DE ECHO UAH HEI «EN. Gouden Jubileum No. 35. Zaterdag 28 April '28 51e Jrg. 9 TWEEDE BLAD. Firma O. A. UüiNhtKS 1878 1 Mei 1928 Wederom geeft een Gouden zaken- jubilé in onze plaats ons een zeer welkome gelegenheid, in ons blad een waaraeercud woord te wijden aan een onderneming die er zooveel toe heeft bijgedragen, dat de repuiaue van het WaaiwijKsche labiikaai in de schoenenbranche, zoowel in binnen- als buitenland steeds op de hoogste piaats bleef gehandhaald. Terecht mogen wij dit jubileum een bekroning noemen van een onver moeid streven tot vervolmaking van het product, van het zien steeds aan passen aan de laatste eischen des tijds. Want zoowel de suchter als zijn opvolger hebben alle vooroor- deelen en malaise-tijden ten spijt steeds gebruik gemaakt van de nieuw ste tecnnische hulpmiddelen var. de beste kwaliteiten grondstoffen en materialen en zich toegeiusi met alle noodige kennis, om door al die jaren heen te brengen een fabrikaat dat in uitvoering en kwaliteit de concurrentie met elk ander binnen- en buiten landsch scnoenwerk zou kunnen doorslaan. Is er voor den geachten firmant, zijn familie en niet minder voor zijn talrijk personeel dus alle reden tot een waardige feestelijke herdenking van dit telt, ook ver buiten dezen kring van direct belanghebbenden, zoowel in onze plaats als in de ge- heele schoen- en lederbranche zal dn heugelijk jubilé belangstelling wekken, zal men eeren de nagedachtenis van den alom bekenden stichter, zal men uiting willen geven van zijn hoog achting en waardeering voor den huidigen firmant. Dan zullen hun verdiensten voor de omwikkeling der schoenindustrie in het algemeen en voor onze plaats in het bijzonder in een helder dag licht worden gesteld en hartelijke woorden van gelukwensch en hulde worden gesproken. In die aigemecne hulde mag voor zeker ons blad, dat zich het blad van dit schoenen-centrum mag noemen, niet achterblijven en gaarne willen wij een en ander memoreeren van de ontwikkeling van deze gerenommeerde schoenfabriek en de verdiensten van den firmant en zijn hooggeachte familie. Een stukje geschiedenis. Wanneer wij hier in het kort de geleidelijke ontwikkeling dezer zaak schetsen, dan zal dit tevens het beeld weergeven van de ontwikkeling van de schoen nijverheid in geheel onze plaats en streek. De oorsprong en de eerste levens jaren van het thans jubileerende bedrijf verplaatsen ons in den tijd toen de schoennijverheid nog uit sluitend uit handwerk bedrijven be stond en er met uitzondering van de toen nog zeer primitieve stikmachines, nog geen sprake van machinale schoenmakerijen was. Evenmin was er sprake van 8-urigen arbeidsdag en moesten de schoen makers 12 uur en vaak langer per dag arbeiden tegen een vrij sober loon. Maar wel heerschte er onder die schoenmakers een opgewekte geest; uit iedere werkplaais klonk vroolijk gezang en gelach. Het was in den tijd dat een patroon, diens vrouw en kinderen, evengoed als de 'knechts om het hardst meezwoegden en er onderling een verstandhouding bestond alsof allen tot een gezin behoorden. Toen het maakloon nog in stuivers werd uitgedrukt en men nog rekende met „schreeuwers", „huur penning", „sloof", enz., toen week loonen van f6.— a f 7.— buiten kansjes waren. Maar laten wij ons tot de thans jubileerende zaak zelve bepalen. In 1875 kwam de heer Otto Donkers uit Megen geboortig, in dienst bij de Wed. Fr. de Vries, die een schoen makerij had aan het Hoogeind in het pand thans genummerd 34 en bewoond door den heer J. v. d. Meijdenberg van Mierlo. Reeds eerder was Otto Donkers in deze schoenmakerij werkzaam geweest en had er zijn vak grondig geleerd. Toen dan ook zijn vroegere baas Fr. de Vries kwam t<* overlijden achtte men hem de geschikste persoon om de leiding dezer zaak op zich te nemen. Drie jaar later in 1878. besloot de heer Otto Donkers, die intusschen met deze zaak goed op de hoogte was ge komen, het aanbod der wed. de Vries tot overname van de zaak, te aanvaar den. Het ging tot dusverre