Voorstel Van der Waerden om den
gasprijs met 2 cent te verlagen.
Het havenvraagstuk.
No. 35.
ZATERDAG ?8 APRIL 1928
51 e Jaargang
VIERDE BLAD.
als wij rekening houden met de wins- j prijs nog eens met 1 cent kunnen
Koningin-Moeder.
Zoo is ons Haar naam het liefst
Koningin—Moeder.
Het herinnert ons direct aan den
tijd, toen Zij als jonge wedutoe te
waken had over haar eenig kind.
Aan den tijd, toen Zij dit kind
de hope des vaderlands omgaf met
de teederste zorgen, om Haar op te
voeden voor de groote taak die Haar
wachtte, n.l. Koningin te worden van
Nederland.
Aan den tijd, dat Zij Haar sterkte
tot een godsdienstige, ernstige, harte
lijke en wijze Landsvrouwe.
Het Nederlandsche volk in al zijne
geledingen is die Moeder dankbaar
voor hetgeen Zij daardoor heeft gedaan
voor Land en Volk.
Daarom op de eerste plaats, maar
niet minder om de vele goede hoe
danigheden van hoofd en hart, om
de hartelijke deelneming en meeleven
in alles wat ons land haar nieuwe
vaderland in gelukkige en droeve
tijden beschoren was, zijn wij Haar
dankbaar. Haar de beschermster van
kunsten en wetenschappen, Haar die
hulp verleende bij nationale rampen,
Haar die voorging bij de bestrijding
van volksziekten, Haar die in alles
een was met het Nederlandsche volk,
dat Zij in al die jaren heeft leeren
liefhebben.
Is het wonder dat gelegenheden
werden aangegrepen om die liefde,
die dankbaarheid aan Koningin Emma,
Koningin Regentes, Koningin-Moeder
te toonen?
Thans in haren gezegenden ouder
dom doet zich een bijzondere gelegen
heid voor, als het straks 50 jaar ge
leden zal zijn. dat Zij aan den arm
van wijlen Koning Willem III den
Nederlandschen bodem betrad.
Wat is er in 50 jaren gebeurd, wat
heeft Zij in die halve eeuw voor ons
vaderland gedaan.
Het Nederlandsche volk weet dat en
waardeert dat.
Spontaan zullen de Nederlandsche
vrouwen, alle Nederlandsche vrouwen
haar huldigen.
Een bewijs van liefde, hulde en
dankbaarheid moet opnieuw gegeven
worden.
Er zal gehuldigd worden, door
ieders bijdrage, al is zij nog zoo
luttel, maar speciaal door de hand-
teekening van elke Nederlandsche
Vrouw.
Gelukkig komt in elke gemeente
een comité, ook hier in plaatsen streek.
Nadere bijzonderheden kent men
reeds uit ons blad Hier wijzen wij
alleen op 't groote feit, op de groote
verdiensten dezer groote en wijze
koninklijke Moeder.
De hulde moet daarom spontaan
en algemeen zijn.
Niet 't minst uit de Langstraat.
Iedere vrouw zette haar hand-
teekening 1
Iedereen geve zijn bijdrage, 't zij
groot, 't zij klein
Gisteravond 7 uur kwam de raad
dezer gemeente ten raadhuize bijeen.
VoorzitterEdelachtb. heer Moonen,
Burgemeester.
Secretaris: M. A. J van Liempt.
Afwezig met kennisgeving de leden
H. Donkers en J Loeff.
Bij de opening der vergadering trekt
de Voorziiter als stemmingsnummer 6,
aanwijzende, dat de omvraag begint
bij den heer A. van Schijndel.
De notulen der vorige vergadering
werden onveranderd vastgesteld.
Aan de orde
1. Ingekomen stukken;
a. goedgekeurde raadsbesluiten tot
verhuring van woningen aan R. van
Mil, I. van Haren en C. J. Snijders;
b. idem tot verkoop van bouw
terrein aan J. G. Trompen en het
Kerkbestuur van de R.K. Parochie
van den H. Antonius
c. goedgekeurde raadsbesluiten tot
wijziging van de reglementen van de
Burgerlijke Armbesturen
d. verslagen over 1927:
1. van den toestand der gemeente,
2. van de Gas-, Electriciteits- en
Waterleidingbedrijven.
3. van de Commissie tot wering
van schoolverzuim,
4. van hetgeen is verricht in het
belang van de verbetering der volks
huisvesting,
Met betrekking tot het verslag van
de Gas-, Electriciteits- en Waterlei
dingbedrijven zegt het lid v. d. Waerden
't volgende
Het verslag van de gemeentebedrij
ven, geeft mij aanleiding enkele dingen
in het midden te brengen.
