RONDBREIMACHINES
„HOLLAND
J. A. VOGEL
GERARD HOLLAND
Rondbreimachine
HOLLAND
Snellestraat 5-7 Oen Bosch.
Schoolstraat
Oosterbeek.
No. 70. Zaterdag 1 Sept. '28. 51e Jrg.
TWEEDE BLAD.
GEMEENTERAAD.
DRUNEN.
Uitbreiding van bet electriscl»
net.
De kermis verzet.
Onder voorzitterschap van den Edel-
aclitbaren Heer Burgemeester Mr. H.
Loeff. vergaderde de Raad gisteravond
ten Kaadhnize.
Afwezig het lid Pijnenburg.
Van de zijde der schoenfabrikanten
was er veel belangstelling in verband
met punt 8 der agenda (de kermis niet
meer vóór Pinksteren te doen aanvan
gen)
De Voorz. opende de vergadering
met den Chr. groet en stelde aan de
orde een verzoek van de bewoners nabij
de tramremise om aldaar uitbreiding
van het electriciteitsnet voor straat-
en woningverlichting.
Voorz. B. en W. stellen voor om dit
schrijven -aan de P.N.E.M. te zenden
en kostenopgave te vragen. Dan kan
nen we beoordeelen of aldaar uitbrei
ding van het net mogelijk is. Zou het
vanaf den Wolfshoek moeten komen,
dan zou men een ondergrondsche ka
bel moeten leggen onder den spoorweg
en dat wordt kostbaar. Bovendien is
de afstand nogal groot en zijn er maar
weinigen die stroom willen afnemen.
A. v. d. Wiel. Wanneer ze zich alle
maal wilden aansluiten, dan zou het
toch wel gaan.
v. Drunen. Denkt U dat de kosten
groot zijn? In Nienwkuik heb ik ge
zien, dat men ook de kabel onder de
lijn heeft gelegd.
Voorz. Ik heb er vroeger al eens met
iemand van de P.N.E.M. over gespro
ken en die dacht toen, dat het duur
was. Maar we zullen twee opgaven vra
gen, van een omlergrondsch en een
bovenaardsch leidingnet. Vanaf de
Wolfshoek naar de Remise is nogal ver
en zal misschien te veel stroomverlies
geven.
v. Drunen. Als het niet schadelijk is,
zou ik de stroom van Drunen doen be
trekken- want ik geloof dat Elshout
duurder is.
De Voorz. beaamt dit.
v. Drunen. Zouden we dan ook nog
verder in de Wolfshoek stroom kunnen
leveren?
Voorz. De afstand is te ver, waar
door we te veel stroom zouden verlie
zen. Dat is slechts te ondervangen
door het bouwen van een tusschen-
transformator en dat wordt nogal
duur.
Muskens. Als nu komend jaar de
stroomprijs op 30 cent komt, dan zul
len zich misschien wel meer meuschen
aansluiten.
W. v. d. Wiel. Komen er nog kosten
o]) als we aan de P.N.E.M. een kosten-
begrooting vragen?
Voorz. Neen.
W. v. d. Wiel. Ik geloof niet dat. de
mensehen daar zoo gemakkelijk zullen
aansluiten. Ze verdienen niet 1e veel
en de huren zijn nogal hoog.
Besloten, wordt aan de P.N.E.M. een
kostenopgave te vragen.
Op 't verzoek van 't hoofd der school
om in de school een electrische licht
installatie aan te brengen, wordt gun-
stig beschikt.
De volgende punten worden gecom
bineerd behandeld.
2. Vaststelling rekening G.E.B.
dienst 1927.
3. Voorloopige vaststelling gemeen
terekening dienst 1927.
4. Goedkeuring rekening van het
Burgerlijk Armbestuur over 1927.
Het lid Muskens maakt een aanmer
king met. betrekking tot de rekening
van Krieger.
Voorz. Er wordt elk jaar een klein
bedrag uitgetrokken voor de Mare
chaussee en rijksveldwachters die hier
met de kermis onze politie assistentie
komen verleenen. Die menschen zijn 'n
geheelen dag hier en moeten dan iets
gebruiken.
