Beleefd vraag ik van U een plaatsje
in Uw veelgelezen blad voor onder
staande regelen, bij voorbaat mijn
hartelijken dank.
Iu het nummer van „De Echo van
hef Zuiden" van Zaterdag 30 Jan komt
voor een Open Brief aan den Edel
Achtbaren Heer Burgemeester der
Gem. Sprang—Capelle van den Heer
A. M. Verheijden. aan Zijn EdelAchtbare
gericht over het vele water waarmede
volgens schrijver Capelle en voorname
lijk de kweekerijen zijn overstroomd
Hier uiten zich klachten die te aan
schouwen zijn gew.eest en waarvan de
gevolgen zich gewisselijk zullen doen
gevoelen en daarom, indien mogelijk,
dringende verbetering vragen.
Maar nu moet ik toch een vraag
doen aan den Heer Verheijden.
Mijnheer meent U nu werkelijk dat
alleen die autoriteiten door U genoemd
daarvan de oorzaak zijn, ik meen neen.
Er is een die boven die alle staat die
weer en water in zijne handen heeft
en die hetzij tot roede of tot weldadig
heid beschikt. Nu in dit geval neem
ik met volle vrijmoedigheid aan dat
het eene roede Gods is en God de
gebieder over alles (plaagt niet uit lust
tot plagen) maar opdat de menschen
zich tot Hem zouden bekeeren en
hunne booze en goddelooze werken
zouden laten opd^t hun niet wat ergers
overkome. Hebt U, Mijnheer Verheijden,
zelf niet opgemerkt, dat Gods hand
ook verschoonend over Capelle en
Omstreken is uitgestrekt geweest. Ik
zou haast zeggen ja, ook weer neen":
U zegt het nooit gehoord te hebben
dat bij een Zuidenwind het water ooit
zoo hoog gestaan heeft buitendijks als
nu was. U geeft daarvan als- reden
aan dat het doode tijden, dus geen
springvloeden waren, anders had zelfs
de Prov. dijk te laag geweest. Dus
als God die zaken saam had laten
komen had het ergste gebeurd, en ziet
U wel dat hooge dijken altijd nog
geen behoedmiddelzijn. Neen. mijnheer
Verheijden in de laagte zult gij moeteft
en voor God Uwe groote schuld be
lijden en Hem om bewaring smeeken
Hij toch is de Beheerscher van het
Heelal. Maar daar heb ik bij U noch
Ingezonden Mededeelingen.
MIJNHARDT's
Zenuw-Tabletten 75<*
Laxeer-Tabletten .60*.
Hoofdpijn-T abletten 60
in den Open brief noch in eenige
redevoering door U al eerder gehouden
niets van gemerkt. U zijt zelf oog e
oor getuige geweest, wat plaats heeft
gehad op Zondag 17 Januari, toen U
over de Hoogevaart komend uit een
huis der rouwe, aanschouwend en
hoorend dat op dat water hetwelk
door middel van vorst tot ijs was ge
worden niet alleen werd schaats ge
reden maar ook muziek werd gemaakt
en gedanst aan de publieke straatweg
terwijl in de verschillende kerken gods
dienst-oefening werd gehouden. Is dat
niet ontzettend.
Mijnheer Verheijden, U wordt toch
geacht de teugels van het bewind over
dit gewest mede in handen te hebben,
hou dan toch eens op om met eene
lijst te sturen en tracht daarnaar om
deze beide lijsten (Bidt en Werkt) in
hart en handen te krijgen dan zoudt
ge waarlijk tot Heil van Uw naaste,
zonder uitzondering waar zij oo
wonen kunnen werkzaam zijn. Dan
zoudt ge ook niet koud neerzien op
een paar menschen die toch ook tot het
Oude Capelle behooren maar naar het
schijnt bij U minder waarde hebben
in Uwe omgeving. Ik zeg niet als
dat men dijken en dammen mag door
steken, in genen deêle, maar wat zou
U doen als U in denzellden toestand
verkeerde Naar Uwe houding te oor-
deelen, in vele zaken, zou U het niet
beter maken Houdt nu toch ook eens
op om uit elke gelegenheid kwaad te
halen en op de schuldenlijst van
anderen te plaatsen om alzoo U zeiven
naam te maken. Tracht U toch neer
te leggen bij.de hoogere beschikking
die ge toch niet veranderen kunt, vooral
niet op uwe manier. Weest eensgezind
in het goede Eendracht maakt macht
en streeft naar het welzijn van de
geheele U toevertrouwde gemeente en
op maatschappelijk en op geestelijk
terrein.