echter met deze schoenmakerij niet al te best, doch onder leiding van Donkers kwam ze er weer geheel bovenop. Hij werkte toen met een 7-tal knechts Hij huwde even later met Adriana Pullens die, van huis uit ook in de schoenmakerij groot gebracht, hem daadwerkelijk crachtig ter zijde stond. De zaak marcheerde zoo goed dat na een paar aar reeds naar een grooter pand moest worden uitgezien. Aan het Laageind werd een nieuw huis ge bouwd, n 1. dat thans bewoond wordt door den heer B. van Helvoirt No. 119, doch ook hier zou spoedig, door het steeds grooter worden van den om zet, de ruimte te klein blijken en zoo werd in 1886 het thans nog door de tamilie Donkers bewoonde heerenhuis met anntx ruime werkplaatsen gesticht. Onnooüig te zeggen dat deze ge stadige groei slechts kon verkregen worden door het onvermoeid streven van den stichter om steeds het beste product op de markt te brengen en nimmer tot het verbruiken van min derwaardige grondstoffen en materialen zijn toevlucht te nemen, hoezeer slechte tijden en lage prijzen daartoe ook aanleiding mochten geven. Zijn schoeisel droeg in snit, model en kwaliteit steeds een bijzonder cachet en had in kooperskringen een beste reputatie. Hij stelde dan ook zeer hooge eischen aan het door de knechts af werd, doch vooral in uniformiteit van afwerking, daar alle werkzaamheden steeds door denzelfden knecht gedaan werden, wat men vroeger, toen ieder arbeider de paren geheel gereed maakte, nooit kon bereiken. Het bleef echter nog altijd geheel handwerk, doch niet zoodra was er sprake van machinale inrichting der schoenfa brieken of ook Harry Donkers behoorde tot de vooruitstrevenden die. ten spijt van de profetiën der conservatieve handschoenmakerijen, dai het machinaal werk nimmer het handwerk zou kunnen evenaren of vervangen, inzagen dat alleen door machinale inrichting de concurrentie van het buitenlandsch fabrikaat afdoende kon worden be streden. In 1909 werd de nieuwe machinale schoenfabriek in gebruik genomen. Het personeeltal werd flink uitgebreid en ook nu weer was het Donkers grootste zorg om ook het machinale product de vergelijking met het hand werk en het buitenlandsch fabrikaat glansrijk te doen doorstaan. Ja het scheen nu nog meer in aanzien te lijk fnuikend voor dit zoo bloeiende bedrijf dat eensklaps zijn voornaamste afzetgebied,het buitenland verloor. Doen spoedig wist de heer Donkers in eigen land dit verlies ruimschoots in te naien. De jaren van hoog-conjunctuur die daarop gevolgd zijn en die vele schoen fabrikanten lot te groote sprongen forceerden, hebben deze firma geen moment van het voor haar atgebakend pad gevoerd, evenmin als de daarop gevolgde inzinking aan een rustige, gestadige ontwikkeling heeft in den weg g staan. Geleidelijk werd de fabriek vergroot, het personeel uitgebreid, de machinale inrichiing met de nieuwste vindingen toegerust en al moge momenteel de fabriek dan niet in omvang en pro ductie vooraan siaan, het doel dat de oprichter en de huidige fiimant zich voorstelden, nl. om hei fabrikaat aan den spits te stellen mag voorzeker bereikt geacht worden. Men denke maar eens aan zijne expositie op de laats e vakienioonsteliing ie Waalwijk. Op dat schitterend resultaat mag ae heer Hany Donkers bij dit heugelijk jubileum met voldoening en rechtma- tigen trotsch neerzien en zijn beide zoons Oito en Adnën, die reeds een werkzaam aandeel ln het bedrijt heb ben mogen zich hem ten voorbeeld stellen, willen zij de reputatie van het Donkers schoeisel ook in de toekomst ongerept bewaren. De productie bedraagt momenteel meer dan 1U00 paar per week, terwijl het personeel ruim 100 man sterk is. Hoe de verhouding tusschen patroon en werknemer in dit bedrijf is wordt het best geschetst door het algemeen bekend feit dat, wie eenmaal bij Don kers werkt, daar gewoonlijk ook blijft. Velen hebben reeds hun zilveren dienst- jubileum gevierd, terwijl de meeste anderen reeds een groot aantal jaren in dienst zijn. Ook de wijze waarop het personeel zal