De winsten uit de bedrijven zijn
inderdaad niet onbelangrijk, maar de
tarieven zoowel voor electriciteit als
voor gas en water zijn dan ook zeer
hoog.
Dit geldt vooral voor het gas, waarop
dan ook verreweg de grootste winst
gemaakt wordt.
De winst op het gas was in de be
grooting 1927 geschat op f4198 44 en
bedraagt inderdaad blijkens het ver
slag, dat ons bezighoudt f 14812,89'/2
dus plm. f 10600.meer dan geraamd
was, of ruim 3 maal het geraamde
bedrag.
Verkocht is totaal 803 218 M3 gas.
Van het gewone gas zijn 103 708 M3
verwarmingsgas verkocht voor f0,05
per M3 dus voor f 51 85.40,
699510 M3 voor verlichtings- en
kookdoel inden brachten dus op
f88194 16 - f51 85,40 f 83008 76.
1 M3 kostte dus gemiddel plm. 12 ct.
De winst f 148l2,891/2 wordt behaald
op een gasleverantie van f83008,76
en zou dus het gas geleverd kunnen
worden 2 cent minder.
B. en W. hebben m. i. wel heel erg
voorzichtig het gas met 1 ct. verlaagd,
ten uit vorige jaren, die er ook nog
zijn en met de te verwachten winsten
in 1928 en in de toekomst in de
modern ingerichte nieuwe fabriek.
De winst op het gas drukt oneven
redig zwaar op de mingegoeden en
heeft dus alle nadeelen van een indi
recte belasting.
Ik zoudusgaarnezien.dat B. en W.
aan den Raad konden voorstellen, den
gasprijs niet met 1 cent, maar met 2
cent te verlagen.
Het zal ons aangenaam aandoen dat
de bedrijven blijkbaar winsten afwer
pen, waardoor de hooge tarieven ver
laagd kunnen worden, maar wij moe
ten dan ook verlangen, dat de in
komsten uit de bedrijven voor die
bedrijven gebruikt of gereserveerd
worden. Is de reserve groot genoeg,
dan dient m. i. het verdere overschot
gebruikt te worden voor verlaging der
tarieven en mag voor geen ander
doel gebruikt worden.
De winst uit de bedrijven in de
gewone begrooting te brengen, lijkt
mij niet juist, al weet ik, dat de meeste
gemeenten deze winsten als sluitpost
beschouwen.
Zoolang het gas in onze gemeente
niet geleverd kan worden voor 7 en
6 cent, zooals ln Tilburg, of voor 8
en 7 cent, zooals in Eindhoven noem
ik het zoo duur, dat men m.i. een
overschot op de bedrijfsrekening geen
winst mag noemen.
De afnemers betalen dus te veel en
dat moet m.i. door prijsverlaging ge
restitueerd worden, hetgeen beteekent
een verlaging van 2 cent.
He: is m.i. gewenscht, dat de Raad
2ich over mijn opvatting uitspreekt, of
anders waarom de winsten voor andere
doeleinden gebruikt worden, omdat
daarom de gemeentehuishouding ge
deeltelijk bekostigd wordt door een
soort indirecte belasting, welke on
evenredig drukt op hen die de minste
draagkracht hebben.
Weth. Smolders geeft daarop de
volgende toelichting.
De winst over 1927 behaald kan
zuiver bestempeld worden als een
toevalligheid. De eerste factor de
productiekosten is f 10388.— lager dan
bij de begrooting geraamd en dit is
vooral te danken aan 't feit dat we
geen uitgaven hebben gedaan voor
onderhoudskosten, zulks met 't oog
op den nieuwbouw. Verder is de cokes
op 't prijsniveau gehandhaafd en
hebben de bijproducten f 3000.meer
opgebracht dan geraamd. Ook zijnde
distributiekosten f900.— lager dan
aanvankelijk begroot. Dit zijn de voor
naamste factoren die tot de hooge
winst hebben bijgedragen. Dan moet
ik U nog opmerken dat de winst boven
het geraamde bedrag gereserveerd
wordt voor 't bedrijf. Dat is zoo bij
verordening vastgesteld. O.i. moeten
we voorzichtig handelen. Theoretisch
opent ook het nieuwe bedrijf wel goede
vooruitzichten, maar we zouden eerst
eens de practische resultaten willen
afwachten.
