BE ECHI WH HET ZÜIOEH
Voor Huis en Hof.
Nr. 57. Zaterdag 23 Juli.
TWEEDE BLAD.
BINNENLAND.
50e Jrg. rapport, hetwelk voor f. 0.20 bij den
boekhandelaar v/h Gebr. Belinfante te
's Gravenhage verkrijgbaar is gesteld,
verzocht worden, hiervan kennis te
geven aan d?n secretaris van boven
genoemde Staatscommissie, arts J. A.
Putto, Inspecteur van de Volksgezond
heid, Dr Kuyperstraat 8, 's Gravenhage.
De F VII te Aleppo aangekomen.
Naar het Haagsche AnetaKantoor
verneemt, heeft de K. L. M. het vol
gende telegram uit Aleppo ontvangen,
d.d. 20 Juli:
.Wij vertrokken uit Basrah om 4
uur 's morgens en kwamen om 8 uur
te Bagdad aan, waar wij uw aan ons
gerichte telegrammen in ontvangst
namen. Wij vertrokken om 10 uur uit
Bagdad en arriveerden om 4 uur in
Aleppo. Indien wij geen verder opont
houd ondervinden komen wij Zaterdag
om 4 uur in Amsterdam aan. Alles
wel aan boord.-
De heer Van Lear Black seint het
volgende aan de K L. M.
.Uw telegram heb ik ontvangen bij
ons kort oponthoud in Bagdad heden
morgen. Het zal mij zeer aangenaam
zijn naar Amsterdam te komen. De
vliegtuigbestuurders deelden mij mede,
dat zij rekenen, dat de aankomst op
Zaterdag zal geschieden. Zij zullen
u nog van te voren het uur van aan
komst seinen. Ik heb een prachtige
vlucht gehad. Wij genieten allen een
uitstekende gezondheid en verheugen
ons er op, de K L M.—menschen
terug te zien."
Nievelt, Goudriaan <5 Co's Stoom
vaart Mij te Rotterdam heeft aan
William Gray Co. Ltd te West
Hartlepool den bouw opgedragen van
2 vrachtschepen, elk van 9000 ton.
De inschrijving van de Engelsche
werf was aanzienlijk lager dan die
van de grootste Nederlandsche werven,
waarmede men heeft onderhandeld.
De schepen moeten in Mei en Juni
van het volgende jaar klaar zijn.
Uit Brussel wordt gemeld, dat
aldaar een nieuwe rubber cultuur
maatschappij is opgericht nl. de
Société des Plantations Nord-Sumatra,
met een kapitaal van 61 millioen
francs, verdeeld in 600.000 gewone
aandeelen en 10.000 aandeelen A.
DE ONRUST IN INDIë.
Naar liet „Bataviaascli Nieuwsblad"
zijn de onruststokers vooral op gou
vernementskantoren te vinden. Ver
schillende inlandsche ambtenaren zijn
in den loop van de vorige week plotse
ling verhuisd. De agenten van Moskou
wonen vermoedelijk te Semarang, dat
het centrum is, van waaruit ruim
schoots geld verschaft werd.
Een onderzoek heeft uitgemaakt,
dat Raden Oerip, een oud-dessa-onder-
wijzer, de geldschieter is van het nieu
we complot, dat eenige dagen geleden
onder de Menadonèesche militairen
ontdekt werd. Hij is gearresteerd en
hij zijn arrestatie werd hij in het be
zit gevbnden van 80.De zuster
Van Soedono, die optrad als penning-
meesteresse had nog 200.Zij is
eveneens gearresteerd.
De re peering paraat.
De bladen bevatten geruststellende
artikelen naar aanleiding van de jong
ste communistische actie. Zij merkten
op, dat de regeerinor paraat bleek en
dat de eenige maanden geleden inge
zette communistische actie volmaakt
doodgeloopen is. Het doel om onrust
te verwekken bij de bevolking is ner
gens bereikt. Zeven militairen van het
legioen van Mangkoenegoero te Solo
zijn gedrost, nadat twee Menadonee-
zen nit Bandoeng er een tijdlang pro
paganda hadden gemaakt. Drie leden
van het legioen zijn opgepakt. In to
taal -zijn 18 inlandsche burgers te Tji-
mahi gearresteerd.