Mijnheer Verheijden, ik zeg dit niet
om U te krenken, maar moge het zijn
dat Uwe oogen mochten opengaan
voor de groote dubbele verantwoording
we ke op U rust. Geve God U den
moed en de kracht en de wijsheid om
U zelf te 1 overwinnen. En om als l
uit wandelen gaat om de gemeente in
oogenschouw te nemen dien stok met
knoesten en scherpe punten thuis te
laten en den stok liefelijkheid mede
nemen, en U niet te kleeden in dat
hatelijke harnas maar in het kleed der
zachtmoedigheid en verdraagzaamheid.
Wat het water door de kerk betreft
daar heb ik niets van vernomen althans
niet in Capelle, en wat dien doorsteek
betreft. Mhnheer denk eens goed over
dat woord Eeuwig na.
Met al het waterstaatkundige en
technische laat ik mij niet in| dat laat
ik over aan mannen die kennis hebben
van zulke zaken. Ik heb slechts getracht
enkele punten te belichten en hoop
dat Uwe aandacht in het vervolg hierop
gevestigd zal zijn. Ook ben ik geen
geoefend liefhebber om in de courant
te schrijven en houd daarom met deze
op.
Na vriendelijke en welgemeend groeten
aan den Heer Verheijden teeken ik
EEN GEBOREN INWONER
OUD CAPELLENAAR.
U Mijnheer de Redacteur nogmaals
dankend voor de verleende plaatsruimte
teeken ik
NIEUWKUIJK De collecte, voor het
aan te bieden huldeblijk aan H. M de
Koningin en Z. K. H. den Prins bij
gelegenheid van hun Zilveren Huwe
lijksfeest. alhier gehouden door de
dames Nelly Hornman, Jo en Betsy
de Bont en Marie Houët, heeft f 60
opgebracht.
In het nieuwe alhier te openen
verenigingsgebouw is, gedurende de
daarin te houden uitvoeringen, ver
gaderingen enz., tot exploitant aan
gesteld Mart. van Baardwijk alhier.
Aan het postkantoor alhier werd
gedurende de afgeloopen maand |anuari
voor de Rijkspostspaarbank ingelegd
f4994 90 en terugbetaald f2154 50.
ABONNEERT U op dit Blad,
dat U het nieuws uit de Lang
straat en Omgeving het UIT
GEBREIDST geeft.
de watertoestanden in den Binnenpol-
der van Capelle met klachten tot den
Burgemeester wendt. Waarom passeert
hij het Bestuur van het waterschap „l)e
Binnenpolder van Capelle? Of indien
hij zich aldaar reeds heeft vervoegd
verwacht hij daar geen resultaat? Het
bestuur van genoemd waterschap is
toch m.i. liet aangewezen College om
Watertoestanden te regelen en de wa
ter I oozing met alles wat daaraan annex
is, is toch het waterschapsbelang bij
uitnemendheid?"
In de tweede plaats schijnt de heer
Verheijden ook niet op de hoogte te
zijn van de toestanden waarover hij
schrijft. Hij beweert o.a. „Het is toch
bekend dat de Sprangsche en Vrijhoe-
vensche binnenpolders geen water nlo
gen loozen via den binnenpoldcr van
Capelle, doch alleen op de buitenpol-
ders". I)it nu is een bewering die kant
noch wal raakt. Wat toch is het geval.
De Binnenpoldcr van Vrijhoeve loost
in den winter steeds op het Zuideraf
wateringskanaal.
I)e heer Verheijden zal toch op de
Hoogevaart bij „den grooten eeuwigen
dóórsteek" ook wel de syphons heb
ben gezien waardoor de hoofdwater
leidingen van den Binnenpolder van
Vrijhoeve loozen in hel Zuider afwate
ringskanaal. Door die waterleiding van
Vrijhoeve wordt ook het water geloosd
van een gedeelte van den Binnenpolder
van Capelle. Dus de Binnenpolder van
Capelle loost gedeeltelijk via den Bin
nenpoldcr van Vrijhoeve en niet om
gekeerd zooals de heer V. beweert. En
wat Sprang aangaat, zoolang de Bui
tenpolders niet diep onder water staan,
loost ook de Binnenpolder van Sprang
op het Zuiderafwateringskanaal.
