DE ECHO VAN HET ZUIDEN
geneest envevtfiaait de JÜüd.
N.O.A.D. Tilburg
Quick I
No. 28. Zaterdag 3 April '26. 49e Jrg.
DERDE BLAD.
De Uitvoeringen van
„Das Paradies und die Peri"
op 13 en 14 April a.s.
11.
Wie de symphonieën van Schumann
kent, weet noe groot de bekoring is,
die van deze weiken uitstraalt en hoe
meeslepend zijn de geestdrift, die
droefheid en dan die plotseling stra
lende visioenen, die alle grenzen over
schrijden van wat zijn lijdgenooten op
muzikaal gebied geoorloofd achtten.
En al miste Schumann de geestelijke
eenheid van een Beethoven, al be
schikte hij niet over de breed-uitge-
sponnen idee en de lang-aangehouden
adem en al was, zooals de muziek-
schrijvers het vaak melden instrumen
tatie de zwakste zijde van zijn kunst,
waardoor sommige van zijn orkest
werken meer het karakier kregen van
instrumentaal gearrangeerde piano
composities, dit alles neemt niet weg,
dat men bij het hooren van zijn orkest
muziek steeds weer gegrepen wordt
door de zoovele macntig boeiende
eigenschappen zijner kunst.
Voor den dirigent van Schumann's
composities is de taak geenszins ge
makkelijk. Het vereischt toch het zich
volkomen verplaatsen in die bijzondere
sfeer, die alleen het oeuvre van den
Meester tot zijn recht kan doen komen.
Opgevat als verbeeldingen van zijn
eigen dichterlijk leven, nooit als illus
traties van uiterlijk gebeuren, kunnen
we zijs orkestmuziek pas naar waarde
schatten. Om Schumann volkomen te
begrijpen, leze men wat zijn lievelings
schrijver Jean Paul over hem zegt,
want: was deze niet de dichter met
het „heftig bonzende hart, dat als het
middelpunt van het heelal zich voelde
en naar alle zijden stralen spatte, die
het zonderling gekronkelde glas van
zijn geest op duizend grillige wijzen
brak."
Doch thans het werk „Paradies
und Peri".
Prachtig-melodieus zetten de violen
het eenvoudige thema in van de
ouverture, die aan het eigenlijk orato
rium voorafgaat. Nadat het strijkorkest
dit thema duidelijk heeft aangegeven,
wordt het door de overige instrumenten
overgenomen en keert het in verschil-*
lende variaties telkens terug. Zéér zacht
eindigt deze inleiding, de overgang
vormend tot de begeleiding der alt-solo,
waarmede het werk inzet
Vor Eden's Thor im morgenprangen
stand eine Peri schmerzbefangen
De altstem verhaalt dus slechts het
geen er plaats heeft, zij bezingt het
schreiend verlangen der Peri naar het
eeuwige en heerlijke Licht, dat door
de halfgeopende Poort zichtbaar is.
Hetgeen de Peri zelf zegt, wordt
vertolkt door de sopraansolo
Wie glücklich sie wandeln, die
sel'gen Geister", enz.
De tenor-solo verhaalt ons dan, hoe
de engel die de Poort des Lichts be
waakt, door het berouw der Peri be
wogen wordt, waarna de engel zelf
(alt-solo) haar toespreekt met de
woorden
„Dir, Kinddes Stamms schön. doch
voll Sünden, etc.
Zéér zacht begeleidt het strijkorkest
de woorden
„lm Schicksalsbuche stehn die
Worte
En hierop deelt zij de Peri mede,
hoe haar de hemelspoort zal worden
ontsloten, indien zij erin zal slagen,
de schoonste aardsche gave aan te
brengen. Daarop volgt een levendige
sopraan-solo waarin de Peri hare ge
dachten tot uiting brengt, nu zij is
gesteld voor dit moeilijk probleem.