uiting geven van zijn hoogachting en hulde aan den patroon bij deze te leveren werk, dat niet gemakkelijk zijn algeheele goedkeuring kon weg dragen. En dan nog was hij karig om „'n pluimpje" te geven. Typeerend is wel zijn gezegde: „Als ik niks zeg, dan moet ge maar denken dat het goed is". Zijn schoenen werden op tentoon stellingen tal van malen bekroond en overal zeer hoog geroemd. Ook in het maatschappelijk leven van toenmalig Baardwijk nam de heer Otto Donkers een vooraanstaande plaats in. Geen gezelschap of gelegen- heidscomité of hij stond er in vooraan. Ook was hij een tijdlang lid van den gemeenteraad en bekleedde verschil lende functies Ten tijde dat de groote omwenteling in de schoennijverheid nabij of ge deeltelijk reeds gaande was, werd de heer Otto Donkers op 54-jarigen leeftijd, in 1905, uit het leven, uit zijn zaak en zijn gezin weggerukt. Intusschen was zijn zoon Harry reeds tot 'n krachtige steun in zijn bedrijf opgegroeid. Naar het voorbeeld van zijn vader was ook de vervolmaking van het product zijn ideaal en met jeugdige energie heeft hij de zaak door zijn vader gevestigd en op hechte grond slagen geplaatst aangepakt en het is vooral onder zijn leiding geweest dat de zaak zoo'n groote vlucht heeft genomen, niet alleen in uitbreiding van personeel, fabriek en productie, maar vooral in de perfectioneering van het reeds zoo hoog geroemde „Donkers"-schoeisel. Met een personeel van circa 35 man begon hij eerst den zg. verdeelden hand arbeid in te voeren. De knechts werkten toen in plaats van thuis op den winkel en aan ieder werd slechts een bepaald onderdeel van de ver vaardiging van het schoeisel toege wezen. Daardoor won de productie niet alleen in kwantiteit, doordat ieder arbeider in zijn onderdeel zeer bedreven stijgen, want spoedig zien we de fabriek een groote vlucht nemen. Niet tevreden met een afzetgebied in eigen land, gaat de vooruitstrevende firmant zijn fabrikaat ook op de wereldmarkt werpen en korten tijd later vindt het grootste deel der productie voortaan gretig afnemers in geheel Europa, is dit laatste reeds een sprekend bewijs van de voortreffelijkheid van het Donkers-schoeisel, ook opandergebied werd dit herhaaldelijk bewezen. Op geen tentoonstelling ontbrak het Donkers schoeisel en steeds vielen het de hoogste onderscheidingen ten deel. Vermelden wij nog dat ook de heer feestelijke gelegenheid zal voldoende bewijzen hoezeer allen met de zaak en den patroon meeleven. Wij meldden het reeds hoe zij vele maanden lang zich onder leiding van het actieve feestcomité hebben voor bereid om dezen feestdag tot een on- vergetelijken te maken. Wat zooalhet resultaat van deze lange voorbereiding is, wordt in het hieronder volgend feestprogram in het kort aangegeven. Behalve uit het personeel zullen nog uit vele andere kringen de huldebe tuigingen bij deze gelegenheid niet ontbreken. Daarvoor staat de firma in de schoenenwereld te hoog aange- oogenblik worden bekleed demon streert au laatste oveiüuiüciijk. De heer Donkers vioegei wethouder der oude gemeente Baaiawijk is thans lid van den gemeenteraad, regent van het oude Mannenhuis, voorzitter der woningbouw vei etniging „Baardwijk", lid van de commissie van bijstand voor de gas elccincueit- en water- leidtngbeditjven, lid van de schattings- commissie voor de Rijksinkomstei.be- lasung, lid van hel plaatselijk school bestuur der Hoogere Handelsschool, beschermheer der Liederiatel „Tot Bloei der Toonkunst" en der Harmonie „St. Jan". Van den onlangs geliqui- deerden Nederl. Bond v. Schoei.tabr. was hij jarenlang hoofdbestuurslid en ook thans in het nieuwe verband is hij lid van 't besiuur der Federatie van Schoenfabrikanten en van 't bestuur der Vereeniglng van Waalwijksche Schoenfabrikanten. Heeft de heer Donkers in al deze functies groote verdiensten voor het algemeen gehad, niet minder zijne echtgenoole. Wie weet niet welk een groote steun en stuwkracht Mevr. Donkers is in den R.K. Vrouwenbond, de kookschool, Misslenaaikring