Muskens. Daar is niets op tegen,
maar was het dan niet beter dat dooi
de leveranciers de rekening wordt in
gediend.
Voorz. Dat gebeurde vroeger wel,
maar nu krijgt de politie een vaste ver
goeding.
A. v. d. Wiel. Dat is ook veel beter.
Voorz. Het. is gedaan op verzoek van
de betrokkenen.
Namens de commissie van onder
zoek deelt. het. lid van Bladel mede,
dat de rekeningen in orde zijn bevon
den.
5. Aanbieding Gemeentebegrooting
dienst 1929.
G. Aanbieding begrooting van het
G.E.B. voor 1929.
7. Aanbieding begrooting van het
Burgerlijk Armbestuur over 1929.
De Voorz. zegt, dat hij van de ge
meente-begrooting een paar afschrif
ten zal laten maken, om ze onder de
leden te doen circuleeren.
De andere begrootingen worden ten
raadhuize ter inzage gelegd.
8. Verzoek van de schoenfabrikan
ten om de kermis niet meer te doen
aanvangen vóór Pinksteren, daar zij
thans door de kermis nadeeligen in
vloed ondervinden op den goeden gang
van het bedrijf.
Zij verklaren voorts dat alle orders
welke na Paschen binnenkomen vóór
Pinksteren afgeleverd moeten worden.
Bij niet nakoming hiervan worden dik
wijls orders geannuleerd en relaties
verbroken.
Vodorz. Dit adres werd door alle
schoenfabrikaten uit Drunen ondertee
kend. En aangezien de schoenindustrie
de hoofd industrie van Drunen gewor
den is, moet dit. adres inderdaad met
ernst onder 't oog worden gezien. Wij
gelooven gaarne, dat de schoenfabri
kanten door de kermisweek nadeel on
dervinden. Het beste is, dat. de Raad
zich uitspreekt of de kermis al dan niet
wordt verzet. Kan de Raad besluiten
om de kermis te verzetten, dan zullen
B. en W. in een volgende vergadering
met. een voorstel komen, wanneer de
kermis zal worden gehouden. We die
nen dit eeerst goed te onderzoeken.
Verhoeven. Zijn er ook berichten in
gekomen van andere groepen?
Voorz. Neen.
Verhoeven. Ik ben van meening, dat
we hier de schoenindustrie moeten
handhaven. Het is een tak van nijver
heid waar ruim 250 arbeiders uit deze
gemeente hun brood verdienen. Zou
den we niet, instemmen om de kermis
te verzetten, dan staat ons wat anders
voor de deur. want dan zouden de fa
brikanten wel eens kunnen zeggen,
met de kermis moet er gewerkt* worden.
En als dat gebeurde, dan was de heele
kermis kapot. Ik hoop dat de Raad
vóór het verzoek zal stemmen. De
werkman zal er ook baat bij hebben.
A. v. d. Wiel. Ik ben het eens met
Verhoeven. Ik heb zelf in Amsterdam
een schoenwinkel gehad en daarbij on
dervonden, dat er voor de Pinkster-
week bijna geen schoenen zijn te Rij
gen. De Pinksterweek is voor de schoen
winkeliers de drukste tijd van het ge-
heele jaar. Wanneer men dan niet goed
van schoenen voorzien is, loopt men
gevaar zijn klanten te verliezen. Ik
vind het geen bezwaar om de kermis
te verzetten. Als de boer iets op het
veld heeft, staan, dat door slecht weer
aan bederf onderhevig zou worden, dan
zegt de Pastoor ook op Zondag, haalt
het binnen. Zoo gaat het ook hier. De
Pinkstertijd is voor de schoenfabrieken
de hooitijd.
W. van der Wiel. De houding van
den heer van der Wiel verwondert
mij zeer. Voor twee jaar was hij
ook tegen verzetting van de kermis
en nu niet. Ik zie het nut van verzet
ting niet in. Als de kermis na Pinkste
ren wordt gehouden- dan blijven de. ar
beiders misschien een heele week thuis.