Waarop de tenor mededeelt, dat zij
haar vlucht wendt naar het heerlijk
Indië, waar de palmen zacht fluisteren
en de schoonste bloemen de velden
sieren. Dit wordt bezongen in een
solo-kwartet n.m. tenor, bariton en
twee vrouwenstemmen:
„O, süsses LandO, Götterpracht",
etc.
Maar zijn rivieren zijn thans rood
van menschenbloedde dood schrijdt
door het land dér zon, zoo laat thans
het koor zich hooren. Na een kort
fortissimo-tusschenspel van het orkest,
klinkt als een fanfare de verheerlijking
van den overwinnaar van dezen bloe-
digen menschenstrijd, waarop volgt
het koor der veroveraars:
„Gazna lebe, der machtige Fiirst!" etc.
en het koor der Indiërs:
nEs sterbe der Tyranner sterbe T'
In een eenigszins langzamer tempo
komt de tenor ons daarna vertellen,
hoe eenzaam een jongeling op het
slagveld is achtergebleven. Bloed vloeit
uit zijn talrijke wonden; slechts één
pijl is hem overgebleven, die hij zal
gebruiken om zich en de zijnen te
Ingezonden Mededeelingeri.
wreken (tenor-solo)
„Du schlugst des Landes Burger
du meiner Briider Wurger
dir diesen letzten Pfeil
De situatie wordt weergegeven door
eenige rustmaten, gevolgd door een
paar accoorden, waarop de woorden
van Gazna (bas)
Das solist du biissen
Hierna volgt het zeer mooie koor:
Weh, weh, weh, er fehlte das Ziel
etc.
eindigend met zeer zacht naspel van
fluit en hobo, begeleid door de strijkers.
De tenor-solo verhaalt daarna hoe
de Peri de laatste droppel bloed neemt,
die het heldenhart heeft verlaten, waar
op zij zelve dezen bloeddruppel be
zingt als zijnde het kostbare geschenk
ter ontsluiting van Eden's Poort:
Sei dies, mein Geschenketc.
Het koor neemt haar laatste woorden
over, hetgeen de overgang is naar een
buitengewoon mooi gedeelte: het slot
koor van het eerste deel
„Für die Fr ei heit verspritzt vom
Heldenmut",
zoo klinkt het in krachtige accoorden.
De blijde hoop der Peri komt tot uiting
in dezen schitterenden koorzang:
Heiligheilig ist das Blut", etc.,
afgewisseld door het tesamenklinken
van de Peri-stem en het kwartet van
solisten. Bij de woorden „Denn heilig
ist das Blut", wordt de bewerking
fugatisch -doorgevoerd. Steeds sneller
en levendiger wordt het tempo, totdat
het tenslotte breed, in juichende tonen
eindigt met de woorden:
„Sei dies, mein Geschenk
willkommen dorten
an, Eden's Pforten."
(Wordt vervolgd.)
PROVINCIAAL NIEUWS.
Waalwijk, 2 April 1926.
De Schoen- en Lederindustrie.
In de schoenindustrie in Waal
wijk en eenige plaatsen in de naaste
omgeving heeft, zeer groote Paasch-
drukte geheerscht.
Mag voor de meeste fabrieken van
geregeld doorwerken vanaf 't najaar
1925 worden gesproken, van eenige
kan gezegd worden dat zij in de laatste
maanden met werk overladen zijn ge
weest een groot verschil met verleden
jaar om dezen tijd en een toestand
zooals we die de laatste jaren niet
gekend hebben. Het zou ons niet ver
wonderen dat in de laatste paar weken
een 100 000 tal paren alleen de fabrie
ken in onze plaats hebben verlaten.
Ook in Kaatsheuvel en Drunen heer-
schte groote drukte, terwijl weer andere
plaatsen geen reden tot bijzondere te
vredenheid hebben.
Er blijken nog veel orders te loopen
voor levering na Paschen, daar alles
lang niet geleverd kon worden, zoodat
ook de naaste toekomst nog een goed
perspectief geeft.