De voorstelling die de heer Verheij
den geeft wijkt dus wel eenigszins van
de werkelijkheid af.
Ten slotte wil ik nog even herinne
ren aan het adres in 1920 door de be
trokken waterschapsbesturen gericht
aan den Minister van Waterstaat, hou
dende het verzoek, het scheprad aan
het Keizersveer te vervangen door een
centrifugaalpomp. Op dit adres is des
tijds afwijzend beschikt.
Nu de geschiedenis zich heeft her
haald, zou het nu ook geen aanbeveling
verdienen ook de poging te herhalen
om aldaar verbetering te krijgen. Mo
gelijk dat hiermede in samenwerking
van Waterschaps- en gemeentebesturen
iets te bereiken was.
Bij voorbaat dankend voor de plaat
sing, verblijf ik, Hoogachtend,
X.
M_ijnheer de Redacteur.
Bij Apoth. en Drogisten.
UW ABONNÉ.
NIEUWKULTK. Jaarvergadering Wit-Gele
Kruis en een belangrijke lezing.
Donderdagavond 7 uur had in het vereeni-
gingsgebouw alhier, de jaarlflksche verga
dering plaats van het Wit-Gele Kruis.
Door den Voorzitter, den heer C. v. d.
Broek, werd de vergadering geopend met den
Chr. groet en cm welkom' tot de aanwezigen.
Spr. acht niet noodig met een verder betoog
bet doel der vergadering uiteen te zettenhet
nut der vereeniging aldus spr. is u
allen "bekend.
Door den WelEerw. heer Th. v. d. Heu
vel wordt een schrijven voorgelezen van den
ZeerEerw. heer Pastoor dezer parochie,
waarin deze zijn verhindering op dezen avond
tot. bijwoning dezer verg. bericht, wegens
bijwoning van het sluitingslof van den aan
biddingsdag te Vlymen.
Mede wordt in dit schrijven bestuur en
leden bedankt en de beste wenschen voor de
vereeniging geuit.
Aan den WelEerw. heer Kap. was het ver
zoek gericht alvorens over te gaan tot het
openen der vergadering, het gebouw in te
zegenen, waaraan werd voldaan. Ook de
WelEerw. heer Kap., voortaan beheerder van
dit gebouw, riep de aanwezigen een har
telijk welkom toe.
Door den Secretaris der vereeniging, den
heer Joh. van Dommelen werd een keyrig
verslag uitgebracht over het afgeloopen jaar.
Het ledental is wederom met 4' vermeer
derd waardoor het aantal niet-leden is terug
gebracht tot 16. Voor wat betreft de werk
zaamheden der vereeniging wijst spr. vooral
op de actieve bestrijding der zuigelingen
sterfte. -v
Ter bestrijding van dit euvel werd in deze
destijds als de beste oplossing besloten eene
controle op te dragen aan Mfej. Jansen te
Vlijmen en Mej. van Os-van Straten te Dru-
nen (vroedvrouwen). Reeds na 10 maanden
arbeid valt te constateeren, aldus 9pr., dat
met voldoening kan worden teruggezien op
haren arbeid. Uit de door haar uitgebrachte
rapporten blijkt, dat door Mej. Jansen 229
bezoeken werden afgelegd, terwijl Mej. van'
Os-van Straten, vanaf Maart tot Decemb. '25
24 kinderen onder controle had. In de jaren
1919 tot en met 1923 stierven 18 pet. der kin
deren beneden het jaarin 1924 ruim 22 pet.,
terwijl het jaar 1925 het cijfer van pl.m.
13 pet. aanwees. Aan het werk dezer vrou
wen wordt door spr. dank gebracht en de
moeders aangespoord den raad dezer vrouwen
goed ter harte te nemen. Verleden jaar, al
dus spr., werd mij als secretaris opgedragen,
de Eerw. Algem. Overste der Zusters Fran
ciscanessen te Vegliel. namens U allen te
verzoeken, om indien het eventueel voorge
nomen plan, zuster Floriberta verplaats, dit
plan niet ten uitvoer te brengen.
