DE
E lilICHI
Pluimvee - rubriek.
oprichters zeer goed hebben begrepen, meening is toegedaan, dan de onze. officieren zal per 1 October a.s. ont-
dat dit kapitaal in den loop der jaren Toen we haar op de vele vliegtuig- slag worden aangezegd.
In een deel der pers en ook in
ons blad is den laatsten tijd nogal
aandacht besteed aan de luchtvaart in
het algemeen en de K. L. M die de
verloren zou raken. Zij hebben dit er
echter voor over gehad, omdat zij van
oordeel waren, dat het luchtverkeer,
dat nu nog in de kinderschoenen staat,'
Nederlandsche burgerlijke luchtvaart een ontzaggelijke rol zal gaan spelen
in handen heeft, in het bijzonder. De in het wereldverkeer en dat Nederland
beschouwingen waren in een nogal niet zijn Koloniën, wil het niet achter
pessimistischen toon gesteld en hebben raken bij andere landen, in dit wereld-
o.m ook de aandacht getrokken van verkeer moet blijven. Dit is de politiek
de directie der K L. M.. die niet alleen van ons land geweest met zijn scheep
meende, dat er voor zulk pessimisme vaart, zijn havenaanleg enz. Het zou
allerminst reden was, maar die in de buitengewoon kortzichtig zijn thans
geleverde critiek zelfs een opzetteiijken ten opzichte van de luchtvaart een
aanval op haar maatschappij meende
te moeten onderstellen
Voor zulke onderstelling bestaat ab
soluut geen reden we kennen den
schrijver en zijn er van overtuigd.dat
hij getracht heeft volkomen objectief
te zijn In hoeverre hij. onder den
indruk van bijzondere gebeurtenissen
op luchtvaart gebied, die den laatsten
tijd plaats grepen, onbewust aan ob
jectiviteit mocht hebben ingeboet was
het doel van een onderzoek, dat we
hebben ingesteld en waarvan we de
resultaten in dit artikel wenschen neer
te leggen.
In de bovenbedoelde critiek werd
naar voren gebracht:
le. Dat het Nederlandsche Lucht
vaartbedrijf weinig vooruitgang aanwijst
dat er een grootscheepsche organisatie
van circa 200 man in stand wordt
gehouden voor een verkeersinstituut,
dat gemiddeld per dag en per toestel
2 personen vervoert, en dat dit bedrijf
den Staat reeds een paar millioen
heeft gekost, terwijl voor de eerst
komende jaren weer 4 millioen isaan-
gvraagd
2e. Dat het vliegtuig als middel van
passagiersverkeer geen aanbeveling
verdient, omdat het gevaren risico veel
te groot is.
Nergens beter dan bij de directie
zelve der K. L. M zouden we ons
kunnen vergewissen, in hoevere die
beschouwingen juist waren. Deze
directie was tot het verstrekken der
gevraagde inlichtingen niet alleen
bereid, maar ze stelde er ook prijs op
dat tegenover het bovenbedoelde pes
simistische oordeel, het publiek een
tegenovergestelde beschouwing zou
lezen.
Nu meenen we aan de K L. M niet
beter recht te kunnen laten wedervaren
dan door hier woordelijk over te nemen
wat ze ten opzichte van haarbedrijfs
uitkomsten aan ons mededeelde.
Alle gegevens, zegt de directie, zijn
vereenigd op onderstaand staatje:
1 andere politiek te volgen.
De cijfers geven aan de verhouding
exploitatie-inkomsten en uitgaven (dus geen
afschrijvingen)" De inkomsten uitgedrukt in
procenten der uitgaven.
VEEVOER.
Pass.
Goederen
in K.G.
Post
in K.G.
Pakket-
post in
K.G.