Naar de 's Hert. Crt. verneemt,
heeft Mr. Thiel te 's Gravenhage, in
specteur van het Handelsonderwijs,
met ingang van 1 Oct. a.s. zijn ont
slag aangevraagd.
'N BELANGRIJKE ONTDEKKING
OP RUBBERGEBIED.
't Blad „Her. Tr." maakt melding van
een belangrijke ontdekking op het ge
bied van rubber in Ned.-Indië. Door
landbouw-deskundigen is een entings
systeem ontwikkeld waardoor de pro
ductie van eiken boom kan vervier
voudigd worden. Amerikaansche des
kundigen in de rubber-industrie zijn
van meening dat door dit systeem de
rubberprijs aanzienlijk zal verlaagd
worden. Het blad voegt hieraan toe,
dat op de plantages, waar deze ontdek
king is toegepast, de rubberopbrengst
een vermeerdering vertoont van 800
tot 5000 pond per acre.
Opleiding van kraamverzorgsters
en van bakers.
De. gezondheidsraad dee,t niede, dat
zedelijke lichamen, welke zich bereid
willen verklaren, de opleiding van
kraamverzorgsters of van bakers ter
hand te nemen volgens het programma,
door de Staatscommissie inzake kraam
hulp ontwikkeld en neergelegd in haar
BUITENLAND.
DOOD VAN KONING FERDINAND
VAN ROEMENIE.
Koning Ferdinand van Roemanië is
Woensdagnacht ten 2 uur overleden.
Koning Ferdinand van Roemenië, op
24 Augustus 1805 te Sigmaringen als
zoon van Prins v. Hohcnzollern-Sigma-
ringen geboren, is de stichter gewor
den van het huidige Groot-Roemenië:
op 15 October 1922 werd hij op plech
tige wijze te Alba Julia gekroond als
koning van alle Roemeniërs, als resul
taat van den grooten oorlog, waarin
hij, de Duitsche prins, op 10 Augustus
1910, in de dagen van den geweldigen
slag om Verdun, de zijde koos der ge
allieerden.
Na de ineenstorting van Rusland
werd ook Roemenië spoedig verslagen
door de centralen en den 7en Mei 1917
maakte de vrede van Boekarest een
einde aan dezen oorlog. Het land bleef
grootendeels door de Duitschers bezet.
De koning was na den val van Boeka
rest naar Jassy gevlucht, en ook na
den vrede bleef het hof en de regeering
in die plaats gevestigd.
Na de overwinning der geallieerde
legers op de centralen keerde de ko
ning, in triomfalen optocht in zijn
hoofdstad terug. I)e vrede had Roeme
nië een belangrijke gebiedsuitbreiding
gebracht.
Tot het koninkrijk behoort thans,
behalve Zevenburgen, het Banaat en
de Boekowina, ook het voor den oor
log aan Rusland behoorende Bessara-
bië. Deze laatste uitbreiding is mede
een der factoren, welke de politiek van
het na-oorlogsche Groot-Roemenië be-
heerscht. Deze toch is in de eerste
plaats gericht op behoud van consoli
deering van het verkregene, waartoe
sluiting van bondgenootschappen de
aangewezen weg wordt geacht. Daartoe
behoort o.a. de deelneming van Roe
menië aan de Kleine Entente, speciaal
gericht tegen een eventueele restaura
tie der Habsburgers, welke politieke
combinatie thans echter, door de slui
ting van het HongaarschItaliaansch,
vriendschapsverdrag, hetwelk Honga
rije uit zijn isolatie heeft bevrijd, ern
stig verzwakt wordt geacht.
Uit het huwelijk van koning .Ferdi
nand zijn vijf kinderen geboren.
Kroonprins is de oudste zoon Carol
(geboren 3 October 1893 op het slot
Pelesch in Sinaia). Prins Carol heeft
eenigen tijd vóór het uitbreken van
den oorlog in het 1ste garde-regiment
te voet te Potsdam dienst gedaan, even
als vroeger zijn vader.