Het ontvangen antwoord hierop was niet
ongunstig, doch eenigen tijd later werd Zus
ter Floriberta niettegenstaande ons verzoek,
toch verplaatst. Voor de onschatbare dien
sten. welke zij onze vereeniging heeft bewe
zen. mogen wfl haar wel nogmaals onzen
besten dank zeggen.
Ondertusschen werd ons Zuster Alexan-
driana als verpleegster aangewezen. Zwaar
was de taak welke zij had over te nemen,
maar de ijver en toewijding waarmede zij
hare functie vervult, waarborgen ons dat zy
spoedig dezelfde bekwaamheden zal bezit-
'en en de sympathie zal verwerven, welke
Zuster Floriberta alhier genoot.
Door Zuster Alexandriana werden 10S3
huisbezoeken afgelegd; 62 patiënten werden
verpleegd en 11 lijken afgelegd.
Door spr. wordt verder mededeeling ge
daan. dat hot bestuur der vereeniging bezocht
werd door de heeren Dr> Verhoeven uit Til
burg en Witlox uit'Waalwijk, die namens de
Diocesane Federatie van het Wit-Gele Kruis.
Bisdom den Bosch, een onderzoek kwamen
instellen naar het werk onzer vereeniging en
tevens om ons van advies te dienen.
Met genoegen kunnen wy melden, dat ge
noemde heeren over de afd. Nieuwkuijk ten
zeerste tevreden waren.
Aanbevolen, werd door hen, vanwege de
vereeniging een moedercursus te geven en
over te gaan to het oprichten van een con
sultatie-bureau.
Verder wordt door spr. tot sluiting van zfln
verslag, mede namens het geheele bestuur
een woord van dank gebracht aan allen,
oie op eenigerlei wflze de vereeniging steun
den.
Een bijzonder woord van dank werd ge
bracht aan Gemeente- en Burgerlijk Arm
bestuur voor diens jaarlflksche bijdragen.
Van het finantieel verslag waren dë totale
ontvangsten 1360.07, uitgaven 1065.80}.
Alzoo een batig slot van ƒ294.26}.
De begrooting 1926 werd in ontvangsteen
en uitgaven vastgesteld op 1400.—.
De Voorzitter heeft opgemerkt dat in het
uitgebrachte verslag een byzodner woord
van dank werd gebracht aan arm- en gemeen
tebestuur, doch is van meening dat dit hyz.
woord van dank wel toekomt any den secre
taris, voor de vele zorgvolle moeilijkheden,
die hij zich ten opzichte der vereeniging ge
troost. Spr. brengt dan namens de vereeni
ging zijn oprechten dank aan den Secretaris
voor diens keurig uitgebracht verslag en
hoopt dat hy nog vele jaren niet denzelfden
ijver de belangen der vereeniging zal mogen
blijven behartigen (Applaus).
De aftredende bestuursleden, van Dom
melen. de Gouw en van der Leode. worden by
acclamatie herkozen.
Medegedeeld wordt door den Voorzitter "dat
vanwege de vereeniging een moedercursus
zal gegeven worden, waarvoor de hieraan
deel nemende leden, zich vóór 15 Fe
bruari moeten opgeVen. Voor leden der ver
eeniging. zal deze cursus gratis toegankelijk
zijp.
Op een ii\ overweging gegeven schrijven om
een bijdrage van de vereeniging aan de door
den watersnood geteisterde zusterverenigin
gen af te staan, zal men later terugkomen,
wat echter niet beletten zal hieraan gevolg
te geven.
Door den WelEerw. heer Th. van den
Heuvel. Kapelaan alhier, werd hierna de
volgende lezing gehouden over: „Wat voor
mannen wy behoeven".
Eene wet, aldus spr., die de groote staats
man Mussolini waarsehynlyk binnen
kort zal uitvaardigen, voor.Italië, bracht my
op h%t idéé u hier te spreken over Mannen,
(l.i. menschen. vaders en moeders, welke
onzen tijd te kort komt, welke wij niet heb
ben. welker gemis zeker een gi-oote oorzaak
is van de welvaart-loosheid den slechten gang
van zaken van den tegen woord igen tyd. Mus
solini. het kan niet ontkend worden, hoe
vreemd zfln nieuw besluit ook klinke, be
oogt de welvaart van Italië te verhoogen.