1920
1921
1922
1933
345
1664
1414
3937
1924 3648
1925, 5729
1926'
21963
38908
90531
166288
146650
225471
2962
1548
1035
1708
1639
2081
2737
7294
10498
7065
135
2366
1923
2533
6873
Aan dit staatje knoopt de directie
de volgende beschouwingen vast:
Het meest belangwekkende hiervan
is wel dat de prijs per ton K M d.w z.
de prijs van vervoer per 1000 KG.
over 1000 M., in den loop der jaren
belangrijk verminderd is, terwijl ook
de verhouding tusschen exploitatie-
inkomsten en -uitgaven steeds beter
wordt. Het zijn deze twee gegevens
vooral op grond waarvan wij, aan de
hand van gemaakte berekeningen tot
de slotsom Jcomen, dat omstreeks 1935
het luchtvervoer rendabel zal zijn. Wij
hebben daarbij nog niet eens rekening
gehouden met de mogelijkheid van
groote technische verbeteringen, die de
exploitatiekosten van de luchtvaart
sprongsgewijze zouden doen vermin
deren.
Wat den staatssteun zelf betreft,
kunnen wij mededeelen, dat de maat
schappij indertijd omstreeks l'/a mil
lioen aan subsidie heeft genoten in de
eerste jaren van haar bestaan en van
1923 tot en met 1926 een renteloos
voorschot van f 1400.000.—, wat zij
naderhand echter aan den Staat moet
terugbetalen. Over de subsidie over de
toekomstige 8 jaren wordt thans met
de Regeering onderhandeld en mogen
wij hieromtrent geen mededeelingen
doen. Het genoemde bedrag van 4
millioen is echter -onjuist. De som is
aanmerkelijk geringer.
De critici mogen ook wel niet uit
het oog verliezen, dat deze maat-
schaopij is gesticht met particulier
kapitaal van l'/a millioen en dat de
Deze beschouwingen geheel voor
rekening latende van de Directie der
K L M., meenen we er toch met een
enkel woord op te moeten wijzen, dat
de bewering der critiek, als zou de
K.L M. reeds een paar millioen aan
den staat gekost hebben, niet gehee
onjuist gebleken is. De directie zelve
immers geeft toe, dat reeds genoten is
l'/a millioen subsidie en een bijna even
groot bedrag aan renteloos voorschot
zoodat subsidie en renteverlies wel op
een paar millioen te samen gesteld
mogen worden. Wat de deelname van
het Rijk in de toekomst betreft, zoo
lang de directie daarover geen mede-
deeling mag doen, is deze kwestie
niet disputabel.
Omtrent den omvang der organisatie
van de Ned. Luchtvaart gewerden onfr
geen gegevens, zoodat niet te beoor-
deelen valt, in hoever hier de critiek
juist was. Misschien zouden de cijfers
van loonen en salarissen, die op de
balans voorkomen, ons eene aanwijzing
kunnen geven, in hoeverre de organi
satie al of niet te kostbaar is opge
bouwd, maar deze cijfers zijn ons on
bekendop het „staaije" komt omtrent
inkomsten en uitgaven slechts een vaag
verhoudingscijfer voor.
ongevallen uit den laatsten tijd wezen, j De Minister van Binnenl. Zaken
maakte ze daaromtrent de volgende en Landbouw brengt ter algemeene
opmerkingen kennis, dat het invoerrecht in Duitsch-
Wanneer U de 8 vliegtuigongevallen iand voor zuivere koudbloedpaarden
van den laatsten tijd bij elkaar telt, dan Van het Ardenner, Vlaamsche of
vergeet U daarbij, dat het meerendeel Brabantsche ras, of van kruisingen
dezer ongevallen veroorzaakt is door Van die rassen onderling, in Neder-
zich oefenende militaire vliegers. Eriand geboren en gefokt, thans is be-
bestaat een hemelsbreed verschil tus- paaid 0p 140 Mark per paard, voor
Zal de K.LM. in 1935 een rendabel
bedrijt zijn? De beantwoording van
deze vraag hangt natuurlijk in 't bij
zonder af van de meerdere of mindere
toename van hetluchtvaartverkeer, een
toename, die weer nauw verband houdt
met het veiligheidsvraagstuk.
Nu lijkt ons't gevaren-risico van het
reizen per vliegtuig inderdaad nog erg
hoog. Sinds we met de directie der
K L.M. over deze zaak correspondeer
den, hebben we ook eens met aan
dacht de vlieg ongevallen bijgehouden,
die we uit de krant vernamen. We
verzamelen in 10 dagen acht vlieg
tuigongevallen. waarvan één buiten
Europa, met 10 vernielde vliegtuigen.