Mocht de toestand ook na Pinkste
ren bestendigd blijven, dan ziet het er
voor 1926 niet ongunstig uit. al gaan
over 't algemeen de betalingen nog
niet zooals 't zijn moet, al zijn de
prijzen door de geduchte concurrentie
zoo laag dat de verdienste tot het
alleruiterste minimum moet worden
gereduceerd of wordt gereduceerd en
al vreest men dat het midden-zomer
wel kalmer zal worden Laat ons echter
het beste ervan hopen
In dezen tijd is weer gebleken, dat
een werktijdregeling zooals in het rond
schrijven der Kamer van Koophandel
alhier is bedoeld, voor de schoenin
dustrie zeer weldadig zou kunnen
werken, want het is toch met de tegen
woordige seizoen-drukte zaak te
profiteeren van de gelegenheid, als ze
geboden wordt. Door de mode wordi
de schoenindustrie al langer hoe meer
een zuiver seizoen-bedrijf.
O i. moet zulk een regeling in
onderling overleg wel verkregen kun
nen worden, temeer waar de overwerk-
vergunning in andere bedrijven reeds
in dien geest wordt toegestaan. We
noemen b.v. de nieuwe arbeidstijd
regeling in de steenbakkerijen en zuivel
fabrieken en melkinrichtingen, permis
sies nog van de laatste dagen nl. in het
hoogseizoen 10 uren. in het slappe
seizoen 7 uren, in het normale seizoen
8'/2 uur.
üe schoenindustrie heeft wel de
maximale wettelijke overwerkvergun-
nlng, maar de verdeeling daarvan deugt
niet voor de huidige toestanden. Deze
kwestie mag wel eens terdege onder
't oog worden gezien en daarom moeten
wij de fabrikanten dringend aanmanen,
te antwoorden op de desbetreffende
circulaire der K. v. K. hierboven be
doeld.
Eigenaardig nogmaals dat de looierij
in dit drukke werk-seizoen niet deelt,
wat speciaal z'n groote oorzaak schijnt
te vinden in de scherpe onderlinge
concurrentie en niet minder in die van
België en Frankrijk.
speelt 2den Paaschdag tegen
op het Quickierrein. Aanvang half drie
Gisterenavond had op de Ge
meentelijke Teekenschool de sluiting
plaats van den cursus 1925/26.
De Teekenschoolcommissie, be
staande uit de heeren E. C. Moonen,
burgemeester, J. v. lersel, J. Tielen
en M. A. v. Liempt, Dr. Langemeijer
namens de commissie van toezicht M.O.,
waren bij deze sluiting, waarop de
behaalde prijzen werden bekend ge
maakt, tegenwoordig.
Nadat alle jongens hadden plaats
genomen, nam de Edelachtb. heer
Burgemeester het woord en wees op
het groote voorrecht dat de jongelui
uit deze en omliggende gemeenten,
doordat ze de lessen op de Teeken
school kunnen volgen, hebben.
In korte woorden schetste hij hoe
men in de middeleeuwen op de vak-
menschen aangewezen was om voor de
vakopleiding te zorgen. Dat was in het
tijdperk van de vakgilden. De jongelui
werden in hun vak onderricht en later,
als ze op leeftijd waren gekomen,
moesten ze proeven van bekwaamheid
afleggen om den meester-rang te be
nalen. Alle vakken stonden toen op
een zeer hoog peil, want alles werd
er door de Gilden opgezet dat men
een goed vakman werd.
Na de inzinking van de Gilden en
kort daarop het verdwijnen daarvan,
hield ook de opleiding op, zoodat
iedereen op zichzelf was aangewezen
om zich in zijn vak te bekwamen. Dat
werd nog erger toen de machines het
handwerk kwamen verdringen en een
machine dikwijls werk verrichtte waar
voor anders tot soms 40 werklieden
noodig waren.