Streeft onze vereeniging het Wit-Gele Kruis
ook niet daarnaar? O ja, op' de eerste plaats
moet onze Vereeniging zieke menschen hel
pen, maar daarnaast mag zij ook tweevoudig
nuttig werk doen: ziekten voorkomen en ar
moede opheffen. Het is er mee als met de
Dokters». Een dokter verricht uitstekend
werk als hij een zieke geneest, maar hy ver
richt ook dankbaar werk als hy ziekten en
ellende weet te voorkomen. Gij zult wel ge
lezen hebben in de kranten, dat meerdere
dokters beloofden de vluchtelingen van den
watersnood gratis, kosteloos, te verplegen.
We zyn hen dankbaar, dat is aiobel van hen.
Doch niet minder edel noemen wy die dok
ters, die maatregelen nemen, om de vluchte
lingen, als zij naar hun vroeger bezit zijn
teruggekeerd, voor ziekten in de toekomst te
behoeden. Dankbaar zyn wij die artsen-,
welke nu in de kranten hun welwillende
raadgevingen publiceeren. hoe de menschen
hun woningen, stallen, regenputten, enz.
moeten behandelen, alvorens zy die weer
rustig en zonder gevaar voor gezondheid in
bezit nemen.
Wanneer we zien, wat in de afgeloopen ja
ren op een soortgelijke wyze in het klein
door het Wit-Gele Kruis gepresteerd is
in ons dorp, moeten we erkennen, dat ons
Wit-Gele Kruis gelyk overal aan de
welvaart van onze parochie veel heeft bijge
dragen, ook door haar meerzijdigen socialen
arbeid. Ja, onderschat het werk der pleeg
zuster niét als zij in stilte in sommige huis
houdens een dagelyksche liter melk of een
stel onderkleeren of een flescli levertraan
binnen bracht, als zij raad en voorlichting
en voorbeeld gaf in verstandig koken, was-
sclieu, schoonmaken en schoonhouden, waar
door meerderen voor zwakte, vermagering en
ziekte-vatbaarheid gevrijwaard bleven.
Wat heeft die Mussolini toch voor een
wet in zin, zult ge beginnen te vragen? Om
dat er ons Wit-Gele Kruis zijdelings baat bij
kan vinden, wil ik u die wet voorleggen en
ze in 't algemeen voor U verklaren, hopend
dat gfl verstandig genoeg zijt, om de toe
passelijke puntjes voor Uzelf er uit te lich
ten.
Mugsolini wil elke vrijwillige werkeloos
heid verbieden en zal het oog houden op
personen, die een groot gedeelte van den dag
of van den nacht in openbare vermakelijk
heden doorbrengen, om hen te arresteeren.
Onder de jongelingen ook in Holland
is het getal nietsnutters, lanterfanten, far-
niënten, nihilisten in alle standen den laat-
sten tijd stijgende zegt Mussolini.
In de hoogere standen vinden we een hee-
IDe goedkoope hoestmiddel-
tjea welke men gewoonlijk
te baat Deerat. genezen den f
hoest niet: ze onderdrukken SjtY.CJt'
hoogstens de verschijnselen,
Neemt toch de Abdijsiroop
te baat het krachtig werken
de. beproefde kruidenmiddel en U zult tien
hoe gauw U Uw verkoudheid kwijt is.
lc zwerm, wier eenigste verdiensten is dat
ze een rijke Pa hebben, kinderen te zyu van
rijke ouders. Die verdienste is al verbazend
gering en geeft aanspraak op geen respect,
op geen zierke achting. Dat soort menschen
leert het leven niet anders kennen, dan als
een pretje, ze kijken laag en verachtelijk
neer op diegenen, die- van eens anders geld
leven moeten,.de arbeiders en de winkeliers.
Mussolini zegt, de Mij. heeft niets dan last-
van zulke schepselen, het zyn egoisten, zoe
ken slechts eigen belang, verwekken door
hun slecht voorbeeld ontevredenheid, propa-
geeren het. socialisme. Arresteer ze. beboet ze
tot ze zich degelijk gedragen.