21 dooden en 13 gewonden Nu ls het
waar, dat dergelijke ongelukken „ver
zamelingen" wel een beetje'n tendieus
beeld van het gevaren-risico geven en
dat nóg meer ontstellende staatjes van
automobiel- en fietsongelukken te
maken zouden zijn, maar tenslotte zijn
die middelen van vervoer veel meer
algemeen en is 't aantal ongelukken
verhoudingsgewijze in ieder geval
kleiner.
Nadat in België in enkele weken
tijds een 4-tal doodelijke vliegongeval
len hadden plaats gegrepen, was het
legerbestuur er zoo overtuigd geraakt
van het ernstige gevaren-risico bij het
vliegen, dat het 't meevoeren van pa
rachutes verplichtend stelde.
Men kan de Nederlandsche Lucht
vaart een best hart toedragen, zonder
blind te zijn voor de gevarer. van het
vliegen. Het zou o.i onverantwoorde
lijk zijn om het publiek in de meening
te brengen of te laten, dat het vlieg
tuig een niet minder zeker middel van
vervoer is als b.v. het spoor. Daarom
behoeft het gebruik maken van een
vliegtuig niet ontraden te worden
volstrekt niet. Als men zich per fiets
beweegt, verhoogt men óók het gevaar
risico boven het loopen gaat men per
auto dan wordt het risico nog aan
zienlijker. Zouden we daarom het
fietsen of auto-rijden laten? Dat zou
dwaas zijn. Het doel, dat we met het
bezigen van een vlug verkeersmiddel
voor oogen hebben, is ons ongetwijfeld
een weinig verhoogd risico wóard
Welnu, èn het sportief genot, dat ons
een vliegtocht verschaffen kan, èn de
heerlijke uitzichten èn de economische
voQrdeelen van een zich sneller ver
plaatsen kunnen vaak het aanvaarden
van eenig verhoogd risico volkomen
rechtvaardigen.
En ongetwijfeld zorgt de K.L.M. met
groote nauwgezetheid voor het redu-
ceeren van het gevaren risico tot de
deinst mogelijke proporties èn door
de keuze van machines, motoren en
bestuurders èn door de voortdurende
controle op alles en allen. Daarvan
heeft een bezoek aan een harer stations
ons volkomen overtuigd. We deelen
daarover t.z.t. gaarne eens wat mee
thans zou ons artikel er te veel plaats
ruimte voor gaan vergen.
We willen dit artikel niet besluiten,
zonder er op gewezen te hebben, dat
de Directie der K.L.M. ten opzichte
van dat gevaren-risico een andere
schen een militair' en een passagiers
vliegtuig. ongeveer hetzelfde verschil,
als tusschen een renwagen en een
makke taxi. Op de groote auto-renbaan
in Florida gebeuren dagelijks doode
lijke ongelukken, maar dat is voor
niemand een reden om niet in een
taxi te stappen. Het publiek kent het
verschil tusschen een renaulo en een
taxi; het kent echter niet verschil tus
schen een miiitair vliegtuig, gebouwd
voor snelle wendingen, loopings enz
waarmede dan ook verwacht wordt,
dat deze wendingen en loopings enz.
worden gehouden, en het rustige, een
recht lijntje vliegende, verkeersvlieg
tuig.
„U weet hoeveel paaltjes en boomp
jes ondersteboven worden gereden
door menschen, die leeren chauffeeren
Het aantal ongelukken, veroorzaakt
door militairen, die leeren vliegen 0
het juist geleerd hebben, is dan ook
legio. U doet echter de burgerlucht
vaart onrecht, wanneer U die onge
vallen op rekening van het burger-
luchtverkeer schrijft.
„Bovendien is luchtverkeer en al
wat er aan en bijkomt, zooals weer
berichten- en radiodienst, kortom de
geheele organisatie van de luchtroute.
iets, dat aan de militaire luchtvaart
ontbreekt".
BINNENLAND.
Er is een adres van het hoofd
bestuur der Nederlandsche Maat
schappij voor Nijverheid en Handel
aan den Raad van Ministers gericht
inzake het bij de Tweede Kamer aan
hangige ontwerp-verdrag Nederland—
België, waarin aan 4e regeering ge
vraagd wordt de onderhandelingen
met België over dit bedrag te willen
heropenen.