En de uitbetaling, nou dat gaat ook
niet al te best. Toen ik hier bondsvoor
zitter was en met de schoenfabrikan
ten in aanraking kwam, heb ik dat
meermalen ondervonden.
v. Drunen. Voor den boerenstand
zal verzetting een bezwaar zijn, maar
ik heb van arbeiders gehoord dat ze
er op tegen waren.
v. Hul ten. Als v. d- Wiel eens de cor
respondentie bij de fabrikanten kon
Zonder schriftelijke toestemming is eenige overname uit deze rubriek verboden.
168
Brieven en bijdragen voor deze
rubriek te zenden aan:
OOM WIM,
De Echo van het ZuidenWAAL WIJK.
Wereldreis van Professor
Weetgraag, slimme Jochem
en Tippie, de poes.
166
Vol schrik wordt dit bericht vernomen,
Wat zou nu ons drietal overkomen
Drie heele dagen in den trein,
Dat moest, dacht jochem, vreeselijk zijn.
167
Doch Qrijs werd spoedig weer bedaard»
En zei: ,'t Is wel de moeite waard
'tQeheele land eens door te sporen;
Ach ja, 't kan mij toch wel bekoren.
inzien, dan zou het hem duidelijk wor-i
den, dat de fabrikanten veel nadeel
ondervinden en klanten verliezen als ze
niet op tijd de orders kunnen leveren.
Voorz. Ik geloof niet, dat het goed
is, om dit verzoek nog aan te houden.
Ik heb de leden 14 dagen tevoren van
het rekest kennis gegeven om tijd tot
overweging te hebben. Nu acht ik een
uitspraak wel gewenscht. Men heeft
natuurlijk verschil van meening bij
een samengestelde bevolking als hier.
Van den anderen kant dient men ook
rekening te houden met een groot deel
van de bevolking dat niet bij de schoen
industrie betrokken is.
W. v. d. Wie.l De Raad heeft zich
vroeger al eens op liet standpunt ge
steld dat niet voor de tweede maal op
een eenmaal genomen besluit moet
worden teruggekomen. Nu is er voor
2 jaar eenzelfde verzoek van de schoen
fabrikanten m.a.s. afgewezen. Er is
toen nog gezegd nu laat het hekken
maar hangen zooals het hangt. Daar
om begrijp ik nu te minder de houding
van sommige leden.
Muskens. En de kermis verzetten
geeft ook nog financieel nadeel voor
de gemeente.
Voorz. Dat weegt niet. op tegen het
groote belang van de industrie. Het
gaat niet aan om een z.g. referendum
te houden, ieder moet nu voor zich zelf
stemmen. De zaak is wel voldoende
toegelicht en een verder debat, zal de
meening wel niet van een voor- of te
genstander wijzigen. Verschil van in
zicht blijft bestaan.
v. Bladel. De industrie moeten we
toch handhaven..
A. v. d. Wiel. W. v. d. Wiel zegt- dat
men er voor 2jaar anders over dacht
MIJNHARDTs
Hoofdpijn-Tabletten 60 ct
Laxeer-Tabletten60 ct
Zenuw-Tabletten 75 ct.
Staal-Tabletten 90 ct.
Maag-Tabletten 75 ct.
By Apoth. en Drogisten.
99
Mannen zoowel als Vrouwen van alle
standen kunnen hunne inkomsten belang
rijk vermeerderen door aankoop onzer
Wij hebben bewijzen dat er op deze
machines van 10 tot 12 gulden wordt
bijverdiend bij een werktijd van 5 tot 6
uren per dag. Wij garandeeren U een
afname van alle goederen voor minstens
vjjf jaar, Onze machines zijn van de beste
constructie en worden drie jaar gegarandeerd.