Gedurende den oorlog diende hij in
het Roemeensche leger. Op 10 Maart
1921 huwde hij prinses Hélène van
Griekenland, dochter van wijlen ko
ning Constantijn I van Griekenland en
diens gemalin Sofie, een zuster van
keizer Wilhelm II. Aan dezen echt is
tot nu toe een zoon, prins Michaël, ge
boren 25 October 1921, ontsproten;
zooals men weet is prins Carol, mede
in verband met echtelijke moeilijkhe
den, van den troon vervallen ver
klaard.
De oudste dochter, prinses Elisabeth
geboren 1894 huwde op 27 Februari
1921 den toenmaligen kroonprins
George van Griekenland, die intus-
schen koning werd en later tot aftre
den werd gedwongen.
De tweede dochter prinses Maria, ge
boren 1899, trad op 8 Juni 1922 in het
huwelijk met koning Alexander I van
Joego-Slavië.
De andere kinderen zijn prins Nico-
laas, geboren 1903, en prinses Ileana,
geboren 1908.
Teneinde aan alle pogingen van de
z.g. Carolisten om een herroeping van
de wet van Februari 1926 te bewerken
een einde te maken, heeft koning Fer
dinand in December 1.1. in een brief,
die door den toenmaligen premier, ge
neraal Avarescoe in den Senaat is
voorgelezen, met nadruk verklaard, dat
hij volkomen instemde met den af
stand van rechten door zijn oudsten
zoon en de pogingen afkeurde om de
quaestie van de troonopvolging weer
aan de orde te stellen. Nu de liberale
leider Bratianoe weer stevig de teugels
in handen heeft genomen, schijnt er
niet veel kans dat thans nog, bij den
'dood van den vorst, zal gebeuren,
waarvoor geruimen tijd gevreesd werd
en wat tijdens diens leven door 's ko-
nings besliste en krachtige houding
vermeden is, n.l. het uiteenvallen in
twee kampen voor den strijd om de
macht door de partijen, wier samen
werking tot behoud van het in den
oorlog verworvene zoo dringend noo-
dig wordt geacht.
Met belangstelling mag men intus-
schen den gang van zaken gadeslaan,
daar het uit buitenlandsch-politiek
oogpunt ten zeerste gewenscht is, dat
niet door binnenlandsche troebelen in
een der Balkanlanden de rust in den
beruchten stormhoek van Europa be
dreigd wordt.
Hieruit blijkt, dat als gevolg van de
longontsteking, die in Maart j.l. ont- j
staan was en bijgedragen had tot ver
ergering van de vroegere ziekte, waar
aan de Koning leed, de algemeene toe
stand van den souverein slechter was
geworden.
Hij is bezweken te 2 uur 15 min. in
de armen van de koningin en omringd
door zijne hooge familieleden.
Tot liet einde toe heeft Z. M. zijn
volle bewustzijn behouden. Het gebrek
aan eetlust, de bloedarmoede en de
moeilijke ademhaling belemmerden
meer en meer de werking van het hart
en veroorzaakten in den nacht van 19
Juli een toestand van collaps, aan de
gevolgen waarvan de Koning zonder
smart den laatsten adem uitblies.
Overeenkomstig het vaste program
ma hebben de leden van den regent-
schapsraad om kwart over 4 den eed
in de Nationale Vergadering afgelegd.
De vergadering juichte koning Michiel
en de prinses-moeder langdurig toe.
Het leger heeft den eed van trouw
aan koning Michiel afgelegd. De leger
bevelhebber te Boekarest heeft de af
kondiging van den staat van beleg, die
sinds 1925 voor de universiteitssteden
en de grensstreken geldt, vernieuwd.
Te Boekarest heerschi rust. De mili
tairen bezetten alle openbare gebou
wen.
Het verscheiden van den koning
werd telegrafisch aan prins Carol me
degedeeld. De ministerraad deed hem
weten, dat de staat vast besloten is de
acte van 4 Januari 1926 te doen eerbie
digen.
In geheel Roemenië is het rustig.
De begrafenis zal a.s. Zondag met
groote plechtigheid plaats hebben.
In den bloementuin.
De Lelie.
De eerste Leliën hebben haar sclioo-
ne kelken reeds ontplooid en met eer
bied staren we naar deze wbnder-
schoone bloemen, eerbied om de hoof-
sclie statie, waarmede ze zich verhef
fen, eerbied ook om de geheimzinnige
geschiedenissen die om deze bloem ge
weven zijn.