De provinciale kieskring Noord
Holland der R.K. Volkspartij mochi
op zijn herhaalde vraag „of het al
dan niet toelaatbaar is te achten, dat
de Roomsch Katholieken zich politiek
organiseeren in de R.K. Volkspartij",
een nader uitvoerig schrijven van den
bisschop van Haarlem ontvangen,
waarin ook nu weer geen rechtstreeksch
antwoord op de gestelde vraag wordt
gegeven.
Het kieskringbestuur dat van een
verdere schriftelijke gedachtenwisse-
ling geen resultaat verwacht, besloot
de heeren J. j. Buiting (Haarlem).
J J. Gemmel (Amsterdam), mr. I G.
Kuijpers (Rotterdam) en A. C. J.
Bouter plaatsvervanger (Amsterdam)
naar den Bisschop af te vaardigen.
Dezer dagen zal de audiëntie bij
Z. D. H. worden aangevraagd.
De vorige week zijn 3 636 000
eieren naar Engeland uitgevoerd.
De rijksweg Eindhoven-Weert-
Roermond is vanaf Heeze tot de
Limburgsche grens zeer slecht. In
verband hiermede wordt door de
A.N.W B. en de K.N.A C, aan auto
mobilisten in overweging gegeven om
bij Heeze links af te slaan en den
provincialen weg naar Someren te
nemen en verder den weg langs de
Zuid-Willemsvaart. Men bereikt dan
te Weert weder den grooten weg.
Ter verkrijging van betere toe
standen in de Drentsche veenstreek
zal de regeering naast de toeslag
regeling voor fabrieken, welke turf
stoken, een tegemoetkoming verleenen
in de kosten van verscheping van turf.
Met 1 Januari a s. zullen over
compleet komen: 50 sergeant-majoors
der infanterie, 130 sergeanten der
infanterie, 28 sergeanten der vesting
artillerie, 8 sergeant-majoor-tamboers
en 9 schrijvers.
In xle officiersrangen zal geen af
vloeiing plaats vinden.
Over de wijze van afvloeiing der
hiervoor bedoelde onderofficieren schij
nen nog geen besluiten genomen te
zijn. Destijds is in den Ministerraad
een wijze van afvloeiing vastgesteld,
waarbij als regel geldt, dat in de
eerste plaats zullen afvloeiïen zij, die
30 dienstjaren hebben, daarna de
ongehuwden, vervolgens de gehuwden
zonder kinderen en ten slotte de
gehuwden met kinderen.
De minister van Oorlog is echter
voornemens, dit systeem van afvloeiing,
hetwelk geldt voor alle burger
ambtenaren, niet geheel en al te
volgen bij de afvloeiing van militair
personeel, aangezien deze wijze van
afvloeiing tot gevolg zou hebben, dat
het leger plotseling van alle oude en
ervaren onderofficieren beroofd wordt.
Aan de hiervoor bedoelde onder-
zoover de waarde van het paard niet
meer bedraagt dan 2500 Mark en op
360 Mark per paard, indien de waarde
van het paard meer dan 2500 Mark
bedraagt.
Ten einde deze verlaagde rechten
te zien toegepast, dient elk naar
Duitschland uit te voeren paard ver
gezeld te gaan van een verklaring, af
te geven door een Rijksambtenaar
waaruit blijkt, dat het tot één van
bovengenoemde rassen behoort of
een onderlinge kruising daarvan is
alsmede dat het in Nederland is
geboren en gefokt. Met de afgifte dier
verklaringen zijn belast de Rijks-
veeteeltconsulenten in de verschil
lende provinciën (voor Zeeland de
Rijkslandbouwconsulent).
De kosten dier verklaringen zijn
vastgesteld op f2.50 per stuk daaren
boven dienen belanghebbenden de
door deze ambtenaren of hun ver
trouwensmannen ten behoeve van
het afgeven dezer verklaringen ge
maakte verplaatsings- en verblijfkosten
te vergoeden.
Elke verklaring heeft een geldig
heidsduur van 7 dagen.
De „Utrechtsche Crt." driestart:
De Nederlandsche Spoorwegen heb
ben -dan toch besloten een autobus
bedrijf op te richten.
Wanneer ergens van toepassing is
het typische Nederlandsche, overigens
wel wat afgesleten spreekwoord „als
't kalf verdronken is, enz." dan voor
zeker wel hier.