Vraagt conditiën aan de Alleenvertegen
woordigers voor Nederland en Koloniën
maar men kan toch best van oordeel
veranderen. Toen men over deze zaak
bij ine is geweest, is er gezegd, dat de
arbeiders met de kermisdagen een ver
goeding zullen ontvangen, maar ik ge
loof niet, dat zulks in het adres staat.
v. Huiten Ik geloof wel namens
alle schoenfabrikanten te spreken, als
ik zeg. dat de arbeiders bij verzetting
van de kermis- 2 dagen verlof krijgen
met. behoud van loon. We mogen niet
vergeten, dat de schoenindustrie voor
Drunen zeer belangrijk is. Voor 2 jaar
wees de statistiek een jaarproductie
aan van 940()0 paar tegen een waarde
van 585.000.Dat is nu verdubbeld
geworden. Het is dus een industrie van
beteekenis.
W. v. d. Wiel. Dat zal wel zijn,
maar dat heeft met die 2 kermisdagen
niets te maken. Voor 2 jaar was men
toch geen voorstander om de kermis
te verzetten. Zijn de toestanden nu in
eens zóó sterk veranderd. Schaf dan
de kermis maar af, want er wordt toch
al overal genoeg gefeest.
Vooi;z. 't Koint mij toch voor, dat de
fabrikanten van de kermis voor Pink
steren nadeel ondervinden, 't Is niet
alleen die twee dagen, maar als iemand
goed gefeest heeft, dan zal bij de vol
gende dagen niet de beste energie aan
den dag kunnen leggen. Overigens
blijft dit punt een persoonlijke appre
ciatie. Het is het afwegen van ver
schillende belangen tegenover elkaar.
De schoenindustrie is inderdaad van
groot belang en in vergelijking met an
dere plaatsen, zooals Kaatsheuvel en
Dongen, geloof ik, dat er hier meer ge
presteerd wordt. Maar we zijn nu aan
een dood punt gekomen en kunnen wel
tot stemming overgaan. Wie maakt er
een voorstel van om de kermis te ver
zetten
v. Huiten. Ik maak er een voorstel
van.
Dit wordt gesteund door A. v. d.
Wiel en Verhoeven.
In stemming gebracht wordt dit voor
stel aangenomen met 6I stemmen.
Tegen stemden de leden W. v. d.
Wiel, Muskens, Vrijhoeven en v. Dru
nen.
Hierna ging, de Raad in geheime zit
ting ter behandeling van eenige belas
tingreclames.
BINNENLAND.
Nederland en het Anti-oorlogsverdrag.
Het antwoord van de Neder-
iandsche regeering aan die
van de Vereenigde Staten.
Het ministerie van buitenlandsche
zaken deelt mede, dat de regeering
der Vereenigde Staten van Amerika op
den dag dal te Parijs de onderteekening
van het verdrag tot uitbanning van
den oorlog heeft plaats gehad, de
Nederlandsche regeering tot toetreding
tot dit verdrag heeft uitgenoodigd
De Nederlandsche regeering heeft
hierop door Hr. Ms. Qezantschap te
Washington ter kennis der Amerikaan-
We komen in heel vreemde oorden,
Waar jullie zeker niet van hoorden;
Veel hooge bergen gaan we zien
En Indianen ook misschien.
169
„Dat is heel mooi", zei Weetgraag,
„doch
Waar komen we eindelijk, zeg 't toch.
In San Francisco, als het kan
Gaan we vandaar ook naar Japan
170
En Weetgraag, zonder veel te zeggen.
Besloot zich dan maar neerteleggen,
Bij 't plan, door Grijs zoo mooi bedacht.
De trein reed door,'t werd eindelijk
nacht.
171
„Kom", zei Grijs, „we gaan nu slapen',
Vrind Jochem zat al lang te gapen,
En Tip, de rustigste van allen,
Was zoetjes al in slaap gevallen
172
De nachtrust werd door niets verstoord
Sleeds verder bracht de trein hen voort
Den dag daarop en nog één nacht
Werd rustig door hen doorgebiacht
173
Welhaast zou men aan 't eind nu zijn
Van deze lange reis per trein,
Die toch meer pret nog had gebracht
Dan één van hen wel had verwacht.