en in alle mogtlijke ondernemingen of acties waarin den steun der dames onont beerlijk is. Men denke slechis aan haar energieke leiding van de schitterend geslaagde Mlssie-tentoonstelln.gwaar van zij de ziel was. Bij elke gelegenheid wordt een be roep gedaan op hare medewerking en nooit tevergeefs. Moge dan de op handen zijnde jubileumviering een grootsche getuige nis worden van de algemeene waar deering die men koestert voor de verdiensten die de jubileerende zaak en de familie Donkers voor zoovelen heeft gehad. Het zij ons vergund reedsbij voorbaat onze hartelijke gelukwenschen aan te bieden bij dit gouden zaken-jubileum en onze beste wenschen te uiten voor den groei en bloei van dit prachtbedrijf in de toekomst, voor den jubilaris zijne medewerkers en zijne geachte familie persoonlijk. Wij hopen en daar zijn wij zeker van in ons verslag der feestelijkheden ie kunnen getuigen van eene waardige nuldiging en grootsche feestviering De huldiging door 't personeel is bepaald op Zaterdag 5 Mei a s. Hier volgt het programma ter feest viering Dinsdag 1 Mei wordt de H. Mis van 8 uur opgedragen tot deze intentie. Van 127a—2'/2 uur receptie ten huize van den heer Donkers. Verder wordt gedurende den dag net feest in familiekring gevierd, 's Avonds 7 uur komt de harmonie St. Jan" haar beschermheer een sere- nade brengen en om 8 uur de lieder- tafel „Tot Bloei der Toonkunst". Johan Donkers, broeder van den hul digen firmant, die in 1918 uit de zaak trad, gedurende vele jaren ook een groote stuwkracht voor de zaak is geweest. De oorlogsjaren werkten aanvanke- schreven, daarvoor neemt de firmant en zijn geachte familie een te vooraan staande plaats in, ook in het maat- schappelijk leven. De volgende opsomming van functies die door den heer H. Donkers op het Zaterdag 5 Mei is de dag voor het personeel. 's Morgens 9 uur H. Mis. Te 107* uur bijeenkomst van het personeel in het Patronaaisgebouw, dat tot feestzaal zal worden ir-gericht. Alsdan zal door den voorzitier van het feestcomité, den heer Adr. van Vlierlo Sr. het huldeblijk van het personeel worden aangeboden. Dit huldeblijk zal bestaan uit een bronzen plaquette voorstellende den stichter en den huidigen firmant, gevat in een fraaie marmeren omlijsting, vervaar digd door den hekend n Waalwijk- schen kunstenaar Theo van Delft. Tevens zal een vergroote reproductie van de groep foto van het personeel, die men hierbij in ons blad ziet afge beeld, aan den patroon worden aan geboden. Met eenige zangnummers zal deze plechtigheid worden opgeluisterd 's Middags 4 uur komt het personeel wederom in het Bondsgebouw bijeen, waar het door den heer Donkeis een feestmaaltijd zal worden aangeboden. Voor deze feestelijke bijeenkomst heeft het actieve feestcomité een afwis selend, veel belovend programma saamgesteld. Behalve verschillende nummers die door het voor deze gelegenheid uit het personeel opgerichte gemengd koor zullen worden uitgevoerd onder leiding van den heer L v. d. Geld, staan nog heel wat tooneelstukjes, voordrachten, gezamenlijke zangnum mers en tal van andere variaties op het program en bij voorbaat kan hier reeds een uiterst vroolijke feeststem ming voorspeld worden, die de waar dige bekroning zal zijn van de maan denlange voorbereiding, waarbij door allen, zonder uitzondering, de grootste toewijding is aan den dag gelegd. Ingezonden Mededeelingren. MIJNHARDT'S Hoofdpijn-Tabletten 60 ct. Laxeer-Tabletten 60 ct. Zenuw-Tabletten 75 ct. Staal-Tabletten 90 ct. Maag-Tabletten 75 ct. By Apoth. en Drogisten. OTTO DONKERS. HARRY DONKERS. Het huidiKe personeel der jubileerende fa. O. A. Donkers. In het midden, zittend, de heer Donkers met zijn jrezin. Het Feestcomité, bestaande uit: (zittend v.l.n.r.): A. Boom, Adr. van Mierlo Jr, Elis. Verhoeven. H. v. d. Velden (accountant, ecre-voorz.) en Adr. van Mierlo Sr. (voorzitter): (staande v.l.n.r.): L. v. d. Geld, P. Dupont en A. ran Herwünen.

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1928 | | pagina 5