Zoodra het in den lande bekend
werd, dat de Staatsbegrooting ging
gedrukt worden door uiterste belang
rijke tekorten bij de Spoorwegen,
tekorten, veroorzaakt door het opko
mend autobusbedrijf en de te hooge
spoortarieven gingen er stemmen
op om tegen dit zich als een olievlek
over geheel Nederland verbreidend
autobusbedrijf maatregelen te doen
nemen door de Spoorwegen door zelf
zulk een bedrijf te plaatsen naast het
particuliere en in allen geval door de
spoortarieven te verlagen.
Wij hebben in dit koor een krach
tige melodie méé-gezongen.
Er gebeurde echter niets.
De belastingbetalers, die immers
het tekort der Spoorwegen hebben
aan te zuiveren, moesten jaarlijks
meer dokken voor de in de tientallen
millioenen loopende spoorwegtekorten.
Eindelijk na jaren lang overwegen
en den loop der zaken aankijken is
men eerst op de spoorwegen met een
tariefverlaging gekomen, die iets, maar
nog niet veel beteekent en thans gaat
men ook uit «autobussen".
Thans, nu over geheel Nederland
een voortreffelijk werkend en duizen
den reizigers aan de Spoorwegen
onttrekkend bus-stelsel functionneert.
Nu zal 't natuurlijk hard tegen hard
moeten gaan, willen de Spoorwegen
bussen de particuliere overvleugelen,
ja zelfs zich tegenover deze hand
haven.
Dat was allemaal niet noodig ge
weest, wanneer men de bakens had
verzet toen de te hooge spoortarieven
het getij deden verloopen.
Veel onaangenaams van wat nu
wellicht gaat gebeuren had op die
manier kunnen voorkomen worden.
Het Hsgn. noemt den heer Heg,
inspecteur van het vervoer te Utrecht,
als directeur. Het nieuwe bedrijf zal
in Friesland beginnen.
Naar het „Vad." verneemt, zal
de Weeldeverteringbelasting worden
ingetrokken.
In verband met bovenstaand bericht,
meldt onze Haagsche redacteur:
Zooals men weet, is de minister van
Financiën reeds geruimen tijd met
vacantie. Dat hij in dezen tijd een
wetsontwerp zal intrekken, is op zich
zelf reeds zeer onwaarschijnlijk te
achten.
Vermoedelijk vindt het bericht van
het „Vad" zijn oorsprong in de bekende
uitlating van den minister, destijds aan
de aardewerkfabrikanten te Maastricht
gedaan, dat hij overwoog het wetsont
werp aan te houden.
Wij vernemen echter, dat sedert dien
te bevoegder plaatse niets van een
besluit van den minister om het wets
ontwerp in te trekken, bekend is gewor
den.
KERKNIEUWS.
De Kerkvervolging in Mexico.
De Daily Tel. verneemt uit Mexico-
City dat, hoewel èn hel Episcopaat èn
President Calles zich er niet over uit
laten, en beiden, ook ingevolge het
verzoek van de bemiddelaars, aan de
onderhandelingen geen ruchtbaarheid
wenschen te geven, niettemin invloed
rijke Mexicaansche katholieken, die
in vriendschappelijke relatie tot de
regeering staan, zich ernstig met be
middelingspogingen bezighQuden.
Mgr. Pascual Diaz, aartsbisschop
van Tabasco en secretaris van het
Mexicaansche Episcopaat, heeft een
langdurig onderhoud gehad met den
heer Ortega, den attorneygeneraal, geen
van beiden verzweeg, dat ten aanzien
der aangelegenheid welke hen had
bezig gehouden, er eenige vordering
naar een verstandhouding gemaakt
was.
De mislukking van de pogingen
ondernomen door een groep Latijnsche
en Amerikaansche diplomaten om in
den strijd te bemiddelen, wordt ver
klaard door den tegenzin van president
Calles om vreemdelingen te laten tus-
schenbeide treden in interne Mexicaan
sche aangelegenheden, zoowel hij als
de overige regeerings—autoriteiten zijn
van meening, dat zij met eigen kracht
moeten zien over het doode punt heen
te komen.
President Calles heeft thans officieel
het voorstel van het episcopaat om een
wapenstilstand aan te gaan, totdat een
volksstemming uitspraak gedaan zou
hebben verworpen.