Voor ruim 40 jaar geleden kwam
in dezen toestand verbetering doordat
men toen kreeg de teekenscholen, die
in grootere gemeenten thans weer zijn
uitgebouwd in ambachtscholen. Het
bezoeken van ambachtscholen is prach
tig, maar voor velen is daar een groot
bezwaar aan verbonden, vooral als
deze niet in eigen gemeente is ge
vestigd. Deze teekenschool ondervangt
echter in bescheiden mate de ambacht
school. Men leert hier het vak wel
niet, maar de grondslag wordt hier
gelegd en dat is al van zeer groote
beteekenis. Daarvoor mag men erken
telijk zijn en die erkentelijkheid kan
men al betoonen door veel ijver aan
den dag te leggen en de lessen trouw
te volgen en vooral door anderen aan
te sporen ook van de lessen te komen
profiteeren. Als het aantal leerlingen
blijft toenemen krijgt men hier wellicht
ook spoedig een ambachtschool, zij
het dan op bescheiden voet. ledereen
zorge er dus voor dat het aantal leer
lingen spoedig buitengewoon toeneemt.
Vervolgens deelt hij nog mede dat
thans alleen de diploma's zullen wor
den uitgereikt. Zij die een prijs hebben
behaald kunnen die bij den Directeur
der school afhalen op 17 of 18 April.
De uitslag was als volgt:
le klas.
Ie prijs G. van Wel.
2e Adr. Schoonen, Vlijmen.
3e Adr. v. d. Ven.
Een diploma verwierven Chr. Lom-
mers te Elshout en H. v. Heeswljk.
2e klas (Bouwkunde).
le prijs A. Kooien.
2e M. Jacobs.
Diploma werd toegekend aan J. Marks
en H. Werther te Waspik.
3e klas (Bouwkunde).
le prijs J. Raaijmakers.
Diploma verkreeg A. Quirijns.
4e klas (Bouwkunde).
le prijs H. Maas.
5e klas (Bouwkunde).
le prijs J. Couwenberg.
le Adr. Schoonen, Vlijmen.
Diploma verkregen H. Versteeg en
M. Blom.
2e klas (Handteekenen).
Voor deze klas kon geen prijs wor
den toegekend omdat geen der leer
lingen voldoenden ijver heeft betoond.
3e klas (Handteekenen).
le prijs L. Hamers.
2e P. v. Cromvoirt.
Diploma verkreeg L. v. Loon.
4e klas (Handteekenen).
2e prijs J. Smit.
2e Adr. Bakker.
Het einddiploma werd uitgereikt aan
W. Hens, J. Eijkenbroek, H. Versteeg
M. Blom, J. Couwenberg, Am. Du-
moulin, Joh. de Bont te Nieuwkuijk,
Adr. Schoonen te Vlijmen en J. Raaij
makers.
De Burgemeester wenscht allen met
dit diploma geluk en durft vertrouwen
dat bij het solliciteeren naar een be
trekking hen dit van dienst zal zijn.
Aan de heeren Jos. Korthout, Jac.
Bergmans, G. Hens, J. Raaijmakers en
Fr. Neumann, die langer op de school
zijn gebleven dan noodig is, brengt hij
een bijzonder woord van lof voor deze
betoonde ambitie. Het Is hem vooral
aangenaam, omdat hij hierin ook een
bewijs ziet dat het onderwijs op hoo-
gen prijs wordt gesteld.
Na allen dank te hebben gebracht
voor hunne aanwezigheid en Directeur
en leeraren voor de buitengewone
ambitie waarmede zij het onderwijs
hebben gegeven, sluit hij de bijeen
komst. -
Bij geruchten vernemen wij dat
het comité in beginsel besloten zou
hebben, bet programma tot herdenking
van het 1272 jarig bestaan van 't Wit-
Gele-Kruis niet te doen doorgaan, zoo
als 't aanvankelijk was opgezet.
