Toegewijd aan Handel, Industrie en Gemeentebelangen. B Witte %OZQTï. F ëüillëTOb NUMMER 68. ZATERDAG 25 AUGUSTUS 1928. 51e JAARGANG. UITGAVE: WAALWIJKSCHE STOOMDRUKKERIJ ANTOON TIELEN. Telefoon No. 38. Teleur.-Adres: ECHO. DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER BLADEN. EERSTE BLAD. BEVOLKING EN BEVOLKINGSDICHTHEID VAN NEDERLAND. Evenals vorige jaren heeft het Cen traal Bureau voor de Statistiek een publicatie het licht doen zien betref fende bevolking en bevolkingsdicht heid van elke gemeente in Nederland, thans naar den toestand op 1 Januari 1928. Aan deze uitgave is 't volgende ont leend. Volgens de volkstelling van 1 Jan. 1830 waren in ons land op dal tijdstip woonachtig 1.278.040 mannen en 1.335.441 vrouwen, in totaal 2.613.487 inwoners, terwijl bij de laatste volks telling op 31 December 1920 het aantal inwoners bedroeg 6.805.314, n.l. 3.410.202 mannen en 3.455.052 vrou wen. Ook sedert de laatste volkstelling is de aanwas der bevolking steeds blijven aanhouden, zoodat volgens de bevol kingsregisters het Rijk op 1 Januari 1928 7.025.938 inwoners telde, n.l. 3.787.913 mannen en 3.838.025 vrou wen. De gemiddelde jaarlijksche toene ming van 1 Januari 1830.tot 1 Januari 1928 was 1.10 pCt. De grootste toeneming werd bereikt in 1923 toen ze 1.78 pCt. was. In de laatste jaren beweegt het toe nemingspercentage zich weer in dalen de richting, hetgeen naast schomme lingen in hel verschil tusschen het aantal gevestigde en vertrokken per sonen, voor een groot deel moet wor den toegeschreven aan daling van het geboortecijfer. Bedroeg het geboortecijfer in 1920 27.7 per 1000 inwoners, sedert dien is dit cijfer steeds gedaald, zoodat 't over 1927 nog slechts bedroeg 23.1. Het aantal vrouwen op 1000 mannen, dat op 1 Januari 1830 1045 bedroeg, is geleidelijk afgenomen tot 1013 op 1 Jan. 1928. Naar groepen van gemeenten be droeg op 1 Januari 1928 het aantal vrouwen op 10.000 mannen, in ge meenten met: méér dan 100.000 inwoners 10.857. 50.000 tot 100.000 inwoners 10.805. 20.000 tot 50.000 inwoners 10.130. 5.000 tot 20.000 inwoners 8.975. minder dan 5000 inwoners 9.538. Hieruit blijkt dat in de grootste ste den het overwicht der vrouwen het grootst is en dat dit geleidelijk vermin dert, naarmate de steden kleiner wor den, terwijl in de kleinste steden en op het platteland het aantal mannen groo- ter is dan het aantal vrouwen. Op 1 Januari 1928 telde ons land 1079 gemeenten, als volgt verdeeld naar het aantal inwoners: 28 gemeenten met 500 en minder inw. 141 gemeenten m. 501 tot 1000 inw. 241 gemeenten m. 1001 tot 2000 inw. 374 gemeenten m. 2001 tot 500 inw. 170 gemeenten m. 5001 tot 10000 inw. 79 gemeenten m. 10001 tot 20000 inw. 32 gemeenten m. 20001 tot 50000 inw. 8 gemeenten m. 50001 tot 100000 inw. 0 gemeenten in. meer dan 100000 inw. Op 31 December 1899 luidde deze indeeling in dezelfde volgorde als volgt: 48, 190, 310, 304, 133, 40, 10, 4 en 4. Uit deze vergelijking blijkt dat hel aantal miniatuurgemeenten aanmerke lijk is verminderd en dat een bevol- kingsconcentratie in .de steden is waar te nemen. Het aantal gemeenten, 't inwonertal, de dichtheid der bevolking per K.M.2 land, van de verschillende provinciën, op 1 Januari 1928 blijkt uit het volgen de overzicht. Provinciën. Aantal gemeenten. Bevolking op 1 Januari 1928. Dichtheid der bevolking. Aantal zielen per K.M.2 land. Noord-Brabant Gelderland Zuid-Holland Noord-Holland Zeeland Utrecht Friesland Overijsel Groningen Drenthe Limburg Verder 102 837.158 li 2 805.002 183 1.872.310 127 1.440.599 109 249.403 72 388.788 43 402.788 59 493.770 57 390.940 34 222.780 121 521.062 bevat 168.3 100.3 037.5 521.9 136.1 285.1 125 147.2 170.9 83.7 237.8 de uitgave een over