Het voorstel kwam hierop neer:
le. een wapenstilstand van een jaar,
gedurende welken de toestand in
betrekking tot de Kerk zou zijn zooals
hij was op het oogenblik dat president
Calles de regeering aanvaardde.
2e. op het eind van dat jaar zou een
volksstemming beslissen of de geïncri
mineerde artikelen van de grondwet al
dan niet dienden te worden gewijzigd.
3e. waarborgen van de regeering,
dat zij in de volksstemming niet zou
ingrijpen en de stemming op geenerlei
wijze zou beïnvloeden.
Een Associad Press—telegram uit
Mexico meldt.dat in de kleine plaatsen
bij de sluiting der kerken hier en daar
bloedige onlusten zijn voorgevallen. In
Guadolupe schoten kerkgangers uit de
kerk op voorbijgaande troepen en ver
wondden den aanvoerenden generaal.
De soldaten forceerden de deuren der
Kerk. waarop de Katholieken van den
toren af opnieuw schoten Tenslotte
behield de gewapende macht de over
hand en werd de kerk ontruimd, maar
er waren 6 dooden en 14 gewonden
gevallen.
De New—Yorksche correspondent
van de Daily Express seint, dat uit
Mexico gemeldt wordt, dat Deloyo,
een wethouder van Chiopa, door de
bevolking aldaar is gelyncht, toen hij
met een revolver had geschoten op een
troep katholieken, die stonden te kijken
naar het sluiten van de kerk door de
regeeringsambtenaren.
Volgens een Exchange telegram
zouden er duizenden Mexicaansche
officieren zijn ontslagen, omdat zij niet
00 tijd van hun verlof waren terugge
keerd en hun tijd anders dan aan hun
taak besteedden. Onder de ontslagenen
waren 3 kolonels en 28 luitenant-
kolonels.
Zooals onze lezers zullen hebben
opgemerkt is in deze rubriek sinds
eentee weken wijziging gekomen,
doornat ons blad is aangesloten bij
een combinatie van bladen, die geza
menlijk van artikelen van verschillen
de strekking worden voorzien. Daar
onder is ook begrepen de «Pluimvee
rubriek", tot dusverre onder redactie
van den heer J. Tuerlings te Kaats
heuvel Dit is dan ook de eenige reden
dat wij van zijne door ons en onze
lezers zeer op prijs gestelde mede
werking hebben moeten afzien.
We brengen hem gaarne openlijk
dank voor zijne goede zorgen.
Nu is er geheel onwillekeurig en
geheel buiten onze bedoeling, dat zal
de heer T. gaarne aanvaarden, in ons
vorig nummer eene groote fout begaan,
die wij hierbij gaarne herstelfen.
De combinatie van bladen bestond
reeds langer en het pluimvee-artikel
in ons no. van 1.1. Zaterdag en bevat
tende eenig reclame-materiaal was na
tuurlijk bedoeld voor die bladen die
reeds langer aangesloten waren. Het zou
echter den schijn kunnen wekken voor
de lezers van deze rubriek in dit
blad, dat nu, bij de verandering,
juist de belangstelling» is gekomen.
Niets is minder waar, de deskundige
rubriek van den heer T., is door ons
en door de lezers zelf ten zeerste op
prijs gesteld en wij zouden niet gaarne
hebben dat iemand een anderen in
druk krijgen kdn, door deze jammer-
ijke vergissing, die natuurlijk verme
den had moeten worden en waarvoor
wij gaarne onze excuses aanbieden.
RED.
KUNST EN LETTEREN.
Expositie van Theo van Delft.
Wij lezen in het «Huisgezin".
In den Kunsthandel Triborgh, Sta-
Vlieguren
K M.
Ton KM.
Prijs
p. ton
K. M.
rxploita-
tie uit
komsten.*
1920 606
1921 2591
1922 2940
1923 3996
1924 5849
1925 8177
1926 raming
81810
349785
396900
540000
789615
1103895
163000
239000
359000
610000
1.000000
f 4.74
f3.-
f 2.23
f 1.80
f 1.25
40 8 pCt.
33 8 pCt.
43 3 pCt.
54.4 pCt.
65 pCt.
Plezier
vliegers