Indien deze beslissing een feit blijkt,
willen wij gaarne de motieven waar-
deeren die 't comité daartoe zullen heb
ben geleid, maar betreuren wij tevens
dat de omstandigheden bet comité heb
ben gedwongen af te zien van plannen
zoo spontaan opgezet en reeds in zulk
vergevorderd stadium van uitvoering,
waar deze plannen onze volkomen in
stemming en sympathie hadden. De
uitvoering dezer plannen toch zou zeer
zeker beantwoord hebben aan 't doel
waarvoor ze opgezet waren, n.l. een
flinken financieelen steun aan de ver
dienstelijke, jubilcerende vereeniging
't Wit-Gele-Kruis. Al moge men mis
schien bier of daar niet voldoende me
dewerking ondervinden, o. i. moeten er
toch zeker dames en heeren in onze
gemeente te vinden zijn geweest om
deze zaak eens flink aan te pakken en
tot een goed einde te brengen, zooals
we dat hier gewoon zijn.
Bespreekt tijdig uwe plaat
sen voor de groote Oratorium
uitvoeringen.
(Zie advertentie in dit num
mer.)
De Weerwraak der Kabouters.
Zooals wij in ons Woensdagnummer
reeds meldden, wordt a.s. Maandag
(2cn Paaschdag) en Zondag (Beloken
Paschen) bovengenoemde kinder-ope-
rette opgevoerd door 't Patronaat der
St. Clemens-par. Waar in onze plaats
op het gebied van kinderoperette's zoo
weinig geboden wordt ofschoon van
dergelijke opvoeringen toch eene bij
zondere aantrekkelijkheid uitgaat
achten.wij bet niet ondienstig op deze
uitvoering de speciale aandacht te ves-
stigen.
Evenals de vorig jaar met zooveel
succes uitgevoerde operette „De wraak
der Kabouters" is deze operetle: „De
Weerwraak" een werk van den beken
den tooneelschrijver Pater Servatius
en is de muziek en zang weder samen
gesteld door M. H. van 't Kruis.
Het heeft bovendien ook dezelfde
strekking n.l. eene anti-alcoholische.
Men meene echter niet zooals som
migen reeds deden dat het stuk gelijk
is aan dat van het vorige jaar; 't is dit
maal weer iets geheel aparts, met nieu
we rijke tooneelen, o.a. een sprookjes
achtigen kabouterberg, begroeid met
groene masthoornen, en waarin holen
en spelonken, een waterput, wilde
beesten, spoken, een heusch bergpad
enz. enz. waartusschen een groote
schare nijvere kaboutermannetjes af
en aanhuppelen. Op dezen mysterieu
zen kabouterberg welke de plaats van
handeling is voor het tweede en derde
bedrijf spelen zich de vermakelijkste
scènes af. Moeiten noch kosten heeft
de vol-ijverige patronaatsdirecteur ka
pelaan v. Berkel gespaard om de op
voering dezer operette zoo schitteren!
mogelijk .te doen zijn en wij twijfelen
er niet aan of het succes zal nog groo-
ter zijn dan vorig jaar, temeer waar
ook het stuk zelf, naar ieders meening
en in elk opzicht veel mooier is dan het
eerste.
Wat de inhoud van het stuk betreft
zij het voldoende te vermelden dat het
weer eene oer-komische verhandeling
is, met een bijzonder intressante ont
knooping, terwijl door alle vermake
lijkheden heen menige zeer leerzame
wenk wordt gegeven. Hierdoor wint
een dergelijke operette nog meer aan
aantrekkelijkheid. Naast de talrijke
kleine kaboutertjes werken ook weder
om eenige volwassenen mede, en wor
den de verschillende gezangen en han
delingen met pianomuziek geaccom
pagneerd.
"Blauw... 50 ct.
Hood.... 40 ct.
Oroen...35 ct.
Geel30 ct.
Wij willen niet verder meer op de
zaak vooruitloopen, doch eenieder aan
raden deze bijzondere opvoeringen te
gaan bijwonen, daardoor waardeerend,
dat de spelertjes, spelers en vooral hun
onvermoeiden leider willen trachten
iets werkelijks schoons en leerzaams
'e bieden, en steunend een zoo nuttige
ustelling als 't Patronaat.