Heet de R«os de Koningin der Bloe
men, met niet minder recht is aan de
Lelie den koningstitel gegeven. De
Fransche dichter Boisjolin bezingt
haar met de woorden:
Noble fils du Soleil, le Lis
majestueux
Vers l'astre paternel, dont il brave
les feux,
Elève avec orgeuil sa tete
souveraine,
II est roi des fleurs, dont la Rose
est la reine.
De oude Grieken waren vast over
tuigd van haar goddelijke afkomst.
Zoo decent als zulks voor een familie
blad als het onze past, zullen we het
verhaal der Grieken weergeven, een
verhaal, dat aantoont, hoe precies die
Grieken van de huiselijke verhoudin
gen van hun goden en godinnen op de
hoogte waren.
De godin Alkeinene had het levên
geschonken aan Herkules, waarom zij
de jalouzie vreesde van Juno; ze ver
borg het kind in de struiken. Minerva
echter, die met de afkomst van den
knaap bekend was, bracht Juno dien
weg uit en maakte haar op het krach
tige, schoone kind opmerkzaam, haar
biddende om als beschermvrouw dei-
jonggeborene op te treden en den
smachtenden zuigeling te laven. Juno
deed dat op de natuurlijke wijze van
alle moeders, maar de knaap, weldra
zijn vijandin herkennende, misbruikte
op valsehe wijze de tanden, die jonge
Grieksche godjes al vroeg schenen te
bezitten, met het gevolg dat uit de ver
oorzaakte wonde rijkelijk het natuur
lijke voedsel wegspoot en langs den
hemel afvloeide. Zoo ontstond de
Melkweg aan het uitspansel, dien we
des avonds nog bewonderen kunnen.
Maar enkele druppels vielen ook op de
aarde en uit deze ontsproot de witte
Lelie, de roos van Juno, het symbool
der reinheid en waardigheid.
Uit den Bijbel weten we, dat niet al
leen Christus zich van de Lelie als zin
nebeeld bediende, maar ook uit de
oud-testamentische geschiedenis van
het Joodsche volk blijkt telkens, dat
de Lelie tot sieraad der altaren diende
en deze bloem als model genomen
werd voor de kapiteelen der zuilen
van den tempel te Jeruzalem.
Wel heeft de vereering van deze
plant later een ander karakter aange
nomen, maar nog steeds wordt ze be
schouwd als het zinnebeeld voor rein
heid, kuischheid en maagdelijk schoon.
Met juistheid is het niet te bepalen,
wanneer de cultuur dezer plant in Eu
ropa is begonnen, maar zeker is het,
dat ze in de achtste eeuw in ons we
relddeel gekweekt werd. Later schijnt
ze weer voor een tijd verdwenen te
zijn, wat bij cultuurplanten dikwijls
voorkomt of dat men haar alleen bin
nen de kloostermuren kon zien. Het
waren toch de monniken, die zich in
Europa allereerst met het kweeken
van planten bezig hielden, 't zij voor
voedsel, geneeskundig gebruik of voor
't genot, dat ze schonken.
Van de bekende witte Lelie weet men
dat zij in het midden der 16e eeuw is
ingevoerd in Duitsehland en vandaar
spoedig verspreid werd. Dat deze Lelie
de eeuwen door gehandhaafd werd,
heeft ze in hoofdzaak te danken aan
haar vele goede eigenschappen, als ge
hardheid tegen ons klimaat, het voort
brengen van mooie bloemen, terwijl
bloemen en bladeren als zeer genees
krachtig werden beschouwd.
Op Kamschatka moeten de hollen
van sommige Leliesoorten het hoofd-
voedsel der eilanders uitmaken; ge
kookt of in de asch gebraden, moeten
ze niet onaangenaam smaken.
Behalve de witte Lelie, die de ge
schiedenis-Lelie hij uitnemendheid is,
is er nog de populaire oranje-Lelie,
om van een zeer hoogen ouderdom te
gewagen. Dat is de Lelie, die in Gro
ningen, Drenthe en Overijsel meer dan
eenmaal verwilderd is aangetroffen.