zicht van de bevolking der onderschei dene gemeenten in Nederland op 1 Jan. 1928, gesplitst naar geslacht, benevens een opgave van de oppervlakte dier gemeenten in hectaren. BEURSNIEUWS. Zoolang de vacanlie duurt zoolang blijft de belangstelling voor de beurs zeer gering en toont vooral de beroeps- handel zich terughoudend. Vrij alge meen heerscht echter de opvatting dat de herfstmaanden voor de beurs niet ongunstig zullen zijn. Slechts op de locale markt bestond eenige* belangstelling, welke voor aan- deelen Calvé Delft zelfs tot een leven- digen en uitgebreiden handel aanlei ding gaf. Rubberaandeelen waren flauw. De oorzaak zal hier wel gezocht moeten worden bij de vrijwel negatieve resul taten, die met de onderhandelingen tot samenwerking tusschen de diverse rubberproducenten, bereikt werden. Onzeker is de stemming van de kunstzijde-aandeelen, waar vaste en flauwe dagen elkaar afwisselen. De berichten van verdere prijsverlagingen en beschouwingen over beperkte afzet mogelijkheden deden opgeld. Van de overige binn. Industriëele waren Mar garine-Unie plotseling zeer flauw ge stemd. Philips daarentegen waren hoo- ger. Ook Calvé Delft bleven gevraagd op grond van de geruchten, dat de Margarine-Unie zich voor deze zaak zou interesseeren. Suiker-aandeelen bleven bij kalmen handel goed prijs houdend. Scheepvaartaandeelen stil en weinig veranderd. De toekomst van good old Royal Dutch (Kon. Olie) laat zich weer roos kleurig bekijken, nadat tot verbazing van velen in het crisisjaar 1927 de win sten zoo uitstekend op peil bleken te zijn gebleven. Het is natuurlijk waar dat de olievrede pas in het tweede se mester van 1928 zijn weldadige wer king zal doen gevoelen, terwijl juist in het eerste halfjaar de verwoede en kost bare strijd op zijn hevigst was. Ook mag men niet uit het oog verliezen, dat het groote hoofdkwartier zoo kort voor de emissie van aandeelen het haussevuurtje met korte en wel geko zen berichtjes naar krachten zal aan blazen, maar zelfs dan moet men de rijzing appreciëeren als een herstel van onrecht tegenover het zoo lang ver waarloosde papier. Men kan dan ook wel zeggen, dat de „beurs" de levendi ge tafereeltjes in den olie-hoek" met heel wat meer welgevallen gadesloeg, dan de onbegrepen speculatieve exces sen in tal van andere waarden. Wij aarzelen 'dan ook niet om te zeggen, dat naar onze meening aand. Kon. Pe troleum zelfs op 4'/j maal pari hun geld waard zullen blijken, ook al is de eerste room nu weer van de melk. 'Prolongatie 4 pCt. Op dit uur echter liet was zes uur in den namiddag werd de zeekant van liet slot door het volle zonlicht be schenen, en door de schuine schietga ten viel het licht in breede stroomen op den steenen vloer, zoodat de sche mering van de holle, leege kelderach tige ruimte in een gouden glans baad- de. Bij de kast, waarin Rataiczak in dien nacht, tot groote ergernis van Spini, spoorloos verdwenen was, bleef vorst Hochwald staan.. „Gevoel je je sterk genoeg. Iris?" „Bij jou en met jou zeker", ant woordde zij op haastigen, blijden toon, hoewel zij een wonderlijk beklemd ge voel over zich voelde komen. ,,ïk vraag het niet zonder reden, Iris", zeide hij nogmaals, „want ik breng je in een grafkelder." Eene lichte huivering voer haar dooi de. leden en zij drukte vaster zijn hand. „Waar jij mij heen brengt, zal het wel goed zijn", antwoordde zij vol ver trouwen. Sigrid vertrok de lippen tot een spotachtig lachje. „Waarom moest ik mee hierheen gaan?" vroeg zij. „Wat gaan mij de grafkelders aan, die hier op Hochwald zijn. Ik heb dat beroemde zacht-huiveringwekkende ten- dre voor grafkelders nooit gevoeld. En bovendien schijn ik zeer overbodig te zijn." Hochwald keerde zich om. „Het staat