Gisteravond opende de heer J. v.
d. Schoot aan het Hoekeinde in het
pand vroeger bewoond geweest door
den heer Schrijner, zijne naar de laat
ste eischen des tijds ingerichte slagerij.
De winkel is geheel opgetrokken in
witte glazuurtegels, terwijl de toon
bank benevens werkbank van graniet
zijn vervaardigd, zoodat alles er even
helder uit ziet en aan de strengst ge
stelde eischen der hygiène voldoet.
De etalage was met de meeste zorg
samengesteld en uit alles bleek dat de
heer Van der Schoot, die een leerling
van de Nederl. Slagersschool te Utrecht
is, het in de garncerkunst ver gebracht
heeft. Wij wenschen hem gaarne alle
succes toe.
Dinsdag 6 April, des voormiddags
ten half 11 uur zal op de Markt alhier
de Premiekeuring worden gehouden
van Springstieren, uitgeschreven door
de Provinciale Commissie voor de On
dersteuning van Rijkswege van Rund
veefokkerij in Noord-Brabant.
De keuring zal worden gehouden
voor de gemeenten Almkerk, Andel,
Capelle, Drongelen, Drunen, Dussen,
Engelen, Giesen, Hedikhuijzen, Gende-
ren, Herpt, Heusden, Meeuwen, Nieuw-
kuyk, Oudheusden, Rijswijk, Sprang-
Capelle, Veen, Vlijmen, Waalwijk,
Waspik, de Werken, Werkendam,
Woudrichem en Wijk.
Naar wij vernemen heeft de heer
J. Verhoeven, sinds een 23 tal jaren in
gemeentedienst (eerst als nachtwacht,
vervolgens als agent en thans als ge
meentebode) met ingang van 1 Mei als
zoodanig eervol ontslag gevraagd.
Oudergewoonte geeft de Lieder
tafel „Oefening en Vermaak" Zondag
le Paaschdag, des middags ten 12 uur
een volksmatinée. Aangezien de toe
gang geheel vrij is en er eenige zeer
mooie nummers ten gehoore zullen
worden gebracht, belooft de drukte
weer groot te zullen zijn.
Hedenmiddag ongeveer 12 uur
werd door de politie alhier zekere M.
uit Drimmelen aangehouden. M. had
aan de deur van het kerkportaal een
brief opgehangen, waarop de meest on
samenhangende taal, dreigementen
enz. stonden geschreven.
Bovendien bleek de man in staat van
dronkenschap te verkeeren.
Een vorig jaar is M. hier voor een
zelfde geval al eens aangehouden.
Aan onzen plaatsgenoote den neer
M. Verhulst is aan de K.T.A. te 's-Bosch
het eind-diploma uitgereikt als Ma
chine-bankwerker.
Voor de a s. kermis alhier zijn
reeds onderhands verpacht: Theater
(Bouwmeester), Beignetskraam (Con-
sael), Koek- en Suikerkraam, Werptent
en open Draaimolen.
In het vorig nummer van ons
blad schreven wij reeds een en ander
betreffende het concert der Liedertafel
op Maandagavond a.s. Thans, in het
bezit van het volledig programma,
kunnen wij slechts herhalen, dat Oefe
ning en Vermaak op alleszins waardige
wijze de rij barer winteruitvoeringen
besluit. Zoowel op het gebied van den
koorzang als op dat der soli, zal er
veel en velerlei te genieten zijn, ter
wijl de avond met een gezellig bal
besloten wordt.
Redenen alzoo te over om ieder tot
een bezoek aan genoemd concert aan
te sporen.
De Gemengde Zangvereeniging
„Vooruitgang zij ons Doel" zal in de
Ned. Herv. kerk alhier op 2en Paasch
dag eene groote uitvoering geven,
waarvoor een zeer mooi programma
van koren, soil, enz. is saamgesteld.
N.V DOUWC CGBtBTd TaBAWABRIOV*
JOUDE - UTDEOfT
Atiraa