In den middenstand ontmoeten we van
die lanterfanten onder eenigszins andere vor
men. Vaders zaken zyn goed gegaan de laat
ste jaren, de kinderen wat verwend gewor
den (over 't paardje getild) ze wachten
kalmpjes af zonder naar een betrekking
uit. te zien, tot vaders goed rendeerend zaak
je in hun handen overgaaten zijn dan
gauw op de fleseh. Dergelijke jonge mannen
zyn gedupeerd in hun. opvoeding! Vader en
moeder meenden, nu hun zaak goed ging,
hun kind zooveel mogelijk onderwijs te doen
genieten afwegen van builtjes: daar
moest hij niet aan denken, zeep uit een ton
scheppen't waar schande de jongen was
een half afgodje van zfln vader, die maar
toepertoe zakgeld stuurde voor sport, tennis
en fuif, van z'n moeder die hem het eene
nieuwe pak na het andere stuxirde. De jon
gen meende: goed zaken doen is royaal le
ven. en als vader komt te overlijden en :1e
zaak aan zyn domme, hooghartige jongen
overlaat, is die vóór 'ie 't bemerkt failliet.
Arresteer die kwasten en maak ze normaal
ze&t Mussolini.
Maar onder den arbeidersstand hebben we
ook vrijwillige werkloozen. Eerstens de zoon
tjes die door vader en moeder te goed wer
den geacht om 'n handwerk, 'n vak degelijk
te leeren. Ze moesten maar klerk, boekhouder
of onderwijzer worden. Dat mislukte geheel
of lukte half. Dan heb je die nietsdoeners
wier opvoeding verwaarloosd werd. Op straat
zfln ze opgegroeid, niemand die naar hen
omzag, ze mochten spelen, wandelen of vech
ten met wie ze wilden, wat voor gesprek
ken zy afluisterden, er werd niet op gelet.
roeg zyn ze arbeidschuw geworden, ze wil
len zoo gemakkelijk mogelijk den kost ver
dienen. liefst met niets doen. Welnu voor al
de lanterfanten (lie ik uit de 3 klassen der
maatschappij opnoemde, was een straf van
groot nut. Ons geweten zegt ons toch dat
arbeid plicht is voor iedere mensch. En al
kan Mussolini op Niets-Doen, waarschijnlijk
niet doorgedreven krflgen de straf, hy be
reikt toch al verbazend veel, zoo een niets
doener in 't publiek voor een mal figuur, een
strafwaardige wordt aangewezen.
Geachte vergadering, nu zeg ik op mfln
beurt: 'tis beter te voorkomen dan genezen,
t is beter die kwalen te bestrijden, dan door
straffen (wat Muss, beoogt) verdere voort
gang te beletten. Als de ouders hun kinderen
inprenten en voortdurend van begin af leer
den. dat de arbeidsplicht een zoete eervolle
plicht is. dan konden die arrestaties achter
wege blflven. De ouders dienen door woord,
maar meer nog door voorbeeld de jongeren
op te wekken, minder genotzuchtig, meer
arbeid lie vend te wordenzulke kerels, zulke
mannen behoeven wij, een leger arbeidmin-
nende mannen en vrouwen.
Doch door dien „arbeid" versta ik het goed
kennen van zyn vak, ambacht, werk waar
mee men zich door de wereld wil slaan.
Wan tJ'iet den Bakker kan niet rijk worden
door het wérk te beminnen dat Kees de
Smid verrichtvan de hamerslagen van
Kees kan Piet geen boterhammen etenEen
timmerman die van metselwerk leven moet,
komt er niet, want hfl kent zfln vak niet, hij
werkt niet met volle krachtsontplooiing, zfln
handen staan er niet naar. hfl moet arm wor
den. Een huisvrouw die niet koken of naai
en. kan, deugt niet voor huisvrouw, ze is in
staat huis .en gezin, haar man en kinderen
tot den bedelstaf te brengen, hoe'n schoon
weekgeld de echtgenoot ook binnenbrengt.
Wat zulke'vrouwen hebben moeten: voor
gang; ze moeten luisteren naar den wflzen
raad die door anderen hen gegeven wordt.
Een Haagsche Ver. heeft eens onderzocht
(Nieuwsblad v. h. Zuiden 19-l-'26), hoe het
in Nederland staat met vakkennis.
Allertreurigst, zegt zfl in haar geschrift,
k Zou eerst op de Ilollandsche spreekwoor
den kunnen wflzen Boer blflf by je beest; 't
Zyn niet allen koks die lange messen dra
gen; Door schade en schande wordt men
wfls, enz.door al die volksuitdrukkingen
schemert een verkeerde arbeidsopvatting.