Men weet het reeds, dat de Lelies be
lmoren tot de bolgewassen en hoewel
daaronder veel stengellooze planten
voorkomen, ontwikkelt zich bij deze
plant een stengel van soms 3 meter
hoogte. Hij groeit statig en kaarsrecht
op, blijft onvertakt, doch verdeelt zich
aan den top veelal in zijdelingsche
bloemstelen.
Behoudens een enkele uitzondering
komen de bladeren in vorm zeer goed
overeen; ze zijn eenige malen langer
dan breed, loopen in een spitse punt
uit en zijn veelal ongesteld. Ze staan
in de meeste gevallen verspreid aan
den stengel, soms, zooals bij de Krul-
Lelie, vormen ze- kransen, -die dan zeer
sierlijk staan. En hoe de hloem zelve
is samengesteld Zeer eenvoudig,
plukt men ze uit elkaar, dan zal men
zien, dat alle kransen van bloenuleelen
drietallig zijp, 'keljk, kroon, 2X3
meeldraden en een stamper, die uil 3
vruchthladeren is opgebouwd. Het
vruchtbeginsel is bovenstandig, wat
wil zeggen, dat de bloenuleelen onder
dit belangrijke lichaam zijn ingeplant.
Wanneer het vruchtbeginsel zich tot
vrucht ontwikkelt, wat in den regel 't
geval is, dan groeit ze uit tot een drie-
hokkige doosvrucht, die hij het rijp
worden hok-verbrekend open springt.
In elk hokje zijn keurig een aantal
vliezige zaden opgestapeld. Ze worden
er uitgeslingerd en kunnen aan nieu
we planten het aanzijn geven.
Nog een koekoeksei.
In deze dagen, nu de koekoek zich
zoo luid laat hooren en zijn onheil-
brengende eieren in de nesten van an
dere vogels deponeert, is het niet on
gepast, van een ander „koekoeksei" te
gewagen, dat niet door een vogel, maar
door een insect wordt gelegd. In zan
dige streken, bij ons vooral in de dui
nen, leeft een groote roofwesp, Bein-
bex rostrata. Met haar krachtige voor-
pooten, waaraan zich tal van stijve
borstels bevinden, graaft zij in hej
zand een langzaam dalende gang met
een verwijding aan het einde. Is dit
werk afgeloopen, dan komt ze naar
buiten, sluit de opening met zand,
vliegt er wat rondom heen, als om zich
goed te orienteeren en verdwijnt. Na
korter of langer tijd keert ze terug, be
laden met een vlieg. Nadat ze vrij spoe
dig den gesloten ingang van haar hol
heeft gevonden, wordt deze openge
maakt. De wesp kruipt de gang in,
brengt de vlieg, die zij door een angel
steek heeft bedwelmd in de eindkamer
en legt er een ei op. Dan verlaat ze den
gang weer, sluit die even zorgvuldig
als de eerste maal, maar keert na
eenigen tijd weer met buit terug. Dit
spelletje wordt verscheidene malen
herhaald. Uit het ei der wesp komt
weldra een larve te voorschijn, die zich
aan de rondom liggende vliegen te goed
doet. Na ongeveer 14 dagen is ze vol
wassen, waarna ze in een pop veran
dert. Dan gaat moeder Bembex een
nieuwe gang voor een tweede larve
graven.
Zoo kalm en rustig, als hier beschre
ven is, gaat het echter in dit wespen
leven lang niet altijd. Er zit een vijand
op de loer, eveneens een roofwesp, de
fraaie, vuurroode goudwerp uit de fa
milie der Chrysiden. Zulk een Chrysis
maakt den ingang van de Bembexwo-
ning niet open, omdat zij de plaats
daarvan wel niet kent. Maar als de
Bembex met buit naar binnen is ge
gaan, maakt de goudwesp van dit on
bewaakt oogenblik gebruik om ook in
de gang te sluipen en naast de Bem-
bex-larve haar „koekoeksei" te leggen,
waaruit spoedig een larve geboren
wordt. Deze groeit sneller dan de recht
matige bewoonster. En nu ontbrandt
daar onder het zand een bittere strijd,
waarin gewoonlijk de goudwesp-larve
de overwinning behaalt. De overwon
nen Bembex-larven met haar voorraad
worden nu door den parasiet smakelijk
verorberd. Dit is dus een nog gruwza
mer geschiedenis .dan die van den
koekoek.
