen worden gehouden. Donderdag en Vrijdag a.s. zal dan wederom een groote muzikale ge beurtenis in Waalwijk plaats hebben. Dan zal in de groote zaal van den R.K. Gildenbond, onder leiding van den heer G. Gerritsen, door Waalwijks Gemengde Zangvereeniging worden uitgevoerd het groote oratorium van Mendelsohn „Elias". Na de uitvoerige deskundige artikelen, die de heer C. van der Hoeven aan dit werk heeft gewijd, behoeven we op den inhoud niet nader terug te komen. We willen echter speciaal nog eens de aandacht vestigen op de uitvoering van dit grootsche werk. Een jaar lang welhaast zijn de grootste zorgen daaraan besteed, zoowel van de zijde der leden als van den directeur. Met alle kracht is ge werkt om deze uitvoering de beide vorige, die zoo bij uitstek slaagden, te doen overtreffen. En wij meenen dat deze opzet is bereikt, want naast het koor zelf, dat een uitnemende ver tolking zal geven, heeft men beslag weten te leggen op eerste klas solisten, waarvan reeds meermalen door ons een en ander werd gezegd voeg daarbij dat het strijkorkest van het 6e regiment uit Breda zijne medewerking verleent, zoodat een totaal is bereikt van 150 executanten, dan mogen we gerust concludeeren, dat thans hier iets wordt geboden als nooit te voren en dat men in steden van grooter beteekenis ons iets dergelijks terecht zal benijden. Het moet voor de vele muziekliefheb bers, zoowel instrumentaal als vo caal, een voldoening zijn in de ge legenheid te zijn zooiets zoo nabij en tegen betrekkelijk geringe kosten te kunnen bijwonen, "en "niemand dezer van hoog tot laag, mag hierbij ontbreken. Wij zijn 't verplicht tegen over het gezelschap, wij zijn 't ver plicht tegenover ons zelf, omdat wij allen zulk een voorrecht op prijs moeten stellen. Speciaal, omdat de eerste avond, Donderdag, alles geheel 't zelfde met alle solisten, orkest enz. wordt gegeven, aan matigen prijs verwachten wij zeker ook dan een overvolle zaal. Wij willen er nog bijvoegen dat stipt op tijd wordt begonnen, daar de uit voering een heele tijd vordert en dat - rooken streng is verboden. In verband met loopende geruchten dient dat bij de prijzen der plaatsen voor 't publiek niets bijkomt, alleen voor 't plaatsbespreken Donderdag 2e rang 15, le rang 25 cent, Vrijdag 15 en 35 cent. Ten slotte aan^ de vereeniging en haren eminenten directeur alle succes en beide avonden een stampvolle zaal. In ons volgend nummer nemen wij in extenso over de belangrijke beschou wing die de bekendeHetterkundige Bernard Verhoeven ondereet hoofdje De les van Waalwijk" schrijft in de Nieuwe Eeuw")) over deTopvoering van Jeremias alhier.^ Wij mogen^op deze plaats wel.geven hoe hij deze beschouwing begint en daarin de volgende vleiende getuigenis geeft van onze gemeente „Waalwijk heeft een les in opti misme gegeven. „Ik bedoel niet zoo zeer het vorste - „lijk gebaar, waarmede dit Brabantsch „provinciestadje vol verbluffende urba niteit een soort Byzantijnsche kathe draal heety opgetooverd. Het is goed, „dat de Brabanters, de mannen van de „voormalige verdrukte generaliteitslan den, nog den moed van Kathedralen- „bouwers hebben bewaard. „Ik bedoel evenmin den commerciëelen „durf van de Waalwijksche leer-fabri— „kanten, die in hun gemeente een „internationale bedrijfstentoonstelling „organiseeren, waarvan de oprijzende „geraamten en gebinten haast aanpalen „bij de uitwendig bijna voltooide kerk. „Dat optimisme blijft niet verborgen. „Het predikt boven de daken uit, het „geeft plotseling een élan van levens dracht aan het gedrukte silhouet van „Waalwijk. 15 Mei a.s. gaat^het nieuwe ver- eenigingsjaar in van „Waalwijks Be lang" en al mag de)vereeniging zich verheugen in een flink ledental, sym pathie en medewerkingjvan zeerjvelen, toch konden nog zdb'talrijken lid of donateur zijn van deze zoo nuttige vereeniging. Men heeft het nog dit jaar bij zoo tal van gelegenheden kun nen ervaren, dat de vereeniging op zoo tal van wijzen niet alleen het vreem delingenverkeer bevordert, maar ook de belangen der ingezetenen behartigt, zoodat aller steun gewettigd en noodig is. Nu weer zijn het de concerten op de Markt, andere zaken die in voor bereiding zijn, die allemaal veel moeite (maar dat ys bijzaak) maar ook groote kosten vragen en dat gaat alleen wanneer alle ingezetenen tegen de zeer geringe contributie van f2.— per jaar lid werden of dë vereeniging steunen als donateur ad f3.50. We hopen te vernemen dat velen zich alsnog hebben opgegeven. De bedevaart naar Elshout trok in het vroege morgenuur van Zondag grootedeelneming Zingend en biddend werd Maria's genadeoord bereikt, ter wijl ook de harmonie meermalen hare opwekkende tonen liet hooren. Gedu rende de H. Mis, die speciaal voor de Waalwijksche bedevaartgangers werd opgedragen, hield de eerw. adviseur, kapelaan Bijnen, eene gloedvolle pre dicate over de H. Maagd en naderden de deelnemers ter H. Tafel. Direct na afloop werd de terugtocht aanvaard en bereikte men omstreeks half tien we derom onze gemeente, zeer voldaan over deze welgeslaagde bedevaart, wat vooral te danken was aan de goede regeling van adviseur, bestuur en pro- pagandaclub van de R.K. Werklieden- vereeniging. De Maatschappij „Noordbraband" te Waalwijk heeft gisteren in publieke veiling aangekocht de Aalsche Waarden onder Hedikhuizen voor f16810, De heer P. Vink, die met zijn Schouwburgloge eenige dagen op de Markt heeft gestaan, heeft over het bezoek weer niet te klagen gehad, lederen avond was de groote tent geheel bezet. Zaterdag werd het bekende werk „Paljas" gegeven, waarin mevr. Vink en de heeren Kluizenaar en Vink de hoofdrollen vervulden. Zij deden dit op eene wijze boven allen lof verhe ven. Hun spel was tot in de kleinste onderdeelen keurig verzorgd, zoodat het een genot was het mooie werk te volgen. Ook de andere artisten gaven goed spel te zien. Na het tweede bedrijf had de heer Kluizenaar, die dien dag juist zijn zestigsten verjaardag herdacht, eene

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1925 | | pagina 5