Niettegenstaande de groote werkeloosheid,
zegt de Haagsche Ver., is het moeilijk een
geschoolden^ werkman te krflgen. En nog
\\V1 terwfll de goedkoope vakscholen kwfl-
nen. door 't gering aantal leerlingen. Zeker,
de vakorganisaties konden op dit punt wel
wat toeschietelijker (hulphiedend) zijn, doch
do belangstelling zyn vak goed te leeren is in
Nederland gering. Het doel der school scliynt
bfl veel ouders: de joxigen moet er gauw af,
over zfln studies informeert men niet
dan kan hfl aan 't verdienen, terwfll de jon
gen door zich nog wat te bekwamen, door nog
wat leergeld te geven bfl oen goeden meester
zfln vak veel beter leeren zou, en later (zon
der leergeld) flink vooruit zou komen in de
wereld.
Nemen we een voorbeeld uit den boeren
stand. Een jongen £nat naar de Wintersehool.
't Loopt als een wonderberieht door 'tdorp:
hebt ge 'tal gehoord? Driek van Hannese
gaat in de leer, gaat de school op; zoo freet
is diejéh Hannes. De jalouzie is er vast.
Driek deugt nu niet meer. Zoo'n verwaande
gek; Hannes niet; de school niet; och, vrim-
derikken. Na eenigen tfld is Driek afgestu
deerd, komt thuis, wordt door 't lieele dorp
befit, nagekeken, al wat hfl doet of niet doet
is verkeerdDriek kan goed praten, wordt
bestuurslid- van den boerenbond, mis hoor
wordt lid van don gemeenteraad, glad mis
Men gunt hem 't leven haast niet. Zyn koren
en aardappelen groeien beter, dan die der
overigenzyn Vee ziet er schoon uit, wordt
bekroond, staat het best bekend op de melk
fabriek, enzAllemaal omdat Driek goed
vakman ismaar 'tleven is ie niet werd!
Is er Driek te slechter om? Is zfln werk
niet een zegen voor 'tdorp. Men zal hem be
kijken. becritiseeren, tegenwerken, doch op
den duur aan zal men hem navolgen ook.
Leve de Vakkennis!
In Nieuwkuyk is een melkcursus gegeven.
Deelnemers 22. Succes: byna nul. Waarom?
Omdat ieder dacht of zei: „Ik kan 'tvlug
ger dan gfl". O Nederlanders, waarom staat
gfl in het. buitenland bekend als traag en
langzaam?
Als groote oorzaak, waarom zoo weinig
gestreefd wordt, een goed vak te leeren,
noem ik het geringe verschil in belooning
tussclien een goed en een slecht werkman.
I>e vakvereenigingen willen de loonen ni-
velleeren, op eene lfln stellen voor allenhet
minimum zoo hoog mogelijk opvoeren; doch
zfl houden te weinig rekening met de onbe
kwaamheid van zooveleu harer leden. Als
een arbeider beloond werd naar prestatie,
voor 't geen hfl verricht had, zou de bekwa
me werkman 2, 3 maal zooveel verdienen als
een onbekwame. Dan zou de prikkel tot aan-
leeren grooter zfln en het peil van het gele-
verde werk hooger. Thans streeft men er
naar „afmaken" van het' opgelegde werk,
en zoo spoedig doenlflk. dan zou de concur
rentie groeien, wie „het beste" werk leverde.
En dit is iets, wat in exportartikelen ons
geheele volk ten goede zóu komen, omdat loon
naar verdiensten de mogelijkheid geeft; méér
te verdienen aan ongeschoolden zoowel als
aan geschoold© (bekwame vaklui). De arbei
ders. zeker de bekwamen, zegt het Haagsche
geschrift, moesten zich koeren tegen het stre
ven (lat in vele vakorganisaties voorzit, om,
uitgaande van zeer hooge minimumloouen,
de belooning als ze nog liestaat der
beste leden te binden aan normen, die „prac-
tiseh" een nivelleering beteekenen, wfll ze
weinig of geen ruimte overlaten voor premie
van handigheid en extra intelligentie. Zoo
iets kwam voorheen inderdaad in de man
denindustrie tot uiting, maar sinds de laatste
loonsopdryvingen kunnen de patroons dat
zonder schade voor hun bedrflf niet meer
volhouden, dus zoo heel ongegrond is „in
't algemeen" de actie van werkgevers tegen
vakbonden nog niet. Dat b.v. de Duitsclie ar
beiders een betere naam hebben dan de on
zen. is voor een groot gedeelte te verklaren
door de veel grootere tucht die er heerscht
op de scholen en nu nog-nawerkt in het vak-
onderwfls. Dat de Friesche boeren ons d'en
baas blflven, wflt ik „gedeeltelijk" aan de
overvloediger zorg die zfl aan de melkfabri-
cage besteden en de strenge controle.