174
Het drietal was in slaap verzonken,
Toen eensklaps luide stemmen klonken,
„Uitstappen", klonk het om hen heen,
Weldra was ieder op de been.
175
't Geval kwam hierop neer in 't kort,
Dat er een brug was ingestort.
De trein kon toen niet verder gaan
En bleef in de wildernis nu staan.
Wordt vervolgd.
MANNEN VAN BETEEKENIS.
Stephenson.
De meeste groote uitvindingen van
den tegenwoordigen tijd zijn het resul
taat van het werk van verscheidene
mannen, die zich tegelijkertijd gewijd
hebben aan de bestudeering van het
zelfde probleem. Niet altijd kreeg eik
hunner het aandeel in den roem, dat
hem toekwam. Dit is ook het geval
met den spoorweg, doch het kan met
zekerheid gezegd worden, dat George
Stephenson de eerste was, die een
praciisch bruikoare locomotief heeft
geconstrueerd. Hij is geboren in 1781
en was de zoon van een mijnwerker
te New Castle in Engeland. Zijn ouders
waren zóó arm, dat ze hem reeds
meenamen naar de mijn, toen hij nog
geen lezen of schrijven geleerd had
Hij onderwees echter zichzelf ra den
arbeidsdag en scheen zich speciaal
te interesseeren voor machines. Hij
werd werktuigkundige van de mijn
en toonde zich een zeer behendig en
correct werkman, lederen avond zat
hij in zijn eenvoudige hut de werk
tuigkunde te bestudeeren. Door een
kleine gebeurtenis werd onverwachts
de opmerkzaamheid op hem gevestigd
Een der pompen van de mijn werkte
niet meer. De beste ingenieurs werden
er bij geroepen, maar zij slaagden er
niet in, het euvel te verhelpen. „Laat
mij het doen", zei Stephenson tot den
directeur. Deze haalde de schouders
op, maar liet hem begaan. Stephenson
wist de reparatie tot een goed einde
te brengen en werd hierop Jot inge
nieur benoemd. Hij zette zijn studiën
te ernstiger voort en bracht het zóó
ver, dal het paard door de machine
vervangen werd. Hij slaagde er a
spoedig in machines te maken, die
zich konden voortbewegen, doch zi
kwamen slechts vooruit met een snel
heid van twee mijlen per uur, maak
ten een helsch lawaai en verbruikten
een massa steenkolen. Hij bedacht nu
een buis, waardoor de stoom werd
afgevoerd, hetgeen een vermindering
van lawaai en een toeneming van
snelheid ten gevolge had. Na vijftien
jaren van proefnemingen wist hij een
locomotief te bouwen, die een snel
heid had van vijftien K.M. per uur.
Hierbij maakte hij gebruik van een
stoomketel met buizen, die inmiddels
was uitgevonden door een Franschman
Mare Seguin. Het had hem heel wat
moeite gekost orn liet zoover te bren
gen, want door zijn proefnemingen
had hij den haat der boeren op zich
geladen, die vreesden, dat zijn machi
nes nadeelige gevolgen zouden htbben
voor hun vee, terwijl de koetsiers zich
in hun broodwinning bedreigd waan
den Met alle middelen, die hen ten
dienste stonden, verzetten deze lieden
zich tegen Stephenson's proefnemin
gen, zoodat deze zijn toevlucht moest
nemen tot list en zich meestal genood
zaakt zag 's nachts te werken. In 1829
schreef het Britsche parlement een
wedstrijd uit, wie de beste locomotief
zou construeeren voor den spoorweg
van Liverpool naar Manchester. Ste-
phenson maakte bekend, dat de zijne
16 K.M. per uur af zou leggen. Men
verklaarde hem voor gek. Maar zijn
machine legde er vijf en twintig per
uur af, zoodat hij iHide werd toege-
juigd. Sindsdien werd hij belast met
den aanleg van alle spoorwegen in
Engeland. De arme mijnwerker van
weleer stierf den 12en April 1848 als
een zeer beroemd en rijk man.
Ouders, lezen ook Uw kinderen
ons Jeugdhoekje
iTilïu m iiisa