je vrij om terug te kee- ren", zeide hij. „Misschien echter, wan neer 't beeld van Saïs ontsluierd voor je staat, zul je leeren anders ovfr ze kere zaken te denken dan je tot nu toe gedaan hebt. Misschien ook kom je door dezen gang wel te weten, wat het raadselachtige roode licht van Hoch wald is, naar welks oorzaak jij en je boezemvriend Spini zoo ijverig hebben gezocht, dat hij zich zelfs niet heeft ontzien, de wetten der gastvrijheid te schenden. Hoe het ook zij hier op dezen drempel gebied ik stilte. Kun je je tong niet in bedwang houden, dan verzoek ik je terug te gaan." Sigrid kreeg een kleur als bloed, deed een paar stappen naar voren en wilde nog iets in het midden brengen. „Stilte!" gebood Hochwald met zoo veel ernst en gezag, dat zij den mond sloot. Nu opende hij de achterzijde van de kast door eenvoudig de planken uit el kander te schuiven, waardoor een la ge ijzeren deur zichtbaar werdde kast was heel oud en het leek wel, alsof zij er slechts was geplaatst, om den in gang naar een vertrek te verbergen, dat vroeger in tijd van oorlog als schat kamer scheen dienst gedaan te hebben. Hochwald nam Iris' hand vaster in HUIS EN HOF. CH RYS A NT E NT EELT. Onder de geliefde najaarsbloemen moet zeker in de allereerste plaats de chrysant genoemd worden. De laatste 3 maanden Van het jaar neemt deze bloem de grootste plaats in de bloe menwinkels in en tevens versieren ze dan serre en kamer. We zouden kun nen zeggen wat de roos in het. voor jaar en den zomer is, i^ de chrysant in herfst en winter. Men treft er vele va riëteiten onder aan, die ook in bloei tijd aanmerkelijk uiteen loopen. Intui nen voor borderbeplanting treft men ze in lieestervorm aan, maar ook als snijbloem is ze bijzonder geliefd. Daar komt bij, dat de plant een vrij strenge vorst kan verdragen en vrij gemakke lijk is voort te kweeken door scheuren of stek. De Chrysant is geen Hollandsrhe van origine. Haar vaderland ligt in Japan of China, vandaar haar Latijnsehe naam bh ry sant emu m cliinensjs, ook wel Chr. indicum. Het scheuren van de plant vindt het best in het voorjaar plaats. Ze kan dan al reeds in het najaar bloeien. Met liet stekken is het wat meer oppassen. We kunnen dan onderscheiden de zomerstek en de win- terstek. De eerste in Juli en Augustus, de laatste van November tot Maart. Waar de laatste door amateurs zelden wordt toegepast bij gebrek aan een warme kas, bespreken we thans alleen het stekken in den zomer. Daartoe wor den genomen de in dat jaar gemaakte kopscheuten die van de plaats worden afgescheurd. Wil men er zeer weinig omslag van maken, dan steekt men ze eenvoudig in wat vochtig zand. Gaan de knopjes in de oksels der bladeren uitloopen, dan is daarmede aange- de zijne, bracht haar binnen in de bree de kast en opende de ijzeren deur. Te midden van het volle zonlicht, dat dooi de breede spleet, waardoor dit vertrek van lucht en licht werd voorzien, zacht verwarmend naar binnen stroomde, scheen het geheimzinnige roode licht. Eene zoogenaamde eeuwige lamp hing met een ketting aan de gewelfde zoldering boven een eenvoudig klein altaar, waarboven men een wonder- schoon Madonnabeeld ontwaarde, ter- wijl het Goddelijk Kind, dat zij op haar armen droeg, de beide kleine armpjes uitstak, als wilde het de ge- heele wereld aan zijn hart drukken. Ter zijde van het altaar stond aan den eenen kant een bidstoel, aan den anderen kant een standaard, waaraan een priesterlijk ornaat hing, zooals de Katholieke Kerk voor den dooden- dienst gebruikt, en in het midden van het nauwe vertrek met zijn steenen zij muren en zijn ruwe ongelijke tegels, daar stond, bedekt door een zwart flu- j weelen laken, iets wat op een doodkist j geleek. Op het altaar