M anneer wfl met deze kennis toegerust,
het stuk nog eens nalezen dat" de manden
fabrikanten onlangs (Prov. Crt 23-l-'26, le
blad) publiceerden, erkennen we dat hun
kijk op de zaken in vele punten zeer juist is.
Over die Houtkeurings-commissie: die moet
niet geheel in arbeidershanden komen, ten
zij de arbeiders ook geheel zorgen voor den
hout-inlcoop en dan zal het bedrflf er nog
onder lflden. Over het loon. vele personen
verdienen wegens bfl-postjes, of „door an
dere omstandigheden" is gelflk: onkunde,
huisvaderschap, bezit van een domme huis
vrouw. enz. nog geen half normaal loon met
manden maken. 't. Is treurig dat een goed
vakman in 'n staking even zwaar gestraft
wordt als een nietsnütter, ja, erger nog,
want de meest werkwilligen bfl een georga
niseerde staking: dat zyn juist de beste vak
lui. Pleit het voor vakkennis, dat iemand
meer verdient met staken dan met werken?
En wat ik hier zeg van Mannen, hoe be
ter zfl hun vak kennen, hoe meer ambitie zfl
er in hebben, genoegen en voordeel, dat geldt
ook voor Vrouwen: hoe beter zfl hun huis
werk geleerd hebben, des te meer zin hebben
zij in hun dagelijksehe bezigheden, des te
grooter voordeel naar ziel en lichaam heb
ben zfl met geheel hun gezin ervan. Waar
orde en regelmaat heerscht, helderheid en
netheid, daar is gezondheid, geluk en wel
vaart. O. als Mussolini's wet eens werd toe
gepast op de vrouwen die hun tfld verluie
ren. verbabbelen, verbuurten, verprutsen door
noodelooze dingen te koopen. als zulken eens
allen gearresteerd moesten worden en een
tfldje in het huis van bewaring werden op-'
gesloten, wat zou het daar druk zfln. En als
iedere lompe behandeling van spflzen, klee-
ren. kindervervorging, gestraft moest wor
den, waren er dan wel politiemannen ge
noeg?
Ouders, nogmaals, voorkomen is beter dan
genezen. Ondenvfls eerst en vooral elkaar.
Wat ik hiermee bedoel zal ik met een voor
beeldje duidelflk maken.
Vrouw Janssen zei 's tegen (l'r man: „Och,
Jan ga jfl even, je wil, tante Door zit net
hier, die kletst altfld zoo lang loop jfl
even naar den kruidenier en haal er koffie,
2de soort, merk B. en wat rflst, die we ge
woon zyn
Schei uit, vrouw, je moet weten dat je
niet met 'n boodscliaplooper getrouwd bent...
Flink zoo, Man en de vrouw ging.
Maar 's nachts werd Jan wakker, Hoor
eens Nel zei tie, ik hoor geritsel, zou er
iemand in huis zfln? Ga eens kflken, mfln
stok staat daar in den hoek en
Schei uit, Jan, je moet niet meenen, dat
je meteen veldwachter getrouwd zflt
Flink zoo, vrouw en Jan ging.
Dus: elkaar gewillig leeren. Vervolgens:
zoo niet om Uzelf, wegens ouwerwetsche
sleur, dan toch om uw kinderenleer ze jong
goed werken, laat ze u helpen (niet uit straf
maar eer als loon) bfl 't schrobben, wassch-n,
poetsen, opruimen, opdat spoedig hun jonge
h rsens overtuigd zfln: och. wat is het ge
zellig in huis als alles regelmatig marcheert.
Zulke mannen, zulke vrouwen, zulke jonge
kerels en zulke meisjes komen we tegenwoor
dig te kort, zulke hebben wij noodig. en dan
is Mussolini's wet overbodig, want dan be
staan er geen luierikken, geen nietsdoeners
en geen lanterfanten meer.
Ik heb gezegd.
Waarna sluiting met Chr. groet, door den
Voorzitter.