v. d. Waerden. De mededeeling
van den Wethouder dat de winst ge
reserveerd wordt voor 't bedrijf doet
me genoegen. U zeide dat deze hooge
winst door toevallige omstandigheden
is ontstaan, maar B. en W. nemen
toch aan, zoo blijkt 't immers uit de
begrooting, dat ook dit jaar weer een
gunstige winst zal opleveren. In ver
band hiermede zou ik dan ook willen
verzoeken om den gasprijs met 2 ct.
te verlagen. Al zouden we dit jaar
maar de helft van de geraamde winst
ontvangen, f 13,334, dan nog kunnen
we den gasprijs met 2 cent verlagen
zonder eenig gevaar voor een deficit
te duchten.j Wordt er werkelijk f 13.000
winst gemaakt, dan zou men den gas-
verlagen en dan bleef er nog vol
doende over. We weten niet hoe of
't met het nieuwe bedrijf zal gaan.
maar er zijn alle redenen om aan te
nemen dat het wel goed gaat. Dat
punt zie ik werkelijk niet somber in.
Voorzitter. Een incidenteele wijzi
ging van den gasprijs slaat onze be
grooting geheel uit 't evenwicht. De
eindjes zijn nu aan elkander geknoopt.
Als we over verlaging van gasprijzen
willen praten, dan moeten we dat bij
de begrooting doen.
Aangezien geen der leden het voor
stel van den heer v. d. Waerden, steunt
kan het niet in omvraag worden ge
bracht.
De Voorzitter brengt dan aan de
orde een verzoek van belanghebben
den om nog dit jaar de haven uit te
baggeren.
Voorzitter, ln
Oostenwind en
haven, evenals
land, voor de
belemmeringen
de periode van veel
droogte heeft onze
overal elders in ons
scheepvaart ernstige
ondervonden. Daar
kwam bij dat een schipper met z'n schip
vast kwam te zitten in de vaargeul
waardoor geen andere schepen konden
passeeren. Ik heb er inet een schipper
over gesproken die me zeide, dat de
Waalwijksche Haven niet slechter is
dan de andere havens.
Nu is 't volgend jaar de tijd weer
daar om te baggeren. Elk jaar iser een
bedrag voor uitgetrokken, zoodat we
nu f 3600 hebben. Maar het geheele
baggerwerk beloopt ongeveer f 6000.
Als we nu zouden besluiten nog dit
jaar de Haven te doen uitbaggeren,
dan kwamen we f 2400 te kort. Weth.
Eibers heeft den waterstand in de Ha
ven nog al eens nagegaan, er is nu
bijna geen verandering van peil. We
stellen U dan ook voor, om eerst vol
gend jaar over te gaan tot het uitdie
pen van de Haven.
Van Driel. 't Bedrag dat daarvoor
is vastgesteld, is zeker niet gering.
Het komt mij voor dat het op den
weg van B. en W. ligt te overwegen
of uitgraving van de Haven niet voor
komen kan worden. M.i. is er toch
wel kans op. De meeste soortgelijke
havens als Waalwijk gaan aan 't zelfde
euvel mank. De grootste aanslib komt
van binnen. Om dit te voorkomen zou
men m.i. een spuikom kunnen maken,
't Vuil uit de riolen kan dan bezinken
in de spuikom.
Voorzitter. Denkt U dat 't slib uit
de riolen komt?
Van Driel. ja.
Voorzitter. Dat geloof ik echter niet.
v. Driel. 't Komt mij voor, dat de
aanslib uit de riolen afkomstig is.
Voorzitter. En 't is bijna enkel klei
en dat kan toch niet uit de riolen
komen.
v. Driel. Vooraan is 't de grootste
vuiligheid en dat bewijst, dat 't van
binnen komt.
Eibers. De schippers hebben enkel
last van 't slib midden in de vaargeul.
De vaargeul wordt zoo elk jaar
smaller. Wanneer we 't nu nog een
jaartje kunnen uitzingen en volgens
deskundigen kan dat, dan behoeven
we de begrooting niet te wijzigen en
hebben volgend jaar 't vereischte ka
pitaal bijelkaar. Ter elfde ure kan
toch niet voor uitgraving gezorgd
worden.
v. Driel. Wanneer we nagaan, dat
men in 1925 na uitbaggering in de
haven kon varen bij een waterstand
voor 1.50 M., dan kunnen we nagaan
hoe ongekend groot de aanslib in
enkele jaren is geworden. Als we
daarvoor elk jaar een ruim bedrag
moeten uittrekken, dan vraag ik me
af, kunnen we dat niet voorkomen
door 't werk in eens flink aan te pak
ken en afdoende te verbeteren, 't Zal
De Echo van het Zuiden.
REMEENTERM9.