Stop die pijn.
OPEN PLEKKEN
KLOOSTERBALSEM
RECHTSZAKEN.
Vanwege z'n onschuld?
De dijk aan 't kanaal van Drongelen
moet er maar aan gelooven! De zand-
stroopers slepen er den grond van weg
en de voortdurende afgraving maakt
noodig dat er op de stroopers wordt
gelet.
Er liep een oude sukkelaar tusschen
door die er met dat al in vloog.
D. v. d. P. uit Vuglit, koopman, en
al oud, woont met z'n oude vrouw al
leen. Zij veegt den vloer en hij haalt
het witte zand aan om den vloer met
grillige tierelantijntjes te versieren,
op de manier als in den Bosschen Go-
thischen Raadhuiskelder tijdens den
koffiemaaltijd der „luistervinken".
Weer was 't manneke naar 't Dron-
gelsch kanaal gereden om zand en had
juist de eerste spade op z'n kruiwagen
toen hij bekeurd werd.
Vlug gaf hij de schop zand aan 't
kanaal terug, maar daarmede was 't
nog iriei uil.
En hij verscheen voor den kanton
rechter.
Nog nooit hier geweestEn nou
voor m'n onschuld! bromde de oude.
Nooit hier geweest?
Z'n strafregister werd opgeslagen en
daar stond ie al van af1886 tot
1922!
O, ja, toen dronk ik nog borrels.
Maar nu m'n leven niet meer! zei de
verdachte, verlegen, dat Vrouwe Justi-
liae zoo goed van onthouden is!
Wegens zandstrooperij werd hij
veroordeeld tot 5,boete.
En dat wegens m'n onschuld? 'k Zal
't in de krant laten vermelden, mokte
het manneke en schuifelde heen.
DE ZWARE MISHANDELING TE
RAAMSDONKSVEER.
Men meldt uit Breda aan de Prov.
Courant
Terecht stonden voor de Bredasche
Rechtbank J. C. O. en A. C. O., vader
zoon, beiden arbeiders te Raamsdonks-
veer, terzake dat zij op 16 April E. van
Schijndel, de eerste met een riek, de
tweede met een spade, hebben gesto
ken en geslagen en hem zoo zwaar
lichamelijk letsel toebrachten. Van S.
bleef op de plaats dood.
Getuige Dr. Hults uit Leeden had op
19 April de lijkschouwing verricht
met dr. Houben uit Teteringcn. Getui
ge constateerde verwondingen aan
hoofd en borst. Door den slag met de
spad ewas de schedel gebarsten en de
hersenen gewond en met den riek was
een steek toegebracht. Een tand was
door de linker oogkas doorgedrongen
tot in de onderste hersenhelft. Deze
verwondingen konden wel aangemerkt
worden als zwaar lichamelijk letsel en
afzonderlijk den dood tengevolge heb
bend, ook al door infectie aan het her
senvlies, doch konden geen oorzaak zijn
van den plotselingen dood, tenzij hier
een geval van shock dood aanwezig
was, doch dit leek onaannemelijk. Een
verklaring van den plotselingen dood
vond getuige meer in het indrukkèn
van het borstbeen en de bloedingen
aan de binnenzijde van den borstwand,
tengevolge van de inwerking van een
ruw geweld. De verslagene hanteerde
een zwaar ijzeren dekgebint een
zware ijzeren balk van circa drie meter
welke dwars over het ruim ligt*— en
is daar tengevolge van de slagen mee
gevallen. De kleeren op de borst waren
niet beschadigd of bevuild, terwijl aan
beide werktuigen modder en zand
kleefde evenals aan de wonden aan
De Roemeensche zaakgelastigde in
Den Haag, de heer Romanesco heeft
een uitgebreid telegram van den mi-
nister van buitenlandsche zaken in
Roemenië Titulescoe ontvangen om- j
trent de laatste oogenblikken van den
Koning.
doorgeloopen plekken, smetten, de hin
derlijke ongemakken bij warm weer,
kan men voorkomen door de open
plekken onmiddellijk met Akker's
Kloosterbalsem in te wrijven, wanneer
hevig transpireeren of roodzien op
de mogelijkheid van het optreden
BKltfDi* der aandoening duiden.