evenwel waren vazen met frissche bloemen aange bracht. „Marcellus fluisterde Iris, ter wijl zij in den post van de deur bleef taimen. „Marcellus, waar breng je mij heen? Wie slaapt hier? Wie heeft dit vertrek met deze frissche rozen ge tooid, misschien vandaag eerst en „Kom", antwoordde hij en bracht haar aan het voeteneinde van het ver borgen iets, en toen zij naderbij kwam zag zij, dat daar de zwarte koffer stond met het blonde haar er in, met den kanten doek en de verwelkte rozen en zij kreeg een voorgevoel, dat zij Hochwald's hand vaster moest druk ken om niet in zwijm te vallen. Hoch wald sloeg nu het zwarte laken op en onthulde een groote looden doodkist, van onder gesteund door schragen. Het deksel was er niet op vastgeschroefd, maar er eenvoudig los opgelegd, en ter wijl Hochwald het opsloeg, werd ook de inhoud zichtbaar een zwarte, smalle lage doodskist, samengesteld uit zwart geschilderde planken, een doodkist, zooals de armen er een krij gen, die op kosten van het alggmeen worden begraven een doodkist, bij welker aanblik het gevoel van hoog moed verdwijnt en het hart van den mensch door een diep medelijden wordt aangedaan. Boven op het deksel was een perkament aangebracht en met zwarte letters beschreven. „Lees", zeide Hochwald op het blad wijzend- tot Iris en zij boog er zich over heen en las in het schrift van haar echtgenoot Hie rust, naar wij hopen mogen in God, Maria, Baronesse von Ravens- berg, geb. Gravin von Erlenstein, na dat zij aan de aardsche gerechtigheid had voldaan, op den ...en October 1869, in liet 25e jaar baars levens. De smarten des doods omgeven mij Keer terug, mijn ziel, in uwe rust, want de Heer heeft u welgedaan. Ps. 114 3 en 7. „Miijne moeder!" zeide Iris, toen zij het opschrift gelezen had. „Rust mijne moeder hier?" „Hier rust je moeder", antwoordde Hochwald ernstig en zacht en bracht Tris naar den bidstoel, waar hij haar op het knielkussen liet neerzitten. „En hier in het aangezicht van de laatste rustplaats van je moeder, in het aan gezicht van de arme ellendige dood kist, die de overblijfselen van de eens zoo schoone lijderes verbergt, hier zul je hooren, waarom haar hoofd onder de bijl van den beul viel, waarom zij hier rust en waarom ik eerst na 24 uur terugkwam om je als bruid te begroe ten, nadat je pleegvader mij had ge zegd, dat jij haar kind waart." Hochwald zweeg om zijn herinnerin gen te verzamelen, en het werd voor eenige minuten doodstil in den graf kelder, verborgen voor het oog der menschen, terwijl de zee maar altijd door haar eeuwenoud lied, voor de doo- de in de arme-zondaars lijkkist ruischte murmelde, fluisterde, bruiste en brul de, waar het roode licht het eeuwige leven voorstelde, waar frissche bloe men haar zachten geur verspreidden door den adem der vergankelijkheid en aan den dood al bet pijnlijke ontna men. Hochwald stond naast de doodkist, waarop het zonlicht door de open spleet in den muur als een glinsteren de streep neerviel en op zijn gelaat wa ren de sporen van hevige, inwendige ontroering te lezen. (Wordt vervolgd). De Echo van hei Zuiden, Waalwtjfeselie en Langstraatsche Courant* Dit blad verschijnt WOENSDAG en ZATERDAG. Abonnementsprijs per 3 maanden 1.25. Franco per post door het gelieele rijk 1.40. Brieven, Ingezonden 9tukken, gelden, enz. franco te zenden aan den Uitgever. Prijs der Advertentlën 20 cent per regel; minimum 1.50. Bij contract flink rabat. Reclames 40 cent per regel. Advertentiën moeten Woensdag en Vrijdag des morgens om uiterlijk 9 uur in on9 bezit zijn. van „DE ECHO VAN HET ZTJ1DBN". IJlt tiet pUltscli/ KÜFEMI.NA VON ADLEB8FELD-B ALLE8TBKM 7 1

Kranten Streekarchief Langstraat Heusden Altena

Echo van het Zuiden | 1928 | | pagina 1